장음표시 사용
51쪽
e , t lautus V III. De Handest. matri.
determinatum est, ut in fine erit nold. Sed pro maiori declaratione incidetex quaeritur, utrum sit peccatu mortale semper contrahere primo modo clande striae sine testium praesentia. Sit casus. Sunt duae legitimae personae, coueniunt inter se,& matrimonium contrahunt, Vtrum sit mortale. Pro solutione dubi j oportet distinguere. Vel citi erimus hoc ecth peccatum ortale propter ecclesiae praeceptum solum, vel quod sit peccatum mortale stando in iure naturae . Quia si primo modo, sequitur quod infidelis contrahendo haud peccaret, de quo nec teneretur poenis ere, si conuerteretur ad fidem. At si secundo modo, sequitur infideles contrahendo peccare . cum iu S naturae sit idem apud omnes. Est etiam et, considerandum , quod poenae quae apponuntur contra es an destine contrahentes, non habent locum
in sponsalibus de futuro, etiam si fiant clandestine. Sic Glossa. in Clementi. uni de confang. & assint. Idem Cardi. in c. Cum inhibitio. & Fclin. in rubri. de sponsa. Qua uis Abb. in dicto c, contrarium dicat, & Dida c. Castillo. in expositione. l. Tauri. l. 9, putet idem in Cotramp. ipo salibus de futuro. Ratio ergo quod in Α d- 3. q. non intelligatur est : quia sponsalia de 'λ' suturo non sunt clandestina matrimo'nia: licet d1 cantur clandestina sponsatia. Et qui clandestine aliquam desponsaret de futuro , non esset excommunicatus, a in re contra supplement una Gabri. His praenotatis , respondetur . Prima conclusio . Contrahere clandestine primo modo citra necessitatem urgente est peccatum mortale. Probatur , extra, de
clandestina desponsa. c. Cum inhibitio copii ubi prohibetur ista fieri, sed cum res sit prohibita , Sc grauis, sequitur quod sit mortale. Sic Sylvest. quia materia est ponderos a. Et probatur ratione 2 sit mortale. Est quidem peccatu,
S. Tho. I & non veniale: ergo mortale. Probo antecedens, , f q, non sit veniale. Quia peccat si iudicatur veniale ex paruit a te iniuriae, vel ex partuitate materiae , R e contrario, mortale ex magnitudiIsido. in it,
ne tali, sed in matrimonio clandestinoes huiusmodi grauitas,& notabile nocumentsi, ergo est mortale . Probatur ex sine matrimoni j. Ordinatur enim matrimonium ad prolem tanquam ad finem principalem: ut no solum fit procreatio et iis, sed ut optime educetur, R debite : ad quod mutua utriusquercquiritur cohabitatio . Ite. Est secundario ad operum communicationem viri & sceminae: quia quaedam sunt propria viri, alia propria sceminae . Et non pollet vir solus sibi sufficere , nequesne mina . Et hac ratione est naturalis huiusmodi coniunctio viri & sceminae , sed ex tali clandestina colunctione iste
finis imo uterque impeditur , ergo
sequitur cum sit graue nocumentum
prolis, quod erit mortale. Na ex hoc quod sine testibus contrahunt: deficit probatio , qua deficiente , transeunt ad alia matrimonia : verum matrimonium di sibi uitur , quo dissoluto . fit maximum nocumen tu proli: quia non potest debite educari. Fit similiter nocumentum volenti cohabita in re: quia non est operti communicatio. Fit iniuria Ecclesiae, quia verum & l gitimum matrimonium contemnitur,& diis luitur, quia deficiunt probationes susticientes. Et non quomodocunque iniuria, sed grauis fit, quae est mortale.
Secundo. Vbi sornicatio, & adulterium praesiimitur, ibi & peccatu mortale, sed in clandestino matrimonio est huiusmodi: ut patet ex determinatione Euaristi Papae. 3 o. q. s. c. Aliter . ubi dicitur . Aliter legitimum non sit coniugium, nisi ab his, qui super ipsam foeminam dominationem habere videntur, & a quibus custoditur, uxor peta. tur, & a paren tibus, & propinquior I bus sponsetur, & legibus doletur , Scsuo tepore a sacerdote ut mos cli)benedicatur. Ita peracta, legitima scitote esse conia tibia , aliter vero praesumpta , non coniugia, sed adulteria , vel stupra, vel fornicationes potius,quam legitima coniugia non dubitatur , nisi vota succurrerint legitima. Quod Hu
go intelligit, id est , nisi publice coram E i testibus
supra. art. Is Aristo I. Oeco. C. 3. dc
Hugo. et de sacra Pa. II. ca I.
52쪽
Hormisda . Contilium Colian. sub
Har. S. de quo S. Ant. 3. p tit, a I.
i estibus se mutuo contentire profiteaitur. Ecce ex illa Pontificis determinatione constare est manifestum talem clandestinam coniunctionem sine testi-l bus cfle peccatum mortale. Quia vel istuprum, vel fornicatio, vel adulteriu
3 Idipsum tertio probatur ex decretis Hormisdae Papae. c. 6. Et adducitur.3 o. q. s. c. Nulliis fidelis ubi dicitur . Nullus fidelis cultis clinque conditionis sit, occulte nuptias faciat.
4 Item. Poena grauior pro grauiori infigitur culpa, & pro leui culpa non grauissima infligitur poena: sed pro tali clandestina coniunctione grauissima
poena excommunicationis infligitur, Vt patet. Quia in omnibus dioecesibus communiter sub excommunicatione est interdictum. Imo in Salmantina, in costitutionibus, nu. 2. ponitur, quod talis excommunicatus sit vitandus absque denuntiatione quod tamen
Don est tenendum , quia contra con-
se tutionem Martini f. in Concilio Co- stantien . quae dicit, oportet esse nominatim excommunicatos vel percusso res manifestos clerici. Ergo sic contrahere no est leuis culpa, sed grauis.
i. peccatum morLale. est communis opinio Omnium, de quo egregie Caici. Si quintam rationem addere velis . Scandalu scilicet quod generat alijs, quia eos tanquan4 cocubinarios habent- Et adhuc philosophi videtur insintiare esse malum fic contrahere , ut Apuleius libro 6. fui asini aurei
quando adducit. Venerem argum et antem non esse legitimas nuptias inter
Cupidinem, & Phiscem, clim res acta sit surtim. 2. concluso . Cotrahere clandestimesne testibus , seclusa necessitate urgente, secluso iure positivo, stando in naturali, est peccatum mortale. Qitia seclusa Ecclesiae prohibitione, habet in se malum graue mortale. Nam est graue no cum enimn prolis, Ec vitiusque coniugum, cum possint libero alia contrahere matrimonia , ergo etiam sine iure positivo hoc est malum . Et quia graue est, erit mortale . Est etiam fraue nimis, & nocivum reipub. 8c ad cohseruationem quietam eius, eo quod 'secrete contrahentes facile diuertant. Ex quo sequitur, quod infideles sic Corolla.. contrahenteS peccabant mortaliter ξquia & si lege positiva humana non obl1gabantur: tamen iure naturali sunt astricti, & si modo conuersi faciant grauissimum peccatum committunt, &multo grauius, quanto facillius ad inuicem recedunt, & deficientibus probationibus,& testibus uno negante, alius manet frustratus legitimo coniuge . Et hoc maxime monendum , ct eis constisendum omnibus modis, ut non modo clandestino contrahant. Causam tameVrgentem Voco, quando posset clandestine matrimonium fieri absque peccato : ut si puella sub malignis tutori- bus deges ne tradatur viro insipienti, oblata oportunitate contrahere cum viro sibi grato absque testibus . Vel quando post excidium, & citi itatis destructione evadunt duae legitimae person ς, inter eos potest clandestinum celebrari matrimonium absque peccato.' Et si modo id fieri no potest quia in Concilio Tridentino est prohibitum ,
ut in fine in appendice videbitur. Et quando duo publice cotraxerunt existente impedimento, & post ablato, cla . dei Ine contrahunt ad vitandu scanda tu, licet Catharinus lib. s.cotra Cale. Η non putet hoc clandestinum . Illis casi cotra Caiebus ieclusis, vel similibus, tenet verum este mortale contrahere clandestine , Et Caiet. in opusculis expresse hanc to Cate. I. to. net sententiam. Et praeter hos poliunt esse alit calx , qui repentine iacit clan Mdestine, ut statim publicentur , excu- Praepo.
abunt. Et iam si quis in gradu pro- ibi. hibito contraxit, po it adducta dispensatione licet secrete contrahunt, ut infra diximus. Dixi infideles contrahendo sic clandestine peccare mortaliter: intelligendo de se, nisi propter ignoratiam inuincibilem excusentur, quo Scredo excusari, ante fidem susceptam. Quia dato hoc sit de lege naturae malum tamen non est deprimis principijs legis naturae, sed est de conclusionibus, quae eliciuntur ex principijs, quibus
53쪽
quibus prohibetur quicquid dissicile
facit finem, ad quem iacitura ordinas , ut est pluralitas v Norum, 'illa non commode cit cOmni unicatio operum , ubi sunt plures foeminae. Et sic es an destine contrahere , est in malum prolis: non tot liter Cana tollat, scd cluia,non facile, inao d: 1sculter educabitur: .cu in facile coniuges clandestine contranendo diu tant ad inuicem,& quae . facilitas dii mittendi non es et nisi propter clandestinum . Sicque potest effede hoc ignorantia, & non existente, est mortale. Et modo inter fideles clandestine contractuna sine testibus, non valet , qui a s uni inhabiles personae ad sic contrahendum , ut in fine di
3 .conclusio. Clandestine contrahere locundo modo , id est , coram testibus, sed sine bannas, ubi consueta sunt fier1, & hoc sine causa rationabili, est
peccatum mortale . Probatur aut horitate Innocent. R. extra de clandesii. desponsa. cap. Cum inhibitio. ubi dicitur. Cum inhibitio copulae coniugalis sit in ultimis tribus gradibu S r - uocata , eam in alijs volumus districte seruari. Vnde praedece floris nostri vestigijsinhqrendo, clandestina coniugia penitus inhibemus, prohibentes etiam ne quis sacerdos talibus interesse praesumat. Quare specialem quorundam locorum consuctudinem ad aliam generaliter prorogando ita tui-
trahenda , in ecclesijs per presbyteros publice proponantur, competenti termino praefinito , ut infra eum , qui voluerit , & valuerit legitimum impedimentum opponat, S ipsi pre-ἰsbyteri inuestigent virum aliquod impedimentum obsis at a Cum autem apparuerit probabilis coniectura contra copulam contrahendam , contra in
eius Interdicatur expresse , donec quid fieri debeat super eo, mani se- siis constiterit documentis . Haec intextu . Et Panormitan. ibidem dicit, Baiana seruanda : ubi est consuetudo. Et probatur. Haec est iuris determina
filo. Praeceptum , ergo oblisat , nisi
per contrariam consuetudinem sit de qrogatum: & non ad veniale, quia grauior videtur ex prohibitione , & ex re
ipsa circa quam cit , ergo obligat ad mortale. lis ixi, si ne causa rationabili . Quia po flet casus dari, ubi non esset necesse banna praecedere, ut notat Archiepiscopus Florentinus, vel quia est senex, & veretur, vel quia timetur nCaliquis iniuste obiiciat impedimentu , tunc banna possunt dimitti, maxime de licentia episcopi, si commode haberi potest. Sed ait idem Bri Anto, i Anton 3. v bi consuetum est illa scruare , est pec p. u. I. c. ccatum mortale omittere, ' Magister Soto in q. d. 28. q. I .art. t. consilium salutiferum putat, si liuiusmodi banna relinquerentur, exemplo aliquarum eclesia i u , maxime Toletanae. cum sufficiat solicitos esse ministros, ne cla fine testibus, atque sine diligenti inquisitione fiant coniungia, vide ibi. Hoc tamen peccatum solum est stando in iure positivo propter isti id. c. Inhibitio . Nam eo seclusio , nulluna videtur esse peccatum, si modo fiat coram testibus. Vnde infideles sine talibus c5 trahentes, nullum pecatum commitebant, exceptos fine testibus ipsi soli id faceret, quia
tunc peccarent secluso positivo, cum hoc in damnum prolis naturaliter redundabat . Et hoc patet em Panor. su- per. c. Nam concupiscentiam. extia de constitu. ubi dicit, O lex obligat sub mortali, quando loquitur per verba praeceptiua, aut aequi pollentia, ut est.
Inhibemus. Et sic es ta praesenti. Licet haec non sit potissima ratio obligans, quia per Nerbum praeceptiuum ut bene Castro in suo de lege poenali ) solat non induci obligatio ad mortale. s. M do in Concilio Tridentino ius re nouatum est de publicatione necessaria ante matrimonium, & quando possit praetermitti de consilio episcopi,
de quo insta in V pendice dubio pria
Cynsiderandum tamen est matri- tot sumoni una contractum coram restibus
sussicientibus etiam si sine solemnitate, quae in iure posita est fiat, clande struum no dici proprie, vino: at Abbas Abhin,
54쪽
t Pars Speculi Cori iugio rutu
ibi in ca .Cum inhibitio, Sc idem Ioan .
Ioan . Lup. Lupus. Sego. in tracta. de matrimonio. Sylvester. Sic Sylvester in verbo, matr. 2. in fine. Pala. Ru. & Palatios Rubi. in c. Per vestras .nΟ- Palu. tab. I. g. 2 l.& Palu .in q. d. 28. q. 2. ar. 3. Bart. conclu. 3. itianuis Bar. in l.fi. st de ritu nupt. contrartu dicat. De quo Couar-
Dubium. Dubitatur tanae, Vir in usus clandestini matrimonij sit peccatu mortale, praeter illud quod commissum est
solutio. . in clandestino contra ictu. Vir in tales
sint in statu damnationis , usque dum publice manifestent se , &ad inuicem contrahant. Respondet do, Eate in suis opusculis in q. de usu clandestini matrimonij, g, sic iit & ipsum contrahere est peccatum mortale , sic &vsus eiu . . Ad cuius probationem consideran-d C o. 1 m matrimonij coniunctio-q 1. Et in , n tapliciter malum reperiri potest .ma. in ver- Vno modo, quia malum de se, sicut iso, matri- coniugium patris, cum filia, vel filij moniali V matre, quia hoc contra legem nasupirari id Secudis modo malum; quia . Arist. 1. pol. prohibitu, Vt est inter consanguineos, cap. 3. Et 3. & affines. Et Vtroque modo usus clan-POl. caP. . destini coniugij est malum secundum sibi annexa . Nam licet secundum se clandestinu coniugium habeat omnia
necessaria ad matrimonium; tamen ex hominis proprietate naturali, qua est animal sociale, atque politicum, prouenit turpitudo in clandestino coniugio , & in actu eius. Ex hoc naque animal sit sociale, & politicum habet, eius coniugium, S actus fiant sine offensa,& periculo societatis politicae; sed usus clandestini coniugi j habet annexum ostendiculu vitae socialis, dum vident personas commisceri, quae donhabentur ut coniuges. Atque etiam sine scandalo non apparet mulier grauida. Item habet periculu offendendi ipsam vita sociale. Posset enim alter coniugum altu ducere ; dum ignoratur ligatus allexo coniugio. Et quia ista grauia nimis sunt habet usus talis clandestini conigii malitia mortale annexam, rone sca dati, Sc rone Ecclesiae prohibi- tionis, o q. s. quae tales coalumstionessor nicatione vocat, & danabilem dicitvlus ipsius: qano esset, nisi usus mor-- taliS esset. Sicq; duplici ex capite dico dum est usum clandestini coniugii esse mortale,& seclusa prohibitione Ecclς
si e , esset malum mortaliter. Hoc tamen oportet intelligas de clandestino primo modo , qua ido id sine testibus sit, & nullo modo approbari potest ,
quia in eo vere sunt annexa multa mala. Et quia qui periculum amat peri bit in illo: consequens est, ut illos in statu damnationis secundum se esse putemus, nisi se prodant, & ut tales coiuges haberi se manifestent. Et Caiet. ibidem addit, quod no solum usus, qui frequentia actuum importat , sed
etiam actus unus est mortale, etia cum sterili, seu vetula, quae non potest concipere, qua ntumcunque occuli us, est mortale peccatum , sicut & ipse contractus clandestinus, propter damnationem Ecclesiae damnatis omnem contractum , & concubitum clandestin una in sua specie . Ac per hoc omnem concubitum, & contractum clandestinii, & conseq uenter nisi rationabilis causa sit bsit contrahendi clandestine , aut clandestine consummandi, damnationem indurrit . Et ibidem Caietan. monet confessores dicens. Quo circa caueat confesbres viduarum nobilium , ne consulant sornicari, ut contrahant clandestinum matrimonium, qtia si licite deinceps satisfacturae voluptati suae cum clandestino coniuge: tu quia non sunt facienda mala, ut veniant bona:& multo minus ut etiitentur peiora , t iura quia per hoc non euaditur peccatum mortale in usu dicti coniugij: tum quia adiungitur periculum homicidij utrius ite aut alterius coluiugis, ut pluries vidimus nostra aetate. Confanguinei enim multo magis vindicant talia coniiigia, quam si fornicatio sola fuisset. Haec ibi Caiet. ' Uexum in istis teporibus usus clandestini matrimonij primo modo, quando sine testibus, non solum damnatus est, sed cola tractus n6 tenet, quia in Concilio Tridentino tales clandestine contrahentes sine testibus, inhabiles sunt, ad latius
55쪽
e , t. V III. De clande s. apud Indos. 2 '
sic contrahendu , ut diximus, & in fine latius explicandum est , & aduerte in sancto Concilio Tridentino , ita fuisse controuersum de clandestino matri- monto Inter patres, ut plus litam quinquaginta episcopi ex ibidem congregatis, dicerent non este irritanda clandestina matrimonia , tande praei latuit alia pars, & ex consilio omnium dissi nitum et t. Item, & esl adtier tendum ,
S si clandestina matrimonia modo sint irrita, & penitus nulla post Cocilium Tridentinum , si iii aliqua dioecesi, ubi siti, excommunicatione est prohibitu
contrahere , contrahant : qui impedimentum habet, incidunt in excommunicationem quia ratio, quare e X communicatio posita est manet semper. f. ad vitanda scandala & contentione S, qtiae oriri solent, ex huiusmodi furtiuis contractibus, sic sentit doctissimus Nauarro, in additionibus ad Manuale in c. 28. in additione ad c. 22. nu IO.
Vtrum etiam apud infideles hoc teneat verum , quod usus clande-Ωini matrimoni; sit peccatum
mortale. RO quo est distinguendu . Quia vel loquimur de cladestino primo modo sine testibus, vel de secundo sine bannis. Item secundo, vel loquimur de infidelibus tepore suae infidelitatis, vel de ipsis postquam ad finem sunt couersi . Tertio, vel loquimur de ipsis
ratione praecepti ecclesiae , vel solum secundum naturam rei, stando in iure naturae. De quo sint conclusiones. Prima conclusio r.eonelu. Infideles clandestine contrahendo' sine testibus , licet peccent sic contrahendo nisi ignorantia inuincibili excusentur non tamen mortaliter peccant, in usu talis matrimoni j. Prima
pars superius probata est . Secuda probatur. Si tales infideles in usu talis matrii noni j peccarent, esset propter annexam malitiam , sicilicet quia est scandalum , & quia est in praeiudicium magnum communitatis, cum de facili possint transire ad alia matrimonia, rclIcto vero coniuge, sed propter nullum istorum est peccatum usus in ipsis, ergo non est martale . Probatur. I. ialcandalum cessat. Nam non amplius noui orbis incolae , quos infideles nouimus ante baptismum, commouentur, aut scandali Zantur ex huiusmodi clandestino matrimonio, quam si esset publicum,& coram multitudine quia nullam patiuntur ostensionem Item . Nec
alia ratio e , quia scilicet postant diuertere: quia secluso quod ellet clandestinum, & si est et publicum, habebant in
consuetudine repudiare ad libitum proprias uxores: & alias ducere, licet ipsa repudiatio fieret per sententiam iudicis, ut aiunt: ut post dicemus in secunda parte . Nec erat in hoc aliqua
querela , nec reclamatio apud derelictum . Ex hoc ergo usus talis matrimoni j clandestini non debet damnari
mortaliter . Vel etiam usus matrimoni j publice contracti deberet damnari , quod non est dicendum : si quidem
ex Vtraque parte apparet aequalis ratio quantum ad facilitatem dimittendi: licet possct dici differentiam esse :quia si quis publice duxit, jepudiatam , poterat piobari legitima uxor, non tamen sic de clandestine coniuncta . Hoc non conuincit, quia nunqam cogebantur retinere primam : nam in-
di sibi ubilitatem matrimoni j non intelligebant: imo credebant eis licitum , quando uoluissent propriam relinquere,& aliam ducere sicut modo experieti a constat de aliquibus : imo ut in plurimum cognoui, q, si una habeant solum, licet fuerit secuta prima vivente, & repudiata ) non existimabat peccatum esib. De quo in z. p. inferius. r. conclusio. Infideles , qui clandesti a. eonelu. ne sine testibus contraxerunt infidelitate, post ad fidem Christi conuersi, in usu talis clandestini matrimoni j, non peccant mortaliter, nisi eis sit praeceptu Iu
56쪽
, Trima pars speculi Coniugioris m
ptum tales veniant ad contrahen- ratio. iluin publice . Probatur primo. In infidelitate manentes,in usu no peccauerunt: licet peccauerint coitrahendo,
di in tali matrimonio post fidem susceptam remanserunt: ergo si peccant in usu, erit propter ecclesiae praeceptum, vel propter scandalii, vel propter periculum diuertendi ad al1a coniiugia. , Non propter primum. Quia ignorantia inuincibi si talis praecepti excusantur. Nec propter scandalum. Quia inter eos nullum est. Nec propter aliud periculum. Σ Si tales conuersi in usu talis sandestini matrimoni j peccaret mortaliter, sequeretur quod ob hoc solum essent in ita tu danationis, sed non videtur dice dum, quod tot damnentur propter hoc solum , cum maior Pars ipse rumclandestine coniuncti fuerint . quando erant infideles,3 Si ipsi continuo in ta It usu peccaret,
sequeretur quod aliquis facies quod in se est, damnaret in , sed hoc est falsu,
ergo, Probatur, Demus s tales conuersi ad fidem legitime sint coniuncti,
S nullum aliud peccatum committat, seruent legem Dei & caetera alia e celesiae praecepta: tunc tales faciunt quod in se est, nec amplius tenetur, ergo vel
damnatur qui facit quod in se est, vel si non damnatur, non peccat in usu talis matrimoni j .n Item ignorant in vincibiliter ν sit
praeceptum de publice contrahendo , re non possunt aliter vincere, nisi per ministros, qui eos docent, sed noli monentur in hoc, q, qui in infidelitate cotrax runt, veniant, ut modo publice contrahant, ergo in uincibiliter ignorant. Et sic exctis intur . Uerum est tamen , t in numeri, ex eis qui olim contraxerunt secrete post bapti sinu , admoniti publice contrahunt. 3. conclusio.
3 eonelu. Neophyti clandestine contrahentes sine testibus, quibus Ecclesi e praeceptum sufficie ter promulgatum est, &
pCccant mortaliter contrahendo, R in usu matrimoni j non excusantur a mortali de se. Ista coiclusio probatur. Quia lex Ecclesiae iusta& facta omnes I. ratim obligat, & transgressores non ignorantes culpa reos facit, iuxta illud. Qui vos spernit, me spernit. Sequitur ergo , q, si tales habuerunt notitiam praecepti Ecclesiae cu res sit tam grauis ) esse mortale contrahere : & etiasecllisa Ecclesiae prohibitione propter
mala annexa. Secuda pars, quod in usu sit peccatum mortale secudum se, probatur ex iam dictis . In omnibus christianis est mortale, ergo in neophytis noul orbis, qui tanquam christiani habentur, & sunt. 2. Ite probatur ex decreto illo Eua-risti Papae. 3 o. q. s c. Aliter. Vbi dici tur, i clandestina coniugia sunt habeda tanquam sornicationes, vel adulteria , nisi volutas propria suffraga uerit.
Quod intelligit Hugo de S. Victore, ut Hugo. Ii. α supra dictuni est, id est nisi illi, qui feta s/ς p. 3
creto contraxerunt, publice consentiant.
3 Tertio probat rer . Ille qui est in periculo continuos peccati, peccat iux
ta pericu sum in quo est: sed quilibet
ipsorum est in periculo peccandi mortaliter, ergo peccat. Quia quilibet est in periculo libere dimittendi aliam, aliud adire coniugium Et hoc est grauissimum . Quod tale sit periculu pa-.tet. Quia cimi. Mon fini testes , quibus
reus conuinci potest, manebit alter cudamno sibi illato . Item . ibi est maius& clarius peccatum, ubi periculum est certi', sed inter incolas noui orbis est certius ' unus alium rellii luet quia soliti erant ergo apud eos clandestine contrahere erit grauissim v, & semper in tali periculo manere erit mortale , quandoquidem alij christiani
damnatur quantum ad usum talis cladestini matrimoni j: merito & isti damnandi sunt. Dixi tamen de se: quia, ex aliqua circunstantia posset esse licitu, ut puta quia non sunt ubi publice contrahere possint, eo i in solitudine .
Vel quia non habent lutficientem notitiam praecepti Ecclesiae, vel non commode posibiat coram testibus conuenire. Istis seclusis, videtur propter gra- uitatem rei este mortale, quia e X conditio m .
57쪽
Articulus X. De claude f. apud Indos. r
ditione sua facile diuertebant. Et ob
id magis tenetur ad seruandum remedium apposit tim ab Ecclesia. f. contrahere testibus praesentibus. Uerum est differentia inter istu neophytum , qui post fidem susceptam contraxit clade itine sine testibus, & inter aliti , qui in infidelitate contraxit, & post conuersus est: siquidem talis a principio lege christianorum ignorauit, nec obliga batur : post conuersus ad huc inuinci biliter ignorat in peccato manere, eo quod clandestine contraxit, sed si audiat non liceret, intelligi modo notio, non tamen audit quod qui in infideli
late cotraxerunt, necelse est de nouo
contrahant: sed fidelis audiuit legem antequam duceret uxorem , & si sonaudiuit, ignora ny, nunquam peccauit, sed postquam sciuit, tenetur publice coram testibus. Et sic ex hac parte potest stare, quomodo usus cladestini ma
trimoni j in illo, qui post fidem susce
pta contraxit, si peccatum, non in illo, qui in infidelitate contraxit,& post
haptismum manet eodem modo, dato quantum ad cotractum uterque mortaliter peccauerit. Et re vera licet hoc
valde sit dissicile asserere , quod huiusmodi sint semper in pecato, tame quia christiani sunt si ignorantia eos nota
excti set multa cibili S , quam quide esse credo apud multos non video propter manifestas patrum determinationes , quo allo modo positiit excusari . Et fateor vere me timore quodam ictum, quando haec stribebam, i bis, vel ter huc ac illuc animu s inclinabatur, nunc pro neophytis, qma eos noui fragiles exculando, nunc contra eo S, quia
certo scio plures dissolui uno neg in te matrimonium praecessit se, quia no suerunt testes. Et ob id non potui conscientia teste ad exclifanduin co S reperire rationem conuincet Hem , sed potiuS contra Co S inueni persuadentem . Tamen quia sorte alius erit, qui
melius in istis dubi js iudicabit, placet pontificum, & doctorum decreta in medium adducere. Eu Papa insitio decreto. c. 2. Et adducitur. 3 O . q. s.
cap. Aliter ligitimum, iam supra allegatum . Item Hormissi a Papa. cap. s. ibidem allegatur, qui ait. Nullus fidelis citiuscunque coditionis sit, occulte nuptias faciat. In concilio Arelatensi. c. s. Sine publicis nuptijs quisquam nubere , vel
uxorem ducere non praesumat,c. Nullum. Nicolaus Papa ibidem . c. N.- strates . cuius verba quia prolixa) non
Leo Papa ibidem. c. Qualis debeat uxor esse s quae habenda est secundum legem. El. c. Si quis, dicitur Coniugia
quae clam contrahunt, non negantur
esse coniugia neque iubentur diffolus, si utriusque cofessione probari potuerunt: veruntamen prohibentur, quia mutata voluntare alterius eoru , alterius consessione fides iudici fieri non potest. Unde publice cum alterius vota in alteram partem se transtulerint,
pro priori coiugio quod iudici incertum est sententia ferri non poterit. Incerta enim ut Sixtus Papa scribit Episcopis per Hispaniam constitutis
nemo pontificum iudicare praesumat. Et quantiis vera sint, non tamen credenda , nisi quae certis iudici js com probantur, nisi qu e manifesto iudicio conuincuntur , nisi quae iudiciario ordine publicantur. Alia non adduco, in quibus solennitates fieri solitae in nuptijs depinguntur, ne lectorem offendamus. Si tamen vacaverit, in loco allegato. 3O. quaest. s. per totam, pote is r ut videri omnia de cladestina desponsatione. Et in decretalibus , eodem titulo , per totum, certe taliter sunt prohibita, ut ex ipso colligere liceat quam graue sit peccatum huius modi. ' in hac tertia conclusione sunt posita, qttantum ad tal de clandestine contrahentibus sine testibus matrimonium locum no habet cum post fidem susceptam inhabiles ad sic contrahendum sint per Concilium Tridentinum declarati,de quo in appen
Extra de clandest. dri sponsa.
58쪽
Gene. I. .ennelu.s argumen tum α
a Trima pars Speculi Coniugiorum.
benedictionibus nuptrarum. E I quia de cladestino
conitigio sermo incidit,. no erit ab retractare de benedictionibus nuptiar uln , unde ortu habiterint. Et vir u illas omittere sit peccatu . Et virum omneS ne Ο-phyti noui orbis i cneatur ad ea S, qtladoquidem iam christiani sunt effecti . R. Pater Atigustinus in quae ilionib'
ne S, quae fiunt in nupti s , in paradiso sumpserunt initium,& deinceps in lege seruatae, & sic transfusae ad ecclesia. Et idem. I . de ciuitate Dei cap. 22.. Nos autem nullo modo dubitamus secundun. benedictionem Dei crescere ,& multiplicari, & implexe teriam, doniim elle nuptiarum, quas Detis ante peccatum hominis ab initio constituit, creando masculum , & foeminam. Cui operi Dei benedictio, subiuncta est B. Ambrosus lib. 7. epistolarum ad Vigilium. Ipsiim coniugium velamineficerdotali,& benedictione sanctificari oportet. Isidorus lib. 2. De o ς ne οὐ ficiorum . Nam quod ipsa coniugia a sacerdote bene dicuntur, hoc a Deo in
ipsa prima conditione factum est. Sic erum scriptum est. Fecit L eus Lomitanem ad imagine Dei, & secit eum masculum, & foeminam, & benedixit eis diceres. Rc, Hac enim similitudine fit in ecclesia, quod ante factum est in paradiso. Haec ille. His supposEtis, sit prim a conci u sto. Prima concliasio Benedictiones nuptiales in Ecclesia suscipere omnibus fidelibus , qui matrimonialiter coniunguntur, praecept tim est . Pl ob.rtur aut horitate . Syricii Papae in suo decreto. c. dicetis. Benedictio illa, qua nuptiaris facerdos imponit apud sd
les cuius dona Dcrilegii instar eii, si ulla
transgressione violetur, ergo est prae-
eptum . Alloqui trans redi non esset sacrilegium. Item. Euarisus Papa 3 o. Euaristus.' s cap. Aliter ait. Uxor petatur. 3 c. Et suo tepore sacerdotaliter ut mo Sest cum precibus , & oblationibus a sacerdote benedicatur . Item . Ibidem Horanis da Papa. cap. Nullus fidelis cuiuscunque conditionis sit occulte nuptias faciat, sed benedictione accepta a sacerdote, publice nubat in dωmino. Ecce quam clarum praeceptum de benedictionae. Nacolaus Papa. c. Nostrates. ibidem Nicolaus.. ait. Ambo ad nuptialia foedera perducuntur . Sic demum benedictionena, & vel Maen coeleste suscipiunt. . . Item ex concilio Carthaginensi. q. Et habetur ibidem. c. Sponsus,& sponsa cum benedicendi sunt a facerdote, a parentibus, vel para nymphis offerantur in Ecclesia sacerdoti, qui cu acceperint benedictionem, eadem nocte Nota. pro reuerentia benedictionis in virginitate permaneant. Et modo in Concilio Ti identino in nouatum est, quando de matrimonio cyandestino dissi nitum est, ut infra in fine. Et ratione probatur Ali a uid fideli Ratio ad esbus este ab Ecclesia praeceptum, non si usionem . potest nobis aliter constare, quam per sacros canones: sed ibi de ut costat)reperitur expresse omnibus Christianis praecep lm, ergo suscipere benedictiones est praeceptum. Et probatur maxime ex usu Ecclesi .e catholicae,s quidem, si de consilio essent solum no compelleret fideles ad publice colurahen-
Secundo probatur. Si non esset prae Ratio. ceptum coniti gibus bene lictioneς si scipere quorsum esset opus fanto rigore in iure uti contra illum, qui sie cudas nuptias scienter benedicit λ Nasuspenditur ab ossicio,& beneficio extra De. Σ. nuptiis c. Cape Ilanum. & c.
Vir autem. . Vbi dicitur, quod si alter coniugum est benedictus, non sunt bella dicendae de nouo nuptiae. QUOdri Panor no r. intelligit ibidem hoc este: quia benedictio fuit communis viro, & uxor 1, non debet iterari. in ta tunc iteraretur super personam iam benedictam . Licet modo ista derogata sint per c6stitutionei
59쪽
ortis. X I I. De Benedictionibus.
stitutiones a Ioan. 21. de quo infra. Se qilitur ergo, cum in iure tanta sit solicitudo circa nuptialem benedictione: quod illae it in praecepto. Et omnes Christianos obligat, qui copulari debent.
s.co tu. a. coclusio. Has Ecclesiae benediistio Vide Vual- nes contemnere non licet, cum sit morin suo de s nes ligentia tamen non susci
pere eas, videtur veniale . Prima pars
probatur ex illa determinatione Ci- Cirtaeus. a iaci Papae superius ad dueta, qui dicit, initar esse facrilegi j aliquid trasgredi. Sed alia maiori, clariori, & indubia de
Concilium terminatione pi obatur concili j Con- Constan. stantiensis eontra Uuit cleis haereticu. Cui iis verba sunt haec . aicunqtie christianus, qui solenni Zatiotiem matrimoni j contemnit, peccat mortaliter. No ergo opus est alia probatione, quam Ecclesicae uniuersat 1s determinatione . Sed tamen quod seclulb contemptu non sit mortalu , sed veniale, patet. Nani istae be nedictiones iasi sunt faciamentii na, i Ud sacramentalia quaedam: sequitur ergo , 9, 1 eruatis essentials bus si alia lectula contemptu
omittantur , Non erat mortale . Item
probat expressi deteriminatione . 3O. q. s .c. Noli rates. Ubi per ordinem Expositis soleo nitatibiis, & sacramentalibus ad mali imon Ium cocurrCntibu S ,siit, insertur . I cccatum autem cile sillaec omnia in nuptiali fis dero non m Closia. terueniant, non dicit nus . Vbi glo di si dos non m torti emant, nullum est peccatum , vici si aliqua a a levia , modica , non nocent: Et si aliquidium 83 9 & non leue, sicut est benedictio, mi ita-An II e. eo de tur, si noc Ct, non mortaliter nocCb: I, Verbo . I. sed sol viri venialiter. Alioci Ni male de
Pro quo D' terminatum esset, iubd si ii igula non nosti, e interueniant, non sit peccatum.
3O. q. . Ca- Item. icunque operatur alui uidiet. in prO- cotra praeceptum , peccat, ted qui dii pria, q C, S. cit uxorem sine benedictione facit conri, O i Π Α-d- i. iii m pr o hib it i u u M , V t partet ex allegatis , ergo peccat , & non mortaliter secluso contemptu , ergo venialiter . Et ad hoc probandum luia ficeret viis ecclusiae catholicae per totum orbem disperse , qui sic habet: vi
tales publicae benedictiones nullo modo omittantur, ergo sequitur quod sit
3. couclusio. Infideles, qui in ita de 3. conclitilitate contraxerunt, si poli ad Christi
fidem conuertantur, non obligantur ad benedictiones suscipiendas: nec sub mortali, nec sub veniali. Si tamen re- cipiant, bene fit. Probatur hoc ex capi tulis allegatis . Istae benedictiones ridetur introductae tanqtiam quaeda caeremonialia, & facramentalia concomitati a sacramentum in atrimoni j, sequi atur ergo st postquam matrimonium est celebrarum , non obligantur ad huiusinodi benedictiones, vel si obligantur ad hoc, simul & obligantur ad contrahendum de nouo: sed non obligantur ad contrahendum de nouor ergo nec ad suscipiendam benedictionem.
1 Iitae huiusmodi benedictiones ut
ex dictis ecclesiae patet etiam sunt praeceptae tanquam qtiae da dispositiones ante copulae consumtuationem , sequitur ergo ' postquam iam matrimonium eii consummatiim non te aerentur . Qesandoquidem tunc tempore insidelitatis, non obligabantur.3 Si tenerentur, erat quia matrimonium talibus solennitatibus debebant celebrare, sed qxianda celebrauerunt ad tales non tenebantur , ergo Nec modo tenentur. Et quidem si ad illas modo tenerentur: quia rion seruatae Clint in sua infidelitat ea similiter R. tenerentur ad tam nia alia requisita in matrimonio fidelium, ted hoc nullus dicit, ergo sequit)ir clubi non ten Cntur. Si ad benedictiones tales conuersire ne reta Iur, se arier et cir similiter, cyetiam ad contr. hendunt in facie Eccles e , sed ii , c non, ut conti it OX. c. G iu -
demus . extra de diuortat s. El. c. De infidelibus. de consa 's'.& attini ubi lum-
mus Pontifex approbat verum murimonium inter insiteles suis te. Et si ve- Apud Infi-rum cit non est necesse de nouo conia deles est vetrahere. Alioqui non eis et verrim matrimonium , si ne cellamum est t de no a p. uo contrahere. H mc sententiam naz.
mini me legisse in quodam doctore, licet non probet, dicens qui de infideles
60쪽
si in infidelitate contraxerunt, & post
conuertantilr, non benedicuntur in
Ecclesia. Credo istum doctorem intelligere, ex obligatione praecepti . Alioqui male loqueretur, clim apud noui orbis incolas saepissime contrarium Anton. 3. p. contingat. Et Archiepisco. Florenti-xit T- nus dicit, quod post conuersione in infidelium ad fidem ratificatur matrimonium. Non vult dicere,quod de nouo contrahant, vel benedicantur necessario, sed quod post conuersionem ad fiet tu u e indisiis lubile, ut nullo modo diui ε' anapirius di sibi ut, quod tamen
tr. infideliu antς poterat: si alter eorum conuer-S. Anto. ubi teretur ad fidem,alio nolet e cohabita
Prima Tars Speculi coniugiorum
re cum fideli, vel non sine contumelia creatoris: vel sine eo quod fidelem pertrahat ad peccatum. In quibus casibus matrimonium dissoluitur infidelium. extra de Au ort ijs.c. Quanto. Et sic. a. pars conclusionis remanet probata ex dictis. QIod si tales conuersi hii iusmodi benediistiones recipiant, sancte recipiunt, Sc earum sunt capaces,licet non obligentur ad id . . conclusio. Noui orbis neophytr, qui post conuersionem matrimonium contraxerunt, sunt benedicendi, si is cultas adsit. Probatur ex dictis superius . Quia cu christiani sint, tenentur legem seruare christianorum nisi cum eis fuerit dispensatum di sed in hoc non videtur cum eis esse dispensatum, ergo sunt benedicendi, si adsit facultas, se- clii so aliquo alio impedimetuo . Hoc
, E D quia de benedictio Argumenne nuptiali loquuti sumus, non erit ab re ab
pedice apponere. Vtrh . sint secundς nuptiae benedicendae. Hoc dixerim propter ius antiquu ex. de secvn. nupt. prohibetur. C. Capellanus. Et c. Vir. In contrarium tamen est usus In contra. Ecclesiae propter quandana determi
nationem,seu reuocationem. Ioan. 22.
qui concessit,st si alter illorum nondurecepit benedictiones,possint ambo recipere. Et sic dicendum est ob hoc, q, Io R. ar. illa extra uagans, quae Ioan. 12 dicitur esse, non reperitur in corpore iuris . Credibile tamen est sic fuisse. Alioqui contra expressam decretalem non prS q . ualuisset con siuetudo . Et S. Tho. qui fuit temporibus Ioan. 22. dicit, loquens de secundis nupti js, si vir ducat Ixorem virginem, licet vir semel fuerit benedictus, poterit de nouo benedici: quia in eo reseruatur significatio ista, quae est unio Christi ad animas, quae sunt multae. Si tamen se eunda uxor benedicta, nubat viro, qui non fuit benedictus, non recipit bene dixerim prqpterea: quia mihi videtur dictiones. Qi ita hic nulla manet re- hucusque sancte factum , t non faci- presentatio , eo quod duobus viris nihle admitterentur , ne ficte venirent ad matrimonium cum non stia , &contractum in facie Ecclesiae cum i liis solennitatibus esset dis luendum ' Si fuerit , inuentum aliam priorem habuisse , quam repudiauerat tempore, infidelitatis. psit, clim solum Christus sit unus Sed . adhuc est mihi dubium : quia vel Sia
Thom. tunc vidit reuocationem factam a Ioann. 22. iuris antiqui , vel non . Si non vidit , quomodo potuit dicere laontra textum , ubi expresse prohibetur , quod fialior receperit, nullo modo de nouo benedicantur λ Si tamen vidit, ergo si alter non recepit, fiue sit vir , vel foemina,quae ante recepit , denuo poterunt recipere . Vere videtur quod non viderit . Et tamen quod non sit contra textum, declarat sylvestati