장음표시 사용
171쪽
t et Extra de coditio. appo. cap.Vlaim O. Praeterea. Ibi insurgit impedimentum, ubi Ecclesiae iudicat vera esse cuia tracta sponsalia: sed quando quis c0ntrahit cum coditione turpi, vel impossibili, absolute Ecclesia iudicat contraria esie sponsalia, ergo in furgit impediment tuta. Et quidem D fici tuli-cec, patet ex tex. Iudicat enim niati imonium este, si fiat per verba de praesenti cum tali condit Ione, qua Ut O ma'
gis iudicabit esse sponsalia Θ Dixi in coclusione , nisi conditio siti contra bona
ctum , & nullum est impedimearium , cum sponsalia sint nulla ex determ Inatione Ecclesiae, ibidem. 3. conclu. 3- concluso. Sponsalia contracta sub condition 2 qtiae sub intelligitur, etiamsi noli exprimatur, ipsa expressa, nodo fitur Impedimentum , usque dum constet de conditione: tamen tacita
stat ina oi itur publicae honestatis iustitia. Verbi gratia . Si aliqui sponsalia
contrahant sub hac conditione. Ego
contraham tecum, nisi sit contra iura,
vel nisi displiceat Deo, vel Ecclesiae licet tales conditiones tacitae sub intelligant tir & si ia exprimantur, faciunt sponsalia absolutae: ex eis oritur impedimentum , tamen si exprimantur, faciunt conditionatum, & non catlsant impedimentum , nisi adueniente con ditione. iniare si inter tales fuerit inuentum impedimentum, poterit absolui e contrahere cu consanguinea pri- Ratio. mae sponsar. Probatur. Vbi non sunt vera se inpraesumpta sponsalia, non oritur impedimentum: sed ante aduentu illius coditionis expresse non uini iudicata sponsalia ab Ecclesia , ergo non causant impedimentum usqtie dum ad Hostiens impleatur conditio. cistam conclusio
Ioan . An. nem tenet Hosti en . in c. Ad audienti S. Sylve. nia desponsa. Et Ioan . And. in s. c. Vni. detrimon. 8. spon & alij Iuristae. Quod otia appro- S.Io. bat Sylvest. In summa. Ratio quare nooriatur tale impedimetum, soluin est: quia in talibus sponsalibus deficit consensus absolutus , sine qno sponsalia non inferunt publicam honestatem . q. conciv. q. conclusio. Spos alia contracta cum incerta persona, ut sic: Ego ducam una de filiabus tuis. Vel si sit mulier: Ezo accipiam unum de filijs tuis, suppositos, plures habeat, non causant impedimentum publicae honestatis iustitiae. Ηςc est expresse determinata in o. cap.
allegato. ubi dicitur , quod oritur Impedimentum , quando est consensus pure kac determinate cum aliqua: sequitiir ergo, si si non sit de terna inate
cum aliqua : sed in determina te ut in
casti)non insurget tale impedimentum . Sic Io. And. ibi de intelligit textum . Et probatur ratione. Vbi nulla Ioati. Λ n. sunt sponsalia, etiam quantum, ad iu- Ratio. dicium Ecclesiae, non oritur tale impedini et tim: sed in casu talia sponsalia sunt nulla: quia vel sunt aliqua, Sc certa cum omnibus simul, hoc non potest esse: quia repugnat, vel si cum aliqua una sola, signetur, illa, non erit aliqua ratio quare potius cum illa signata, quam cum alia, ergo vel cum omnibus crunt sponsalia contracta litauit, vel cum nulla: sed non cum omnibuS, ergo cum nullar seqititur ergo nulla reli esponsalia, sicque nullum oriri impedimentum publicae honestatis ivltitiae. Ex hoc sequitur manifeste , t talis, Corolla. r.
sponsalia contrahens in incertam, postas et ducere in sponsam, vel VXOlem, co- sanguineam istarum , in quas in inc Cr-
tum consenserat. Patet cx conclusione. Nam si ex prioribus sponsalibus
nullum ortum cli impedimetum, non obitat quominus possit contrahere cu tua voluerit . Ecia sequi tui , t in isto impedimento ad J'bitu poterit Papa di corolla. 2.spen fare, cum sotu sit ex ilire positivo.' Alia quar considera da veniunt circa illa quae de nouo in Concilio Tr1 dentino. sunt diffinita, & quantum ad graduum restrictionem, &an intelligatur re it tactio, etiam in impedimento ,
9, oritur ex mali imonio lath, non co-
summato: s, publica honestas inter tu dicitur, Sc aliquando a finitas. V1 de in appendice in fine , bc ad literam proprium motum apponere eli operae pretium. Pius episcopus seruiis seruoru Dei, ad perpetuam rei memoriam. Ad
172쪽
IPrima Pars Speculi Coniugiorum
licitudine diligenter prouidere: ut sacrorum Conciliorum decreta ita suae declarationis adminiculo dilucident ur quod nulla desuper, dubitandi occasio cui quam relinquatur. Sane ad aures iacitiaS peruenit, multos esse qui dubitent, an decretum Oecumenici Concili j Tridentini, sessio. 24. de reformatione matrimoni j cap. 3. quo cauetur impedimentum pii blicae honestatis, ubi sponsolia valida non fuerint prorsus tolli: ubi vero valida fuerint , no e X cedere primum gradum, cum in ulterioribus gradibus non possit huiusmodi prohibitio seruari ) de spon- falibus per verba ut aiunt ) defuturo, tantum conceptis intelligatur. Vel etiam matrimonia per verba de praesenti contracta, non tamen cOsummata, quae interdum sponsal 1a appellantur, comprehendat, ita ut etiam eo casu impedimentu inde proueniens sublatum fuerit. Nos itaque ut omnis difficultas dubitatioque tollatar,ati Cn-d cntes Q, sponsaliorum appellatione qua dic tum Concilium utitur non nisi Improprium matr1monium verbis depraesenti conceptis contractum continetur: quodque agitur de correctione iuris veteris, quo casu secundum proprietatem verboru dumtaxat procedendum est. Praesertim cum longe maiore rationem prohibitionis in matrimonio per verba de praesenti contracto, quam in sponsalibus de futuro, vigere a nemine dubitetur. Idcirco moetu proprio aut hora tale apostolica te- Dore praesentium declaramus & dissi-
mimus decretum Concilij huiusmodi omnino intelligendum esse , S procedere in sponsalibus de futuro dumta- at non autem in matrimonio sic ut praesertur ) contracto: sed in eo durare adhuc impedimentum in omnibus illis casibus & gradibus, quibus de iure
eteri ante prς dictum decretum Concili j introductum erat, & ita ab omni-hus iudicari debere mandamus, atque fiat ulmus no obstantibus col itutionibus, de ordinationibus apostolicis , alijsci; contrarijs quibuscunque, volu anus autem quod praesentes literae in cancellaria nostra, & acie Campi re de more publicentur, & inter constitutiones perpetuo valituras scribatur: & quia dissicile foret praesentes ad singula quaeque loca deferri, volumus, & et1am declaramus, quod earum transumptis, etiam impressis manu alicuius notarij subscriptis, ac sigillo alicuius prs lato munitis eade prorsus fides, ubicunque adhibeatur quae praesentibus adhiberetur, si forent exhibitae, vel ostensae. Nulli ergo omnino hominum liceat hanc pagina nostrae declarationis dissinitionis, mandati, statuti, & voluntatis infringere ,
vel ei ausu temerario cotraire. Si quis autem hoc attetare praesumpserit,indignationem omnipotetis Dei, ac beatorum Petri, & Pauli apostolors eius se nouerit incursurum . Datum Romae, apud sanctum Petrum,anno incarnationis dominicae millesiimo quingentesimo sexagesimo octauo . Calend. I vij, Pontificatus nostri anno tertio. .
A M consequenter tracte- mus de cognatione spirituali,quae quidem insurgie ex propagatione spirituali. Nam sicut ex carnali propagatione insurgit vinculum quoddam naturale , etiam suo modo ex spirituali , insurgit vinculum quodammodo spirituale, quod dicitur cognatio spiritualis. Quemadmodum enim homo
per generationem carnalem accipit esse naturale, seu maturae : per regeneratione spirituale accipit esse gratiae . Eo etiam pacto, quo per carnale generatione , generatus contrahit vinculum cia parentibus, quod est cognatio carnalis : per generationem spir1tuale cum dante sacramentum,per quod fit
talis generatio spiritualis, qui Dei personam repraesentat tanquam pater. Etiam contrahitur vinculum cum te uente, qui repraesentat matrem spiritu
173쪽
Articul. L V me cognatione stirituali ii 3
ritualem scilicet Ecclesiam. Et hoc est cognatio spiritualis. Unde definitur . Quid co- Cognatio spiritualis est , proximitas
gnatio spi quaedam personartim , prouenien S e X ritualis. datione sacramenti , vel tentione ad illud. Nota. Notandu praeterea, , solum per illa sacramenta istud vinculum causabItur, quae Vere generatione causant spiritualem. Et ex carnalibus, & sensibilibus capiendo similitudinem , declarabimus spiritualem cognatione. In carnali generatione tria sunt. Primum, Tria inge- quod disponit ad ipsam generationc ,sieratione scilicet, seminum commixtio . Secun- humana dum est, ipsi generatio, tuae est foetus vide spiri- an 1matio. Tertium est, huius generat ualis re- tionis manifestatio, quae est,quando sqgeneratio ius iam apparet egressus matris ute- sumitur. rum. Similiter in generatione ipirituali tria consideranda sunt. Primum, dispositio ad regenerationem , quae fit per catechismum : ubi disponitur homo regeneradus in vita spirituali, per professionem credulitatis, & fidei expositionem , simul & baptismi desiderium.Secundum est regeneratio , quae
fit per actualem susceptionem baptatiam I. Tunc enim regeneratur homo.
Ioan. 3. Christo dicente, tales renasci aqua,&Spiritu sancto. Tertium est, manifestatio regenerati, quae fit per sacramentum c6firmation1s, per quod homo ungitur tanquam Dei athleta ,& in publico ponitur ad manifestandam, Sc costendam veram fidem absque pavore aliquo . In omnibus istis tribus , & ex quolibet seorsum oritur vinculum , quod dicitur cognatio spiritualis , &ex nullo alio sacramento,cum per nuba. o lum aliud trahatur similitudo generationis spiritualis,quae fit per gratiam, ex qua orit cognatio spiritualis. Sed tame licet ita sit, q, ex tribus istis oriatiir , differenter tamen. Nam ex primo,scilicet,catechismo, quia solum est dispositio ad regeneratione,uc bile Oritur vinculum : ut solum impediat c6- trahendtim, & non dirimat contractum , ut supra diximus. Verum in alijs duobus,scilicet, baptismo, dc confirmatione,quia plena .fit regeneratio, plenum'&fortissimum oritur, Ut lmpediat matrimonium contrahendum,& dirimat iam contractum. At vero
quia melius poterimus singula percipere, si singula distinguamus, de catechismo libet primo aliquid loqui, de quo plene poterit qui voluerit vIdere lupra de impedimeto catechisini. Sed omnia quae ibi latu diximus sub bre
ui comprehendentes, sit prima con- sup .ar. 23. clusio. Prima conclusio. Per catechismum I. conclu.
qui praecedit baptismu, id est, per illam fidei protestationcm;-baptismi pro missionem solum: N per nihil aliud , quod baptismu praecedit, orithir istud Vinculum , quod impedit contrahendum, sed non dirimit contractu. volo dicere in conclusione, quod non contrahitur per exorcismum, non per saliuam, non per salem, non per crucem νnon per oleum, sed solum propter catechismum,ideit, propter fidei instructionem , quae praecedit baptisinum .
Et probatur primo quod per catechismum. Eli expressus textus in 6. eodem ritu. capitulo Per catechismum. Et extra feodem titu. capitulo Contracto. Sed st per catechismum solum illud intelligatur, patet ex vi nominis vocabuli. Na catechizo,idem est quod instruo. Sed adhuc clarius ex S. Tho . S. Tho. d. Ricar. & Duran. Per hoc contrahitur 62. impedimentum in catechismo: quia Ricar. ibi. est quodammodo ibi quaedam generam Durand. tio spiritualis, licet imperfecta , quae dispositio est ad persecta: que quide nofit per syti tu, uec per sal, nec per oleu Ised fit per fidei professionem, & instructionem . Iulius enim ex fide vivit: sine qua quidem impossibile est placere Deo. Sequitur ergo, 6, per solam Ad Roma. fidei expressionem contrahitur, & no I. per alia . Hoc expresse tenet S. Tho. Ad Hebr. 4iod si coiitrarium licentes non sic II. intelligant doctore fanuum, non poterunt non intelligere Durandu, qui eae Durand. pressissime tenet, per nulluna illoru , d. AEI. que baptismum prε'cedunt, impedimetu hoc causari, nisi lotum per fidei protestat lonem, quod noS vocamuS catechismu . Et sic respondet ad textu, qui
174쪽
Dictu Ι'a- cotrar una sonare videtur, ictu. nos supra diximus per Concilium Tridensu. t o pia iam supra solvimus nde non places linum dubium sublatum est : quia incet 1 d. qI. dactui domini de Palii dedi emis, ' sessione 2 .c. Σ.solum impedimentum I. . On. 2. qtlado dicitur per catechismuin oriri esse in baptismo videtur esse declara- impedimentum, deb*t etiam intelligi, tum, ut supra diximus, &in fine erit
Confirma. Et probatur contra ipsum, confirmando colacitisionem ex regula iuris. Fauore, quidem ampliandi sunt, & o dicendum. Vide in appendice. Sed an equam ultra progrediamur in isto impedimento, operae pretiun erit scire, utrum Impedimentum, quod
Glossa. ia sunt restringenda, sed quod insur- cognatio. spiritualis dicitur impediat gat impedimentum est maxime odio- matrimonium ex iure Diuino Euan- sumi, ergo restringendum. Si restrin- gelico , quandoquidem ex iure natu-genduin , & textus, solum dicunt per tali constat, & inuino veteri non esse, catellii isti, quorsiam ergo & ad exor- ciuix in lege naturali, nec in veteri fuecisioni debet extendi ἡ Sic Glo super rit bapti sinus, aut confirmatio. Atta ca .allegatlimin 6.dicit, quod catechi C men quia istasierunt a Christo instiiamus est instructi',qus fit communiter tuta in lege nritia , refert scire , virum
antου res Ecclesiae, ubi tutoriogatur de articulis fidei. Et adstitissit proprie deberet fieri sistis adultis z. conclu. Σ. conclusio. Probabile valde est , siselaim fieret catechisiratis sine baptis ino qiua forte ante infans baptizatus
est sine selennitate quod non insurgit
per talem catechismum, aliquod impedimentum inter terientzs d& catechizat tum', & pareat es ipsis. Proba-S. Tho. d tur ex dictis. S . ahci. Ricar Durandi &-2. aliorum. Ob hoc ovitur i, pedimentu Ricard. hoc in catechisimo G quia est quaedam Dur d. praeparatio ad persectam regeucratio-3 . se, quae fit in baptismo: sed quando, puer est baptizatus , non est praepara-ts Jum regeneratio facta sit, ergo non vide ut qu5d oriatur impedimetum. firma. b. Sr oritur impedimentum, est ex determinatione Ecclesiae in is .eodem tit. sed, ibidem dicitur per catechismuna, Alber .d. qui praecedit baptismum,ergo si sequassa. art. Fur ponderando verba textus ) non oritur tale impedimentum. Hoc vide-.tudi sentire Albertus Mag.ut supra di-l
. Adhuc arguo. Illa quae sunt odiosa, restringenda sunt , δύ non amplianda Cum ergo loquatur textus de catechismo, qui praecedit haptismum , vi Idetur quod non prae vitet 'anipedimen- Mazist. tum. Et sic probab liter pollet teneri cones usio praedicta , escet contrariam teneant graueS doctores, inter quos magister sententiarunt. Sed modo vi.
illud impedimentum, quod oritur ex huiusnodi sacramentis, sit ex iure Diuino,vel fit ex Ecclesiς statuto. Pro solutione sit conclusio. ii R. conclusio. Impedimentum, quod cognatici sipiritualis dicitur,quae impedit contrahe, dum , & dirimit contractam; quae causatur in baptismo,& ca- fresatione, non habet impedire aliquo
alio iure, quam humano. Probatur. Non impedit iure naturali, Ut co stat, nec iure Diuino veteri, cum tunc non fuerin d talia facramenta tristituta , nec Diuino Euangelico . Patet
Nusquariti unetoici Euangelio reperitur dialis prohibitio facta, nec ab Apostolis institutum : efgo si impedimentum est , Eon est 'aliunde , quam ex iure humano , ut patet, Extra , eodem titti per multa capitula. Et in s. eQ-dem titu. Ob quod summus Pontis potest in omni tali impedimemo di
syensare pro libito. t I γ Dq. conclusio.Cum per catechismum multo minus vinculum oriatur, quam
per baptismum , & confirmationem, quod solum impedit contrahendum , S non dirimit contractum , Sc solum ex iure positivo non tum summus Pontifex pHrest in eo dispensare, sed etiam Episcopus. At vero citin haec clara ex dictis sint, transeo ad alia. Et modo apparet sublatum per Conciliud ridentinum sessione 24. ca. 2. quan do per solum catechismum.
175쪽
Art. L I L Inter quos ori. impe .cognatio.
D particularia descenden lo, impedimentum declarantes, ponimus
do stilat tres species attiu S cognationis . Q lx dam dicitur paternitas, seu matern Ita Sspiritualis , cui respondet sinat liter filiatio spiritualis. Secunda dicitur c5- paternitas , quae est paretum inter se. Tertia dicitur fraternitas, quae est inter fratres spirituales. Prima conclusio. Inter baptirante,& baptizatum , tenentem, & bapti-Zatu: oritur cognatio spirit italis, quae paternitas dicitur, per quam imped1tur matrimonium contrahere inter ipsos : R iam contractum dirimit. Haec Nico. Pa- conclusio probatur ex decreto Nico-pa. lat. 3 o. o. R. c. Ita diligere . Et in s. ec, clam ii. Cuius ratio est ex similitudine generationiS naturalis. Nam sicut ex eo st aliquis allum generat, pater eius dicitur,& inter ipsum, & filium vincti tum oritur, pari formiter ex Ecclesiae statuto ex regeneratione spiritii ali, quae sit per baptismum, causatur paternitas e X parte generantis in ordine ad regeneratum. At quia iste, qui se
habet tanquam concurrens actitae ad
generationem eli qui baptigat: similiter & qui tenet infantem in baptis-mor sequit tiri uterque ipsis rum sit tanquam pater,& baptizatus cit filius
utriusque. 1. conclusio. Hoc idem vincii tu paternitatis, oritur inter uxorem cognitam a baptizante ,& bapti ratum , Rinter Uxorem cognitam a bapti Zate, &bapti ratum, seu tentum. Probatur ex expressa determinatione in c. viai. in
6. eo. tit. Et extra eo . tit. c. Martinus.
Horum ratio est Quia postquam sunt
per copillat i ἀava Iem facta una caro
Christo dicente, Erunt duo in carne una ) si vir ciscitur pater tenentis, vel
baptizatris, & sinii liter uxor debet etas cs in atra: quia una caro sunt ipsa , & Ir C Iu . . Hanc rationem assignat textus allegatus in decretalibus . Quod d. 42. in intelligitur si sit carnaliter cognita a q. senten. viro : nam alia S non oritur vinculum, Ut patet ex textu, qui dicit, oritur cum uxore carnaliter cognita: & liuelligitur 9, sit cognita ante talem baptis
3. conclusio. Cognatio spiritualis, 3. conclu.
quae paternitas. vocatur, IIcet deicendat a viro in uxorem cognitam caria lit Cr , & Cl communicetur , non tamen
ascendit ad patrem baptizantis, Vel le- .itantis. Impedimentum quidem hoc, Raticu& i ita cognatio ut ex supra dictis patet ) solum habet vim ex iure positiuo, Sc non aliunde. Ergo tantumdem in stirget, quantum in iure determinatum est. At in iure non est determinatum, Φ baptiZans, vel tenen S communicet paternitatem patri proprio, vel matri, sed solum G, uxori cognitae: sequitur ergo i non derivatur ad alios. Vnde pater te aetatis , Vel bapti Zantis, nullam habet cognationem spiritualem, nec V1nculum aliquod cum bapti-Zato . Patet hoc. Quia i ita cognatio non habet gradus, sic iit consangui Istud im-nitas, vel assinitas . Imis nec deriva- pedimentur ab uno coniugum in alterum , si tu no ha- unus fidelis, & alter infidelis sit. bet grad'. 4. conclusio. Licet ita sit, g, pater- q. conclu.nita, tenentis in baptismo, vel bapti- imp e. cog
Zantis derivetur ab italo ad uxore co- spiri. notagni tam carnaliter, non tamen deriva- trans t. ad tur ad mul 1 elem cognitam illicito co- muliere ilc ubi tu . Conclusio habet difficultatem licito coi propter dilrer si tale in opinionum. Pro tu cognt.batur. Impedimentum hoc non oritur nisi id tu ex iure humano , ut diximus e ergo in tantum insurget, inqtiantum constat ex prellum in iure. At in 5. in eodem titulo solum est ex pretium de VXOre cognita, ergo solum ad uxorem cognitam transit. Concubina autem , vel alia fornicarie cognita , minime Uxor dicitur, sed concubina. Ergo ad ipsam fornicarie cognitam non CX tenditur. Oportet quidem in odiosis non
aliquid addere, quod ex pretium non
176쪽
is o Prima Pars Speculi omiugiorum.
sit in iure, vel ex expressis euidenter, vel nimis apparenter sequatur. Et ita . est, ' i lira loquentia de huiusmodi
cognatione,quomodo transit a viro in uxorem , loquuntur de uxore , & non de alijs mulieribus cognitis. Et ubi expressa mentio facta est in 6. dicitur , cuVXore . Quorsum ergo extendendum hoc impedimentum est ad mulieres, quae non sunt uxores ρΗanc conclu- Ricard. sionem credo veram cum Ricardo , &d. 62. Petro de Palude, & cum Archi. & Io Palu. ibi. an. And.in .c.primo. eodem titu. lib.6. q. I. in Noue,& Panor. in d. c. Martinus .ubi Ioan . An. ait Panor. quod haec est comunis opi- Panor. nio, & quod est notanda. Licet Sylve. Sylve. ma de mente. S. Tho m. contrarium asse-tri. 8.S.I. rat, qui dicit, quod omnes, quos allegauit, tenentes non contrahitur . cum concubina, decipiuntur, non aspicientes ad rationem legis. Quia dicit ipse ratio quare vir in uxorem ,
Vel e contrario, cognationem istam transfundat, est, quia sunt per connubium una caro, ut patet per capitulum . Sciscitatur . 3O. q. q. & per c.
Martinus .Extra eodem titu. Sunt autem Una caro per connubium, non ratione vinculi, quod . s. coniungit animos, sed ratione copulae carnalis. Vnde Gloss. in d.c. Sciscitatur . & in d. c. Martinus . exponit. per connubium, id est, per carnalem copulam , allegans. c. Agathos a. 27. q. 2. ubi hoc eXI. Cor. 6. presse patet in sine. Quia igitur haec ratio legis locum habet in coitu fornicario, quia qui adhaeret meretrici,unucorpus efficitur cum ea , oportet &ibi locum habere & legem. Haec Sylvester. Qua ratione existimat conclusisse intentum , &- contrarium dicentes
decepti sunt. Miror de viro tam docto, g, hac ratione suffultus, dicat tot viros deceptos. Et probo bona venia ipsius ) ex sua ratione,& stio argum C- Ratio cC- to, quod ipse fuerit deceptus. Nam sitra Sylve. propter hoc,' naturaliter fit una caro per concubitum fornicarium sicut& per licitum inter coniiuges deberet hoc impedimentum oriri, vel ab uno ad alium derivari,sequeretur 9 quomodocunque e siet talis c6iunctio carnalis; si vinculum contraheret unus, contraheret & alter naturaliter , secluso alio praecepto, sed hoc est falsis. sinum ut ipsemet Sylvester asserit,&omnes ali j doctores. Sequela profecto est manifesta ex suis dictis' quia illud sundat solum in naturali coniunctione. Quod sit falsum patet. Potest
enim esse, quod uxor contrahat tale v1nculum,& non vir carnaliter cognitus,& e cOtra.Patet. Si mulier habeat filium ex alio viro , contrahit vinculum cum baptirante filium,vir autem suus non contrahit. Attamen si deriuatio istius vinculi solum ratione copulae,& coniunctionis deberet este, cotrahente uxore, contraheret & vir.
Secundo ex suis dictis. Nam si tota a. ratio ad ratio quare hoc impedimentum deri- uersus Syluatur ab uno in alium est coniunctiouestrum. carnalis, & haec est naturalis,sequiturq, hoc impedimentum non esset pure
humanu sicut ipse fatetur sed esset
naturale. Hoc vero est falsum , ut supra dixim'. Est equidem pure humanum, ex humana institutione vim ha bens. Sequitur ergo no habebit amplius, quam in iure sit expressum. Solum autem est expressum de uxore cognita, ergo non est opus extendere ad cognitam fornicarie. Et licet ita sit, seratio huius pr scepti humani sumatur ex naturalibus, no tamen propter hoc non est pure humana constitutio . Ob
id non sequitur, quod si ratio legis inueniatur in coitu fornicario, quod &ibi inueniatur praeceptu. Patet . Quia potest esse, st ratio cesset in qua fundatur praeceptum ,& adhuc praeceptu tenet, quemadmodum & ieiuni j praeceptum fundatur in ratione naturali, ut quilibet habeat moderatas , & subiectas passiones appetitus,infurgentes ex nimio cibo, tamen potest esse, θratio cesset circa aliquem , qui sic habet refraenatas, ut forte non Insurgat, vel si insurgant, debiliter. At talis ad-S. Tho. 2. huc tenetur ieitinare: quia adhuc ma a. q. I 47.
net alia ratio legis. Ergo in simili, pilla ratio legis conc ra , vel cesset, non facit ad hoc , 9, praecepta teneat, vel non,sed solum faciunt ad hoc ver . ba
177쪽
Artic. L V L Inter quos orta cogna. Diri. rc r
ba ipsius praecepti. Possent & alia exe-pla adduci, sed ii .ec fat sint. Corolla. Ex iiiis seqttitur, se cognita illicite
ab aliquo, poterit matrimonio copulari, & cum tenente in baptismo filium illius, cum quo fornicata est, & cu bapti Tate eunde similiter . Hoc patet ex dietis. Nam cum nulla inter eos sit cognatio spiritualis , non est impedimentum ex hac parte. Modo per Concilium Tridentinum dubium de medio sublatum est, vide in appendice.
s. conclu. conclusio . Licet paternitas viri, communicetur VXori cognitae,& e contrario uxoris , ipsi viro per actionem , quando vir. vel uxor tenent in baptis imo, vel baptizant, non th communica-Exeplum tu per passionem, quando fion agunt ad decla- aliquid, sed patiuntur. Declaro coelu rationem. sonem excintilo, pollea vero probabo. Sint dii ovae orati legitimi, & vir habeat filios ex alia uxore, vel uxor , ex alio viro , & alius teneat in baptismo , - vel baptizet filium viri ex alia uxore, talis vir est coniunctus cognatione spirituali illi, qui baptizauit proprium fil1u, vel tenuit, sed tamen non Ipsa uxor
coniuncta est. Unde mortuo proprio viro, posset matrimonialiter coniungi viro alteri, qui bapta Tauit, vel tenuit filium prioris viri. Hoc non ob aliud,
nisi quia proprius vir nihil egit, sed
passus est, quia alius baptizauit. Et ob hoc non transiit it ista cognatio ab ipso in uxore. Probatur ex ex prelsa deter-Glo. minatione 3 o. q. . cap. Qui spirituale. Turrecre. Et per g l .ibi. & do. de Turre Cremata sic intelligentem: & c. I. Extra Eo. tit. lib. s. Ratio ad hoc est. Su Iscere debet
Panor. Voluntas instituentis, ut notat Panor. in c. Martinus. Extra eo. tit.
6. conclu. 6. conclusio. Baptizans, vel leuans C tra An de sacro sonte, nullo modo ediciturge. & Ro. pater spiritualis, nec aliqua cognatio-ugo. nem spiritualena contrahit, si non sit 3 o. q. I. ca. baptizat US. Ista conclusio est contra Peruenit'. Ange. & Roselam, &glo. quandam . Probatur . Non potest este cognatus carnalis in generatione cainali , qui nondum est carnaliter natus : Ergo a simili in regeneratione spirittiali, non
potest quis esse spiritualiter cognatus, qui non est spirat ualiter renatus: sed non baptizatus, nullo modo est shiritualiter renatus, ergo nullo modo contrahit paternitatem , licet bapti-1et, vel leuet. Secus tamen si esset Palud. d. haereticus : quia bene contraheretur. 62. q. I. csi Similiter & contraheret ita , si quis ba- clu. pti Eatus te iaciet, vel bapti Zaret filium S. Tho. d. infidelis hon bapti Tati. Tunc enim no q2. art. I. m, si et talis cotraher C cum matre par- q. I. ad 3. utili, etiam si conuerteret ur ad fidem. Ricardus. Archidia c. & Glois in cap. primo . JO. quaesi. I. post S. Thom. Ricardum. t Cnent hoc . 7. conclusio. Ista cognatio spiritua- 7. conclu .lis , quae paternitas dicitur, ex part Cleuantis non causatur pcr ast istentiam
in baptismo, sed totum per tactum bapti 1ati. Probatur. Omnia iura quae lo Ratio. quuntur de huiusmodi paternitate, quae causatur in baptismo , dicunt , P contrahitur per hoc, o tenet, vel per hoc, s leuat de sacro fonte, quod fieri non potest sine tactu r ergo ad hoc Impedimentum, requiritur tactus . Et lnon suffiiciat assistentia, patet. Qitiare Florenti. quiritur Q, leuet, vel teneat : sed quia Henric. assistit, non ob id quia assistit leuat, vel Sylvest. tenet, nisi tangat. Haec est communis Vide Co-
opinio omnium. Archi. in c. I. Eodem uar. I pl. tri. Et S. Anto. 3. par. tit. I. c. I s. par. 2. c. s.
Henricus in c.jUeniens. eo. tit. & Syl- g. q. ues .in verbo Matrim. 8. impedi. 7.
Ex qu o sequitur, ς, etiam si plures vocati sint tanquam patrini, ut alicubi honoris causa fit, q, si solus unus tangat, ali js solum a tiantibus, cum viro i llo solum contrahitur cognatio spiritualis , R illa paternItas. S. Anton. par. tit. I. c. I Decius cons. S I. Et est tex. in c. Veniens. eod. tit . in plorenti.
Glo. Et Praepo. in d. c. t oma. in singu. Deci US.s3. Et ob id non contrahitur per pio- Glolla.
curatorem. Sed ad uel te obsecro tactu Praeposi. sic requiri, no 9, Immediate tangat carnes pueri, sed G, tangat eum Immed Iate , vel mediate , medi. iue vestimentoci coniuncto . Communiter dici solet, quod talis alium tangit , quando
vestimentum , quo talis operitur,t angit. Haec omnia communiter conco- 2. corolla.drint dodiores . Ex quo etia sequitur X aperte
178쪽
Prima Pars Speculi Coniugiorum
aperte ,.licet non plures quin Vnus fit adhibe iritus patrinus in baptismo .
De consecra. i. q. c. Non plures. Tam enplures adhibeantur,& Omnos tangant, cum omnibuS contrahitur cognata ospiritualis, S omnes sunt patres spirituales baptizati, ut patet in 6. eodem tit.' Modo tamen limitatici in Concilio Τi identino facta ess, ut solum sit unus, vel una qui leuet, & ad summu unus,&vna , de quo infra in fine in appendice. 8. conclusio. Qiii leuando de sontepuerum lagit, & non respondet, ne patrimis emetriatur, licet per talem actun . non intendat fieri patrinus, vere estici. tur pater spiritis alis ,& oritur cognatio spiritualis. Probatur. Facit quoi est de essentia illius paternitatis, icilicet, tangere in baptismo,ergo licet non respondeat, vere erit pater ii ritualis. Responsio quidem, non est de es entia, sed solum tactus, ut diximus . Hoc tamen intellige, dummodo intendat facere quod patrinus selet facere , licet ipse non intendat esse patrinus . Sic Archi.& Pisana. R Panor. in c.f.Extra eodem tit. Idem dicendii de illo qui baptizat, & vult baptizare, licet non in redat esse pater spiritualis . Nec obstatius ciuile in i Consensu. Et l. In omni bus negocijs. f. de actio.& obliga. Quia istae leges habent veritatem, quando nihil voluntarie fit. Hic autem licet istae
nolit esse compater, tamen vult bapti-Zare,vel tener e,quod uissicit ad cogit tionem spiritualem. Ex ista conclusione sequitur deter minatio cui usdam dubii, virum si atr- quis apud neophytos in nouo orbe nopraetedat esse patri sitia rndeat ut patrinus & leuet, vel tagat in baptismo,teneat ut patrinus Θ Aperta est solutio ex conclusione. Talis quidem tenetur ad omnia ut ver us patrinus, licet ipse non praeledat. Eo enim quod vol vitea agere quae veri patrini agere solera, obligauit se, sicut alij patrini obligantur. od si id quod maius cit inest, necessario in erit quod est minus. Uolo dicere. Si ex tali casu oritur cognatio spiritualis, quod est maius , a sortiori &oritur obligario ad alia quae sunt minora, quae conueniunt patrano.
Sequitur etia ex dictis, 'si quis rn- I. corola.deat, & fingat se lagete in baptismo,&nD tagat, P no est vere patri ia', nec oritur talis eognatio spiritualis per talem actu. Patet ex dictis: Quia ad hoc quod oriatur tale impedimentia , requiritur
quod faciat id qiuod est de essentia patris spiritualis: sed de essentia est ut ta-gat ut constat ex dictis ergo si non ragit, licet fingat, non oritur cognatio VCrue. spiritualis, nec aliqua obligatio. Sic te- Ioan. Aia. uet Veruccem. &Ioan. An. mreg. Qui Archi. per alium . in & Archi. in c. r.eodriti t. lib. S. Ad hoc facit. c. De his.& c. Ad
ompaternitas , cogna- I. conci tio, scilicet, spiritualis; impediens matrimoniis contrahendit,& dirimes contractu, causatur inter i euantem de fonte , seu baptirantem , & patrem carnalem baptizati. Idem respectu uxore, ad sensium iam deElaratum . Probatur conclusio ex expressa determinatione. Ex- Theologi.
ptizantem, qui sunt spirituales patre R . 3baptizati, nil la oritur compaternitas, Ratio. nullum est cognationis spiritualis vin culii m. Quia cum impedimentum hoc. siue ista coguatao solum habeat vim at ire postitio, non aliunde orituet, nisi in quantum in iure expressum est : sed non inuenitur,l inter patres spirituales or1atur aliqua cognatio spiritUalis, ergo nullo modo asserenda est, vel ponenda . Et sic ad hoc st imped1 mei tum, oriatur inter duos, requiritur θalter sit pater carnalis . Sequit ur, Psi nec leuans de sonte, nec baptirans s pater carnalis ipsius bapti rati, licetvterq; sit pater spiritualis, inter ipsos.
179쪽
tamen, non est aliqua compaternitas, quae est cognatio spirittialis. 3. conclu. 3. conclusio. Si pater teneat vel baptizet proprium silium carna alam, contrahitur inter ipsum,& propriam uxorena, ista compaternitas, seu cognatio spiritualis. Conclusio expresse est deterini nata, Extra eodem tit. c. Marti-
Ratio. nus.& in 6. similiter, sicut in prima conchisione de paternitate adduximus. Ratio est. Quia sempir leuatas de me ,
. conclu. Vel baptizans, cotrahit copaternitare cum patre, vel matre carnali bapti Tati. q. conclusio. Si pater, vel mater scieter, proprium filium teneat, vel baptizet citra neces Sitatem extremam
ratione cognationis spiritualis id faciens: no potest debitu exiger ab alio.
Probatur per cap. De Co. JO. q. I. ubi dicitur, talis, mortua coniuge, debet Panoti manere sine spe coiugij, ergo ante mortem,sati im non poterat exiget C. Sicintelligit istum textum Panor. Extra eodem tit. c. Si vir. Dixi, si scienter , nam si ignoranter, non priuat tir in repetendi debitum. Patet expres se in d. cap. Si vir. eodem tit . ubi dicitur. Nec alter alteri debet debitum subtrahere: quia fiignorantia id factum eii, eos excusare videtur. Dixi praeterea, si fiat extra ne cessi talen , alias si in necessitate, licet
fiat scienter, non priuatur id faciens iure exis eradi debitum, 1 ed potest exige-ae , Vt Pa et expresse. 3O. q. I ca. Ad limina. ubi ponitur casus expressus. Concs iusionem communiter tenent doctorcs . Nam cum matrimonium legitime con tractum per nullum vinculiina su
perii eniens dissoluatur quant si ad vinculim Π : oritur cognatio spiritualis, &causat hoc impedimentum, quando est certa sic lentia, facientem cuius causa is a com Paternitas intro dicta cit) pri-ii. it iure exigendi debitu a coniuge in- s.conclu. iac)cente. Sed quid si uterque coniuguid scienter operentur λconclusio. Si uterqtie coni primscie nter filium bapti Zet, vel te leat extra i Iecessitatem, uterque manet priua
Ratio. tus i ure exigendi debitum,nis cum eis sile, i t dispensatum. Probatur e X praercecum l. Si unus manet quando sciet c-
id fecit, sequitur a simili, se si uterqtie,& pritiatus uterq; erit iure exige di debitum, licet uterque teneatur redderCpetenti, ex debito iustitiae , ut supra diximus . Conclusionem lianc expres, e Ricard. d. tenet Ricardus, & P.inor. in loco cita- ς'.to,' contra Gof Sc Vince n. qui dicunt, Panor .cG- quando uterque sciuit , nullus esset tra Gos. Scpriuatiis. Quia et set com pensatio. Co- Uinc Cn. tra. tenet ibi do. Panor. dicens,l com- Adria. inpensatio fit, ubi agitur de utilitate , S q. de rei l. commodo delataquenti Am : sed in casti Hosti en L posito, priuatio exigendi debitum non fit ad utilitatem alterius, sed ob rcu C-
retri iam cognationis spiritualis, quare unius detrictum, alium non excusat. Ante Panor. tenet Holiten.
Sed contra ista iri conclusionem vide obiectio. tur e X pressus textus in c. Si vir. Extra eodem titulo. ubi expresse dicitur , alter alteri non debet debitum subtrahere, ubi loquitur textir & de iguorantibus,& de s cientibus. Respondetur Φ I .sblutio. textus non est contrarius, si recte in telligatur. Nam est sensus, quod sciens
non debet ignorati debitum subtrahe re. Vel potest dici, quod intelligitur indistincte respectu ignorantium. Et sic
est, quod unas alteri nota debet debitu subtrahere . Istam textus intelligentia dat do. Panor.ibi de in textu. Cui fides Panor.
merito adhibenda est in expositione tu Per episcoris Canonici , sicut & Theologo in e X- pu dispenpositione sacrae scriptiirae. Dil pensatio fa . quoad tamen in illis facilis est, quae per Episco exi endupli fieri potest , ut sit pra diximus semel dc buum.
1sta sententia confirmari posset per Co firma,ca. Perile nil RO. q. I. ubi dicitur , qu6d matres, 'liae proprios filios tenueruluin baptismo, separetur a viris suis. Certum est, ς, ibi non loquitur stinamus Pontifex de separatione matrimoni j quantum ad vinculum: c siet quidem error dicere, G, matrimonium legitime contractu dillo lui p ssit, nisi per mortem , ergo de alia solutione loquitur . M .ati. Iς. Et no videtur alia, nisi h T c, se debitum I . Cor. . non exigant ad inuicem, si in culpa vitatuque stetit. Et si vivis, ille per quem
stetit, non potest exigere. Et quidem merito inter Persena S,
180쪽
Inter quas compaternitas oritur, prohibetur matrimonium. Quia inter tales ratione vinculi, est amicitia quaedam. Et ob id Ecclesia ad dilatandam amicitiam voluit prohibere connubita illis : ut cum alijs contraheretur amici-Notet mi ita ratione matrimoni j. Quia ex ten-rii ri reli- tione in sonte, vel ex baptizatione orisios . tur familiaricas Inter patrem,& macie carnalem pueri,& tenente tu, vel bapti-Tantem . Ex quo volo notent religiosi, quod sit prohibitum et .s tenere Infantes in baptismo, ne contrahant hanc fa miliaritatem cu foeminis . Prohibitumeli si quidem eis commatre S habere. I s. qti ell. I. c. Placti ita Et de consecra. distin. q. Non liceat. Vbi dicitur, quod noAayniun. licet monachis, & abbatibus. Idem dicit, Sc bene. Raymun. intelligendum decanonicis regularibus, & alijs religiosis. Argumen. Extra. de post huic a. Ex parte. ubi dicietur , quod prohibitio facta monachis extenditur ad canonicos regulares. Et ad haec Petrus de Palude' Palud. dis. in q. addit . quod si religiosis non licet 42. q. I. co leuare, nec bapti Zare, quia prohibitum clu. 3. est commatres habere, ne sint mulieribus familiares: fierent autem magis familiares eis, bapti Zando, quam tonendo. De consecra dist. q. ca. Monachi. Si autem prohibentur hoc facere , multo magis nubentes bene dicere, quando illud fac ramentum eli magis alienii a statu monachorum, & connubia reconciliare. Dico autem, nisi ex iniuncto officio habeat, sicut religiosi baptizant, Scbene dicunt nil bentes. Haec Palude. Lirihuit liqc hic ponere,ut religiosi qui ista
iure prohibita nobis, exercemus ossicia, cognoscamus no esse nobis propria, sed sub dispensatione c5 milia in nouo orbe. Ob id tantundem oportet commissione uti, qualumn necessarium vi Notet prs detur ad falutem proximorum. Atquesules ob- ut in ana tanta esset fidelium ministroruseruandi. copia clericorum, ut religios co modo
quo in Hispania antiqua degunt, & in
nouo orbe sua sorte contenti maneret: siquidem tunc aperte Pontifices noui orbIs obseruandi, cognoscet et: religio-sbs necessitate urgente Indoru tam peculiarem cura habere,& no ambitione,
aut domina di libidine cui putat aliqui
aemulatores. ' Ante Concilij I ridentini dissinitionem & confirmatione religiosi in nouo orbe utebantur concessione facta a Leone Io. amplissima , &indulto Adriani sexti. Et cum priuilegia quantum ad haec fuerint reuocata, omnia spectet ad episcopos & alios mi' nistros sibi in me te subiectos opus fuit noua concessione, quae 3c data est a fanctissimo Papa Pio quinto, ad petitio nem potenti is imi Regis Hispaniarunt Philippi secudi: ubi concessit sanctissimus Pontifex, i in nouo orbe circa incolas neophytos, tam quo ad matrimonia Indorum quam quo ad caetera sacramenta quae per parochos ministrari solent per religiosos ordinum mendicatium.& aliorum ordinum, sine licentia
aliqua ordinari j ministrentur vetante in usu habuerunt, & sanctis imus Pontifex ordinariis praecipit, ut nihil innouent circa religiosos, ubi habitant de licentia suorum praelatorum, & non solum in locis signatis, sed in signa dis. Et catholic' Rex Philippus dedit suas regias literas ad id, ut diploma hoc,& Pisatifici s priuilegiu cum solenitate pubicaret In omni populo Indorti , ut incolae noui orbis intelligeret religiosos ministros esse sacramentorti , & no intrU
sos. Vide priuilegia in fine appendicis.
Uuomodo contrabatur fraternetra .
Equitur de fraternit te, quq contrahitur ex huiusmodi facra metis. Nam no solum ibideminuenitur paternitas,& compaternitas, sed etiam reperitur fraternitas inter filios
tenentis, & filios illius , qui est pater,
vel mater carnalis baptizati . Pro quo sint conclusione S. Prima coiiclusio. Per hoc quod quis I. concis. bapt etat, vel tenet in baiptismo,oratur vincula cognationia spiritualis, quod