장음표시 사용
171쪽
1 ιi ι H.Sartho.de Spinan Tu adde tex in l. isti quide ad fi.ff. quod metus causa,& late Bartan cap. in praesentia. col. 69. de prob. ubi meminit de dicto Apost.hic alle.sacit id quod idem Barb.trad. In cons. s J.col. I 4. primo
volumine. o Arg.d. c. a.de DO.OP.nun. cum aliis supr. alleg.
ρ vs patet ex no per Abb.& mod.in cap.proposuisti.de proba. supra etiam alleg. veritas enim hinc inde exagitata magIs res
le.cum multis similibus quae allegari possent.
Ad idιm secunda ratio siumpta ox textuum multiplicium assertione fidei, omniplexceptione mutori. Et Nurm sponseonis reprobatio.
CAP. XII. PRobatur etia hoc ipsum quod assumpsimus,alia principali ratione.quae talis est: Quod ab innumera multitudine personarum promiscui sexus asseritur,ac ubique loco. rum variisque temporibus uniformiter quasi uno ore loquerentur omnes,semper assirmatur , procul omni dubio e reflendum est,& nulla cunctatione negandum ubi praeci- pud talium restimonium in causa fidei admittatur in iure: ge tam contra se quam contra alios haec ipsa rite coram iudiee manifestent:etiam hi qui sbi vitam donari desperant scut eontingit his qui in haeresim sunt relapsi , ut non iam timore mortis, nisi confiteantur,incurrenda ,suspicari possitens talia propalare. Haec autem omnia incutiunt in iudicio isto: imo se pe quoque cum sbi vitam iam donata in
alijsciunt.id F sirin manifestant: ut non iam timore imitii- heaus
172쪽
'nentis poenae , id quis iudicare possit ab eis confiterit euiti etiam plurimi concurrant ad hoc pueri , puellae & id genus innocentes & simplices, quorum sic facile deprehenditur. Nsi fingerent mendacium equa ratione pueroium testimo- s miμ ροnium certissimum dieitur. 1 simum. Plures item, qui post conuerson E sunt integerrimae vitae ac splendidet famet, & plures aliae conditiones concurrunt. Eliaeapita- quibus redduntur testes fide digni & omni exceptione ma tis inimiciadiores. Et praecipue etia in causa fidei, ubi omnes etia Capi- mittuntur in tales inimici admittuntur in testes . quantumcunque alio tesses contra quin flagitiosissimi, ut patet in c. in fauorem,&c. Accusatus. haretices. de haeret.in sexto. Si enim tali tantaeque multitudini non esset fides adhibenda de talibus, quasi de no visis pari ratione nulli eredendum esset. hi quis ea referret, quae is , qui audiret non per se eognouisset. Et sic periret humanae conuersationis solatium, neque ilaretur dissensionu terminus. Talem autem tantamque esse multitudinem eorum, qui
ista fateantur fieri corporaliter, iam uniuerso orbi esse potest exploratissimum, ex multitudine eorum, qui propxera Eiἰώ, hie sub iudicio Inquisitorum per omnem Christianorum iis regionem cadunt:ita ut millenarium saepe numerum exce- c-ia ann dat multituὰo talium , qui unius anni decursu in sola Co- I. mensi dioecesi ab Inquisitore.qui pro tempore est, eiusque Vicariis, qui octo vel decem aut plures semper sunt , inquiruntur εc examinacitur , dc annis pene sagalis plus quam
Q iod si quis huic rationi se opponat,dicens, eo merito. tantae etiam multitudini no esse credendum, quod deludatur a Diabolo,qudd hinc manifestum fieri potest quod in
credibi Ita quaeaam narrant,& ea ipsa, quae facultatem no strae cogitationis aut conditionis videantur excedere: quin-imb naturaliter contingentibus comprobatisque aduersari.Vnde propter hoc, quόd ista negentur, non videtur sequi humanae conaeIsationis , quae circa naturaliter possibilia. contio gentiaque obseruatur,aliqua perturbatio Quaerendum profecto est ab his qui taliter se opponunt, undε am ips nouerint talia 'pae reseruntur non esse erased D iaboli delusiones. si quidem omnes credunt,vel Ver Eret delusori ista contingere, qui tata multitudine cias I -
173쪽
mantur. si enim ex naturali possibilitate vel contingentia' aliquod horum duorum delusionem inquam Daemonum s
vel ipsum narratorum euentum , vere contIngere creden
dum sit. quia videlicet alterum holum magis possibile est ut eueniat qua aliud,id profecto magis erit vel aeqce possibile vel fide dignum.quod naturaliter nostrae magis vel aeque fuerit contentaneum & propinquum Nam&potestas Daemonis ibi minor apparet,ubi s actum vel faciedi modus suanto esse' virtuti naturali nostrae magis etiam appropinquat:QuaIthctua natura enim effectus eatura nostia excedit,tanto maiore psalten. nonram ex- dit causae virtute. Di melle aute iudicare posse videtur,quid- cedit . tanto na horum magis naturalem facultatem exe edat D qmonis, maiorem p - hominem, inquam corporaliter per aera ad loginqua per eandit caqse ferre loea, cibos st voluptatis omnis materia praeparare at vir Mem. que offerre,se etia in forma humana familiarem x ad vota obsequio sum reddere. sHaee enim eoru summa est,quae ab his enarrantur perditis hominibus veluti mirabilia. Aut certe sit in hominum p .atasia subtiliter operari eirca species sermandas,componendas,& separandas , circa etiam spirituum motus, ut haec omnia,quae ab his narramur , videantur corporaliaer euenire: quae tamen non nisi s ut ipsi contradicentes autumant)phantasticE contin acit. imo si quis diligenter aduettat, inueniet hoc secundum naturalem potentiam procul dubio magis excedere quam primum & consequenter minus esse debere secundum eos eredibile. Quod quidem per eomparationem ad potentiam nostram facile is berabitur. ac perpendi subtiliter poterir. Quod enim magis excedit facultatem nostrae naturali e virtutis atque potentiae, mastis est etiam in se supernaturale, ni aiorίmque deposcit abiolute virtutem. Cum enim possibile respondeat potentiae .ut illius obiectum, & ex hoe eidem proportionetur: secundum excessum rerum possibiliuia essendo erit & potentiarum proportionatarum excessus - . . - in Virtute. Minus autem ab homine iactibilis est tam arti- . Ff '' fieto phantasmatum, specierum,spirituum , atque motuum 'ι ' disnositio in potentiis animar,ut vera videantur, quae phan lastica sunt. & ut qualia velint pernas species ordinatas pro voto repraesciatari,statim appareant,quam talia que perstri es irarrantur, corporaliter fieri. Neminem quippc Medicorum , aut Astrologoram esse puto
174쪽
puto , & nunquam iuilia relatione vel lectione cognoui, Detινminata qui talia essicere potuerit, aut citi attenta uetit cum neque fimnia somo etiam aeterminata somnia per artem pol sit hamo causa - n. potest camve, quae determination m minor m natui aliter habent,m P jare. Dusque trahunc extra te hominem,quam raptus,vel alienatio talis a sensu, Qualem has perlonas pati nece ite est si de Iudantur. Qui libet enim post somnium c O noscit se som- maiie, ut supi a probatum es lix pater experientia. Neque adnaei et quis :oitinus quasi iebus dum cuigilauerit prout iii iges facere opinantur hi, qui talia quae narra tur, corporaliter coni rigere oegant : Tum quia species illae motusque phalaitici ex te tori sensu cadere nullatenus pota sunt & cosequenter circa talia nullus incumbit artifex, cuius sententia practica vel notitia sensibilia a quibus causa ta est, tantum pertractat, qου alis est homo:Tum quia commvn s hominum est sententia, naturalique veluti comper tum lumine abique clauctatione aliqua pron ciamur ab omnibus haec non humana, se i superiori aliqua virtute fiet xl. Quae communes animi conceptiones , cum ex hoc ipso Naturale S conuincant ut, quod omnibus vel etiam pluribuasese oti runt, si salso inniterentur nisi talem profecto rem
torquerent in auilaoiem natu lx.
Concludendum est igitur Aoiuinem naturali virtute nequaquam facere pol Ie,quod aliquis ita deludatur atque desipiat, ut vere ac corporaliter fieri putet . quod non nisiphaata istica vilione contuetur Ea vero quae ab his nequi Dsmis narrantur tu cursu contingere, quo ad multa subsunt etiam humanae saeuitati, utpote quae vel viribus, vel iuge
nio possunt ab homi ue vel persecte fieri, vel saltem imperfecte, seu aliquid pro parte simile.
Quo enim ad ciboru praeparationes, ac voluptatum ex pletiones, nullas eas dubitat habere posse aut borem hominem, nedii quales narratibus ab illis, verum etiam maiores, Su i in procurent Daemones: non autem quam procurare sciant, aut pollint: cum sal orem & qualitatum proporti . quae Voluptatem asserat. eis melius innotescar .&ad illum citius & fa ilius mouere valeantiqua hominum quicuque. Quo vero ad corporalem hominum delatione per tanta
terr rum spacia breui remporis decursu, lices homini si V naturalii r impossibile: aliquid tamen quo ad genus talcem
175쪽
Operis, ei simile per humanum ingenium procurari ae fiectrorest,ut puer de proiectione quasi subitauea magni lapidis vel alterius cuiusuis eorporis mineralis molis per multa millia passuum ingenio tormentorum seu bombardarum. Magis ergo a possibili recedit, & consequenter maiorem exigit virtutem atque potentiam,quicquid pr e aturam mirabile sit in imaginatione,quod fit etiam pretier naturam sed ad qxtra & corporaliter. Et sic Daemon non minus impossibile,vel magis factibile illud erit, quam istud : neque hoc igitur minus debet quisque credere ab eo fieri, quam illud.
Quantum vero ad operationem Daemonum in assii maptis eorporibus aere condensato, & in humanam figuram' eEncto, non maiorem id in Daemone poteritiam arguar, quam praedicto modo species in phatasia componere, quae corpora,quaeque quasi vera praesentent, cum maioris spiritualitatis sit phantastica species quam aer. N praecipue co- densatus.Vnde minus potest illa s si corporea utriusque naturam consideremus epraesentare corpora deia,quam aer. Quantum etiam ad motu Iocalem,qui in his effieiundis Interuenit,minus sunt eius capaces species illae, quam aer: cum illae per accidens tantum,aer autem per se etiam moueatur. Corpus enim est aer: species autem illae no nisi corporalia sunt accidentia:quae etias aequaliter motum localem admitterent,etiam ratione subiecti, non minorem tamen ille motus in Angelo mouere virtute argueret, quam motus interueniens in formatione corporis illius aerei, eo quod aequaliter quo ad motu localem corporalia quae quo virtuti angelieae ad nutum obediant. Sic igitur ex his omnibus patet non esse minus credibilia, eo quod non minus possibilia Daemoni quae narrantur ab his perditissimis personis eorporaliter fieri quam eade phantasiice solum cum tanta contingere delusione, ut pro certo Vera credanIur,quq falsa uni& vana,veluti vulgus esse putat. Improbatio mista euasionu ad ρ dictam rationem.
C A P. XIV. Fortὰ quis iterum contra praedictam rationem se Oppo
net inualidamque reddere eo Dabitur, ex eo quod capitulu Episcopi. 16. q.I. dicit, tales val similis sectae I ersonas
176쪽
deludi DIabolo: Ic per consequens non vere posse cognosce Ie fieri,quae narrantur mala: neque huiusmodi perlonas maleficas. Qui si etiam corporaliter contingeret , aliquas personas sic portari,& facere mala quae confitentur,quaminuis posset sibi contra se testificanti, siue se accusanti credi. non tamen accusanti alias: eo quδd nesciant an vere ibi sint ille personae quae ibi esse videntur:cum possit Diabolus personam seu figuram illarum praetendere, dum ipsi domi resident: unde talium testimonium nullatenus acceptandum videtur in praeiudicium ter iij. Sed ad hane euasionem explodendam , supposito etiam
quod rapitulo illi sides praestari debeat,quod insta discutietur, i a praeparata via superius amplissima est du apertissimὰ cognoscitur per ea etiam, quae per sacras literas notissima comprobantur : familiarique experientia negari non possunt,omnes faeile posse discernere disserentiam status vigilantis & dormientis & praesertim in seipso. Nec potest Diabolus quacunque virtute conaturque maligno, sic homines extra mentem ponere, quin vigiliae ac sanitati restituti co-grio scant,quod alia visione, quam corporali, alioque modo quam utendo sensibus exterioribus cognouerunt omnia, quae sibi visa sunt videre, quando a Diabolo supponuntur: delusi Vnde cum perseuerent in consessionibus contra se, dum sanae mentis sunt:dum Diabolo etiam abrenunciaue runt ad Chiilium conuersi: & semper asserant talia sibi invigilia contigit se, dum plene sensibus uterentur, non est vi iari prudentis velle sine ratione negare, ea quae tales experiri se constantissime asserunt experientia sensum , qua nulla apud nos elarior & efficacior est cognitio. Et sicut vere supponendum est contingere,quae circa se secta narran inr, non minus verisimile est circa conso dates& alias personas, quae adesse eontuentur, idem realiter &vere accidere, cum praesertim saepe, imo semper-contingat plures ex condicto simul ite vel deportari, simulque redire, ut patet ex processibus. Neque etii maior ratio est quod una inagis qua in aliam deludar Diabolus, lub ad hoc t cum praecipue magis desideret ea . quae in contemptum Chri iti & Fidei fieri per eas procurat, in vigilia perfit i, quam in somnis vel in mentis alia quacuque alienatione, ciun maius in vigilia peccatum Nau I
177쪽
ineutrant,& si aequὸ facile Diabolo unum ut alteru esse e te . vel etiam iacilius sit illi vigilantes portare, Quam dor- . mientes deludere, i in praecedenti capitulo inductum est. Tassii 4 'A' Quod si contra se testificantibus in iudicio talibus non bola os, obstante quacunque Diaboli delusione fides en adhibeniant i psirt da Ut deductum est, sequitur ineuitabiliter.quod & testibus
re, q*βm ot contra tertium est credendum , si attendantur ea. quae d
munies ἐνω- minis Inquisitoribus & Iudicibus fidei semper euenire c6- probantur. Hoc enim ab eis quotidiana experientia prachicatur,quod accusati per socios criminum, licet fere temperia principio iudici j negant in processu tamen omnia confitentur,& rarussit me eontingit oppositum. Et q ui hoc pro- 'terue negaret,habet quoque processus omnium Inquisitorum falsos asserere,qudd plane apud nos infauos execrabi-
Pre ριν rarὶφ Et si aliquaqo contingat,tales n5 confiteri, hoc ideo est, e contin- quia iudices vel nolunt, vel qui vellent no possunt, ut pargentia, rao de esset iudicium prosequi,dum ab his impedimentu aliqua dobent emitti prouenit, qui debuissent Inquisitoribus facere. Non enim
omnia per se possunt Inquisitores,&c. PropteIea Vt Io,quae rarissime contingunt, non debent omitti quod regulariteraecidit. Sicut no obstate quod in aliis etia iudicibus quadocolingat,in nocetes danari falsisque testibus & aecusat olibus fatigari non interponitur iud esum contra reos nec minor adhibetur fides testibus aliis vel accusatoribus.
Qnod si ecotra quis inducat, quod sceleratae illae mulieres,de quibus loquitur d. e Episcopi asserebant in vigilia positae se realiter per multa terraru spacia inteni pestae noctis fletio deportari:& ramen ibi determinatur, qu Oἡ erat alDiabolo delus .Res sidetur quod mulieres illi no soluin In somnis,sed etia in vigilia tenebantur a Diabolo captiuae per infidelitatem ut ibi dicitur Vnde facile poterat eas invigilia deludere,sicque in earum mentibus & imaginationc agere, ut sibi ipsis persuadelet & aliis sbi Verὸ coligisse.
quod ita somnis acciderat. Sicut etiam phreneticis dum patiuntur, etiam si vigilent videntur vera esse quae Vera non sunt. L iberati autem postmodum ab inficinitate,cognoscut distinctione status sanitatis a statu infirmitatis.& quod illa, quae sibi vera videbantur, dum languerent, salsa suci at person A aute, quae se vel etia focios accusant in ista secta non
178쪽
amplius sunt in Diaboli potestate Nam semper hoe iacturdum sani sunt mente & corpore,& postquam Diabolo abrenunciarunt, e peccatum suunt confesti sunt, non solunt audacialiter, sed etiam sacramentaliter prouidentia dominorsi Inquisitor u , qui earum conuersione & salutem desiderant. Ratificant enim & confirma at in fine iudici j, quaecunque tam contra se , quam contra alios antea sunt confestae. Et ideo patet, quod haec secunda obiectio non militat Vlterius contra illam primam euasionem dicendum est. quod sicut Dei praeueniente misericordia , non potest Diabolus deludere , nisi eos. quorum mentem primo sibi per infidelitatem subiugauerit ut dicitur in dict. c. Episcop, Ita credendum est nullius personae figuram,ut de tanto crimine accusetur, posse praetendere, ain eius, qirem sibi iam per similia crimina deuictam esse sciuerit. & multoties realit et
cum aliis ad ea perpetranda conuenerita fit propterea non debent Inquisitores omittere eontra tales acculato S procedere,eo Q ex hoc ipso,quod sic accusan tur. etiamsi aliquando non vere ae corporaliter peregerint ea de quibur accusantur, vehementer tamen suspecti
sunt.q, de flagitiosissima tali secta sint, Se praeeipue si plures testes in idem contra aliquem cocurrat,varissque temporibus,& si alias etiam malae sit vitae vel famae. Neque enim Deus elementissimus diu permitteret innocεtes de ta- .
to crimine accusari, & esset de omni bas par ratio , quod Diabolus omniti personarum figuras praetenderet diu ei sis teporibus, quod patet falsum:quia tales innocentes n5 -- lum pauci esse creduntur in comparatione aliorum. contra quos Inquisitores procedunt in aliqua ciuitate vel terra:sed nulli adhuc ab I aquisitoribus tales inuenti sunt esse delusi, licet aliis narrantibus dicatur quandoque tale quid contigisse. Omitto contra eande euasionem afferre indicia apertissima de reali deportatio-e,quae rairi ante , quam post deportationem in plena vigilia contingunt,quorum in hoe o pusculo inseruntur plurima, ut praecipia e infra patebit.
Ad eandem euasionem pracrudendam,alia deductiones ιnωρ a. C A P v T XX.
N eandem euasionem primam exeludendam , aliam
deductionem aEro,quae tam ex dicto capitulo,quam
179쪽
ex aliis ileterminationibus summorum Pontificum x obueaecipIt. Ex illo namque eapitulo habetur duplex modus, quibus Diabolus potest homines deludervi, vel decipere. Urius o stendendo in somnis, seu in spiritu,aut in visu quod no est. Alius in vigilia praetendendo formam alicuius, sicut Co- tingit in apparitionibus Diabolicis, puta: eum Diabolus as sumens foretis aereum format aliud in similitudinem hominis,vel mulieris, vel bestiarum. Sicut saepe legitur in Saactorum historiis. Primo autem modo posse deludere probat d.c. per secu -ἐum. Secundo vero modo probae per Apostolum I. Cor'. dicentem , Diabolus transfigurat se ici Angelum lucis, quia videlicet aliquando apparet in Arma b cui Angeli , de multo magis potest apparere in forma hominis vel bestiae. Potest ergo sic hominum phantasimata ordinare ut videatur eis videre,quae non vident,3c esse,quod nou est , quod maxime contingit in somnis Potest &alio modo deludere per praestigium , ut confitentur omnes tam Τhnologiae, quam Canonici iuris cultores. Non negat etiam capitulam illul , Diabolum posse de loco ad locum homines portare. Hoc enim negare esset haereticum, dicente Iob,quod no est potestas,quae ei valeat comparari super terra': imo etiam cotra veram philosophiam hoc esset , quae virtutem substantiae separatae omni corpoti praesert. Sed solum adducit & astruit capitulum illud , quod non portentur tunc ad sequendum aliquam ve, Iam Deam, esque seruiendum , propter quae videbatur illis
sceleratis mulieribus. quod realiter portarentur.
Ex illo ergo capitulo iuncta fide & plii losophia habetur esse possibile , quod Diabolus has maledicas personas portet :& per diuersarum rerum apparitioves praeciicto etiam secundo modo do ludat Possibili autem posito inesse, nullusequi tyr incondeniens , praecipuε s sacras liteiis, vel determinationibus Ecelusiae non repngnet. Ponatur ergo per casum pollibile, quod cotingat multitudinem personarum. sic a Diabolo congregari, & induci ad abrenui clanssum θ dei .contemnendum sacra, aliaque facienda , Onae narrantiar de strigi bus, ex quibus merito ve-n:unt ab Inquisitoribus & fidei iudicibus pumendae.
180쪽
Tali autem casu posito,quaerendum est quomodo pote rit iudex in eorum notitiam deuenire, si nώ credendum sit eomplicibus & sociis lioru criminum, qui deprehensi sunt, ὀc iudicialiter confessi. Neque enim alius homo potest istaeognoscere:&hi qui de tali societate supponuntur esse, temtibilibus saeramentis te astringunt. ne se inuicem aliquate nus accusent, neque Dustum propalent: nisi sortὰ causa se-ἐuctionis alicuius : etiamsi contingat aliquem hanc daram non se tua re fidem , horribiliter vapulat a consociis vela Parmone, nisi sorte sint in sortiis inquisitorum: licet etiam neque sic quandoque possimi euadere. Quomodo ergo tam
accerrimi nostes fidei tollentur, de terra, ut intendit sancta mater Eeclesia. lQuis autem audeat praesiumptuosus vel sciolus dicere quod licet iste modus delusionis sit Diabolo possibilis. non tamen utitur illo, neque illu Deus permittit. Num de permissione Dei debet quis sentire aliter quam sancta malet exposcat Ecclesia & reru ostendat euentus Vbinam autem liabet quis Ecclesia docere, quod haec Deus non permutat Quinetia oppositu illam sentire ex hoc dignoscitur, quod aut noritatem Sc omnem fauorem praestat Inquisitoribus contra tales nequissimas personas. Euentus quoque & sie-quetissima apertaque indicia id ipsum docent: Iudiees omnes fidei & innumerabiles eonsilia iij sie esse iudicant: testes infiniti idem assirinant. Q Aomodo ergo potest quis sapiens astruere id impossibile. aut etia non de facto c5tingere In
hoc discernant omnes,si ratione mouentur, aut volun rate,
seu quomodolibet alia sinistra causa vel intentione. Et casum quisque ponat ante oculos suos, quod si ipse iudex aut gubernator in aliqua ciuitate Eeelesiae. vescuiuscunque principis,&co meareat ante eum . qui dieat se hominem audisse dicentem , quod conuenientium incursu duo cives tractar ut, dum ibi est 'nt tradere ciuitatem hostibus Ecclesiae vel principis,& quo 3 vocato botri j ne illo, sic est e ab eo dis a i , ut a teste de visu & id quoi in tali cxsacrederet. aut facerct .s iud-x esset: vel e ei re ceri eonsulet et sconsiliarius esI t. vel allis Ibet iudicis . s eiat oro vel non minus credat . aut fauorem praestet Inquisitoribui, qui pr. π-dustis modis cmi lia ceg:io ierit , corni a Christum in tali cursu fieri, vel tractari, si vere Christianus est.