장음표시 사용
71쪽
tani a priscis loquendi, scribendive regulis haud raro aberrent i . De his , aliisque id genus pluribus mecum egis e me mini, ni mea me memoria fallit , Amicum meum singularem, virumque doetissimn in Abatem Bernardum de Rossi A. T. E. , Scripturae sacrae , & orientalium linguarum in Parmens Academia interpre
tem, qui plura scitu digna in hunc ipsum
Samaritanum Codicem , dum Romae esset, animadverterat. Quae quidem . omnia sa, tis , ut ego puto , suscepti operix dissicuti ratem demonstrant. Hanc expertus est eruditissimus Suecus I cobus Ionas 'ο abi, qui . binos tantum . versiculos s. 8e G. spraeter alias quasdam observationes , Cap. x Lix. Genes ex hac Arabico - Samaritana
versione in lucem edidit a . b r , Sed tu integrum Caput , quod omnium
Romae ad calcem Tom. I. Des Titres primiatis de la revelation, ann. I7 2.
72쪽
fortasse dissicillimum est, nunc tandem ad proprias , domesticasque Arabum litteras revocatum Orientalium Musarum cultoribus spectandum prosers . Fiet, ita spero, ut Catholici inprimis , & ceteri demum , quicumque fuerint, Biblicarum rerum , exoticarum linguarum periti , exemplo tuo exstimulati , operam suam omnem, con iunctis studiis, conserre velint, ut eductis ex Italicis, Anglicanis, Gallicanis, Germanisque Bibliothecis exemplaribus, versio ista, bonorum omnium votis tamdiu ante desiderata , integra tandem , & numeris omnibus absoluta edatur. Interea vero unum hocce Specimen tantum nobis lucis, & commodi offert, quantum fatis esse possit ad rectum, firmumque iudicium de hac nostra versione cum ceteris comparata instituendum. Multae enim & variae sunt, ut probe nosti, Mosaici Pentateuchi versiones Arabicae I). Ac
i Hadr. Relandus Diff. III. de monte Ga iam ad vocem maci Genes. I2.6., & Deuter. II. 3 o. quatuor Arabicas versiones, quas praeoculis domi habebat, commemorat.
73쪽
ne quid dicam de. iis . , . quibus , teste Richardo Simonio, Iudaei , sive Rabbanitae , sive Caraitae a , sive etiam Samaritani in Africa, in Aegypto, in toto Oriente,
licet non intra , sed extra Synagogas, hodieque utuntur, suas & ipsae Christianae gentes Scripturas sanctas ex Syriacis, ut puto, & Graecis Codicibus arabice transitatas post nefarii Mahummotis tempora in tot illis vastissimis regionibus habere coeperunt. Et inde, credo, duplex dicta est Arabica versio Antiochena una , Alexandrina altera. Sed ad institutum nostrum
spectat ea tantum commemorare Arabicarum versonum genera , quae aut in publica omnium luce versantur, aut nos ipsi
in privatis mss. perspicere, &.explorare
potuimus. Prima est ex Hebraico textu constructa . Hanc Saadias Iudaeus cognomento Gaon , sive Hetaon , excellens scilicet nuncupatus
ex dignitate, quam fuerat apud Babylonas adeptus, quamquam Aegyptius esset, in ciavit 1ὶ Richard. Simon. H. Critique de vien X
74쪽
vitate Phtum i), sive Pbiouma natus, an. Circiter 9 3 o. elucubravit . Eamdem esse, quae in Bibliis Polyguttis Parisiensibus , es Londinensibus t is excusa est, plurimi l ret rei eritieae periti , falso supponunt, ait Euseb. Renaudotius T. I. de perpetuo con sensu Eccl. circa Euchar. p. 3 o. Attamen nostram hanc Arabico- Samaritanam , uti exstat in Anglicano Cod. Usserit, saepissime eum versione Arabica Pentateuchi Saadiae eonMnire, testatur Edmundus Castellus in Praefat. ad Tom. vi. Polyglottorum Bibl. altonii. Sed, si Saadiana translatio eadem est eum illa , quam Parisiensia, & Anglicana Biblia repraesentant , vel ex hoguno Specimine tuo dignoscere quisque pinterit quaecumque in ea fuerint , quae cum hac nostra conveniant. Bjornua hi certe in laudata epistola alteram ab altera toto caelo distare liberrime affirmavit. Accedit his, quod illius Auctor paraphrasin magis quam simplicem interpretationem exhibere videtur . Arabs vero Samaritanus verbum ver
75쪽
bo reddere studuit. Illud tamen praetermittendum non est , quod qui Saadianam versionem in commemoratis Bibliis agnoscunt, ii interpolatam satentur. Plura , quae dici de ea possent , iam habes apud L Longum cap. I I . Bibl. sacr. sect. v. Unum mihi modo superest vehementer dolendum; quod & Bjornstalii doluit, editionem Saadiani rinia teuchi Hebraicis characteribus Constantinopoli evulgatam ann I 3 6. in
promptu non esse . Huius enim cum Arabica nostra accurata collatio magnam n
bis Iucem adserret ad certi aliquid statuendum de iudicio Castelli. Inducitur a L Longa celeber. Praesul U. Smon. semanus, qui in Bibl. Orien p. 3 87. dixerit de Pent-aeucia Arabico eo loci laudato, se eum existimare Rabbi Saadiae esse , quamvis nulla inscriptione constet . Sed ibi , ut & alibi ,
praeter nudam istius ms. Codicis menti nem , cetera, quae Le-Longus ex Assemano addit in Orientali Bibliotheca , qua ego utor, desiderantur. . Altera est Arabico-AQVtia post Saracenorum irruptionem a Christianis condita, quo tempore in locum auriquae vernaculae
76쪽
ulae, quae Coptica erat, Arabum lingua successerat. Sequitur fidem Codicis textus; quod, Renaudotio auctore , idem est ac Graecum sequi LXX. Interpretum . Hane
ego credo eam esse, quam veteres Alexandrinam appellant. Illius exemplar non ita diu ante tibi spectandum obtuli ex ele, ganti ms. Codice i sodalis mei immortalis Gulielmi BOnjurii. Praevenerat is Mil- Ut consilium de Aegyptia editione vubganda : & iam Protegomena adornarat, librumque Genesis ad Caput usque XLVIM; ex Vaticanis Codicibus exscripserat, quum in Sinas ad sacras Missiones , vivente adhuc magno Cardinali Thurnonio, non sine. peculiari Spiritus Sancti impulsu profectus, opus impersectum reliquit. In eo cernere licet Arabicam versionem , quae Coptico textui respondet ad Caput usque xvi. Ex
i) Exstat in An gel. Bibl. , ubi ms. pariter asservatur Psalterium Copto - Arabicum ex Codd. praesertim Barber. Bibl. , Vatican. , &vallicet. a Bonjurio descriptum , & variantibus lectionibus, notisque eruditissimis illustratum.
77쪽
Tertia est Romana opus annorum XLVI. sa sacratastimo Patrum Senatu , qui summis Religionis negotiis de Proga g. Fide praeest, accitis ad longas, & frequentes verborum , sententiarumque omnium discussiones viris Theologis, & Orientalium linguarum, praesertim vero Arabicae, peritissimis, comprobatum , & anno I 57I. Pontificis Max. nutu, & auctoritate ab lutum . Fidem sequitur vulgatae nostrae , etsi non tam presso fidoque vestigio , quin aliquando a simplici verbo, sine tamen sententiae discrepantia, discedat. Ad eam edendam auctores, impulsoresque fuere tum Archiepiscopus Damascenus, tum etiam Aleppensis, & Patriarcha Coptorum in Aegypto . Idemque Damascenus Sergius Risus Maronita , totum Pentateuchum transtulit. Hae Tibi ex Le-Longo fortasse , aliisque pluribus cognita esse non dubito. Sed Richardii Simonii iudicio ne fidere velis, tua a te postulat aequitas . Ut enim censor est intemperantis ingenii, remere nimis huius editionis caussa Romanae Ecclesiae i auctori
- 1 H. V. l . lib. a. cap. I 6.
78쪽
tatem, ac religionem carpit. Si enim illa, uti mater & magistra est omnium Ecclesarum , Arabicam versionem ad Vulgatae te, xtum sine ullo prorsus in fidei, & morum regula erroris periculo caste, integreque compositam & agnovit , & commendavit, non idcirco, ea commendata , alias omneS, dummodo cum divinis archetypis consentiant, e medio auferri , improbari ve mandavit . Apage Simonianum figmentum lQuarta Rutilianis typis excusa ' anno II a. complectitur Pentateuchum , Iosue ,
Iudices, Libros IV. Regum , Paralipomena , Esdram , & Tobiam. In tuto ubique collocat sancta Religionis dogmata , sed ab Arabico - Aegyptia persaepe differt. Exemplum dabo ex Genes X. v v. 8. s. &Io. , ut ex eo uno in aliis id genus pluribus varietatem agnoscas.
80쪽
Et chus genuit Nimrode est hie eo is Gigantem agere super terram et in fuit Gigas , es Mnator coram Domino Deo: o ob id dieitur : sicut Nimrod ille venator coram Domino . Et fuit principium regni ejus Babel, Orecb , est Argad,. alama , quae 91i ex terra Senaar. In his tam Copticis, quam