장음표시 사용
121쪽
iram pretceps& coturbor,quia hominis unius pessima mo
Iuntate nunquam ante infirmitatem a me visi, tali misera
bili poena sine meis meritis, crucior per omnes dies vitae meae. Et visi omnipotens Deus su ι summa bonitate & cle- metia, me inter suoium sacerdotum numerum collocasset, quies iaci rem Deo omni potieti ostero. idcirco hac opinione Theologorum,quae eliaeeundum 'eritatem, elis solo
Ioannes Moreher. Thomas mi charissime. latet- ne te cau- Causeudi. tela Aristotelis: Qua opponentem informat.respondentem sputationum: debere reddere furiosium , ut ab ipso materia relinquatur Responiai proposita,quam a te suscepi,esne ita vilis mihi, qui omnibus ad oram es do documeta salutis 3 Furor vero si me coprebendit, docu- mouere , ut
mentorum meorum virtus omnino eua nescit. Trani ea ut turbetur in
Theologica:Haee su quaestio, utrum hominum ligatio na- proposito. turali ponit ratione demonstrari, volo dieere virum ab a- L tio, anctione naturali sit. Et videtur quod sic: Iniuste equide pu- naturalibu nitur qui nunquam deliquit. Sed ligantes puniuntur, ergo rationibuεgeliquerunt. Patet maior in actu iudiciario, licet in operi- prantur. bus diuinis procederet,cum aliquis punitur:aliquando non reus, nunquam tamen in iusto Dei iudicio, de quo nihil ad propositum. Patet minor in I. Multi . C. de male. & mathe. statuarum insuper hinc inde apud iudiei a publica, sitarum: quae denigrationis causa sunt huius actus sententia. Consueuerunt & ob huiuscemo/i noxa nostris terris vetulae igne cremari. Longaeuae quapropter consuetudinis non est vilis aut horitas nee est verisimile, ut habet Aristoteles, quod ab omnibus fertur omnino deperdi posse. in oppositum tamen fuit fides, ut dictum est: ergo quid dicendum sit, oro .hreui
Nomm mmer. Dixi esare in superioribus,generose domine. id senis experiri,causam insuper adiunxi,illa tamen quia non contentaris, dico primo, nisi verba sequetia summe ponderaueris, huius rei tecretum vix patebit. Et quia licuit nunquam sensibilem negare effectum , ex insensibili causa proceden rem. QAare hominum sateamur ligationes causam inquirentes, quae quidem audimus, fari non prohibemur visa protestando.
Sed quia diceres forte illud in iidele quoddam genus ho
122쪽
Opus natura respondet Aristoteles dicens naturam non agere, nisi quia a V vini re superioribus causis mota, quae sunt Deus & intelligentiae. ugentia. opus enim naturae est opus intelligentiae G. Metaphysic. bi videtur eonsentire Deum huius actus causam principalem & mediatam,ergo immediatas inuestigare non est in is hibitum. . . Est autem circa linuc Iagationis actum multiplex opinio: p multis autem omissis,quinque tamen positae sunt. Est igitur prima Theologia iam posita, quatuor autem Philo sopho - g tum. E quibus est una dicentium, hunc essectam cum Omnibus aliis esse a sorma coeli quam contrahi nouimus quε- quam suae natalis & interemptionis hora. Dixerunt anti- Iure Vulti quiores uobis, suntque experti .coeli signa per singula cor aiauersa - potis membra ducatum obtinere, se quia aries caput, col- Aproluis. Ium taurus gemini braebia obtineant, sicque deinceps,quaedoeent Astrologica: licὸt a modernioribus puta Iuri itis, contraueniatur:minos tamen iuste :secundum quod in qua dripatrito meo maiore libro primo expressi elarius.
Est equidem in omni famatum Philosophia : in serioris
mundi corporum motus primos ccelestium itus atque reinditus arcanis quibusdam naturae vinculis trahentes sequi. Si enim crescente luna in animalium eorporibus humores abunὁant, decrescente attenuantur , ut etiam humani corporis veMas illie pleniores ,hie laxiores reperies,quod inet. prorantibus elatius apparet. Certius inquam certo venam seu membrum ferro tangi non debere luna supra idem du- Catum habente. Summa igitur in naturali actione coeli ad disposita passa concordia. Quod patet, qui enim prioris lu- , nationis medietate deeumbunt,natura eorum sortior moriabo validius repugnat, in sequenti debilior leuius suceumbit. Quotidianas etiam aegrotantium affectiones quotidianae omnino 'Lunae applicationes ad primum locum trigon ς tetragonae oppostae &redit HS mentiuntur, ob quod priuileia monti . kium ij dies inter caeteros certo nomine discreti sunt.NO-c V loti nex titilli etiam numerosis obtinent experimentis ex diuersis lu- Uli, -ur eμ- n e manfionibus diuersis suorum membrorum impotentiisdem cum a- a mei
ctionibu Ui- Et hoc est, quod voluit Plato noster diuinus, de intellectis animae, iaciens duas circulationes, ita quod posuit
123쪽
coeli motus eosdem eum motibus animae , id est, quod a Chiones eoeli sunt eaede cum acti sitibus animae: ut allegae eum Aristoteles I. de anima, licet iniuste eum redarguar. Vsque adeo quidem motus etiam, tam hominum quam CaeterOIum animalium primum Solis uer sequuntur. Sole siquidem oriente surgere progrediuntur, & ascendete cur su addunt , ac tanquam motus absente duce quiescunt ad exitum illius iterum exituri. Post lunam aut m & solemnellarum , tunc Omnium quidem effectus certi , praeter quod vulgo non adeo sunt uti luminarium virtutes ap-Probati.
Demum posset aliquibus, ut dicunt, rationibus persuaderi, hominum dico ligationes naturali via euenire posse, licet causia sit occulta. Homo enim ipse ab antiquis micr cosmos est appellatus, quasi maiori similis mundo. Ex qua quidem, Albertus similitudine intulit, distantias duorum extremorum digitorum. & a planta pedis ad verticem e6- cordare. Natura enim cui commoditas in omnibus, quam maxima coelo cuncta comprehensivo figuram impressit sphaerieam. Et idem quod in homine dieitur , diuiso homine per duas lineas orth2gotialiter se secantes,sentiendum
erit de maiori mundo. Nam omnes lineas a centro circuli ad circumferentiam ductas aequales esse necesse est. Quis autem mentis sanae maiorem mundum este mirabilius plenum negabit Z Cur ergo totidem vel saltem aliquorum mirabilium pluralitatem non continebit homo ipse , qui supra minor mundus dictus est. Patet contra. Nam in Evangelio dicitur, Praedicate Euangelium omni creaturae , id est homini cum omnibus conuenienti. Est aurem homo omnium naturalium finis, 2. Physi. Sunt & omnia propter ipsum , ut cunctis dominiuimponat, secundum quod in Genesios volumine contine tar. Habent etiam naturalia insitam naturalem obedientiam erga ipsum. Quare dixit Aristoteles solem & hominem ad hominis Concurrere generationem 3 nisi quia superiola infimis piae sint i hominis natiuitatum & interemptionum contractat
Quid demum est,quia dixit . tempora pluuiosa prodesse piscibus, auibulque prodesseὶ nisi quia secundum aurae diuersitate de interrora variari necessariu in leti argumentu
Naturalite ligationes causari. In microcos
124쪽
Quae autem huius aurae diuersitatis causa,nisi haee,quam Atist. in lib. mereororum assignat, dicens, quia necesse erat hunc mundum in seriorem in quatuor elementa continuis superiori subiici lationibus,ut fere tota eius virtus inde gubernetur.
Praeterea in quolibet ordine essentiali, destructo primo, destruitur omne posteaius, 2. Metaph. Motus autem coeli
est simplici r prunus 8 P h3 si cor v. Ergo motus qui est fanitatis ad aegritudinem est a coelo, aliis esse non posset. Postremo vero diximus omne mixtum esse corruptibile. ergo destructiuum principium in natura reperiai eontinens est. Hoc enim eu quod voluit Scotus lib. .disi. 29 q. II. non est dare in natura potentiam passiuam,cui non correspondeat activa in natura. Cum alterum contrariorum fuerit naturale,& reliquum necessario erit naturale, ex Decoelo & mudo. Materia equidem contrariorum eadem est, ut habet Commentator. Patet secundo, timet enim omnis mundi species aliquod horribile & destructiuum .habetque aliquod confortans &laetificam per propriam naturam. Ite omnis ovis lupum ti-- met, quem non solum vivum , sed & mortuum, instincta naturae visu x gustu coet noscit, lupus canem , mus catum,& omnia quadrupedia leonem,omnia volatilia aquilam,fi-Daliter omnia animalia hominem. Vult ereo haec Opinio hominum ligationes naturali vi euenire posse, coeluin tamen coadiuuantem aestimat causam, inuenitque rerum huius mundi concursus es e secundum stellarum coitus, &, gaudium & victoria At tristitia pendet exinde di per illud iudicatur tanquam per Causam. Io./mies Morither. Contra hanc opinionem,dilecte Thocmtra G. Na,quam astrologorum suspicor, licentium ligationis es k.ihI ais fecturn esse a forma cccli,quam contrahit quisque hora su natiuitatis,sen interemptionis, videtur absurda Nam ut habemus x6.q Σ .lO. te ius de superstitiosis. Dicit enim, nequesb hoc genere se rei stitionisse de quo Da textu) seq. audi sunt,qni olim Genet liaci propter ia ituraliu consideratio. PS ines dierum nunc autem Mathematici vocantur. Nam &ipsi, quamuis veram stet Luum positionem, cum quisquo nascitur, consequuntur , dc aliquando pervestigant ta-
inta quod vel inde covantur actiones nostras , vel actio
125쪽
rium euentus praedicere , nimis errant. Huius igitur artis ALDoluta mscieritia usque ad Christum stlit concessa. ut Christo edito, diciaria ad nemo exinde natiuuatem alicuius de coelo interpretaretur. Chris adue-Σ6. quaestione 3. - tum s Ioia Quod demum insertur, quia planeti s in singulis mem. Lbuitvalere. bris lpecialis eliet potestas . M ita ad singularillima procedere, sati 1 a Ptolometo nostro aestimo redargutum. Dicit enim , nou debet Altrolog s dicere rem particulat iter, sed . . voluersaliter Singularium etiam non esse scientiam Aristoteli approbatur. Finaliter conclusi. omnia iudicari per coe
iam , uti per causam quoi apertis sine claret falsum , in ρη ulcis α6 q s Non liczat SIllud autem quod arguit, motum eorti simpliciter esse
primum , securi sum Thrologos, sorte no a concluderet, /'Cum dicat Scotus lib. dist. 3. Primitatem motus coelestis 'ad alio, motus non elia primitatem cause , vel alicuius a quo dependet eli' nil aliter sed tantummodo cuiusdam pet-1ectionis in quibus i.im conditionibus motus , qu c sunt i regularitas A velocitas. Patet omm . quod ementialiter non dependet actio eorporis coelestis in aliquod innitus , ex motu illius corporis.
Quia secundum philoso. 1. de generatione nihil facit latio obis LM ad generationem, nisi quia adducit generans ergo si sine illo ., an . dria otu generans esset aeque approximatum , aeqUC ageret.
Tum quia falsum est, quod Astrologi fingunt:dicetites sis 'in per tota in inferiora ag re: cum supra hii dustum, aliqu3 esse,
ad quae coeti acti uiras pertingere non valeat. Praeterea n
tellectus viii uersalium est, sensus singularium. Ad opera autem coelica sensus iudicio deuentum extitit, ergo de ipsis scientia non est cum quia singularia. tum etiam quia aliter se habere possunt. & de contingentibus cis Aitrologia. De
contingzntibus determinata veritas non est.
insuper arguitur Astrologiae osticium superuacuu & inane, quia res petit inguntur per experimetita & minus quam . Τέ st fg 'potest percipi rei veritas experimentative est , dum bis, iti st' g. vno esse inuenitor: sed hoc in Planctis est impossibile. Planeta eniin c um sucrit in aliquo l o, ex signis caeterisque Planetae alpicientes ismum , vel ei coniumni ad consimile eiscnon reuertuntur , nisi post multa larilli stannorum. ad cuius temporis quantitatum nut quain humana vita su D secit
126쪽
fecit. Quomodo eli ergo possibile homini,vt bis aut saepius Iratisi te in eodum esse plurimas reperrat, quatenus ex eorum redi
tu probet,quid significent3 Demum rarii lime in suis doctrinis Astrologi reperiuntur concordes,3c caeteris semper sunt magis egentes.
Quid plura reseram3 State coelo si applicetur igciis stuppae,3c dicas non posse comburii error est, & hie articulus est . Parisiensis:ergo multae actiones, quarum causa coelum ij ms44 φ ue - dici non potest, de quibus dubium non est . Quid ergo de ab be' illo actu Pythonico dicemus, in quo maxima Occurrit rur is verbo disticultas, non apparentiae dico, non sensui,quam in Qelle- ad verbum in cthii Damon om-- Thomu Murnar. Generose domine . licet multa in meniamini in dium duxeris arguimenta, falsitatein opinionis Astrologos Ni rum probantia, forte dc quia non salla, non est enim credibile, antiquos Patres & Philosophos a quibus omnis scie tiae fons dc origo processit,rem tantae sallitatis posuisse. Sed quia de hoc specialem tuae dominarionis tractatum edidi,
pura, de reuolui: ouum veritate falsi taleqae nuncupatum, iam curae non est tuas rationes reddere iolabiles, quomodo in eodem tractata solutae sunr. Attamen quia tibi nec haec placet opinio, inueni tertiam quae est Albem Magni dicentis, ligationum causam animam ipsam, seu consensum ipsius, siue quod idem est, volantatem, non ut liberam, sed ad defetiuin declinantem desideratae rei. Fundatque se in dicto Avicennae, sexto naturalium, dicentis: Quia hominu anima: inesset virtus quaedares externas immutandi, alia autem entia obediunt et,qua-do ipsa sertur in imaginum amoris excessum , aut Odi , ax-9Me id generis. Concluditque qlida cum anima alicuius ligat res, atque ad id om quod vulti Distque Albertus se inuenisse,quod animae assectio est enim ibi P. I di maxima omnium harum rerum: nod & Theolo iiij. eu.b nostri inirmantes. dicunt: quod si his fides non tribuatur, nequaquam ligationis alicuius sequitur effectus cuius causam assignant meritum passionis Iesu Christi Domini nostri, ob quod data est potestas Citristicolis calcandi serpen- αἰ tes malignos. 'Diceres auum quia opinio prima dixit, Diabolum nil Z rationum ausam esse
posse efficexe sine hominis voluntate, quarς Diaboli
127쪽
ietquitur nocumentum voluntate ligantis & non ligati ego Bonus,cur alterius mihi mala oberit voluntas , dicemus alibi. N Cc vult tantum Albertus, hane anim astectionem solam hiatus rei causam asserere, sed subdit, sue propter grandem affectionem alteret corpus suum,& alia quae intendi siue propter dignitatem obediant ei res aliae viliores,seu cum tali astetitor C exterminata concurrat hora conueniens, aut Ordo coelestis: aut alia virtus,quae quamuis faciat, putaui is tamen animam
Iain publicum ac velificatum est quod ligationes siona in si, in camationes,ad litam promoti sues Odium ramicitiam . detrimentum. & gaudium Lint ad grandes a Geticlines consequentes Et tu vides quod secundum ciaturam vulgus tib horret ma ledictiones & vetularum blasphemias, tanquam in eis sit virtus,aut saltem cum eis aliqua mali virtus aulaeaa. Natura autem nillil facit frustra: Nec sugitur aliquid naturaliter, nisi vir-rute naturalis desuleri j vel amoris timorisque ad aliud , villa bet scotus libr. .dist. s 3. q. .arg. Ι-D Uucs AD Her. Contra ira nc opinionem , quae est Alberti, graue est arguere. Est etenim intricata . & nimium disiumst a s ici t primo, vi tu rem aliquam animae litigatiouum Causa inrisecundo , quod cl audis sequatur rei petitae assectio. Tertio mi λ pi Opter magnam dignitatem obediunt ei res ali e villo 'res rto, quia hora concurrit sorte conueniens aut ordoc Icilis. Q uinto dicit , aut alia virtus,quam non nominat, quam de ligationes facere allentit. Ne autem habeatur iuspe-chus . dicit illud animam sacere, ne sotae , quia volsit c luna
poste agere aliquod natui ale , si A , & quia tunc sciens talemelnctum in ipso A, ligare potest. Hanc aesti filo eius naentem, si Iurcoon saltem scientis conci irrat grandis affectio. rc hora conueniens, fulii re habent omnia tempora sua: Contra Iuristas, qui dicunt omnia prehin nomine Domini noliri Iesu Cluilli fieri debete in o milia liquod natur ile inueniri potia quod isa. sed quia illud milii ignotura , temeracio an tu rem incogui- diti sit. τ
128쪽
tium , eum omnibus alus mundi mirabilibus a qualitatibushroce leti: scilicet calido, frigido, bui nido,scco . tanquam a radice, secundum quod habemus in quartio meteororum. Di Ir-que maior pars 'Philolophor una & medicorum , quod Corum admixtio ad omne mitabile necessaria est, hane igit ut defendere cupientes viam, negare non praesimant omnia mirabilibus plena quia ex eisdem quali ratibus omne ens mundi depta qui ota est ea tia i terminus componi in calido & litam. do pio poritona iis cun se talari . in consti mptione huini di a calido de frui: ut liabet Aristoteles lib. de longi.& bre. vitae. Vnde hic quidam latus propter excr scentem choleram,& in factis repentinus. liac inii illus melancholitus, iste monoctilus, is h r-inaphroditus, alter contractus. Quae unde sunt nisi complexio nuM ratioue & qualitatum cauia. Concludunt igitur,li atores
cum . iis mundi mii ab ilibus esse a qualitatum frimarum di
Io u res Amrvb r. Sedor contra hanet opinionem, quae qualitatii in diuersiarem ligationis causarii assi nat , pollet argi . Quia non es et lis iliciens: Non eiUm quictabiti ir nacns nos it.: Picum. enim ligMVm filae p. iii otiis maiora mei mran IDI in Ora amen tu tique sumere , & ex earundein qualitatiun primari mpropoitione imo S quia ligatio ex utius qua itatis destri citone, scri unius per atre in ptanti patii ducatuque consillat, affir-
in a ut . Quale qMutitur, quae huiusmodi qealitatum diuersitatis datis a. in sed omen ita fertiqvir multarum & diuersarum complex ionisin ratio, laee dabitur altera nisi duiersiis vastarimi sta-fil. um qu stellartim cui iis. Et si haec opinio . hanc quam Assiologi scri haneti: .vt prae ihephnunt me cessarium ita fert ar
σε pro Aulon Em & chia coidam. Et si iste nacido baic Orinio anti citiam x litem lis tio, una pones et caiisam, nocesse cier cum h.is, issa con incidere , quae dixit 'lust: rates este causum. Sed non ue sed eam , quia natura incis, intellexerunt. Nam urant dicio . diximus: Omne mucidi 'en sua nati r i habet ali iura thimicum
129쪽
Afὶstoteles secundum quod diximus de ove & lupo.& aliis.
Daunes Mornher.sed nec illa opinio aInantissime PIaeceptor,
quae ligationum caulam assignati litem dieit .dc amicitiam Nahuiusmodi pae m bellumque duplici via euenire dixisti. A qu litatibus pruno. Secundo a natura. De primo tamen modo opini a non inrellexit,sed de secundo, quae scilicet a propria inestet natura. quod iteri nequit: quoniam sicut plius, ita&iam quaeri possiet: quaenam diuersarum ratio naturarum, alia non nisi haec, quam ait ignat Albumazar, lib. r. sui maioris introductor ij, dicens: Omne individuum ab alio quoque differre, constarεque tribus his principiis, proprietatibus,scilicet formae, materiae. αliderum enectu. De materia & forma in physicalibus nostris satis arbitramur scriptum .sed seeundum effectum siderum aduenientia Platonica comprobemus auctoritate volo dicere quia idem efffectus ut specierum distinctionis causa existat. Quia ui- Nihil, Hihil est, cuius ortum legitima causa & oratio non praecedat, cuι.ε orasi Nec praeter laoc in inferiori mundi parte quicquam,quod ea u- ηε ρ fac locum obtineat, superstes, id coelestem potentiam consequi UT 'necesse est, id autem est, ut generis a genere , speciei a specie,sis. iii diuidui ab indiuiduo, diuisio & distantia, ut animae eorporisque harmonia,aliaque accidentia innumera,vt sexus,disere- sitio formae & habitudinis, decor vel turpitudo statu Iae inaequalitas, vari j eo lotes, diuersi mores,atque id genus. Quare iacui diximus, & haec opinio cum sita, ut Astrobgicam praesupponat. esset necessarium. & ideo insufficiens. 'arde disrstero. Sussicientes, homa, nobis induxisti opiniones , huius effectus occulti causam assignantes. I icebit de omnes approbare: Tum quia prima fundamentum sumpsit ex infallibili Theologia. Secunda ex Astrologia quam tolerat Ee-elesia. Tertia autem , quae est Alberti, apparet vero consona: qualis enim ipse in natoralibus fuerit in uestigatio bus, non aestimo quenqua latere Qua ita se nndat in . Meteor Quinta alias est circa natu tam . Ne autem aliq d concludatur, quod aver. late deuiaret, aut caeteris displicere poliet. quae Theologica opinione melior , prosecto nescio aliquam , tum quia Daus omnibus prouidct, ut vult. Ioannes Momkis. Absit a nobis aliquid temetario ausu conia cludere, sed disputatiue illud facere non prohibemur, nec con- Ua opiniones positas argum eo latus sum, eas falsas dieendor sed ' : ia non placuit, ut unica sola sumetente ligationis causa narraret. Quare saluo meliosi tu jicio,dico causas opinionum
130쪽
F . Bartholomeum de S in a. ord .praedicat.
Sacri Palatii Apostoliei Magistrum.
Proponitur qtrastis, is induculur argumeta quatuor,qua generalitιr probare videntur, partem quastionis f. lsam:omma,inquam, em narrantur de Strigibus non in veνitate , aus in cor ore t seu peνp5antauicas visiones, aut insomnis diabolicis stiritus illvona
CAP. a. Vaeritur,an Maleficae inae personae,quaedulgo Strimges dicuutur,ea vere corrotalitesquefac1ant,ac Pa tiantur,quae se facere parsque fatentur:ancerIecm-dedum sit illufioniblis easdem diabolicis adeo desi-Pere , Vt putent in vigilia sibi eontingere , quae contingunt in somnis Et videtur quod, ut praefertur, a Diabolo sint deceptae. Quod quidem plobatur primo concili j Acquirensis authorita-..te,ira quo, ut registratur in Decretis. 16.q.s.can .Episcopi sic d sernituriNon est omittendum , quod quaedam sceleratae mu- I mliercs,retrh post Sathanam eoti uetis. D monu illusionibus ic Phantasinatibus seductae , credunt se de eo fitent ur cum Diana ζ''I'DOct Mnis horis D ea paganorum, vel eum Herodiade,vel cum o 'innumera multitudine mulierum ,equitare supet quasdam bestias , Sc multarum terrarum spaeia intempestae noctis silentio pertransire, eiusque iussionibus obedire velut dominae,&c. Vbi parer,per Concilium determinati,quδd hae sunt illusio. nes Diaboli.& quod in phantasia sol tim perficiutur. Quod ni nifestius etiam apparet pet ea quς ibidem paulo phst habentur in verba haee: Sacerdotes per Eeclesias sibi commissas populo Dei omni instantia praedicare debent, i nouerint haec omnino falsa esle:& non a diuino , sed a maligno spiritu tata phantasmata metibus fidelium irrogati arbitramur.si quidem ipse Sa- thanas qui transfigurat se in Angelum lueis,eum mentem euiniuscunque mulieris ceperit,& hane per infidelitatem fibi subivaga uerit, illico transformat se in diuersarum species personarum atque similitudines , & mentem quam eaptiuam tenet insomnis deludens, modo laeta, modo tri Hia, mod3 notas, modo . ignoras personas ostendens, per quaeque deuia deducit At cuni ΠΜ solus spiritus hoc patitur, infidelis hoc non tu animo esse,sed extrδηρεin corpore euenile opinatur. Quis enim in sonis Se nocturnis ρε εμ visionibus non extra seipsum deducitur, & multa videt dor- in μην