장음표시 사용
161쪽
redemi r Tub Horrescis in infanto recentes adhuc Dei manus f Natura eneranda est, non erubescenda. IIaec Rigali. otiis lite apparatii ex Ethnica superstitione Originem suinsit. Macrobius lib. I. cap. 6 Est, inquit, Nundinum Romanorum ea, a nono die nascentium nuncupat qui lustricus dicitur. Est autem dies lustricus quo infantes lustrantur et nomen accipiunt, sed is naribΤι nonus, octavus est feminis. Dato insante non ad osculum admittondos ante diem octavum, Sequebatur utique non baptigandos quilibet enim Christianus, fraterilitatis uro ad pacis Sculum admissus. FELLUs. In ritu baptismi dare osculuini minister, et sortasse qui adeSSent, consuevit. P. O . l. O. Sacramentum est Pariter hujus typi mo- minit D. Augustinus contra Faustum Manich. lib. XVi. c. 29. Tertio dis resurgens quem dominicum dicimus, qui post sabbatum numeratur octuviis, etiam circumcisionem octavi diei ad so prophetandum pertinere declarat. Et paulo post. Qui ista resurrectio quin credita est nos justi cat, illa octaeo die circumcisione Aurata est. FELLUS. In superioribus ex editione Balugiana mox nato post recens excidit.
Ibid. l. a. veritato completum Quidam libri votoroso oditio orollii absent in veritate. Quod potest esse
molius. ALUZIus. Addo editionem principem, ceteras tuo usque ad Manutia=ὶam, codicemq/ι scriptum Novi Cosi. a. rotinent et praepositionem in ut Balugius notavit, oret-lii odition0 At a reliquis ubeSt. Ibid. Namquo octavus diosy id infra Annotationes
ad . V1CTORINUM. Ibid. l. 5. post sabbatum primus et dominicus Magnum ante hos ducentos anno bellula cum maXima utrinque acerbitate gesturi et pugnatum est inter Paulum do Middulburgo, qui postea fuit episcopus OrOSemproniensis Petrun do Rivo sacrae paginae proseSsorem in cademia ovaniensi, o Thomalii agin episcopuli LeXoviensem et dein archiepiscopum Caesariensem, an die octava sabbati id os di dominica, Christus resurreXiSSet Tractatus Petri do Rivo editus sui anno I 492. ii urbe Lovaniensi, et Pauli adversus Petrum in libro sexto de Necta
162쪽
Paschae Celebrations. At tractatus Thomae nondum ditus habotur in bibliotheca rogia. BALugius. Vidosis infra quae de tempore Dominicae resurrectionis alii aliter statuerint in DioNYsi ALEX Epist ad Basilidem hic odita. P. OO. l. 8. Propter quod c. Rusor hunc locum
BALUZ1Us. Ibi S. Augustinus, vel alius quis adducto loco haec quidem praefatus est Sanctus Cyprianque est, quem in manu 8un 8 antiquus viscopus sedis in ius quid sonsori do baptismo parηulorum, imo quid 8emper ecclesiam ensisso mon8traveris, pali ton accipito.
Ibid. l. 7. Porro autum c. Totum hunc locum descripsit sanctus Hieronymus in no libri tertii advorsus Pelagianos. Sed apud Hioronymum legitur remissio pro
remissa et pro eo quod apud Cyprianum recte Scriptum os do ope nostra a divina misericordia, in Hieronymo habet de ope nos ra ad disinam misericordiam. ΒΑΙ UZIUS. Ibid. l. 28 gravissimis delictoribus Νogatoribus, sacrificatis, libollatis. Dolictoros didit os qui fidum Christo
datam doseruorunt, dereliquerunt. ObservaVimu Supra ad EpiSt. V. al. 11. RIGAL11Us a Follo allatus. At vero magis suadet illud, cum postea credideri=nt OXPonenda Verba
istaeo do hominibus Christianam fidem amplexis, atque idcirco baptismum petentibus, per quem quidem baptismi ritum in nomino Divino colubratum peccata omnia remitti ac dolori crodobat antiquitas. Ibid. l. 32. nisi quod sociandum Adam Vix alibi oporitur, apud antiquos scriptoros, locus ad confirmandum dogma de originali occato, angis appoSitus, et XPreS-Sus. De votorum hac in causa placitis consulatur auctor
Historiae Polagianae, lib. i. qui amon immorito sugillat Clementem Alexandrinum, quasi doctrinam de originali
peccato non satis intelloxisset, siquidem quod Stronant. lib. iii ab ipso disputata sitiit, advorsus Encratitas intentabantur, qui serebant την γένεσιν πλως πικατάρατον, illait Epiph. Porro assorebant Adamum anitiatum. Iron. lib. I. '. O. Em iles Ilieronyimis lib. iii adv. Pelag. P. 45. et pluribus loci Atigustinus, auctoritatum hariun
163쪽
littoraritim Polagianis ii notavit Collior I stoire Generale,
insignia tu da in do occato originis in Cyi,riani libro DoHabitu Virg/nuni p. 8o; tilii adjiciendi lint nuctoribus illis votori biis, 'litos dogmatis lituus adduxit vindico cruditissimus ossius in Hist. Pelusian lib. ii P. I. theS. 5. Thoophilus Antiochonus Tortullianus, eiij iis tumen teStimonium quoddam in Thesibus Thool et Histor. Disput. i. ab odum affortur ossio, Ilippolytus, Firmilianus, Methoditis. Dionysiusque AleXandrinus, vetustissimi scriptores nec dubito, quin horum dictis addi moroantur Clomontis Itomani illa in Epistola ad Corinthios, cap. I. Ceterum iii Pst. 66. p. 93. Om. i. d. Benedicti iam Augustinus haec scribit; Beati s quidem Cyprianus non aliquod decretum condens novum, sed ecclesim dem sim
mistimam ervans ad corrigendum eos, qui putabant anto octavum diem nativitatis non esse parvidum bayptizandum, non carnem, ed antinnam diaei emo non perdendam, et mornatum rite baptizari posse, cum suis quibusdam coepiscopis
P. IOI. l. IO. nativitatis Suae ortu plorantes Scriptores Ethnidi insantium modo natorum fletum, miSeriarum SQ quentis Vitae omen putabant Cyprianus totali ascribit, et ceu procum inarticulatam sormulam commendat. ΕΙ - 1 Us. Et alius quidam o patribus Anio Nicaenis, cujus
tus ad deplorationem peccati originis detorquet.
Ibi d. l. 18. Epistola Cortum est hanc opistolam osse reSponsionem ad pistolam quam episcopi Hispani scrip- Serant ad Afros in causa Basilidis, Martialis. ulla illio mentio pistoli ab illis scriptae ad Romanos. Et anaen Baronitis qui vult omnia oculosiarum n0gotia votustis illis temporibus relata suisse ad Papa in vori simili ot volieni sentis Vtici conjectura ait ut astimet Felicum o Sabinuiti
164쪽
episcopos Hispanos, qui missi fuerant in Africam, ut sic Cypriani quoque suffragio sua ipSorum electione probata, indo tum ipsius tum aliorum ipsius collegarum litteris pnritor communiti Romam ad ro liunda Basilidis mundacia
adnavigarent, Sedisque apostolicae auctoritate compeSeerent contumaces iii Hispaniae epiScopo contempSiSSent. At quia levis conjectura, ut Cicero ait, non penditur, ista inter leve numerabitur. BALUZ1Us. Conseras Rigallium
P. OI. l. 22. Nicomedesine. In nonnullis libris scriptiso in editt. amolii ot Rigalti omissa sunt nomina episcOPOrum, quae OS Polycarpum hic sequuntur. Alii autem MSStis nullum omnino praetor Cypriani nomen adest, inplerisque tamen codicibus cum scriptis tum antiquius impressi omnia haec nomina Signantur.
Ibid. l. o. Legionem Urbs est Hispaniae Tarraconensis in finibus Asturum a Nerva Imperator condita, qui et Asturicam instauravit unde ex vicinia non minia quum querela recte hi conjunguntur civitates istae ut o Emerita, urbs adjacens ab Augusto condita. Quibus additur Cae-Sar-auguSta vid. p. O5. iiSdem auspiciis structa, quibus pessimi exempli attentatum Martialis ot Basilidis gravo periculum induxerui. ΕLLUA. Quae urbe hodieque Leon, Astorya, Merida, arvosa, parum mutat nomine appel
P. Oa. l. 5. libellis idololatriae commaculatis D libollaticis, sivo illis, qui libollum sui judicis tostimonium sibi
Comparabunt, in quo scriptum erat, ipso legibus satis- secisso, id est Diis sacrificasso, tam is nihil jusmodi so- cissent, vide l. Oshemium Oro suo, hoc est et doctoot fuso in Oporeio Rebus Christianor minio Constant M. lisputantem. me ΙΙΙ. . X. P. 482-489. Ibid. l. 8. 0sidorastis roscribi ad haec vobis Non inconVenienter, nequo absiti de aliquis opinabitur, clorum Ui- Spanuin Super istis opiscopis idololitatris otiam ad Stophalium litora dedisse iit ad Cypriatiuin . Sed cur ad Cyprianuin, Si poteSta infinita pono Itonianuinci iiiiii Romano, ut longe oSito ne or negligentiali decepto, Sive per ambit uni aut gratiain subornato, lasilidus o Martialis
165쪽
injusto ropositi in piscopatulat, de quo justo sepositi sitorant, uni Sui par locum PriStinum conaron tur, Obstitero lorici Logionenses et Asturicense una cum plebe,
datisquo ad Cyprianum litteris appellavero Carthaginien-Sein adversu Romanuin RIGALTIUS' Fello allatus.
P. O 2. l. 28. contemptis divinis pra)ceptis c. Hic Esaiae locus sons et origo est omnium qua antehae Ob- sorvavimus dictionum iuusmodi Cyprianicarum, quibus hominum cominenta, divinis mandati opposita, damnantur: Dixerat auteni Esaias: μάτην δε σέβονταί με δὶδάσκοντες εντάλματα ανθρώπων καὶ διδασκαλίας Christus apud Matth Pharisaeos increpans dixit: Quare et vos transyredimini mandatum Dei, per traditionem vestram. Quod Cyprianus interpretatur, ejicitis mandatum Dei, ut traditionem vestram statuatis. Pro transgredimini, te rejicitis, aut irritum feoistis Graeca habent παραβαίνετε et κυρώσατε. Cyprianus dixit, contemnitis. Itaque opponit humanae indulgentiae, divinam praescriptionem : humani doctrinis, divina praecepta traditionibus humanis mandata divina. Ac semel statuit quod semper custodiri velit, humanam indulgentiam nihil concedere cuiquam posse, ubi Deus intercedit, hoc est, vetat. Videantur observationes ad Epist.
III. ubi de ecclesia humana. 1 GALΤ a Fello allatus.
Ibid. l. I. Sino cares, Si reddidit Cyprianus quae
Septuaginta dixere, μάτην σέβονταί με. in cau8a, Sane, perperam. RIGALΤIU a Follo allatus.
P. O3. l. 4. audiri in precibus Adnotat Erasmus idori Cyprianum sensisse sacrificio sacerdotis impii nihil mei immo magis inquinari populum. Joanne GerSon in Sermon de coena Domini Dic consequenter cur Cyprianus et alii doctores plurimi, quorum dicta recitantur in decretis, posuerunt nihil seri in sacramentis nihilque conferri a schismaticis. Vide 1. q. 1 in decreto Gratiani. Apud Ethorium o Boatum in libro primo adversus Elipandum Olotanum
scriptum est sacrificium altaris offerri non poSSe per quem- libo sacerdotom, sed per Sacerdotem sanetum et justum. Αlbortus Stadonsis oscribens historiana quorundam haereticorum ti anno 2 8 coeperunt pullulare in occlesia Dei ait illos dixisse sacordotes in poccatis mortalibus con-
166쪽
stituto non posse conficero eueharistiam. In articulis
Violossi damnatis in concilio Constantions logitur Siepiscopus et sacerdos 8 in peccato mortali non ordinat, nori conscit, non consecrat, non baptizat Joanni de Varennis pastor sancti Laeti in iocosi I 0mons objoctium steadem tempestate quod publico proedicavit quod presbyteri concubinarii non consciebant corpus Christi, ut videre est
in tona primo operum Gersonii p. I 5. postremae editionis. Apud doricum Raynuidum an . 142O. q. 7. Xtut bulla Martini Papae . advorsus icolaum Serurarium praedicantem quod oratione et proces missato presbyterorum publice concubinariorum erant nullius valoris ot preSbytero publice concubinario osso priorOs Juda. Vido Grogorium VII. lib. v. Epist. O. II. O. et notu noStrRS ad Agobardum p. 66. Contra pud Gratianum . . I. cap. Intra a solicam resertur locus ex Augustino, in quo scriptum os intra catholicam occlesiam in mySterio eorporis et sanguinis Domini nihil a bono magis nihil a malo minus perfici sucordolo. Vide Hugonem archiopiscopum Rothomagensem lib. V Dialogorum cap. II. et Epistolam ejus pologeticam ad atthmum Albanensem. Vid otiam M. Antonium Marsilium in tractatu do Aqua benedicta p. 266 BALUZIUs. De soli sucordotibus Cyprianus cum collegi suis loqui videtur, qui pudeatis illis Contaminentur, propter quae lege ecclesiastica sacerdotii fungi ossiciis dosinserunt. Adde, quod jam depositit d munere jure fuerat Basilidos. P. O3. l. 6. peccatorenι Codicus aliquot memorat ditio
Oxon. in quibus Seriptum St, ut in uno de meiS peccatore8,
quemadniodum logitur in Eoangelio, sed etiali in hoc μάρτωλον codice nonnulli praestant.
Ibid. l. 9. 0 sibi plob blandiatur IIunc locum
alicubi mutatum o intorpolatum rotulit Algorus ScholaSticus Loodionsis iii libro domi soricordia o Justitia cap. l. et post sacri ci contaminuti nonnulla addidit liuo no 'te in vulgatis oditionibus xtunt neque ii codicibus muniI- Scriptis. Ea sic habunt. Nonno enim qui Ionas cum inobedienti esset in navi, navis periclitabatur contori, quisi
167쪽
citu percussus et fugatus est a urbe Hai. Si ergo ita punitum est in ore in ignaros, quidset in conscios et consenti
Ibid. l. 24. horum hominum durissimorunι Horum hominiim injustorunt durissimorum. Ita coogit me auctoritas Sedecim veterum exemplarium et vetustissimarum editionum iit mutarem lectionem uin indo ab Erasino receptatu. Quae est, consentientibus duobus o meis codicibus scriptis, hominum istorum durissimori m, sed Grum pro Storum Prae- Stant Moermanniano Omnia enim vetera exemplaria habetit horum hominum injustorum durissimorum. Sane in FuXonsi logitur tantum hominum durissimor in per incuriam videlico librarii, qui aliquid omisit. In capite vi Numerorum, ecquo locus isto descriptus est, legitur Recedite πα-bernaculis hominum impiorum. In Epistola tamen 76 sal. 77.)pag. 55. ubi idem locus rosertur legitur hominum istorum
durissimorum BALugius Exhibent in hoc quoque loco, de quo agimuS eandein prorsus lectionem, hominum istorum durissimorum, edition0s penes me Manutiana,Morellii, Pameli et Rigal ii mellinaque Editionos vero primae Romana ne Vonota habent hominum justor durissimoruin, dum aliae dure ejusdem ore aetatis circa annum 47I typi impressae, hominum istoru- durissimorum praestant. Sed et Hieronymus adv. Luciferianos p. 28 ed. Froben asser ex S. Scriptura, istorum hominum durissiniorum. Itaque lectionem consimilom, horum hominum durissimorum, quam Harduinus in Conciliorum oditione aliique praestant, repOSUi, nam Vocem Uu8torum seu impiorum, quae quidei in cod. Norico l. 2. extat, eo negligendum putavi, quod lectio duplex tantum Sit, dum σκληρῶν vocabulum των alii alio modo Vertunt. Multae porro apud Cyprianum hujusmodi sunt lectiones. Quod autem censent cum in notis suis Rigaltiustum Anglicus interpres, per vocom durissimorum significari hoc loco a Cypriano Novatianos, qui lapsis poenitentiam negarent, id mihi minus certum videtur. P. I O3. l. 24. tangere ea qum ad eos pertinent Vetereseditiones et lindecim libri votoros habent, nolite tanger ab omnibus q/oe sunt eis. Quod mittatum videtur a POSterl-
168쪽
oribus librariis itidio rovocandae lectionis quae extat in editione vulgata sacrae scripturae. BALUZICH. Libri veteres quo memorat ultiZius, quibtiscum consentiunt codicos Nori Coll. meus tu olim Meormannianus, τους O. ad literam exprimunt, ita enim Graeca se habent, Και γ ἄπτεσθε ἀπο
Ibid. l. 26. plebs obsequens Sermo de vexatione Donatistarum editus in appendico optati a viro doctissit no Ludovico Ellio Du-Pin pag. 99. . . Anto plebom nimis sibi semper obsecutam. ALUZIUS. Ibid. l. 7. a peccator praeposito Magna istic auctoritas datur plobi, ut d vita et mori biis piscopi sui judicet, o si constitori illum serraro in fido ab ejus communione abstineat. Nam Mn ideo episcopus, iit ait uinctus Hieronymus in Dialogo advorsus Lucisorinnos, in eoesesia constituatur ν populum coerceat ab erroro, quantus error erit in populo cum errat illo qui docet. Itoni in Epistola ad Pammachium contra Joannem torosolymitanum Sanctiores enim sunt aures popia quam sacerdotis animus. Vide notas nostras ad Agobardum pag. 61. o viri doctissimi nobis- quo amicissimi omni ornardi do Montosalcone praesationem ad pluscula sancti Athanasii . 6. id otiam itinerarium Adriani Papae VI oditum in libro tortio iscollaneoriam noStrorum pag. 45 I. Exemplum plebis recedere volentis ab episcopo suo resor sanctus Augustinus inopistola ad uncilionem, quamvis non agoretur de fide, sed de nova translatione unius vocabuli in capite quarto libri Joris . os hominus Romanae communioni putamUS recedendum esse a Papa si sit seroticus. HALUZIUS.
Notavit inter alia Anglicus Cypriani intorpros, laicis Vindicari hanc potestatum in decimo quinto Calion Concilii, quod vocat illo optimum incumonicum, quod quidem
unum est ex synodi Photianis, cujus extant Canone Pag. 33 I. et est. Vstodiolio regiani, soparandi sese ab opi-ScOPO Silo, Si modo circa dogmata jam d0finita munis stus haereticus Oxtitorii, otiamsi nulla inium lata osset synodica sententia. At vero hunc canonom ad lorum priosuli haeretico Subditum praecipuo tortinores dicorum unc
169쪽
auten lociorona tu notata rotegethro lico in Anglica Patrum Bibliotheca v. II i. . . . IO S. yPrian. P. O3. l. 28. ipsa maxime habeat potestatem Ic. Non proprio Iliotii impulsa, Sed admonitu per tistum ne noceS-sariam sollicitii linum aliorum i DpoSitoriani, per aliarum ecclesiarum epi Scol OS, quoruin consilia divitii praeceptis respondent. RIGALTIU a Follo allatus. P. O . l. 4. et Aaron appositus LXX. προστεθῶς ποθανέτω κεῖ. Vulgata, colligetur et morietur ibi, h. e. o ligetur ad patres suos. in codex utensis a Balugio memoratus habet, et Aaron inpotitus ad patres uos noriatur.
Anglie Bibliorum versio, ad populum uum. Ibid. l. 6. Ordinationes sacerdotalos non nisi c. Hoc exemplo Christianorum Alexander overus dispositiones suas publicabat, ubi aliquos volebat vel rectores provinciis dare, Vel praeposito sacere, vel procuratores, id est rationaleS, Ordinare nomina eorum proponebat, dicebatque grave esse quum id Christiani o Judaei sacoron in ordinandi sacerdotibus, non fieri in provinciarum rectoribus,&c quae apud Lampridium. 1GALΤIU a Follo allatus. Ibid. l. a. apostolo Antea legebatur episcopo. Verum lectionem nobis stubministrarunt tria vetera Xemplaria. BALDgius. Sed prius restituta a Fello fuerat vox apo Stolo e quatuor codicibus, quorum unus erat ori Coll. prior. Similiter unus de meis, Sed res alteri, quibus utor,
M ti epyiscogyo habent. Ibid. l. 3. in medio discentium Ait Act. i. ἐν μέσω των μαθητῶν, uig. discipulorum, RioALΤ1Us a Fello ullatus. Tros libri veteres, discipulorum, eodem senSu. Paulo I Si quoque Scriptum est discipulorum. Apud Tertullianum ita libro do Poenitontia, Ad unius quidem discentis gladium. id notas amolii. 4LUgius. In codice me olim Meer- manni xta disci tomim. Ibid. l. 14. it autem turba in uno ἐπὶ τ αυτό. Ipso Cyprianus principio hujus Epist. Cum in unum convenimemus.
170쪽
fuit mitem turba hominum fere centum viginti. Anto ibi
scriptum erat turba in uno vo in unum. Nos emendavimus et supplevimus e fido quatuor vetorum exemplarium. Rocto sano. Nam in Actibus Apostolorum, inde acceptusos hic locus, legitur fere centum viginti. BALUZIUs. Sic Virol. Quum vero haec luctio, Vulgata interp. Cypriano post advectu esse mihi videretur, prout ipse quoquo Balugius de alio loco Cypriani a librariis mutato pag. 79 judicuVerat,
vetorem lectionem itum firmant codices nostri omnes, nil autoni Moormanniano post voco turba habente, reVΟ-candam esse censui. Conser et notum proxime Sequentem. P. I O . l. I 8 totam plebem Act. i. a. προσκαλεσάμενοι δεο δογδεκα το πληθος των μαθητῶν. et 6 ἐνωπιον raντος του πληθους Pacianus Epistola II. cuuu parte in unum.
Rish Litus a Fullo allatus. Duo libri veteros, totam muli tudinem BALUZ1Us. Vulgata hoc loco habet, convocantes autem duodecim multitudinem discipulorum. Ibid. l. 6. et non per me Καὶ ο δι εμο ηρξαν. S. viii. 1GALT1us a Follo allatus. Mox in verbis, et uniu8- cujusque actum do ejus conver8atione perapezit, Pro eae I 2 positio do a Cypriano posita St. P. O5. l. 6. reScindero ordinationum Hac in re tophanus fuit minus excusandus quod contra canone propriae occlusisse tempore Cornuti stabilitos deliquorit; ubi sancitum, lapsos ad poenitentiam agondam posse admitti, ab ordination autem lori atque sacerdotali honore prohiberi. Quod otiam ab omnibus episcopis in toto mundo constitutis
Ibid. l. 8. Romam pergens Quo Solebant contumaces, ut procul ab suis quibus orant noti, tacilius allorent, nicumo imposturam sacerent. RiGΑLΤIU Follo allatus. Ibid. l. o. exambiret reponi Ut ad communiononi Romanae ecclesiae admissus, ad Suo redux se illuc pro episcopo agnitum jactaret, nullosque jam in schisniatis nota poSSO Hu communionem refugere, Siquidem unitas occlusi: id poscebat, ut alicujus occlosiae membrum ab omnibu agnoscoretur. FELLUS. Ilasilidis actum obrop-tionsem, ori appellationem, Vocat Cyprianus, quod monet