장음표시 사용
261쪽
dem ethnicus : Haesunt divitia certe , in quacumque sortis humana levitate, uno loco permansura, qua quo mallores fuerint, hoc minorem habetant invidiam.
Si quis hic ditescat,e tenui fortuna emergat, fundos fundis accumulet , & magnificas aedes e X- struat, filii ac si1liae ampullentur, j statim omnium invidia : unde hic tam brevi ad tantas opes, quomodo hae adornatae in similitudinem templi, saepius vestes,
quam Ornamenta arae variantes pnovimus unde, & qua sint origi ne natae , qua alienis plumis glori intur. Accedit,quod haec omnias aliena peritura sint. Quare quidi tanquam tuo parcis ' procurator es,l Omnia isia qua vos tumidos, sese ra ktimana elatos, oblivisci cog&nt ve-lctra fragilitatis, qua ferreiis clari- siris cnso itis, armati, qua ex atierio sanguine rapta , vestro defenditis, propter qua classees cruentatΠras ma- ria deducitis : propter qua qua datis urbes, ignari quantum telorum inladversos fortuna comparet et propter qua ruptis toties affinitatis,amicitiae, collegii foederibus , inter contendentesiduos , terrarum orbis elisus es. Non
θιnt vestra , in depositi causa sint,
iam jάmque ad alium Dominum pectantia: aut hostis,atit hs stilis ani
vobis propria , nunquam nec ab
'llo eripienda facere potestis)quaris quomodo illa tua facias λ Do-NANDO. Consule ergo rebris tuis, certam tibi earum,atqtie inexpugnahilem p6s6sonem para, honestores illas non sitim, sed di tutiores facturus. Illud quod, icis , quo te divilem ac potentem putas, quamdiu possides, sub nomine sordido jacet. Somn es, servus est, nummi sunt: IO Icum dona si, benescium est. Haec
gentilis, qui non legerat, nec IntelleXerat, donando nobis divitias repositas, quo fur non ap propiat. Quaerit quis vestrum, quo Pa et o sibi domum comparare que
at, quae nulli ruinae, nulli incendio e Xponatur, nulla vastatione, aut vetustate corruat, nec ejus
possessione unquam deturbetur quam pretio quovis emeret Θ nois stis quo pacto λ donando, domum non manu factam , sed aeternam habebis in coelis. Quaerit quis
arcas loculis resertas , quae nun quam minuentur , riuando, consequetur thesaurum non deficientem in coelis. Et haec Omnia primae Veritatis sunt. Si quis
navarchus naves habens poma punica, aurea,& citrea brevi putrescentia portantes , praXim
quaerat, ut pro iis , & longe meliora, Sc incorruptibilia recipiat, in promptu responsum est , do
Talia sunt omnia bona terrena , sic enim exponit Hugo Cardinalis naves poma portantes: Felix permutatio, inquit Theophylactus, in qua temporalia mutantur aternis. Fluxa igitur, & peritura, aeternis , & semper mansuris permutemus , & quo plura quis dederit, plura recipiet.
prodigalitatis vitium incurrisieis censendus est Θ ita omnes sapiunt filii hujus saeculi His respondet Doctor Angelicus , qui hanc quaestionem movet: t Dicendum
quod illi qui intentione sequendis Theophytan Luc. I S. t S. rho:
262쪽
Christum, Ommafitia dant , ct ab animo suo omnem temporalium solicitudinem removent, non sunt prodigi, sed PERFECTE LIBERALES .
Unde & illis centuplum , ac vita aeterna promissa est. Nec est quod hic tenuioris fortunae, ac pauperes, sortem suam deplorent, quod parum , aut Nihil suppetat, Deo in egenis elargiendum. Sic etenim docet santius Thomas : v Nihil prohibet aliquos virtuo sis , licetsnt pausteres, ESSE LIBERALES; quod probat ex illo Aristotelis l. Ethicor. Securi-
m se viantiam , id est, facultatem
divitiarum, LIBER ALIT AS DICI -ΤuR : non enim csssisit in mesltitudine datortim , sied in dantis habitu, seu affectu , quod ingenioso tractu manifestum fiet. x Ludovicus XI. Galliarum Rex libentissime rapis vescebatur ; quod quidam
rusticus, ad quem subinde, e Venatione diverterat, animadvertens quodam tempore in Aulam penetravit , & Regi candidam, ingentis magnitudinis rapam candidissimo animo , & cordato affectu obtulit. Quam Rex asservari jussit, ac hominem laute curatum, mille aureis donatum dimisit. In audierat hoc Aulicorum unus aliquis, qui plenus spe , equum obtulit, cogitans quod longe liberalius donum a Rege emet accepturus. At Rex qui dantis animum facile perspeXerat, munus illi donavit involutum
munda charta,quam ut ille domi aperit, invenit rapam , indignabundus ad Aulam revisit, apud Regem conquerens,iarte er-
v S. Thom. 2. 2. qu. II7.art. . ad 3. Pauper potest: esse liberalis animo. x Loys Garon chasse e nnuy, cent. I,
rorem contigisse : cui Rex , do- num illud pro ea uo sibi condi-ll gnum Videri, quandoquidem si-lha mille florems stetristet. Norati sapientissimus,Rex illud Am-
Infelix alioqui futura pauperum conditio, si magnitudinem
rebUS, non animo metiatur Deus, jl praemiaque rebus, non animo rei spondeant ; voluisse, cum non possis, satis sit. Hoc per Isaiam ll benignus Deus indicasse videtur, i se parvo contentum esse ab eo, cui facultas ad plura non suppetit : Z Frange, inquit, esurienti pa nem tuum, ubi Glossa, frangat pa lnem, ct frustum det, qui dare totum non potest. Quod haustu aquae, &exemplo Viduae,duo minuta ma- ligno affectu offerentis, illustrai sanctus Augustinus a Laid tam lvile , qu im frangere esurienti pa-s nem y tanti valet Regnum caelorum.
Si non habes facultatem frangendit panem, non habes domum , in quam inducas, non habes viatem , quo cooperias : da calicem aqua frigida mitte duo minuta in gaetophylacirim: tantum enim meruit viditi.
duobtis minutis, quantum Zachandando dimidium bonorum. Tanti valet Regnum coelorum) qnaus tum habueris. Da tu mechanice, it
i herilis filia , tu paupercula , du l minuta cum vidua, & tantu II dederis, ac qui centena & millena: Solus dantis animus , b Sc af fectus pretium rebus imponit. Εssicax, ut vos ad liberalita
tem in egenos , & pia opera e3 ly Ambrosii lib. I. Ossic. cap. 3e et Isai. y8 v 7. a Augustin. in Psalix 49. b Ambroscit. 69. Corogetus de dictio memor.
263쪽
horter, stimulus est, quod haec sit certissimum c divin se prcede-l stinationis signum , quod aeterna veritas variis sacrae paginae testi moniis, velut syngraphis consignavit : Psalmo quadragesimo : BEAT Us qui intelligus er egenum, inpauperem , in die mala liberabit eum Dominus , contra omnCS ac - cusatores daemones, tu ipsa sce-l Jera clamantia in caelum : quia clamores pauperum , illi Sc gra-l ljam , dc misericordiam impetrabunt: d Sine causa, inquit Chrysologus , accusant peccata,qnem pauper exccat. Evincit id ipsum locus ille Tobiae cap. duo decimo: Eleemo Ona est , qua is morte liberat nempe arterna ) ct ipsa erit , quae purgat peccata, ct D
est invenire misericordiam. Hanc fidi custodis in morem , foribUS inferni sanctus Augustinus sta-ituit excubare , ne misericors eo praecipitetur: e Ante fores geherinae sat misericordia, neminem in carcerem mitti permittit. Plura qui volet argumenta , videre poterit apud Recupitum nostrum de signis praedestinationis, signo seX- ro , Pauca , ne in Immensum e X- crescam , ad dele tum subjun-
istis est: ala quibus Magnus Leoon explicare, sed extollere prae-llantiam eorum, quos alienarum in i seret calamitatum, cum diXit : BEAT Us ejicitur, quicumque mi--ria laborantibtis , caritate compati m. Quem non misereat misero-:um, ut certam suam vocati Oiem , & salutem faciat, &par-
l c Liberalitas in egenos certum prae destinationis signum. d Chrysologus -eriri. o. e Augustinus hom. 39. eX o. f S. Leo Seruiou. s. de Quadrag.
sane quid in hac re sentiendum putet, declarat in illa verba Servatoris, Matthaei capite quinto , versu septimo: BEATI MIsERI-cORDEs , quoniam ipsi misericordiam consequentur Ubi sic ait: g m ' sericordibtis misericordia munera praparat; in tantum enim Deus benevolentia nostra in omnes delectatκνQDEM , Et misericordiam sinam so
STATURUS Huc spectat illud Isai et vaticinium, hominem misericor dem, Dei gloria donandum: h Frange , inquit, esurienti panem tuum se egenos , vago ne in e iudomum inam : ciem videris nudum operi eum, carnem tuam ne despexeris. Ad quod , ut vos omnes exstimulet, attendite quale Prae-m l iam maneat : Et gloria Domini colliget te, dignus sane qui gloria Dei, vel sima excipiatur,vel thron O e Xaltetur, tot, tantisque misericordiis operibus insignis. Illud censeo dignum animadversione, non solum pascendos pauperes , egenos hospitio fuscipiendos , vestiendos nudos, sed hςc omnia ab homine misericorde eo animo praestanda, ut existimet non aliis, sed sibi ipsi, ac sitis visceribus se benefacere , talibus pietatis ossiciis benemerendo, j uxta illud : Carnem tuam ne despexeris. In quem locum, recte cadit illud Chrysologi :i Verus amores, fecisse suas angustiati angustias.
Percellit aures rumor nescio quis, ante Sponsi januam excitatus. Intempesta nocte clamor inopinatus , crebrae voci-
g Hilarius Canon A. in Matth. hsalae C. S8. v. 7. i Chrysologus
264쪽
ferationes, repentinus pulsantis fragor , horridum aliquid ac fatale portendunt. Rei seriem dissimile narrat MatthaeUs capite Vigesimo quinto, versu duodecimo , clamore facto, nuptiali pompa Sponsus in aulam ingreditur domus, omni deliciarum apparatu referti stimat, una cum Sponsa coenaturus. Cum ecce ti bi quinque virgines , forma praestantes; innocentia morum,& candore virtutis,longe spectabiliores , pulsant anxie, sed ab ingressu , inaudita plane - urbanitate rejiciuntur. In adolescentulis hisce candorem Veneror virginitatis: in iisdem amorem erga Sponsum quis non videat λcum nec deterritae tenebris, nec grassatorum retardatae pavoribus, imbecilli aetate, sed virili animo O feruntur,quo ardor Sponsi impellebat. Cur ergo tam duram repulsam pasiae sunt Z ni
Quod si deficiat, nec candor Virginitatis , nec rigor austeritatis , nec ulla bonae mentis industria , nos in Aulam coelestem , in conspectum suum divinus Sponsus admittet. Quod ex ipso primae veritatis oraculo, Damascenns oratione de die judicii , recte comprobat, ubi sic loquitur: la Non dixit: discedite isme,quia furitim, O homiciditim fecissis,ct alia mala ; sed ait, quia de substantia vesra pauperibus non δε- alliis , sicut illos, qui ad dexteram
futuri sunt, sOLA MISERICORDIA LIBERABIT , set eos qui ad
sinistram sunt, Ala avaritia damnabit ; pende illa verba , sola misericordia salvabit. Ergo haec sola praestat , quod non proli-h Danust. orat.de die judicii.
Xae preces , non large profusa
lacrymae, non eXpressus e veniat sanguis ; lsuperexaltat autem misericordia Iudicium ; Graece : exul, tat,c ' gloriatur adversus judicium,
triumphans ante currum suum, sacram ducit Astraeam , Vinculis adamantanis colligatam, fracta lance , gladioque retuso Haec ipsum D E U M , sui
habet praeconem , ut auree Chry
sit , quod servavit mrindum Noe
quod Abraham frim suscepit qπod Moyses legem tulit , quos lPetrris crticem resupinus ascenditi liDEUS tacet , c, hoc clamat solum, quod comedit pauper. Su-l spiciunt viri, ac foeminae saeculares , veterum Anachoreta strum chameunias, seu in dura cubationes , vigilias assiduas jejunia perpetua ; venerantu in Religiosis virginalem castimoniam , Voluntariam paupertatem , rerum omnium ' humanarum abnegationem , cili lcia , flagella , quibus coelunviolenter rapere dicuntur ; verum enimvero hoc vobIs minime clausum , attendite. Unus nobis in hac re, instar omnium , esse posset Gregoriuj lNazian Zenus, qui oratione decimaseptima vel Imperatorem vel urbis praefectum hisce verbis ad misericordiam inflammat : n Nihil TAM DIVI KUD habet homo , quam benescentiam : licet tibi nullo labore DIVINITA TEM asseqtii. Ali
265쪽
earnem spiritu mancipant , ct se
a mundi consortio abripiunt , alii charissima pignora Deo consecrant, nec enim Abraha sacriscium inauditum. Horum nihil ci te po- sulamus , sed clementiam tantum,& misericordiam. Quem non misereat miserorum , ut nullo labore , jejunio , paenitentia, immarcessibilem aeternae gloriae palmam certo consequatur pChrysologum a Tilmanno relatum , praeterire in praesentia non possum : o Jejunium innocentia radiat, castitate fulget, pingitur moribus , micat sanctitatis incessu,toto magnificatur ornatu ; sied sine misericordia , gloriam Non ha- het,palmam non tenet. Quasi coeli portae caeteris omnibus virtuti-ibus clausae , uni velut omnium Reginae ultro aperiantur. Hic Oratoris aurei sensus est , haecrius sententia : p Huic miseri ordiae portae caeli aperiuntur,
veluti Regina intrante , nullus an is ortim, nullus custodum, qui poriis a Munt, audet dicere: qua es tri, ut finde λ sed omnes eam prompte, bontinuoque Fuscipiunt.
l Si quis forte castra , aut in urtibus maritimis praesidio mili- ari instructis, portas intrare cu-jit, a cunctis vigiliis, de excubioribus, quos transiit, compelatur : quo vadat Z qui υa la pesseram edicat, mot deguet sut
ocant) hoc si protulerit , liber
transit, fur sit, aut latro, sicarius, ut fornicarius, non spectatur. 'aud aliter nullus custodum , qui 'tis caeli ipsunt, tibi obsistet, ibi iesieram misericordiae pro
tulleris, sed omnes prompte , continuoque suscipient. Haec Regina nobilissimum ducit comitatum omnium virtutum , qui hanc animo comprehenderit , subito
sibi adeste videbit saninitatem,
beneficentiam , pietatem , reve rentiam,amorem in D E I bonitatem ; itaque non mirum
pulcherrimum illud apophthe-gma Cassi odori, quod primo obtutu incredibile videbatur: Sola est misericordia, cui omnes virtutes cedere honorabiliter non re cusant.
Scio non cujusque est, ob corporis infirmitatem ejuniis vacare,ob familia: negotia, prolixe orationi instare; sed a mi seri cordiae operibus, nemo etiam cui ne teruncius in crumena est, se valet eXcusare. Animo hic occurrit scala illa mirifica, quam Jacob vidit in somno , quavis vigilia
oculatiore. In hac scala beatarum mentium magi sterio discemus , quo pacto etiam vel sola commiseratione opitulari mi seris possimus. Genesiis capite vi-ge simo octavo : Vidit in somnis satam santem se per terram e G
cactimen iliitis tangens caelum: Angelos quoque Dei ascendentes , per eam. Hujus ascensus, descensusque, mentionem faciens Bernardus , q Beati, inquit, illi Spiritus ahenduntper contemplationem
S EI , defendunt per compassionem tui. Illae beatae mentes , quae compassione descendunt humanae calamitatis, ascendunt contemplatione , 8c fruitione summae , sempiternaeque Deitatis. Ut intelligamus com passionis , 8c commiserationis
266쪽
descensum, evehere nos ad solium Deitatis, ut ejus conspe-d tu , atque consuetudine per
sericordia . etiam mendicus , &pauper Religiosus valet aemulari ; quod non alio , quam divi
Gregorii Nazianzeni comprobabo suffragio : s Nulla ex omnibtis rebus Deus perinde ac misieritardidcolitur: quoniam nihil aliud tam peculiare es Deo, quam illa. MOX, quo altius, non dico ullus mortalium 1
sed nec coelestium spirituum ascendere potest , fieri nos permisericordiam quasi Deos, his
Verbis declarat t Fim inforta- nato Sem , misericordiam Dei imitando discas ergo viscera aperire indigentibus. Da 'o magno promptitudinem si nihil habes, vel lac
Fucto es misericordia. A qua re- 'otissimi sunt , qui mendicos,
importunius subinde, fame eXstimulante instantes , acrius perstringunt, i Muriis impetunt, diris devovent: viduis, ac pupillis ad se confugientibus, aures && fores occludunt a lietionem
addunt afflictis, qui Sc illud fL-nestum audituri : v clausa es
Hanc januam ne sibi non solum cum fatuis virginibus, quae oleum misericordiae non habebant, sed etiam cum viris immiser cordiae clausam reperiret, Regiam liberalitatem, si1 non eXsuperarit, saltem aequavit Antonius Julius Brigno te, Italus Genuensis X, qualem numquam in pri-r Ad Ephes, z. . s Nazianz. orat. de cura paup. t NaZiana. cit. v Matth, 23. x Ioan. Nadasi annus dierum memorab. Soc. Iesu , χo. Martii. Liberalitas Itali Genuensis. ι
Vato homine comperi , & om n posteritas jure suspiciet. Hi sicria recens est, Anno 1662. Vivexcessit hic nobilitate , Opibu matrimonio, ac prole nobili,obo l
i ta laudate ad Philippum IV. Re i gem Catholicum Genuensis Res
t publicae nomine legatione ; a i demum Senatoria ejusdem Reli publicae dignitate spectabilis ; u l bique magnum ingenii ,eloquen ti e, sapientice, at potistimum liti
s ralitatis specimem dedit. Deinde conjuge praemortua viduus ad sacros ordines, denique ad so cietatem transiit, ac magno & se li ris, Sc inter nos e Xemplo, san 'ctum sacerdotis, ac Religiosi nc men implevit. Patre adhuc fu i perstiae , donavit Reipublic: Genu en si centesm millia librari η ad usus belli navalis, quam anim amplitudinem,pollea in eleemo synis erogandis liberaliter ostendit, ut divini thesauri Iraefectus . Vulgo cistero di dis diceretur
Cumque domus etiam suae ratio, nem habendam moneretur, se
bat: Dabo ego Deo, donec dabit mi ilhi Deus : illi etira, atque corderit domus mea. Id quam eX Ver dixerit, satis ostendunt divitiae ac florens fortuna illius domus & nominis. Religiosis, alii qui indigentibus mittebat schedas quas collybisticas vocant, magnovi auri inscriptas, quam a trapezi ti S acciperent. Cum in Hispanii apud Regem esset orator Reipu blicae Genuensis , Xenodocnic Italorum, eleemo Onam bilem a s signavit. Ibidem alias qui Xeno dochio pr erant, de imminuenec
aegrorum admittendorum numero deliberantibus, quingento, i
ta panisos aureos qui vulgaribui l
267쪽
nostratibus, duobus aequiparari liare solent ) dedit. Die quodam , ingenioso spectaculo in
rheatrum dato, nobilitatem recrearat ; cum auditione accepit, eo die consuevisse nobilitatem ad Xenodochium , pieta tis causa itare; illo vero spectaculo factum, ut eo die id omissum fuerit , adeoque Xenodo chium consueta stipe caruerit. Ergo ut jacturam illam
luculenta liberalitate compensaret Antonius, ilico totidem aureasN- . ta Xenodochio misit , quot
spectatores in suo illo spectaculo numerarat. Alias in ma-yna caritate annonae , mille au-
tomos distributi, aliorum quo lue divitum liberalitatem admitationem Antonii eXcitavere. Veniunt eX Hispania Genuam arculae , quarum singulae habent facile viginti millia Philip -
illud argentum intra diei unius intervallum dispersit, dedit pauperibus liberalis manus An - onii. Unde cum aliquando An lonii mater , plures id generis arculas adhuc in conclavi esse,pinaretur , ac de illis apud rapezitam collocandis ageret, nec eas inveniret , ubi id quod at intellexit, eas ab Antonio filio suo, in duorum Xenod O-
iributas , obstupuit primum. At ut erat matrona cum primis
prudens,ac pia in impense postea gratulata est id ab eo factum,
addito etiam elogio , pecuniam illam apud optimum trapezi- ab Antonio collocatam ;
nempe, caulere illum artem atiri ἡluto faciendi. Alias quadraginta millia utor m per Notarium inscripsit pauperibus : Tistidem miLlia nummorum argenteorum quo
rum singuli, scuti Romani valorem eXcedunt unico die erogavit in pauperes. Anno 16FI. paulo ante initam societatem , impendit eleemosynae nomine , pluisi quam dricenta , quadraginta millia librartim. Est qui iniit, quam e libris potuit,rationem, de reperir, in iis solum quae annotata erant neque omnia notabantur) e X- tremo ante initam societatem decennio, erogata ab illo in egenos plusquam quadringenta, sexaginta quinque millia librarum. Jam viduus, Sc sacris mitiatus, ut pluSChristo dare posset, veste valde
vulgari,pauperis instar, contentus,parcebat expensis. At quor sum haec tam immanis su Inma, tanta Vis auri , & argenti , tam
prodiga in pauperes , neglectis liberis,& propinquis, liberalitas'
ajebat identidem Ego via orationis vix possum pervenire in coelum , chm orare non sciam , videbo itaque
ut per eleemosynas possiim mihi face
re amicos pauperesint me in tabernacula recipiant. Tandem eX voto pridem concepto , societati nomen dedit, dicebatque se societati nihil dedisse, nec confessari O, neque aliis de societate, quibus cum familiariter agebat, ea de re unquam locutis. Stupenda in Religione sanctitatis testimonia reliquit , quae hic enarare lon gum , & ad propositum nonnis, ciunt. Obiit Genuae Anno I 662. cum supremum allic in quadragesima concionaretur. Quam
multi divites illa verba usurpare posten
268쪽
possent: non scio orare,non posisum jejunare, non possum corpus cilicio & flagellis affligere, non possum castitatem servare, non possum monasticam vitam ducere, videte igitur ut per largas eleemosynas possitis vobis facere amicos pauperes, Ut UOS, juxta verbum DOMINI, 1 naeterna tabernacula recipiant.
Sicut Deus vaticinatur per Ioelem: γ SUPER SER
VOS , ET ANCILLAS EFFUNDA Μ DE SPI
RITU MEO; sicae paterfamiliasse munificentia , V liberalitate effundere debet in domesicos .in ser-γos edi ancillas: superioris subditos.
D Ivus Chrysostomus, et Christi
sumen, & quidem aureUm , ut Anastasius Sinaita loquatur, in haec verba sic disserit : a Spiritus Sanctus ostendit suam munificentiam , animumqUe regium , dum in omnes indimerenter benescus , ct liberalis egi, nec pri-Vatos habet amores, & amicitias sicque omnem eXcludit aemulationem , dc invidiam. Unde subdit: Non tantum super omHem carnem sed se super servos , O an cisias fundam Spirittim meum.
Y Ioel. 2.v. as. et Avastasius Sinaitia in encontio Chrysostonii. a Chrysostomus in acta 2.
ERTIUM Consentit Rufinus, & alii mulapud Lorinum b , qui Volui
notari , quod nemo eXtrem conditionis, a munere Spiriti
Sanisti eXcluditur. Quare si pater familias ostendere velit, inie sum Spiritum Samseum , debet illum & in domesticos,iservos, & ancillas refundere quod recte de ossicio pastora lobserUat Ambrosius : c Perfect luber atitas inde , loco,causa, tempori lc0mmendatur , si primo opereris circdomesicos saei. Charitas ordinata est, ut vir in omnes munificus& liberalis maxime sit ad dome sticos suos, ad uxorem , filios servos , & ancillas. Quod v j ipsum lumen naturae docet. U e X etymo liberalitatis deducit Seneca : d domus ipsa divitis vi quantam habet benefaciendi matellriam ' potect etiam pecuniam suanis intra limen stium disiundere , liberalitatem exercere erga domesticos ) non qreia liberis debetur sed quia ἁ libero animo prosciscituria nominata es. Quod ut aipra Xim reducatur , mensa pr
conditione honesta sit, illi uxo& liberi accumbant: quo fiet, u lamorem, reverentiam, dc probo mores induant , dum in oculit parentum vescuntur ; contem
p tum,& indignationem pari tisi liberis in angulo lenticula, olera proponantur ; parentes ve ro postea soli commessentur Praemiis filios paterfamilias acistudia, ad liberales artes,filias ac lopera manualia prouccet. Quo lt
b Lorin. in acta cap. o. verses.s Ambros .lib. I. OF cap. 3O.d Seneca lib. de vita beata, cap. a . Pa terfamilias sit liberalis in dometticos.
269쪽
mum elargiatur , ut lusui, aut recreationi vacent, ne ut eXperientia constat,clopere discant, dum se aliis ejusdem , aut etiam inferioris conditionis colludere non posse vident. Novi filios, qui non libros dumtaxat , argente R CO
chlearia,aliaque cimelia suffurati sunt ; sed & crumenam,& sac- cos, ad aliquot centenos flore nos expilarunt.
2. Maritus uxori abunde prospiciat, ut quae culinae, quae familiae necessaria, coemat. In hospites, convivas, amicos, propin
quos hones e profusus sit, nec hisce excipiendis se uxor alie- nam, aut parcam exhibeat ; unde gravissima quandoque 'eXorta dissidia. Non ita pridem , cum
mari tus mercatores aliquot, qui buscum non leve emolumen
tum fecerat , hospites domum duxi siet, uxor pertina Xl indignari, stomachari coepit, nec
stum vaccinae apponere ; quo l maritus irritatus, omnes mappas lin tenues lacinias , & frusta concidit, atque hospites suos ad di- versorium deduxit, ubi in unum prandium, plus quam in sex lautis conviviis dilapidavit; quis enim vir honestus ferat, coram exteris, quos invitavit, sibi a mu- i liercula illudi,& contemptui ha- beri. t Quare uxorem obstrepentem, ii obgarrientem , quoties maritusti aut expensas aliquas faceret, auti convivas adhiberet, hoc stratage male correXit, & os oppilavit. e Forte cum quinque, aut sex λ- e Steneelius de Iudiciis divinis ,
ciis maritus, sub prandium domum ingres us : ubi illa jurgari,
ac vociferari coepit, dolium ingens in mediam plateam provolvi Juliit, quod cur fieret, aut quid hoc sibi vellet, ignara , perrexit in eum diras, & iras evomere : populo ad clamores accurrente, annuit maritus vi e toribus, seu doliariis, ad id jam antea
clam constitutas. Signo accepto, robusti illi mediam arreptam in dolium conjecerunt. Ibi illa, ad Reguli modum inclusa, ViX, cum subsi1 iret,oculis potuit eminere ;& tamen velut e cathedra, cae , pit vocalissime detonare in maritum. Eo igitur alterum signum dante , vietores per circulum ambientes malleis, tu diculisque , dolium usque ad insaniam mulieris, contuderunt; illis pulsatione longa fatigatis, successere pueri, qui cavum dolium saxis caedentes , non minore strepitu , quam clamore in tertiam usque horam , omnia compleverunt ; sarcasmum acerbissimum addentes , atque prae indignatione insanientem, identidem Diogenis Uxorem. Vocitantes. Mulier seu furiis ageret , seu prece , rupta intus est propemodum , quod ex hoc gurgustio emergere prohiberetur Z donec maritus spectaculo saturatus , in cauponam concessit: tunc enim conclusa,
libera dimisia est, bono operae pretio doliariis persoluto. A dolio recta cucurrit post maritum, atque in cauponam se intulit, in flammatoque vultu spumans ,
solitis jam diris in maritum erat debacchatura , nisi secunda interludii scena compescuismet,&
270쪽
combibones, quam erant edocti, partem continuo exorsi fuissent. Ita enim sympotas instituerat maritus, ut si, quod fore augurahatur, in tabernam se inscii et, illi sine inter mi ilione, cantharoriam cooperculis iuentidem deblate
pitu igitur obgannientem abegerunt. Ibi ergo maritus ad tertium
usque diem triumphavit, pecunia deliciente, domum cogitat , sed non sit ne defensoribus , & comitatu Septem erant,& crapula adhuc nondum decocta, semiebrii. Hi omnes sibi sub palliis crepitacula tulere . Excepti sunt una cum patrefamilias, formula se lenni. Ibi novi ludi dati sunt: nam illa rursus ad genium reversa,& domum clamoribus implente, ilico crepitaculorum assidua complosione, ex insana reddidere insaniorem, atque e X sedibus fugarunt, utique non revocandam , nisi illa imploratis cognatorum patrociniis, Veniam impetrasseta quam tamen ei maritus antea non dedit, quam posthac se marito nunquam obstrepere, aut obsistere velle spopondit. Addiditque, ni obtemperet, se tectis incudem illaturum , quam quatuor fabri diu noctuque sonantissime tunderent: simulque disertis verbis de nuncia Vit, ni silere disceret, se liberali
mercede cum aeditimis omnibus transacturum , ut quoties illa altercante, signum accepissent, Om
ne aes, campanum per totarn Ur
bem concreparet; atque in hunc modum nemini non constaret, uxorem suam iterum in fermento essent erum ferocire, atque intemperiis agitari. Hac arte ludicra tandem edocta, marito mO-
rem gessit,fusque dictis, factis sconformavit. Fit etiam non semel, dum uxor nimis tenax, SP arca , palato Viri non obsequitur, ut in ta . erna, Variis sociis a
statu suo an pauperes eroget: quod si vir neget, docent Theologis uxorem posse dare eleemo synas absque consensu viri moderatas, ad ejusdem viri damnunspirituale, aut temporale aVer
tendum. Exemplo Abigail prim Regum capite decimoquinto quae Da vidi in Nabal succenso munera praemissit, quae marituimprudenter, tu impudenter ne i garat. Potest ex bonis parapheri nis, e X iis quorum habet dispoitionem , ex lucro industriae pro priae facere eleemosynas, secundum statum aliarum foeminarum sibi similium. Addit Dianag posse uxorem invito marit distribuere in pauperes vigesimam partem annui reditus: qui: ad decentiam status pertinet, ne est uxor mancipium, sed consor liori, & bonorum. Item se ad su istentandos filios egenos eX primo matrimonio,vel fratres: nan
hoc exigit arcta sanguinis conjunctio & ipsius etiam viri decentia. Ut docet Castropalac
*. Paterfamilias servos & ancillas honeste habeat,quando qu lhaustum de meliori, & pinguio irem bolum porrigat : vulgaren cibum , & potum iis non occludat ; quo fit ut viro cum conjug