장음표시 사용
411쪽
. LIB. III. DE AVT. S. SCRIPT. CAP. n. mecessaria consequentia decisionem semper inferre,quaei potestate potius legislatoris, quam dialectico artilicioi nititur .cius que antecedentibus haud raro nullo iure aperte statutis. IJ quod etiam iuris civilis similitudine
constat, in quo ratio velut anima legis a decisione omnium sententia secemitur, quamvis ex ea perspiciatur, quousque vis legis se porrigat. Iam vero in decisonib ipsis pontificij iuris multa per pCesules Romanos contraria fuisse sancita non desunt qui obiectent: quae prolixe conciliare sacros canones egisterentium es . Nobis enim aliud nimis opeiosum agentibus sat est in genere in icare nil tale in potificio iure comperiri. Pleraque siquidem non recte intellecta putantur adversa,quq si introspiciantur,invenientur apprime cossentire. Vlt Ius h ubi luccestar quispiam ait praecessoru aliquem aliter tu sp do. si dicas te aut sentiste viderisententiam illius refert,vel cu de Ivortii, ctanter prodit,qua is probabiliter censens consultanti ' 'U' '' ibus doctoris more potius, quam iuridica praesidis summi autoritate responderit: sicut & quisque multa sua 'probabilia interscrit.& quam decisionem iuris laturus est,prius probabilem rationabili causa fultam ostendit. . Sed & si iuridicae decisiones, quales in poti fich iuris volumina redactae sunt oppositae proferantur:confoderar dum et pro varia teporum necessitate,ac negotijs, maelis q ue diverse urgetibus in multis a paris potet latis Iegi liatori bus, i m mo &ab eodem recte polle o u et ia i natu mdifferant. coniti tui: qu* sane uno tempore contraria sorrent, liver sis autem lata temporibus et oppommitatiubus nequaquam adtersantur. Huius doctrinae clarum exemptu lynodus nobi, Tridet ina luggerit inquies a Supi . iam etsi dubitandu no est clandestina matrimonia libero
412쪽
CAP. io. LIB. II. DE AVT. S. SCRIPTI s
cotrahentiu cosensu secta, rata re vera esse matrimonia,
qua diu ecclesia ea irrita no fecit;& inferius aut allicr g praesente parocho,vel alio sacerdote de ipsi' parochi seu ordinarij licentia, & duobus vel tribus testibus matri.
monium contrahere attentabunt;eos san cta svnodus ad
sic contrahendum omnino inhabiles reddit, & huius.
modi cotractus irritos & nullos este decernit, prout eos praesenti decreto irritos facit & annullat. Potuit naiiura . ut praemittitur, ecclesia per suum sane, & concilij praesidem constituere impedimenta matrimonium dirimentia,subinde que augere, minuere, mutare prout religionis Christianae gubernationi congruere intelligeretur, ita ut prius concesta postea prohibita, & contra tarent,
materia variata, non mutato quod aptis omnibus concurrentibus recto conficeretur. Habet autem id locum
prisertim in cotractibus varietati ni miti obnoxijsupindeque coiugio multiplicibus nexibus impeditissimo rin quo concilium aptam contrahentium materiam stata celebritate definivit, non ministrum qui formam induceret, necessarium constituit, sicuti eucharistiae sacerdos es sine cuius consecratione nullo unquam tempore dominici corporis & sanguinis sacramentum peragi valet:quandoqu idem fatetur se iste rata & vera priora matrimonia clandestina,quae utiq3 sine talis sacerdotis presentia celebrabantur. Ac re vera Chrissus sacramentoruinistitutor quin ipsum matrimonium sacramentum redaei dit humano cotractui recte inito supposito, gratiam de tuo ut tul e pollet eius usus exeri, adiecit. Unde & forma eius Ac materia sacramentalis dicta signis constans econtractus ipsius natui a venanda est duplici traditione acceptatione que consecti , ubile m uber in coniugalem
413쪽
nexum uxorem viro tradit, is que acceptat, ac vicissim se vir uxori maritum dedit,eaque acceptat. Habet itaq;sse signa exprimentia traditionis duplicis consensus uti materiq integrq partes: explicantia vero acceptationem mutuam uti plenae formae integritatem, simulque conitractus,. itque ideo sacramenti absolventia. Vt vero coeptum pergamus iter, rursus nonnulli obiiciunt religio-l ox ora ines uti monasticos a Petri successore apies batos, quorum aliquot postmodum aboleri mereantur. Atta- men summus antistes recta latum instituta probat, quae
nulli eiusmodi ordini talia sunt,ut qui iuxta ea vitam instituant. non praeclarum virtutis specime edant. A quibus si postea clesciscentes ad luxum pravitatem que declinent, consentaneum es ne sub instituti sancti umbra improbitatem foveat, quin potius ut deiecti locum sa- cultates que potioribus cedant. Obibitur pritet ea canonum onerosa multitudo,illudque Ausustini occinitur, To. sad Christianam religionem quam manifestissimis &paucissimis celebrationum sacrametis dei voluit misericordia esse liberam , servilibus quidam premunt oneribus, adeo ut tollerabilior sit conditio Iudaeorum, qui legali bus seci amentis, non humanis praesumptionibus sub ciuntur. Huic velo incommodo par est existimare summos pontifices mederi, quoad liceat,velle: sed humanae malitit crescenti in dies innumeris mali, non nisi numerosis canonibus quemadmodum occurrat, reperire. Quamquam d nonnunquam ne nimium subditos gra veni,costitutiones promunt,velut regulas chancellariae appellatas,tempore vitae cuiusque duraturas. Pro certo
itaquehabendum est Servatoris vicarijs legiferam iudicialemque iam expositam potestatem esse,qua recte uti
414쪽
queant sive iubendo ita ut statutis subditi obedire teneatur, sive ineptam nonnullorum materiam reddendinita ut irrita restent.Procedui adhae c summi praesules in multis ex humanis praesumptionibus,coniecturis, testimo hiiijs bationibusHuae prout humana se habent,aliqua.do cotingit veritate haud niti: ob idque viiij, miseriaeq3 mortalis, non pontificalis iudicij culpa est, si veru desti
Cai si . aut nans no seriat. Quid quod ipse deus non exactiorem aar.i nobis notitiam exigit in moralibus, qquq adesse queat
diligentiam adhibenti, quam gnavi providi que pro cuiusque functione varia solent apponere, ut de culpa vitetur,& actus studiosus ex virtutc relinquatur, sicut pro-s.eoen . ii pria consuderatione dicata discussimus.Vnde & Theo- log consulti pro eoqiiod sustinent, munere consulendi spirituali saluti adeuntium percontantium . non modo
sublimioris theologicae dolirinae studijs,verum etia iuris, praecipue pontincti, quo theologit praxis quida exercetur, multaque ad animi falute pertinentia pricipiu-tur, sedulo mentem adiicere debent:uti fideles officii sui admoneant docentes modeste de superioribus sentire. iustis que ipsoru m maxime summi prcsulis iussis obsequi. Q andoquidem de veter bus etia pr*fectis Dominus suis in evagelio imperavit: Super cathedram Moysi sederunt scribi & pharisti omnia ergo quscunque dixennor h. rint vobis, servate, & facite:& in Deuteronomio Si di felle & ambiguu apud te iudiciuna esse prospexeris inter sanguinem & sanguinem; causam &causam, lepra de non lepram; & iiudicum intra portas tuas videris verba variari:surge & ascende ad locum quem elegerit dominus deus tuus, veniesque ad sacerdotes Levitici generis, & adiudicem quisuerit illo tempore; qu(rciquc ab
415쪽
eis qui indicabunt tibi iudicii veritatem:& facies quodcunque dixerint qui praesunt loco quem eligeret domihus & docuerint te iuxta legem eius, sequerisque sentetiam eorum, nec declinabis ad dexteram, neque ad sint, stram. ametsi Loc etiam ad sancti fidei dogmatum determinationem spectat,de quam iam agendum est. ra. p. Sanctae fides decisionum autoritas. Tqui pontificiae autoritatis pars ea tractanda e superiori divisione, manet, sua Domini vi- Scarius succellor Petri summae potestatis col- lato munere fungens publice de sacrae fidei dogmatibus quae prcsertim in disceptatione veniunt, iudicialiter pronuntians quid certo crede lum fidelibus sit,declarando definit. Vt quippe supremus an . tistes iudex & pallor ecclesiae universae pontificij iuris decreta Promulganda publice iussorijs decisionibus co .stituit. sic itidem fidei dogmatum regula cunctis tenendam assertoriis definitionibus prq stat. Hac namque publicam iudicialem fidem fideli fraternitati cofirmandae
praesidi non desecturam, qua uti summus iudex norma credendorum tuto certo que dogmatum decretorio iudicio palam promulget, superius iuxtaServatoris pollicitationem indicavimus. Sunt autem haec duo suprema propria que summi potificis munia, usque adeo ut cum multa gerat inferioribus concessa, vel quae committere possit, nulli alij vel facultate delegata per ipsum liceatis-la exercere soli ei iudicem universalem agenti aco litore omnium asclipta. Nam etsi ordinandituris sanctiones, descutiendi que religionis sancit dogmata quit a sumnio pontifice subiectis cura madari, uipremi manus determinatio tamen ipsi reservata est, quq rata certa que
416쪽
CAp.ra. LIB.lli. DE AVT. S. SCRIPT. salioqui vacillatura, reddat iudicio subditis incommunicabit Porro decisionum principis promulgatio publica mani set latio es per autoritatem principalem facta, ita ut certo facile que in subditorum notitiam actutum vel non dubia rclatione aliorum quanta vis earum sit, devenire possit. Quamvis aute princeps per ministros suos promulgationem proferre valeat,naud secus atque per te, ita promere censetur, cuius praecipua facultas in ministris ceu instrumentis operaturiusque adeo, Ut nequaquam illi sanctiones ferant,quod facet e proprie prqudis est, sed in ijs perque ipsos princeps propria potest
te perfungens. Quemaamodum igitur promulgatio solennis decretorum iuris fieri nosci que suevit, ita & definitionum fidci sit menda est, qualis & in generalibus concilijs in usu est edi, & ubicunque summus pontifex e. ii. de fide decernat, similiter adhiberi co gruit. Sicut autem in iuris sanctionibus quibusque id quod praecipue statuitur,unum est,ad quod inferendum reliqua piae mittuntur,explicationem causam que saepe probabilem no iuris decretum aliud simplex multiplexve complexarita in sacrc fidei quibusvis decisionibus quod prcsertim
definitur plerumque unicum est, cui colligendo caetera praeiacta expositionem continent,causamque definiendi plurimum probabilem, no aliam si dei definitionem, alias ve ipsa eadem deteria unatione diffinitas: Nq quod nequeant, quod haud raro evenit, necessariae vel e fidei principiis ratiocinationes duci: sed quod potius decisio , facultate pontificia a numine prosecta, quam arte logica fulciatur. Neci ursus quod non possint haud prolixo cotextu plures decisiones ordinatae conseri: sed quia parest uti iudicialis potestatis unum aliqud seoi sim decer-
417쪽
LIB.III. DE AVT. S. SCRIPT. CAP. ra.
nere secundu humanu usum destinantis parilis modus sive in iuris decretis, live in fidei definitionib' servetur, ita ut discreta causa praemisse, no potestatis pro libito abusus, sed rectus tulte rationis usus in speciem praeferatur. Quod si quando plura brevi decernautur,consentaneu est, ea omnia breviter observata esse,quq in eiusmodi consyderationibus exerciti non dissiculter perspicere ac discernere valeant. Veru quia in com une consulenduest,opere pretium fuerit non nullas notas in medium a
ferre,quibus desidet dogmatibus definitis iudicia facta
pontificali autoritate internoscantur. TaleS aute erunt,
si dicatur ibidem quicqua proprie expresseque a fidelibus sirmiter esse credendum, aut uti i idei catholici dogma sumendii, aut evangelio doctrinave apostolica, min universum sacra scriptura, divinaq3 autor itate prout ita explicatur, assertu,atq3 contentu . Si rursus ijs aliquid este contrariti asseveretur, idq; tutates pro hqreticis apostatis ve a religione decernantur. Si pr*terea in sentiente
prava falsaq3 recte Christiant doctrint opposita anathema iaciatur. Si denique asserens quis sive affirmado sive negado quicquam ab ecclesiastici coetus comunicatione alienus eo ipso lententia lata iudicetur, indicante vel in simplici assertione leti seram culpam falsitatis utique perniciosissimae, ac proinde divinae veritati adversantis inesse,quq tam gravi poena pucelli mereatur. Potest naque non allertio nuda scd vel publica pr*dicatio ectio, uisputatio, scriptura, simileve aliud ob offendiculum, ac discrimen puniri, talique coertione cohiberi, etiam si asserentii simpliciter sententia non prorsus haeretica censeatur. Ad hunc modum facile erit indicia capere, quibus certa firimque fidei iudicia decreta noscantur;
418쪽
Ev. G-. guitatis temperamento feratur videri aliquid ad fidem '-t catholicam pertinere aut ei contrarium,ini inicum, alienum quicquam apparere . moderatio ea iudicii certi soliditate infirmat. Hocum omniti exepla cocilius. & canonici iuris voluminibus apertis obvia sunt. Hinc ia inter sacrq scripturae coditores & summos pontifices aliquid ci edendu de catholicae fidei necessitate decretoris iudicibdeclaratione definietes disseretia exordiu sumit. Ab illis enim quicquid in sacris literis asseritur iuxta indicata in si superioribus, autoritate divina testatum summaverita. tis certitudinem aeque obtinet, sive ad potissima myste .ria,sive ad siccudaria iis adhaeretia spectet, sive asseveretur simpliciter, sive ex alijspmissis colligatur, sive ad aliud concludendum, illustrandum soprobandum praeiaciatur, sive per transennam mostretur, quasique parergon abundatioris doctrinae gratia dissundae, sive obiectis co-trarijs diluendis opponatur, aut alio quovis modo se gerat. Quecunque vero a su premo presule circa fidci quavis definitione decisam afferuntur, no cotinuo ad fidei
certitudinem extremam propterea cuncta pertinent:verum id modo, quod potissim lina in controversia iactatum propositum fuerat defini edum, e sacraq3 domina derivandum tractabatur,quodq3 designatis notis, similibus ve ad catholicae dogmata fidei attinere costet. C tera causa doctrinae adducta, nisi aliunde divini testimonij autoritate certa prorsus sint; non idcirco id fastigium assequuntur et sed satis est, ut rationi consentanea sint, ae quadam probabilitate nitantur. Talia sunt pleraque inducta explicandi gratia, colligendi- . . . et que, aut respondendi obiectionibus vi vel obiter & in M in 1 transe
419쪽
LIB. III. DE AVT. S. SCRIPT. CAP. ra.
transciirsu praeter militiatum precipuum adiuncta. Cui tu, praetex alia exemptu in accipi potest e concilio gene. r. ..' i rat tacto sub Innocentio tertio, & in iiiris canonici volu ' et ' imina relato, ubi dum ad supremae triadis dillinctione unitatem que declarandam atque deliniendam praesertim tenditur,cui sun interitur qui sua omnipotenti virtute simul ab initio temporis utramque de nihilo condidit creaturam spiritualem.& corporalem, angelicam videlicet. Se mundana. Quibus verbis assumptum fuit, quod longe probabilissimum erat, angelos eodem momento simul cum inudo creatos incorporea substantia a praeditos este: non tamen uti catholicae fidei dogma est
illic determinatum, nisi aliude habeatur. Id quod divus Thomas aperuit, qui qum decretalem illam decissione
enarrasset.postea in theologica summa contrariam len priue .ientiam erroneam non reputavit, nec haeresis nomine et T. inussit. Hoc autem omisso propriae dete minationi,nuc ' i
ut quod instat peragamus, discrimen quoque inter P tri succestores decet nentes apostolos que patens e dictis evadit. Apostoli etenim ut luo loco superius ostedimus , mihi Christi legationem gerentes quoties religionis causa di vinae fidei doctrinam promebant assis e te Spiritus sancti promissa illuminatione, nullo pacto errare nec labi
docendo quibant. Id vero Petri successoribus non in omni doctrina vel religionis ac fidei causa prolata necessario tribuitur: immo ne in tota quidem decisione con
texta dogmatis fidei decernedi gratia,sed in ultima eius declarati iudiciali definitione. QIemadmodum & in
ecclesiae gubet natione praeceptis que, ae decretis feren
dis tametsi parilis ditionis potellas apostolis,& Christi vicari ab eo xelicta est. nihilominus primitiae almi spiti m ritus
420쪽
l ritus habitae illi qui cos omnem collito muneri opportunam veritatentu censi i-rictus consolatoris,ad vocati. ad laoitatoris in I arsupiemilaret, abunde comprobant pleniorcm i psis ductum adfuisse, qui ab errore omni, Ac gravi culpa liberos assereret: cum tame summis pontificibus gravissi a liwrexe ddicta polle nemo amet, , bigat, eosque subinde flectibus servietes lupa vel iusta
mis. .s non iuste perseris. Quatumvis autem apostolicae iuris dictionis praecepta rectissima pro temporum maecedentium necessitate fuerint Iuccedentibus aliud flagitantibus potuerunt a paris ditioni summisant litibus rectes . .m temperari, abolerii novis que mutari sicut est superius statutum. Caeterum ubi de sacrae fidei causa iudiciti sucoctilores Petri promunt,doctrinam nimirum toti ecclestit cum obligatione credendi proponentes, iuxta trahctationi; formam, rerum quae aguut , qualitatem: verborum proprietatem ac vim notatam; tales eorum assertiones, itidem atque apostolorum fideles instituetium; de conditorum sanctae scripturae divini testimonii fasti- giu attingunt. Si quide eg fide catholica, cui salsu iustita
esse nequii. certissime credendae sunt secundu pollicit s .e. io v tione Servatoris precari in caciter, ne vicarijs suis fidescinia. eiusni odiiudicialis deficeret, qua fratres confirmarent. Nam sacrosanctis biblius supra nae veritatis divina testi
monia continentur quidem .sed non coarctantur, ut nopotvelit deus paris autoritatis aliter oracula fundere ;quae ubicunquetalia esse constiterit. ut hic divino Christi testimonio constat, pati fide, veneratione, obseruatia sulcipienda suspicienda que sunt, de excoleda numini, Tm. i. e. cultoribus germanis . Adest aurem ex illa dominias a ire seniper exauditi promissione, ut &superias praesi te . gnaumric