Opuscula et carmina latina;

91쪽

iiiva pauca hic de crimitio inpietatis, capitali illo apud

Atheilienses et severissimis Oenis O rcii O, delibare, eos, quor iura interest haec enitus cognoscere, ad Meursium,

Pellium, Sigonium, Herat dum, qui iustis voluminibus iuris prudentiam Atticam Xposuerunt, ablegantes. IIabuerunt Athenienses actionem in impios, γρα φην ζύει εί ας Pol L IIII, 40.). Acii in impium, αδ εον, Petebatur apud

illum Archontem, qui Secundus erat Ordine, et quod Sacrorum Curam gereret, quae Olim ad rege Pertinuerat,

sic Ut λευς appellabatur Poll. Ill 90.). Archon actionem introducebat in forum, et celeberrimo Atlienis tribunali, quod Ieliasii cum appellabatur, radebat ). Sed in omni

rerum Atticarum memoria eos iantum impietatis arcessitos 10 esse reperimus, qui disputationibus culiuni deorum popula rium tollerent, ut Diagoras Melius, Protagoras, naXagoras, Socrates, Vel Cereris mysteria Pro 1 anaVerant, ut

Aeschylus, Andocides, Alcibiades '). Observandum etiam li

' Tralatilius est o pervulgatus error Areopagum iudica SSe causas, quae ad cultum deorum et violatas religiones spectabant. Sed quamquam infitias iri nequit, Areopagitas, morum in universum magistros, religionis etiam habuisse curam, ipsos tamen actiones impietatis et violatorum sacrorun iudicasse, nondum liquet. Diligenter obsorvnbant mores civium, et si quid impie dictum factumve esset, rem, quali iam penitu PerSpectam et exploratam habebant, deserebant vel admoliastas, vel ad populum in concione, qui pro re nata absolvere poterant aut condemnare reum. Sic explicari possunt omnia loca, quae de Areopago, in causis religionis iudicante, passim attulerunt viri docti, Demosth in eaor. p. 528. C. Iustin. Mart. r. I. ad Gr. p. 24. Harpocrat. S. V. ἐπιθετους

ἐορτας, quibus addi potest locus do Euripide infra laudandus. Induxerunt, ni fallor, ruditos in illam opinionem de Arpopagitis, quae narrantur de Socratis iudicio, et Lucae locus in . . XVII. 19. Sed Socratem in iudiciomeliastico condemnatum osse contra Meursium de reo pag. c. b. T. V. p. 20 8. Thes. Gro nov. pulchre docuprunt Me inersius in Historia it. r. et R. Ge chichte de II issenschasten in Gi ieehen- Iani it. Notis T. 11. p. 482 seq. et Vir Doctus, qui de iudicio Socratis disputationsem instituit in Bibliothoea toraturae et Artium Gottingensi

uber den Proces de Socrates P. II. p. 5-10. Paulum Ver non cau-SRe Suae coram iudicibus perorandae causa reopagum adscendisse, Sed ut ab loco editiore ad turbam undique circumfusam Verba faceret, P0StBeZana et rotium pra et communis est recentiorum interpretum Sententia. Ceterum de dio, quo θεους vel novarum des rebus divinis opinionum studiosos exagitarent Atheniensos acerbissimo digna lectu nuper memoria prodidit etiam iussingius V. l. in libro, qui inscribitur Osiris undinocrates. Sed haud scio an Socrati multa temere affinxerit, quae

si clim testimoniis veterum comparentur, specie magis quam veritate delectare videantur.

' Temporare mihi non possum, quin adscribam locum ex egregio opere, quo Barthelemγu nuperrime beavit omnes φιλελληνας, quibus vo -

92쪽

70 ARISTOPHANES IMPUNITUS

quo diate ex historia Periclis, Alcibiadis, Socratis, cui magnam ob Alcibiadem et Critiam discipulos olim suos in

vidiam conflatam esse constat, usos esse Plerumque hac

accusatione in civilibus discordiis facitonum principes ad instigandas inflammandasqueilebis iras in cives nobiliores et adversarum partium capita ). Iam vero facile intelligitur,

auctores fabularum cum tragicarum tum comicarum impietatis accusari non potuisse, dum caute Versarentur in my- Steriorum earumque rerum, quae ibi docerentur Vel reprae Sentarentur, commemoratione. Nam Sive impia loquerentur in scena homines et argumentis refellere studerent insi

tas inveteratasque de diis popularibus opiniones, quod Socratem facere videmus in Nubibus, sive ridicula et absona

de iis comminiscerentur Oetae ad captandos spectatorum PlauSus et cachinnos, cuiusmodi sexcenta occurrunt in Ra

nis et Avibus Aristophanis, nullum impietatis crimen im-Ρingi poterat fabularum auctoribus. Nimirum magnum, ut Par est discrimen intercedere putabant Attici inter ea,

Iupe est, universam Graeciam, quo tempore opibus et ingeniis maxime noreret, velut in tabella depictam perlustrare. Le culte public tant prescri par ne des tot fondamentales Draconis scilicet v. Porphyri πλατror. IV, 22. p. 179. Cantabr. et se trouvant parcia mome troit semen ii ave la constitution, On ne petat altaque sans ebranter Cette constitution Gest don au magistrais, qu'il appartient de te main tenir. Il ne Aoumetientis a censure, ni tes histoiros fabuleuses sur Porigine des di eux, ni es opinion philosophique fur eur nature, ni,,mcm les laisanteries indecentes fur es actions , qu 'on eur attribue; mais iis oursvivent, soni uni de mori ceux, qui parientis qui cris,,Vent Contre leur Xistence ceu qui risent ave mepris leur statuesse poterat, hoc quod ad solos Ἐρμοκοπίδας pertinet, commode omitti seceucensin, qui violent te secret des mysteres voves par le ouuerne ment.' Voyage uJcunc Anacharsis en Grece T. II. p. 40. C. XXI. edit. minoris Parisiensis. Sed adeundus est et ponderandus locus. Nobis gustu harum elegantiarum imbuisse sufficiat lectores, quibus opus illud oculis usurpare nondum contigit. De severa animadversione in eos, qui disputationibus περι των φυσικων deos tollere putarentur, luculentus est

locus apud lut in icta p. 538. E. Frf. quem miror fugisse Barthelemri diligentiam.' Insignis hac de ro locus extat apud Plutarch. in Pericle p. 169.

D. . cute, ut solet, hoc quoque καταπολίτευμα notavit de avis in libro, qui inscribitur Ιἰccherches philosophique stir e Grec III, 6. T. II. p. 46. Non negamus huic etiam libro, ut reliquis ingeniosissimi auctoris scriptis manifesta παραδοξολογίας, quibus saepe in transversum Bbripitur, et sublesta in laudandis votorum oestiinoniis fidei impressa esse Vestigia. Sed in eo capite, quo impietatis crimen tractat, Si ab eo discesseris, quod Socratem ab Heliastico iudicio condemnatum Sse negat, praeclare sibi constant omnia.

93쪽

quae cetiae et Personis convenientia confinxerant Tragici 2 aut Conii 'i, et Sententiam, quani qui e raV anina Per- Suasione Serio Protulerat in sernionibus cum anaicis vel dis

putationibus in discipulorum consessu institutis. In his, si quis sinistre de diis atriis iudicasset, poterat Omnino im

pietatis accusari, quaniquam IIoc raro et ΡOS Socrati mortem, cum Variae Philosopliorum familiae libero de diis dis putandi ubique professi essent artem et disciplinam, Vix un

quam accidit, nisi in Theodoro Atheo vid Diog. II, IDI. et ibi enag. Athen XIII, 9. . 611 A. et bibliothecam li-

ieraturae et artium Gottingensem P. II p. 20. seqq.). At in Comoediis, Si παραβαύεις excipia et quae cliorus interdunt Poetae nomine pronuntiat v. c. in uti. 517 id Ran. 35 - II. , nunquam ipse poeta loquitulandus est, Sed quae personis, loco et toti dramatis κατασκευl apta Sunt et

luptates architectari. Ad quana quidem rationem, Si ian- quam ad amusSim leraque, quae in Aristophanis fabulis Perperam et nefarie dicta occurrunt de diis, diligenter exigas, lacile tibi ersuadebis, non oluisse irasci OPulum ), nec minitari poenas poetae, qui oblectationis gra 13tia morique Veteris comoediae congruenter et Onvenienter

' Imo, si coniecturae hic quoquo locus relictus est, non abhorreta vero, favisse uni plebem Atticam Aristophani diis ubique obtrectanti secreta quadam ἐπιχαιρεκωρία, quoc ita dii e sublimi ot invidioso quasi fastigio, quo superstiti hominum cos evexerat, detracti hominibus aequarentur. Nam si bene novi mores et ingenium plebis Atticae qualo nobis

depinxit ipse Comicus in quitibus in primis et Vespis, nihil magis eos

urebat et male habebat, quam quantulacunque, qua quis reliquis antecelleret, Xcellentia. an Carpore et dente arrodere maligno, hanc insectari et insultare omnes. Quis noscit infamis illius Ostracismi, aliorum plo institutorum, quae ad seprimendos cives opibus florentos et sanire doliri forisque parta inclytus inventa esse videntur, hinc derivandas esse origines Nolebat igitur qui furor tum orat et ἐλευθεριοιχανία Populi, deos ipsos esse grandiusculos, et plaudebant poetae, qui acerba dicacitate illos vellicaret et ad modulium pedemque reliquorum mortalium quasi redigeret. Hinc intelligitur, puto, cur Aeschyli tragoedia Prometheus Vinctus, in quo Iovis tyranni crudelitas acerbissime perstringitur, miro placuerit Atheniensibus. Nam qua Schulgius V. C. ad difficultatem illam tollendam monuit in Excurs V ad Prom. V. T. I. p. 200. sunt illa quidem vera, sed notulum plane in iis acquiescere possumus. Scio ore, qui tantam vocordiam tu homines superstitiosos cadere posse

negent. Sed nae illi parum intelli unt, tum quomodo morata fuerit plebs Attica, tum quotmodo animati fuerint in deos suos.

94쪽

72 AnisTOPHANES IMPUNITUS eiusmodi monstra confinxisset ). Idem Vero, cum dicenda

tacendaVe Calleret, et sensum Spectatorum Suorum OSSet

Optime, diligenter sibi cavit, ite maligni de contem tu suo in deo si atrios Spargerentur rumores, et ne quid eorum ipse dixisse videretur ex animi sententia, quae Cenae SerVienSi passim sabulis suis intexuit in deorum popularium contume liam. Quin tantum ab suit, ut deos, quos Patria fanis, aris, sacrisque dedicasset, ipse palam vili penderet et in contem tum adduceret, ut potius in Omnibus, quae adhuc manibus nostris teruntur, fabulis non adumbrata sed expressa animi sui a religionis sensi non alieni extare voluerit vestigia. Sic ubique perstringit pestiferas, quae hominum animis insedisseiit, superstitiones de diis tenui aliquo sacrificio in consortium Scelerum, rapinarum, flagitiorum vocandis ). Sic passim intexuit comoediis suis gravissimas de diis scelerum ultoribus Senientias, Veraeque et non fucatae pietalis ubi

que sparsit Semina ). Sic reperias etiam in choris tabula-

Huc animum attendore iubet iam lutarchus, seu quisquis auctor est libelli de audiendis poetis, qui in portentosis eiusmodi poetarum de

diis omnientis hoc seni per spectandum esse monet, haec a Poetis non exanimi sententia, sed tantum ad probabilitatoni et ψυχαγωγίαν auditoriani dici. Verba sunt . II. p. 10. d. rebs. ταν τοπον τι καὶ δυσδερες ἐν τοῖς ποι ζμασι λεγηται περὶ θεων rospicit auctor ad crebras Platonis Obiurgationes . . de Re p. II p. 60 . . vid. l. Lechium in Xα-mine causarii cur studia lib. art. et in primis poeseos a philosophis

impugnata fuerint Lips. 1785. p. 38 seq. s τ' ἀνδρος ἐλλογίμου καὶ δοξαν ἔχοντος, ὁ μεν ως ἀληθῆ προσδεξαμενος λογον οἰχεται φερομε-

νος ὁ δε μεμνημένος εὶ καὶ κατέχων ἐναργως τῆς ποιητι κλης την περὶ τὸ η ευδος γοητείαν - ουὁὲν πιστευσε φαυλον Apte usus est hoc Plutarchi loco ad diluendam impietatis suspicionem in poeta nostro Bru-moeus Thecure de Grec T. VI p. 302. sed quae de religione mythice poetarum a religione populi plano diversa inde efficere conatur, hinc colligi non possunt Sed de his infra dicendi locus erit.' Sic lepide ludit noster in superstitionem muliercularum, quae κα- πιγλιδες appellantur Hoken et ber, es ames des Halle; in Phit. 1122 ubi narrat Mercurius, sibi primo mans bellaria et liba ab illis os,rri, quod

Sperarent scilicet, Mercurio propitio, plus sese hodie lucraturas esse equaestu turpissimo commodi. Cf. 11 10 - 46. ubi Carrio servus Mercurium, oblato libo furtorum participem fecisse dicitur. 'D Insignis in hanc rem sententia os in fine eius sabulae, ob quam pessime audit noster, ubium Sti sepsiades ibi graviter conquestus erat, plecti se ob impietatem suam rospondent nube v. 1 56. AF ποιουμ εν

Eoo αν αυτον ἐμβάλωμεν εἰς κακον. πως αν εἰδῆ τους θεους δεδοικε- ναι. s. v. 1 78. 1506. Bene observat ad h. l. rumoeus in libro ait dat T. V. p. 5 8 in nota: IMot emat qua bse Our ita ire Oir, qu 'Aristophane 'ratuit a mn the declare, comm quelque, uti l 'Ont pre-

95쪽

rumi reces magnificas et carmina in honorem leum iis ver bis concepta, quae de θρησκεια Poeiae omnem POPulari bus eius eximere poterant Scrupulum. Atque id quoque neminem sugere potest qui diligentius evolveri poetamno Strum, rudenter illum refrenasse linguae intemperan ibitam, quotiescunque de mysteriis et sacris, quibus initiarentur Attici, ceremoniis loquendi incideret occasio Attigit aliquoties consuetudines ridiculas, quas Cum sacris Eleusi iiii coniunxerat frivola Superstitio ), perstrinxit mollitiem et indomitam licentiam feminarum qui Ad Ἱα, Θε τορ te aliasque celebrarent παννυχJδας, Sed leviter Et quasi aliud agendo quomodo ulcus tangere Par est, cuius ni Isi

mia frictione tacite in crudescunt dolores Nimirum sentie

tendii.'' Laudavit hunc locum ob insigno gravitatem etiam Schulgius V. l. ad eschγl. Pers. Id. . II. p. 106.' Sic in luto nostro facete ridet morem, quo mystae Vestes, in quibus initiati essent, usu detritas deabus Eleusiniis dedicarent . 846. et ibi panhem. Furia amatoria in pompis Eleusiniis frequentari ο lita ad pulchio haec explicanteni aliis tum in Recherches philosoph. Suries r. . ΙΙ. p. 210. s. tangit in ea doni tabula v. 01 . ubi f. panti. In χοροις μυστικοῖς vid. Heyn ad Tibuli in Observat. p. 90. et Meiners in opusculis Variis vernaculo sermone compositi s Vermischicochri Pten Vol. III p. 262. suaviter ludit in Acharnens. 76 . seqq. νος αγων μυστηρια risus materiam suppeditavit in Ranis 59. Sed quis non videt, in his impime ludore potuisse poetam, cum nihil revelaret ex ipsis mysteriis nec ritus sugillaret, ab ipsis FStagogis celebrandos. Extat tamen locus inmanis 143. seqq. 27δ seqq. 319 seqq. ubi in i ystoriorum commemoratione parum caute Versatus SSe videtur. Exhibuit enim umbras apud inferos simulacra quaedam mysteriorum ludentes. Sed si rem accuratius excutias, nihil illic arcanae religionis evulgatum, nihil ex adytis productum esse a poeta deprehendes. Nam quae de missera conditione sceleratorum Omnium omnino pro sanorum , et de prosperitate initiatorum apud inferos docerentur in mysteriis, Omnium Atheniensium sermonibus

tunc iactata fuisse, patet e locis Platonis vid in primis Plat in Phaed. c. 13. p. 289. et Aeschin in Axioch c. 20. p. 164. et is cherum V. l. ad

utrumque locum in edd. noviss. aliorumque scriptorum, quae diligentissime collegerunt Meiners in Collectione opusculorum supra laudat T. III. p. 28 . seqq. et qui einersi de 3 steriis sententiam paulo iniquiorem refutare conatus est, Plessingius in erudit opere, cui titulus Iemnonium Oder Versuche ur Enthullun de Gehelmnisse des Alici thum T. II. p. 240- 3. in poetam nostrum de industria scenam ita in Ranis in struxisse arbitror, ut spectatoribus, quos quidem tantum non omnes initiatos suisse constat, XXX ni illia my3tarum fuisse in pompa Eleusinia probabili coniectura elicitur e loco nobilissimo Herodoti III p. 6 7, 27. ed. esset. delectationem afferret imaginibus ot canticis ad initia Eleusinia cauto adumbratis. Mihi suidem eadem voluptate plebs Attica 1 cta esse videtur, Cum haec in Cena repraeSentata videret quam cum audiro nobilissimos illos versus Soph0clis de mysteriis, quos servavit Plut de aud poetis c. IV. P. 30. Krebs. - ο τρισόλμοι Kεινοι βρο- των Ῥι αυrα ἔρδθέντες τίλ, Μολωσ ες αδου . . .

96쪽

74 AnisTOPHANES IMPUMTUS

bat poeta callidissimus, quam lubrica haec essent fiericuloSa, et, quae eschylo quondam, cum quaedam mysteriis in scena enuntiasse videretur, acciderant, ignorare non poterat ). Atque ex his Omnibus efficitur, no- Viri Se NOStrum non Soliun quae ad palatum facerent auditorum, sed etiam, quae tuto in Scenam proferri Possent, necne. Quae si quis diligenter apud animum reputet suum, profecto mirari desinet, cur in effrenata illa Veteris comoediae maledicendi libidine, cui in deos quoque plurima lice

rent, quae ΡοStea Severioribus legibus circumscripta exula runt e scena et consuetudine hominum, nusquam impietatis Causam Scriptam esse legamus Aristophani. Denique hoc etiam Observandum esse Videtur, cognitionem eorum, quae in scena turpiter Vel impie dicerentur, non Pertinuisse Pro

Prie ad Areopagum, aliosVe magistratus civiles licet hos quoque interdum iudicasse in ea causa, vel ex Aeschyli exemplo pateat), sed ad iudices peculiares, universae rei 17 Scenicae a populo praesectos. Atque in his iudicibus magnum poetis paratum fuisse praesidium Euripidis exemplo,

quod infra ex Aristotele posuimus, Henionstraritotest ' ). III. Ex his, ita iam in medium a nobis prolata sunt, hoc

certe colligi posse arbitramur, nihil aut parum timendum fuisse poetae Omico ab σεβείας γρc φῆ. Nam in nostrum etiam convenire videtur quod de omnibus Poetis praedia' Tot μυστηρια επὶ σκηνῆς ξει τῶν ἐν Αρplio παγ' κρiθnς υτως ἀφείθη, ἐπιδείξας χη μεuυημένον, verba fuit Clementis Alexandrini de hac re in Strona. II. I. 337. A. Syli, PeriZ ad Aelian. V. H. V. 19. et qui pulchre totam rem enarrat, Barthelem in Voyage du eun Anacharsis en Grece . VI. c. LXIX. p. 21. '' Sententia, quam Hippolytus pronuntiat in cognomine dramate v. 612. , γλωσσ ὀμώμοχ , ν δ φρην χνώμοτος, valde displicuerat spectatoribus vid. alchon et Beckium in ed. Lipsiens. T. III p. 272. a. Refert Aristoteles in Rhet. III. 15. p. 602. d. v Val. Euripidem ob hunc versum in Areopago impietatis arcessitum, rem ad iudices scenicos reie- Cisse, eorumque sententia liberatum esse. Dignus est in hac quoquo histori , qui consulatur, Barthelem in libro saepius laudat T. I. c. LXXI. p. 160. ubi p. 77 seqq. scite etiam expedit rem totam de iudicibus coiticis, variis eruditorum controversiis, qui Archontem vid. Halles ad Aristot. Poet. C. V. p. 36. s. cum iudicibus scenicis vid Beckius ad vos . . p. 45. mirunt in modum confuderunt, satis intricatam.

97쪽

cavit Venusinus: - Ροetis Quidlibet audendi semper fuit

aequa Potestas. Sed in promtu Sunt aliae causae, quibus

incredibilis illa Aristophanis aliorumque Veteris comoediae auctorum licentia in irridendis ludificandisque diis o Pularibus explicari, impudentiaeque et scurrilitatis crimina ISOb hanc licentiam in illos coniecta dilui possunt et refutari.

Atque has quidem vel in moribus cleris conlocutas, clin opinionibus cle iis cerni, Supra iam monitum est. Progrediamur igitur ad priorem causam, quam e moribus et ingenio veteris illius comoediae, cuius princeps fuit Ari Stophanes, derivandam esse utamus. Atque hanc Ροsi tam esse dicimus in solenni illa tragicorum mχρωδί. Per Omnes, quotquot extant, Aristophanis fabulas perpetuo fusa atque ita implicata, ut, nisi lucem e comparatione Tragicorum accendas difficilioribus Osiri locis, ubique Oeculias, et quomodo te extrices, vix habeas. Scilicet quaecunque tandem fuerint Origines Veteris comoediae, nondum enim Post Operosa doctissimorum virorum Benileii Hur- dii, attesii Cookii aliorumque ad nobilissimum Aristotelis de Poet. c. V locum curas et disputationes ad liquidum omnia mihi perducta esse videntur, nec OSirum, tantas componere lites lio certe apparet, Aristophanem eiusque aequales ita se composuisse in scribendis fabulis, ut toti penderent ab imitatione Tragicorum, sed depravata illa et in iocum lusumque detorta, quam παρφnim Vocare liceat

cum Quintiliano VI, 3 97.). Monstrat hoc universa dramatum, quae ab Aristophane ad nos PerVenerunt, descriptio et Singularum paritum, chori, PerSOnarum ordo et

distributio ' ) monstrant hoc sexcenta in fabulis istis loca, I9

Νam non solum Aristophanem strinxisse dicacitatem suam in deos, sed alios etiam Comicos istius aetatis e pluribus, quae apud Athenaeum

eXtant, eorum fragmentis luculonter, si hoc geremus, demonstrari posset. Sic ut duo tantum, quae in manibus sunt, Commemoremus, Crati

nus in nobilissima fabula ειιεσις dicta vid. opplers. Observ. p. 120 fabulam illam de Leda ovum o concubitu cum Iove susceptum Xcludente Iopide risit, id fragmm apud Athen. IX p. 373. D. VIII, 3. p. 33 . C. et Ηeyn ad Apollod. p. 720. Sic. Archippus erculis voracitatem, foecundam iocis Comicis materiam, ludibrio habuerat in dramato Ηρακλῆς γαμων, ut patet e fragm. apud then. XIV, 20. p. 656 B. Sed recentiorem etiam comoediam non platio abstinuisse ab eiusmodi dicteriis patet ex imitatione Terent in Eun. III, 5 40 seqq. ubi vid. Init. ' Scite hos veteris c0moediae m0res depinxit elegans rerum Grae-

98쪽

in quibus manifestam versuum ei verborum e Tragicis Pe illorum deprehendere possumus imitationem, longe plura deprehensuri, ni maxima pars tragoediarum temporis iniuria intercepta esset ide, si tanti est, Valckena erit diatri-ben in fragium Eurip. In hoc in rum in modum sibi placet et exultat ingenium poetae nostri, ut ludicra ista imita

tione risum excutiat spectatoribus, et quamquam n C AC

Scho lo arcit, nec Sophocli, Praecipue tamen delectatur in fabulis et versibus Euripidis ad ridiculum sensum detor-20 quendis Ponamus igitur hoc in universum comoedias

carum scriptor Britanniis Io in GHIlic in historia vernaculo sermone scripta, qua sacile palmam praeripuit omnibus, ciui in eodem stadio cum illo de currerunt, Goldsmithio, Roberisono, Mitsordio. Inscribitur opus Thetiistor os ancient recce, it Colonic and Conques is fro the earliest accounts tiἱ the Divisionis the Macedonian Empire in the East, Lond. 1786. . Liceat linc pauca excerpere, quae vel in primis huc faciunt, Voll. ΙΙ. p. 347. , It Oro sc comoedia Aristophanis the reatus re- Semblance to tragedy borro in Doni that Ort os ramatica compo sition 'lio Conduci of tho holo as Heli a the prope Mana gement os the severa paris, the Musik, the Chorus, th Masks, ornaments and Machinory, ali thes things ein no dissi ured by usso onr and burioskiste in as hi his degreo, as ould e thought fit to the pur- poses, the poetisi med at in s much, that his erformances ver o selen ere nothing, a Paro dies of the mos colebrate Tragedies of liis Contemporaries.' Disputavit etiam de hac ludicra Tragicorum imitatione

in poeta nostro ubi lue obvia elegans harum rerum spectator Artim Oeus

in libro saepius laudato Vol. I. p. I 0 se lit et in primis p. 298-300.

In argumentis, unde risum captaverit, solemnibus ipse Commemorat Aristophanes in Vespis 1. σελγαινομεν ον υριμι δην, ubi id. Brunck. T. II p. 203. Et sic se ros habet. In undocim Comici fabulis, quae aetatem tulerunt, duae Xtant hoc tantum consili et argumento compositae, ut versibus et verbis Euripidis e variarum tragoediarum sarragine consutis ot conglutinatis mire abutoretur ad deridendum sapientissimum poetam, ThesmophoriaZusas puta et Ranas. Nec obscure prae se tulit noster, Cur tanto odio in eum exacerbatus fuerit. Ipse ostendit causam eius in fine Ranarum 1 9 I. χαριεν υν , μη Σωκρατε παρακαθη-

μενον λαλεῖν ἀποβαλόντα μουσικχην dii miranti insensus erat Euripidi ob insignem, quo Socrates Euripidem Complexus ferebatur, favorem. incinvidiosa illa impietatis criminatio in Thesmoph. 450-56. Sed in relii luis quoque sabulis ubique ποτραγωδει liceat hoc verbo uti, quo in ludicra versuum Euripideorum imitatione, Aristophanois non absimili usus est Lucianus in Iove Tragoedo c. I. T. II p. 6 3 ubi id Gesia. Euripidi

Poeta noster Luculentimi exemplum, ut alia mittam, est in Acharnens.

440. seqq. quem locum pulchre enucleavit Brum oeus T. V. p. 41 - 16. Verissimum igitur esse videmus, quod monuit Bergierus, vir de Aristo-Phane quoque ut de omnibus, quos curis suis et versionibus illustravit, moritissimus, statim ab initio commentarii sui ad lutum, perpetu hoc facere Aristophanem, ut seria Tragicorum in comoediam transferat ioci et ridiculi causa, in primis o Euripide.' Atque hinc utilissimus est, quod bene monuit in rapsat. Burmannus Secundus, Bergieri ad A. coin-mentarius, quod ubique loca Tragicorum, quo respexisse Comicum in tanta deperditorum dramatum copia credibile est, diligentissime notavit.

99쪽

Aristophanis ubique continere ridicula Tragicorum, Euripidis praecipue imitationes, et referendas esse ad id ge

nu Carminum, quo Oemata Seria Vel pica Vel dramatica ad risum iocumque detorquentur, quae non nostra demun aetate, sed antiquissimis iam temporibus innotuisse etias sim apud Graecos frequentata esse, non est, quod multis contra avassorem, qui Itoc in elegantissimo de ludicra di

ctione libello p. 25 l. d. app. et assim alibi partium

studio abreptus negavit, demonstremus ). Iam rimo hoc neminem, qui Vetere Tragico inspexerit, ignorare 21 arbitramur, in multis eorum fabulis artes datas esse diis Seu Primarias, seu Se Cundarias ut Volcano et Mercurio in

Aeschyli Prometheo Vincto, Minervae in Sophoclis Aiace Flagellisero, accho in Hacchis, Apollini in Oreste Euri pidis, ad quem morem nimis sere frequentatum Praecep tum pertinet Aristotelis de Poet. c. i5. p. 108. Hari. quo

caVet, ne nodus Solvatur stυθοις corri stλχανγῆς. Constat etiam ex innumeris Veterum testimoniis, sumsisse Tragicos argumenta ex ipso quasi Olympo ducia, in quibus Iovis, aliorumque Olympiorum, non heroum tantum, amores, sata, et id genus alia accurate X Ponerentur. Atque argu mentis eiusmodi delectatus esse videtur in primis Aesch1lus.' Parodiae ab antiquissimis inde temporibus Graecis in deliciis suorunt Usus iis esse dicitur iam Hipponax. Nobilitatae sunt inprimis Matronis parodiae Homericae, quas cum aliis separatim edidit . tophanus. Stephani et Fabricii in bibliotheca Graeca V, 7 2. scrinia compilavit alterius, cuius de originibus parodiae commentatio legitur in Commentationibus cad. Inscr. Paris. . . Sed peculiare παρφδίας genus ortum osse videtur ab Aristophane aliisque veteris comoedia auctoribus. Nam quod hi risum captant e ridicula Tragicorum imitatione, peperit hoc novum hi dicrarum fabularum genus, Cui e mira centonum Tragicorum et usuum Comicorum Coagmentatione Ἱλαροτραγροδίας nomen inditum est. Appellabatur etiam Rhinthonia ab involitore Rhinthon Tarentino, de quo id Cuper in observat. I, 10 p. 73. et T. Hemster-hus ad Poll. X, 35. p. 1I82. Nos hodie voco ab talis, qui primi in hoc carmine inter recentiores Xcelluerunt, accepta travestimenta Tra- vestirtingera' appellamus, de quibus Omnia undique diligenter conduxit Κappius in Apparatu ad avassorem de arte Ludicra p. XXXIX LXI. Νο-stra et parentum memoria uero in Gallis, qui nobilissimis illius gentis Tragicis, Cornelio, acinio, Voltario pari modo abutorentur, et illii derent. di sis, quos laudavit . . lankenburgius ad ulceri Theoriam A. T. III. p. 53b et Eschenburgius in Theoria artium p. 87. edit prioris . Ceterum, ut hoc addam, non veteris tantum, sed recentioris etiam comoediae poetas pud Graecos saepe cum irrisione quadam respexisse ad fabula Tragicorum , evidenter apparet e luculento fragmento imoclis, quod e Stobae dedit runckius in nomicis r. p. 20I. seqq.

100쪽

Evolvat, si cui otium est, catalogum dramatum deperditorum apud Fabricium, Vel fragmenta tantum ad calcem 22 Aeschyli Stanteiani collecta, et plures ibi reperiet sabularum titulos ex Orbe illo sabularum mythicarum ductos, Vel uti Alcmene, Danae, Europa, ereus, Semele SiSy-Ρhus. Quid mirum igitur, Aristophanem etiam ipsa sabularum quarundam argumenta ita effinxisse, ut diis Tragicorum more partes in iis demandaret. Sed cum hanc legem sibi scripsisset poeta facetissimus, ut Omnia, quae traduceret e tragoediis, in risum is cumque Verteret, et, Si ita loqui fas est, syrmati Tragico caudam appenderet Vul-Peculae facere non potuit, quin ipsos etiam deos, detracta illa severitate Tragica fronte exporrecta et hilarior in scenam induceret, imo, quod Par erat sacere hominem equalibet materia risus capiantem et plausus lebeculae, turpitudine quadam insigniores redderet et ad vilissima ministeria detruderet. Atque argumenia quidem tragoediarum spectatoribus, enuioris etiam conditionis hominibus pro admirabili, quo omnes sagrabant, in ludos scenicos studio cognita fuisse et perspecta, nullus dubito. am si deum aliquem in comoedia ersonam sustinere viderent valde ridiculam, Vel turpem adeo ettudendam, non indignabantur 90etae, qui haec inopi Vel impie molitus esset, quod nos in ignoratione fabularum tragicarum facere consentaneum est Sed cum Statim Succurreret, Vultum, quem

tragicamus atrae se ferret egregie ad gravitatem compositum, distorqueri a comico in sannas et cachinnos cum in promtu essent tragoediarum argumenta, quae ioculari imitatione expressisset, laudebant ingeni Poetae, non deos ipsos, quo Summa in Veneratione haberent, sed Tragicorum deliramenta in fabulis suis exornandis ridenti. Sed optime hoc declarabitur exemplis quibusdam ex ristophane nostro hadignis modis accipitur a poeta nostro 23 Bacchus inmanis, quem ridicula Herculis persona indutum descendisse fingit ad inseros, ut arcesseret sibi poetam ira gicum, quorum tunc mira Athenis esset penuria. Quo POSiquam eruenit, coniremisci miser et trepidat ad va

num mpus a terriculamentum, VeSies Ommutat cum

servo anilita, lagas patitur serviles, Aeschriique et Eu