장음표시 사용
421쪽
gulis in rebus versatur: neque quisquam unquam, num bellum gerendum foret, sed num huic populo adversus illum hoc te inpore gerendum foret, deliberavit. Ut igitur medicus, qui uillis au-grotis adsederit, multos curavit, multis arteriam Xploraverit, Venam secuerit, medicamenta mi Scuerit, quid e quoque accidere Soleat, notaverit, saepe ad medendum utilior est eo, qui maiorem quidem rerum medicarum scientiam X Uippocratis libris hauserit, sed illa cognitione contentus nunquam hominis aegroti otium aspexerit: sic ad consultandum melior, qui multa ciusdem generis ingularia in historiis adhibito iudicio notaverit, quam qui e philo Sο-phoruin Scriptis communia quaedam vivendi praecepta cognoverit. Optandum quidem est, ut utrumque adsit scd si alterutro carendum , Sit, Malim eXperientem et exercitatum hominem sine ullauni Vel Sa cognitione totius generis quam erudite et sublimiter )de universo genere disputandi peritum, usus et exercitationis X-
pertem. Munc in schola libentius audias, illum utilius in consilium adhibeas Sed de utilitate historiae et dicta sunt a me alias
multa et dicentur: et cum quaecunque potuero dixero, Semper in men multa supererunt uanto autem populus Rom. celeri gentibus imperii magilitudine praestitit, tanto historia optuli Romani celerarum gentium historiis antecellit . Nullius populi obscuriora
et tenuiora principia P nullius admirabiliores progressus nullius tanta maiestas, blanta in prosperis rebus moderatio, in adversis animi magnitudo nusquam et virtutum et vitiorum omnis generis aut plura exemula aut illustriora Quodsi nulla gens est usque eo immanis ac barbara, quae non in rebus gestis Romanorum cognoscendis plurimum operae ac studii collocet quid nos sacere oportet, qui Romae vivimus, qui e Romano caelo spiritum ducimus, qui post tot acceptas clades tot talamitates, tot Strages, abacchantibus barbaris, ut a petulantibus servis viduae et essetae iam dominae insultantibus, iditas, tam multa tamen illius anti 29Squae Virtuti ac maiestatis monumenta quotidie intuemur n eum talia multos ingeniosos et eruditos homines in remotissimis gentibus natos, tam longinqua itinera suscipere, tantos sumptu sacere, tam multis se laboribus ac periculis X ponere videamus, ut Romam videant; quod ita iudicant se melius ac persectius historiam Romanam intellecturos, si ipsum urbis situm, ipSa moenia, ipSaM Veterum arcuum tropaeorum teinplorum quamvis lacera Set disiectas reliquias, illos tot olim nobilitatos victoriis colles viderint nos, quibus isti osis haec omnia in oculos assidue incumrunt, Peril In RO in anarum cognitione ni negligemus Quarum per Se tanta pulcritudo est, ut etiam, si scripta essent horrido aliquo
G Adverbium lino osse aiunt Catonis et Columellae es. Νoiten pag. 1 M.'
422쪽
et inculto orationis genere, Suapte tamen vi hominum studia e X- citarent: nactae autem sunt eiusmodi Scriptores, qui quante unque sibi scribendi materiam sumpsissent, dignissimi lamen studio propter ipsum scribendi genus suissent. Non enim potest quisquam dicere, in scriptores rerum Romanarum intuens, cur haec lania ingenia se dignius aliquod scribendi argumentum non elegerunt neque rursus illud, cur res tam clarae tamque illustres non in aliquos magnitudine sua dignos scriptores inciderunt 2Gla rerum magnitudo praestantia ingenia evoravit scriptorum praestantia rerum magnitudinem adaequavit. Quid enim, ut ceteros in praesens Omittam, ipsos modo principes nominem, aut Sallustio gravius ac nervosius, aut Livio grandius et uberius, aut actio pressiuS, prudentius, limatius, omni ex parte persectius fieri potest Cuius annales quoniam hoc anno, quod Deus austum ac felix esse velit, vobiscum una communi studi evolvere, iamque vobis ad eos facilius intelligendos, ut potero, praeire decreVi, pauca mihi tuaedam de eo dicenda sunt, non ut eum laudem; nam cuin ilis se satis tacitus laudet, ego quoque praestantiam ipsius tacitus admirari malo quam et insantiam meam prodere et
laudes ipsius ingenii culpa deterere sed ut iis respondeam,
qui et Tacitum tanti a me seri et me tam diu, iant studio, ut mihi eius publice interpretandi potestas fieret, postulasse mirantur. Hodiernam autem orationem meam illi ipsi, qui: Τacit obtrectant, 299 breviorem reddiderunt. am si Tacitus mihi laudandus suisset,
necesse habuissem undique conquirere ac colligere, quaecunque veteres a persecto historiae scriptore exigenda esse dixissent, ac prolatis exemplis ostendere, ea omnia acitum cumulatissime praestitisse quod etsi verissime fieri poterat, propter ipsam tamen multitudinem et varietatem arduum ac dissicile suisset. Nunc a- illi quidem virtutes melius ac commodius in progressu operi Singulas notabimus hodie nisi temporis excludamur angustii S pauca lautum quaedam resutabimus ac re sellemus, quae in eum temere
ab imperitis coniici solent. In primis autem illud positum sit,
quae summa scribentium laus est, eam acit ab omnibus uno ore tribui nullum unquam scriptorem prudentiorem ac con Sideraliorem suisse Siccam ac sobriam esse illius orationem, adStri-
clam verbis, densam sententiis nihil in ca notari posse di Illustiis, nillil inane, nihil redundans singulis saepe verbi singula S utentias contineri Magna laus et quae in quo sit, facile ci alias deesso aliaris. Xam ut in iis, quae possidentur, a plurimi liunt,
quorum Nigua moles est, pretium ingens, ut aurum, Ut gemmae;
ut in cibis ii maxime laudantur, qui minimum detrimentorum f)
. Detrimentum proprie dicitur, quod terendo et tricando aufertur, tolli-
423쪽
habent, plurimum succi ita maximi facienda oratio, quae paucissi in is verbis plurimunt sententiae amplectitur Indicat enim Se in pectore, non in re nasci. Haec praecipua rationi virtus, quae ex omnibus scriptoribus Latinis in aetio praecipue cernitur, cffecit, ut omnium aetatum sapientissimi quique, qui non inani verborum sono, sed bonitate et gravitate sententiarum ducerentur, praecipuo in honore acitum semper habuerint, eiusque assiduam et accuratam lectionem principibus viris omni uni utilissimam iudicarint. Neque vero ut id ita esse doceam, illo praecipuo argumento nitar, quod M. Tacitus non Imperator tantum, Sed prope
singularis exempli I inperator, huius nostri imaginem in uinibus bibliothecis collocari, libros, ne perirent, quotanni decie describi et in archiis' civicis asservari voluit cum se etiam ab eo genus ducere gloriaretur Vetera illa iam et obsoleta et
cae inplorum, quae tantopere a teniporibus nostris remota Sunt,
minus magna vis est ad permovendum. Paulus III. D. M. quo nulluni sapientiorem senem nostra vidit aetas, acitum Saepe relegendo contriverat, neque ullum pro sanum scriptorem aeque Molibenter legebat. Cosmus Medices, qui primus Magnus Etruriae Dux fuit, oin saetus ad imperandum, qui eam, quae vulgo sortuna dicitur, in consilio et prudentia consistere docuit, aciti libros in deliciis habebat, eorumque lectione avidissime fruebatur. Neque non hodie multi aut Principum aut eorum, qui de unimis rebus a Principibus in consilium adhibentur, eundem studiosissime legunt et quasi pro magistro quodam prudentiae habent. Numquid igitur m0vebimur stultis quorundam vocibus, qui nisi quod ipsi didicerunt, nihil discenduin putant et quoniam a magistris suis nihil olim praeter hueolica Virgilii et pauca Ciceronis epi-
Stolas et orationem, si sorte, aliquam audierunt, ab iis nae discedere et vobis graviora proponere, iniquo animo serunt An quisquam VeStrum est, qui eo consilio studia sequatur, ut in pulvere scholastico consenescat Cur igitur ea potiuS On Sectemur, quae tantum in scholasticis concertatiunculis i inter adolescentulos aut senes adolescentulis stultiores oblectantento, quam quae lilia gravissimis in negotiis emolli in ento sutura sint Vos vero isto nugatore contemnite, praesertim cuni illa leviora aut iam didiceritis, aut, qui ea usque ad taedium t inculcent, in omnibus vicis ac triviis obvios quamlibet multos; qui acitum interpretari aut possint aut velint, non multos sitis habituri Nunc, quae in eo cultur c/hmmo, illini apte de stibis non potest nisi si te aptius et Pori modi iis usse Scribere rectri Un M, quilii Saepius hoc sensu Iegitur, ui apud Varr. 3
424쪽
parin a nonnullis soleant, exponerem, eaque omnia, uti pollicitus erant, resutarem ac refellerem sed video me longius progressum esse dicendo, quam a principio existimaram. Fefellit me acili amor cuius laudes cum hodierno die tacitus praetermitter statuissem, auferri me postea passus suin, neque mihi potui, ne eas strictim et modice attingerem, temperare. Vereor autem, si longius rationem producere voluero, ne et Obis molestiae sim et iis, qui post me in hunc locum conscensuri sunt, impedimento. Quare quae supererant, in crastinum, si vobis quoque ita videtur, disseram neque metuain, ne quis me hodie iusto breviorem fuisse dicat. Nam et in his limis e litationibus nostris iustique cursus ac certaminis quasi prolusionibus brevitas culpari non Solet, et venim est, quod ait Varro, porta in itineri esse longissimam. Equos ipsos, ubi diu quieverunt, qui longum iter ingressuri sunt, saligare primo itineris diu non solent. 30 Si tot praestantibus viris, qui huc hodie convenerunt, ut dicendo
placerem, consequi fortasse non potui: at certe breviter dicendo minus ut molestus sim, consequar. Sed utinam, auditores, utinam et brevis hodie visus sim et quicunque me unquam audient, brevem se in per fuisse me doleant. Quanto suavius est, abeuntes dic ore, cur hic tam cito desiit quam abire cupie illus, quamlo
tandem hi desinet inimici satius est, quod cum sanie relinquit, quam quod satietate distendit.
HABITA ROMAE PRIDI NON NOVEMBR.
edui me a Taciti interpretatione deterrere cupiebant, quinque praecipue, qua illi obiicerent, reperiebant. Pri in uni quod illorum leni portui historiam contexuisset, quibus vetus illa S. P. Q. n. naiestas ct amplitudo conciderat, quibus illi paullo ante terra-
425쪽
rum domini acerbissimo te terrimorum tyrannorum dominatu oppressi tenebantur. Non iam amplius Camillos, Curios, Fabricios, Maximos, Laelios, Scipione S, aliaque virtutum, non hominum nomina in historia repertum iri, sed degenerem et oblitum virtutis avitae populum, sed senatum ad servilem adulationem proiectum, sed proposita vitiis, quae quondam virtutibus desereban
tur, praemia, sed μ unius impuri hominis libidinem extincta
legum auctoritate dominantem. Quod si vere dictum esset a summis philosophis, Principum mores esse speculum civitatis ceteramque ni ultitudinem ad inperantium exempla eo inponi: '' litem virtuti locum esse potuisse in ca urbe, in qua non homineS, sed monstra ex omni vitiorum sece ac colluvione concreta l regnarent melius itaque consulturum esse me studiis v stris, quando 1 oin ana ui historiam tractare an inius erat, si corum vobis temporia in historia in proponerem, quibus populus R. oris adversus bar-302baras gentes, domi adversus vitia perpetuit in bellum gerebat, neque ceteros populos bellica magis virtute quam innocentia et in
tegritate superabat Abire in mores, quae discuntur in scho
lis et ea sere quemque imitando expriinere, quibus legendi nudiendisque puer assueverit. Neque deerant, quod equidem valde miratus sum, qui non dubitarent mihi auctores esse, si res sub imperatoribus gestas persequi vellent, ut ii toni uin potius 'Illam Tacitum Sumerem quem ipsi et ni eliorem Tacito Latinitatis au-elo reni et nitidiori ae loridiori genere orationis usum dicerent. Erant etiani, qui, quod maximum in historico vitium est, idem litoque Taciti accusarent, quod ni ulla incudacia historiis suis ad- uti Scitiss t. Neque tamen, i iam qua in saepe a me orati ut id sacerent, mendacium ipsius proferre ullum poterant duorum tantii inveterum scriptorum testimonio id pervincere nitebantur: quorum
t Simile Iegitur apud uinciiI. . . R. 112. de Cicerone apud nosteros
426쪽
Vopiscus' aliquando mentitum in his loria acitum diceret Tertullianus cum mendaciorum loquacissi inania vocaret. Λddebant tertio loco, impium ac nesarium csse scriptorem, qui Christianae religioni aperte insensus et inimicus suisset. Λsperum praeterea et insuavem ac spinosum et cum cuius disti cultate ad eruendas sententias perpetuo luctandum oret. Postremo male Latine locutum :idque non vulgus modo dicere, sed ipsos liam praecipuos Taciti amatores confiteri. Cuius igitur libri et corruptis si inoria in temporum historiam, eamque ipsam neque satis fideliter scriptam et melius ab alio traditam conlinerent, et auctoris sui manifestam ini- pietatem proderent, et molesto atque dioso propter obscuritalem
et parum Latino sermone con Starent, caussam S Se nullam, cur
tot potioribus missis, in e potissimum conlicere huius anni curriculum vellem. d quae omnia respondere constitui, ne praeiudicata multorum pinio cuiusquam vestrum aut aniluum Vncet aut retardet industriam. Primum igitur considerandum est, respublicas hodie perquam paucas esse nullam esse prop molliungentem, quae non ab unius nutu atque arbitrio pendeat, ' uni parcat, ab uno regatur. Ergo hac saltem in parte propius accedit ad similitudinem temporum nostrorum status ille rerum, qui sub imperatori biis quam qui imperante populo suit. Quo auteniquaeque historia rerum nostrarum Similior est, eo plura sunt in 303 ea, quae discamus, quae dis Sum conseramus, quae ad vitam moresque reseramus. Quamquam autem Dei beneficio aetas nostra
Τiberios, Caligulas, Nerones non habet prodest tamen scire, quomodo etiam sub illis viri boni ac prudentes vixerint, quomodo et quatenus illorum vitia tulerint ac dissimulaverint; quomodo neque intempestiva libertate utentes vitam suam sine ulla publiea lili tale n periculum obiecerint, neque tamen foeda ac probrosa laudantes placere sibi ullam turpitudinem ostenderint. Multa saepe sunt in Principibus, quae vir bonus laudare non potest, legere et trans mille re silentio potest. Ad ea connivere qui nesciunt, et sibi periculum creant et ipsos Principes plerumque deteriores sa-ciunt. Multi enim, qui vitia sua latere credunt, Sponte ea paulla-lim Xuunt, ne delegantur et dum se bonos haberi putant, boni sunt Iidem si turpitudinem suam palam esse videant, iam satiane
Securi, quae palam dici vident, palam quoque faciunt: f l f et
tatum notare qui nuper in Epitomerid. ille inr Lips. ydi mi inquillionemn Misere eae liqua re paruam elicumspecie vituperavit vel uia quae in eiusmodi libris tegas, saepe ali imperitis liuinunctilis scripta uni et Latine talltu
- 'i Si ti in f ui mi dicere noletini in quo inesse accessionis vel in-plificali 0nis potius indici ulti certe dicend tun in titiluiu usque R.
427쪽
famam dum onam desperant, malam negligunt. Melius aulem seret minora et pauciora Principum vitia, qui quomodo lini viri boni ac sortes plura et graviora pertulerint, cognoverit. Quod si quis sub Prinei pibus corruptis si in is viros singulari virtute praeditos Xtilisse non putat, magno in errore versatur. Vixit sub Tiberio, ut cetero taceam, Germanicus, cui ego omni genere laudis ne ex illis quidem veteribus Romanis ii eiu quali nntepono. Vixit sub Claudio Seneca, et Senecae quani quam OrtaSSe parnenio, Similes tamen multi Neronis aulas multos habuit, quorum virtutem vi ipsius vilia aequarent. Onininoque ita est, ut dicam. Et palmam aiunt adversus onera, sic virtv nil, ersus vitium contuma surgit et ut in etnae monti cacumine, ubi maxime viret flamina, herbam quoque sint liniam maxime virere perhibent, quasi ipsa secum coii tendente natura Ct Olento secunditatem soli vicinornm ignium ardore superari: Sic plerumque ubi maxima vitia dominantur, maximae virtute erumpunt, quae cum illis certamen suscipiant, et, si superiore PS Se non possint, non tamen hostibus suis triumphum sine dimicatione concedant. Noli igitur, si plerique Imperatores vitiosi fuerunt, idcirco honis et utilibus exemplis temporum, quibus illi rerum politi sunt, historia caritura est, sed et ipsa improba exempla nocinterduin ad virtutem acuent cautiores eri ut consideratiores est 304 cient. Ex illa perpetua simulatione Tiberii, e illo vultu ac Sermone alia omnia, quam quae cogitabat, prae se serente discemus caute cuin Principibus agere, neque semper illorum vultu ac blanditiis sidero. Disceinus, quae Principes occulta SSU Volunt, a, etiam Si Sciamus, nescire, noque altius, quam ipsi velint, in Porum arcana penetrare. Iuvabit in Seiano videre, quam in lubrico sit eorum potentia, qui se malis artibus apud Principe Omnia poSSe rentur quamque saepe, ubi diu in alios contumeliose debacchati sunt, et praecipites decidant ipsi et alios in idem exitium trahant. Sic ipsa quoque improba exempla proderunt. Sed de his salis. Istos autem salis mirari non possum, qui, ubi de a- cito agitur, Suetonium t nominare audent Nihil equidem de-
- in Cluveri Sicil Antiq. lib. I. cap. VIII. 1. Or,ut Sicul P. I. cap. X V. Ag. 246. FH ' Scio quid Oratori liceat. Sed hoc iudicio nihil iniquius vidi. uelonium defendit heceolius in Praes pag. 17. hene iudicans Muretum in Hietonymite, iniunio calumniari inprimisque allius ex uist ei Crii V., et me. D. u.
- hec otius in Praef. pag. XLVIII. d. Ιlutink. Muretum non alis urbanel Abere Suetonium queritur verum; ed ii sescio an aliis id equo dubitem, R. Initi certem urseius verissime de Suetonio iudicate videtur. Duo autem dein
Mureium accusari Suetonii liberii tem ali uteron in velle dicit, saIesum est;
428쪽
trahendi studio dicam longe enim id ot ab ingenio et ab consuc
ludine abhorret mea; neque is scriptor est Tacitus, cui gloria ex aliorum vituperatione quaerenda sit sed inter cum et Suetonium nimium quantum interest. In Suetonio nihil est, e quo eius aut prudentiam aut eloquentiam aut eruditionem ullam Ximiam agnoscas. In acito quid horum emineat, ideo dissicile dictu est, quia eminent omnia. Suetonium certe nemo unquam veterum aut inter eruditos aut inter disertos nominavit. t acitus habitus cst aetatis suae sine controversia eloquentissimus et, quae virtus Demostheni maximam inter Graecos gloriam peperit, quam illi δεινοτητα appellant, eam ut propriam et peculiarem acito tribuunt omnes. Eloquentissimum quidem illum vocat Plinius, et illud eximium in eo fuisse ait, ut σεμνέῖς diceret Λ Suetonium S. Hieronymus si laudat. Magnum testimonium, si laudat. Non enim sanctitate tantum Hieronymus, sed et eruditione et iudicio praestitit. Quomodo igitur laudat Eadem libertate scripsisse eum ait Caesarum vitas, qua ipsi vixerunt. Non magna laus, si laus est; sed ego laudem esse non puto. Quid enim laudis habet, cum Caesares in summa licentia atque impudentia vixerint, rationis turpitudino ipsorum agitia aequasse, quaeque illi perpetuis tenebris ope-505 rienda patrarant, ea nudis et praetextalis' ' verbis in lucem et in aspectum uni inum protulisse Otaque nihil apud Sueto ut iuusrequentius legas quam Xo lotos et spintrias et cellarios et nubentem Neroni Sporum, Doryphoro Neronem Voces etiam, quas in illis agitiis miserint, quasi haec scire posteroruin interesset:
quorum colirinem oratione non Scriptorem modo, sed ipsas chartas
crubescere portebat cum haec tuterim ita subtiliter ac particulatim persequitur, ut docere voluisse videatur. In acito' et ' )nihil liuile reperias. Talia aut praeterit aut ita significat, ut Odisse et abhorrere videas, non, ut illia in alterii ut, cupide in eis innui rari. Inter Vopiscos igitur et Spartianos et Lampridios et eiusmodi vitarum scriptores Suetonius ni ineat, illa se iactet in aula; hoc ceteris melior, quod aetatis bene licio, meliusquam illi Latine loquitur ad aciti quidem gloriam aspirare aut
si cum e conferre si voluerit, innium eruditorii in convicio vapulabit Equidem quod ad me attinet. Suetonii lectionem non
is CL ad n pag. 280. R. R. lli Quomodo noe dicatui . ex iis intelligi potest, quae dixi in adn. ad Quinctil. X. 1. g. lo. R. -J Virgil Aen. I. 114. illa se iaci l in aula Aeolita et riuum ventori currere equet. Fn.
429쪽
minus quam Catulli aut Martialis adolescentibus perniciosam,
etiam confirmatae aetatis viris periculosam puto. t menda x est in historia Tacitus. Mill quod, si hoc maxime con Staret, eum his loricorum more aliquid interdum esse mentitum, non tamen id valde nobis curandum esse arbitrarer . Non enim, quae ab eo narrantur, eiusmodi sunt, ut piaculum sit, quidquam in eis, quod verum non sit, pro vero credidis Se . Sed a1nen quis eum mendacii accusat Vopiscus. Quid iste Vopiscus, quid hominis est
Qui datu Suetonii simius, longe tamen ab eo distans : qui eum se aliquem videri vellet, affirmavit, neminem Scriptorum, Uantum ad historiam pertineret, non aliquid esse menti tu in πιο Piatusque est, multa se prodidisse, in quibus Livius, Sallustius, Cornelius Tacitus, rogus, manifestis testibus convincerentur Magna huius, quisquis est, Vopisci felicitas nemo unquam a in curiose in ipsius mendacia inquiret. Sed tamen quis hoc praestare ausit, iis, quae hoc hominis somnium tu tam luculentis scriptoribus reprehenderet, veriora esse ea, quae ipse cum suis testibus protulisset Quis autem unquam historiae seriptor hanc notam effugere potuit Non tantum apud Theopompum et apud Herodotum, hi-306Storiae patrem, dicuntur esse inunierabiles sabulae sed et ipse Τhucydides, qui ea scripsit, quibus interfuerat, mendacii a On- nullis accusatur Thucydides quoque, ait Iosephus libro primo adversus Apionem, ut multa mentitus, a nonnullis accusari Solet qui tamen accuratissimum rerum temporibus suis gestarum scripsisse historiam videtur. Aut igitur ne hoc a cito noceat,
aut Thucydidi quoque et Livio et omnibus denique historiarum
scriptoribus noceat. t ertullianus, non ut Vopiscus, aliqua Tacitum mentitum esse dicit, sed eum mendaciorum loquacis sinium vocat. Hoc loco peto a VObi S ut me quam potestis, attentissime audiatis. Eadem enim opera et ad id, quod ex ertulliano adsertur, re Spondebo, et id, quod Tacito gravissimum obiicitur, diluam eum religioni nostrae in init eum atque insensu in suisse. Ea in vetustissimis illis verae ac salutaris religionis nostrae proseminatoribus ac propagatoribus pietas suit, quae utinam etiam hodie in omnibus nobis esseti nihil ut ferrent, nihil auribus acciperent, quod Christianum non es, et quae cum Christiana pietate pugnarent, ea Omnia respuerent, reiicerent, averSarentur,eXSecrarentur . ertullianus igitur, qui quaedam apud Tacitu in legisset adversus Christum ipsum, cuni ac Dominum OStrum, et adversus Christianos impie dicta, quasdam etiam tabulas, quae tum de sanctissimo viro Moyse deque relisone Iudaeorum l' vulgo inter imperitos et veritatis ignaros circumserebantur, ad ea
J CL adn. pag. 293. R. R. το cap. 3. Xtr. R. . o Proseminator nusquam egitur apud antiquos. MATTHIAR. - Prose minutores de procreatoribus di xit Tertullian ad alione lib. II cap. 13. exir. Simple Feminator egitur apud Cicer de . D. II. 34. r. III. 26. r. n.
430쪽
respiciens, Tacitum mendacioriam lolluarissimum vocavit eadem que res iam gnani acii aliud multos conliavit infamiam. Sed nos si lio te mi, ore nihil legendum putamus, nisi quod cum Christiana religione consentiat, omittamus sane omnes illos veteres Graecos Latinosque Scriptores. Aulet a Christianorum scholis Homerus, exul et Hesiodus, et uno verbo omnes illi qui poetae. Xenio stonim ex illis qui non Deorum inlinita in ii undam multitudinem inducat. Xemo Platonem attingat eius ni in studio depravatus est Origenos; et fortassis ex ebdem hiale luxero Ianichaei. Nemo ristotelem legat, qui quae do mundi aeternitate, quai de hominis animo disputat, eis nihil potest Christianae religioni magis esse contrarium. Repudientur Ciceronis cum plera-:,0 que alia, tum libri praecipue de sato, de divinatione, de natura
Deorum manifesta enim impietatis et iactεor; Io Semina conlinent. Λ illi vixerunt antequam Christus nascer tur ideoque eis sucilius ignosci potest. Primum, si opus sit, docere OS sim, hanc exeus alionem non valde ad id quod agitur pertinere. Non enim si antiquiores si ierunt, idcirco minus pravas opiniones inserere in
animis legentium possunt. Sed demus hoc aliquid esse. Tollatur igitur Suetonius in Nerone enim de Christianis contumeliose tini pie scripsit. Non legantur epistolae Plinii ostendunt
liim eum non tantum abhorruisse a religione nostra sed etiam iudicia exercuisse adversus Christianos, et eorum nonnullos adhibitis torinentis ad iurandam Christi militia in compulisse. '
Deleatur gravissimus et utilissimus scriptor, Plutarchiis casdem enim, quas acitus, de Moyse et Iudaeis sabulas habet. l, Quintilia Lin rhetoribus adimamus contumeliose ipse quoque de Mox se loquitur: l Iurisconsultis Ulpiatrum librum irit gruin scripsit de poenis, quibus Chiistiani alliciendi forent:
Philosophi Porphyrium, Simplicium, ver rhoem quis non O-rum se Christiani nominis hoste in professus ost medicis Gaio iiiiiii , historiarii in studiosis murianum Marcellinum Elin apiunt. Zosimum; nities hi alieno a Christianis animo fuerunt, idque scriptis suis testatum ac consignatum reliquerunt qui odsi eos non tamen propterea reiicimus quid in Tacitum iniquiores esse voli nnus ista quis litam nostrum ita infirmus St, ut periculum sit
ne in fide Christiana titubare incipiat, si Tacitu in Christianitin non fuisse cognoverit Doleamus potius illius vicem es grati adversiis De uni Simus, qui animos nostros maiori turn nor sudori l.
Restant duo ex iis, quae actio ab imperitis obiici solere dixit