Opusculum adscititio titulo Systema theologicum inscriptum;

131쪽

ci edita praebuit, salsa esset. Neque proinde illa quorumdam protestatione opus est, si tu Christus es adoro te, si non es, non adoro praeterquamonim quod tale quid per se intelligitur, atque in- tolligeretur si visibiliter Christus appareret, Ciendum os illud album et minutum et panisorme non esse Christum Deo credi esse, nec adorari quod si plebs aliquando de vero adorationis objecto in hoc sacramento non repte docta est, id graviter serre colesiam, et omnibus modis corrigendum censere dubium nullum est 1 . Superest, Sacrificium Missae explicemus quod

in Eucharistiae Sacrament contineri semper docuit Ecclesia. Est autem in omni sacrificio tum qui os fert, tum quod Osfertur, tum causa osserendi. Offerens autem in hoc Altaris Sacramento est Sacerdos. Et quidem summus sacerdos est ipse Christus qui sese non tantum semel in cruce olbtultit, cum pro nobis pateretur, sed et perpetuo ad speculi usque consummationem Sacerdotale suum osticium exercet, et nunc quoque se DFo Patri pro nobis offert per ministerium Sacerdotis sive pres- 1 Hie dosinit Autographi Leibnitiani pagina XLIV.

quam in M. S. ex religatoris Oscitantia tua mediate subsequuntur, inverso numerali ordine, paginae XLVI ae XLVIII, male praepositae paginis XLV et XLVI. Inde quoque nata in prima Editione arisiensi magna rerum ac materiarum perturbatio, cui medendae corrigendaeque sedulo invigilatum est in praesenti ac nostra Editione.

132쪽

bylori. I iciturisve proinde in Soliptura Sacerdos

in perpetuum secundit in ordinem Mulcitisse lecta, sui cum panem ot inum obtulisso dicatur, nihil malii si 'stius osse videtur clu:im sacrificium Eu ha risti cum in o prii figurari, ipsa Sci plura allo ;oria Praeeunte Res auten oblata, sive Victima ui

ostia si ipse Christus cujus Caro et Sanguis sub specie Symbolorum uti suo immolationis atque li- hamonii officium subit; oc ideo ciuid hic de ii ad veram sacri sic ii rationem. Quidni enim id suo lsub symbolis priaesens est Eo offerri possit, cum panis ot vini species ad oblationem apta sint, et in his constiterit oblatio Molchisedeci et luod

sub his in Eucliaristia continetur sit omnium rerum rotiosissinunii Foclue os ferri dignissi numi. Itaque hoc pulcherrimo invento Dixina benignitas egoslatona nostram juxit ut asserre possimus ali suod munus suod DEUS aspernari non possit.

Et cum ipso infinitus sit, ciuic tu id autem alias a nobis proficisci botest ad infinitam ejus persectionem nullam proportionem habeat, nullum liba monium placando Deo par in 'eniri potuit quam quod infinitae ct ipsum persectionis esset Mirabilioni in ratione fit ut Christus in hoc Sacramento, quoties consecratio fit, se nobis semper redonans semper donuo osservi Dro possit eoque modo perpetuam efficaciam suae primae oblationis, quae in cruce acta est, repra'Sente atque obsignet. Neque enim aliqua nova hujus sacrificii ,ropitiatorii

ros,otili ad remissionem l eccatorum efficacia ost

133쪽

efficaciae Passionis supei addita, sed vis ejus inprimi illius cruenti Sacrificii quod semel omnia

CODSummavit repraesentatione atque applicatione Consistit, cujus ructus divina est gratia, quae ad illos pervenit qui tremendo huic sacrificio intervenientes oblationem cum Sacerdote digne celebrant. Et cum Praeter remissionem aeternae poenae,

o donationem meriti Christi in vitae aeternae spem, multa alia ampo salutaria petere possimu Pro DΟ- his aliisque vixis aut mortuis, set ex his quae peti possunt potissimum sit mitigatio paternae castigationis quae omni peccato debetur, etiamsi poenitens in gratiam receptus sit, utique manifestum est nillil in omni cultu nostro esso pretiosius et ad impetrandum silicacius quam sacrificium hujus divini Sacramenti cui ipsum Corpus Domini praesens intervenit. Neque enim DEo gratius' 'quicquam et cujus sua tor odor sit, a nobis, si mundo

corde ad hanc aram accedamus, immolari potest. Et praeclare Bernardus re totum quod dare possum, miserum corpus istud est, et si minus est,

, addo et corpus ipsius. Porro Sacrificium lio , ipsa sacra Schiptura

Comparatione Melchisedec cum Christo in l)walmo 110 et Epistola ad 2 Ebraeos manifesto innuit, quemadmodum jam attigimus, ut de jugi Sacrificio Danieli memorato aliisquo locis nihil

1 Sic utograptius cuna elemento Ps graeco. N. Ed. 2 Sic A. . sine aspirativa II. N. d.

134쪽

dicam; et sane, conveniens erat religionem cliristianam in Sacrificio non osse, et oblationem nostram in veteris Testamenti Sacrificiis tantum praefiguratam quemadmodum omnium di Dissima et persectissima est, ita et jugem a Perpetuam esse, Clam et summi Sacerdotis nostri ossicium Sacerdotale perpetuum esse in psalmo supra dicto insinuetur. Et vero eteres passim lio ita interpretantur, o mundam quoque oblationem de qua Malachias loquitur, jam Justinus martvr et Dei ieras ut de Augustino et poste toribus illi dicam, Eucharistis accomodarunt. Denique innumera sunt loca sanctorum 1 Patrum quibus dicitur Christum quotidie in Sacramento iopulis immolari ut ait Augustinus incruentum sacrificium esse cluando id quod consocium est nominamus Corpus et Sanguinem Clii isti ut ait vi illiis in ano supersubstantiali simul esse holocaustum et medicinam ut ait Cyprianus. Quaeque alia passim

Cum vor in honorem Sanctorum celebrari missae dicuntur, hoc non cavillatorie, sed ex mente dicentium interpretandum est. Nam uni DE sacrificatur, unius DE potissimum honor quaeritur nec Sancti nisi ut inici Ei coluntur. Interim

Sancti alicujus utique honori datur, quod aliquando illo ipso tempore et loco potissimum, et singulariter celebratur Sacrificium, quo et laudes

Ilic teritii natur pagina XLV M. S. L. N. d.

135쪽

Sancti commemoramus, et PreCe atque intercessionem expetimus quibus a Christi merito et oblatione omnis dignitas sua qualiscumque Conciliatur sacrificium ergo divinum non magis Sancto tribui dicendum est, in ejus est aut in altari et Basilicarius ab ipso nomen habet, quam ossicium divinum quod in lectione aut Coronatione sit, egi dicatum est, quamvis ad ejus honorem pertinere Non negetur.

Porro cum jugis Sacrificii tanta sit dignitas atque utilitas receptum denique est, ut Creberrime Dpo offerretur pro fidelium Decessitatibus, etiamsi non semper 1 accederet dispensatio Olim quidem omnes qui sacrifici intererant, etiam communionis participes fiebant paulatim vero ad Paucos redacta est communio 2 , ex quo primo pietatis servore diminuto, merito timeri coeptum est ne crebrior perceptio et promiscua distributio venerationem diminueret, multisque peccandi occasionem saceret. Si enim nunc quoque omnes sideles post celebrata mysteria, ad mensam Domini accederent, quis dubitat plurimos indigne mandu-Caturos. Nunc autem per intervalla temporum ad hanc Coenam venientibus praeparandi spatium datur, ne Sine veste nuptiali reperiantur. Non ideost Hic in Autograptio . Communis , sed statilia Xpunctum ab aucto1 e. N. d.) 2 Hic in II S. si ab oris reuerentiae causa n Sed mox calami ductu obliteratum. V. Ed.

136쪽

tamen honori Divino aliquid detrahendum suit, quia Communicantes non semper habebantur. Quare ex quo Sanctissimum Sacrificium in omnibus Ecclesiis quotidie celebrari audatissima pietate institutum est, consequens fuit ut sufficere judicaretur perceptio osserontis Sacerdotis atquetis o missarum qua privatas ocant, origo est, quarum fructu sane maximo privari Ecclesiam, cum divini lion oris detrimento, aequum non est l). Nec quia diu illis caruit Ecclesia Christi, hodie Cum Summa ostensione fidelium praeclara instituta sunt abolenda, nec protinus ad veterem simplicitatem in externis redeundum est, nisi sorte ab his qui intus primorum Christianorum Pium ardorem sese Praestare PoSse non temere Confidunt.

Quales utinam multi essent. De a sude admistione 2 , de aZymo aut seruientato, delingua qua celebratur divinum osticium 3 , deque sacris ostremoniis pie introductis non est quod nulli dicam. Constat enim de his statuendi

Polestalem penes Ecclesiam esse Modo decor ser- Vetur, et eorum quae submisse et lingua sacra dicuntur notitia et interpretatio fideli populo non

l Hic habes M. S. sed nox expunctum tametsi enim diu caruerit illis Ecclesia Christi non ideo tamen laudabili

3 Hic prius in Autographori de Dariis ritibus adcit istis sed statini ab Auctore expuncta N. d.

137쪽

desit uti certe nunc nihil in eo genere desiderari potest ex quo complures libelli vernaculi prodiere, in quibus Canon Missae et quicquid ad rem divinam pertinet, abunde explicatur 1

Expositis controversiis potioribus quae Circa sanctissimam Eucharistiam motae sunt, Caeteris Sacra mentis minore mulio prolixitate defungi poterimus. Et quidem quae ad Sacramentum Poenitentis pertinent magnam partem attigimus, Cum de remissione peccatorum et justificatione hominis diceremus. Semper enim in adulto , qui ΕΟ reconculiatur opus est Poenitentia, sive olim primum sacro lavacro initiatus in Ecclesiam recipitur, sive cum denuo maculatus Per sacramentum absolutionis mundatur, cui peculiariter poenitentiae appellatio adhaesit. Est autem profecto magnum DEI beneficium , quod Ecclesiae suae potestatem dedit remittendi et retinendi peccata, quam Ecclesia per Sacerdotes exercet, quorum ministerium sine magno peccato contemni non potest Eaque ratione et urisdictionem Ecclesiae confirmat. DE IS et munit, atque in res ractarios armat, dum rebus ab ea judicatis executionem commodare promittit; magno scitismaticorum malo qui Ecclesiae autoritatem spernentes, et bonis ejus Carere Coguntur. Porro utraque remissio quae vel in Baptismo vel in Consessione sit, seque gratuita St, aeque t Hic terminus paginae XLVI Autographi Leitinitiani. N. d.)

138쪽

fide Chiisti nititur, eque Poenitentia in adultis indiget; sed hoc interest, quod illic praeter ablutionis ritum, nihil a Deo peculiariter praescriptum

est, hic vero mandatum est ut qui mundatus essexuli se sacerdoti ostendat, PecCataque Confiteatur,

et subinde sacerdotis judicio aliquam castigationem subeat, quiae admonitionis alicujus loco in

Posterum esse possit. Et cum DFL Sacerdotes constituerit medicos an iniarum voluit patere ipsis mala a groli et nudari conscientiam unde sapienter Ambrosio poenitens Theodosius dixisse sertur tuum sis pharmaca ostendere et miscere, meum SusCiniere. Pharmaca autem sunt leges quas imponit Sacerdos oeulitenti, tum ut sentia praeteritum malum, tum ut ite futurum, eaque satisfactionis nomine designantur, quia grata go haec obedientia est sese castigantiS, et Poenam tempora

lom mitigat vel tollit quae alioqui a go expectanda esset Totum autem hoc institutum divina sapientia dignum esse negari non potest, et Siquid aliud, hoc certe in Christiana religione praeclarum et laudabile est, quod et Sinenses a Ja-Ponenses sunt admirati nam et a peccatis mulios detorret confitendi necessitas, eos maxime qui nondum ladurati sunt, et lapsis magnam ConSolationem praestat, ut adeo putem pium, gravem et prudentem consessarium magnum Et organum esse ad animarum saltatem Prodest enim consilium ejus ad regendos assectus, ad animadvertenda ilia nostra, ad vitandus peccatoriani CCaSioneS,

139쪽

- 121

ad restituendum ablatum, et reparandum damnum datum, ad dubia eximenda, ad erigendum mentoni afflictam, ad omnia denique animae mala aut tollenda aut mitiganda. Et cum fideli amico vix quicquam in rebus humanis praestantius reperiatur, quanti est eum ipsa sacramenti divini inviolabili religione ad fidem servandam opemque serendam adstringi Quamvis autem olim, ubi major erat servor pietatis, publica consessio et poenitentia inter Christianos usurparetur, nihilominus ut infirmitati nostrae consuleretur placuit DF ut per Ecclesiam osteDderetur fidelibus sufficere consessionem privatam apud Sacerdotem, adhibito silentii sigillo, quo magis consessio go sueta ab omni humano respectu sequestraretur. Neque ideo minus divini juris erit consessio, quemadmodum statuit et praescripsit Ecclesia, licet circa modum

ejus variatum esse diversis temporibus Constaret. Nam multa DEC circa Sacramentorum uorum dispensationem Ecclesiae suae statuenda ordinandaque reliquit, non quod Ecclesia sacere directe

possit ut aliquid divini juris sit, sed quod pus

ipse conditiones quasdam et circumstantias eorum quae divini juris sunt, ex colesis dispositione suspendit ut exemplo impedimentorum matrimonii jam monuimus. Idem ergo circa formam judiciarii processus cujus exercendi potestatem, clavibus concessis, Christus Ecclesiae dedit, recte dicetur. Id ipsum enim de jure divino est ut absolutionem non consequatur qui Ecclesia judi-

140쪽

cium contemnit, et quas illa conditiones sive in confitendo exigit, sive post consessionem imponit,

negligere audet l). in otiam in 'ontifico Maximo et Episcopis

potestas est statuendi Casus reServato qui a quovis sacerdote remitti non possunt, nisi in periculo mortis et preti scribendi canones poenitentiales, et desiniendi quantum opus sit ad sufficientem consessioneni, ut singulares peccatorum CirCumstan- tui enumerentur; luibus legit,us a consitente temere neglectis, utique etiam ob peccatum mortale novum atque adeo impoenitentiam, irrita absolutio Sset. illa gravis quiaestio superest, utrum ad Sacramentum Poenitenti: opus sit Persecta Contritione, sive amore DE super omnia, an vero alti itio sus siciat equidem in consesso est, quemadmodum et Superius attigimus, eum qui actum amoris illius Supremi, vel certe contritionem intuitu di inia moris exerceat in quo volum sacramenti vel expresse vel virtualiter Compreliendatur , otiam ante consessionem absolvi Fatendum etiam est

aliquam acilitatem majorem si delibus a Sacramento ipso prpestari debere, in qua potissimum Sacramenti liuius virtus consistit. Omnibus ergo exPensis, rectissime etiam ad Concilii Tridentini montem dici posse videtur quamvis attritio seu