장음표시 사용
161쪽
Artita L. An a se. contrahatur in in fide.
dum, sed tale contractum, inter amnes intra quartum gi adum, est inter illegitimas personas ut notum est ergo est disibi uendum. Et adhuc probatur a simili de consanguinitate. Si infidelis post fidem susceptam, contrahat cum consanguinea in secundo gradu, sunt separandi ex determinatione Ecclesiae, dc sententia omnium: ergo etiam si contrahat in eodem gradu amnitatis, sunt separandi, cum eadem sit prohibitio utriusque &Vtrumque sit vinculu naturale, vi pedictum est. Et pro clariori intelligentia , & fide
istarum conclusionum, videtur textus CX pressus. 3 s. q. I .c. Fraternitatis Vestrae, ubi Gregorius Papa probat amnitatem esse vinculum naturale, quod quidem causatur, quomodocunquest coniunctio, fue tempore infidelitatis, sive fidelitatis. Cuius verba hic non inseruntur ob vitandam prolixitatem . Fundat autem sententiam silam in illo dicto. Erunt duo in carne una. ' Debitam intelligentia huius dicti. Vide in Michaele de Medina in suo de Caelibatu lib. s.c.7 s. iii od dictu fuit ante omnem legem postiuam, ut constat. Et secundum communem opinionem doctorum dicentium , quod in baptisino non tolluntur defectus qui naturales sunt , posset dici csse opinio. communem, quod & amnitas duret, post baptismum: quia est quoddam vinculum naturale . Et nullo modo est sequela peccati. Amnitas enim causetur exilla coniunctione, quae est comunis matrimonio, & copulae illicitae . Quare S. Thom. dicit haec verba. In fornicario concubitu est aliquid naturale , quod est commune fornicationi, & matrimonio, & ex hac parte amnitatem causat. Aliud est ibi inordinatu, per quod a matrimonio differt, & ex hac parte
affinitas non causatur. Vnde amnitas semper honesta remanet, quan uis causa sit aliquo modo inhonesta. Haec S. Tho. Ex istis verbis fatis probari videtur haec nostra sentetia, quod post, bapti Eatus non possit ducere illam, quae in ei amnis, sicut nec consanguineant. 3. conclusio. si quis tempore insi- 3.eoclus delitatis copula illicita , habuit accessum cum aliqua, post , fidelis factus, non poterit ducere consanguineam illius mulieris intra quartum gradum absq; dispensatione. Probatur primo as teneamus assinitatem hanc esse natae rate uniculum, siue fiat per copulam illicitani, siue licitam. Patet ex iam di ctis, cum eadem sit utrobique ratio. si tamen tepeamus sicut probabiliter posset defendi ' non sit tam naturale vinculum saltim quo ad alios consanguineos per copulam illicita, cum potitis sint inimicitiae Bi odia, quam amicitiar sicut de consanguinitate, dico st nihilominus concluso. est tera. Quia fidelis factus tenetur legibus Ec I. Ratio. clesiae, sed Ecclesia praecepit,ut nullus contrahat intra quartu gradum cum cosanguinea illius quam cognouit carnaliter, ergo sequitur, quod talis non potest contrahere . Alioqui daretur hoc in conueniens, se aliquis fidelis bapti Tatus non teneretur obseruare lepes Ecclesiae sine dispensatione. ' Sed differentiam ese inter amnitatem contracta per copulam licitam, & illicita, in Concilio Tridentino est ostensum , ut diximus supra , & in appendice in fine erit manifestum quo ad gradus.
Secundo. Si iste posset ducere con- 1.Ratie sanguineam illius, cum qua tempore infidelitatis habuit accessum, maximo, quia tunc habuit copulam, quando notenebatur legibus Ecclesiae: sed hoe non impcdit, quominus postea noceat ei sectum. Maior est nota. Et minor probatur. Minus est homicidium machinari in mortem viri,ut habeat vXC. rem tempore infidelitatis, quam accessum habere ad mulierem: sed post baptismum primum impedit, ut non possit talem uxorem ducere, ergo & secundum impedicit ut non possit ducere consanguineam illius , cum qua habuit accessiim. Consequentia bona est.
Et antecedens probatur in c. unico. de conuer. in s. Quod aut e minus sit mortem machinari in virum, certe est quatum ad impediment si minus,licet peccatum sit grauius. Nam per copulam T carna.
162쪽
GPrima Pars Speculi Coniugiorum
carnalem, videtur esse vinculu m na-ttirale, quod non est per machinatione mortis alterius viri: & tan, e illud impedit, etiam si fuit factum tempore infidelitatis. Ergo a sortiori impediet, si copula fuit tempore infidelitatis. Et sic post bapt ismum nullo modo potest
ducere consanguinea illius, cum qua tempore infici clitatis liabuit accellum
intra gradum prohibitum . ' Sine dispensatione modo in Concilio Tridentino a filia ita , per copulam illicitam ad duos gradus inclusiue coarctata est. 4. conclu. q. conclusio. Qui tempore infidelitatis cognouit carnaliter aliquam,&post,baptiza tus duxit consanguineam illius intra gradum prohibitum, debet eam relinquere . Quia est impedimentum Impediens contrahendum, &dirimens contractum. Ergo quandΟ-cunque constet, est ditiortium celebrandum. s. conclu. conicusio. Assinitas superueniens matrimonio, Iam contracto, licet eum
non dissoluat, priuat tamen illum,perque causata est iure exigendi debitum Palud. ab alio , usque dum dispensetur cum Anto. illo.Vt si quis cognouit consanguinea Adria. uxoris, fit amnis propriae uxori, & debitu m ab ea non potest exigere,nisi dispensetur cu illo: quod potest Episcopus, ut supra dictum est , & inferius Deceptio dicetur in secunda parte.' Et quidem
Erasmi. videtur in hoc Erasmus in annotationibus. I. Cor. . deceptus, qui putat Zachariam Pontificem asseruisse, vinculum matrimoni j solui per concubitum cum sorore uxoris. Et cum Magi, ster senten. interpretetur dictum Pa- pS, non probat Erasmus, sed pro certo credit licentiam , & facultatem datam
Uxori ut cum alio contrahat: quia concubuit vir eius cum 1Orore. ' Modo facta est concessio vitiae vocis oraculo a summo Pont; sice Pio quinto , anno Is 59. 29. Septembris , mendicantibus
in hac forma , O mini iri prouinciales
possint committere viris religiosi qdoctis, ac iuxta Concili j Tradentini decretum approbatis autoritate dispen,
fandi cum viris, siue mulieribus incestuosis, qui carnaliter peccauerunt cuconsanguineis alterius coniugis intra quartum gradum , ad hoc possint petere debitum, & hoc in foro conscietiq tantum,&huius concessionis literas autenticas habeo apud me.
De impedimento publicis honestatis.
OSΤ impedimenta assinitatis, sequitur de proximo illi, publicae honestatis: quado quis habuit spon
sam,& per illam coniun et ioncm , licet non fuerit sequuta copula , nec matrimonium celebratu, ortum fuit quoddam vinculum assi. nitati simile, per quod. vir non potest . ducere consangri in eam sponsae intra quartum gradum. Et similiter consanguinei viri, non possunt intra quartu . Egradum ducere sponsam sui consanguinei. Cuius definitio est . Publicae . Definitio honestatis iustitia,est propinquitas,ex publicae sponsal1b' proueniens, robur trahens honestatis ab Ecclesiae institutione, propter eius
In primis oportet scire,unde hoc ina Quo iure
pedimentum ortum habeat. Vtrum fit hoc impe- impedimetum stando in iure naturali, dimentum vel sit de iure Diuino , vel tantum sit introdu- de iure humano. Nam si ex statuto ec- ctum. esesiae ortu habet: infidelibus non erit impedimentum, qui non tenebantur legibus Ecclesiae. Pro solutione sit prima conclusio. Prima concitisio. Impedimentum,
quod dicitur honestas publice iustitiς,
quod impedit matrimonium contrahendum, & contractum dirimit: non habet vim ex iure Diuino , nec natural , sed solii ex stattito Ecclesiae praecipientis. Quia nusquam adhue in lege veteri, ubi aliqui gradus consanguinitatis, & assinitatis Plis biti sunt, fuit mentio facta de tali imp edimento, nec in lege Euangelica tale quid fuit constitutum, ut constat. Item
163쪽
uersitas inter ptibii. honesti et
mentu publicae honest. in infidelitate
Item. Nec de lege naturae. Nam cuper sponsalia, non fuerit facta coniunctio naturalis , non videtur aliquod impedimentum ortum sol una propter promissione in de futuro matrimonio. Vnde vir linque patet ex hoc , quod Adonias petijt in uxorem Sunamitem virginem a patre relictan quod
non se cistet, si suisset impedimentum , vel legis naturae, vel legis Diuinae. Sequitur ergo , quod cum sit impedimentum ut patet Extra de sponsa. cap. Ad audieniam. Et de despotis a. impub. cap. Literas. Et cap. Cotinebatur.
Et lib. 6. eodem titulo) erit impedi- . mentum solum de iure positivo Canonico, in habilitans has personas ad matrimonium. Nec habet aliunde vim, nisi ex Ecclesiae aut horitate potentis id pr ecipere, vel prohibere. Haec est sententia omnium Theologorum , &Canon istarum. 2. conclusio. Impedimentum hoc licet simile videatur assinitatis , tamen disteri ab ea, eo ' sit mere positivum. Aliud tamen scilicet, a sanitas,aliunde trahit vigorem,& obligationem. Quanuis impedimentu quod oritur ex matrimonio rato, sed non consummato , quidam vocent astitastatem, cum in veritate sit publica honestas, ut infra di
Ex hoc habes, g, circa infideles tempore infidelitatis , non est opus de isto
impedimento aliquid interrogare, aut perscrutari, cum solum tenerentur legibus' natur e , R Diuinis euangelicis.
Et nihil in his de isto impedimento.
Quare non ligabat aliquo modo : sed ita poterant sponsam relictam a fratre ducere, &consanguineam in primo ,
&in alijs gradibus, sicut si non millet prohibitum. Im quod magis notandum est si tempore infidelitatis fuit
sponsata alicui, & relicta, poterit frater illius, cui fuit sponsata, post side-dis factus, illam ducere uxorem. Jbdsorte alicui apparebit repugnare sit perius dictis de amnitate , sed minime repugnat. Cuius ratio est diuersa hic,& ibi. Non hoc contrariatur inqua )illi determinationi superius datae, quado loquebamur de impedimento criminis: ubi diximus, i si quis tempore infidelitatis promisit alicui matrimonium , vivente legitima uxore, Sc post baptistiatim habuit accelsum , sed non sup ar. 3 . promisit,l tale erat impedimentum , & 49. quia nocebat ei quod factum fuit te nipore infidelitatis . Nec contradicit illi.
dicto ibidem , si si quis tempore iniit
delitatis, machinatus est in mortem viri alicuius, ut uxorem eius habeat in matrimonium , quod non poterit post fidelis factiis, eam habere. Nam illud est expressum in iure . De conuersione infideli. c. unico. Ob q uod nos cosormiter adiura determinavimus. De isto autem impedimento nihil tale reperitur scriptiim, sed solum θ est mere humanum . At cum fauores ampliadi sint , odia vero restringendae vide tur non esse aliquod impedimentum
hoc post baptismum , sed postea ales
ad inti icem coniungi, sicut si non prae- ,ptestatio cessi sibi. Et sic existimo ista, & alia si- authoris , nuit stare in veritate, nec contrariari, in quo re usque dum Ecclesia contrarium deter ctitudo vominet cui omitia dicta, & dicenda, tam lutatis di in speculo coniugiorum, quam alibi li. gnoscitur.
benter eius censurae submittimus, ne- Argumenque aliquo modo ab ea deviare in ani- tum con-mo est. Sed contra dicta est argumen- tradicta.
Hic est iam fidelis tactus, ergo tene- 27.q 3. tur seruire leges fidelium, de consequenter Ecelesi e praecepta teneturo, eruare, sicut & c.eteri christiani. Lex autem christianorum haec est , ut nullus accipiat in coniugium sponsam fratris , vel consanguinei intra quartugradum, Ut patet in c. allegatis, 'odem titulo . Et clarius ibiden c. c. Continebatur .cubi sunt haec verba expressa in sine. Si vero puella ante nubiles anno S, alicui dei poli lata Cierat, non licet alicui de colangli inita e ipsius, cui dei' bsata fuerit, ea duce te i i uxore, nec fas est ei de sposin de consanguinitate sponfoe aliqua m sibi copulare . H ec in rex tu. Sequitur ergo ex istis, cpchin alieiam sit factus fidelis nullo modo poterit labi copulare illa n, quam sponi ua
164쪽
Prima Pars Speculi Coniugiorum
vere fuerint sponsalia etiam tempore infidelitatis.Vel si potest eam sponsam relictam ducere,sequituri aliquis est fideli s, & non tenetur obseruare leges Ecclesiae absque dispensatione. Alutio. Argumentum urget. Nec video quo pacto possit solui, tenendo sententia hanc. Sed videtur dicedum, praesup ponit talem sponsaliorum coniunctionem factam fuisse tempore fidelitatis . Et illo tempore facta, praeitat impedimentum. Nec texi us loquitur de spo- salibus contractis tempore infidelitaris. Qu ia de his quae foris sunt, non pertinet Ecclesiae iudicare, nec legem Paulus I. condidit de eis. Quod autem hoc prae-Cor .F. supponatur textus, patet. Ibi enim loquitur summus Pontifex cum fidelibus , qui desiponsauerant puellam , &infert, s si fuerit desponsata. &c. nulli ex consanguineis licebit accipere eam in uxorem . Quare aperte ollendi tui totam illam prohibitionem, & illud mandatum loqui cum fidelibus, & non cum infidelibus. Sequitur ergo,i cum in casu a nobis posito sponsalitia facta fuerint tempore infidelitatis, non nocebit . Nam sponsus post fidelis factus posset ducere consanguineam sponsis intra gradum prohibitum alijs christianis. Et similiter non prohibet, quin
consanguinei viri possint sibi ducere in uxorem sponsiam illam, quandoquidem sponsalia fuerunt tempore infidelitatis. Tunc enim viticulum natu Iale non causatum est,sed plane sic est,
ac si nullo modo facts fuissent sponsiones. Videtur solutio tuniciens,lenei do quod superius diximus. Nec video quo pacto aliter posset solui argumentum , nisi tenendo sententiam contrariam , quam qui vellet defendere etiaiuxta textum, pollet impune. Etiam
supple. posset probari ex illo quod Supple. d. 7. q. 3 .dicit Ecclesia no iudicat de his quae foris sunt. Verum est, quandiu foris manent, secus cum intrauerint Ecclesiam: quia tunc etiam iudicat de his quae foris habuerunt. FIaec ille. Equi- de graue nimis videretur, st tempore infidelitatis noceret unum factu,quod
mere positiuu est, neque aliqua habet iuris naturalis, vel Diuini obligatio-
ne,sed solum Ecclesiae statuentis beneplacitum. Vnde magis pia videtur nostra sententia, quando non est in contrarium Ecclesiae determinatio, vel authoritas doctorum, si quidem alia est ratio in assinitate : quia tempore infidelitatis facta est commixtio, & alia ratio in impedimento criminis: quia iniuria legitimo fit coniugi. Ob id illa quae facta sunt in infidelitate nocent, sed tamen in publica honestate nihil sup.ar. 3 tale apparet. Qua propter non vide- & so.
qn hoc impedimentum oriatur ex
contractis. Trum hoc impedimen
dum,& dirimit contractum oriatur ex spoci
salibus quomodocunque contrahantur,sive ante septenniti, siue post, siue cum metu, vel sine metu, siue sit inter consanguineos, vel aia
fines non potentes contrahere .
Pro solutione cuius est notandum , aetatest in iure ad contrahendum sponsalia, contra. assignatum est certum tempus in viris sup-ar. IG& foeminis. Et est septennium, ut pa- Atet in cap. Literas.eodem tit.& ire plu- Sribus alijs. Ad contrahendum autem 38.pa. Ι 8i. matrimoniti in viris est. I . annis aeta- Sarti.
rimum talis aetas apta est ad genera- xum. tionem. His suppositis, sit I .conclu. Prima conclusio. Ex sponsalibus le- I. conclu.gitime contractis post septennium,ubi intervenit legitimus consensus, oritur hoc impedimentum: dicitur p ublicae honestatis iustitia. Conclusio es fin iure expresse determinata. Extra de de sponsa .impub.per multa. c.Et lib.6. eodem tit.c.unico. Extra de sponsa. a .conclusio. Propter sponsalia, contracta aute septennium non oritur impedi
165쪽
pedimentum,nisi post septennium mi
nor consenserit. Conclusio est expres se determinata , Extra de desponsa. imp. c. Literas . ubi est casus. Quidam sposauit puellam in cunabulis, S post duxit ia uxorem matrem puellae , requisitus Papa dicit, si matrem puerulae accepit in uxorem,antequam puella septennium compleuerat, minime eli matrimonium separandum. Quia talia sponsalia ante septennium non inducunt impedimentum publicae honestatis. Si vero postquam puella septennium compleuit, cui tunc complacuerunt spo 'filia, matre duxerit sententiam diuortij non differas promulgare , nec filiam, nec matrem talia vir habere poterit.
Dubium . Sed quomodo intelligitur iste con-
solutio . sensus . Utrum sit necellarium t cx- Panor. primatur verbis. Ad hoc Panor. in eodem titulo dicit. Tene menti, g, sponsalia contracta, cum minori septennio, conualidantur per superueniente a
talem, si tacite sponsalia praecedentia approbauit: ut quia sponsus venit ad domum sponta, seu mittit sibi localia, vel quid simile. De hoc vide bonumtex.In c. unico. eodem tit.lib.6. ubi idestatuitur, in matrimonio cotracto per
Corolla. Ex illis ergo satis patet, si post septennium no ad sit consensus expressus, vel interpretatiuus,s, per sola sp6salia ante septennium contracta, non oritur impediment um. 3.conclu. s. conclusio. Sponsalia cotracta post septennium inter consanguineos, vel
amnes,in gradu prohibito, ignorantes impedimentum, & st nulla sint iure, causant hoc impedimetum publicae honestatis iustitiae. Haec conclusio est expressa.lib. 6. de sponsalibus. cap. Unico.
Nota. Cuius ratio assignatur. Quia licet talia sponsalia nulla sint propter hoc , quod persenae sunt illegitimae , tamen sunt vera, & valida secinadum praesumptionem Ecclesiae. Ob quod praestant impedimentum sequentibus spon salibus,& matrimonio. Dixi in conclusione. Ignorantes impedimentum: nam
si contrahentes inter se scirent impedimentum , videtur quod non insurguret: quia talia nulla sunt, & secunduveritatem , & secundum praesumptio nem . Ut si monachus in habitu monachali alicui fidem de matrimonio con trahendo daret, re vera illa sponsalia,& nulla essent secundum veritatem, resecundum praesumptionem. Similiter si duo consanguinei, seu amnes in gradu prohibito cotraheret omnibus astatibus, scientibus tale impedimentum,
ibi nullum oriretur. Quod si de istis
etiam intelligit sumnaus bontifex, quado dicit oriri impedimentum in sponsalibus contractis inter affines, fic tenendum esset, Sc si nulla appareat alia ratio, nisi sola voluntas statue .eis. Videtur tamen rationi consenum, luna oriri, quando impedimentum est igno Durandistum. Hanc sententiam tenet Durand. d. 4 I.
R Petrus de Palude in . Modo ta- Palud. ibi mei ocius ablatum est per Conciliu q. a. Tridentinum sessione a . c. 3.ubi dissinitum est, quod quotiescunque spou salia sunt nulla, hoc impedimentumno oriatur,de quo in fine in appedice. q. conclusio . Sponsalia quae sunt .conctu nulla propter desectum consensus , Ut est furiosorum, & non consentientiu , nullum causant impedimentum publicae honestatis iustitiae .ExpreC e eit determinatum in cap. unico eodem tit.
libro sexto . Ratio diuersitatis, quare in illis quae nulla sunt propter dese- Ratio coactum consensus non oriatur , bene ta- clu.men in aliis, quae etiam nulla sunt pro De consenpter aliud impedimentum , assignatur sti su p. ar.
ab aliquibus. Quia illud quod cit prin Σ. percipalislimum in contrahendis sponsa- omnia delibus , & matrimonio , est consensu S : consen. quo deficiente, sponsalia nullius sunt
efficaciae, nec in obligando ad contrahendum , nec in impediendo seqilentem conti actum. Existente autem cosensit, & concurrente quocunque alio impedimento, sponsalia nullius sunt efficaciae in obligando ad contrahendum propter impedimentum concurrens . Sunt tamen eis cacia ad im- De sponsa pediendum sequentia sponsalia , & tibus su p. mitrimonium , in quantum causant
publicae' honestatis iustitiam . Habet
166쪽
Prima Pars Speculi ooniugiorum .
ra. B. Tho. determinatio per Boni. 8.
Palud. d. bet equidena haec ratio apparentiam,& discrimen, ut refert dominus de Palude. 43ia ubi sunt sponsalia nulla, etiam ratione iuris naturalis, & iuris positivi, congruum est, imo necessariti, quod nullum causettir impedimentu, ut est in sponsalibus contractis, & nullis propter desectum consensiis, cum illa nulla sint de itire naturae . Atta- me alia quae sunt nulla 1blum de iure positivo, ut e stanter consanguineos, vel affines in gradu prohibito, merito causant impedimentum publicae honestatis: Sicut ubi nulla cit professio , de iure positivo aequi pollet voto simplici. Nam iure naturali, obligatio naturalis oritur, quantus impedire non potes . QIemadmodum in contra ctibus reritin , quae nulla sunt iure ci-u1li, orirtir obligatio naturalis, quandoque habens aliquos iuris effectus. Vbi vero non esset nec naturalis . nec
ciuilis, ubi nullum haberet effectum. Sic in proposito.
Tamen ad iter tere oportet. S. Tho. in A. absolute dicere, θ quomodocunque sponssilia sint nulla, hoc vel illo modo, nullum impedimentu cataeant. Et verum dixit, loquendo in lumine naturali, nisi esset determinatio Ecclesiae, quae suo tempore non erat, sed pestea Bonifacius determinauit, O illa quae solum iure politiuo nulla sunt, ut est inter amnes, & consanguineos, si adsit consensitis, catlsent impedimetum . Alia vero quae nulla sunt propter desectu consensus nullum causent. et Modo tamen iuxta illud quod dixit S. Tho. in Concilio Tridentino diffinitum est.
Circa istam quartam concitis onem est maxime notandum, quod notat de Papud. & bene, veram esse conclus1onem, quando sponsalia sunt nulla propter desectum consensus apparentis :vt in pueris, & furiosis , Si conditionaliter consentientibus. Secus tamen est
de sponsalibus nullis , pro uter desectum cosensus latentis. Vt si quis sposai1 a contraxit, verbis exterius exprimendo cum aliqua, sed tamen interius
non consensit, sed protulit, volens deci pere, in foro conscientiar, illa spolia salia nulla sunt, quamquam causent impedimentum publicae honestatis iustitiae . quia illa sponsalia si in t praesturipta vero ab Ecclesia, & tantum scandalum esset, si postea talis contraxit cum consanguineas 'onsae etiam s1 non consensit interius, sicut si consensisset. Et quia ecclesia voluit isto impedimeto scandalum vitare, consequenter videtur dicendum , s ex talibus sponsalibus orire in rimpedimentu . Patet manifeste ex hoc , ecclesia condemnabit eum ad matrimonium contrahed tim,& obligatum iudicabit Et ad hoe est argumen in m. Contrahens enim casecunda, volens decipere,& non contrahere , fit bigamus. Ergo a simili, si quis non intendit sponsalia contrahere, & si exprimat consensum, oritur vale impedimentum. Haec est sententia do. Palu . & quidem consormiter ad ea quae dicta sunt. Nam ecclesia praesumit vera esse huiusmodi spo- filia: quia non iudicat de occultis, sed do manifestis. Et per manifesta iudicat verum est e consensum. In Concilio Tridentino divinitum nulluni impedimentum oriri, si vere nulla sunt, ob id si probaretur deffectus consensus, etiaca et certum impedimentum non esse.
Vtrtim ortatur publica honestas quan do parentes loquuntur
mentibus consensum oriatur impedimetum publicae honestatis iustitiae. Merito dubium venit determinandum, cum freque ter eueniat apud nolit orbis indigenas,'parentes , vel cognati loquantur de matrimonio, ipsis tacentibus. Pro
clefia non praecipiat adt' in te. Dura. in q. d. I s. q. 12. Palud.
167쪽
I XIArt. LI II. An orial ob hone lare n. loque n.
I. Nota. Pro debita quaestionis solutione oportet notare, posse contingore hoc , . . Vel quia parentes contrahunt spolisa
lia pro iiiijs puberibus , vel impubgri e bus. Item . Vel quia non contrahunt, parentes , sed alij cognati pro ipsis iuuenibus. Vel nec cognati, nec par ut es, sed ipsi qui praesunt illis , ut lunt Illi, qui eos habent sub tutela ad exigendutributum,& praecipiendum alia seruilia opcra. Qui sunt velut centuriones& de cani. 3 Nota . . . Potcst etiam contingere, q, istis sposalia promittentibus, ipsi a iolescen-Iςs non intelligant: vel si in teli gant,
D non contentiant, neque dissentiant: vel quod contradicant. I. conclu. . Prima conclusio. Parentibus contrahentibus spos illa, si ii e pro puberibus, siue impuberibus, non oritur huiusmotat impedimentum publicae Jaone itatis iustitiae, si fili j ignorauerint huiusmo-
sponsalia. Probatur Sex e X presia de
terminatione In 6. Cod. tit. cap. Vn Ico.
Ratio . Ratio est . Ad hoc quod vere oriatur impedimentum, requiritur,l sponsalia sint vera, vel praesumpta talia, sed quantumcunque parentes sposalia c6
trahant pro si iijs, si fili j ignorant, qua
diu ignorant, non sunt vera sponsa La :Aristo t. a. quia descit consentus . Nam nihil vo- de anima. illum, quin praecognitum. Ergo ubit ex .co. 39 non est scientia, nec potest este voluntarium, quod rc quiritiir ad sponsalia. Nec habentur tanquam spontalia sumpta . Nam ubi nulla est filior si ici ctia , non praesumuntur sponsalia. Quare sequitur quod non Oritur tale Impedimentum . 2. conclu. z. conclusio. Parentibus contrahe-
tibiis sponsalia pro filijs, siue puberes, siue impuberes sint, ii sis ignorantib f post scientes cadem sponsalia rati hca
pedimentum publicae hone it risiuilitiae, a temporc ratificationis. iii a conclusio est etiam expresia in cap. allega- Ratio . to supra. Ratio cuius est. Vbi eunque sunt vera sponsalia, oritur impedimerum , sed quando fili j ratifica uelut factum pasentum, vera fuerunt sponsalia ut constat ex dictis ergo tunc fuitor rum tale Impe dura entu. Patet. Quiarat dicatio sponsallum praecedentium,
si consensus in ipsis sponsalibus, sed hoc susticit ad sponsalia. Dixi tam cia,
quod a ic porc talis rat scationis Oritur impedimentum: quia cum ant nofucri ut vera sponsalia , cum desuerit consci lis S, I On ortum est impcdunei tum, sed tunc Oritus, quando adii enit
de nouo. Dixi, Si apsi fili j ratificent factum expresbe , vel tacite. De cxpresso consensiti non cit dubium, sed de tacito posset est C. Pio quo sit terila conclusio. 3. concitisio. A d hoc It tacite cosen e 3. conclu.sse dicatitur tibi, in sponsalibuS con-Ii actis a parentibus: suisicit si interius consentiant in mente, & exteriuS non I. Rati ocontradicant . Pxobatur. Ille d1citur tacite consensiste, qui alio loquente, ipse anterius consentit, ut patet in communi usu loquendi, licet verbIs non exprimat consens Um . Sequitur ergo , D ad tacitum consensum sustici et interior a sensu S.
Item. Sicut nos supra quando de matrina oni j consensiti agebamus diximus, ad matrimonium sum cat, si uno exprimente consensum , alter interius r. Ratio. consciuiat: ergo a fortiori in sponsali- Suo. ar. s. bus ita erit, quod parentibus exprimentibus pro filio, & apsb interius co senti Cnte, ei unt vera sponsalsa quantuad Deus a,rmo de quantum ad Ecclesiae praesumptionem , si exici His non contradicat : quia si contradiceret, licet si onsalia citent quantum ad Deum, notamen cistantum ad Eccletiae praesumptione. I 'rt, quo sit quarta concilisio. q. conclusio . Si par Cia tibii S contra - 4 . concilientibus sponsalia pro situs, filij post
quam sic Iucta a , intciuii, conssent Iant, velum ExtCIIII, colatriadnant, non Ori
tur in ipcdi inent uni Irit Dircae honos latis iustitiae. Pa 't c X Illi S quae dixi- I. Ratio. mus , Sc quae doctores aflirmatu . Illa
sponsalia Ecclesia iudicat else nulla , &Invalidat. qiria exterius expressum dis senium Ecclesia cognoscen S, tan olla a
nulla debet reputare. Si ci oi eri
sponsalia nulla , etiam iudicat libere hunc polle contrahere cum consangui
168쪽
neis illius sponsae . Nam eb quod iudicat nulla, S determinat non ortum
hi isse impedimentum publicae honestatis iiistitiae, ut patet in c.allegato ubi expresse dicitur, quod si sunt sponsaliamidia,quia deficit consensus ut est in suriosis, & paruulis ante septennis quod non oritur impedimentum. Clarum est, quod Ecclasia determinans, intelligit,u ubi nulla probantur sponsalia , nec impedimentum oriri: sedllic nulla pi obantur ab Ecclesia, ubi exterius ostenditur dissensus, etiam si sit
interior assensus: ergo nullum oritur impedimentum. 2, Rat o. Probatur adhuc. Si hoc oritur impedimentum ex huiusmodi sponsalibus,' ex eo esset : quia vere sunt sponsalia quantum ad Deum , licet Ecclesia cile nulla iudicet, sed non propter hoc ori Impedime tur: quia licet escnt nulla quantum tum pedet ad Deum,sunt tamen prasumpta quai t L CX hoc qε tum ad Ecclesiam : ut in illo qui exprisponsalia mit consensum , sed intus dissentit,ori sunt prae- retur hoc impedimettim,ut supra pro sumpta ve ballimus, & non ob aliud , nisi quia Ecra . clesia praesumit ea esse sponsalia. Ergo sequit lix, quod i inpedimentum oriri, Vel non, non pendet ex hoc , quhd sint vera, vel nulla sponsalia quantum ad Dcum,sed solum pendet ex hoc, quod sint ab ecclesia praesumpta spons alia. Cum ergo illa ab ecclesia no sint praesumpta ut talia : non oritur impedimentum publicae honestatis iustitiae.
Confirmatur. Impedimetum ut supra diximus) non est de iure naturali, nec de iure Diuino, sed solum de iure
canonico , ergo tantum habebit vigo
ris , quantum constar ex Iure canonico . At seci: ndum iu canoniciam, nul
lum impedimentum talis incurrit,cum libete ei facultas concedatur ducendi consanguineam illius, quam exprimit Obiectio. nolle in sponsam: ergo sequitur,2 nullum insurgit impedimentiam. Forte aliquis ingeniosus instabit cotra haec . Tunc enim ecci sa decipitur in tali iudicio , putans hunc non Solutio. consentire. Ob id clim eius sententialiundetur in falsi praesumptione , videtur quod in veritate insurgat im-
pedimentum . Respondetur, se eodemodo quando quis vcrbo consentit,&mente dissentit, decipitur ecclesa iudicans sponsalia, ita dicemus impedimentum oriri,quia sic determinat. sten in isto secundo quando non iudicat sponsalia esse, eo quod sit expresia sus dissensus , licet decipiatur, non tamen impedimentum oritur: quia non sic diffinit, ut tunc oriatur. Et ta
dem ratio differentiae clara est ex eo .st ubicunque suerunt praesumpta sponsalia, licet non vera,vult impedime tum hoc oriri, tamen no ubi nullo modo sunt praesumpta , dc si essent vera. Τunc quidem illa selum manent sponsalia, non secundum iudiciuna ecclesiae, sed solum secundum ius naturae , S Diuiuum, secundum quod, non oritur tale impedimentum. ' Haec omnia intelligenda secundum iura ant qua, modo tamen post concilium Tridentinum nouae determinationi standum est, ut diximus supra , & infra in
appendice. s. conclusiq. Si insantes ante septentum , vel parentes , pro ipsis sponsalia contrahant, & ipsi post septennium non explicent vel bo, vel lacto se in eadem voluntate permanere, in qua ante, non oritur impedimentum publicae honestatis iustitiae. Conclusio est expressa in cap. supra allegato. Cuius ratio haec est. Vbi non sunt vera sponsalia, nec praesumpta ab ecclesia, ibi nullum oritur impedimentum publicae honestatis iustitiae, sed in proposito, quando infantes sunt minores septennio , qui non habent consensum,
quo possint vera facere sponsalia,& po
stea non ostendunt talam voluntatem
vr stipponimus ergo non sunt vera,
nec praesumpta vera : imis sunt ab Ecclesia annullata. Sequitur ergo, lnon oritur impedimentum. Dixi in coclusione , N si verbo, vel facto consentiat de nouo : naui non sufficit diuturnitas temporis ad hoc, ut ibi declarat Glo. & sic senat textus, sed requiritur quod praeteritum consensum explicet verbo, vel facto. Verbo autem
explicatur ut ibidem Glo. quando post ubi sunt p
169쪽
Artic. LIII. An pu b. lone parendoque n.
post septenniu vocant se sponsos . Et faecto, quando dona ad inuicem dant , S recip1unt, sicut iocalia, vel quid simile, quod consuetum est inter veros sponsos.Vel si simul iacent, & deosculentur. Ex istis quidem factis per virtutem consensus praecedentis ratificatur,& exprimitur consensus denotio: & causatur impedimentum publicae honestatis tuli1tiae, ut ibidem expressum est. Quia sunt prς sumpta spo1 alia ab Ecclesia. Si tamen non fiat expressio consensus de novo, verbo vel facto, nullo modo oritur impedimentum publicae honestatis iustitiae.
tibus sponsalia pro filijs, ipsis praefentibus, si fili j nec dissentiant, nec consentiant, nec cotradicant, sed taceat, oritur impedimentum publicae honestatis iustitiae . Conclusito est expresse determinata in cap. supra allegato. Cuius verba sunt haec. Porro ex sponsalibus quae parentes pro flijs puberibus, vel impuberibu S plerunque contra hunt: si ij si expresse consenserint, vel tacite, ut si praesentes fuerint, nec contra dixerint , Obligantur, & ex eis oritur iustitia publice honestatis. Haec Ratio. ibi. Ratio potest esse ad conclu. Ex quo enim parentibus incumbit cura filiorum, quandiu sunt sub tutela parentum , & tanquam procuratores filio rum, flijs praesentibus tractant sponsalia, si fili j non contradicant, videntur approbare factum parentum. Et ecclesia iudicat eos obligatos ad id, ob soritur impedimentum hoc. Considera Sed tamen hic aduerte dum, O licet dum . ita sit, sicut determinatum est, quantum ad hoc , O impedimentum Oriatur , non tamen ob hoc solum , ' nonco tradicant , sponsalia sunt quantum ad forum conscientiae. Nam ut nos
supra diximus ad hoc quod coram
L eo sit obligatio , necessario requiritur consensus, nec sum cit non habere expressum dissensum. Veru est tamen, O haec sunt sponsalia quantum ad Ecclesia praesumptionem. Eo enim P niscontradicit, praesumit Ecclesia consensum: in si vere no fuit, no erut sponsa lia quo ad Deu, quo usq; sit c si sensus .
contrahentibus sponsalia pro filijs, &ipsis praesentibus, non contradicentibus , oritur impedimentum publicae honestatis iustitiae: sed etiam alijs consanguineis contrahentibus in desectit parentum oritur similiter . Quia ubi- Ratio. cunque sunt sponsalia prae sumpta vera ab Ecclesia , ibi oritur impedimentum, sed sic est,q, in casu, quo alii consanguinei loquuntur pro paruulis, est praesumptum sponsalitium, ut supra
determinavimus, ergo vere Oritur im
pedimentum . Probatur minor , t ibi sit praeiti mptum: quia cosanguinea alij vicem habeant parentu in desectu parentum. Ergo laquitur, quod praesumtitur sponsalia. Sicut quando loquutur parentes, licet quantum ad Deum non sit nisi per consensum interiorem. 8. conclu.8. conclusio. Si apud aliquos sit co- metum, ut contractum syon aliorum, vel matrimoni j contrahunt non parentes proflijs solum , vel consanguinei pro cos inguineis: sed alij qui pre sunt rei priblicae, vel qui prae sunt illis , pro
quibus contrahunt, si sponsalia celebrentur ipsis praesentibus, pro quibus contrahunt,& non contradicentibus, oritur impedimentum publicae honestatis iustitiae. Probatur ex textu,& ex Ratio. iam dictis. Oritur quidem impedimentum , si parentes contrahant, vel con
sanguinei pro filijs non ob aliud, nisi
quia ad eos spectat cura, tutela paruulorum, ergo etiam orietur impedimentum in casu conclusionis. Nam nominor cura ex consuetudine , & mo
do suae politiae incumbit domino , vel magistratui respectii sitae politiae: quain cubit patri respectu suae familiae, ut
experientia constat apud incolas noui orbis. Imis nulla fere , nisi in tenera aetate in cubit parentibus, nec ipsi cura
habet de proprijs filiis, sed potius qui
praeest. Sequitur, q, si insurgit parentibus loquentibus,& filijs non contra dicentibus, insurget etia ipsis maioribus loquentibus pro paruulis suae fa miliae, si ipsi parti uti non cotradi cant .
Haec coclusio posita est yy neophytos,
170쪽
s Prima Pars Speculi Contiliorum
qui degunt per se in ilias , & unus praeest uni familiae: & ipse habet mertina
imperium, & omnem curam omnium
illorum qui Cunt in familia . Sic habet
eorum consueti ido , & politiae modus , etiam post fidem lusceptam . Videtur ergo, ' huiusmodi loqtientibus pro paruulis, ipfis praesentibus,&non contradicentibus, ex sponsalibris oriatur impcdimentum. Haec dixerim, qaia quatum ad praesumptionem Ecclesiae iudicabuntur sponsalia. Nec obstat, i te X tus solum loquitur de parentibus , & non de alijs: quia iam nos diximus in desectu parentum intelligide consanguineis. Similiter intelligi potest de illis patribus familias, quod possunt intelligi sub nomine paretum. Quia talibus incumbit ipsis paruulis prouid ei e in matrimonio. Et quidem potest hoc optime fieri secundum leges suas, & mores, inquantum matrimonium est quidam contractus necessarius in politia ad coseruationem comunitatis Ob quod possunt isti patres familias licet non sint parentes cura gerere tradendi nuptui paruulos, S ineundi huiusmodi contractum matrimonialem. ' An impedintentu hoc
oriatur in matrimonio rato non con
summato, fictit in sponsalibus.Vide in appendice in f ne.
Utrum oriatur publica honeLlas ex sponsalibus conditionatis
RO coplemento huius impedimenti restat disserere, Utrum impediinctum etiam oriatur in sponsalib'--contractis sub conditatione . Nam hucusque loqui iti sumus de contractis absolute, & cum certa persona. Sed potest contingere , quod licet sint absoluta, non sint cum determinata persona, sed sic in confuso: Ego capiam in uxorem unam ex filiabus nosignando qua, vel unu ex sitis,no signa do quem. His suppositis, sit 1 .concl. Prima conclusio. Exsponsalibus sub I. conclu.
conditione cotractis, nullo modo oro
lux impedimentum publicae honesta 'tis iustitiae, usque dum adimpleta sit raconditio , dummodo conditio non habeatur pro non adiecta. Haec conclusio patet ex cap. Ex sponsalibus. in 6 Cu- Verba textus verba sunt haec. Ille vero qui spon- tus. salia cum aliqua muliere contraxit sub conditione, si postmodum ante conditionis euentum cum alia prioris con-fanguinea contraxit per verba de prae senti, cum secunda remanere debebit, cam ex sp5salibus conditionalibus ante conditionem, sicuti consensum non habentibus, & in certis, nulla publicae honestatis iustitia oriatur. Haec ibi. Ra Ratio co-tio huius capituli est. Impedimentum clusio. non oritur, nisi quando sunt vera iudicata sponsalia: sed nunquam conditionata sponsalia sunt iudicata Vera , ante aduentum conditionis ut con stat ) ergo nunquam insurgit tale pedimentum: usque dum conditio adimpleatur, quia quando adimpletur, incipiunt elle vera sponsalia, & oritur impedimentum. Unde patet, g, si ante conditionem adimpleta contrahit cusorore eiusdem primae sponsae, stabit cum secuda,& non cum prima: ex quo exprimis sponsalibus nullum fuit ortum imped1mentum. Dixi in conclusione , nisi conditio habeatur pro non adiecta . Et quia tunc habentur tanquam si essent absollite contracta.&Oritur impedimentu publicae honestatis itistitiae. Pro quo fit a. conclusio. 2. conclusio. Ex sponsalibus contra a. . concin, ctis sub coditione impossibili, vel turpi,& non contra bona matrimoni j: ut si quis dicat. Ducam te in uxorem , sicqlum digito tetigeris, vel si hominem
occideris, oritur ante aduentum, con
ditionis impedimentum publicae honestatis iustitiae. Nam ubi sunt sponsalia I . Ratio.
absolute contractu, oritur tale impedimentum ut supra di tum est sed
ista sic cotracta sub istis conditionibus sunt absolute contracta: quia habetur coditiones ac si no essent adiectae, ut pa