De authoritate sacrae scripturae ac ea introductorum. Libri 3 editi a Roderico Dosma Delgado Pacensi ..

381쪽

summum etiam pontificem extitisse quo cuncta scilicet congruerent; existimarunt, Clementem recusasse pontificatum adire, ne successionis haereditariae daretur exemplum posteris virtute ac lapientia Petri non potituris atque ita Linum electum ecclesiastico cosensu, post quem & alterum Clemens successerit. H qc tamen consentanea nec prorsus inter se, neque cum habitis ex Clemente, atque apostolis sunt Inde namque constat Linuantea mortem obissse Petro adhuc vivcnte. Rursus continuo Petri dispositionem mutat e quid aliud quam re- prchendere,ac damnare videri queat illumque improvidar inscitiae aiguere,qui quae non servari actutum expediret, temere constituerit. Nam labente temporc pro exortis necessitatibus aliquid autoi itate pontificia variari non est inconveniens,veluti quod successor clericlectione deputaretur, quin ob frequentes martyrum neces pontificibus de succelibre providendi ecclesiae locus non raro deseret. Ad hic si Clemens pontificatum suscipere recusavit.cum defuerit acceptationi, cossensus,sum CoistimuS pontifex tunc non fuit, neque proinde de pontificia successione potuit statuere, quod a Petro pontifice non fuerat institutum. Aliud est si consensiste, statuisse, repudiasse pontificatum fingas, quod certe no potuisset euri r sine ccclesiae, cui te is mutuo pacto obligarat, consensu, 'aut ecclesiae vicem itidem,atque in electione geretium, quo ex ca etiam parte pontificis renunciantis iuri suo repudiatio acceptaretur. Omitto interim discutere, quod inferius tractandum est, si quo casu cuncti electores, ve- lut cardinarium collegium peste bellove dcficeret; quibus legitima suffragia convenirent.Ecclesiae namque facultatem eam non defore, is fideiubet,qui cum ordinarium

382쪽

CAP.s. LIB. III. DE AVT. S. SCRIPTI 1,

rium ei pastorem praefecisset, ait se cum ea cun ctis di Mat.13.5bus usque ad consummationem saeculi astuturum. Ta- , seri libus permotus Epiphanius vir eruditione ac sanctitate clarus de recusatione Clementis, no de successione post Petrum dubitat. Sic episcopatus Romani cum supremo pontificatu copulatio facta est aptissima. ut in urbe, lut caput orbis erat, ecclesiae quoque totius caput agnosceretur, dc certa iiotissimaque sede cunctis fidelibus Chri, stivicalius assisteret, ad quem tanquam ad centrum in omnibus necessarijs recurrerent. Hinc Hieronymus de allataininam Romani pontificis potestatem depraedica ubi. sine. p. runt,pulchreque Cyrillus Alexa irinus dixit Petro omnes iure divino caput inclinant, & primates mundi, tanqua ipsi domino Iesu obediunt:&, Ipsi apostolici throni Romanorum pontificum solius est reprehendere, corrigere,statuere,folvere,disponere,& loco illius liga- 1e,qui ipsum aedificavit. Et Maximus;omnes fines orbis qui dominum syncere receperunt, de ubique terrarum catholici veram fidem confitentes in ecclesiam Romanorum tanquam in solem respiciunt, Set ex ipsa lumen catholicae de apostoliciae fidei recipiunt. N u nc autem in m proprio ad eundi sunt mi pontificatus loco commode adiungemus necesse esse illum qui evasurus sit caput e clesiae universie, membrum eiusdem per baptismum .fidei protestatae sacramentum,pr haberi .es Hia vero ecclesiae acceptio, atque ita membri eius varia comperitur non ab re fuerit de his brevi quod usui sit, disterere Ec- o i' si clesia convocatio, sive concio late sumitur, ut in Actis i. h. i, e usurpatur; dein contiacta significatione ad excellentio, R*.f. i. rem coetum accipitur pro cultorum dei congregatione propter vocationem supernam,sic ut in sacras literis, ma

383쪽

xime instiumenti novi frequentissime patet. Pius vero dei cultris praecipuus, internus animorum est quo auro rc in ueuerantur uti supremum filicia te ipsi subiungens, tes. virtutis eius similitudine, quemadmodum jubens vult: secundatius aut e cxterior sensilis cultu sella lactus interioris ordinatus, unde valorem haurit qui por te so lus pretis latissimo intervallo minoris emAc si principalis interior mentium cultus attendatur, no spectato extero, quotquot unquam a mundi collitutione spuitualem cultum numini caehibuiste reperiatur, ad ecclesiam elusinodi pertinent,infimo gradu ij qui fidei titum obsequium offerant, superiori qui charitatis viae, supremo qui consummatae in Helicitatis termino. Hic vero gradus peculiariter ccclcsiam triumphantem constituit; infra quam rugae ac maculae experte cultrix collectio qua- E, tenus in terra versans advcrsus spiritales hostes pugna sustineat, sub militantem ubique cadit: quarum invitici ' si , si corporis,suo cuiusq; ,influxus modo Christus princeps caput est. Verum quia homo mente atque corpore constans vitam mortalem agens utriusque ope nititur , nec intellectuales actus sine corporis suo minis tante fervi

tio exercere potest, sicut superius declarauimus: natura is

le est homini mortali sensi ollibus exteris operationibus subservientibus spirituales internas edere nempe intellectus, qui ut certam intelligentiam pariat, expedita invigilia tensilem quampiam actionem extimam praete, tam Ragitat,& voluntatis,quae prqviani intelligentiarn requiri t. lnde provenit, ut nobis naturale sit etiam eo ris actibus intimos animi tum apprehensionis tum consequentis affectus excitare,subin& que plerum que tanto intentiores hos reddere, quanto illos validiores tro

384쪽

sci reconemur . Uti tur S

carnis obseptum supremo spiritui divino hibiungenducieamus, eae teri animalis spiritus praevia ventilationc na turaliter egemus,quo eius ceu flabellis igniculus animi excitus paretur, uti ad superna tendat , aspiret, seratui. ao fit ut pro uativa hominis conditione numinis ex terior incultus interno adminiculo stipitier qu amquod uterqs deo debetur,utrumq; ubi exhiberi iure suoi poscete postillatis qui autor omnium utraque hominis partem, mentem corpusque codidit, coservat, subtexit, ac beneficiis cumulat. Praeterea mortales invice extern is indiems exemplisque amplius monemus ac monenuit: itque quin egemus,aliorum auxilio admoneri, dirigi, & in universum iuvari iuxta recta rationem expetim , . sic vicissim alijs indigentibus adiumento esse debemus secundum naturalem regula a Servatore comendatam,

. Omnia. inquiente quaecunque uultis,ut faciat vobis homine s& vos facite illis. liaec est enim lex, & prophetae. Cumque saluti nostrae & incolumitati potissimum spia . . . io rituali consulere praesidi js et sim aliunde astiti, iudita in A. et , situm rectae rationis dictamen teneamimst ut sterendurillam regulam itidem alijs mutuo cosulere obis en in , . . prout sapiens expressi de hominum codit dic Io lilius, '' Mandavit illis unicuique de proximo suo: in quid ii . Utrum et u s leni speciei ebstriditis: cilaeni parentabui ui ne uehita elut in Meredeuteiri cxerceat .. i autem in diu ibo cultu tu luteiri' extet non tu isto equandoqui languescit, cessat,aberrat.& aliorism coicia--hium numen manifesto exeniplo,ci operaegre iri sitori, tant,atque in via reduci Communitet et go cui ctos a- erga caeteros ordine d(bito praestare ius gemj num

innini

astringi V,

385쪽

xime instrumenti novi frequentissime patet. Pius vero dei cultus praecipuus, internus animorum est. quo auto t. rem v euerantur uti supremum finem se ipsi subiungen, ites. virtutis eius similitudine, quemadmodum jubens vult: secundat ius aute exteriori en silis cultu seli ad actus interioris ordinatus, undc valorem haurit qui petr se so lus pretis latissimo intervallo minoris est.Ac si principalis interior mentium cultus attendatur, no spectato extero, quotquot unquam a mundi collitutione spis itualem cultum numini cxhibuille reperiatur, ad etailesiam

eiusmodi pertinent infimo gradu ij qui fidei latum ob

sequium offerant, superiori qui charitatis viae, supremo ui consummatae in Helicitatis termino. Hic vero gratis peculiariter ccclesiam triumphantem constituit; infra quam rugae ac maculae experte cultrix collectio qua- Eph. s . . tenus in terra versans advcrsus spiritales hostes pugna D: sustineat,sub militantem ubique cadit: quarum myttici corpori suo cuiusq; ,influxus modo Christus princeps p, ii in caput est. Verum quia homo mente atque corpore constans vitam mortalem agens utriusque ope nititur , nec intellectuales actus sine corporis subministrante servitio exercere potes , sicut superius declarauimus: natura te es homini mortali sensibilibusexteris operationibus subservientibus spirituales internas edere nempe intellectus, qui ut certam intelligentiam pariat, expedita invigilia ensilem quampiam actionem extimam praete- tam Ragitat,& voluntatis,quae prqviani intelligentiarn requirit. lnde provenit, ut nobis naturale sit etiam exteris actibus intimos animi tum apprebensionis tum consequentis affectus excitare,sub nae te plerumque tan- ito intentiores hos reddere, quanto illos validi orsoro-

386쪽

CAP., LIB. III DE AVT. S. SCRIPT so

serre conemur Vt igitur Spiritum incorporeum mole cunis obseptum supremo spiritui divino subiungenducieamus, exteri animalis spiritus praevia ventilatione na turaliter egenitis,quo eius ceu flabellis igniculus animi excitus paretur, uti ad superna tendat , aspiret, feratur. Quo fit ut pro nativa hominis conditione numinis exterior quos cultus interno adminiculo sitiptiter quam

quod uterqs deo debetur,utrumq: tibi exhiberi iure suo

polcete postillatis qui autor omnium utraque hominis pariem, mentem corpusque codidit, coservat, subtexit, ac nesciis cumulat. Praeterea mortales invice externis , indicijs xemplisque amplius monemus ac monem ut: utque qum egemus,aliorum auxilio admoneri, dirigi, & in universum iuvari iuxta recta rationem experim , i sic vicissimul s indigentibus adiumento esse debemus secundum naturalem regula a Servatore comendatam, a M. F. h. Omnia nquiente quaecunque vultis,ut faciat vobis homine s& vos facite illis. haec est enim lex, & proni erae. Quin que saluti nostrae;& incolumitati potissimum spi a . . ita rituali consulere praesidiis etiam aliunde asstiti, iudita insitum rectae rationis dictamen teneam istast ut secundarillam tegulam itidem alij, mutuo cosulere obligerarin , . prout sapiens expressit de hominum coditote loqucias, 'p' Mandavit illis unicuique de proximo suo , in quo m . matrum eiu silebi speciei hognato, eisden i parentibut orta cxer cat ibi is o .u auten indivivo cultu fuit, terno tu extetno non ulgo quandoque languescit, cessat,aberrat.& alior in coicia -- ium numen manifesto exemplo, opera eget incitari, agi,atque in via reduci Communiter eigo cumstos a-

erga cisterta ordine debito praestare ius grain num Hli a astringir,

387쪽

astringit, ut undique veneratio in deum ultimum scopam refultet. Horium vero haec alto repetita principio elpiciunt ut oliendariatis divinum apud mort les cubium non modo internum, sed exteriorem no lecretum tantum,verum & apertum ac publicum in mutuam ita notitiam deventurum esse opo itere. Manisestorum hibiusmodi numinis cultorum collectio ab orbis primi dio adtinem succedens ecclesiam costat,quam licet manifestam, publicam visibilem appellare adversus h creticos invisibilem quandam quae nusquam sex, comminiscentes. Tales ab orbe condito cotinent successu derculi tores no de ille, qui cultui sanctitatis intern exterum etia publicum adiunxerint, e iuris literis constat,quemadmodum inckronographia id arsiumentam cum alijs late proinvii sumusi xter porro cultus interioi emprotestas palam editi; exterius obseruantus aptis caere-monbsque congruis summa dei dignitatem designan, . et bibe idam decentibus conficitur Eie patribus ante veterem legem scriptam liberae pro cuiusque pia voluntate fuere, nisi cui se quispiam voto asti in xistet, veluti lacob de- - . . s.cumis numini offerendis: oblationum autem culmen se scrificia obtinentia in usu perenniter fuerunt,quibus circa quipiam deo dicata S insumpta sacratactiones operati faciebant sicerdotes,quales etia ita fuisse a deo desi- inatos ad populi sui gubernationem a principio usque,

f IAbel in primis, Seth, Enos,Enoch, Noe, Melchisedec, Iob ex ore Apostolorum Clemens prodit. Lege vero a . o. numine supra naturalem posita pr*tcripti divini cultus exteri ritus ijs quibus lex lata sit. observaviniis ius necessitatem ex diuino iussu afferunt, ut iuxto i os deum colant, quibus subinde se sponte addi cere debeant . ita ut nisi

388쪽

CAP. s. LIB. ΠI. DE AM II S. SCRIPT. si ut oisi se illisolis erimn aprii storum dei culto:

religantis proprie conivnmati ena surti iunxit e diverso religio a repetita elegra' ne appellata culinna dei an plius designat liberi3 gemmiis constantem quibus in univerium conspic vis is igi pessa in qua multitudinis coetus conveniarum , publice, con littere neceste est. a Gi . e. Hinc patet post evangelicam legem univerta generi hu mano editam nullum ad shusi in manifesta pertinere qui non siit baptisinate initiatus prima e vangelica carre monia. qua fideles taphra fidelia professi se hristianae legis cunctis prcceptis obsin vandis obligant. satiare catechumenus necdum baptietatus, quamlibet ex animo susceptae fide fidelis sit intcxioris cultus ecclesiam, riv etiam ad manifestam attinet, illius membrum aron huius est extra quam ad huc foris consigens secundum

postolum lio subest judicio praesulis ecclesiae ipsius uae .

de his tantum qui intus subsunt, per iudices praefectos iudicat. Huimesclesiae , ut caput vica uin Chri tu vix mortalis evadat membrum initiatione baptismi, uti exponendum proposuimus, praeformatum esse opus est . Sunt autem eiusdem praecipua membra quae charitate impulsionem vitalem habet a primario capite Chi isto his profluentem. Atquq fidem informem larit i: , actu potissimo defectam, eatenusque mortuam Duncupatam retinent, membra quidem ecclesiae huiusmodi.& Christi sunt, verum deterioris notae; a capiteldmea C hristo influxu interiore vitale'ahi im credendi. notitiaque fidei dogmatibus astcntiendi fulcipientia VPeniqueiqvibus per insidelitatem oppositam adsuillain

389쪽

LIB.m. DE AVT. S. SCRIPT. CAP.s.fidei habitus etiam arnissus est. solummodo sunt i psi ulmet ecclesiae membra p,t sigillum bapti liniani

niae cha aeterem indelebilem imprimentis ut poteta, cultatem participatricem quoquo modo dominici sa- NH. γ ea cerdotij sempiterni. Sed ita tamen , ut quemadmo- dum animalis colporis artus stupefacti, quod initiaereant, 'opiorem, quam separari, potentiam subeunt, uti nonnunquam a recuirente virtute functionem leno siem, vitalemque lationem recipiant: sic per baptiss., i. eremi signaculum Christo, etsi subiuneto corpori mystico ecclesiae insiti propinquiorem, quam seiunctis a cultatem ob id attingunt, uti sublato infidelit tis, ac letalis offensibilis obice a principe capite' denuo efficacia inquente fidei sensum, & cnaritatis impulsum resuinant: atque hactenus membra eiusdem ultimo iactu, vestigio vitalibus actibus assint,loco postremo celentur. Num qui nullo modo actu Christoc nectuntur, coita poris eius membra potentia sola, no absolute dicuntur. .

Illa porro solo baptismi charactere insertorum sacultas ut in deliit,duobus fulta est Principaliter virtuteChru : sti suspicientissima' otius hueniani generis saluti lepi ' 'riri securidarie Erbitri huius iiii liberi te Hiaec da-

natis viae terminum transgressis illigata malo est,ititia hec libe ita fit quibus instauradis Chri lcus apere vir , tutem si ' fit En adteruis communitare aerein M. . , ainsimulabiliari ic . Nullo imitius modo qui ibaptis isti

390쪽

ris , tum etiam exrerni Traescripta ommumcatione, mutua sane saetarum caeremoniarrum potitam tuacra mentorum subministratione . coimmuniumque pre)cationum de religi'sae conversationis ope. Vae autem viciarum membrum ilia quo periculum est uti latius serpetrue malo partes ais e corporis inficiantur, consiblium eth ves resecare. vel ita obvincire, Ut praecluso a md tu tanquam abstractum non officiat interim si qua fieri possit, ad l initatem reducendu me: sic in mici eccleli sitici corporis membrum , a quo reliquis di lcri men impendet sive false doctrinae ad vel in C; ita: c tholicae, , sive , lepravata: vitae virtute ni subes ei gentis, consultum est ecclctiallici rectoris cara & autorit Ite ab aliorum communione arcirci tui' ne aliis impiae talsitatis aut scelerati exempli virus ast let, tum ut lepara ratione pudeficium, ac subsidiorum exposita opitu latione destitutum in serius ruens,ita humiliarum, quasique ictibus admonitum ad laniorem montem revocetur . In hunc modum abstenti excommunicari dicuntur extra ccclesiam constituti, prout strictius per exockes eminentiam sumitur ecclesia publice sacra mentorum symbolis, precumque sus agiis , ac religioso convictu vicis stin communicatis constans communitas ob interni culius scopum destinatum . Baptismatis tamen sigillo notati quamvis sic ab ecclesiare communicatione sint extorres adhuc nihilominus uti membra sub latitudinem'. ac ditionem ecclesiarm inifestae cadunt. latius accepit pro publico coetu dei .i calliorum quales se serebaptismi autoramento ij piose

si lia ac M u l lip lex igitur eccic sit acceptio que in i si di sti n

gua ar conrationem parit,labtiliter discreta, clicta li c