Opuscula et carmina latina;

201쪽

AD ID LIVIUM XI. 22. 179

quod ingentis magnitudinis serpentem, Obvia quaeque asto imPeiu roSternentem, a tergo consΡexerat, illaque mole vastitatem Italiae oriendi acceperat, dubitari ion potest, quin Sacro quodam horrore perfuderit et in stuporem deitcrii milites, quibus haec narraverat. Quis CScit, quam

varia et inveterata fuerit veterum in omni draconum et Serpentium genere superstitio λά Iam Vero, quae comme-9 moratur in hoc visu ingens bellua e SerPentum genere, Vel ad illud genus superstitionis referenda est, qua genios loci et heroa draconum specie praesentiam Suam manifestare

putabant, vel ad vulgarem de draconibus loca vasta et deserta incolentibus Opinionem, de qua contulisse iuvabit Bochartum in HieroZoico T. 11. p. 438. s. Nec illud Omit

tendum, quod de nimbis cum magno coeli fragore erumpentibus affertur in hoc visu, quos irati IoVis signa et maxime portentosos habitos Sse, τεοας χιος καταιβατου , V. Liti m. in Lov. Fulgerat. c. s. p. 266. seqq. neminem su

git. E quibus omnibus hoc liquido patere arbitror, nil ad

animos militum religionis fiducia sustentandos aptius CCOmmodatiusque architectari potuisse imperatorem Oenum, quam talem visus nocturni speciem. Notissimae sunt similes excellentium tum antiquioris, tum recentioris aevi impe-

' Vide, quos laudarunt Fabrie in Bibliogr. A. p. 313. Musgrauius in docta dissortatione de de Salute Londin. 1720. et nuperrime Naschius in Lexico numismatico, docto opere et laborioso s. V. draco. Sed in hac assidua virorum doctorum pera, in numis, inscriptionibus, libris veterum omnia tam multiplicis et per innos sere gentes dissusae superstitionis vestigia indagandi multa tamen supersunt, nondum ad liquidum perducta. Nimirum ut Singula, quae nondum ad genera sua redacta et descripta sunt, apte disponi o secerni queant, historiam naturaleni in partes aliquis vocet, et innuniora fere serpentium genera, quae pud ve teres occurrunt, quod nuper in simiis socii Lichtenstein ius, rite discernat oportot Quod quam difficile sit expeditu, norunt naturae consulti, qui adhuc in herpetologia maximas tenebras sibi ossundi conqueruntur. CLBechmann V. l. ad ristot M. . p. 318. 35 l. Multa suppeditabit Bochartus, egregius harum antiquitatum promuscondus, et passim recentioribus, novissime in notis ad Bructi itinerarium, compilatus. Quid quid ex intimis naturae et antiquitatis penetralibus proferri poterit, D fatim prael, sebi Vir Sunianus, Schneiderus, in seditione icandri, quam hisce nundinis Lipsiensibus Q scriniis, in quibus diu delituit, emissum iri, laetabundi accepinius. Sed his praemissis, parum tamen extricabitur,

nisi hoc ponamus omnem τιολατρειαν Vetorum derivandam esse ex an

tiquissimo Felissorum culturiatis dem Felischendiensi , de quo ad librum Brossi in vernaculum sermonem conversum docte disputavit Pistorius, Praepositus cseritZensis in Rugia insula.

202쪽

iori cerva, Marii mulier fatidica, Palladis clypeus anie Alexandrum gestari solitus, et permulta alia, quae collecta reperias apud Frontinum Sirateg. 1, 11. --16. Lipsium iu Politicis, Camerarium in Horis Subsecivis, et sexcentos alios ). Nec abhorruit Annibal a commenticiis eiusmodi et fictis religionibus, quibus fiduciam suorum adiuvari in telligeret. Id quod simul ex aliis locis, simul ex eo, quod paulo ante Livius de itinere eius Gades suscepto, et Oiis

Herculi Gaditano persolutis nuncupatisque enarraVerat, tu

culenter apparet Laudanda igitur Livii diligentia, non vituperanda, Si quo strategemate Annibal callide usus erat, ut milites ad tanti itineris longinquitatem et discrimina expavescentes confirmaret, id bona fide literis consignavit et ad posteritatem PropagaVit. 10 Sed ne quid dissimulem, dum haec singula perpendo,

pupugit animum Suspicio, totum hoc somnium nec ab Annibale unquam Visum, nec fictum esse de industria. Vix videbatur ille tantae molis bellum suscipere et impeditissi naum per Pyrenaeos Alpesque iter conficere potuiss sine praesenti numini ope et deorum επι ανιέα. Arripuerunt hoc historici, Graeculi in primis, fabularum miraculorum que capiatores Vidissimi, et variis fictionibus, quibus ine scarent ac delinirent lectores, Pro more et ingenio quisque suo, res gestas Annibalis exornarunt. Ad lecythos igitur et igmenta historicorum, vanam lectorum delectationem aucupantium, Periinuit Iloc quoque Annibali somnium.

Quo in genere quantum indulserint sibi historici Graeci, vel ex una Alexandri Magni historia abunde patet ).

Confirmare su-Ρicionem nostram et conficere rem videtur

locus eximius Polybii III, 47. S. ubi persti ingit illorum

' Nec contulisso pigebit, uno in haud dissimili argumento de nobi

lissimo illo lucis signo, quod Constantii uis in quiete sibi oblatum esse finxit, I,iliis luam infestis armis cum Maxenti de summa rerum decerneret, ctite disputavit Gibbonius Histor of the Decline and ut of the N. Emp. Om. III. p. 209. Basil. Ilii portinet somnium illud, quo herbam sanando Ptolemae idoneam AleX:Huiro ii dicatum erunt vid. Davis ad Cic. Div. II 66. p. 28 .eto essesitig ad Diod T. II. p. 240, 5 . Alia nudavit ieiushem ad Curi. IX, 8. 26. s. ainle Croi r Laetimen Critique des anciens historiens Alcaeandre Graiid, P. 46.

203쪽

ineptias, qui Annibalem itineris per Alpium raecipitia et

solitudines ignarum una cum exercitu periturum fuisse dicerent, nisi deus aut heros aliquis tauquam deus ex machina, illi suppetias tulisset. Hinc fingere illos, ' ρω τινα πιφανέντα συνυποδεῖξαι τας ὁδους αυτοῖς. Facile iam coniectura Ssequi possumus reliqua. Hinc Orta etiam videtur mira illa serpentis species, in qua cernere POSSumus ridiculam mendaciorum paulatim excrescentium fabricam. Nam

qui primum illud excogitaverat, simpliciter heroem a Iove missum apparuisse Annibali, tradiderat. Alier, ut suam quoque symbolam adderet, assinxit draconem, Perpetuum scilicet heroum famulum et pedissequum. Vid. Plut in leom. . 24. A. et lepidam de Alexandro, imposiore, fabulam apud Lucian in Alexandr. c. I -26. unde dra conem in omni visum etiam ad heroas refert Artemid. Oneirocr. 11 Id. . I 01. Tertius, ut horribilius aliquod terriculamentum procuderet, efformavit nobis bolitam et a Stam, immanem, Circumpticia tam serpentibus verba sunt Coelii apud Ciceronem de I iv. I, 24 9 64. ad O- dum illius monstri apud Lucianum in Philops. c. 22. T. III. . 50. quod τους δρακοντας βοστρυγι ηδον περιέκειτο. Nec est, quod de historici nomine, e cuius ferii lissimo ingenio haec monstra propullulaverint, valde labo remus. Suggerit illud Cicero de Div. I, 24. Fuit procul dubio Silenus, scriptor Siculus ), unde sua derivavit Coe lius Antipater, et multis seculis post Zonaras Annal. 111 IL

22. Et cum Livius ipse in loco aliquo XXII, T. Siloni

auctoritatem non defugerit, hoc quoque in somni eundem, et, qui Vestigia eius presserat, Antipatrum Coelium illi ob oculos fuisse Versatum, veri simillinum esse iudico. Scili

cet nolebat diligentissimus historicus desiderari in historia' Silenum illum in historia Λnnibalis sabularum ovorticula Graecula lovitate ubique consectatum esse, apparet o loco Strabonis III. P. 261. . ubi Silanum sic ore pronuntiabant Calatianum do fontibus in templo Herculis Gaditani vero parum consentanea tradidisse refert. Narrandi haec occasionem illi praebvorat haud dubio Hannibal, in templo illo fontis indolem perscrutans, ut intelligitur o Silio III, 46. quem locum nuperus interpres Ernestius perperam cepit de aestu reant. Ceterum Silenum huncce male audiisse ob rumores temere collectos et iustoriis suis

intextos e Dionγsio Halicarnassensi docuit iam . . Ossius demistor. Gr. IV. P. 413.

204쪽

sua, quod SiV ab Annibale ipso rofectum esset, Versutiam ducis Poeni luculenter declararet, sive ab historici Ornamenti gratia additum, omnium iam sermonibus celebraretur. Si qui sacrorum per Lutherum instauratorum historiam mira solertia concinnavit Sechendorsius, Veri, si

quis alius studiosissimus, somnium illud, quod Fridericus Saxoniae Elector ridie, quam Lutherus libellum proponeret Vitebergae adversus egelium habuisse dicitur Suintili, non lane silentio sibi praetermittendum esse duxit, licet ipse, magis te quam Vere illud Vulgo narrari, e

suasum haberet.

Atque haec quidem sufficiant ad propulsandas a Livio

nostro credulitatis et superstitionis calumnias prolata. Animum, ulterius Vagaturum, cohibent angusti, quibus hae scholasticae commentationes circumscriptae esse solent, Iimites Tironibus haec nostris, ut iam dictum est antea, scripta sunto. Qui si fructum quemcunque od uberiorem Iuculentissimi scriptoris interpretationem ex his Percipiant, et acriorem stimulum ad illum legendum, diurnaque et nocturna manu VerSandum sibi additum esse intelligant, Operae iam retium me fecisse arbitrabor.

D HERODOTI HISTORIA

Omnes, qui quidem Herodotum non membratim concisum et misere mutilatum, ut in libellis fieri solet, quas nomine satis specios Chresto mathias appellant, sed inie-grum ab initio usque ad calcem perlegerint, singulare illud artificium, quo tot gentium longa annorum serie terrarumque intervallis disiunctarum historias et instituta in unum CD Pu coagmentavit, demirari solent et summa laudum

' Prodiit Vimariae a. 1792.

205쪽

Praedicatioii extollere. Nam cum ab antiquissimis inde temporibus, postquam res domi larisque gestas regnorum

que casus literarum monumentis consignare coeperunt homines, multi passim in hoc elaborarint genere ut fit in P; trum memoria Suoque aevo evenissent, in orbem alii luem

redigerent et e partes suas descripta apte disponerent: tamen, qui res temporum ac locorum spatio disiunctis sinaas diligentius investigaverit, investigatas artificiosius copula verit et in unum coegerit, nemo in omni antiquitate, si acu tissimorum iudicum sententia stare velimus ), repertus St, nec hodie in hac temporum et literarum hic facile reperie tur ). Ut verbo rem absolvam unus fuit Homerus 3 unus Herodotus, quorum operibus ipsa natura quasi Obste-' Consulendiis est omnino, quem, quid tui ubi tu est venustiorum hominum, semper idoneum habuit harum rerum arbitrum, Dionysius Ηalicarnassonsis in epistola ad Cn. Pompeium, bonae frugis plenissima, ubi comparatione inter Herodotum et Thucydidem instituta, O quo lue o mine Herodotum altori anteponendum ess iudicat, quod historiam tribus

fere seculis comprehensam et res diversissimas tam apte colligaverit, ut omnia in unum aliquod et Ormosum corpus coales Cerent, πολλα καιου δὲ ἐοι κυίας ποθέσεις προελοφιενω, συμβέβηκε συμφωνον ἐν σω1ιαπεποιηκέναι, T. I. p. 77 . d. eis k quod repetit fere in iudicio de Thucydide p. 820. S. '' Scilicet claudicant hac in re omnes sero recentiorum temporum

historici. Singulos rerum eventus odem ordine, quo in vi Cem se XCeperunt, simpliciter enarrant, de nexu vero o Cohaerentia totius historiae, undo id officitur, quod in prooemio το σωματοειδές appellavit Ρο-lybius I, 3. nihil laborant. Hinc lectoribus plerumque usu venire solet illud, quod in recentiorum historiis acriter reprehendit Gattererus in Ali gemelne historis chen Libliothe Vol. I. p. 78. ut modo huc, modo illuc abrepti ancipites fluctuent, et quo consistant, non habeant. Ceterum de unitate, quam vocant, historica vide commodo disputantem latrium in Lecture on Ithetori and belles et tres T. III. . . I-46 edit Basil. ubi, quod de Thuano fertur iudicium ilhim rerum parum inter se conneXarum mole obruere lectores, ad plerosque alios, Thuano etiam recentiores, transferri posse, Satis apparet. Intellexerunt hoc, ni fallor, duumviri Britanni, oberis onus et Gibbonus, qui hac unitato, si fas est ita appellare, historiis suis gratiam conciliare studuerunt. sed excidit uter que ausis suis. Neuter enim in numerum eorum referendus, quibus hanc ipsam ob rem similem praedicat Herodotum nostrum aequissimus Virtu

tum eius aestimator illies ius in Histor os recce T. 1lΙ. p. 298. d. Basil. I e historicis, quorum laetissima iam in Gormania nostra effloruit seges, eandem ob causam, quod spiritus illos deficiat in apta totius argumenti descriptione, Speram admodum sententiam nuperrime tulit κο-chius in libello, quem inscripsit Hodegeti fur da Universit se isstudium p. 158. In manibus tamen est historia, non illa quidem historiae nomen prae se forens, Sed modestiore titulo, notiones tantum historico gene ris humani utiles suppeditatura, quae si, quod Speramus, ad umbilicum perducta fuerit, formosum eiusmodi omnibusque numeris absolutum corpus efficiet, plausumque feret omnium, quibus non cornea fibra est.

206쪽

uicata est. O in illis congruunt conamoda, quae, Si ab isto aeVO discesseris, Omnibus Oetis, Omnibus historicis, deeSSe necesse est. Atque hinc fuerunt etiam omni tem- Ροre, qui Herodoti historiam ad carminis epici vim ei naturam Propius accedere existimarent. Id quod non ita ac cipiendum esse putaverim, ut fides historica abrogetur scriptori diligentissimo, utpote qui poeticis ornamentis et fictio nibus plus studuerit, quam veritati. Iam dudum enim viro rum doctorum disputationibus eo res perducia est, ut ob inanium fabularum amorem et fictionum ludibria quaeias sim illi exprobrata sunt ab imperitis, male audire desierit Herodotus historiae, quod magnificum est Ciceronis elogium, non fabularum pater. Longe aliam ob cauSam com- Parandum SSe nostrum cum Oetis, epicis in primis, statuerunt idonei atque elegantes harum rerum arbitri. Nam Sive Verborum ornamenta et sententiarum lumina, quibus ΡaSSim exsplendescit noster, ubi altius assurgit, rerum que magnitudinem verborum et sententiarum Ondere aequare Couatur Sive miram structurae et compositionis iucunditatem, et canoram numerorum latentium, ut Quin

tilianus IX, 4. I9. appellat, dulcedinem spectemus, in utroque magnam illi cum poeta intercedere similitudinem, liquid apparet ) Sed in universa etiam operis deScri

' Quod ad orba singula attinet, Herodotum ionicae dialecti scri

ptorem saepissime iisdem vocabulis, rarioribus etiam, usum esse, quae occurrunt apud Homerum, τῆς παλαια γαδος scriptorem antiquissimum,

vide, quae ex Heynii dictatis monuit Meppen uber Homer Lebeii nil Geffinge p. 233. nil est profecto, quod miremur, et monuit, in rarioribus praecipue, ubique Portus in exico. In his igitur non Homerum imitatus, sed dialecti suae normam sequutus esse dicitur Herodotus Manifesta tamen poetae imitatio apparet in peculiaribus loquendi formulis; cuiusmodi plures observavit Ualchen ad Herod. p. 237, 15. 2b, 27. 70I, 69. Sententiis ad Gotarum rationem compositis, et ex omerico fonte derivatis plenus est Horodotus, quod illustribus aliquot exemplis docuit doctus Britannus, . Geddes in Diatribe de genere scribendi, iis etcres auctores Graeci, et in primis Plato, is simi. p. 228 - 40 version. Theotisca in colloctione: ammiun Dermischter chri ten cur L for-derun de sch. Viss. T. III. Ipsam etiam rationis Structuram, numeros lenitor uentes et αρμονίαν, quam valde ad intratur Dionys. . υνθ'. s. 3. P. 22. Iiton proXime olim accessisse ad mollitissimam carminis modulationem nostrarum enim aurium illud iudicium sacere non possumus)Vel X intelligitur, quod Lucianus diserte ait illiini decantasse histο-riam Suam in conventu Olympico, γωνιστην 'Oλυ ίων παρεῖχεν αυ- τον, ἄδων Τας στορίας, in Herodot. c. 1. T. I. p. 833. Nec pigebit contulisse, quae ad illum locum monuit Wielandus vors vernac. T. III. p. 413.

207쪽

Ρtione et argumenti, tuod sibi explicanduim sumserat He

rodotus, tractatione tanta inest cum carmine epico simili ludo, ut, qui vel e Versione qualicunque notionem aliquan huius historici sibi in animo informaverit, in contrOVerSiam hoc Ocare Ilonios sit. Nam quo magis Omnem illum historiarum ambitum, quem novem libris complexus est Hero dotus, ad epicorum Oetarum, SiVe, quod eodem redit, Homericorum Carminum normam exiga S; et, quo inprimiscernitur ars Oetae, digressiones et epis Oilia, ad gravita iem carminis exhilarandam excogitata, cum deverticulis

illis et digressionibus, quas ubique in historiis consectatur Herodotus ), apte componas e dilucidius apparebit,

uniVersam eius historiam multum iravisse e carminis epici natura et ingenio, sive quod temporum illorum, in quibus tantum historiarum orbem primus pedestri oratione comprehendit, rationes et pii ina, ut ita dicam, ariis historicae incunabula ita ferrent ' ), sive quod ipse Herodotus rerum 5 quibus circumfusum se videbat, infinitam arietatem arte Summa connectendam esse probe intelligens, talem Itisto

riae imaginem, quam ad Homerici carminis indolem con-

' Libontermerodotus narrationibus interiectis ab instituto sermone

sic digreditur, ut lectorem semper iucunda arietate teneat et bisectet, ποικίλην ἐβουλήθη ποινῆσαι την γραφὴν, μηρου ζηλωτης γενομενος, ut scribit Dionys Halicaria in Epist ad Pompei p. 772, 3 edit. Reis k. Non latebat enim scriptorona nostrum, ut bene monuit ibidem Dionysius, Omnem narrationem, quae in uno aliquo grandior argumento Oxplicando occupata esset, facile taedium ac fastidium creare lectoribus, nisi amoenioribus deverticulis passim interpositis, ἐναπαυσεις appellat scriptor acutissimus, morosa illa argumenti seVeritas mitigetur, et crebra respirandi intorquiescendique facultas detur lectoribus. Atqui hanc ipsam ob causam carminibus suis pisodia inteXere Solitos esse poetas epicos, satis constat. Vid. Sulaeri Theori artium . iso de P. II p. 69. edit. nov. De Herodoti piso diis pulchra est obs servatio Valchen aerii ad Herodot. p. 356, 97. qua Cum comparasse Iuvabit, quae monuit Vir Doctus Britannus in dissertatione, quam ex Anglico sermone in Theotiscum conversam Bibliotheca historicae insorii it c atterer, Iacob Moor 's Versuch liber die historis che Composition Biblioth Hist. T. V. p. 63. seq. f. ipsius attereri super hac re iudicium in Biblioth Hist p. 48. '' Tonendum enim est, quod verbo indicasso sufficiat, Herodotum primum ingressum esse hanc viam historia scribendae, cum qui ante illum historias conscripsissent quorum catalogum diligontissime confectum habes in Beckii V. Cl. Pro leget ad Goldsmithii Hist. Graec. T. Ι. p. XX-XXIV.), paucarum tantum gentium urbiumque Origines et sata monumentis suis sigillatim exposuissent, ἱστορίας κατ εθνη καὶ κατα πο-

λεις διαιρουντες, quae verba sunt Dionysii saepius iam laudati p. 819 6. ubi acutissimum de illis exstat iudicium.

208쪽

18 DR HERODOTI HISTOIU AD MARMINIS EPICI formaret, animo conciperet. tque hanc quidem Herodo-teae historiae cum carmine epico similitudinem, cuius et in

tot narrationis filo, et in singulis, quas passim intexuit et adspersit, digressionibus manifesta ubique deprehendas vestigia, alii iam uberioribus disputationibus ita patefecerunt,

ut hac opera IIunc Plane supersedere possimus ). Verum enimVer in hac ipsa disputatione restant nonnulla, ab aliis nondum enitu excussa et explorata, quo Pertinet etiam illa quaestio an Herodotus, qui mira dexteritate, quod e re Sua esset, ex epici carminis ingenio in historiam suam Onverterei, et in mirabili Operis sui compage Struenda adhiberet, in ministeriis etiam deorum et praesentaneo numinis interVentu passim historiis interponentio ad Homerici carminis

indolem e composuerit. Iam Ver cum commodum Se So

nobis obtulerit occasio, commentandi aliquid de Herodoto

6nOStro, quem non Sine magno iucunditatis utilitatisque fructu nuper explicare coepimus disciplinae nostrae alumnis, age, in illorum gratiam, quorum lubenter SerVimu com-' Conserant, quibus volupe est haec diligentius excutere, doctam dissertationem Abbatis eiriogii, qui cum erodotum ab obtrectationibus

Plutarchi vindicare satageret, eo etiam pervenit, Ut ordinem a neXum historia emero doleae ad normam Iliados et Odysseae exigeret, et utriusque a linis indolem ac Serien accurate expressam esse a summo isto rico ingeniose demonStraret. V. De se eos Herodote, troisieme memo ire,

ou Pon expose a methode et e plan de cet historien Memoires de Pacad. de Inscript et L. L. T. XXIII. p. 402-II . egari non potest, ad argutias nonnunquam deflexisse Geino Zium involitae huic similitudini nimis, ut fit, tribuentem, atque ea etiam huc detorquentem, quae plane aliena SSe, Cuivis satis apparet. In universum tamen hoc effecit ista disputatione, ut Herodotum ad carminis epici speciem composuisse historiam suam, nemini dubium esse possit. Sensit idem et Cite sententiam suam exornavit, Agnum apud Britannos nomen, Mon bolido, qui in praeclaro pere, cui titulum fecit the Origin, and Progress of Langvage, multa disserit de Herodoto, eumque hoc etiam nomine maximis laudibus esserendum esse censet, quod e tot diversissimarum rerum narrationibus unum historiae aptissime coagmentatae corpus Concinnaverit, et manifesta epici carminis vestigia ubique impressa reliquerit. Iuvat ipsa verba adscribere, quibus incipit illam dissertationem Vol. IV. B. ΙΙ. h. 10. p. 420. , Γο his o Dariotis history, he has contrived i give an nitys for the ancients csteemed n work of any iud, inles it vas a Phole,

without hic the conceived o beaut in any hinc such a Nomer has icen to ac of his tiro poenas.' Non fugit hic locus Iarlesii miram in hisce conquirendis diligentiam ad Fabricii Liblioth. Graec. T. II. p. 333. a. edit. nov. Sed quod ibidem , prolata hac sagacissimi Britanni sententia, interponit iudicium, sibi haec ingeniose et acute magis, qua in Vere dicta esse videri, in eo nominoni, qui quid om cum Iusis Herodoti familiaritatem aliquam contraxerit, assentientem Sibi habebit, at Scio, nec, si huc intenderit animi aciem, ipse adseverabit.

209쪽

niodis, agitabimus quaestionem illam ab aliis adhuc praetermissam, et num Herodotus diis quoque partes aliquas in historia sua tribuerit et interventu illorum coclem fere modo, quo poetae talibus utuntur, ad maiorem

πετι Suo gratiam auctoritatemque conciliandam usuS sit, aut diligentius anquiramuS. Sed cuni versari in ambiguitate quadam id, quod pro POSuimus, ideatur, Pauca Praemittenda erunt, quibus et sensum, quem huic quaestioni Subiiciendum esse putamus, declaremus, et iam ad illam rectius diiudicandam nobis muniamus. Scilicet non in hanc partem illud, de quo quaerimus, accipi Volumus, ut dispiciamus, finxeritne Herodotus consuli ac de industria eiusmodi deorum, rebus humanis sese immiscentium, ministeria et machinationes, quibus, ceu dulcibus fabelli , permulceret popularium Suorum aureS, lectoribusque, portentis eiusmodi avide inhiantibus, velificaretur Θ Id vero si fecisset Herodotus, dignus Sane esset, qui cum ineptis istis et futilibus nugis exsibilaretur et furcillis, quod aiunt, ex honestissimo historicorum ordine eliceretur. Sunt enim Critici haud obtusi ingenii, qui hanc deorum Praesentiam et opem passim Obtrudendi licentiam ne Poetis quidem epicis ubique concessam Velint, atque in iis

tantum carminibus ferendam esse censeant, quibus comica

insit levitas et magna in tenui argumento fictionum eiusmodi portentis exaggerando facilitas ). Longe aliter igitur hoc, quod quaerimus de Herodoto ministeria aliqua deorum ac

interventum mirabilem, Oetarum instar, narrationi suae interponente, intelligendum esse arbitramur. Scilicet quic

quid huius fecit, id Homeri exemplo fecisse putandus est.

' Vido sis Homium in Elementis Art. Critie. Ol. I. p. 158 seq.vors theotisc. ubi displicere sibi ait morem poetarum, fabulam per ministeria deorum praecipitantium. eminem enim his, quae falsa esse sciat, moveri aut persuaderi nullum igitur, nisi in carminibus iocosis, in qui bus risum excutere velis lectoribus, his adventitiis ornamentis locum hodie relictum esse Labefactare hanc sententiam et refellere conati sunt Niedelius, aliique, quos laudat Blankenburg ad ulcerum T. III. 295. Omnia huc redeunt denique, ut videas, an deorum geniorumque interventus, quem finxit poeta, cum argumento sabulae ita cohaereant, ut inde

ortus esse videatur, velut in Milioni lopstockiique carininibus. Hic enim, quod acute observavit amicissimus Schataius in Additamin admo-mium p. 323. non est, quod reprehendas Poetam, argumento sabulae, quam tractandam sibi sumsit, servientem.

210쪽

188 DR ii ERODOTI HISTORIM AD CARMINIS EPICIIam Vero, quae utramque apud Principem poetarum im-Ρlent aginam, Praesentanea deorum Vel leniter adspirantium, Vel gra iter obluctantium ministeria, non arte aliqua et solertia poetae emcta sunt et ad Ostentationem composita, sed quod res ipsa hoc postularet, quod ingenium et mores hominum, quibus haec caneret poeta, ita ferrent, quod ipsa de illorum veritate quasi persuasum esset, haec omnia in SCenam et theatrum sunt inducta ). Quae cum Osteriores poetae, ab ista heroici seculi persuasione longe remoti,

more tralalitio imitarentur, et ubique, nulla nec Persona rum nec temporum ratione habita, satis inepte infercirent, tandem res e Per Venit, ut Omnis ista rati penitus evilesceret, et in lusum iocumque conversa ridiculis tantum carmi

nibus inservire inciperet. Quod si igitur Herodotus, scrip tor 'Ost ηρtκωτατος, ut scite appellatur a Longino s. XIII. Ρ. 98 ed. Toll.) hac quoque in re similem esse voluit histo

riam suam carmini Homerico, ut nihil non deorum nutu geri, Summa Sque rerum OnVersiones numinis cuiusdam vi ac impulsu factas esse, traderet, Profecto haec non ad Vanam lectorum suorum delectationem confinxit, Vel ideo ex

cogitavit, ut nugis sibi turgesceret pagina sed quod ipse manifesta in his numinis deprehenderet vestigia ' ), vel

' Nimirum deorum ministoriis, ut mynii verbis utar in isquisi- tione . de carmine epico Virgilii p. XXV. omnia exsequitur Homerus,

,,quoniam prisci hominibus hoc erat persuasum, humanis rebus gerendis interesse deos praesentes, multoque magis praesentes adfuisse rebus ge- ,,stis patrum aetate iniiCere O hominum animis bona et prava consi--lia, obiicore pericula ac discrimina, irasci, dolere, metuere, Sperare VErgo non ipse architectatus est haec deorum ministeria et tanquam adscititia ornamenta carminibus suis allevit, quod factitarunt recentiores poetae, sed moribus tantum seculi heroici attemperavit, in quo haec omnia a diis revera administrata esse, Communis ferebat opinio. Haec post Heynii, Viri Summi, aliorumque, qui e disciplina eius profecerunt, chο-wii Mepperiti, Hermanni disputationes de origine et causis fabularum Homericarum, hodie satis ad liquidum perducta esse videntur. Multum ab hac sententia, quam facile omnibus in mentem venire potuisse putes, discrepant antiquiores Critici, in hoc quoque loco περιτου θαυμασιου carminis opici machinas vulgo nuncupant multa argutantes, quae bonus Homerus ne in somnis quidem Ogitavit. Sic, ut uno exemplo destingar, qui priore seculo elegantissimi iudicii Criticus habitus est apud Gallos, Nossu in libro, quem de carmine epico conscripsit, hanc eximiam Virtutem του θαυμ ασίου in carmine praedicat: ldoit tresfait de telle sorte, queron uisse reti ancher es Machines, saris ien retrancher de Action, T. Π. p. 178.' Sexcenta in promtu sunt loca, in quibus non δεισιδαιlιονία, scd

ευ σέβεια Herodoti nostri apparet Nec dubitari potest, quin plures sen-