장음표시 사용
191쪽
Diss L T. I. het parumque ab eo distat ejus succetar Origenes. Falsum eli quoque , seculo Ecclesiae I v. eam haeresim a Coneilio pertractatam fuisse, cujus in Actis nullum , quodo uidem eam prodat, verbum occurrit: eius quidem canon XIX Collectionis Isidori Merc. , qua usus est Baronius ad ann. 25o. num. Itb., &-num. I 43., Fras en de Sacram. disput. Proem . art. 3. q. 3. , aliique quidam, perhibet Pauialianistarum, de Catapbrnum baptisma reprobari ; sed Calaia phrugum nomen addititium elle, evincunt vetustissimae Graeacorum, ac Dionysii exigui Collectiones Paulianistarum tantummodo nomen reserentes , nec non S. Hieronymus in Dial. adversus Luci ser., S. Augustinus l. de Haeres. c. M., de Innoce tius Papa I. Epist. 22. ad Macedoniae Episcopos, utem quo
Hieronymus Epist. 6 I. ad Pammachium de Origene afferentes in Cone. Nicaeno solum Paulianistarum baptisma fui me repudia tum : non igitur in Nicaeno, sed in Laodiceno Concilio Ca.
taphrygum haereticorum mentio facta reperitur. Foeminae similiter praettigiatricis factum cum Prisca , & Maximilla conislandi displosum est supra ad num. XlII. cap. I., sane de
Prisca meminerat iam antea Firmilianus velut de Foemina notissima omnibus ob haeresim Montani; sicut Ee Maximilla erat Omnium in Ore ob eandem causam: quocirca non erat, cur nomen Foeminae reticeret , si factum in harum una comtigisseti quando hae ipsae vulgatissimae erant apud omnes E elesias.' Nec solum hujus Foeminae facinus hac una ex Epi. stola fit cognitum; ve 'um etiam Primum Romanorum Ponistificum Stephanum pacem cum Afris fregita; immemorabilis item consuetudo Orientis rebaptizandorum Haereticorum ;variae circa celebrandos dies Paschatis, tu circa multa alia Divinae rei Sacramenta consuetudines diversorum locorum , ac Provinciarum, diversitatesque pro locorum, hominumque diversitate; Serenianum Praesidem fuisse Cappadociae tempore persecutionis , ad Iconiense Concilium convenisse Antistites ex Galatia, de Cilicia, caeterisque pro imis Regionibus, Sacramenis tum Eucharistiae non solitum tunc confici sine praedicatione;& mos saltem Romae servatus cum his, qui abstinebantur, seu Eccletiastica communione privabantur: non erit igitur nece Taria ea Epistola ad servanda antiquitatis, tu veteris disciplinae Ecclesiasticae monumenta maxime quod ipsa , uti Sc illae S. Cy. priani de hac materia Prae caeteris vetustum nobis morem
192쪽
Romanae Ecclesiae, sive traditionem de Haereti e Is sine ba. ptismo recipiendis manifestant; propterquod S. Hieronymus in
Dial. adversus Luci serianos ad hunc Ecclesiae morem constabiliendum non alio utitur argumento, cum ait: Quod Anegandum quιθι am putaveriis Haereticor a maioribus nostrie
semper Dibe susceptor, legat B. Caprianι Disotas, in quibust
Stephanum Roma e aerbit Episcopum, O inveteratae consuetu
VI. Origenis, ae Tertulliani sententia in suspieionem Doeat
Anabaptios Firmilι anum ex Orientatibur, ω Cyprianum ex Grιν. αVI. Λ Rgumentum mere conjecturale est, ac perincertum ;quoniam etsi in oriente Nicaenum ante Concilium , S in Africa ante Donatianum Schisma fuerit agitata ista haec de anabaptismo controversia; non inde elici certo potest, hane Epistolam tum exta me & quidem a Firmiliano conscriptam; quemadmodum nec sequitur; Firmilianus Origene praeceptore usus est; Cyprianus Tertulliani lectione jugi delectatus est; igitur ante Firmiliani, & Cypriani aetatem apud Orientales, & Afros dissidium rebaptigantium extit rat. Nihilo tamen secius ante Donatum in Africa, & ante Nicaenum in Oriente quaestionem de anabaptismo Haeretico rum non fuisse agitatam, confutavi supra ad num. XU. c. I. ex dilucidis S S. Dionysii Alexandrini, & Augustini testimo. niis; sive Firmilianus ab Origene , & Cyprianus abs Ter . t ulliani libris fuerint instructi, sive non; quum opus non esisset, ut ille a praeceptore suo, & iste ab eo, quem Magio
strum appellare consueverat, sententiam de Hetereticis reba-ptigandis acciperent; neque id constet; quando aliunde comis pertum est, hunc earum Regionum veterem morem fuisse.
Porro qui an a baptismum Origeni assingit ex ejus operibus, quae ad nos venerunt, temere id quidem facit ; sed nec etiam ob id statui potest, eum an ab aptismo non studuisse ;cum multae eius elucubrationes exciderint: potueritque eam, quae totius erat Orientis, sententiam secutus voce docuisse,
non literis tradidisse. Quod autem Dionysio Alexandrino praecipuo Otigenis discipulo rebaptizandi error nec ab ipsis Orientalium anabaptismi ante Nicaenum Conc. assertoribus a scri-
193쪽
ascribatur; non inde habetur, origenem rebaptigantium opi nionem non esse secutum; Primum quia ea de ro pauca suis pei sunt monumenta ante Nicamum ab Orientalibus, aliisque scripta, nimirum literae unius Firmiliani , atque Cypriani, quorum non erat, Omnes, qui eam Consectabantur opini nem, recensere: deinde potuit Dionysius, quippe qui Prmsbyter extiterat Romanae Ecclesiae, huius sententiam ample cti; ea, quae preteceptoris esset, ultro relicta; praesertim quod novimus in more positum, discipulos nec semper, nec in omnibus Praeceptorum suorum animi sensa consectari: atta. men quum post Nicaenum Conc. S. Hieronymus in Scriptor. Eccles. tradiderit, eum extitisse opinionis rebaptigantium Hae reticos, non ob hanc causam affero ipsum ab Origene ita edoctum fuisse, sed secutum dico Afrorum, & Orientalium morem , consuetudinemque, quae viguit & ante Origenis tela. tem , & immemorabilem suisse volunt. Praeterea si non ex Origene, ac Dionysio elucet ea sententia, nonne ex Clerimente Alexandrino ipsam quisque deducere posset quid enim est, quod ille Strona. lib. I. pag. 3II. scriptum reliquit de Proverb. cap. 8. deinde acclamat et ita enιm trajicier aquam alienam : baptisma Haereticorum non con Denientem , , germanam aquam reputans t Sicut nec Cyprianum de Tertulliani puteis hanc opinionem hausisse credendum eis, cum universae Asricte Concilii sub Agrippino Antistite coacti ita tutum haberet, quod sequereturi ut ipse suis in literis palam profitetur: & non solum quis suspicari non potest, eum quicquam Montanismi ex Tertulliano Qxiise , cum S. Hieronymus Epist. 6 ad Pamma. chium, & Oceanum scribat: O B. Cyprianus Tertulliano Maisgι Iro utitur, uι Uur scripta probant; cumque eruditi. ω a
dentis utra delectetur ingemo, Montanum cum eo, Mares miI.
Iamque non sequitur: sed etiam scire debet, illius eum qui quid minus pietatem oleret, refugisse penitus; & si ei, quod sensit Tertullianus lib. de Baptasnio cap. I 8., utilius esse paris vulis non dari baptismum nisi tum , cum adoleverint, o positum docuit, statuitque Cyprianus Epist. 39. ad Fidum, eos videlicet ante octavum , S intra secun cum, vel teristium ab ortu ciem eile baptismatis unda expiandos ; quis erit, qui credat, ipsum Tertulliani mentem esse secutum in hac de Haereticorum baptismate quaestione λ & quo pacto dici poteti, hanc unam Tertulliano oblatam esse causam,
194쪽
. I l . C A P. III. - IGeur anabaptismo consenserit, quod in Montani partem abie. xit; si is librum de Baptismo Graece primum, postea Latine
composuit adhuc Calliolicus, uti consentiunt Baronius ad ann. 2I . num. S., & I., ac Pagius ad ann. 2I . num. ii. & sane S. Hieronymus de Scriptor. Eccles. Tertulliani libros, quos adversus Catholicam Ecelesiam conscripsit, enumerans illum de Baptismo non habet: tantum abest, eum non alia de causa Graece elucubrasse librum pro Anabaptismo, nisi ut Cataphrygum sententiam de iterando Baptismo conflabiliret: maxime cum librum non pro Ana baptismo, sed de Bapt1 α generaliter ediderit; in quo & illud inter alia docuit, Hae reticorum baptisma irritum esse, ac nullum: tametsi Baroianius referat, scripsisse Tertullianum librum de Baptismo ad. versus Quintillam i quam ille quidem dicit de Caina haeresivi peram venenatissimam, sceminam monstrosissimam, ad haptismum aquam necessariam esse Pernegantem. Etenim Mimiamsias in Oriente rebaptietasse tempore Philastrii, nempe
prope finem seculi IV., ipse quidem memoriae prodidit; sed
antea, suaeque sectae primordiis an hoc ipsum perpetrarint, a nemine legitur literis traditum nec ab iis, qui synchroni
sedulam operam dederunt eorum errorum non tam evulganiadorum, quam refellendorum; nec a S. Epiphanio, qui fuso admodum paulo ante Philastrium scripsit, & sectam illam exagitavit: non quin illos ab initio quoque id praestitisso, dubitem; sed quod Scriptores Orientales id illis errori non
dederint, magno argumento eise contendo; rebaptiZare eos,
quos extra sectam suam baptizatos suscipiebant, tunc na rem Orientis suisse, non errorem. Propterea & illud falsum assero, exploratum eise, Firmilianum, atque Helenum, caeisterosque Graecos Antistites uno, & altero Concilio Calaia phrygum haereses condemnasse ; & Romanis Pontificibus,
Patribusque Orientalibus, si qua illis fuit in Oriente superhaptismo controversia, non cum aliis fuisse, quam cum Montanistis: cum suifra jam ostensum sit, haeresim Cataphrygum proscriptam fuisse in Oriente sub victore Papa ante Heleni,
Firmilianique aetatem; quos pariter eX ploratum est, in Ico. niensi, & Synnadensi Conciliis non haeresim Calaphrygia uia iam pridem convulsam, sed Haereticorum quoruncunque bais
piismum omnino proscripsisse; cum hisque Catholicis, non cum Haereticis Pontifices Romanos disceptasse super collato Y non Diuitigod by Cooste
195쪽
non Cataphrygum tantum, sed omnium Haereticorum bapti. smate ex Epiliolis S. Dionysii Alexandrini; qui probe cum Tertulliano convenit in hac ipsa quaestione elucidanda; &eum Magno Basilio minime disconvenit.
UIL F Demque postremum argumentum, quod adducitur, I uit quidem per se ipsum quam levis imum, totumque inanibus coniecturis innixum; nam sive in multis, sive in paucis codicibus ea sit Epistola reperta ; non illud inde consequitur, ipsam aut Firmiliani esto, aut itidem veram Ilevissima nihilominus sunt, & illam non eise inventam Graece scriptam, sed Latine tantum; & deesse Cypriani Episto. Iam ad Firmilianum, quando extat huius ad illum Rescri-rum horumque quaedam simillima , & tamen in medium proisruntur supra cap. I. num. lv. 6e U. l Oltea Batu Eius hanc Epistolam inventam esse scribit in viginti sex Codicibus M A.,
non ut innueret, eam esse aut Firmiliani, aut omnino vellam, sed ut lectores demum intelligerent, eandem longius, diuque delitescere non potuisse contra iudicium Latinii. Quantum autem ad Erasmum attinet, satis arbitror antea dictum esse de eo ad num. I. cap. I., ibique ostensum, quam quam tot S. Cypriani, nec non aliorum M ss. Codices versavit, ipsum tamen latuisse plura etiam ad Cyprianum perintinentia. Atque haec quidem sunt, quae in ista dissertatione
ad Firmiliani Epistolam mihi dicenda fuisse videntur; posthac de illa, quae ad Pompeium data est, differendum erit.
196쪽
In Disolam S. Cypriani ad Pompeium .
Posteaquam ad primam de Firmiliani Epistola Disp
tationem verba feci; alteram de iis, quas S. Cypria. nus in ea caussa scripsit, potissimumque de ea, quam ad Pompeium dedit, excutiendam aggredior ; de qua etsi nec mihi multum, nec plus quam in memorata Firmillani laborandum videri potest; quod eadem cauta sit, exasperatio eadem, idem verborum sere, querelarumque modus: tamen quoniam nec idem est, qui scripsit; multumque interest inter Cypriani, & Firmiliani doctrinam, sanctit tem, ac in Ecclesia utriusque merita; & diversa quoquo sunt plerumque ea, quae in hac Epistola vellicanda, re se l. lendaque a vindice producuntur: iccirco mea magni referre duxi, huic etiam, ut institui, similem navare operam; &diversa ea, quae ad ipsam obterendam afferuntur, momenta sedulo librare; quo facile ii omnes, qui legerint, intelliogant, quanti sint illa facienda, & quantum denique cogant. Quae prosecto si ex sententia consecero, tum illud quoque me praestitisse arbitror; ut & Cypriani literas consistere; &Cypriano eas detrimenti minimum afferre, quae est ea sane, quae hactenus universae Ecclesiae, Sanctisque Patribus sen tentia stetit, ostenderim: Vindicem vero Cypriani, ut est homo vere doctus, & prudens, causam praeclare quidem declamata, ut nonnullis jam persuaserit; sed ita ut quosdam edoceret, quanta sit orationis vis, arsque dicendi; qua notumque quis usque declamando persuadere pollit; propter- quod ipsi etiam dicendum fuit aliquid, quod non sentiret; non ut totius Orbis Christiani mentem, & consensum adeo
inveteratum funditus everteret; quemadmodum quidam homines nec imperiti, nec inertes, nec omnis eruditionis ex. Pertes, atque ignari existimasse videntur: quorum causa illa
haec, quae nunc subjicio, mihi plane scribenda fuerunt.
197쪽
Ad Axioma I. pro Systemate Donatistarum. Dissputantes
DIsputantes ob pertinacem opinionem Omnia invertere; utrum axioma sit, ac propositio ex illis, quae per se ipsae fidem faciunt, demonstrarique non posse dicuntur; &quidam palam dubitant; S non desunt; qui quoque negent:
non omnium iu cIse volunt, & semper; sed quorunda tria dumtaxat, & interdum ; nec semper omnes, qui discepta. tionem instituunt magis partium studio, quam veri invenienis di gratia, omnia continuo miscere. Si pertinaces existiman. di sunt, qui in Scholis Catholicorum in rancidis, molestis smisque quael iunculis digadiari putantur ; nescire se, cur Pertinaces etiam non sint dicendi, qui ibidem de fidei dogmatibus disceptant curque non erunt aliquando futurae de ipsis vel d igmatibus rancidae , ac molestiitimae quaestiuncu. lae; si semper, aut creberrimae de iis disputationes instituenis tur Non satis adhuc sibi conitare, an magis conducat, tempus terere in iis, quae fidei non sunt, quam in his, quae ad fidem pertinent: illa a summo Legislatore tecte constituista, & a Patribus abunde firmata potius credenda esse, quam disputanda; & si in quaestionem subinde vocentur Per quo sedam, non vacare periculo ; ' plusque detrimenti subesso, quam utilitatis: telies se habere dicunt quam plures, inter quos Ambrosium Catharinum, qui forsan non ambitionis, sed veritatis inquirendae studio ad dogma fidei dilapsus plura Partim suspecta , partim proscripta tradidisse fertur; & telles etiam haereses haud paucas non aliunde quam ex nimia , curiosiorique pervelligatione dogmatum obortas: quippe cum extent quaedam, quae credi debent, dum sciri non pollunt;& si quispiam ea scire voluerit, eadem sortasse credere non poterit : eoque solum devenisse se noverit; ut ipsa, quae
credi debent, non credat; & quae scire se putat, ignoret. Atqui de his qualitercunque diffis; & an ex pertinacia Ethnicorum, & Catholicorum maxime admoneamur, Haereticos Pertinacius errores suos tueri, aliorum sit judicium: illos quidem pertinaces eae tam certo constat, quam quod Haereticus non esset, ni quoque pertinax esset; cum re semel arrepta, ipsi malint errare; eamque sententiam, quam adamaverunt, pugnacillime defendere; quam sine pertinacia iis, qui
198쪽
Ad Axioma II. Ob pertinaeem opinionem dι6putautes ravum,
eundemque Huctorem in una, eademque re damnant, ac probant m
OB pertinacem opinionem disputantes unum, eundemque Auctorem in una, eademque re damnasse, & probas.se; aliquando quidem factum , factitarique potis nonnulli
non inficiantur; at unum Tertulliani exemplum satis, superque lare ad huius, quod Axioma vocatur, veritatem confirmandam, negare non verentur. Et quidem Baronii opinio fuit ad ann. I 3. num. 36., Tertullianum haeresim Montani primum condemnasse, deinde eam ipsam turpiter approbas.se: verum locus ille, unde Baronius accepit, Τertulliani non est, ut ipse putavit; sed additamentum ad Tertulliani librum de Praescrip t. Haeret. factum, ut etiam monui ad num. U. cap. III., quare vincentius Lirinensis in Commonit. cap. 24. Tertullianum. tradit scripsi me contra Marcionem, Apellem, Praxeam, Hermogenem, ac Gnosticos, Iudaeos, atque Gentiles, non contra Montanum. Postea & si quoque id factum esset, ut arbitratus est Baronius; non Ob pertinacem opinionem disputans Tertullianus egisset, sed invidia, ω contumeis iis Clericorum Romanorum, ut de illo scribit S. Hieronymus in lib. de Scriptor. Ecclesi, vel agnitio Paracleti, quemadmodum ipsemet innuit lib. adversus Praxeam cap. I. , deceptus nimirum austerioris, graviorisque vitae, cui pronus erat Tertullianus, quamque prae se Montanistae ferebant, specie et
sicut & Romanus Episcopus, quisquis ille fuerit, quem quidam victorem suilla volunt, ea boni specie primum delusus
fertur recepisse Montanum, deinde veritate comperta eundem proscripsisse. Ochamum vero Sor nica Academia non ob pertinaciam opinionis nunc observat, quem olim damna verat; sed ob alias causas, & rationes, quae saepe numero mutandae sententiae ansam praebere solent: quod ipsum cenissendum est accidisse ipsi super Henrici VIII. Angliae Regis eum Catharina Austriaca divortio; qua quidem in causa quid egerit ipse Romanus Pontifex Clemens vi I., legi pollunt
Authores apud Spondanum ad ann. I 28. , & satis etiam omnibus notum est, quid egerint & vigilius Papa in con. troversia de tribus Capitulis, & Joannes VIII. in caussa
Photii, & alii plures aliis in cauilis non pertinaci opinioni
199쪽
inhaerentes, sed causis, rationumque momentis variantibus. in una, eademque re varie sentire coacti. An autem ex his
facilius etiam quis sibi persuadere possit, quam varie de Cypriano Donatistae dijudicarint, aestiment, qui legunt, α
Ad Axiomata pro S. Augustini Systemate. Nemo unus Scriptorum es, cujus Sassema ad 'potbe- sim non desectat
Q Uod nemo sit Author, & nemo Scriptor, cuius systema
ad hypothesim non deflectat: censebunt viri docti , iique, qui plura, ac varia monumentis tradere solent; utrum illud Axioma sit; & utrum vera sint omnia ea, quae tam secure proponuntur, vel pronunciantur: in quibus illud sano nonnulli contendunt, multa, quae ad hypothesim tra. ducuntur, non sibi probari ad hypotheticum pertinere systeisma: Hypotheses, quae quidem multae sunt, atque diversae, hoc loco permisceri, quo secernendae erant: non omnes, qui scribunt, quantumvis absolutum systema profiteantur , sensim, & imprudentes; sed consulto, & volentes ad hypotheses confugere. viderint igitur illi ipsi. aut quibus tantum eli otii, & iste quid agat; & illius effata, atque rationes quorsum fluant; si quidem huic, quae proposita est, conistroversiae vel nihil ista, vel parum conducere arbitrantur. Augustinum certe, qui tanta scripsit, modo absolute, modo hypothetice locutum; ut res, & argumenta postulabant ;utque solent, quicunque non pauca aut differunt, aut lit ris contignant; nemo est, qui ignoret; nemo, qui neget: at eum semper ex hypothesi locutum eme, dum contra Donatistas in hac de Haereticorum baptismo quaestione scripsit; id unum demonstrandum erat; idque num unquam demonis stratum sit, suis locis infra videbitur. Quod autem postreismo ponitur, sacrae antiquitatis vestigatorem crebro sibi proponere debere aureum illud monitum: ω quicquid Graecia mendax audet in Hisoria r quo mendacii arguatur Eusebius in Historia; meminisse oportet, dictum illud, monitumque afficere eos, qui natione, Regio neque Graeci sunt, non qui sermone, ac scriptis tales appellantur; itemque qui Hist rias condiderunt de tempore mythico ; non qui postea; in
200쪽
ter quos minime recensendus est Eusebius, non Pol bius,& Dio dorus , Siculus, non Dionysius Ηa li carna meus, Joseph Hebraeus, Hegesippus, Julius Africanus, aliique plurimi Hii torici Graeci quidem, sed doctrina, diligentia, prudentia, ac veritate nemini Latinorum cedentes; Pliniumque dixisse: primus apud Graecos desit nugari Dι odorus. Ad Axioma I. pro S. Cypriani sententia. Quiequrd praeciapuae cujuspiam Scriptoris vιrtuti repugnat, supinpositum babendum es
Q Uicquid praecipuae cuiuspiam eximit Scriptoris virtuti repugnat, suspectum quidem illud esse potest, sed non
supposititium certo habendum: si enim contra eam viris tutem ipse aliquando facere potest; cur non & aliquando scribere Nonne Iob summae patientiae culmen pertigilse laudatur, qui tamen eam semel minus coluisse visus et , cum omnium calamitatum vi pressus maledixit diei βο ρ Noe etiam vir jusve, atque perfectus fuit in generationibus sir , cum Deo ambulavit s Gen. cap. 6., S Eccles. cap. 6 ., ne poti tamen Chanaan maledixisse legitur Gen. cap. p., sed quoniam ista plerique secus accipiunt; Moyses certe vir sum. mete mansuetudinis fuisse dicitur,& celebratur Num. cap. II. erat enim Moses vir mitissimur super omnes bomines, qui mo. rantur super terram: atque Eccles. cap. qs. in fide, ω leni. rate Dunum feeit illum: & nihilominus 2Egyptium hominem peremisse scimus Exo. cap. a. , ubi S cap. II. legimus
rus es contra eos Moyser; sicut & cap. 32. iratusque valde trojecit de manu Tabulas , ω confregat eas: sed & David iustitia praecipue , ac bonitate commendatur ab ipso Deo Act. cap. i 3. inveni David filium Iesse virum secundum eormeum, qui faciet omnes voluntates meare nec non Eccles. cap. 6T. n omni opere dedit confessionem Sancto, O Exeel en verbo gloriae ore. tametsi peccaverit adulterio, homicidio, nimia erga filios indulgentia, atque cenodoxia, dum populum numerari jussit: nec propterea viri isti a pristina laude , ω gloria excidisse dicuntur: quemadmodum nec Petrus destitit esse Princeps Apostolorum, & petra, columnaque Ec. Clesiae, quamquam semel verbis castigatus a Paullo , & plu-