De authoritate sacrae scripturae ac ea introductorum. Libri 3 editi a Roderico Dosma Delgado Pacensi ..

361쪽

Ll B. III. DE A UT. S. SCRIPT. CAP. . ecclesiasticis mini stris ad i psam pertinentia per propriuepiscopum de communi sententia sanciuntur. Provinciales autem sunt, in quibus provinciae cuius vis evoca

ti episcopi cum metropolitano ad iplam attinentia decernunt. In quibus porro stabiliuntur convenientia toti cuilibet nationi,uve regioni velut Hispanit ab ipsius episcopis congregatis, ac metropolitanis, eorum que primate, ea concilia provincialium potitsima, nuncupata nonnullis nationalia sunt, qualia multa Toletana suere. At generalia concilia habentur,quae generali evocatione episcoporu celebrari lolita de causis praesertim universam ecclesiam tangentibus ab eius universali pretside C hristi vicario definitionem iudicio aliorum assistentium episcoporum atantiente suseipiunt. Eiusmodi concilio si summi pontificis, nempe capitis autoritas absit, non iam appellationem absolute generalis sed cuhaephali additamento meretur. Intermissis itaque nucabsolute generalibus,de caeteris agamus. In cunctis aut de fidei dogmatibus discernendis tractatur, aut de subiectorum fidelium ecclesiasstica gubernatione ad boni religionis promotionem. cultu,observanths, coercionibus dirigenda . Atque de his posterioribus sanctiones ferre iurisdictionis munus esse patet, & i , proprie congruere, qui regendis subditis fidelibus praepositi sunt, uti episcopi patiores praesecti. Quo circa talia synodi caiusq; statuta coetum ecclesiasticu sub ditione superiori cocilium statuente subiectum tenent, alienum non obligant, nec in parem potestatem imperium habent:quominus per parilem novis editis prout variatis rebus usus sit,in utentur. Temperantur autem omnia haec ain:

vim ampliorem recipiunt per summi pontificis supre-

362쪽

CAM. LIB. III. DE AVT. S. SCRIPT. idimam dignitatem, cuius decreta universis fidelibus uti subditis modum piaefigere posse constat. Cum igitur apostolici antistitis imperanti autoritati haec synodorusubsit, sub illius collatione suo loco cons yderanda cum

autoritate divina comparabitur. Verum dogmatum fi dei declaratiosqualia maxime abstrusiora occasione factionum diversis plagis tempestatibusciue exortarum in disceptationem cadere cotingit,huiuscemodi orthodoxis synodis discussa propositaque, itidem atque catholicorum doctorum autoritatem probabilem sortitur Nam & in ijs concilijs patrum sententiae consueverunt inquiri,expendi, eligi, & in sacra doctrina eruditissimi quique in consultationem astu mi, quotum secti consensum ferunt. Eo autem ampliorem probabilitate per se offerent, quo probatiorum consessus, sanctis quedo storibus contentanei magis habiti fuerint. Certiti dinem quippe recte explicatae fidei exactam vel unum tale,vel non nulla concilia non seorsim praestant: cum aliquot iam a fidei sacrae regula deviarint, ut generale seu io.e x, cundum Ephesinum provincialia Mediolane se, Sele cianum.& Carthaginiense subpr side Cypriano mar ooh,2 tyre, quem tantum virum cum octoginta religiosissi- mis episcopis deus labi,atque ab errate commonitionis

nostrae caula permisit ; de dia. quorum labem synodica multo potius subire, atque incurrere posse perspicuum est, quamquam in ijs raro sueverunt iidci generalia negotia ventilari. Caeterum horum conciliorum in sacra doctrina consensio cum priscis cunctis sanctis doctori bUs concinens, in universst iam ecclesiae cosensumversae pariter sub eo contenta censenda erit. auae pr*terea co-cilia cuiusvis generis horum sive singula, sive plura a E e 3 summo

363쪽

summo pontifice cofirmata comprobationem ita sedis apostolicae adepta comperiuntur, amplissimam inde firmitatem certitudincmq; asciscunt;at non per se seorsim; sed ex ad lucta vicar Chiilli autoritate gravissima, de cuius pondere mox speculationem subitigemus. Sic a Petti successoribus constabilita sunt cocilia generalia Nicaenum a vlvestro, Tridctinum novissimum apio quarto, provincilia Gangrense, Ancyritanum. Neocae, D ,-,, sariense. Sardi cense, Aphricanum, Carthaginiensa a i h. 3- Leone quarto prcter illud Cypriani,&ut synodici sit exemplum, episcopale Complutes elub Toletano praetulecuiusdam v xamensis occasione de clavibus ecclesiae, ac poenitentia superioi ibus annis autoritate tedis apostolicae a Sixto quarto fultum. Hanc vicaim dominici confirmationem cuncta ol thodoxa concilia expetierunt; recognoscentia utique stabilitatem consum scatam inde suis definitionibus provenire,alioqui solido robore carituris: quemadmodum Nicaenum a Sylvestro Roma-

no pontis ice, Chalcedonente a Leone magno, sexta generatis lynodus a Leone tertio, & alii a sui cuiusq; tem poris pappa nominato petiere quas fusi noster Torque e Leet

mada pra i es cardinarius prosequitur. Hac sane confirmatione concilia generalia, talia evadunt absolute, qua de statuta in acqphalorum loco relinqueretur: quanqua& ante comprobationem ut eo gradu generalia legitime sint plura exigunt. Ea vero regulariter sunt, generalis episcoporum evocatio a summo potifice indicta, noab eo qui certus domini vicarius sit, inhibita, revocatave ac proinde in irritum deducta: dein generalis episcoporu m congregatio, ita ut ne maior meliorq; prcsulum

i id lium provinciaru pars absit, denique ubi summus

364쪽

CAP. . LIB. III. DE AVT. S. SCRIPT. 1 opontifex non adsit, ipsius legati, apocrisariorumve Rona mae ecclesiae praesentia, seu praesidatus quibus supremus antistes inlli tutione ac mandata pr*stituere suevit, ad quorum amussim, non cotra, suam recte delegatam functionem exequantur. Hunc in modum concilium pallorum a numine in luctam gregis curam get entium collectione legitime cogregatum Spiritus sancti ductu ad ovium procuran Ja spiritualem utilitate habetur univcrialem ecclesia virtute cotinens, ac iure repr*sentas, de exprimes. Tot enim requiri ratio ipsa rei, de antiquortiselatcntia indicat. Regula itaque ecclesiastica iubere, ne A, huiusmo di concilia pretier sententia Romani pontificiso celebrentur, Socrates in hi loria tradit, lulius poti sex a.d Antio h. Nicqna synodo definitu allei it, Marcellus id apos olis, A g. ascribit: cocilia ite plurima velut generale octavus Ac te,' si q'hsi ptimum, Romanum sub Symmacho, Lateranente sub sui. i. Leone decimo asseverat. Loco vero summi potisicis le-. gatos institutos p rq esse oportere. ut quoru pr*cipuli su ue . . fragili sit, Iulius Romanus cpilcopus orietatibus scribestellatus et . Eiusmodi generali cocilio quovis legit iniecongregato Martinus quintus in fine Coitantiensis universalem ecclesia reprq sentari d cpinivit. Ea vero secun-uctim. s.d In tu in apostolum columna & firmamentu veritatis

eth Unde colligitur ob vera repr*sentatione univerium conciliu in fidei veritate dererneda errare non polle, 'asit legitime congregatu . Ex quo nonnulli coficiunt, si determinata lolida certamque autoritate nancisci, prius quun a Christi vicario denuo confirmentur. Sed tum legitima congregatio supposita, quam plurima poicae, quae nec praestari facile, nec an prael ita sint, dii cernetbre, in promptu sit, neque cuivis exosticio conveniat:

365쪽

LIB. III. DE AVT. s. SCRIPT. CAP. .

constatiorem aliam definitorum normam, nempe Romani pontificis comprobationem adhiberi operepretium est Idque opus eo magis est, quod concili, cuiusq;

nomine decreta edita non semper omnium convenien- .

tium suis agi j , sed maioris plerumoti e partis definita

su ni, cui etiam si legati Romani accedant, ea parte sine altera universa ecclesia non repraesentatur, toto nimiruconcilio expressa: fierique potest, ut sicut maior numero , non valore totius ecclesiae pars, ita synodi generalis in dogmate fidei erret .altera potiore recte sentiete,cum universitas integra deerrare non valeac Ne igitur erroris timor, ac dubitatio restet,notior successbris Petri certa confirmatio necessaria est. Immo vero si quo casu cu-ctis apertum foret concilium prorsus legitime congregatum,celebratum que esse, atque ab omnibus suffragatoribus unanimi consensu aliquod fidei dogma declaratum,ac definitum fuisset censet post superiorem prae stitem cardinarium alter Caietanus item praesignis, ab eius cemodi synodis nil firmi penitus dogmatis pros- e. ii 3'cisci, quoad per Servatoris vicarium supremo iudicio lato definientem confirmentur: eoque siccluso errori etiam fidei ad vel so esse obnoxia posse.Nec hac de re no bilissimis auctoribus erroris nota iniusta est, immo sententia probabilis ascripta. Argumenti vero anterioris nexus ad huc serme modum a Thoma Vio dissolvitur. Significat quippe universam ecclesiam reprisentari generali concilio legitime congregato, non acaephalo, sed integro cum dominico vicario capite summu religionis iudicium exercete,cui error subcsse nequite Nec Ster id, eamim praetentaticinem esse ultra veram expressionem, rei pret sentis cxhibitionem taut cocilium tale cunctis

366쪽

I s. r. l.

CAP. . LIB. III. DE AVT. S. SCRIPT. H

cunctis ecclesiae universe dotibus gaudeat: cum in ea semper sit fides charitate formata iuxta Christum sane pollicitum secunctis diebus cum ipsa usque ad consummationem saeculi laturum: ac precatum efficaciter, ut Paterna dilectio in credituris permaneret: nec tamen id ipsum de concilio determinatum habeatur, quamvis parsit existimate in tanto consessu non de sere, qui di vinae gratiae amicitia polleat. Ita namque Petri succensori iustiter sufficiendo, per quodvis tempus unico eiusque ossicio supremo summum fidei i udicium coccssii mei a Christo dicete, Pasce oves meas ac testante Simoni Peti O, Ego rogavi pro te ut non deficiat fides tua: &am aliquando conversus confirma fratres tuos: ut id priuilegium iuxta. atque dignitatis officium soli Romano pontifici proprium sit, nec praeter eum simul cum aliocomunicari queat sive concilio, sive legato illic per cundem constituto. Quin & quin summus a lites in synodo, aut consistorio praesulum de singulis censendis quid sentiat,explicat,consulti adhuc munei e fungetur, alij licet antelati cubi vero de actis, placiti, visis,quq definienda versata sunt, extremam iudicialem determi nationem fert, proprij offici j functione iii comminicabili utitur, firmitatem que certis, unam sundat supremam manum apponens, iudicioque lummo cuctasti fragia figens, ac generale demum concilium stabilit uniumlique legitime absolvens atque consummans Prout autem ad eam consummationem referuncur, aspirant,

tendunt, derivatione inde ducta concilia prius legitime con gregata quoque,celebrata que iure dicuntur,quamvis impersecta sint . quo ad illa superducatur. I cssunt vero aliter concilia generalia cogi, veluti schisirratis co-

F s ponendi

367쪽

LIB. III. DE AVT. S. SCRIPT. CAP. r.

ponendi causa. ubi se multi pro summis pontificibus gererent,aut extincto pontifice, cardinatique collegio electorum, quod pei te contingere potest,creandi novi an . ptis is ergo. Similia tamen vim maxilne legitimoru non superant; quorum autoritatem fastigio pontificit determinationis subdidimus, de cuius autoritate, pondere, collatione iam ex ordine acturi sumus.

p. p. Pontificum Rom. autoritas. Unt autem ad summi pontificis dignitatem

spectantia tot ultro citro que iactata, lubita-a ta multa, tot impugnata, tantis impedita : molibus,tot M 1 andris,ac labyrinthis involuta ut nobis defuturam materiae atq; labo- aris copiam verendum non sit: sed verendum potius, ut ex itus desit,atque ad eu ducens brevis, distincta patens, vcerta methodus,quasque filium Thesei ab Ariadna sup peditatum quale praestantius ruinen prs stolamur a nu- iminis cuius negotium tractamuS, Ope nuc,uti cum maxime summisso animo implorata. Atq; in primis quoniam ad Petri successorem pertinetia exploramus: quid 'ipsi Petro comerit, ut huius successionis cardini, quid j

proprium fuerit,haud necellario ad posteros tranimitte dum,expendamus oportet. Alia enim ei fuere adeo pu- blica in unia collata alia privatim adfuere, minimc plane ad alios transitura, sive mala sive bona superno munere cocessa, velut peccata, & abnegationes, pauperies, natio, gen ,virtutes,merita,fides. Atqui fides eius iuxta Servatoris pollicitationem non defecit, quamvis metu magistrum me laciter abnegarit, ut allerit Augustinus. Trinit. . Chrysostomus, Hilarius, licet Ambrosius fidem amise hor. .

sam defletam dicens pro iactitate , ac fidei consessi et

368쪽

l CAp. 8. LIB.III. DE AVT. S. SCRIPT

ne usurparit : nihilominus cuipiam successorum Petri privatim fidem deesse haeresi aumissa quire quanquam Pighius inficiatur,plures ob experimenta,ut inferius deducetur, concedunt. Publica vero Petri munia fuerunt,

quod apostolus, sicut de duodecim, tametsi collegii apostolici primus a Christo institutus est; quod que totius

p . ecclesiae pastor ordinarius creatus suit:huius non illius, . prout discernitur, pontificem Romanu perenniter successi rem esse indicaturi sumus, ubi utrunque quo ad sa- tis sit,distinxerimus Apostolatus autoripse per se pro 'L--β h, tinus Patris unigenitus fuit,qui & duodecim e comitibus diicipulis elegit,quos & apostolos a missionis fun-Lue. s. a. ctione nominavit ad euangeliu praedicandum, cu morborum, ac daemonu expulsione: & eandem potestatem '' - - confirmans ac dilatans ipsis dixit: Sicut misit me Pater,& ego mitto vos:facultatem denuo largiens uti noni, Cin s.s ne suo legatione fungerentur ad reconciliandos mortales deo ac invitam qternam reducendos,numenque ita 1 - , di in glorificandu, instar magistri,qui a Patre in mian tu mis sus id princeps praestitit, & exequeda quaecuque ad cam- h iunctione exercendam necessaria forent, ob quod & spiA . . . ritus sancti effusionem promisit ipsis, ac demum contulit. Itaque qui apostolium consecutus estet amplisissima de universali potestate cumulatus reddebatur, ut ecclesiam totam doceret, moderaretur, construeret, Om Iliaque ad id opportuna ubique statueret, ac perficeret: ut Datui s. s sancto suscepto Spiritu omnem veritatem ad exposit, Z tum finem revelandam reserante, sacram instrumenti novi scripturam conderet, ac probaret, veteris rcco dignosceret, discerneret, intelligeret : ut que ad c uangelicae religionis confirmationem ingentia mira- Fi a cula

369쪽

LIB. III. DE AVT. S. SCRI' CAprui

cula ederet vel maxima eorum, quae causa eadem praeceptor operatus sucrat. Fuit autem ea facultas nullis te minis circumscripta diffusa luper universam ecclesiam extenso episcopali munere commisto iuxta dictum apoi Ll. s. eis stolorum ex ore Clementis superius relatum. Fuit subinde nulli mortalium subdita . non quidem ordinaria, quin potius delegata, quemadmodum Apostolus aperit,ob eccleside exorietis necessitatem, uti celerius acto licius cresceret, pluribus ascitis concredita, quibus &

Spi itus divini primitiae sunt affusae quo tradita sibi po

testate uti nollent ac valerent in aedificationem, & non a . Comi

in destru ctionem ecclesiasticae fabricae. At facultas talis non erat in posteros traffundenda, qui similibus donis haud muniti facile quirent ob interminatam potetiam

contentionibus obortis ciere turbas,disIensionesque acerrores iiicurrere erere fovereatque unitatem, & integritatem ecclesi emisere lacerare. Oportuit ergo ecclesiasticae unitati perpetuo in posterum continendae alia, Ratque adeo unicam ab ecclesiae, ac religionis fundatore potestatem inlii tui. Ea vero pontificatus suit Pctro, non alijs apostolis collatus ordinario iure in posteritatem derivando serie succedanea, disponete domino qui voluit i esse suum usq; quaqua unum ovile, ut unus etia loco sui v is. pastor semper ecclesiae universae praeesset. Ea mete Petro separatim claves regni caelorum spopondit Janqua des gnato pontifici ordinario. eique pontificit petri superstruenua ecclesia velut unico perpetim fundanaeto vice sui ultra delegata fundameta initio tantu iacta, ipse pri- A-- marivsundamentu promisit ac testatus est se pro Petro expresso praecipue, taqua utiq; antistite universali designato xogasse, ne deficeret fides eius, qua nimiru illibat usque

370쪽

CAp. s. LIB. III. DE AVT. S. SCRIPT. 13

iisque mancnte pontificali iudicio, sicut ei iniungitur, fratres confirmaret:ac denique ut pollicitationem imi ii. pleret, seorsim Petro de dilectione interrogato ter, ter agnos, oves que universim pascendas, regendasque sicuti pallori prauecto commisit, officio sane iugiter duato ai-d. raturo in success oribus eius, cuius mox necem martyrij

praesignavit. Sic quisquis rite ac legitime Petri ordinaris pastoris successor declaratus sit, ab institutos e Chri

sto iummam pontificatus potescatem consequitur, ut ecclesiasticae unitatis caput vicariu domini suprenii capitis sit, unde virtus omnis, & facultas ministratrix ec- clesiastica sive ordinis,sive iurisditionis in membra cuncta permanet ut sidei soliditatem,ac certitudinem .quae nunquam deficere possit,decretorio iudicio possideat, atque ita quae credenda, quae refutanda situ, discernat, fratresque fideles coni irmet doceat, palcat,errates corrigat, cunctos moderetur: utque in id plenissimam li- . Maia c.c. gandi,atque solve li functionem obtineat perenni iure, M , it e. quae primis etiam legatis priuilegio tributa fuit . utque ', subinde claves regni castellis relerandi. claudendique pro subditorum meritis, & moderamini ratione supremo gradu verset:ut in summa quectique ad crediti gregis spiritualem religiosamque gubernatione expeIat, iuxta munus collatum in perpetuum, ubique disponat.

Atqui apostoli qui ob delegate potestatis alligium nullius imperio conditi obnoxium a conditore scimmo antevertente praeacceptum omnis ditionis coa citrici auto Act. r.e d. ritati ex inepti sunt,Petri agnovere prima turn primas ei. , semper deserentes. dignum que habentes honorem car , dinem suum esse ingenue prae se tuler ut, ei que obsequi h. . debere sideles universos iugiter proselsi sunt: ut qui pla, Fi 3 ne agno-