장음표시 사용
301쪽
reipub pendet, consulite quam primunt rebus afflictis, et ex vestro nobilissimo corpore ac collegio aliquem eiusmodi Ecclesia orectorem deligite, qui et sedare possit moerorem e huius morte conceptum, et Voluntate, prudentia, usu crum, auctoritate aptissimus sit ad perficienda ulcerrima ac praestantissima opera, quae praepropera huius morte impersecta atque inchoata mali-
DE 3ΙΛ , RATIO XU AD ELOQUENTIAE LAUDEM PERVENIENDI.
Cum secundum Tusculanarum exponere in Feret. J iis civile me non vulgari via, sed nova quadam et ante me in his quidem scholis inusitata ratione tradere ingressum et in per in- Sli tutoque ulcerrimo quartum iam annum, inagna auditorum De 168quentia, magna animi contentione Versantem, vestra, Cardinales amplissimi, in medio cursu insistere aliudque munus suscipere coegit auctoritas. Nam cum homo eruditissimus,' qui tradendis eloquentiae praeceptis in hac urbe consenuerat, et adflicta valetudine et ipsa iam aetate tium a quietem postulante, missionem a vobis honestissimam impetrasset, nec ei facile successor idoneus reperiri posse videretur mihi potissimum mandandam esse ab eo dereliciam provinciam censuistis. Parebo libens ut debeo, auctoritali vestrae neque mihi quidquam unqua in a vobis imponetur aut laboris aut oneris, quod non ego prompto atque alacri animo subeam quaeque in ilii a vobis imperata erunt, nunqilam aut aspernabor ut linis humilia, aut ut nimis ardua exti inescam. Vestrum est, decernere ac Statuere, quam a quoque nostrum huius quasi rei p. literariae partem administrari ac procurari velitis: ο- Strum, parere et mandata Vestra subsequi, ne lite uia litam ita nobis placere aut tantum nobis tribuere, ut de vcstro iudicio iudi
302쪽
eemus Equidem quod ad me attinet, neque ullam artem, quae quidem hominis ingenui studio digna sit, sordidam et abiectam
esse duco et hanc, ad quam tradendam nunc Ocor, semper nobilissimam existimavi ci et, si aliter sentirem, fortassis tamen non vererer imitari Laconem illum, qui in convivio. extremo loco ius- i sus accumbere, convivatoris ingenium ac iudicium commendavit, qui rationem excogitasset, qua illi quoque loco dignitatem compararet. v Non enim tantum, ut vulgo dicitur, magistratus Virum ostendit et in luce hominum collocat; sed etiam saepe magistratum is, qui eum gerit, exornat Epamiliondam serunt, cum a civibus suis telearchus creatus esset erat is apud Thebanos non magni momenti magistratus: non detrectasse, sed dixisse, ita gesturum,
ut deinceps telearchia honoratior haberetur Atque ita
effectum est. Tantum cui in Epaminondae valuit auctoritas, ut post eunt telearchi perpetu creati sint ex principibus ei vitalis. Haec et talia dicerem, si in eloquentiae professione parum inesse
dignitatis existimarem. Sed et de re ipsa et de me longe mihi
alia opinio est. Quamvis enim non infitior, magnum me Semper amatorem atque admiratorem disertae atque ornatae irationis
169 suisse, studioseque in eam rem operam dedisse; - ctiam, si vultis, aliquando ut posuisse populo, 'l' et apud eos, qui me cum deterioribus eo in parabant, tu aliquam non insaniis neque indiserti
hominis opinionem venisse : vereor tamen , ne Xemplo me comprobem id, quod tradunt rei initi laris scriptores, etiam Veteranos milites pro tironibus habendos, cum iu a pugnando e SSarunt. l 'l'l' Sed quoniam id tantum a me exspectari ac requiri puto, primum, ut vobis, adolescentes, in scem ac commonstremeas vias , quibus ad eloquentiam posse arbitror perveniri deinde ut ad superandam earum dis scultatem, quantum in ne erit, si quid modo erit, neque autem mullum neque tamen nihil omninorare confido auxilio sim : suscipiam ac subibo paullo maiore cum fiducia nus id, quod mihi, si meum perpetuum publicae utilitatis studium divinae benignitatis aura comitetur, utcunque p0SSe Vi -
- arrat Plii in icti vox IX. pag. 32. ΝΚ R. τὸ tructura inuit imitanda. Nam apud Cic. Tusc. I. . . . non dii bis iiii in recte editum it in quam eaeercitationem ita nos Studiose dedimus. 's. sitiret Tom. III pag. 795. R. R. 'ti I. e. de episRe populum; sic enim usurpatur liae Ioquutio. Itaqlio dubito num Salis apta sit n. I. ubi Murei de eo agit, qui ad populum valuerit
Tli Veget de re militari III. . cum Dro tironibus ac tyiendi sunt, qui prioria e ovo teni ore aesierunt. Ceterivi apud Muret hoc quidem Ioc Prne
303쪽
d cor sustinere. Ut enim, si quis homo egens ac tenuis alios sccollocupletaturum esse profiteatur, ridiculus sit; sin id tantum polliceatur, Stensurum se, quam viam insistere debeant, qui rem sacere cupiunt, nihil tamen alienum atque abhorrens a sortuna Sua Suscipere videatur: sic ego, si ea me traditurum dicere ausim, ' quibus eloquentes fieri possint, merito irridear, cum ipsi mihi eorum perexigua pars suppetat; sin id tantum dicam, posse me iis misi eloquentiae studio tenentur, vias, quae ad illam serant, ostendere et ad id quod ad amarunt consequendum aliquid Opis afferre : caussae, ut opinor, nihil sit, cur me quisquam aut nimium mihi adsumere atque arrogare dicat aut ea polliceri, quae
praestare non possim. Nolite autem, auditores, Xistimare, me
vulgare aliquid vobis et in medio positum polliceri, cuin polliceor me vobis itineris ducem ad eloquentiam fore: neque ita eloquentiae nomen aecipite, ut vulgo accipi consuevit. 0 die enim ut qui vulgaria Rhetorum praecepta utcunque didicit et in Ciceronis Seriplis tantum posuit operae, ut, adhibito Nigotii libro, possit
orationem aut epistolam scribere, cuius tum singulae ueeS, tum ipsa Otiam structura et collocati Ciceronem oleat, protinus magno eorum consensu, qui nillil altius aut sublimius cogitant, eloquentis nomen assumit. Itaque si de quopiam istorum percunctere, num
Platonem, Aristotelem, Theophrastum legerit, denique num Philosophiam attigerit, negabit se enim, relicto aliis Philosophiae 170 studio, eloquentiae gloria contentum fuisse. Qui det Herodotum, Thucydidem, Xenophontem quam diligenter studioseque VerSaverit 3 liquid se ortasse ex eis libasse dicet, sed properantem
et aliud agentem et qui unam modo spectaret eloquentiam. Certe igitur Homeriam , quem ut ceterarum ingenuarum artium, ita eloquentiae quasi sontem quendam esse dicunt, Sophoclem, Euripidem , a quo Optime ali eloquentiam , ipsi eloquentiae magistri prodiderunt, ceteros denique Graecos et Latinos poetas accurate pervolutasti. Quem tu mihi, inquit, Homerum, quem Sophoclem, quas nugas nomina SP qua Si ego poeta, non Orator SS Vο- tuerim. Nimirum igitur, cum a te omne aliud Scriptorum genus abdicasses in illis eloquentiae luminibus, Lysia, Hypertae, dis Andoci de Isaeo Isocrate, Demosthene, quam plu-rtinum olei consumpsisti, in eis egregium aliquod studium collo-OSti, Os Saepe relegeia in Succum ac sanguinem convertisti di f)oa on saepe hoc verbum apud Veteres reperitiar R. - Ausim post coniunci ui . I. si non memini me legere. MATTHIAE. Cf. ii Rm upra ad n pag. 142. n. FR. H DCL uinctilian. X. 1. 46. et T. AER T Abdicare at a se insolens illa ne es Iocutio. Fortasse uretus Scripsitis tua ca es. MATTHiAE. - f. pae. 190. R. io de Orai. s. i. . 102. ut locus est alis, tit Plus habeat rufiunt viti quin inconi modi himc iudico esS ai- credum ubi illus mali quam boni re 'erio tu totum abdico atque elicio. in. TT Mureliis de Iluperi de perinde loquitur ac si eius rationes quae dii simia perierunt, Adhuc superessent. D. H. - id RulinR. IIi St. I ii Orator. Graec pag. 69. o. d. m. a.
iii Huius loquutionis idoneum auctorem desidero. R.
304쪽
tuum. Imo, inquit quorundam ex istis vi ipsa nomina agnosco: alios a Cicerone meo commendari memini qui milii solus tu amoribus ac deliciis suit, quem ego, admirabili quo da in eloquentino studio iussa minatus, nunquam ex oculis, ex manibu S, ex Sinti deposui; cuius in scriptis ita diligens ac sollicitus sui, ut, que in ad-niodui num aurei aut argentei a plumbeis tinnitu ipso dignoscuntur, ita ego voces Ciceronianas ab iis , quae Ciceronis non sunt, sono ipso discernere ac diiudicare possim. Bene sit, inquam, istis auribus tuis tant delicatis tamque cruditis: sed cur, quaeso, cum Ciceronem tanti facias, eos, quos tantopere ab eo laudari videbas, non attigisti stos, in lutit, legissem, si Graece eloqueri QS se O- litissem. Latinae quidem eloquentiae laudem assectanti satis esse unus Cicero visus est Quae ista, malum, Latina eloquentia est aut quando quis qua in veterum istud iter ad eloquentiam tenuit mihi
quisquam eloquentiam vocat, cum genera cauSSarum Di nomina sigil- raruin et vulgaria quaedam praecepta de conformandis orationis partibus et huiusmodi naenias didiceris, voculas ex Cicerone collectas coniungere et X eis quasi tessellis ieiunam ac famelicam orationem 17 conteXere, Sedulo caventem ne quid dicatur, quod non ante Cicero dixerit Picarum et psittaco ruin ista loquentia est, audita Voce Siterare ac reddere neque quidquam unquam dicere quod sit vere ac proprie tuum. aliud antiqui vocabant eloquentiam D qui nisi qui de civilibus negotiis ornate ac copiose loqui posset, qui dicendo animos audientium flecteret, qui admirationem concitaret, qui modo et amores saceret, modo circunisus ain illi litudinem lutior defigeret, neminem eloquente in vocabant. Itaque qui se dicendi magistros profitebantur, inulta de ratione nrgumentandi, nulta de virtutibus ac viliis, multa de permotionibus animi, multa de veterum institutis ac legibus, multa de ratione instituendarum ac gubernandarum civitatum disputabant: seque propterea non Rhetoras ut, quae tum usitata ora ipsorum appollatio, Sophistas , sed gloriosiore me mi agnificentior nomities Politicos noni in aha iit In quocis eos ristotelos coarguit, ipse tui non docet, Rhetoricen quiddam esse ex Dialectica ut ex Politica conflatum alipio coininis tum et opus I hetorices esse ait, iis in rebus inmibus . quae in consilitationem ad uiit, Omnia videre, quae ad dem facienda niae comini data riuiit Tribus ratilem praeeipuis capitibus oecontineri ait: si ita di ea inus, ut . qui citidiunt, bono viros is sit nos Opinentur ; si eoruni antini, iii aliis quosdam concipiant ad id quod volui uis sti eicii dii in atque oblincii dii in accommoliatos; si id, quod probare volumus mut de in onstremus aut de in onstrar vide: nuir Ut autem Dialecticus, non illo ex scutilastico pulvere ela malo odiosus ac molestias sed verum ac crinanias Dialecticus. duobus ad probandii in instrumentis utitur syllogismi indu
305쪽
ctione D sic ut eompar ne geminus et in dissimili genere simillimus orator duo alia habet, quae duobus illis ex altera parte respondeant, enthymema, quod Sullogismo, exemplum, quod in dii clioni. Ilis duobus arulatus est, his pugnat, his ut suam et aliorum digiti-1alem uetur neque Sine magna copia iiiiij nieni aetiim ct Xemplorum ad 4iuliensi dicendi maloriam comparata, AEloquenli montensustinere quisquam potest Enthymematiam copia a Philosophis, exemplorum poclis et hist0riarum scrinioribus politur: meque quisquam Oratoris aut eloquentis nomine dignus evaserit, qui non prius inania Philosophorum scripta, ' quae quidem ad Drniandos in ore et ad tractandam rempub. pertinent, omnem historiam e 172terem, in ne antiquos et Graecos et Latinos poetas diligenter et
accurate pervolutarit Magnus Jabor, dixerit aligitis Fateor: sed magnum est et id quod hoc labore politur. Et verum cst, si iod nil II oratius nil sino mug/ha fila lubore dedit v/ortalibus.
Ad hanc facultatem consequendam ego me vobis, auditore S, quantum vires meae furent, ducem ac comit ut prolit cor Vestra res agitur D vobis, ut ille ait comicus senex, seritis, Vobi Occatis,
o bis eis deni melilis, vobis denique iste pario laetitiam labos. φρ)DVidebitis me quotidio caussa vestra cilicientem quaecunque
potero; conant ni clinii ea quae non potero. alite Vos quoque studium meum allentionc vestra: et dum aetas apta est ad labores perserendos, duni animiis ni illis aliis curis occupatur, dii In cetera, quae in il capiendum ingenii cultum requiruntur, missatim suppetunt, nolite committere, ut utilitas vestra, quae et Gregorio Pontilici Maximo et amplissimis Cardinalibus, quibus ille mi nus hoc de mandavit, et nobis omnibus laniae curae est a vobis, a quibus Quinime. decet, negligatur Equidem pro ex virili -- parie nullo loco vobis deero: docebo, admonebo, instabo, - - - ,
Urgebo, excitabo, nonnunqtiam etiani, si res ita poscere videbi
tur obiurgabo atque increpabo. olito exspectare. dii in vobis nil iter. l l l Contemnam vos si vos litteras contemnetis; mineas amabitis, it amabo ipse commoda vestra X animo, et ut vos
me vicissim merit in melis, opera in dabo. Sed, ut diei tempus est, diutius detinendi non estis Secundum librum Tuscillatia iit in disputationum explicare dccrevi. Cras id facere incipium. Polliceor autem vobis, qui ne allente audient, curaturun me, ut eis operae sua rati constet DIXI.
306쪽
idi PR CAROLO ac GALLIARUM REGE CLIRI STIANISSIMO AD GREGORIUM XIII.
Ii pro cuius quisque propugnatione ac defensione plura pericula subiit, plus excepit acerbitatum, pluribus quasi procellis ac tempestalibus agitatus est; eo plus gaudii ex iis, quae ad reli uendam atque ampli licandam illius dignitatem pertinent, ad eum pervenire credendum est dubitare non potes, beatissime Pater, quin Carolus Rex, te Pontili est creato, tanto et ros reges X imia quadam percepti ex ea re gaudii magnitudine superaverit, quanto non huius modo memoriae, sed omnium aetatum ac Saeculorum reges gravi ac diuturna susceptorum pro edis apostolicae auctoritate laborumae discriminum perpessione superavit. Quo tibi gratior esse debet ac iucundior gratulatio, quae tibi hodierno die sit eius Regis nomine, qui eum pro incredibili studio atque Observantia erga lesua primus omni lim hoc ilicio ungi cuperet, iis tamen illi e ullatibus, quae Omnibus notae sunt, impedilus non prius tibi gratulari potuit, quam divino consilio conligit, ut possis tu quoque ei vicissi in cre a merito gratulari. Et Si autem, quae proxime in Gallia pro religione gesta sunt, propter liminam illius regni nobilitatem atque amplitudinem toto iam orbe celebrantur; neque locus neque regio in terris ulla est, quae non plena sit ' et la- horum ac miseriarum, quas Galli superioribus annis pertuleruiit. et virtutis ac selieitatis, qua nil per usus Carolus ne maxima x Parte cos in veterem statum vindicavit: quia tamen neque Regis
leti nos iri et nomine et re christianissimi pietas in Deum, quam ipse
Uiruit. ε n. I. 461. ue regio tu terris nosti non plena laboris' sit.
307쪽
omnibus notam ac testatam esse vult, ulla ex re melius cognosci
neque illum dicendi largumentum dio quidem tempore reperiri potest, in quo plus aut dignitatis aut delectationis inesse videatur: pcto a te, beatissime Pater, ut huc temporis, quod mihi ad dicendum qua benignitate conceditur, in harum potissimum rerum tractatione consumi collocarique patiaris Quis igitur in Gallia
rerum status fuerit, quo te inpore Carolus nonus ad regni guberna cula morte fratris dinotus est, omnes facile recordamur Nam
quae mali VIS, Iam tum Henrico regnante, in Venis ac Visceribus
Galliae concepta ac conclusa latuerat; cuique optimus ille Rex, ob perpetuo deplorandum inopinatae mortis eventum, remedium
adhibere, cum maxime euporet, non potuerat: caedem cum se sub c Cui Francisco Secundo commovcre coepisset, et ab eo quoque, intempeStiva morte praerepto, compressa modo et cohibita, non etiam cXstincta et sublata esset, ad X tremum universa Se ingresso
regnare Carolo, effudit Ut autem aquae impetus saxorum lignorumve oppositu diu retentus ac retardatus. Si sorte tandem ea, quae obstabant, aut sublata aut perrupta et disiecta sunt, multo maior ac vehementior esse consuevit: ita illi hominum omnia turbare cupientium coetus, quos ad id tempus legum ac regum terroPtanquam vinctos infrenatosque tenuerat, fracti p0Strem repagutiis urere ac bacchari per nobilissimum regnum et in summa impietate summam licentiam nacti, divina hii manaque omnia caedibus otincendiis miscere coeperunt atque ut anti iti fictis sabulis memoriae prodiderunt, Hercule recens nato, duos ad eum inusitatae magnitudinis angues superne lapsos esse, qui iacentem adhuc in cunis opprimerentes ita hoc novo Hercule, qui enim adhuc dolescens tot iam monstra perdomuerit, meritissimo huius nominis honore illici potest,h regni habenas tractare aggrosso. infinita
quaedam non e superiore loco demissa, raedis inseris emersa e stitit anguiu in vis, qui et pestilenti aspatu suo omnia contaminaro et teterrimum virus suum longe lateque spargentes, non ipsi modo regi adhuc puero et regnum et vitam adimere, Sed et ex toto regno verum Dei cultum, quo uno aeternae Vitae Spe eontinetur, Xterni inare conarentur Qui divini quidem numinis metu iam pridem proiecto, legum autem et iudiciorum auctoritate tum maxime propter 175 infirmam regis aetatem contempta ac conculcata, quam Stragem, qua calamitates, quam vastitatem, quo inaudita crudelissimorum
lacinorum exempla in Galliam intulerunt Horret ac refugit animus ea memorare, si quae post illas pestes ac surias ab humani
generis hoste inaniis Sas contigerunt: profanata, eversa, incensa templa aras sacerdotum caede maculatas abstractas ex sedibus suis virgines Deo sacras direptas urbes campo manante San-M Non damnanda est laec adverbii inter praepositionem et verbum collocatio. uippi. Giamin Lat. s. l. FR Do Cic. Philipp. XIV. 3. Si 9. Refugit mimus, P. α, eaque dicere re
308쪽
guine fluviorum cursus humanis corporibus impeditos ludentem excarnifieandis Oiuinibus saevitia iuri seritatem ne conditis quidem
mortuoru in ossibus ac cineribus abstinenlem. Quis usque οGalliei aut potius Christiani nominis hostis est, qui illa sine lacrymis adspicere potuisset O Gallia, Gallia tot virorum sortiunt, tot egregiorum principum, tot summorum Pontilicum, qui tanta eum laude Ecclesiae Dei praefuerunt, parensu tune illa es, quae susceptam a Christi et Apostolorum discipulis idem nunquam postea deserueras quae non a tuis tantum, sed ab aliorum quoque sinibus haereticos aliosque hostes nominis Christiani tam sacpod opuleras quae Europam, Africam, siam, gestis pro Christili de bellis nobilitaverat quae violatam ab aliis Sedis apostolicae
dignitatem tam saepe restitueras tam firmis praesidiis sepsera. tam multis ornamentis alseceras quae urbem Romam ab imminenti direptionis et excidii periculo tant saepe liberaveras Vere enim hoc beatis sini Pater, vere et sine cuiusquam iniuria gloriari possumus, duabus praecipue laudibus homines nostros, post Chri-
Slum natum, Supra ceteras gentes perpetuo floruisse quod et Christianae religionis non conservandae tantum, sed etiam propagandae studiosissimi et ad accipienda omnia regum suorum iu-peria paratissimi semper fuerunt. Omnes autem illarum pestium conatus eo dirigebantur, ut et a Deo et a Rege abductam Galliam carum, quas dixi, laudum utraque spoliarent: quod si uiri inaque
consequi ac perficere non possent, cui te quidem ut eam a Summorum Pontilicum cultu et a Romanae a Catholica Ecclesiae communione divellerent. Hoc praecipue imbiberant, hoc spectabant: liace eis a principio mens, hoc consilium ac proposituri fuit. Ne que vero dissimulanter serebant, conquieturos se et, Ut prius, 17 regis imperio parituros, dum Romani P0 utili calus auctoritas Gallia tolleretur. Quin etiam, si se Rex ab hac sancta cilc dissociare vellet, promptam ei et facilem viam ad sine regni proserendos et ad initimas provincias sub imperium suum subiungendas ostentabant. Sed magnus et a natura ipsa ad honestalem Onsor malus ait imus nec asperitatibus terreri nec ulla utilitatis specie recto avocari potest. Re sortissimus et maioribus suis dignissimus, qui pietatis ne iustitiae gloriam ita etiam puer adamas S l. ii ipsis caruin virtutum nominibus quasi pro Vmbolo utatiir, Omnia sibi prius perserenda latuit quam quidquam colliniit tellitu in . quo earum alterutra vel minima ex parte violari videretur. Repudialis igitur oninibus improborum consiliis ac suasionibus, magno ille quidem cum dolore ac cruciatu animi, sed tu ineri, ut qui corruptas ac vitiatas corporis sui partes, aliis omnibus frustra lentalis,
i Puni o Sir in aut secant, ne earum contagio ceteris obsit cunitam tu lenioribus remediis nulla spes es sol ad acriora sic se nil rec vim quodam modo visceribus suis inferre coactus os t. Intestinum ac doni sti eum bellum in quo omnia quae cogitari poSSunt uis Prima in si in , necessario ei advorsus suos suscipientium C
Ciendum suilo et ruina res lingitendus ignis me tota Gallia Od in
309쪽
incendio conflagraret v Commissa multa praelia inulta ac sahominum millia : saepe usi ac profligati tostes: Rectamen i mentissimus et suos, si qua ratione posset, prolatando potius ad sanitatem perducere quam delere ac perdere cupiens, eis conditionibus acquieverat, quas aequissimas etiam iniquissimi iudicarant. Pacata ac composita Omnia videbantur iam lite spe erat, plerosque ex illis miseris agnituros errorem suum et ad Ecclesiae gremiuiu uapte sponte redituros cum illi patriae praedones ac parricidae, qui totam prope Galliam insepullis suorum corporibus obruerant quasique sepelierant, quorum ipsi gladii assue laeti trucidandis insontibus assidue caedem sanguinem spie Siliebant, parum se anteactae vitae responsuros iudicarunt, nisi palmas illas, quarum adhuc cruda et recens memoria erat, novi sceleris accessione
cumularent. Λgebaint illos praeeipites et ad supplicium rapiebant Poenae eorum, irae tam multa adversus Deum et homines impiune larieque commiserant iis illi agitati et a mente consilioque deducti, veriti non sunt adversus illius regis caput ac Salutem coniurare, a quo OSt tot atrocia facinora non modo veniam conseculi 1 Teterant, sed etiam benigne et amanter Xcepti. Qua coniuratione sub id ipsum tempus , quod patrando sceleri dictum ac constitutum erat, divinitus detecta atque patefacta, conversum est iu illorum
sceleratorum ac foedifragorum capita id, quod ipsi in regem
et in totam prope domum ac stirpem regiam machinabantur. OLno elem illam memorabilem et in sustis ex liniae alicuius nota adiectione signandam, quae paucorum Seditiosorum interitu regem a praesenti caedis periculo, regniani a perpetua civilium hullorum
formidine liberavit Qua quidem nocte stellas equidem ipsus luxisse solito nitidius arbitror et flumen Sequanam maiores undas volvisse, quo citius illa impuroruni hominu in cadavera evolveret et e Loneraret in mare. O felicissimam mulierem Calliari naui, regi matrent, quae cum tot annos admirabili prudentia parique sollicitudine regnum filio, filium regno conservasset, tum denium secura regnantem silium adspexit O regis fratres ipsos quoque beatos quorum alter eum, qua aetate celeri vi adhuc arma iractare incipiunt, ea ipse quater commisso praelio fraternos hostes frugisset ac fugasset, huius quoque ulcerrimi facti praecipuam gloriam ad se potissimum voluit perlittere alter quanquam aetate nondum ad rem militarem idonea erat, tanta tamen est ad virtutem indole, ut ne mi item nisi fratrem in his rebus gerendis aequo animo
sibi passurus suerit anteponi. O diem denique illum plenia in laetitiae et hilaritatis, quo tu beatis sini Pater, hoc ad te nuncio allato, Deo immortali et divo Illud ovic regi, cuius haec in ipso pervigili evenerant, grati is acturus, indictas a te supplicationes
310쪽
pedes biisti Quis autem Optabilior ad te nuncius adferri poterat aut nos ipsi quod elicius optare poteranuis principiunt Ponti Iicatus tui, quam ut primis illis mensibus tetram illam caliginem, quasi exopto sole, discussam cerneremus Hoc ille nobis portendebat ac praesignificabat disseclus draco, gentis tuae, beatissime Pater, nobilissimum ac pulcerrimum insigne lare, ut intinanis ille draco aut illa potius multorum capitum hydra, quae non paludem aliquam Lernaeam, sed potentissimum et opulentissimum regnum tam diu obsederat, tu Pontifice dissecaretur unc igitur contemplare, quaeso, animo novum illum Davide in caesi IT ac prostrati gigantis spoliis ac sanguine decorum; eumque hilari vultu ad genua tua provolutum, ita tecum loqui existimato Ego,
Pater sanctissime atque Optime, cum maiores meo S , maXimo Dipotentis Simo reges, accepissem omnes usque a Illodove in sinceritate atque integritate religionis Christianae, ne uno quidem excepto, plus mille annos si me ac constanter perstitisse eosdemque praecipua quadam erga Sedem apostolicam observantia periculisque ac laboribus pro lsius defensione dilis, et illud, quo
nullum pulerius est, Christianissimorum nomen et primarium interreges Ecclesiae lilios locum consecutos statim a puero illud mihi proposui, ut eo pol tu aut adaequare aut etiam, si fieri posset,
Superare contenderem, quam committerem, ut non sali respondere radita mihi ab illis gloria iudicare r. Itaque et Dium
Quinctum, dum inter homines suit, sanctissime ac religiosissime colui; et, eo ad meliorem vitam vocato, cum primum audivi te in locum illius esse sui sectum, tanto gaudio affectu Sum, quantum percipi aut cogitari maximum potest. Multa enim iam pridem de tuis in omni genere praeclaris virtutibus audiveram, quae te isto honoris amplissimi fastigio dignissimum reddidissent prudentiam, quam nihil sallere iustitiam, quam nihil inflectereri fidem et On- Sinni iam erga amicos, quam nulla temporum asperitas iniminuere aut labefactare potuisset in colendo Deo pietatem in simulatione tu regendis hominibus Severitatem sine superbia in administrandis negotiis et sine festinatione diligentiam ct sine tarditate gravitalem. Movit cliam me subita illa totius Cardinalium Collegii in decernenda tibi summa potestate c0nsensio quae neque sine certa et X plorata opinione virtutis tuae neque sinu singulari divinae providentiae illa tu lioluit conligisse Magna me spe lenet, soro, ut sub tali Pontifice in vile Christi cules et quae vera iureligionem nondum acceperunt, aggregentur; et quae ab ea desci Uerunt, denuo congi' gentur. Quam ad rein perficiendamo innes meas et regni mei pes tibi libentis sini desero, ea side, quam rebus in regno meo gestis salis iam et tibi et univorso Orbi, ut arbitror, approba viri simulque tibi et apostolicae edi, quam debeo, obedientiam praesto atque exhibeo, et prae Stilurum alii ue