장음표시 사용
101쪽
liturgia, ut ex Leonis Imperatoris Constitutionbus bellicis me libris eiusdem argumenti Maurici docet in suo glossario Rigaltius verbo, a recti. Sed hoc obiter. Istud attent rus accuratius Germani mei catu seu nundino celebriores, ut sunt his teporibus Franc No x
dientes appellant me s. Is enim est, qui nesciat, D la
frana itera es 'vocabulo nimirum re sacra, quae Latinis Missa Germanis osse', ad mercatum translato. Nam ad Ecclesiarum dedicationes, seu Encaenia corumque quotannis repetitas celebritates, occasione
cultus diuini, (Dcem essen ingens hominu
m ultitudo confluebat: &, cum tanta multitud me, etiam mercatores, ut rem facerent; sicut fieri asidiet frequenti mortalium concursu ubi permutandis vel distrahendis rebus commoda offertur occasios aliis huius, aliis alterius mercis indigentibus. Hodie etiam vix exiguae Ecclesiolae encaenia anniuersaria peragi videmus; in quibus non compareant aliquot institores.
Hic igitur mos a pietate kreligione erga Is mcelebrari solitam natus nomen AD , seu dercncs, ad ipsam hominum inter se contrahentium multitudinem transtulit; conuentumque illum Germanice si es nominauit a re sacra; quae linguae nostrae mes Nec alia incunabula huius vocis reperient Praedicantes, in quascu-que demum partes sese vertant; quoties haeretici nudinas istas celebriores,&ii lustriores, suo, hoc est, Germanico nomine me si nominant toties produnt, sese ab eorum religione discessisse quorum ardentissimo et- sacrosanctum M a sacrificium studio,& confluxu factum est ut nome hoc a sacra Missa transferretur ad me Dcatum
102쪽
6 v Ri CE s CATHOLICAE Germani antiqxiissimi quorum aduersus Missam pietasqccasio fuit ut nundinae celebratiores, nomine assicerentur. Quibus potius credendum' Num vetustissimis illis an his nuperrimis, sobolia maioribus prorsus degeneri ENec illud silenduma Germanos aedituo nomen a Missa dare. Vocant enim, si estier quod a Germanicosi es deducitur Et hoc ideo; quia ossicium illius est, sub- servire M a. Retinent eandem appellationem plerisq; in locis haeretici. Sed sinere subiecta. Quo fit, ut hoc ipso
nomine testentura ea maiorum suorum religione desci, uisse qui aedituo hoc nomen a Mica imposuerunt.
N est hic silenda scurrilitas Hospiniani Caluinistae,
qui in Sacra metaria farragine potius, quam historia, alis Messam esse vocem Germanicam, quae calebres frequentes nim a gnificet quemadmodum enim mercatores in eiusmodi nundinis varios contractus exercent metiendo,quod Germani vocant Dasscit, emendo,vendendo, et sero, doliae audibus mendaci- es spe vitiosas mercespro bonapecunia extruduntti JM sampontis iam nihil aliud esse, quam nundinationem Oe Diabolica prorsus calumnia, Multricibus Orci flammis vindicanda Certissimum enim est, vocem Germanicam Des a Latina, Mi se originem ducere, non conrra cum de Missa vocabulo vetustissimi scriptores meminerint: quorum ulti ante vixerunt, quam Germanis lux Christanae fidei plenius affulgeret: vi patet apud Bellarminum lib. i. de Musare. I. Neque uni veterum
unquam hoc commentum in mentem venit quod ne
ipse quidem Caluin ista ignorat, sed voluit hoc conuicio gregalibus suis ilia risu distendere, & nouitate ridiculi figmenti, nouam gratiam apud sui similes scurras, βωμοAp cu aucupari. Nam nundinas illas extemplorum dedi-
103쪽
ET GERMANICA ANTIPIT TIdedicationibus, Sanctor uinque patrociniis, &Asiniit horum solennium celebritate celebrari solitis exstitisse;&1. Iissis nomen inueni illa notius est, u mutabullo scurra negati serio possit; aqiribus ipsi etiam Diuis dicatissiles f. A dicti sunt. Hinc in legibus Francicis, At ii S.
Drtini lib. 2AE. IS, Mi . S. Andreae lib. a. c. o. Missa S. Ioannis lib. 3. cap. 23. pro his Festum S. Martini, S. Andreae, S. Ioanni S. Qu aestio est inter Orthodoxos,inhaereticos, numicta sit sacrificium Negantisti perfide Assirmant illi religiose Probationes alias non afferam, quam ex communi sensu hvulgari more loquendi nostra linguae: quae
dissim nominat et in opser: Et cum addito, das opifex dcx bcili scia des Vel unica dictione, Des opser. Et sacerdos Missam celebrans, dicitur opserit. Ipsum autem opstes opstria habent Germani a Latino, si ero;
sicut Latini a Graeco, et* 31. Vnde apud Graecos Arisse non raro hor*: a obtatio, ,quasi essertorium: a quo nostra Germanica vox opstr directe descendit. Nec voces istae abstrusae sunt, reconditae, .doctioribus tantummodo notae ac tritae. Nemo tam plebeius,
aut rudis est; qui illis non utatur ut&hac dirin opserschen Et sit tum alia notio subiicitur significat enim oblationem fidelium ad altare; sed tamen potiti imum iEpore illius praecipuae oblationis, hoc est, Isis, ostvrri solitam. Nec Germanis alia vox suppetit, qua sacrisicium significent, quam vox, opser. Imo adeo liquidum, dilucidum est , vocabulo Germanico me significari sacrificium ut illud ipse etiam haeresiarcham Archiphantastes Carol stadius confiteri coactus fuerit quapropter gravist me exprobrauit
Luthero quod Caeram Domini appe Assii Missem, fin
104쪽
De J Ositeri uri cium esse abnueret cum vn m idemssit; mi amese, vel micam arae aris O sacri cium esse vecfacri tum araestari: eum di qui caenam nomine Missam, Em Oes, ulsi cietur esse acrificium, non inte Uere, quid Iallet ut videre est in Lutheri libro aduersus caelestes Prophetin, parte prima.Lutherus quidem in omnes partes sese versat, ut hunc Carol stadianum ictum declinet sed omnibus suis diuerticulis, nec vel hilum proficit. Nam vocabulu Germani cui Oes ex primaeva,&primaria sua significatione, de si gnare sacrificium, ne pueros quidem fugit. Quamobrem quoties sectarii coenam suam vocant Missam; Vel, quoties, ut aliquibus in more positum est, Misam Germanicam se celebrare ferunt, toties nesciunt, quid dicant. Quia fissa est sacrificium. M sim celebrare est sacrificare si igitur coena eorum non est sacrificium Stasi Germanica illa in altati actio, non est sacrificium , tum neque est Missa neque 'ris vocari potest nisi forte Luthero,&Lutheranis tanta sit concessa potestas, ut ipsa etiam vocabula mutare, & de priscis significationibus detrudere queant vel eo priuilegio gaudeant, ut rem alieno etiam nomine insignire valeant. Qua praerogatiua se pollere satis aperte indicat Lutherus cum in contemptum Carol stadii dicit; in instab Drum, ut qui quam impediat, s Sacramentum vocare velit non modo Ari Fam, sed
Sacrificium, Ein opstr: non, quod credat esse Sacri ei-umini quia ita appetetare lubet. Cuius priuilegii vi, licebit
Luthero, quam primum lubebit, Vinum nominare aqua; cere uisiam, mulsum canem, leporem bouem, equum; hvice versa Satis de Luthero.
Ad haec, sam esse sacrificium colligitur ex communi sensu loquendi ratione de materia Missae. Quis
105쪽
ET GERMANICAE ANTI Q v I T. yenim rerum omnium tam imperitus est, qui non vel ipse vocaverit vel ab aliis vocati audierit panem illum, qui in corpus Christi conuertitur, citis ossi hostiam Item cin obtat oblitum, Quis nescit hostiam spectare ad sacrificium, ut de oblatum, cum sacrificium sit oblatio Et haec quoque vocabula a Latinis in Germanicam lingua transfusa, omnibus nota sunt, de frequentata, etiam pueris, quibus desiderium quoddam non sine reuerentia, erga hunc panem innatum est in cum vix panem vulgarem nominare norunt; hosti, oblat, ingeminant: Vocabula nec Lutherana, nec Caluiniana sed utraque
secta longe antiquiora,quia falso prius est verum s priorque religio, quam religionis destructio. Effecit haec hostiae ct oblationis vox, ut Caluin istae simpliciter vocem cum re e medio exterminare tentarint: loco hosiamum, de oblatorum, ut Germani Latinae lingu questigia secuti vocant panem cibarium, refermentatum
substituerint impatientes splendoris illius, qui ex ipsis hostis, & oblati Desii, oblat,aevocabulis effulget.
Causas mutati nominis, hei, alias non reddunt, quam quas ubique reddunt, nempe ut sublatis comunibus vocabulis, communes itidem notiones de veritate corporis, sanguinis Christi in Eucharistia exterminet. quia, tam vocabula, quam facta vetera nimis manifeste huic nouitati
106쪽
Restantur caus, quas Caluinis obsublata hostias adserunt.
Vinc audiamus Caluin istaru rationes om- ni rationis expertes; quas reddunt, cUrho quiqjqcerint, recu voce simul expulsa. I. Chrsus ou ara cibariopane Usus es. Respondeo, Christum usum esse pane aZymo, qui
meminicabis non at vulgaris, nisi diebus agymorum. Annoni nos pane infermentare utimur Aut si Caluin ista omnino cum Graecissentiunt,quaeso paulo accuratius, subtilius probent, quam Graeci hactenus fecerint, Christum pane fermentato in ultima coena usum esse Posito igitur Christum panem agymum adhibuisse; utpote quiprma a Zymorum die Pascha comederit nullam cavisam habent Caluinstar, cur panem nostrum a Zymum, hoc est hostias teretes ac rotundas repudient. Nam esto, Christum integro pane agymo sum esse, quales nunc sunt panes nostri fermentati, an ideo prohibuit, ne hostiis, quos vocamus, infermentatu uteremur, singulis nimirum pro singulis , maioris commoditatis gra
Quod addunt Caluin istae S. Paulum nul pansso ciatim mentionem fecisse, id potius illorum, quam nostrae causae ossicit si ipse nullius panis specialem mentionem fecit, cur urgent panem fermentatum, cibarium de quo Apostolus ipsis et Caluinistis testibus, nihil spe
clatim praescripsit: 'Cur repudiant panem a Zymum, eumque informam teretem ac rotundam coactum; quem
panem antiquissimo, risitatissimo vocabulo h iam
107쪽
ET GERMANICA ANTI IT. I appellamus cum S. Paulus de hoc pane repudiando nihil peculiari aliquo mandato decreueriti Consultus ab Anglis Beganum a Zymus panis, isque
forma tereti& rotunda in usu coenae retineri post et, respondit, more suo lubrice ut quan cunq; in partem res fecis vi . . caderet, ipse in tuto consisteret Panis inquit, et mmne sit, anfermentatus, non magnopere putamus Aborandum .i Et tamen Caluin istae tui iam magnopere laborant de fermentato, excluso a Zymo. quainuo communem pane era tiamis ordinationi Christi esse conuenientiorem. quomodo conuenientior, cum tu ipse fatearis, Christum pane a Zymo in institutione usum D cur enim a Umo pane Usus est Dc-
minus, nsi quia per id tempus , quo sacram issim coenam ipsivssum instituere, nucus in Iudaea aliopane utebatur' cum Dominus pane a Zymo usus fuerit, ut iste palam fatetur; quacunque occasione eo usus fuerit nullumque penitus de pane fermentato adhibendo voluntatis suae indicium reliquerit, recte faciunt, qui, relicto fermentato,
panem a Zymum surpant, quandoquidem se cum Christo institutore dc ipsa institutione conformant. Pergit Beeta Aut igitur, et morumfestum utre ituatur oportet auistendum es communemo omnibu usitatum panem exemplo Domini rectius sirpari, quamuas aetymum panem Dominu adhibuerit: ut de veteris purioris Ecclesia more taceam, quem adhuc GracIEcclesia retinet. Nil opus,
o Caluin ista, festo a et morum; quia philia nostrum immo-titudes Christus: Paschalemque solennitatem in a Zymis sinceritatis. veritatis positam agimus susticit nobis; quod eius generis panem ad Eucharistiae confectionem adhibemus, qualem, te et iam teste, ipsemet Christus adhibuit cuius sacra coena minime ad legale a Zymorum
festa pertinuit fuit enim institutio festi: conuiuii, qua-
108쪽
gr v UCE CATHOLICAE te ab orbis conditu nec visum nec auditum fuerat. Quomodo aute exemplo Domini,communis, hoc est, fermentatus panis, rectius usurpatur, Si Dominus pane a Zymo usus est Graecae Ecclesiae fundament undintelligi Be Zari deo enim fermentato utitur, quia Christu eo usum existimat tametsi perperam. Sed ad Embdenses quor haec secunda ratio. II. panu cibarim maiorem similitudinem habet cum cibo ammae, qui in manducatione earnis Christi consistit, quam hostiae, qua vix propane agnoscuntur. Sed ego non Video, in quo haec maior similitudo consistat cum panis nosteraZymus etiam in rotundam, teretem formam redactus, vere,&essentialiter panis sit;&qui hoc inficiatur; ille, ne cibario quidem pane, quo vescitur dignus est.
nisi forte maior similitudo in hoc consistit quod Caluiniani bolos fatis spitas, irassos de tota sua massa defringunt, iisque ora complent, farciunt, ita ut buccae turgeant, tumeant dentesque obiectum panis frustucommolentes, crepitent, donec tandem in ventriculum
traiiciatur, non sine bono: largo temeti haustu; quia in Caluiniana synodo Londinensi cap. a. praecipitur, ut in usum coenae promatur vinum bonum e silubre(nes dicet noceat valetudini v quidem in oenophoro nitido , inundo, ne Caluinianas deuotioni nauseam pariat. III nomen hostia Pectum es, ae ericulo sim Caluinistis videlicet, &Caluinianis placitis; quae ab hostia nomine, vel sola auditione accepto, redarguutur significat enim sacrificium apud Christianos. At cuius rei Coroporis, di sanguinis Christi quandoquidem Christiana religio nullum aliud veri nominis sacrificium agnost
At vide impudentia Caluinistica H. Aa,inqui ut fuit.
109쪽
Atii scat sacra Dium Ethnicam quia . Hostilius a domitis ho-sia nomen habet. Itane hostia sacrificium Ethnicum significat Ergo Ethnica sacrificia fuisse oportet illa qua scriptura vocat hosti. ' Ergo sacrificium in Cruce fuit Ethnicum quia vocatur in Epistola ad Hebraeos hostia. Si vox Latina hostia, a periculos ad suspecta est cur toties in sacris literis usurpatur non modo ab interpreten ostio sed etiam a Nouatoribus, tam illis, qui Biblia Latiae, quam illis, qui vernacul e conuerterunt Vanisssimi mortalitum: hostia, nomen bonum est religiosum, ac sanctum et siue sumatur pro re, quae sacrificatur, siue
pro ipsa sacrificandi actione quia sacrificium nomen bonum , religiosum .sanctum est quis enim unquam dixit, nomen sacrifici, Tes,sse. Ium . periculosum . At hosti ad sacrificium synonyma sunt. Nam quod Ethnici hostias, iactificia idolis, hoc
est, daemonibus obtulerunt; quid ad nos, quibus compertum, nulli, nisi soli vero Deo hostias osterri debere Ethnici obtulerunt idolis etiam vota repreces Num ideo nomina voti et precum erunt suspectat periculosa Nemo praeter pediculosum Caluin istam, id a stirmauerit. Et quamuis hostibus a domito hostia nomen sortiatur, id nihil refert. quia etiam Iudaei ob deuictos hostes hostias Deo immolabant, tam proprie dictas; oves vid licet, boues, similes, quam improprie dictas, ut sunt preces, gratiarum actiones, ieiunia,&alia degenere eo
IV. per i aes hostias cons matur sacrificium Missae.
Ita est. Ipsum hostiae vocabulum impietatem Caluini. sicam non levi ictu ferit. Quapropter aquae igni sim ter dictione mulctat ut Caluinistis.
110쪽
g vRICE CATHOL CAEhostioeelibrariri inque hoc ritu non necesseriam necessitatem saluit Absolute quidem alio in pane,in aliter formato Eucharistia administrari posset; sed spectato usu occide- talis, Catholicae, apostolicae Ecclesiae, quae huiusmodi hostiis utitur, aliter administrari non potest. Et hic populi sensus, rectus est, ac legitimus quia cum Ecclesiae consuetudine quiuis Chtistianus sese conformare de
VI ex peculiari hostiarum forma nascitur pecubarus ersitio, idolo tria Quaenam illa o Caluin istae An quia nomen hostiae peculiariter insinuat Christum in Eucharistia praesentem sacrificari huiusque veritatis fidem cordibus fidelium inserit, insertamque fouet, ac custodit' VII. uia hostia olent aliquid Papisiicum. Ita est, olent Sacrificiu corporis: sanguinis Christi: qui odor non est
Caluin isticus, nec Caluin isticis naribus tolerandus. VIII. Ionadhibeturpeculiare vinum ad canam, cur adhibereturpeculiarispanis' quis rationem istam penitiuirospiciat, videbit eundem eius esse sensum qui huius: rion adhibetur ad Enam vinum aetimum, seu infermentatum cur ergo adhibereturpano aet mo sufermenti expers' Itenni; no adhibetur vinuforma tereti, Sorbiculari nisi forte quando coenantibus offertur in poculo teretio orbiculari ergo nequepanis vrma teretiis orbicutari a hiberi debet.
Obiiciunt Christus non est usus hostiis, ergo neque nos
uti eonuenit. Respondeo, Christum pane agymo sum; hostiae aute nostrae sunt panis agymus Deinde, si de forma agamus: multum opinor, sudabunt Caluin istae, do nec nobis ex sacris literis demonstrent, panem a Zymu,