Opera omnia; ex MSS. aucta et emendata cum brevi adnotatione Davidis Ruhnkenii. Studiose ... accurate edidit Carolus Henricus Frotscher. Accedunt indices copiosissimi

발행: 1834년

분량: 499페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

61쪽

sum ollam oditum habeo Romae apud Antonium Bladum Impressorem Cameralem a MMXV. qui quidem liber cum manu ureti

ipsius adnotationes emendationesque aliquas contineat, non erit, eredo, iniucundum, unam aliquam earum videre, Ut, quantum accuratus esset in verbi Muretus, possimus aestimare. In epistola uditoribus suis, cum legeretur de Aristotele et Ciceronerneque quicquam tam dissitum sit, quam eorum inter se dicendi genus Muretus, inducto verbo dissitum, substituit diversumuin editis nunc ab anno 157 l. repositum est dissimile. Sed brevis hic Mureti labor iis praesertim, qui interpretalionis alicuius experimentum nullum fecerunt videri possit, si cum ceteris conseratur iis dico, quos illustrandis explicandisque illis omnibus decem Ethicorum libris vir doctus impendit Editi sunt postea hieommentari Ingolstadii anno lG02. cum aliis ilibusdam Mureti Philologicis narratque is, qui illos edidit, perituros eos fuisse,

nisi illa Andreas Sehottus Soc Iesu , Mureli admirator, eae Sparsis schediasmatis, quorum iusta ipsius Muret manu eaearata erant, collegisset thesaurique loco conservasset Latuere videlicet virum diligentem thesauri nostri. Nam illa exceptis dumtaxat patieulis aliquot lacunis Muret manu descripta habemus omnia, et Graeco Aristotele textili, quem explicabat, inserta, e quibus multa etiam correctius exhiberi possent, si cui hae iterum vulgare placeret. Λtque hinc nimirum intelliginius, verum id esse, quod postrema harum rationum, quas modo appellavimus, firmat Muretus Λuditoribus suis in nos quidem scitis vis ullum praeceptum 547

tradere solitos esse, quin et illustriani repetitam in Graeca Romanaque historia inemplorum lucem adhibeamus rursumque Nos vero eae optimis utriusque linguae poetis pulcherr/ma quaeque libantes, perpetuo disputationes noStras eius quasi Salis aspersione condimus. Postremo horum annorum, id est 1o60. nova laborum accessi saeta est Mureto, eum VII Id. Ianuar. Pontifex Romanus factus esset Pius V., scribendarum scilicet orationum nomine Prin-eipum, qui novo Pontifici legationem destinabant. Habuit autem earum unam pro lsons II. Duce errariae, alteram' pro Carol ΙX. Rege Galliae, tertiam quae tamen pertinet ad Sequeutem annum pro Sigismundo Rege Poloniae: denique in adversariis Muret invenimus nos orationem aliam, sive rationis potius fragmentum manu Muret ipsius scriptum, nomine Pauli Oxiiteratque adscripta nota temporis 45 Aug. hora XL, opinor, quo scribere eam incoeperat pertinere autem puto ad annum, de quo diximus, 4560 De altera harum rationum haec Muretus Sa-

sepalatim dilani hoc titulo M. Antonii Muret a Dium . Pont Maae oratiis Illustrissimi et Excρllentissimi Principis Alfons II. Ferrariae licis nomine habitu Roma , . at Ouinctiles anno DLAVI. Numae apua Iulium Bolanum ne Accoltis in uitchis in via Paulina a. 1566.

62쪽

crato Habui eam nudius tertius scribebat vero in Id.

Octobr. 1 GG. tanta omnium opprobatione, quanta mihi nunquam contigerat. is, quo diximus, annis Romae diversabatur Mur lusu itaque salsa est inscriptio in litteris Errico Memmio ' Lutetiae A. d. XVIII. Cal. Novembr. a. os . nec tamen ita suit

Romae assiduus, Ut pedem nunquam Xtra urbis pomoeria efferret.

548 ibur enim subinde divertebat, ubi Ferrariensis Cardinalis magnificentissimam villam extruxerat. Itaque in Terentii Comoediis a Faeruo recognitis adscripsit Hunc librum Vincentius Laureus M.

Antonio Muret dono dedit Tibure M XV mense Sept. Tibure etiam scribit Petro Perpiniano μ' XVI. Cal. Septembr. 4564. de prosectionibus duabus suis Romam intra paucos dies. 5. Anno MDLXVII munus docendi Philosophiae genus illud ructuosissimum, quod ad mores pertinet, Muretus commutavit, tractatione suscepta Iuris civilis. Miror, inter eius rosessores Romanos praeteritum eum suis se a Cl. Carata etsi alibi Pandectas illum explicasse narravit. Numerant vero uretum inter egregios

Iurisconsultos acultatis huius peritissimi, laudantque eius consilium conatusque in Iuris prudentia cum politioribus artibus et antiquitatis cognitione concilianda. Unum hic eorum producam verardum Oitonem, qui producturus Mureti opuscula quaedam iuridica post alia quaedam Henrici a Suerint, scribit: 'l' Proaeimum locum tenent M. Antonii Mureti hilarioris nominis scripta quotquot edidit Iuria dica, ut observationum liber singularis, tum commentarius ad Pomponium de Origine iuris, nec non ad titulos Pandectarum, de legibus, de iurisdictione et de os io eius, cui mandata est iuri die m. Muretus quidem in Philosophis, Historicis, oratoribus et Postis, qua Graecis qua Latinis, enarrandis vel emendandis totus fuit, ac tum Venetiis, tum Romae iuventutem ad ricendum instituit, nec quisquam nisi hospes in litteris, quam singularis illius viri iufueatis deprehendendis et genuinis eruendis fuerit sagacitas, fg norat. Non vulgarem lamen operam simul impendit studio furis civilis, ac 549 Pandectas e superiore loco in Gymnasio Romano, ni na Audiatorum frequentia, per quadriennium interpretatus est. Neque enim cum ceteris e trivio Magistellis in Glossatorum sterquil iis habitur pulchrum ducebat, Sed novo prorsus atque ad eam diem ibi inaudito more, ad ipsos naturae et civilis prudentiae fontes adiit, unde omnia iuris principia ducuntur tum quoque omnem veteris Reip.

cognitionem et antiquitatis monumenta cum Latini sermonis elegantia coniunaeis: Satis certus, cuius civitatis quis neque linguam teneat, teque formam, leges, mores, instituta cognoverit, eius ius civile non posse ab eo, quamlibet Og Iriosus sit commode --plieari Subiicit deinde in auidem sententiam locum ex eius epi-

63쪽

DE VIT E SCRIPTIS MURETI Istola ad Odiscaleum ' et quaedam in his ipsis iuridicis operibus

notat. Cogitabat vero Muretus edere multo plura Nam eum aestivis mensibus ibur secederet, in eo secessu novi semper aliquid edolabat, ut idem scribit discalco coeperat vero consilium, ea quae o superiore loco diserat, id est, in Gymnasi Romano X-plicarat, in publicum emittere, quoniam multos id cupere videbat, ut ipse pariter in dedicatione commentarii ad IV titulos digestorum signiscat Idib. Sept. a. tollo Nihil vero emissum est, quod Sciam, praeter ea, quae Oti numeravit, et notas quasdam ad libro IV Institutionum Iustiniani. Cum vero hoc anno Mu- retus Pandectas interpretari inciperet, habuit rationem, ii qua loquentiam ceterasque disciplinas nequaquam esse ab Iurisprudentiae studio seiungendas contendit Ilabitam arbitror nain diem appositam non invenio sub finem anni huius et Muretum annum Sequentem loGi, totum in Pandectis explicandis exegisse Poeni-550 luisse tam nasininem suscepti muneris postea videtur voluit enim se illa abdicare atque ita consilium suum consiliique causam explicat initio orationis lol habitae prid. Cal. Marti anno 1 69.: Nam in hoc publice docendi munere quinquennium iam cum aliqua

hominum approbatione versatus, eo me, ut Scitis, Superioribus me ibus symnte abdicaverum . . . iamque totus in eo eram, ut me non languori quidem ac desidiae dederem, qui semper ignavoaeum visam mortemque uaeta aestivutSSem, Sed ad cas arte mecum Te o- Diadas u celebrandas referrem, quibus usque a puero deditus fui, et ad mandandas litteris cogitationes quasdam meas, quibus ei cerem, conarer quidem certe , ut Lod mihi otium Hippolyti Cardinalis errariensis studiorum ac fortunarum mearum at oris, summa liberalitate conceditur, eius aliquis fructus non ad praeS res modo et eos qui nunc sunt, Sed et nunc ad externos et olim ad

poteros perveniret addit postea, admirari se Cardinalium bene- sicentiam; qui, cum alii ultro publicum illud docendi munus depoScerent, conferre sibi illud voluerint libueritque ipsis, se alia iam Omnis cogit antem, etiam cum aliqua ad vetus honorarium GCCeSSione revocare, quam in locum suum aliquem eae iis Sust ero ac substituere, qui id in benescii loco petebaris Quinquennium, quo publiere se docuisse assirmat, repetendum est a XVI Kal. Deceimbris a. 4565. quo die coepit Ethicorum libros e licare.

Itaque videtur muneri se abdicasse mense Novemb. u. IO63. irae ter vero eam causam, quam indicavit, celebrandarum recolendarumque earum artium, quibus a puero insueverat, aliam puto fuisse, malevolorum quorumdam atque invidorum hominum Obtrectationes.

Etenim in epistola illa discale haec habet: l-l l Nondum au-

64쪽

551 diisse te puto, me hic Pandectas publice interpretarc non sine aliqua

molestia eorum, qui nollent consgi oculos comicibus et suae iuvenes didicere, senes perdenda fateri et postea in dedicatione commenlarii ad litulos digestorum, ubi restitutam Iuris civilis scientiam narravit a doctissimis eruditissimisque viris: Quorum, inquit, ' ego vestigia pro virium mearum modulo persequfHS, totum illud quadriennium, quo libros digestorum in hac urbe interpretatus sum, dedi equidem operam, ut quotidie plurima istorum, qui tanti in vulgus serent, ac foestissima errata detegerem, et ingeniosorum adolescentium animos ad meliora converterem esse issemque omnino aliquid, nisi huminum nudari s sellia sua et cornicum oculos conj/gi do ntium conquestisne obstitissent. Ex quo

quidem postremo loco habemus quod alibi etiam idem prodit quadriennium totum in Iuro civili tradendo explicandisque Pandectis posuissera quamobrem ab extremo anno 1567 ad extremum is II. eo munere perlanctus est. tque hoc intervallo a lύG9. prid. Non. Novembr. rationem habuit, cum inciperet interpretari ti-lulum de Pactis, explicans rationem ac iam, qua tradenda esset Iurisprudentia: item anno 157 l. postrid. Non. Novembr. cum ad titulum de Iudiciis pervenisset, de Iudicum auctoritate atque ossidio. Cum vero celebre illud praelium commissum esset, quod nobilissima victoria de arcarum gente ad Naupactum secuta est, pro qua solemni modo rituque gratiae De Romae actae sunt; illo pariter anno Idib. Decembr. dixit de hoc argumento Mure-tus in aede sacra B. Mariae Capitolina, sive, ut vulgo nuncupant, de Ara coeli, tant concurSu hominum, quantum ipse non

facile credidisset, ut idem scribit Paulo Sacrato. l, De editione ver eius rationis addit in eadem epistola: Quamvis autem res 552 erat nihili, tamen ita mulli quotidie petebant, describendi sibi potestatem feri, ut satius visum it, semel qui quid esset librariis permittere praesertim cum Mugistratus Populi Romani iudicarent, id ad psius Populi dignitatem pertinere. Eadem est Italice versa, et sic etiam typis Romanis 'r' 'l' commissa. Non praeteribo hoc loco, quod ad Muret nominis celebritatem pertinet, amicilia iunctum eum fuisse cum Mari in NaVarro, celeberrimo horum temporum Theologia Iurisque Pontificii doctore. Itaque in exemplo edito eius pologia in Reditibus Ecclesiasticis scriptum invenio Mureli manu M. Antonii Mureli, dono Auctoris Romae menSe Novembri a. 157 I.

Fu reditum nere Chies a N. Muria in Aruces in Cum ii quo arii 13. u. De-eembre 157 1. Euila et Separatim Laii ne eodem tilia Latino.

65쪽

DE VIT ME SCRIPTIS MURETI 23

14. nno DLXXII. Muretiam iis civile non vulgari via, id est, barbaro impolitoque genere dicendi, quodque a Philosophis

sive Poetis sive aliis, praeter Iurisconsultos, ornamenta respueret, tradere ingressum, et in opere institutoque pulcherrimo quartum iam annum ut eius verbis utar magna auditorum frequentia, magna animi contentione versantem, Cardinales in medio cursu insistere aliudque munus suscipere coegerunt. Ita ipse initio orationis, in quam Nonis Novembr. habuit; qui et continuo ista

subdit: Nam cum homo eruditissimus, qui tradendis eloquentiae praeceptis in hac urbe consenuerat, et agylicta valetudine, et ipsa iam aetate otium a quietem postulante , missionem a vobis hone-tisSimam postulasset, nec ei facile successor idoneus reperiri posse videretur, mihi potissimum mandandam esse ab eo derelictam 553 provinciam, censuistis. Quis ille fuerit homo eruditissimus, cui nune Muretus successerit, sateor me nescire atque haec dumtaxat legi in Cl. Caras scribente de Muret M. Antonius

Murelus, Lemovicensis, insignis Iurisconsultus, Philosophus, Orator, Posia, primum docuit in patria Venetiisque, mo a Card. Nippolyto Glensi Romam vocatus, docuit in scholis Urbis Philosophiam Moralem, tum Pandectas, denique anno 1576. sub Gregorio

XIII. Rhetoricam hora vespertina, stipendio aureorum quingentorum, Simul cum Camotio et Correa, I ofessoribus matutinis, et a. D. ISB2. Stipendio aureorum septingentorum. Non credo, haec Omnia OuVenire posse cum iis, quae sunt a nobis antea constituta:

nec tamen dictorum poeuitet. Illud de Tu scutorum atque amplius stipendio confirmat in sunebri oratione Beneius. Nam ubi narravit, Muretum a Dolonorum Rege Balliore cupidissime Xpetitum accersitumque amplissimis praemiis in Doloniam retentum ver a Gregori XIII. tum sua sponte, tum Romanorum Magi Stratuum admonitu qui Mureto, inquit, ipsi aliquot ante annis ultro detulerantius Romanae civitutos subdit tua etiam ratione essectum est, ut tantum stipendium decerneretur homini amplissimo, quantum harid Scio an uisquam antea nemini. Sed rem magis Spres Se magis etiain luculenter Muretus ipse respondens Zamoscio, qui in Poloniam Regis sui nomine eum invitaverat, declarat praeter opinionem scilicet suam accidisse, ut cum ad iter se aueingeret, subito Ostenderit Gregorius Pontifex, eius prosectionem sibi non placere monendumque curasse, ex urbe ne discederet sibi curae fore, ut

ne in urbe deleriore conditione esset, quam quae illi in Dolonia deserretur Quin etiam, ait Muretus, ad quingentorum aureo 554rum stipendium, quod mihi iam pridem conStitutum erat, statim ducentos adiici iussis, mandavitque Datari Suo, Vim qu0quo tempore quoquo modo e biceret, ut aliunde mihi trecenti aurei nummi quotannis penderentur De civitate Romana, quam Mureto colla-

66쪽

tam aliquot ante annos Bonclus dicebat, hoc unum habeo, non solum eo anno, quo cum Zamo scio de itinere suo egit id anno SIT. sed anno lis 72. quo rationem habuit in lanere Dii . civemnonianum in eius titulo diei imo anno superiori 13 l. cum S. P. P. R. mandatu in reditu ad urbem M. Antonii Columna dixit: quae fortasse collatae civitatis occasio suit. v Hoc credo dicero voluisse eos, qui in litteris , quas vulgamus, Equitem Romanum

appellavero nisi illud sit, quod in rationibus suis adnotavit de S. Pauli ut dicitur, Gualteralo ab eo empto. Quod de Cardinalibus clia tu aiebat Muretus, qui aliud ei munus aliamque inter- prelationem tradiderunt eos nimirum Significat, qui Romana Λcademiae praeerant, quosque alibi sit nos viros appellat, quorum auctoritate atque imperio omnium studia diriguntur atque

ibidem annus erat 1575. significat, eos suisse Cardinales In

Io. Moronum, sacri Collegii Dccauum, loysium Cornelium Camerarium, Gulielmum irietum et Franciscum Λlciatum quibus eo anno Gregorius Ponti se Philippum Boncompagnum adiunxerat. Λmisit ver columen praesidiumque studiorum suoru in Murcius anno quem dicobamus 1372. Hippolytum Estensem. In illo variarum suarum lectionum Xemplo inpresso, quo utebatur, multaque addidit manu sua, post epistolam eorum librorum nuncupatoriameidem Cardinali, haec habet Hippo*lus Cardinalis errariensis

die Martis 2 mensis Decembris an o Domini DLXXII. eae ossa 555 e vita patulo ante horam vicesimam. Requiescat in pace. Aulus erat, ut a P eae ipso audivi, die 5 mensis Augustu annorum; Ego ovi ipsius viae annos quatuordecim ipsos, ab eoque Semper acceptus sum lautissime et liberalissime: ελπίδες ανγρέ0πs0ν λανθαὶ θεαι Eumdeni alias saepius laudaverat atque idem sero in postremis variarum lectionum libris di xerat. Cuni ergo apud illum Muretus, et in Gallia , et Ferrariae, et Romae esset, hinc solem nos illae litterarum ad Mure tu in inscriptiones quales anulii, Giphani aliorumque vulgamus : nella Corte deli Illustrissi notardinia di Ferra a Roma. Parentavit vero atrono suo Murcius

oration habita in eius lanere III Non. Decembr. thure, ut eX

En sane occasio fuit. Apparet pX carmine infra descripto pag. R. 159. in .

a beam. Primus ille fortunarum mearum, quuntuque iuue anilem cumque Sunt, ouctor otques incomtor filii. una rim annos et O mPliris clim P fiamiliaris- Miue viaei; curn optimus et irimur /ssim is Princi s sua mecum oriarissimis e

rebit consiliu sae e mero cinii qui recurri nonnunquam etiam Udem tune m0do, quo ni istri uiscipulorum uiseni interroqundo exporiri soterit, ne uni super cis sentovis imo excuti ei et a se ni duim issentientem equo animo ferret, rerunt ma nuntio e re torqueret, multurumque rerum uis tritum Pertinentium ir' inqu-

67쪽

ipsa oratione liquet quae nescio qua de causa mencio in oditione aliarum oratiouuim praeterita, illis accessit in edition Iu-

is. Non pergam hic singulas ab eo scriptas habitasque orationes reeensere: nam longum id sorot, easque in oditis Mureti

operibus et habendarum ausam nec non tempus earumdem videre

quilibet per se tacito potest. Dicam id universim : singulis sorine 556 annis inas cum aut etiam plures habuisse, vel novis in dies ad illum delatis argumentis, vel exigente id munere praelectionum

suarum interpi tandorum quo Veterum Scriptorum quo munere, ut Bencius etiam adnotavit, ad annum Sque 4584. perstinctus est.

Ad primum genus orationum pertinet lanebris pro Pio V. quam eo ipso anno editam vidi, in cuius aversa primae paginae lacie, praeter Io. Francisci epigramma in Murcium, legitur Habita est in aede D. Petri in Vaticano V. Id. Mai. 1572. et inino orationis e Pius V. Pont Maae obii Kal. Mui. 1572. Cum vero novus Pontifex factus esset Gregorius XIII ad eumdem habuit orationem pro nege Galliae, cum ad novum Pontificem salutandum propriam legationem destinasset, misissetquo Nicolaum ambolicti, Caroli Cardinalis fratrem, Praesectum custodiarum suarum 'si , Edita

est haec oratio una eum aliis Oratorum aliorum anno 375. ' )Λlierius generis Muretus habuit multas, easque ad bonarum artium institutiones et veteres scriptores intelligendos utilissimas. Atque auimadvertendum hoc loco esse duco, bina quotannis suis se initia praelectionum, Martio mense ac mense Novembri atque has po- Stremas auspicatum post quadrimestre tempus, ut idem significat

Oratione, qua in Sallustium praefatus est et ad III. Taciti librum solemnem quatuor mensium vacationem appellat. Reliquo ergo menses praelectionibus assignatos in partes duas dis 557pescere Solebat, et singulis spatiis suum auetorum Xplicandum assignare, ad quem praefandi aliquid institutui suum servabat. Ita anno 4574. IV. Cal. Martii Platonis librum alterum de Rep. Xplicare aggressus est, ' habita oratione iterum vero dixit III. Non. Novein bris, cum Ciceronis libros de Officiis explanaturus es sol. ' liquando tamen in eiusdem scriptoris explicatione pergebat; nec omittebat tamen in una dem publice praesari. Ita anno 1 76. libro Rhetoricorum Λristotelis babuit in manibus proposuitque auditoribus suis, atque orationes duas habuit, alteram

68쪽

postridie Non. Mart. alteram Non. Novemb. alqne his anno sequenti addidit tertiam, '' eum librum II auspicaturus esset.

Quamquam, si vere loqui volumus, nescio, an haec o Sirema, quam dixi, orationum numero haberi debeat, et merito recensita cum illis sit in novis editionibus item ceterae eodem modo e Mureti commentariis abscissae atque divulsae. Non enim aut id voluisse Muretus ipse videtur, cum a. o II. Orationes primum oderet suas, l' aut cum reliquas Beneius Muret mortu vulgaret. Sed qui Mureli opera postea ediderunt, cum plus quam ceteri secisse videri vellent, eaque reddere copiosiora, prooemiola quaedam aut

partes commentariorum magis leganter et opiose Scriptas, or tionum nomine ornarunt. Ita rationem VII. Ol. 2. e commen-558 tariis Mureti 'l' expresserunt orationem X ex iis, quae ibidem in fine eorum commentariorum habentur; lv f XI. indidem pariter hauserunt; ' XXI et XXII. ex commentari in Ethicam Aristotelis. ' Atque hoc planis modo quantumlibet augere orationum

numerum possemus. Quaero enim quid deest prooemio illi, quo

explicans caput G libri III. Ethicorum do sortitudine disserit, )ut in rationum harum numerum veniat quid cum in explic

tione capitis ΙΙ. libri II. lo multa de ratione philosophandi ac de

voluptatum illecebra eloquenter clegantissimeque interserit nonnee his quoque X istere una aut altera oratio possit Iani vero in variis ipsis lectionibus prooemiola ista et quasi diverticula sunt tam multa, ut tertium quoddam rationia In Volumen, si quis ea ex illis abscindat, repente sit extiturum. Sed non erret aequo animo id, opinor, si viveret, qui ea distincta ab orationibus suis esse voluit et eum reliquo corpore partes licet venustiores et quasi c0Ioratiores remanere. Itaque illa si quis rationum loco haberi velit, quod sint politissime atque elegantissime scripta, et numero- Sior quam in sermone quoti)ian et liquidior fluat oratio : habeat per me licet a ceteris taliae Orationibus, quae ad coronam dictae sunt, seiuncta atque distineta esse patiatur. Est praeterea aliud, quod in hanc rem ioneam, doctus a Mureti libris orationes

quasdam ita proponi, quasi pars earum aliqua a Murci scripta vel etiam dicendo missa desideretur; ut quam Muretus dixit anno 15 5. cum Platonis libros de optimo Rei p. statu, et libros Ciceronis de Finibus suscepit cXplicando l l repracsentatur enim hac

69쪽

nota in no adiecta Reliqua dosiderantur. h0masius, quem ceteri secuti sunt, hoc de oratione illa iudicium tulit Desideran 559tur hic argumenta reliqua pro Sententia eorum, qui quaeStionem Platonis in his libris praecipuam esse de Rep. consentu neque ultra dicendo progressus ipse videtur Muretus. Cetera enim, quae proposuerat , reiecit in Sequens prooemium. Nolim contendere de eo cum erudito illo viro. Hoc tamen Trinare possum, tu adversariis Murei orationem is iam ita ut edita est inveniri, atque haec subiungi Sequitur ergo, ut vera sit. Alterum argumentum eae principio Timaei, tibi Socrates ipse summatim etc. Tertium eae quinto de Legibus, ubi de tribus πολιτείαις. Itaque illam primam quaestionem εο δι καίου esse tantum it βασιν εἰς την εο τῆς οἰστ ης πολιτείας. Audistis utrorumque argumenta Nuri quid vere de hac quaestione dici possit, cognoscite : utrique recte dicunt. Nam σκοπος est etc. Reliqua, ut in illo prooemio. Sub litura tamen postea Verba, Audistis utrorumque argumenta, haec sunt Quid autem hac de re statuendum sit, tradam die Sabbati nam cras quidem te. Itaque in hanc adducor opinionem, ut existimem quod ex collatione aliarum orationum mihi quidem planum est,)Muretum promptissimo hominem ingenio atque eloquentia admirabili, ita tunc dixisse, ut ad temporis atque auditoruin, qui interessent, adiuncta sibi reservaret statuere, utrum longius ad ea explicanda procederet, ait tunc abrumperci orationem, et scholae insequentis diei cetera relinqueret. Sunt eiusdem generis aliae multae rationes ut quam a. 570. praemisit explicationi ristotelis de arte dicendi. Eam enim, non quod mutila sit, Sed quod

eam producere aut abrumpere ad auditorum coronam Muretus reservaret, habemus manu ipsius una cum commentari in eo Λristotelis libros.

16. De his aliisque Commentariis, sive Philologicis Mureti 560

operibus, uberior hic campus dicendi pateret, nisi longius provecti

essemus: multa enim elucubravit his annis nec ullum sere veterem scriptorem induxit in scholam, quem a librariorum mendis non liberaret, vel luculento etiam coin mentario non ornaret, vel Ouinterpretaretur Latine, si Graece loqueretur. Interpretatu autem

est, si complecti velimus Omnes superioribus etiam annis e licatos, praeter librum V. Ethicorum ad Nicomachum, et septimum Topicorum cum Alexandri phrodisiensis commentario, de quibus diximus Secundum Rhetoricorum, quem anno 1577. Georgio Goggio dedicavit; 'ri post primum etiam ambosque impreSSOS Uncupavit Id. Februar. a. OBD. Francis eo encio μμ epistola,

quae inter samiliares Muret ipsius relata est ' Suscepisse vero

70쪽

so alibi' scribit linue laborem in ratiam piorum quorumdam et eruditorum hominum e Sodalitate Iesu; qui, inquit, pro auctor

tate, qua plurimum apud me valent, egerunt mecum , ut id munus susciperem, quod interpretationem, qua in Scholis suis uterentur, reperire se ullam negarent. Quis vero in hoc aeque fastidioso ac

perdisse ili interpretandi opero quod quale sit nemo, qui experiendo non didicerit, intelligere unquam potest fuerit Muretus, si quis

aveat cognoscere peritissimum dabo harum rerum aestimatorem, Petrum Hueliuna, qui in libro alter de Interpretatione , qui est de claris Interpretibus, his annumerat Muretum, ac de eo haec, 561 postquam nominavit Lambinum: Non minus quidem ornatus M. Antonius Muretus, sed religiosus magis, nec castitali minusquam elegantiue asservit nec sententium modo, rimit, sed genus ipsum dicendi, quoad licet, imitatur. Quod si plura in eo genere elaborasset, inter multos Interpretes prope singularis extitisset: sed tantum et aaen eae gloria, quantum eae eo studio decerpsit. Editos mendatosque ab eo diximus veteres scriptores, erentium,

Catullum, ibullum, Propertium, Horatium ; idem sedit in Philippicis Ciceronis, in acito et Sene ea. aciti tamen librum dum-l a secundum ab eo vivo missum vidi hoc titulo C. Cornelii Taciti Annalium ab aecessu D. Augusti usque ad imperium Galbas liber secundus a M. Antonio IIuret emendatus Romae eae typographia Viscentii Aecolli IIII. Habemus vero editi libri huius in Mureli Bibliotheca exempla duo, in quorum uno in aeui paginis multis huic libro assutis, adnotationes suas ille conscripsit: imo in aciti primis libris quinque quot in Germania eruditi homines inventos Leoni X attulerunt, et Leo Beroaldo, Academiae Romanae praeposito, μ recognoscendos edendosque dedit idem

secit Muretus, ut huius scriptoris mendationes adscriberet margini libri, ut in sopositis paginis adnotata multa, quae perpetui commentarii doco is se possunt Edidit hos, muret mortuo, 562 Sehoitus. Meminit commentarii huius Fabricius f ctiunc-cius 'l'l' In Senecae singulari libro de P 'ovidentia emendando

primum laboravit Murcius, cumque emisit anno 1 STt, hac inseriptione L. Annaei Senecae de Providentia liber singularis ornem&

ttis a M. Antonio Mureto I. C. ad veteris libri idem ill Exui

ii, L. iiii

SEARCH

MENU NAVIGATION