장음표시 사용
51쪽
ET GERMANICAE ANTI Q v I T. as
satis aperte ea scriptura evincere non queant. Et, ut possent; non possent tamen demonstrare a Christo fuisse praceptu in; ipsi ne Caluin istae scribunt Christianos non esse obligatos in cultu diuino ad certum tempus, locum ritum se en et vel standi, Oprimaria Christi verba Ho ac, te; pertinere ad id, quo inita actioneprincipale eu; non ad tempus loca, es: enm alias circumstantia i inter quas, etiam una mos propriis manibus sumendi Eucharistiam: Vix enim albitror Caluinistas hosce tam fore seueros censores, ut coenam illam Caluinianam abnuant esse veram ex solo huius circumstantiae defectu.Sed iam reuertatur oratio ad communes loquendi formulas de Eucharistiae mysterio solenne enim est, ct usitatissimum dicere.
CAPUT VIII Plura de Sacramento altam ex commmimodo , loquendi consuetudine demonstrata, , confirmata.
I. Id rei mit,et schei L sen. Ad verbum Faciam,
vel curabo meprouideri Cui conuenienter, qui alienis vocibus Germanicam linguam inquinant, dicunt Exibat
sic prouidirn lassen. manant in prouidiri Magna
ceri prouisor, magnum adiumentum; ingens subsidium ad omnes tentationes: molestias superandas mad austendum spirituale robur si in Eucharistia nec Christus, nec quidquam gratiae, sed sonus, nudusque panis, solumque, Vnudum vinum percipitur. Hocprouisionis genere longe melius prouidebit cuiuis quiuis caupo in caupona, qu, Praedicans in Ecclesia Aliam igitur Nomsonem, communis hic loquendi modus nobis india
52쪽
as Muni CE s CATHOLICAE cat aliam, ut sic dicam, ad spiritale certamen instructionem,& corroborationem insinuat illam scilicet, qua fideles, per preciosi corporis, visanguinis Domini perceptionem, uberisque significantis gratiae infusionem donantur edad praelia Domini viriliter praelianda instruuntur. Mitto dicere, hac quoque formula Caluinianum illum morem damnari, de quo antea significat enim prouisionem istam ab alio fieri debere.
no rimensam si corpus Christi non est in hac mensa'
liare habet, quod non habebat, aut saltem habere possit quae uis Christianoru mensa, si non habet corpus,& sanguinem Domini'Certe, quae uis Christianoru mensa, debet esse mensa Domini, non mensi Diaboli Quae uis etiam Christianorum mensa referri debet ad gloriam,&honorem Domini, ex praescripto Apostolis iue manducatis,pue bibitis me aliud allui a cito omnia in gloriam Dei scite. Forsan ideo mensam Domini appellari dicent, quod sit symbolum Sc memoriale passionis, hortis Domini. At quae uis mensa poterit huiusmodi symbolum esse.
Cur enim non posset quis manducando bibendoreuocare sibi,&aliis in memoriam, passionem, mortem Domini 'Cur integra turba, etiam in quo uis profano triclinio, mensae accumbere non posset; accubatione
illa epulari, tanquaD signo Dominicae passionis meis
moriam celebrare Subest erg5 alia causa, cur me si illa per antonomas a nominetur mensa Domini; videlicet, quia continet aliquid, quod nulla mensa priuata continere potest coriapus videlicet,& sanguinem Domini. Nam quidquid
53쪽
ET GERM A Ni C. ANTI Q v I T. 2 praeter hoc, demonstrauerint Caluin istae id totum quoque in priuatas mensas competere posse ostendemus etiam abique praedicantis interuentu, viministerio. Nam quod aiunt; et sepams, O misimul etiam manducario ibi corpu), et languinem Dominisse per idem,OPiritali ei ita ut a Ius raci corpus,es snguiuem Christi apprehendat sibiqueper modum cibi, opatus applicet; idnihil e . Nam hoc facere licebit in v fit, sumptione cuiusque panis, dc vini. Quis enim vetabit, quo minus quis, dum quemcunque panem comedit, vel quodcunque vinum hibit, actum fidei exerceat eoque nixus, ad Christum in caelum ascendat eumque apprehendat; sibi quodammodo, tanquam cibum , potum spiritualiter
III. Imrvidum Eacrament schen Accedam a Sacramentum Crebro It Nil sum eligeri acramentncheli. Accedam ad sancIum Sacramentum. Qui loquendi modus, confirmat, prim5; Eucharistiam esse Sacramentum: quod ne ipsi quidem Nouatores inficiantur ver- his quidem licet, si rem spectes Eucharistiam plane ex numero Sacramentorum eximant Secundo redarguit sectarios: qui . si ullo pacto licuisset libentissime Sacra menti vocabulum aboleuissent, ex lingua non modo Germanica, sed: Latina, exterminassent passim
symbola in locum Sacramenti substituentes. Hinc Philippus, capite de Sacramentis, in suis locis Argentorati anno i sciri editis inscripsit, Designis. Et toto capitis decursu, cena crepat Et tandem haec effutit; ealdi Sacraumenta, nos signa appetamus, e c. igni nomen dissu.cet, etypa; i oeta esses scilicet, propter imperitum istum sectarium, relegabitur vox Sacramenti ex Germanica lin
gua. Et in posterum Christiam non dicent It vil
54쪽
ober si de igit gehen. Pulchre Vanitatem istorum regii sthcn darguunt non modo scholae sedo indoctor u imo bal- h. butientis aetatis rudes linguae; quibus haec vox cum ceteris vernaculis absque ullo Magistro, ultro qua sit innasc
Terti, illa ipsa formula loquendi innuit, in Eucharistia aliquid esse, quod non siit in vulgari pane
vino. Nam si Sacramentum est;&, ut intensionis gratia, appossitum epithe tum declarat , in belliges Eacra inent, sanctum Sacramentum necesse est ut sanctae rei sit peculiare signum. Omne enim Sacramentum rei sacrae signum est sed si ideo tantum est signum rei sacrae, quia est signu passionis xmortis Dominicae vel etiam coenae nouissimae, tene uolentiae in charitatis diuinae erga nos sequitur, non magis esse signum sacrum, quam imagines coenae ultimae, flagellationis,clucifixionis, vel sepulturae Christi Domini; omnes enim istae imagines sunt signu coenae nouissimae, passionis, & mortis Dominicae,&diuinae erga genus humanum beneuolentiae. At quis hoc ausit dicere, xhuiusmodi imagines cum Eucharistia aequare Quae res argumento nobis esse debet, Eucharistiam longe excellentiore sensu dici vulgari loquentium consuetudine sanctum acramentum choc est, sanctum sacrae rei signum, quam velint scitiar ij. Hoc ipso enim orationis genere insinuatur nobis fons omnis fianctitatis praesens sub speciebus panis, vini non sine sanctificantis gratiae dono, omnibus hoc sacramentum digne sumentibus concedi consueto. Adiiciamus: hoc; Vocant Germani hoc ipsum Sacramentum ein ros Dei, citi nus, magnum re sterium.
Qu'modo hoc, si nil nisi panis, vinum adesis an adeo
55쪽
ET GERMANICAE ANTI Q v I T. 'magnum mysterium, ut panis xvinum sit signum ex instituto passionis, hortis Dominicae Mihi videtur, qui Lutherus in lib. de Caena sub finem,non adeo rem arduam, O discitim intellictu esse, quomodosimplex anu ravinum tin mens densen etiam puer, aut mori quistam intecipat, ego indies id in mensa mea conssicio.
ctum Coram Dominino risumere. Nam, illud bron, antiquo Germanor uidiomate, lanctum est, ac verum Mincipse Lutherus festum Corporis Christi, quod alii vocant, deratronicit nam, vocat, deii Naxicit nam . in tande belligeri Parteia nanis Christi, inquit Lutherui qui hun itulum praeposuit concioni, quam habuit. . . in sto Corporu Christi. Cψ' .- fetet,
Iulia surpant Germani vocabulae illobro com
posita. Vt,3ron issic enim angarias, seu quatuor tempora nominant lyron auar, altare summum,acprimarium,&quodammodo ceteris sacratius. yron ambi, summum tru &sacerdos ad illud deputatus, hodie etiam Ratilaonae kalibi appellatur ironampter lyron hos atrium circa templum, quia sacrum est; siue seruiat sepultu-
Rronalia nennet.Sron est vetuis dictio Germanica; Ohodie tam isthualiud significat, qua raciarum, praecipuum,ct primarium. Hinc intempluc rabbm, praecipuumatiare latur. Fron altar hinc verbum frontis; olim significans templo vel monasterio alicui religionis ergo, ac proinde gratis, operam suam locare. Et inter froncnct
56쪽
so v RICE C. HoLIAE Em araeeriten haec erat differentia; ubdillii censere tu quodammodo sacrum hoc, profanum. Et si hoc discrimen non adeo accurate semper est obseruatum,
Hinc Germani dicunt Istibi iam scinem tyron isti Ditiasti etiam profanam seruitutem hoc vocabulo signii ficantes. Eugippius Abbas in vita S. Seuerint nominat pu sacra . ubi Scholiastes. Agnosce vulgare Sronen ad Verbum, opu sacrate Sronaxbeit. Glossa spe c. Saxon. lib. i.
ergo Si ora est. Inepte Vadianus suspicatur Germanicum rei natum exLatino Frunisco Idem praecipua huius Vocis notionem satis fraudulenter dissimulat Veteras, inquit, comune publicum d populare dicebant Sron. Hinc com
Sronen, multo in loco deserus dicitur,quando communes debitas Dominis uis operaspraestant Nimirum alteram eaque sacratiorem significationem spiritus uvinglianus tangere horruit. Sed, ut in viam redeamus, vox, beryroni eichnam manifeste vanitatem Caluin isticam redarguit. Quomodo enim Christiani accipiunt dendronteioenam, hoc est, ut ipse Lutherus interpretatur, verum corpus Christi,
si in Eucharistia Christi corpus non est praesetis Quid quod ipsam quoque Eucharistiam in recto vocant deii Sronteidenam, seu virili loquuntur, Bottolere nam 'Quae loquendi communes, tritaeque rationes non multum ad Nouatorum stomachum faciunt. Vident enim, Germanos illos, qui talium Vocabulorum audiores reprimi impositores; non fuisse Lutheranos, aut Caluinianos
57쪽
ET CERMANICAE ANTIPIT. Si nos . nec primitus ad Germanos Lutherana, aut Caluiniana dogmata peruenisse alioqui nunquam huiuimodi loquendi formulas usurpasssent, adeo triuissent, Vt,
ne ipsi quidem haeretici, alue loqui possint, si intelligi
velint. Nam sis iam Corporis Christi Germanice nominandum sit non possunt, velint, nolint, aliter nominare, qua ministro C exindronicimnans das nec secus
etiam suis in Fastis,neu calendariis nominant. Nec aliter nominare possunt; quia non intelligerentur. Fugiunt quidem has voces, veritatis hostes, quantum valent: sed voces, utpote potentiores, praeualent.
Dicunt ipsi frequenter sum riachimal cichcns Cinnam ire aliquando, 3iitusir erret nastimat schen,
ad Domin coenam ire nouen matrum,& contra receptum
ante illos morem. Sed Nouatores non tantum noua dogmata, sed: noua vocabula amant Ridicule quandoquidem contendunt nihil faciendum, nisi quod scriptum. Ubi vero scriptum, ut coena vertatur intentaculum id quod ipsi aduersus scriptum verbum faciunt. Neque enim coenant, sed ientant nisi sorte excusantur; quia omnia iam naturae legibus praepostera eunt, mane curna sumitur, sub noctem, ientaculum. Occurit hic historiola verissima, multis nota quae in urbe celebri, Germanis non incognita accidit. Cum quidam ex nobilitate, homo militaris, Catholicus tamen, mane tentandi causa ad haereticum hospitium diuertisset hospita autem eo ipso die propter coenam suam intemplo diutius moraretur, Nobilis, morae tantae impatiens , indignabundus ex regressa muliere sciscitatur cur aduenas coeptum iter prosequi cupidos, tamdiu detineat: Illa, moram excusans se Coenam sumpsi se: ac proinde citius domum reuerti non potuisse aiebat.
58쪽
s et v RICE CATHOLICA Tum ille Deus teperdat triuenescari tune tam cito, tam mane caenasiis O ego cum meo necdum tentaui8 Lutherani fatentur in Eucharistia adesse Christum; sed negant colendum, admodum rustice, quos refellit mos, sensusque communis Tantus enim omnibus er- hoc Sacramentum reuerentiae sensus a primo ortu institus est, semperque insitus fuit, ut etiam pani non sacro, vulgari, propter Eucharistiam, cultum ac honorem detulerint Testis Tertullianus, cuius haec : Calico, aut panis, etiam nostri, aliquiddecuti in terram, anxie patimur: nimirum ob reuerentiam erga eucharistiae Sacramen tum Rhenanus in cit. Tertulliani locum propter crebram Sacramentorum tractationem inolit illis fuit religio, etiam vulgarem panem, O vulgare poculum reuerenter tractandi. Qui sensus adhuc a teneris in plerorumque animis durat; qui panem, si forte humi iaceat, cum osculo reuerenter leuant. Et, si casu conculcetur, religioso quodam horrore perfunduntur. Quae huius rei causa,
nisi mysterium Eucharistiae, vel intuitus quidam ad hoc mysterium Deinde, communis omnium sensus est, Christum esse colendum, ubicunque sit quia ubique est
Deus ac Saluator noster. Contra hanc ergo tam tritam, omnibusque Christianis insculptam notionem agunt sectarij, cum Christum, quem in Sacramento hoc praesentem confitentur, nullo honore assiciendum clamanti neque etiam ulla veneratione dignantur. Quae doctrina, portio quaedam est epicurei mi cuius hoc erat decretum, Deo ecurum agere aeuum; nec colendos. quippe, qui nec ira, nec misericordia
Am ipsi credunt Christum in Eucharistia, nec ira, nec misericordia tangi eamque ob causam a cultu abstinent
59쪽
ET GERMANICAE ANTI Q IT. 33nent'Non adest inquiram, tit colatur; non debet ergo a Quae argumentatio, vel potius deliratio, ipsi naturali lumini, quod in omnium, etiam agrestissimorum animis lucet, aduersatur. Quis enim praesentem Regem, Principem, herum, parente sue suos venerandos, debito cultu prosequendos non arbitraturi sit, vel ulla scintilla rationis in illo micet licet non sint praesentes eo potissimum fine, ut colantur, sed alias ob caussas Legi olim Agendare, quandam Luthera nam in quaerat titulus, vom Derr otis bier. Vbi praescribitur,
quantum caupones .hospites rusticis, opificibus, qui eo die coenam sumpserunt, cere uisiice praebere deb ant ne, si forte nimium bibant, inebrientur,&aliquid Sacramento percepto indignum committant. An non hoc ipso mandato,in hac ordinatione sua fatentur Lu- therani, Christum in Eucharistia esse colendum, xvenerandum Nam, cur volunt, ut eo die sint sobrii, nisi in honore percepti Sacramenti Quid hoc aliud est, quam Christum in Sacramento veneraria Nam, si illum non
honorant, cur modum, moderationem praescribunt 3 cur non permittunt, ut cuiuis tantum a caupone porrigatur, quantum capit stomachus & quantum ferunt loculis Nimirum, hoc itidem Germanici sensus , probitatis antiquae argumentum est. Scimus apud Catholicos Germanos, etiam simplicissimos, pro inexpiabili scelere haberi, si illo die se in ebrient, xquasi pro capitali, si vomant idque propter Cluistum vere realiter, de substantialiter perceptum;&, inhonorem tanti hospitis. Ex hoc sensu manavit Lutheran illa ordinatio. Na, si no est in honorem Christi in Sacramento accepti, cur non liberum permittunt suis, ut die Coenae tantum bibant, quantuin Bacchanalibus nundinis, vel dedicationibus E Porro
60쪽
3 vRICE CATHOLICAE Porro Christum, si in Eucharistia praesens sit, ut qui de fides Catholica praesentem esse immobiliter credit, di constanti si me defendit colendum adorandum esse, adeo perspicuum est ac euidens, ut ipsim et Calui' niani, venerabilis Sacramenti hostes infensissimi, id a perte palamque fateantur Luthera nosque in ciuilitatis vel potius impietatis arguant, quod Christo in Sacrameto cultum nullum exhibere velint quem tamen vere realiter, xsubstantialiter praesentem agnoscant. Vnderis h/ . - ipsi met Lutherani publice scribunt se huiusmodi quae-co uerat Hr stionibus a Caluinistis exagitariri momodo Papistic ab
minationes des blatione circumgesatione es adoratione a
Lec dActa ni fundamen aliter restaripost in t insententia nostrarum
mare adpanemin, cum, sub quo Christi corpu , C sangui nobis porriguntur, O in quo , cum quo, sub quo ipse
Christiu praesenses, non liceat dicere ex veropietato asseeitu: Dem miserere meiproptersilium tuum, cuius corpus, Osanguinem ego de manu sacerdotis vereo, sentialiter accipio. Cur non liceat dicere adpanem Domine Iesu, qui hic vere, O corporaliterprastenses m serere mei Ac, stalis veneratio, adoratio panis damnari, atque reiici non debet cur non talem reuerentiam , O religionem per quotidianam si caestionem, circuitus, ct alia Papisicas cercmonias confirmare, augere, omnibu hominibu commen ire, O quam maxime persuadere licitum sit. Occurrunt Lutherani, omnes huius generis quasiones habendas promeris furori bis Sacramentariis, es properniciosis fit 'hemis irrisionibus subsannationibus. Non abnuo, quaestiones istas calumniis mconuiciis scatere; sed in nos non in Luthera noc; nam remota verborum in orthodoxos contumelia, meritissimo sciscitatur Lega