장음표시 사용
261쪽
licetur licὰt improphie asinus mutatus in bovem. Quo etiam modo non potest quicquam 4n c Celum coelestesque
creaturas mutari & minus in Deum : quia haec sunt generabitia aut corruptibilia. Quod vero una spectes, puta unus homo mutetur in aliam , ita quod conuellatur in illam, puta, in catum, non mediante generatione, hoc est soli Deo possibile, ut dictum est. De his autem transformationibus & conuersionibus, quibus tota una substantia creata in aliam totam vel meliorem vel deteriorem conuertitur, intendit illud e . Et in hoc errabaut pagam, putantes homines mutat iin bestias, sicut extimarum sociorum Diomedis alios qui ἀῆem in aues, alios vero in lupos ei lecori uelisis,& sic in deterius transformationem esse sol titos. Et aliquos homines in m elius esse mutatos,puta,in deos , ut dictum est. Non loquitur autem capitulum de mutatione accidentali puta, de sano in infirmum de calido in frigidum,&c. Has. n.πα- tationes non solum Deum, sed etiam creaturas posse causa - re, nullus dubitat. Vnde capitulum ut has excludat, dicit in aliam speciem hoc est, in aliam naturam specificam :'liceti forte non intelligatari etiam esse alia res secundum specie, led solum secundum individuum in eadem specie , puta si unus homo conuerteretur in alium hominem : quod solus. Deus facere posset. Potest etiam hoc,quod dicit, alia specie, interpretari aliam figuram haec enim eo quod signum proli prium speciei sit, etiam species nominatur. Videmus enim omnia , quae diuersa sunt secundum specieru in corporali- Omnia νώ
bus elle quoque diuersa secundum figuram. Vnde postea diuersa sunt
sil bdit:Vel in aliam similitudinem , quae videlicet prouenit se V Mira 'e ex diuersitate figulae. Neque enim potest Daemon etiam ciem in corpo- facere . qnod aliqua creatura unius speciei habeat figuram fit ut Palterius illi ita quoes homo habeat figuram asini, ut per hoc 'Hμε din' vel sit asiniis . vel smilis asino. Potest tamen facere qinod sc radam onao appareat asinus, vel alia bestia. non per mutationem iactam in oculis intuentium , saepido dictum est in prae
C A P. VII. paeli τι TErt id dicenilum est, quod alia quae in illo c. nar tantur πῖμ εμι ιβ nputi de delatione corporali susei bestias, id est sup m.
262쪽
Daemones in formas spiritiuiles se tras figurantes per multa terrarum spatia. de visione multitudinis hominum,illarum etiam Dominarum de quib. ibi fit metio, deque obsequiis iisdem exhibitis dicuntur quidem esse falsa, nec vere contiis
piisse, sed in somniis & in spiritu tempore illo & mulieribus illis: sed no dicitur ibi, nee est verum quod fuit impossibilia D moni, aut qui credit liqc posse fieri a D mone sit infidelis, quia non ista reperit,quando conclusione infert, dices: Quisquis ergo,&c. nec in ipsa illata conclusione clauduntur: sed neq, in ratione, qua muli tres illae & omnes eis credetes damnantur,quod a recta fide deuiarem,& errore paganorum inuolueretur, ut patet ex verbis capi tuli. in opusculo etiam nostro de elarandu est per sacra scripturam sanctosque doctores, multa talia. posse fieri virtute Daemonum
Vnde sequiturq, si sic intelligeretur capitulum illud. vi isti viri senti ut& cxponut,esse periculosum in fide, sicut & isti
periculose loquuntur dum dicunt talia non posse corporaliter accidere,& reclamandum esset contra tale concilium,
etiam si generale fuisset, ad Potificem, ad cuius sententiam, eum sit caput Ecclesiae & concilij, pendet cuiust bet causae fidei determinatio, ut benε examinaretur,beneque exponeretur in declararetur intentio Spiritus Sancti in illo,& α Οα male sentietiu, sicut & illi homines copescedi sunt per Inquisitores ut melius loquatur in ista materia, qua facit Ad uersiarius. Exponeda est aute intctio Spi litus sancti in c. illo colenta conformiter ad sacras literas, de non contra eas.
Perspaciendu quoque est,quod non habetur ex aut horitatibus sacrae scripturae in eo inductis, qii Od praedicta no ponsnt pet Daemones fieri. Sed determinat ea pitulum illud d; uinitus inspiratis factis partib. q, talia de facto falsa tuc fue rut: quae mulieres illς quasi vere e sitigerint, referebat,& quomodo deludebatur ostedit: qa,inquit, putabat 1 corpore fieri,quae in somnis,vel solo spiritu coluebatur,& oli8dit ponios bilitatem talis delusionis ex quotidiana experientia . qua multa videtur in somnis, quae in vigilia nuquam sunt visa, Vt facile possit inferri,quod si haec P resolutione vaporii asD cedet tu ad cerebru possiit a natura causari comouedo spe cies imaginationis multo magis virtute D monu cui Corporalia ola inseriora, quo ad motu locale subiici ut ad nutu. Potest
263쪽
Potest enim in imaginatione etia melius Sc fixius determinare sipecies, ut haec vel illa magis determinate reprς sentet, prout vult, ut videnti, seu imaginanti magis appareati quod vera sint,quam in somnis cotingat, vel Hio modo infra declarando se spiritualiter deludete , quod omnino putarent sic euenisse sicut apparebat. Probat autem lictum capitulum per exempla factae Scripturae, tam in Pau o, quam Ezechiele, quod alia vilio ab ea quae Ferocul Oscor pol os cxercetur,haberi possi, siue per imaginatione, ut in Ezech. siue per intellectuin, ut in Paulo. Non est autem intelligendum verbum Apostoli, quod ipse aesciret, an v Ideret ita corpor , id est, per oculos corporales, quae vidit in raptu, aut nesciret,quod non est et raptus corporaliter in paradisum .Hunc enim sensim falsum Sc erroneum habebat quidam ludaeus ut refert Diuus Hieron. in prologo super Daniciem,quem sensum reprobat D. Aug. super Gen. ad literam. sed , ut Aug. ibi exponit, nesciebat an anima sua ellet pru tunc in corpore, Vel certe separata , ut approbat etiam S.TEo.Vertit q.
δῆ. art. 2.2. q. I s. ar. 6. Potuit enim utroque modo se
habens Paulus rapi, ut determinant sancti Doctorcs: sed nescitur quomodo fictum id fuerit. Communis tamen opinio Doctorum eth , quod anima per essentiam ei let in corpore,& corpus in domo Iudae, ubi inuenit eum Ananias , ut dici intur Αct.'. sed tam somniantes quam praedicto modo imaginarie vel intellectualiter videntes, cognoscunt postmodum eum in se sunt reuersi , quod prius corporeis sensibus talia non videbant: & quod alius eli eorum status in vigilia.& alius dum sunt in tali abstractione vel raptu. Et quo Aquae vident vigilantes , vera sunt: quae vero dormientes vel in raptu. sunt vel falsa sicut in somnis visa, vel similitudines falsorum , ut in pluribus , ut in visione imaginaria a malo spiritu causata Sc excitata: vel similitudines verorum , ficut in visone imaginaria causata a bono spiritu: vel certe etiam vera, sed intellectuali: sicut quae videntur supernaturaliter per intellectum visione causata a Deo. Plurib- modis eonfingit aliquid in spiritu cognosci.
C A P. VIII. SEd qaia sceleratae illae mulieres astruebant postmodum
in visi illi,quod ista sibi vere coringerent quae narrabat,
264쪽
non poterant secundum praedictos modos in spiritu talias uno et iis Viderς--propterea sciendum est quarto quod dupliciter hii ita potest . liquid dici, cognosci in spiritu. Vno modo ex parte
subiecti, quia videlicet ille qui videt, per potentiam vel smi, liciter, vel aliquo modo spiritualiter videt,& uon per cor poreos oculos. Et Loccotingit praedictis duobus modis videlicet per visionem intellectuale,& per imaginaria. Inteli ebis enim vis animae simpliciter spiritu a Iis et . Minus aut εimaginatiua, quae corporeo organo Opus habet in suis ope Libus, quae tamen primo terminatur ad specie sine matella
naturali, res corporeas lepraesentantes : non aulcm ad cor
pora ipsa, vel corporea, ut in se sunt, sicut faciunt sensus exteriores una cum se tu daemonis. Alio modo aliquid dicit ut
cognosci in spiritu ex parte obiecti, quia videlicet id, quod cognoscitur, est vel simpliciter, vel aliquo modo i es spiritualis. Et consequenter hoc etiam contingit duobus modis: Uno modo, quia id quod videtur, in se quidem est quo ἀ-dam spirituale, sed apparet corpor Asbus oculis ut corporeu, quomodo Daemones 3c animae te palatae quandoque appa rent in similitudinem hominum, tam in somnis, vel abstra-etione sensuum. quam etiam in vigilia. Et in abstractione sensuum fit per specialem aptatione specierum in phantasia opere ipsus substantiae separatae. In vigilia vero per virtutem eiusdem spiritu alta creatulae conuensando aerem ia imas corporeas & visibiles. etiam in nocte quandoque luce eausata per aliquod lucidum corpus vii tute supernatui ali similiter apportatum. licet nolim per tale corpus luminosum appareat, sed solum tu incn eius, operante sic eadem virtute naturae spiritualis pro volo. Et hoc modo mulieres illae sceleratissimae videbant in spiritu Diabolum in forma Dianae, vel Herodiadis, vel eti in aliarum pei sonarum. Alio modo, quia id quod videtur, est in s quoddam coi po- reum,& ut corporeum videtur, sed non talis sis uiae, vθl forfiniae qualis in se est, sed alteritis. Quo si ut non illa res Daeest, sed alia videatur. Quod contingi: c omnis niter si et i non per bonos spii itus sed opere Damonum .co, quod tales vi-1iones sint communiter deci ptoriae. Possunt tamen & a bo-ino spitatu fieri talia. boua intentione rectoque sine pio Dei oluntate Sicut beatus etiam Clemens Papa luis orationibus in ip tirauit, ut in oculis bis ni j ministi ciuiu que eius, et omnia
265쪽
columna videretur Elle peribua Pontificis, quam l g irent, M traher Et: quod mi aliterio bono tu Angelorii tactu esse, non est dubitandu .Fiunt autem haec in oculis intuemium, pei stringendo taliterque alte laudo ocu los illos, ut ali rer res apyareat quam in se sit. Et liac ratione visio haec praestigi si
nominatur. Quae ira rn modo Da mones tempore B. Machar ij praesti grabant oculos ivtuemium quandam mulierem ita ut videretur eis equa esse nou multer, oculos vero
B. Machar ij praestigia re non valuerunt, sed semper sibi visia est esse mulier, non equa, quam tamen sibi cognati mulierispi aesentabant cura adam , ut equam . A qaa etiam delusione vir Dei pie cibus liberauit cosdem cognatos. Hoc igit tinodo etiam mulieres illae de quibus in d. capitulo Episcopi sermo fit, Diaboli iam factae captiuae, ab eodem deludebantur, ut videretur eis ei iam vigilantibus videre multa. quae uoci eo modo era ut quo videbatur ab illis. Vnde noumirutu, si se putabant esse quandoque in loco ubi non erant: portari etiam ad diuessas partes & regiones: cum domi sorte residebant 'uandoque immob: les. sicut e uim potest
Daemon per praeitigium facere . quod videatur id quod est
coloratum uno colore, esie coloratum alio & quod est v-uius figurae, este alterius, ut patet in supradicto exemplo de muliere. quae videbatur equa: ita potest per praestigium facere, quoit aliquis sibi videatur moueri vel deporta ii, quiramen quiescet. Sicut enim color est proprium visus obiectum ita figura motus, & quies communia sunt, ut docet
Philosophus secundo de anima Volens igitur d e. Episcopi. ostendere, quod illae mulieres decipiebantur, dum putabat
per oculos corporeos naturaliter videre , quod tam ea non vere videbant, patefacit, plures esse videndi modos. quibus
ill e poterant delusione Diaboli dementari, quia contingi ea liquid videli aliter quam sit tam in somnis , ut experimur, quam in vitu, scilicet interiori per sormas imaginarias vel etiam intellectuales, quam etiam in spiritu praedictis duobus modis extremis. Quorum illum qui est ad rem in se penitus spiritualem, expressit perApostoli authmitatem, qua dicit, Angelum Sathanae transfigurare se in Angelum lucis. Eos vero modos, qui per imaginationem,ut diximus et perimelle tu in perficiuntur, exemplis tu ductis de Ezechiele, & Paulo manifestauit
266쪽
C A P. IX. QVod si quispiam radictis arguat, quod pari modo
potest coniarmiter ad capitulum illud concludi ,quodni, qui sunt de secta strigum decipiantur a Diabolo, putautes se portari ad longinquas partes,& multitudinem personarum videre, quas asserunt conuenire cum domina ludi comedere, bibere, luxuriari, & alia quae narrantur facere:& tamen ista non nisi praestigiose vel apparitione Daemonum eis contingant. Respondetur: quod, Diabolu sc posse mulieres istas decipere, si cu i illas tune deludebat, non est negandum. Sed quod non sic deludantur , quoad multa, quae ab eis enarrantur, ex duobus perpenditur. Primum est euentus, quod ad corporalem delationem ad longinquas partes, eo , quod plures personae longius deportatae, & in loco distanti derelicta fuerunt clarissimis & multiplicibus testimoniis. Multotiens etiam visa est multitudo sic ludentium ab aliis, qui non era ut in illa societate, & cum eisdem sermo habitus, ut per exempla etiam viventium ostendimus in praefato opere. Sed re in Brix. ut sertur accidit diebus nostris, quendam in loco eminentiori positiam
nocte videre confusa luce multitudinem veloci strine per viam inferius ambulare : in qua cognouit plures personas,& ab eis cognitus fuit. Sed prae timore insoliti, ac praeter naturalis illius occursus, nihil eis locutus est. Postera vero die. una mulierum illarum currentium ei dixit : Hac nocte fuisti in magno periculo , quando illo in loco nos vidisti currentes: caue ne de caetero tali hora ibi inueniam. Hoc autem non pluvisset saluari sic, ut praesertur, euenisse. quod videlicet recordarentur, & comtenirent in talis rei notitia, si non Vere ibi ambo fuissent, nisi sorte dicatur, quod omnestio mines pariter deludantur & somnient: & qti Od seni per Diabolus sit intentus phantasmata hominum transformare .ut conueniatu in imaginationibus rerum . quas putat 1ias mul experiri. Q uod allere te non ivli delira ut is hominiscit . beeundurn est diuersa vel suti bostis decipiendi ratio, vel causa. Nam mulieres illas, de quibus d. c. Episcopi, loquitur, ad
267쪽
ad hoe fretum deducere volebat, ut putarent Dianam vel etiam Herodiadem esse deas: & consequenter inlidet: tate&errorib. paganorum illas inuolueret, quod esset aliquid veri numinis praeter Deum vivum verum opinari. Quod quidem iacere poterat, & melius decipiendo eas per pra stigium& apparitiones diabolicas , quo minus perpenderent se deripi quo vigilare se cognoscebant, quam per imaginarias visiones, aut in somnis, & quam etiam pex realem delationem. Sat enim illi erat, loca quasi distantia praesentare in quibus multitudo & societas magna videretur , apparente Diabolo praetendent eque personatum figuram , ut
supra dictum est: ut se facilius sibi ipsis singulae persuaderent veram esse Deam , cui 'ot personae obse iserentur vi Deae: cultuque illam diuino persequerentur. Has aurc pCrsonas, de quibus nune sermo est, in elinare Diabolus laborat, ut per voluptates corporeas sic eas sibi costringat amore, ut non timeant, aut vel cantur fidem Cluisti. atque baptismum abnegare, ne tot oblectationibus pilucratur,& demum multis subiiciant infligendis poenit, ut supra in opere nostro, prolixo sermone declaratum et t. Vnde veras Rnon praestigiosas delectationes , tam cum Daemonibus informa tamen humana apparentibus , quam cum hominibus ad ludum pariter deportatis ministrat, quod non tam facile posset & ad manum , nisi eos corporaliter uno in loco cogerer. Et quia per se non possent tot ex tanta distantia, aut tam cito conuenire,portat eas. Pro qua illae delatione consequenda exhibent obsequia sacrilega via guctorum,& aliorum signorum,quae ad pacta foederis iniqui pertinent
inter ipsas & Daemones, ut ex omni parte ipsarum animas illaqueatas teneant. Patet igitur . quod non est similis ratio utriusque casus. Et propterea, nulli mirum esse debet, si non potest ab his, ut a limitibus argumentum trahi. Detecta qui pre cum esset malitia Daemonuin in prima illa delusione per vigilantiam sati horuin Episcoporum & sacerdotum manum ad sortiora Diabolus misit,& aperte se Christi hostem patefaciens auertere ab eo conatur fideles ipsos per exhibitionem & procurationem delectabilium. Adeo isque nunc inualuit ista pestis, ut dixerit in quadam concione Diabolus, qui in forma Principis apparebat ut retulerunt qui affuerant nonnulli ab Inquisitore deprehensi.) Ii-
268쪽
Diaboluι pra. tis omnes bono animo: Neque enim clabentur anni multi. dicit Mal f. quot numero luperabilis Christi fideles. Quod optime corum nume. Diabolus obtinet sufflagio Aduersarij, sbiq; similium,quirum breuisu- se patii bus Inquisitoribus opponuat, dicentes baee esse deperaturum liramenta, sicque scelestis his apollatis fauent. & in haere- Christi nom. sibus suis in directe confirmant. Nisi enim praepedirent paties inquisitores horum molestiis, quorum saepe principes tanquam sapientum suasionibus inclinati . ἡenegant xilia Inquisitionis ossicio debita: iam eorundem fluentium Inquisitorum aeto secta haec esse penitus deleta , ve Icerte extra fines Christicolarum procul sugata, scut omnes alii haeretici quorum occidentalis omnis plaga Christicolarum plena erat, ex Italiae finibus expulsi sunt, opera strenuissimorum sequentium vestigia sociissimo tum Principum , atque Ducum , prae caeteris Patriarchae Dominici,
νουμηἱ Al qui primus in partibus Tholosanit.& Albigensium san-bi Uti is ut ctissimo hoc ossicio functus est, & fot tissimi athleta Petri μονῶ or.inu Martyris primi inquisitoris in Italia, super infusa postmo-
in iit uti,ni ἡum luce clarissimae ac profvu/issimae doctrinae prae aliis ansam pra- angeli ei doctoris S. Tho .de Aquino. qua omnis haeIetieo- A3runt. Tum infestatio tenebiaeque penitus abolitae suat.
Rursus in selo stiritu aliqua 'ri contingit Δοbus
CHA P. X. SCienduiκ est quinto, pro elariori etiam explanatione praedicti capituli, quod aliqua contingere in solo spiritu,
potest intelligi ἐuobus modis. Vno modo, quia nullatenus faut in eorpore vigilando, sicut ea que acciduot in somnis tantummodo , 5c quae sola imaginatione vel ec stasi riden-. - tur fieri. Alio modo, quia lie et aliqualiter sant in Vigilia, non tamen fiunt naturaliter tantum in plena vigilia , sed semper aliquid interuenit opere Diaboli confictum modis supra declaratis. svel per praestigium, vel etiam per Dae-rnon una apparitionem in corporibus assuinptis. Verbum ergo praedicti capituli, quo cicit, ea, quae tibi narras .it quod ἀintelli
269쪽
i Meilligenda sunt in solo spiritu. aut in somnis iacta,intendit hoc secundo modo, non autem primo. Quod quidem probatur primo, quia primo modo non potuisse ila eos deludere, ut vigil ntes postea putarent se solutis sensibus. fecisse . quae in somnis vel ecstas. seu in raptu tantum per
visionem. s. imaginariam accide Iunt. Cognoscunt enim naturaliter homines dum vigilant digerentiam status vigiliae: atque somnii ec staticae,& corporeae visionis. Na differentiam inter vigiliam & somnum , nullus est, qui se cognoscere non experiatur. Cui etiam cognitioni ratio suffragatur. Nam cum ide sit sensus somni & vigiliae, secundum Philosophum in libro de somno & vigilia, stetit univers
liter omnium contrariorum est eadem cognitio. & nullast certior eognitio apud nos quam sensus exterioris citea
propria sens bilia , ut habetur secvado de Anima, propter
quod etiam circa haec non contingit sensum errare, sequitur quod quilibet certissime cognostat differentiam status, quando utitur sensibus corporeis ab omni statu,quo eis noxtitur , siue dormiat, siue quomodolibot extra se fiat, si tamen sit saniis corpore. Disserentiam quoque status du quis patitur vel non puitur ec stasm,dubium non est i quin eadem ratione cognoscant, qui talia patiuntur. Vnde etiam Erectilet cognouit ditarentiam status,de quo dixit se suis se in visu in Ierii salem, seu in spiritu a statu plenae vigiliae, quando hoe reserebat. Et quando sc erat in spiritu. non est putandii, quod erederet se este tunc in coipore in Ierusalem, deceptus enim sui St. quod non est concedendum vi latenus in propheta Domini Mulieres autem ill .e putabant se transferri corporali rotaperficere quoque vigilantes quae-cimqtie narrabant, & dum essent postmoἀum in plena vigilia. hoc ipsum vere factum prae. icabant: unde facile patet, quod non simplici er in somnis, ant in rapin eis haec contingebant. 5ecundo etiam probatur hoc idem, quia si capitulum vellci , quod illae imulier ex deludetentur , R in
somnis , S in spiritu simul, hoe esset impolii Lile , nisi assmodum quo angelus apparuit in somnis Ioseph, aut etiam Petro eci sim pasto, & tuc optime cognouissent mulieres
illae , quod visio fui it et suum inaugi uaria scut illi cognouerunt. Si vero capitalu intriadet et, quod hoc acciditi et vel
270쪽
poneretur in somnis tantum, vel in spiritu tantum , tun Cfalsum poneret eapitulum, dum secundum istos opinantes utrunque modum delusionis astruit inceruenisse. Si vere mulieres quasdam intenderet in spiritu , vel raptu detulas, quasdam vero tantum in somnis , tune quaelibet per se eo-gnouissent in vigilia demum positae differentiam status,
ut dictum est. Unde exponendum est, quod d.cap. tantum voluit innuere per hos duos modos magis notos in scriptura , modum in genere, quo aliquibus videatur vere aIiruid fieri, quod tamen verὲ non fit. Sub quo generali mo-o, nou nisi duobus his specialibus modis, videlicet per praestigium vel apparitionem spirituum in corporibus assumptis contingit homines sic posse deludi , ut putent in plena vigilia constituti, sic se res habuisse, sicut eis videbatur, dum deluderentur. Et sic habetur sensus Spiritus sancti in illo capitulo: quia hic sensus solus est verus , ut deductum est. Veritatis autem & non falsitatis author est Spiritus sanctus. Non est autem generalis ctiam concilij determinatio , tam exactae necessitatis fidei vel aut horitatis, ut verba eius,quae obscuritatem habent, & falsa magis videntur quam vera , non suscipiant expositionem , qua trahantur ad sensum verum: quandoquidem iacia etiam scriptura, quae maioris est authoritatis , interpretari possit. Cum ergo possibilitas delationis eorporalis hominum a Daemone , habeatur potius ex sacris literis, quam oppositum: quin imo lumine naturali cognoscatur , ut saepius in superioribus est deductum , etiam si conlilium aliquod asserat tale quid pro aliquo tempore , vel aliquibus determinatis perlonis, non contigisse, non propterea putandum est esse
determinatum, quod id sit impollibile factu. Non determinatur in d. c. Discopi esse impossibile illa fieri ιινγ-raliter, qua quandoque contingunt in somnis. CHA P. XI. SCiendum est ultimo. pro eo. cap. declarando , quod in
eo non determinatur esse impossibile talia omnia fieri corporaliter, ut ignorantetr putat Aduersarius. Nam quod dicit i Cum mentem cuiuscunque mulieris coeperit , &hanc