Aulus Gellius quaternus philosophiae studuerit: Thesis, Paris

61쪽

- 43 rum copulatumjuncti que voeabulum eae avido aeris,

existimatque ab uno aveo inclinatum, quod Simpli l . . e. v. eius ac verisimilius videtur. Cum igidium probat auctorem de origine vocabulorum vani et stolidi, quorum Signi sicationem Xem L. XVIII, e. v. plis ille confirmavit, cum vanus de mendace et inlido, stolidus de letro e molesto dicatur non vera eSSe contra judicat sed audaciora argutioraque quae de Verbo autumo dixit Nigidius, homo eruditisSimuS, compam L. XI e. m. rans cum iis quae Tullius assii ma ii, vir acerrimae in studio litterarum diligentiae l). Eadem diligentia litur ei paulum Verborum aculeis videtur studuisse Gellius cum asserit Nigidium arguto et subtiliter 2 interpretatum SSe Natris in L. XVIII, o. x,4 cabuli originem asstrinantem si ale est dictus quasi sere alter solias de vi ac Significatione Ser L. iv e. in . . monis omittemus disputationes quas Gellii temporibus crebra suisse apparet. Moderationem et temperantiam, quam Favorino duce laudabat Aulus satis plane desilire ei videtur P. Nigidius, cum dici mature eSt quod neque ei L. X, e. i. tius est neque serius sed medium quiddam et lem pe-ralum est, ii sicut maturae ruge Vocantur quae neque crudae neque caducae sunt. Hi maturo agunt qui industriae celeritatem et diligentiae tarditatem secundum dio Augusti praeceptum, adhibent δ), L. X, e. 1, 5.

Nigidium ergo laudibus effert Gellius et quamvis sa-

62쪽

- 44

ta xix leatur in ejus commentationitas inesse obscuritatem addit tamen ducti inarum mulli formium variarum

que artium quibus humanitas erudita est culmina su jSSe M. Varronem et P. Nigidium. Sed apud Gellium desiderantur quae illius palesacere philo Sophiam possent, qui Pythagoricus et magus dicitur cujusque cogn0men astrologum signi silcabat, quippe cum coeli motum cum gulinae rotae motu compararet Nobili genere natu opli malumque parte Secutus, ad Pythagorae disciplinam inclinare natura debebat et cum summa fide et arte mira, non Sine prae Stigiis quibusdam in orationibus Suis non minus quam in scriptis ad deorum et rerum naturam pertinentibus, concretam e diversissimis elementi doctrinam exposuit qua constat animos hominum vel doctissimorum penitus commoto fuisse l). Quamobrem non mirum est qu0 Gellius ei valde luduerit, insita curiosi latei in Ilulsus, nec tamen illam mulli sariam et ex pluribus haustam scholis philo S0phiam, in quam pythagoreorum et platonic0rum placita, graecorum opiniones traditaque orienti S c0iverunt, penetraverit 2 . 7 De Terentio Varrone. Magna certe suit T. Varronix scientia, quem Cicero praedicat hominem omnium facile acutissimum

63쪽

et sine ulla dubitatione doctissimum ij, qui de grammatica, musica, historia, geometria, philosophia tractavit quique de moribus, de diis, de legibus varia per Scripsit, qui prorsus omnes disciplinas amplexus est. Ideo eum, ut jam alii quibus assentiri libet demonstraverunt, juxta Nigidium admiratur

et laudat Gellius 2).

Refert quae de septenarii numeri vi 3 et Septen III, e. x. trionis etymologia senserit, nonnullaque quae M L. t e. xi lingua et sermone dixit ille, doctior quam fuit Claudius eum Coelio Varrone enim et Nigidio auctoribus, a X, . , . philologia clatina, Stylones incepta, plurimum viguit Dat recte a quibusdam reprehenduntur et pro insanis habitae sunt etymologia Sonorum Simili tu L. XIII, e. xvi. dine delinitae quas citavit sine sere ullo diserimine Gellius 4ὶ Plura apud eum Varronis legenda sunt quae ad grammaticam quam ad philosophiam pectant : ad hanc lainen quodam modo perlinent ea quibus geometriae utilitatem demon Strat et quae de L. XVI, e. xviii Socrate narrat qui Xanlippes uxoris contumeliaS. quo melior fleret ipse, leniter serebat addebat T. Varro . Vilium uxoris aut tollendum aut serendum,

usus est.

64쪽

aiebatque eum qui tolli vitium timorem commodioremia 1. t. ivn praestare, qui fert sese meliorem facere. . ii di xxiii. - De saliri Menippe more a Varrono scriptis multa iiij duce Gellius, ex quibus vitae praecepta non lan- uim communia sed etiam singularia expromebat. Sic si in olus terrae fleret, litandum esse aiebat incertum duo an deae, ne alium pro alio nominando fata res L. ii e xxviii. 9 me populus alligaretur. Tantum in diis immortal bus immadvertendis castissimi cautissimique erant

Ilum alii Satiris enim cum a Lucilio disterret l)Varto et Heraclidem Menippumque magistros suos 23

imitaretur, non Servili modo sequebatur, ac si ab iis formam peteret, attamen ex historia suae gentis ac praecipue sui temporis, ut nuper dictum St, maleriam hauriebat 33. - Hanc rem Gellius non indi

cavit.

ta l. e. xx. 0llud ad geometriam perlinet lineae citat definitionem quam Varro ait 4 longitudinem quamdam sine tali uidine et alli ludine s adhuc usurpatam, quod uno verb0 laulum latino exprimi non posse censet Gellius, i. e. xx. nisi quis audeat dicere illatabile. Muliis aliis Varronis fragmen iis a nostro proposito ali estis Gellius sane ostendit se permullum eo usum fuisse eum paucorum in manibus versarentur opera; ex quo etiam apparet quo discendi studio agraret et suae ae lalis imaginem estingere qua doctissimus quisque ad velutissimos scriptores legendos pronus

65쪽

erat. Ex iis tamen praecipue excerpebat quae ad mores Spectarunt improbatis omnibus quae exquisitiora alio pertinere viderentur. Sic Ennianam reser Senien-liam Philosophandum est paucis, nam omnino a V e. V. haud placet idque propter quod apud quosdam Iisputaretur vox sit corporea an non memoratque Lucretii Cari opinionem

66쪽

t De Pythagora est Pythagoreis: Plerasque tamen veterum philosophorum disciplinas saepe quidem breviter, interdum diligentius, alligii.

l'ythagoreis ordiar. In Italiam, regnante Tarqui- DνRe xxi ni Superbo Pythagoram venisse i ait de temporo veru quo id actum est alii jam disputaverunt, cujuSingerias aes limaliones traditas esse contendunt, quoSconsulere op0rtei 2). Laudat Gellius apud eum et

L, ,ei eos, quos familiae ejus successionem appellat, ilium intinem et rationem quibus reciperentur et institue

rentur discipuli, ac memorat illud diutinum silentium quod iis postquam de corporis et oris habitu conjecturam secisset, praescribebat Pythagoras enim videtur primus animadvertisse 5 quatenus ullus animum et mores signissce et hanc artem invenisse

67쪽

culo ab Helvetico quodam scriptore, qui quasi sanaticum surorem spirabat, amplius prolata sui et nostris temporibus severiorum materiam inquisitionum praebuit. Quod si Pythagoras mathematicis magis quam animi seientiae studebat et majore cura principia

rerum numerorumque vices quam humanae mentis naturam anquirere videbatur narrat enim Gellius, L. I, - .auctore Plutarcho, quomodo Samius ille philosophus, cum Olympiae stadium ab Hercule sexcentis pedibus metatum, ceteris Graeciae stadiis comparaSSet ratione proportionis habita, statum longitudinemque Herculis mensus sit eumdemque ait dixisse lunam septem et viginti diebus orbem suum lustrare, qui

numerus terni cubum ericii) - eum tamen non L. I, e. xx.

fugiebat mente agitari corpoream molam vultuque cogitationis affectuumque signa et imaginem reserri: quod ceterum congruere videtur cum illa de suturavita doctrina cujus sectatores docebant animam in ejus bestiae corpus praecipitem ire cujus quiSque potissimum mores iunxisSei. Copiosius illud silentium, non omnibus idem, sed

aliis aliud pro solertiae aestimatione, nec minu ta L. I, e. IX, 3, sq.

me ulli quam biennium, probat Gellius, excerpitque pro exemplo ac praecepto satiram quam Tauro attribuit, adolescentes suae aetatis reprehendenti qui de omnibus rebus, nondum satis exerciti eruditique, disserere magistrisque disciplinae regulam et modum indicare contendunt. 4

68쪽

ι De Prahagoreorum ordines enumerat ei distingiui illuso quod pervulgatum meminisse satis est. AS- seri quoque inter Pythagoreos societatem quamdam navarassium luisse similem tui antiquo consortio quod Romani appellabant recto non cus. Quidam crindunt illud societatis consortium paucis ianium fulmetributum scilicet iis qui in primum ordinem pervenerani li. Inter ea quae de Pythagoreis disseruit Gellius, dis-L-iν,ο- 1. . putat num animalium carne ei labis abstinuerint,

quam salsam existimat opinionem. Testimonia reseri Callimachi poetae qui sabis iis interdictum luisse asseri quia corpus periurbent 2). cum contra Aristoxenus Aristotelis discipulus, qui negat fabas alvum subducere, reserat Se a Pythagorico Xenophilo, cujus erat amicus, ei a quibusdam aliis qui ab aries Pythio ae haud multum aberam audiisse PylhMoram labis saepissime ei porculis haedulisque usum fuisse, a Plutarchus, auctore Aristotele Pythagoreos paucis ianium animalium partibus dicat abstinuisse. Fabarum interdictionem Gellius interpretari videtur secundum Empedoclem I qui disciplinas Pytha me --

lus, versu quodam carminis non a fabulo edendo,

sed a rei veneriae proluvio homines deducere , voluit. Nonnulli credunt hanc Gellii interpretationem esse salsam et a quadam Orphicorum consuetudine de-

69쪽

sumptam postea ad veteres pythagoreos luisse relatam l). Alii carnis edendae inierdictionem non verisimilem esse contendunt cum inter illius disciplinae sectatores annumeretur athleta Milo crριο-niensis 2ὶ Refert quoque Gellius a Dicaearcho peripatetico, Clearchoque Platonis et Is0cratis discipulo traditum fuisse Pythagoram non Euphorbum tantum, quod omnibus constat, sed etiam Pyrandrum, Callicleam et pulchra facie meretricem cui nomen uerat Algo δ). L. IV, e M 14. Quod ad moralem philosophiae partem attinet, ait Gellius pythagoreis visum suisse homines sibi sua mala attribuere debere nec deo aut satum eorum

insimulare. L. VII, c. H.

Pythagoreum Archytam narrat, auctoribus comphiribus inter quos Favorinus est, simulacrum columbae e ligno secisse quod volaret: quod prodigium illi videtur verisimile et credit tali modo labricatum Ita erat scilicet libramentis suspensum et aura spiritus

inclusa atque occuli concitum. ν L. X, α XV s.

Auctore item Gellio, primum Aristidem Samium dixit Varro lunarem curriculum octo et viginti diebusessici animadvertisse : ad quod haec adjicienda Sunt 4 iu d. x. quod et numerus ille quater septenis ossiciatur et

70쪽

- 44

L. XIX, e. xiv teatur in du commentationibus inesse obscuritatem. addi tamen ducti inarum multiformium variarumque artium quibus humanitas erudita est culmina suisse M. Varronem et P. Nigidium. Sed apud Gellium desiderantur quae illius paleiacere philoSophiam po8sent, qui Pythagoricus et magus dicitur cujusque cognomen astrologum signissicabat, quippe cum coeli motum cum gulinae rotae motu compararet Nobili genere natu optima lumque paries Secutus, ad Pythagorae disciplinam inclinare natura debebat et cum summa fide et arte mira, non sine prae Stigiis quibusdam in orationibus sui non minus quam in scriptis ad deorum et rerum naturam pertinentibus, congrelam e diversissimis elementi doctrinam exposuit qua constat animos hominum vel doctissimorum penitus commotos fuisse l). Quamobrem non mirum est qu0 Gellius ei valde studuerit, insita curiosi late impulsus, nec tamen illam mulli sariam et ex pluribus haustam scholis philosophiam, in quam pythagoreorum et platonicorum placita, graecorum opiniones traditaque orientis coluerunt, penetraverit 2ὶ 7 De Terentio Varrone. Magna certe riuit T. Varronis scientia, quem Cicero praedicat hominem omnium facile actilissimum