Opera : Tatiani et Hippolyti

411쪽

hoc est, per Filium et Spiritu in quibus et dixit : Facia s mus honii nem Hoc ergo propositum est ejus qui vitae nostra invidet, incredulos suo salutis ossicere hominus, et blasphemos in psalmaiorem Deum. Quaecumque enim cum gravitate summa dixerint omnes haeretici, in ultimum ad hoc deveniunt, ut blasphement fabricatorem, et contradi cant saluti plasmatis Dei, quod quidem est caro propter quam omnem dispositionem fecisse Filium Dei, multis modis ostendimus, et manifestavimus neminem alium cum oppellari a Scripturis, nisi Patrem omnium, et Filium, et cos qui adoptionem habent.

Christum unum solum Deum ac Patrem et cognouisse et docuisse discipulos.

I. Cum sit igitur hoc firmum et constans, neminem l-terum Deum et Dominum a Spiritu praedicatum, nisi eum qui dominatur omnium Deus, cum Verbo Suo, et eos qui adoptionis Spiritum accipiunt, hoc est, os qui credunt in 'unum et verum Deum, et Christum Jesum Filium Dei; si militer o Apostolos neminem alium a semetipsis Deum appellasse, aut Dominum cognominasse multo autem magis Dominum nostrum, qui et nobis praecepit neminem Patrem consituri, nisi eum qui est in coelis, qui est unus Deus, et unus Pater manifeste salsa ostenduntur a quae dicunt circumventores et perversissimi sophisiae, dicentes naturalitePeticum o Patrem esse, quem ipsi adinvenerunt Demiurgum ver naturaliter neque Deum neque Patrem esse, sed verbo tenus dici, e quod dominetur conditionis, sicut dicunt perversi grammatici, cxcogitantes in Deum 1 et doctrinam tuidem Christi prio termittentos, ct a semetipsis autem salsi divinantes, adversus universam Dui dispositionem r-

412쪽

gumentantur. Etenim Eoinas suos, et Deos, et Patres, et Dominos, adhuc etiam et coelos vocari dicunt, cum Matre sua, quam et terram et Jerusalem appellant, multisque aliis vocabulis eam cognominanteS. II. Cui autem non sit manifestum, quoniam si Dominus multos Patres scisset et eos, non praecepisset discipulis suis unum scire Deum, et hunc eumdem solum vocare Pa trem p Sed potius distinxit eos qui sunt verbo tenus Dii, ab eo qui sit vere Deus, ut non errent secundum doctrinam ejus, neque alterum pro alter audiant. Si autem nobis quidem praecepit unum vocare Patrem et Deum: ipse autem interdum alteros confitetur Patres et Deos eodem modo, alia quidem praecipiens videbitur discipulis, alia vero ipse faciens. Non est autem hoc magistri boni, sed seductoris et invidi. Et Apostoli autem secundum eos transgreSSOre Os tenduntur praecepti, Demiurgum Deum, et Dominum, et Patrem confitentes, quemadmodum ostendimus, si non hic solus est Deus et Pater. Jesus ergo transgressionis auctor et magister erit eis, qui praecepit unum vocari Patrem, imponens eis necessitatem Demiurgum confiteri suum Patrem, quemadmodum ostenSum St.

Probat apertis tum Mosis, tum aliorum Prophetarum, quorum sermmones Christi unt, testimoniis, eum et unum et solum Deum esse, mundi conditorem, quem Dominus annuntiabat, et quem Patrem suum esse dicebat.

I. Moyses igitur recapitulationem universae Legis, quam acceperat a Demiurgo, in Deuteronomi faciens, sic ait : Attende, coelum, et loquar et audiat terra Verba ex res me, . Rursum David adjutorium suum dicens a Domino

413쪽

fieri: κἈdjutorium, inquit, cum a Domino, qui fecit Cod tum et tectam . sat Esaias confitetur a Deo, qui fecit

coelum et terram, et dominatur eorum, seri sermones

et Audi, inquit, coelum, et auribus percipe, terrct, quoniam Dominus locutus est . at iterum Sic ait Dominus Deus, qui socii coelum, et astixit illud qui confirmavit ter ram et quae in ea sunt et qui dat astatum populo qui est Super eam, et spiritum his qui calcant illam . II. Rursum Dominus noster Jesus Christus eumdem hunc Patrem suum consitetur, in eo quod dicit: Confiteor tibi, Pater, Domino coeli et terrae . , Quem Patrem volunt nos audire hi qui sunt Pandorae perversissimi sophistae P Utrumne Byllium, quem a semetipsis finxerunt an Matrem eorum; an Unigenitum an quem Marcionita vel caeteri adinvenerunt Deum quem quidem non esse Deum, per multa demonstravimus quod est verum fabricatorem coeli et terra, quem et Prophetae praedicaverunt, quem et Christus suum Putrem confitetur, quem et Lex annuntiat, dicens Audi Israel, Dominus Deus tuus unus est GIII. Quoniam autem Moysi litterae verba sint Christi, ipso ait ad Judaeos, quemadmodum Joannes in Evangelio commemoratus est Si credidissetis Moysi, credidissetis t mihi : domo enim illo scripsit. Si autem illius litteris non

creditis, neque meis sermonibus credetis'. Manifestissimo significans Moysi litteras suos esse sermones. Ergo si Moysi, et reliquorum sine dubio Prophetarum sermones ipsius sunt, quemadmodum demonstravimus. Et iterum ipse

Dominus ostendit, Abraham dixisse diviti de his omnibus qui adhuc orant in vita Si Moysi et Prophetis non obe

diunt, nec si quis a mortuis usurgens ad illo eat, re , dentini'. h

414쪽

ΙV. Non autem sabulam retulit nobis pauperis et divitis; sed primum quidem docuit, neminem oportere deliciis uli,

neque in saecularibus oblectamentis et multis epulis degentes, Servire suis voluptatibus, et oblivisci Deum uirat enim, inquit, dives qui vestiebatur purpuram et byssum, et delectabatur epulis splendidis . hi talibus autem et per Esaiam dixit Spiritu Cum citharis, et tJmpanis, et psalteriis, et tibiis vinum bibunt opera autem Dei non

intuentur, et opera manuum ejus non considerant L h Ne ergo in eamdem poenam cum his veniamus, sinem eorum

ostendit Dominus simul significans quod obedientes Moysi et Prophetis crederent in eum quem ipsi praedicassent, Dei

Filium, qui resurrexit a mortuis, et vitam nobis donat; et demonstrat ex una substantia esse omnia, id est Abraham. et Moysem, et Prophetas, etiam ipsum Dominum qui re surrexit a mortuis, in quem et credunt multi qui sunt ex circumcisione, qui et Moysem et Prophetas audiunt prae dicantes adventum Filii Dei. Qui autem spernunt, ab altera substantia eos esse dicunt, neque primogenitum mortuorum sciunt; separatim Christum intelligenies, tanquam impassibilem perseverantem, et Separatim eum qui passus

V. Non enim a Patre accipiunt cognoscere Filium, nec Filio discunt Patrem, manis est et sine parabolis eum Deum, qui est vere, docente. st e, inquit, juraveritis in totum, neque in coelum, quoniam thronus est Dei; nequoi in terram, quoniam scabellum est pedum ejus neque per Hierusalem, quoniam tritas est magni Regis . Haeconim in fabricatotem munifeste dicta sunt, quemadmodum o Esaias ait is Caelum mihi sedes est, terra suppedaneum

pedum meorum . Et praeter hunc alius non est Deus caeterum a Domino neque Deus neque magnus Rex dice-

415쪽

r uir liiij tismodi enim nec Comparationem nec ullam recipit superlationem. Qui enim super se habet aliquem superiorem, o siti, alterius potestate est, hic neque Deus neque magnus Rex dici potest. VI. Sed nec per ironiam quidem haec dicta esse poterunt dicere, cum convincantur ab ipsis dictis, quoniam in oritate dicta sunt. Etenim veritas erat ipso qui loquebatur, et

vero vindicabat suam domum, projiciens ex ea nummula rios, qui et emebant et vendebant, dicens eis Scriptum est, Domus mea domus orationis Vocabitur; vos autem secistis eam spebincam latronum . at quam causam ha buit hoc sacer o dicere, et domum suam vindicare, si alierum Deiani annuntiabat Sed ut ostenderet transgressores paternae legis. Neque enim Ouium incusabat, neque Legem reprehendebat, quam venerat adimplere; sed eos qui non bene utebantur domo, et eos qui Legem transgrediebantur, arguebat. Et ideo Scribae et Pharisaei, qui coepe rant a temporibus Legis contemnere Deum, nec Verbum ejus receperunt, id est, non crediderunt Christo, de quibus Esaias ait : Principes tui indicto audientes sunt, socii su suum, diligentes munera, sectantes retributionem, pupillis non judicantes, et judicium viduarum non attendenteS .nΕ Jeremias autem similitu Qui praesunt, inquit, postulo meo, me nesciebant : silii insensati et imprudentes sunt, sapientes sunt in malefaciendo, bene autem sacero

non cognoverunt .

VII. Quotquot autem timebant Deum, et solliciti crant circa Legem ejus, ipsi accucurrerunt Christo, et salvati

sunt omnes odio en ini, inquit discipulis, ad Oves qua per ierunt domus Israel . , Et Samaritiae nutem, inquit, Cum mansisset Dominus apud eos biduo, a multo phi res PCili derunt propior sermones jus, o mulieri diccboni Jam

416쪽

non propter tuam loquelam credimus : ipsi enim audivi mus, et Scimus quoniam iii est vere Salvator mundi Et Paulus autem ait: Et sic omnis Israel salvabitur . Sed et Legem paedagogum nostrum in Jesum Christum dixit'. Non ergo quorumdam insidelitatem Legi adscribant: non enim Lex prohibebat eos credere in Filium Dei, sed et adhortabatur, dicens, non aliter salvari homines ab anti qua serpentis plaga, nisi credant in eum qui secundum similitudinem carnis peccati in ζgno martyrii exaltatur terra, et Omnia trahit ad se, et vivificat mortuos.

Respondet capillis Gnosticorum e non idcirco Deum erum mutari aut desinere esse, quod coelum sedes ejus, et terra Sume laneum Pedum ellus, Proeterea it.

Ι. Quoniam malignantes dicunt: Si enim chelum thronus Dei est, et terra suppedaneum ejus dictum est autem praeterire coelum et terram hisque praetereuntibus Oportere etiam hunc Deum, qui super sedeat, praeterire et ideo non hunc esse Deum qui sit super omnia primo quidem neSciunt quid sit caelum thronus, et terra suppedaneum. Ceenim sciunt quid sit Deus, sed putant eum more hominis sedere et contineri, non uulem continere. Sed et praeteritionem coeli et terrae ignorant Paulus autem non ignoravit, dicens Praeterit enim figura hujus mundi Deindo quaestionem ipsorum solvit David. Figura enim hujus mundi praetereunte, non solum Deum ait perseverare, Sed et sor-Vos ejus, in centesimo primo salui dicens ita Initio terram tu undasti, Domine, et Opera manuum tuarum sunt caeli. Ipsi peribunt; tu autem perseverabis, et omnes

417쪽

CONTRA ILEBEssis. iis sicut vestimentiani Veterascent, et Sicut cooperimuntuna nullabis eos, et mutabuntur. Tu autem idem ipso es, et

anni tui non deficiunt. Filii servorum tuorum inhabitas bunt, et semen eorum in aeternum dirigetur mani festo ostendens quae Sint quae praetereunt, et quis est qui semper perseVerat, Deus cum Servis Stiis. Et Esaias autem similiter : Ille vate, inquit, oculos Vestro in Caelum, et attendite in terram deorsum, quoniam coelum sicut su-

mus confirmatum est, terra Ulem sicut vestimentum ve-

lerascet : qui autem inhabitant in eis, quemadmodum haec morientur. Salutare autem meum in aeternum erit, , justitia autem mea non desiciet .

Respondet alteri objectioni, et probat euersa licet et derelicta Hierosostvia, qttar magni Regia cis itas erat, nihil de suprema Dei majestate ac potentia decessisse Hidinis sapientissimo Uusdem Dei consilio factum fuisse.

I. Adhuc et de Hierusalem et de Domino audent dicere,

quoniam si esset magni Ilegis ciυitas , non derelinquere tur. Simile autem est, si quis diceret, quoniam si esset stipula conditi Dei, unquam a frumento derelinqueretur et sarmenta vineae, si a Deo facta essent, nunquam a botris destituta abscinderentur. Quemadmodum autem haec non propter se principaliter facta sunt, sed propter crescentum in eis fructum, quo matur facto et ablato derelinquuntur, et e medio ausuruntur, quae jam non sunt utilia ad fructificationem : sic et Ilierosolyma, quod jugum in sc servitutis portaverat in quo domitus est homo, qui antea non Ub-jiciebatur Deo, cum mors regnabat, o domitus habilis socius est ad libertate ui , advenion te fructu libertatis, o uti Clo,

418쪽

et demesso, et in horreum recepto, et apportatis ab ea his qui fructificare possunt, et in omni mundo disseminatis. Quemadmodum Esaias ait Duilli Jacob germinabunt, et norio Israel, et fructu ejus adimplebitur universa terra ηΙn universa enim terra structu disseminato, merito derelicta est, et de medio blata est, quae aliquando quidem fructi sicaverat bene ex ipsa enim secundum carnem Christus fructificatus est, et Apostoli nunc autem jum utilis non est ad fructificationem. Quaecumque enim temporale initium habent, necesse est ea et sinem habere temporalem. ΙΙ. Quoniam igitur a Moyse Lex inchoavit, Consequente Pin Joannem desivit. Ad impletionem ejus advenerat Christus et propter hoc Lex et Prophelae apud eos usque ad Joannem et Hierusalem itaque inchoans a David, et adimplens tempora sua. Legisdationem finem oportuit habere, manifestato novo I estamento. Omnia enim mensura

ut ordino Deus facit, et nihil non mensum apud eum, quOniam nec incompositum. Et bene, qui dixit ipsum immensum Patrem in Filio mensuratum mensura enim Patris, Filius, quoniam et capit eum. Quoniam autem temporalis erat illorum administratio, satas ait u Derelinquetur filia Sion sicut casa in vinea, et velut custodiarium in Cucu 3 merario G Quando autem haec derelinquentur Non nocum fructus aufertur, o derelinquentur soli sola quae jam fructificare non possunt ΘΙΙΙ. Et quid demicrusalem dicimus, quandoquidem et siguram mundi universi oporteat praeterire, adveniente tempore praeteritionis ipsius, ut fructus quidem in horreum colitigatur, paleae autem derelicta comburantur si Dies nim Domini, quasi clibanus ardens : et erunt stipula omnes peccatores, qui faciunt injusta, et comburet eos dies o

uisiens Quis est autem hic Dominus, qui talem impor

419쪽

lat ilioni. Joannos napii Zalor si siniscat, dico nodo Christo : Ipso vos baptigabit in Spiritu sancto et igni, palam ha - bons in manu ejus ad cui undandam ream suam, o fruc- tum congregabit in horreum, paleas autum comburet igni, in xstinguibili . Non enim alius est qui spumentum facit, Ct alius illi paleas sed unus et dona, et judicans ea, id Ost, s parans Sod frumentima quidem et paleae, inanimalia et irrationabilia existentia, naturaliter talia facta sunt homo vero rationabilis, et secundum hoc similis Deo, libor in arbitrio actus et suae potestatis, ipso sibi causa est ut aliquando quid in frumentum, aliquando autem palea sal. Juapropter et juste condemnabitur, quoniam rationabilis factus amisit vor in alionem, et irrationabiliter vivens, adversatus est justitiae Dei, tradon se omni terreno spiritui, o omnibus serviens Vohaptatibus; quemadmodum Propheta ait 4 IIomo cum in honore esset, non intellexit, compara lus est jumentis insipientibus, et similis factus est illis .

Re sit ad susce tum argumentum, et ostendit uniarim esse Deum a Lege et Pro 'lictis annuntiatum, Mem Christus Patrem suum conisi 'tur, quique Per Vcrbum uum, unum cum o Deum τλDum, Otum inratroque Testamento se fecit hominibus.

I. Unus igitur et idem Deus, qui plicat caelum quemadmodinia librum, et renovat aciem terrae qui cui porcisa suci propter hominem, ut maturescens in eis fructis coti inmortalitatem, et qui aeterna Superducit propter suam benignitatem n ut ostendat saeculis Supervenientibus in nar- rabiles divitias bonignitatis suae qui a Lege et Propiaetis annuntiatus est, quom Christus suum Patrem consessus

420쪽

cst. Ipse est autem fabricator et ipse est qui super omnia est Deus, quemadmodum Esaias ait o Ego testis, dicit

Dominus Deus, et puer meus, quem elegi, Ut OgnOSCa- tis, et credatis, et intelligatis, quia ego sum Ante me non sui alius Deus, et post me non erit. Ego Deus, et non est absque me salvans. Annuntiavi, et salvavi . at iterum et Ego sum Deus primus, et super Ventura gos sum'. s Neque enim Varie, neque elate, neque glorians

dicit haec : sed quoniam impossibilo erat sine Deo discere Deum, per Verbum suum docet homines scire Deum. His igitur qui nesciunt lipaec, et propter hoc alterum adinvenisse putant Patrem, juste quis dicit: Erratis, nescientes Scrip-

turas, neque Virtutem Dei . II. Dominus enim noster et magister, in ea responsione quam habuit ad adducaeos, qui dicunt resurrectionem non esse, et propter hoc inhonorantes Deum, atque Legi detrahentes, et resurrectionem ostendit, et Deum manifestavit, dicens eis De Erratis nescientes Scripturas, neque virtutem Dei. De resurrectione enim, inquit, mortuorum non le-

gistis quid dictum est a Deo dicente ago sum Deus Abra- ham, et Deus Isaac, et Deus Jaco, psit adjecit . Non

est Deus mortuorum, sed Viventium Omnes enim ei

vivunt. Per haec utique manifestum fecit, quoniam is qui de rubo locutus est Moysi , et manifestavit se esse Deum Patrum, hic est viventium Deus. Quis enim est vivorum Deus, nisi qui est Deus, super quem alius non est Deus PQuem et Daniel propheta, cum dixisset ei Cyrus rex Per sarum Quare non adoras et annuntiavit, dicens : Quoniam non colo idola manus acta, sed vivum Deum, qui constituit caelum et terram, et habet omnis carnis, dominationem L Iterum dixit: si Dominum Deum meum