In M. Tullij Ciceronis vniuersam philosophiam de vita, et moribus, ad illustrissimos, & sapientissimos Patauinæ academiæ moderatores, ... Iasonis Denores breuis, & distincta institutio

41쪽

iurant,quam reu index quidam breuior, es quasi quaedam appendix tusculanarum qua

stomum. Hanc coniunctionem silmilitudinem paradoxorum cum tusculanis tacit ignificat in eorum praefatione ad Prutum,dum ait. ERO. pies igitur hoc paruum opusculum umbratum his contractioribus noctibus quoniam illud ma serum uigiliarum munus in tuo nomise paruit. Nominam itaque munus maiorum uigilia

orum illud Tusculanarum,quod pariter ad Tru tum de ijsdem rebus iam scriptum ferat,erhoc paradoxorum paruum opusculum; alterum alteriussummam quandam esse breuiorem isserere Nidetur. Ouod autem in tusculanis, re inparadoxis agat Ag. Tullius de perfectosapientis o scio, ea,quae in his libris disputanda proponuntur,clarissime ostenduntem mors contemnenda suo antilatu me ipsa contenta: an insapientem cadat aegritudo an omm animi perturbatione possim

pleras uacare et quod omnes sapientes sint liberi, sulti uer erui: quod solussa enssit diues, er aes milia. Quaestionibus tusculanis, adoxis annumerari potes Catonis Uticensis laudatio a Cicerone conscripta nusium enim commo

42쪽

et sdiorem locumsi assumere u criptum posse uidetur,partim: quia i e Cato , ut pers Hus Stoicus semper applicuerit ad eam uitae Armam,quaemaxime ad per um sapientiae

cium accederet ,partim etiam quoniam eum uirum Metullius ex hoc osciosummopere laudet,ut qui mortem contempserit, eradsolam uirtutem omnes eius actiones retulerit. Vnde in eo ait,maiora omnia r qua amassisse, ut expectatio cognitione, aures ab oculis uincerentur , nullamque unqualm eum uerbum emisisse, quia uellet reuocare. Suamobrem nulli dubium est, hanc ipsam laudationem cum paradoxis cum rusci lanis esse conis eradam , t quam ex

plar quoddam uiri perfecte sapientis, qui ex pe fecto huismodi osscio, quod his libris perscribsretur, tam omne emper duxerit. Huic C

tonis Uticensis laudationi resondit faesar, iam

ictator ea uituperatione, quam conticatora

nuncupauit, in qua, ut ait cornelim T aestus , aut si quis alius ferit author eius dialoghi r scripta oratione, ueluti apud iudices resondit dic Tullii laudationi,unde asserit Luintilianus libro tertio capite nono oratoriarum in tutum,

43쪽

Caesarem in uituperando Catone tritus causic tibus usium fuisse. Horum itaque librorum, quos hactenus recensuimus, Cuniver dissuem,ut arbitror,in partes principes dictribuimus . primum gradum obtinet Hortensius de laudiabus philosophiae secundum libri quatuor Acade micarum quaesionum de optimo genere philos phandi. tertium libri quanque de Finibus quartum locum sortiti hunt libri de medio o Ficirigeneratim de viciis inscripti,cum dialogo de omicitiast Senectute,re de Constatione. quintam sibi uendicantsedem libri Ti culanarum qua

sionum de perfecto sapientissos se cum Taradoxis, quasi eorum paruo appendice, eae cum Catonis laudatione. EAtque horum omnium librorunaturali quodam ordine alii aliis gradatim uiam patefaciunt, Cum alii ex aliis nexi, , omnes interse apte colligati uideantur.nam,ut nunc omittam hortensiium, , academicas quassones, ueluti proemtum, praeparationem quandam ad uniuersam philosephiam humanam, , ciuilem, sine libris de Albus non poterant comitia ossicia neque media,neque persecta. Liber de seneZtute di onit nos ad tolerandam mortem propiraquo

44쪽

rum. S co latio morsis propinquorum nos paratos reddit ad contemnendam omniso gener

tim mmtem. Sed quoniam, ad perficiendam uniuersam humanam, ear ciuilemphilosephia non filum oportet de finibus,de officio tum medio, tu perfecto praecepta tradere detiam modum inuenire,quo homines cognito,erproposit ne, cir fise ad summum iEud bonum a picendum imusearentur,et cogeremur,his omnitas uoluminita quorum iam meminimae, adiunxit sex id pra lantissimos de republica libra , in qui aeeum reipublica flatum conformat, in quo clueae optimo magi atibus ad et sentem perduc rem tur,cum nihil aliud res besea sit , quam ordo magi aluum in iuuitate insitutus adquietam ciuium,er beanum uitam .His nectit quinque libros de legibus publicis hium optima reipublica, e in tituta,quibus eosdem rimae , a omtaretu=G, impeteterre ad uirtutum actiones, erad natura humana comementer uiuendum,hoc

es ad colenda ea o scia, quilus ad summum i lud bonumperuenirepossente, ultimo tam emicco ex Hetrina ordine'fraesit libros tres era nomicorum de legibus domes se, adrecte tuem

45쪽

am rem familiarem , ad ea O felicitarem amendam, , cum amam , ci ab eo prudem tussimo consilio factum putare debemus. Nam cum pauci admodum reperiantur,quipera L in ad honsas actiones ratisint, oportet,ut a reipublica moderatoribus dire mur ad recte gaudendum . , dosendum , , ad alendum ex uirtute. 6 uamobrem eae rei sic legibui opus erat . Nam qruemadmodum leges sine r pia ira: impamiter , res iasica sine legibus nihil potesti. qui itaque alterum ab astero separant, hi tanquam ab animo corpussiungunt, quorum sine maximo exitio fieri neutrum potes . Necesse ergo fuit esse , leges in ciuitate, qua iuberent me limra honesia prohiberenti contrariasi, moderatores reipublica, qui bolios ex legum imperi ,em sanctio useram' propositis ad uirtutem imitarent,improbos parastum metu a ui Adeterrerent, cogerem secundum leges iam aes scriptis uitamducere,ita ut paulatim ex improbi ferent probi, per hunc probitatis habitum consequerentur illa summum bonum, quod sibi proposuerant, hoc est sui ipsorum persectionem, illud n tura humana commvnteruiue

46쪽

Fr putauit stituro et Etes eum libris tusculaetarum qua onum cum paradoxis ,-Caoniae laudatione sex obnos derepublica , quoi

magna exparte smma cum iactura praeter c

raros desideramus,atque his adierit alios quin que de legibus huius isse in istute Reipullicae,ac denique his omnibus tres de legibus, quae ad se miliam pertinent. Hac ai uitatem, coniunctionem librorum de legibus familiaribus cum libris de legibus publicis , cum libris de republica uidem gnificasse libro primo de natura deoru ,

cum dixit: e, si omnia philosephiae praecepta

referuntur ad uitam,arbitramur nos ear publiacis, , priuatis in rebus ea aestitisse, quae ratio, , naturapraescri erit,per publicas res attingens libros de republi , , , de legibus Hucis,per priuatas resistelligens tres libros de legi

bus familiaribus,hoc est tres a se consecriptos se

bros economicorum Suoduero tres ultimos libres hac ratioue disposuerit, , ordinauerit cum eius uerbis,tum etiam ex ratione ima non obscure,ut opinor,coniectura pro picere postumus . Nam quod libris tusculanarum sita ecerit liui

47쪽

eundo libro de diuinatione, dum post quae mea

tusculanas nominat libros de natura deorum , diuinatione,, de fato, qui uni dissimili amgumerato, certe referumur ad ceu philosophia genus,quod aut ad rerum naituram flectat, aut ad illud, quod est supra naturam, atque inde numeras libros de republica,qui quidem,exemptis ex hoc ordine illis tribus de Ogura deorum,

de diuinatione, et de fato , , ad aliam philosiphiae partem relatis di mequuntur Gros tu ,-

lanarum, eos,qui tys tmquam appendices annexis t. Suantum autem attinet ad contum monem , , continuationem quinque librorum

de legibus cum libras sex de repubisa,primo de legibussub persona Pomponi e rami,as uno uolumine ad alterum seipsum continuans,aperte de clatratre que si quaeres,ego,quid expectem, inquit e uicus,quoniam scriptum M a te de optimo reipublicae tu , consequens esse uidetur , umeribas tu idem de legibus,, in tertio subpersona opriae Nos autem, quoniam leges damus liberis populis,quaeque de optima republicasntiremus in sex libris ante diximus, accommodomus hoc tempore leges ad illum,quem probamus

48쪽

iratiotatum quod autem leges ad ummum, bonum reseris, quemadmodum eae satum rei publicarias formatum , paucis uerbia docet se cundo de legibus e tonstat profecto,inquit, ad salu re et oum n cimtam-ii visura raram au omnium quietam , , beatam conditas esse is ges .s quod uitam beata, summum bonum,

cui leges ipsae debent inseruire,dirigat MI Ilius ad iliud naturae humanae conuenienter uouere,quo iampridem in quinto desitas ex serentia peripateticorum saluerat,paulo ante apertissime te saetum reliquit in primo de legibus, dualter Sed certe res ita se habent,ut ex natura untiere summum bonum sit,ides uita modica apta uirtute per haut naturam=qui, di eius quasi lege uiuere Unde ham legem in tertio de republica diuina quasi uoce depinxit esse rectam

ratioraem,natura congruentem, di fam in omnes,comantem, sempiternam, quae uocet ad os cium iubendo,uetando,astareis deterreat, quae tamen neque probos Ura iubeat,aut ueteri,nec improbos iubendo,aut uetando moueat, cui nec

obrogari fagus, neque derogari ex hac aliquid licere,neque totam abrogari se neque aut per

49쪽

Senatum, utper populi olui taces a legens

se S parati tu eries em communito roria de legibitae cum libris dere sica , pareret clarius prostri ordo librorum de republiea, ad Iibros officiorum , , adilibros tusculanarum quastionum os integros haberemus, dinetia masse tererere ordo economicorum ad obros

e leg us,si ii quoque ad nos peruemferat. Haec

autem res etsi rei aperta authoritate, Vm I

men caret coelectura, , ratione hs erres e M Cicerone descriptos, ac di duros: Nam si respublica nihil aliud es , quam ordo magi' tuum,ciues dirigens ad felicitatem, tar ad aesti nes,oscia uirtutum,certe ad nullum alium s nem mirum prudentissimum de republiea scrupsisse credendum ent, quam ad retinendos ciues

in o scio, in actione uirtutis ad natura humarena commienter uiuendum, a de re prius mc is cmmulare tradiderat. Praeterea,ut de legis

bus hoc idem probemus in lex est resta ratio naturae congruens, nsiam,sempiterna, qua uocet

ados iam imbendo,uerendo, a Fraude detere taut eam diffiniuit Iris. Tu tres, certe seges, quae hora tu , di impellum homines ad huius A

50쪽

oficium si pomi cognstionem officii tam is ij, quam perserili sed Mbri de repusica reniumesim, continet, an recedunt libros de legibus, certe tam litis de legibus, quam libri etiam de republica Eebent succedere ijs et bis,qui pertianent adhoc, ad illud o Ficium, cum ad utrumque leges horam,re respublica hanc legum uocationem re ipsa exequatur. Ad eundem igitur Anem sine ut dubitatione reserendos esse etiam

quinque nos de legibus publici es trex de legibus Lamiliarisus resimare debemus,cum asori tele quoque ipse, quem certe in hac ress propossit imitandum , hunc ordinem diligemtissime conseruatum constitiamur. His igitur ora dux M. letius uniuersam de uita, , moribus philosephiam prudentissime continuauit , ut primo gradu collocaret Hortensium. Secumdo lilros Academicarum quaesionum. tertio tabros de Finibus.quarto libros de insciis,quisu de medio o Aio,cum dialogo de amiciti de senectute, de consolatione . quinto libros Tu lin

rum quae itionum cum paradoxis,cum Caitonis laudatione sexto libros de Republicas tuumo libros de Legibus, Fremo libros Economico