Opera quaedam inedita

401쪽

LXX. OPUS IERTIUM. 287 minuta et quadraginta secunda, quibus quater no en-

destim anni solares, qui faciunt Septuaginta Se annos,eXcedunt sua lunationes. Et si est primus error notabilis quem a principio The see0ndnotaVi e quo equitur Seeundus. Nam si accipiamus quater Septuaginta Se annos, qui saetunt trecentos et quatuor annos, Superabunt sua lunatione in quater seXdecim minuti et quadraginta Sestiuidis. Sed haec siimpta quater faciunt unum diem, et e minuta, et quadraginta secunda relinquitur igitur error secundus, quod trecenti et quatuor anni superant suas lunationes in uno die, et se minutis unius diei,

et quadraginta secundis. Et ideo accidit quod post

trecentos et quatuor annos, ut dieremus Secundum

kalendarium lunam primam, ipsa XiStente majoris aetatis quantitate unius diei, et e minutorum, et quadraginta secundorum. Et Si haec necidunt, manifestum est inquirenti quod multiplicat tempore, multiplidabuntur inconvenientia. Et ideo post quatuor millia trecentos quinquaginta se anno diuetur

luna prima, quum Secundum computationem kalendari ipsa erit plena lumine ; et ulterius quod una lunatio integra superabundabit; et tandem quod

centum lunationes in maXimo tempore Superfluent, sicut patet per radices jam datas nec est necesse sacere computatione majore pro prἴθSenti persuasione, quia promptae sunt demonstrationes ad hoc cum fuerit opportunum. Manifestissimus igitur est error primationum secundum alendarium, et non unus sed multi-PleX, nec Parvus sed quasi infinitus. Et cum ita sit error cycli decennouenalis in Singulis Error in annis, equitur quod similiter erit error in cyclis opae in QPd i tarum. Nam undecim dies Xerescente in anno Solari Super annum lunarem dicuntur pactae sequentis anni

dicamus dicas, T. ' pacis epacta B. . trecentos ducentos, T.

402쪽

ROGERI TACONIA CAP. solaris, quasi 2 -aucta, Oe St, Super-augmentata; et por illos undecim die majoratur aetas lunt in primo die sequentis anni, et per eosdem die. majoratur aetas tum in principio cujuslibet mensis futuri uni super putatem suam in prinoipio cujuslibet mensis prioris anni. Et quia hujusmodi errore contingunt, neceSSeos ut aetas tuns Vern uperatur aliter quam per hujusmodi cyclos. Et remedium horum omnium est quod possumus cognoscere primationem tuns secundum veritatem astronomicum, Si inveniremu tempora Seeundum annos et menses Arabum. Quia primus dies cujuslibo mensis rabum est dies conjunctionis soliso lunae secundum eorun utriUSque curSum medium. Undo si disem hunc volumus dicere primum diem potatis lunae, tunc cognitis initiis menSium, OgnOS-ountur initia primationum. Quod si velimus inchoaro primationes nostras prim die visionis lunae vel a seeunda, vel a tertia, incipiemus primationes nostras secundum hoc, et procedemus uniformiter in computatione lunationum, et non proveniet nobis error. Et quin seienti nnnorum Arabum et initi mensium seorum dabit verum cognitionem rimationum, ideo non oportet nisi recurrere ad tabula et canones annorum se mensium rubum, et Seeundum host doctrinam, qua vulgata est apud Stronomo Latinos et Arabes. Si tumori velimus lia in procedere, POSSUIDUS endem certitudine, sed majori nuctoritate probare quae Volumus, sollido per tabula GrpΘeorum, et mnXime Hebraeorum. Num a prinoipio Hebraei fuerunt seritissimi in sapienti astronomiae. Et omnes nationes habuerunt βhanc scientiam Sicut caetera n eis, Sicut probavi in

dies J m. . seeundum hoc I hoc Secundum, et sed T. sapientia astronomiae, astronomia, et Sapientia ejusdem B. habuerunt Pom. T. p Supplyingin the margi didicerunt.'

403쪽

dentiam istius erroris, pone ' cnSum in Oe anno quonee. M.CC.LXVII. Nam non Solum media conjunctio soliso lunae in io anno fuit sexto alendas Aprilis super B literam, sed prima accensio lunae et visio primaelumD. Ergo luna fuit quarta decima quinto Idus Aprilis super cliteram et quarta decima luna est terminus aseliae, a Dominie sequens est dies Paschae quare in B liter sequente, scilicet in crastino, videlicet quarto Idus Aprilis, debet esse dies Paschae secundum Veritatem. Sed modo transfertur usque ad octo dies ultra, propter primationem Sumptam uXta

nureum numerum. Num ureus numerus istius anni

est decimus quartus, qui ponitur tertio alendas Aprilis sup0 cliteram. Et ibi dieitur esse primatio s0cundum alendarium : et ideo Secundum hoc quartadecima luna, quae est terminus Paschae, si pridie Idus Aprilis sit in Dominica Sequente assignatur Pascha, dilidet quinto decimo Kalendas Maii, et si per octo dies ultra veritatem. Quapropter solemnitas aschalis, qua mundus SalVntur, non celebrabitur tempore suo ut jejunatur hoc anno per totam Septimanam assthaei eram; nam jejunium Xtenditur per octo dies plus quam deberet. Et tunc equitur aliud inconveniens, quod per et dies tardius incipiebatur jejunium quadragesimalo. Ergo Christiani comedebant carnes in Vera quadragesima per et die ; quod est absurdum. Et iterum tunc nec Rogationes, nee ASeenSio, nec en-

fiationem J fixionem B. pono J pone T. VOL. I. T

404쪽

290 ROGEM BACONIS CAP. Thismor tecostes celebrantur hoc anno suis temporibus. Et sicut AD 'iris noe nno M. CC. LXVII. Recidit, ita necidet in anno sequente: in Secundum inureum numerum erit asella

quarto Idus Aprilis, scilicet anno Domini M. CC.LXVIII. Sod isses debui ferti, Nona. Aprilis per octo dies

ante, quia luna prima est per rei dies antequam 'RSSignatur per nureum numerum Et ideo quarto alendas Aprilis, Vel saltsem tertio, erit quarta Hecima luna, quae est terminus aschae Quapropter in prima Dominica sequente erit dies secundum veritatem. Et sicut his innis iudidit, cita et Saepius lem antecessionem aequinoctii et primationis potest contingere, quod aSelia non solum per octo dies, sed per multo Mplures, celebratur antequam debeat, is, caetera sesta, sicut prius iXpositum is te aequinoctio. Nam per longitudinem temporis indeide, lunam diei primam quando erit plena, et quando erit in quacunque distantiam solo, ut prius habitum est in erroribus primationum Et ideo multiplex inconveniens et intolerabile hic sequetur. pomod Cum igitur omnes astronomi et computistae possunt videres hos errores, et Omnis homo, qui vult inclinare

applied a cerVieem Suam ad Veritatis inquisitionem, potest hosi,si tueri, neceSSarium SSet et debitum, rues Dei bon0- the causes placitum, et hominibus Inpientibus iesideratum, rutas violi remedium P0neretur et remedium facile sessot Nam kn0Wn inveniretur Verum aequinoctium per tabula astronomiae, et se instrumenta et verisestretur primatio per easdem considerationes, ut Vacuarentur Omnes modi errorum praedictorum et quarta iecima duna ab aequinoctio sumeretur, Sive esset in die aequinoetii, Sive post eum.

Et cibi fieret terminus laselis . ut in dies Dominica

antequani ante quod . .

multo multos, B. inquisitionem id intuitionem, T.

405쪽

LXX. OPUS IERTIUM. 291 sequonte fieret dies aselialis et ideo non esset Sequendus Ureus numerus, nee liquid fixum super kalendarium. Et possent fieri tabulae de his primationibus et aequinoctiis, et secundum illas posset ordinari alendarium in anno et in mensibus, Secundum consimile artificium quo Hebraei utuntur.

SED contra haec posset objici de synodo Nicena, quae ho imo statuit irimationes Taschalo. inusiniri iuxta lycium L ER)ter

. . determined

docennouenalem Et beatus papa Teo discussione by a laeta de hujusmodi contentionse, tandem definivit d. sy'lin rere sententis synodi Nicaenae Atque Beda in libro Bede. quatuor emporum, capitulo quadragesim, tertio, militum quantum potes, roborares hunc lycium et primationes per discursum hujus cycli accidentes Nam auctoritatem Nicena, synodi et leonis lapae intro- dueit, et miraculum interponit quoniam tum multi voluerunt quodam tempore Saselia Hebere tel0brari octavo alendas Aprilis, et alii decimo Kalendas Maii,seeundum quod ordo cycli decennouenalis exigebat, elisa est haec contentio per quoddam baptisterium, in quo nocte aschae singulis annis oplebatur fons sacer aqua per 'e, et iaptizatii hominibus, sicut tenerat,

rododebat Quod accidi, decimo Kalendas Maii, secundum quod cycli ratio iXigebat et non Octavo Κalondas Aprilis. Sod si imo si tenes intelligantur, non contradicunt Paeon's veritati: nam cum iusebius Caesariensis episcopus '

406쪽

fcΑΡ. ordinaverat primo in liun cyclum, ipse fuit parum anto synodum Nicaenam i ita quod cum ipse ordinavit veraciter hune cyclum, secundum quod cursu lunae fuit tune, non potui, esse mutatio sensibilis in simpore quo colobrata fuit illa synodus sacrosancta Et ideo sancti patres statuerunt tune lyelum ibSerVari, quia non habuit tunc errorem nec diu postea habuit falsitatem motabilem Unde cum papa io, fuerit post synodum Nicaenam quasi centum viginti annis, sub Marciano principe, manifestum is, non posse primationem id itu recessisse a loco suo in kalendari s tempore inussebit nisi 40 unum Misim Et cum ipso discussi, hunc errorem saltsem Medi, occasionem posterioribus considerandi veritatonis in hae parte peterum ioVus errori fuit, it non multum notabilis P et synodus Nicaena magnae nuctoritatis suis, propter quod non expedivit diano semporis definitioni hujus synodi contraire aeterum non invenit lastronomos in ecclesia sufficiente id O quin a principio fuit astronomia odiosa Christianis, propter enusas Superius innotatas, Scilieet in prima parte ' primi tractatus nec adhue inventi sunt isque nune, qui darent remedi in lac parto Nam tenes fuerunt multi, qui sciverunt probares hos errore per Via astronomiae, et quantum errutum nee mirUm, Cum iSUA

nobis multa' ostendit; et in universali diXerunt quod essent remedia, scilice, quod certificaretur quantitas βanni, quod aequinoctia et Solstitia invenir0ntur veraciter, quod primationes Similiter se tangunt modos universales ad haec. Sed nullus idhue Xpressit nobis veram quantitatem inni cum plena demonstratione,

ordinaverat prini, primo OrdinaVerat, T. possed posse plus, T. primi tractatus J tractatus primi,

quod quinoctia . . . veraciterJquod invenirentur Veraciter sequinoctia et solstitia, T.

quod et T.

407쪽

LXXI. OPUS TERTIUM. 293 in qua non sit dubitatio . similiter nec de aliis Et ideo mon fuit mirum si non fuerunt aeu certificata temporibus ieelesis, primitisse, quando mathematica reputabatur inter artes suspectas et inutiles Dei ecclesiae. Sicuta multae aliae racientiae, propter quinque rationes in prima parte SSignatRS. Synodus ergo Nicaena decrevi, cyclum observari The cycle dum abore veritatem, et riui illii temporibus On46prdet iufefellit aeterum decrevit loes teneri, ut vitaretur the t 'me s

contentio uiola input ii uslibet, donee necideret Coundit. ecclesia Dei potestas mathematicae, certificari OS- sunt omnia de quibus est quaestio. Minus enim malum eS Sine comparationae unum inconveniens id aempus

tolerari propter impossibilitatem aemedii. quam quod quilibet opinionem Suam promulget aeque salSam, Sicut est illa, quae ab omnibu communiter muStinetur. Edi sies loquitur Beda Nam Midit, cum lunam Sic Secundum cycli rationem Signabant, aliud majus tericulum per hoc declinaverunt; et quod Beda adduxit miraculum considerandum est, quod illis temporibus non fuit error in cyclo, rudi manifestum est Sed postea crevit et apparuit sensibilit0r. Quod otiam adducit lxemplum cies lapido Selenite 'cujus candor crescit cum luna primi mensis vel decreSeit, Jer quae cognoverunt antiquitus trimationes PaSchales, istud non est pro cyclo, nisi dum habuit veritatem, sed magis contrarium quia ille lapis ostendit nobis Verum aequinoctium , quartam destimam lunam Paschalem in eo, vel post ipsum, umendam tu termino Paschae Quod non potest hic cyclia. his demporibus saeere nec Unquam faciet, neu feci, diu. Caetorum Beda fuit prope exordium cycli ; nam ipse in computo Bed Mage. Suo roseri es tunc ruttigisse annum Domini septing0

ergo igitur, II. ' diud diu est B. T. Selenite Silenite, B l

408쪽

291 ROGEM BACONIS CAP.Sium primum. Et ab Incarnatione usque ad tempora Constantini, sub quo fuit synodus iudena fuerunt tredenti triginta duo anni secundum edam; et ablio tempore usque ad Marcianum principem fuerunt centum et viginti anni, sub quo Leo papa fuit; qui sunt in uni Verso quadringenti quinquaginta duo. Ecquibus palo quod Beda non fuit per trecentos anno postea

Sed nec a synodo, nisi per circiter trecentos eXaginta novem annos et ideo non potuit lunatio multum recedere a loco suo : nam ad ius per unum diem integrum, et per liquid de secundo, eo quod in trecentis nutiis et quatuor sit mutatio minus diei. Et ideo, propter causa prius aetas, bene potuit cyclus observari in tempore Bedae, sicut in tempore Leoni papae. Sed tamen scrupulus dubitationis exortus fuit a tempore Leonis, et augmentabatur haec dubitatio in tem

pore beati papae Hilarii, qui praecepit Victorino β

ΠOVum cyclum Omponere in quo, quia non fuit ertitudo, sicut Deo in decennouenali adhaeserunt OSteriore consuetudini antiquae et statuto concilii Niconi. Great Patet igitur L his, quod salva omni uetoritate allopitiis tho Nicaeus Synodi, potest cyclu hie mutari; quia tundeJcle error non fuit et ut Vitaretur majus perieulum ad tempus, donec ecclesia possit astronomicam habere poteStatem, per quam Solam potest remedium adhibori, sustinebatur. Nam primitiva ecclosia non absebat usum Stronomiaeci et ideo postea usque nunc fuit omissa correctio hujus rei, propter longam consuetudinem ; et propter hoc quod usus astronomia non fuit in usu praelatorum, nec multitudinis Studentium, nec

adhuc est , licet aliqui sint satis prompti et periti in

quibus, quo B T.

Victorino Vietorio, .

astronomicam habere potestateni habere astronomicam Veritatem, T. periti parati, T.

409쪽

LXXI.

OPUS TERI IUM.

lui parte. Debet autem nunc temporis remedium apponi propter ipSo errores manifestos et palpabiles atque propter Scandalum multiple in occlesia. Nam omnes iterati in computo k et astronomia sciunt haec, et derident ignorantiar praelatorum, qui haec SUS-tinent.

Atque philosophi infideles, Arabes Hebraei, et Graeci, Strict ad- qui habitati intor Christianos ut inmiSpania, et in infitikς AEgypto, et in partibus Orientis, et multis aliis mundi Christians regionibus, abhorrendi Stultitiam, quam conspiciunt in idipi illi Ordinatione temporum, quibus utuntur Christiani in suis De JeWisbsolomnitatibus Et am Christiani habendi peritiam philos6nStronomiae, Per quam potest fieri tertificatio. lotost shqr. igitur Vestra reverentia jubere, et invenietis homin0squi praeelara remedia apponent in hac parte M et non solum in praedictis, sed in totius alondari defectibus. Nam tredecim sunt radicales, et habent ramos quasi infinitos Si igitur istud gloriosum opus fieret temporibus

vestrae Sanctitatis, dune una Me majoribus rebus, et quietioribus et pulchrioribus, OnSummaretur quae Uu- quam in ecclesia Dei fuerunt attemptatae.

CAP. LXXII

TERTIUM quod exigitur ad usum ecclesiae consistit Chantingin modo legendi, et psallendi, et componendi en quae iube necessaria sunt officio divino. Et hic quicquid superius dictum est pro studio theologiae, de accentibus,

et longitudinibus et brevitatibus in penultimis, demetris et rhythmis, plus habet hic locum quam in studio. Et cum ostendi copiose necessitatem horum ibi,

computo compoto, T. Semper. astronomia astronomi B. mundi Pom T. apponent in hac parte in hae parte appouent, T. et om T. superius Om. T.

410쪽

Diatonic, chromatic,

Tho last adopted by the

multo magis hic consideranda sunt quia hic plus

nocedunt ad cantum, et ideo expreSsius, et SensibiliuS, o distinctius requiruntur. Deinde cum usus psallendi Sit necessarius, ut munifestum est, tunc considerandum esset diligenter ne mutetur harmonis proprietas, quam Sacrosanct eccleSin instituit a principio observari. Nam Secundum quod Boetius et caeteri auctores musicae declarant, tripleX est genu linrmoniaeci unum est sero et immite; aliud lascivum et dissolutum tertium Virile et constanes, quod est medium inter duo 1 podicta. Primum vocatur intonicum, secundum dicitur chromaticum, tertium dicitur enharmonicum, quod est optime apteque conjunctum, ut ait Boetius Certe totius harmoniae modus ab ecclesia et sanctis institutus est euharmonicus ut et mens humana cum tanta maturitate in dolectationem raperetur, quod non frangeretur pueriliter, nec muliebriter molliretur, nec quod ruditate cantus inhorresceret, nee rigore angeretur; sed ut vigor harmoniae permoVeret, et Unrita Sincera delectaret. Non enim sanctam fidelium devotion0m dedo mollis o lasciva sonoritas, nec rusticanus clangor silvestris competit sed moderata Vis soni, quae et aure mulceat, et mentem dulcius erigat ad Superna. Nec mirum, cum hujuSmodi contraria extrema contra naturam hominis judicantur. Quoniam

Bootius diei nihil tam proprium humanitati quam

remitti dulcibus modis, astringique contrariis. Nam nitimus, ut infert, laseiViore modo saepe audiens emollitur, asperioribus asperatur; et ideo lato maximo cavendum Xistimat ne de bene morat muSica aliquid 0rmutetur Nogat enim ullam tantam morum

accedunt accidunt, T.

Loetius De Musica, i. ' dicitur nuncupatur, D. ut om T. Bootius J De Musica, i. 2. Pluto J De Republica sit p. 398,