장음표시 사용
111쪽
V si naf esenexste carminis ambos Luserat niiciunt ipsiis ex Pincula sertis.
Addit se focia. imidi s superuenit A le e
Egle Naia si pulcherrima: iάmque Pideri Sanguineis fronte moris, tempora pingit. Ille solsi ridens, Quo incula Etitis inquit. Solvite me pueri aris es potuisse )ideri. Carmina, quae )ultis , cognoscite: carmina iobis, Huic aliud merce dis erit. simul incipit ipse. . Tum dero in numerum Fauno que, fer que
videres Iudere:tu rigidas motare cacumina quercus-
Nec tantum Phoebogau et Parnasia rupes: Nec tantum Rhodope miratur, γ' Umarustas Orphea: Namq; canebat dii maσnu per inane coacta SemIna terraru Aanimaeq mari Dinuissent,
Et liquidi ut ignis. t his exordia primis
omnia ipse tener mundi cocreuerit orbis.
Tum durarefotu, discludere Nerea poto 2sCo erit, et rerum paulatim sumere formas: Iamq; nouum terrae stupeant lucescere Sole: Altius atq; cadat sumoris nubibus imbres: Incipiant Diae cum primum surgere: cum FRara per ignotos errent animalia montes.
112쪽
IN BUCOL. VIRGILII. VI. s, k lapides P rrhae iactos, Saturnia re ona Caucasi que refert Polucres , furtumque Promethei,
His adiungit Hyla, nautae quo fonte relicta Clamasser i lites M la H la,omnesonaret. Eoortunatam, si nunqua armenta fuissent, Viniphaen niueisolatur amore iuuenci: Α h )irgo infelix,quae te dementia cepit' Proetides impleruntDiss mugitibus agros: At nota turpes pecudum tame )Pa secuta es Concubitus, quanuis colis timuisset aratri , Etsaepe in leui quaesisset cornua fronte. h)irgo infelix, tu nunc in montib' erras: Iste latus niveum molti fultus hyacintho, Ilicesub nigra palgentes ruminat herbas, ut aliquam in magno sequiturgrege: clau sς dite Nymphae G Di ZM,N mphae nemorum ia claudite fati': Si qua forte ferant oculisses obuia no tris Errabunda bouis dentigia orsitan iliam
qui herba capti. irid aut armentasecutis Perducat aliquaestabula ad Gort nia accae: O. Tum canit Hesperidum mirate mala puella. Tum P haethotiadas musco circundat amarae Corticis, atque solo proceras erigit alnos.
Tu canit errare Permesii ad flumina Gallii,
113쪽
P. RAMI PRAELECT.onas in montes a/t duxerit agna sororum, e ςVtq; Piro Phoebi chorus assurrexerit omnis: Vt Linus haec idi diuino carmine pastor,
Floribus atque apio crines ornatus amaro
Dixerit, Hos tibi dant calamos en acci-
δscraeo quos ante seni quibus iste solebat D
Cantando rigidia deducere montibus ornos His tibi Gonaei nemoris dicatur origo:
Ne quissit lucus. quos plus ia ctet Apollo. Quid loquarὶ aut Sosiam Nis,aut qua ama secuta ess, Cadida succinctu ludiatis' inguina moribsera Dulic hias Pexasse rates gurgite in alto A h timidos nautas canib' lacerasse marinita
δ ut di mutatos Terei narrauerit artus
stura illi Philomela dapes, quae dona pararit: Quo cursu deserta petiuerit, o quibus antem Infelix si a teritisupervolitauerit alis Omnia, quae Phoebo quonda meditante beat' Audiit Eurotaw,iu sitque ediscere lauros, Ille canit pulsae referunt ad Odera Palus: Cogere donec oves sabulis , numerumquς
114쪽
C L o G A sexta Epicurei Sileni varia carmina copleetitur: Octo eni diuersa sui. Primu de Epicuri philosophia,sccudii de Hyla, tertiit de Pasiphae, quartude malis Hesperidum,quintu de Phad-thotiadibus, sextum de Gallo, septimude Scylla,octauum de Tereo: denique omnia comprehendit carmina Apollini nota: Sed prςcipuus & primus locus est de Epicuri philosophia,& ideo ecloga in honorem Quintilii Vari seuVarri varia enim huius nominis
est orthographia videtur esse coposita: haec autem ecloga dicitur a Virgilio, ingenti fauore fuisse recitata, ut cum eam postea Cytheris cantasset in theatro, stupes, ctus Cicero ,requisierit cuius esset:& cum authorem ta-dem vidisset, dixisse fertur ad suam & Virgilij laudem,
-magnae spes altera 'mae, ait Seruius, secutus fabulam Donati,de qua in Virgilij vita dustum est. Initio autem poeta signincat,sed obscurius,dietiam se laudes Vari carmine Bucolico,quia primum id eius carmen sit. Ratio est ex adiunctis. Oracu*J alij syracoso,ne, u, syllaba antepenultima
ex, ου, diphthongo descendens, contra artem contrahatur. Casus est graecanicus, pro Syracusano, qualis fuit ecloga quarta, Sicelides pro Sicilienses. OracusisJ Peruphrasis carminis Bucolici ex eius authore Theocrito, quem Virgilius hic imitatur,& eius subiecto, circa quod occupatur, quod toties iam usurpatum ecloga prima, Blaestrem tenui musam medituris auena Item, Formosam resonare doces Amollidas luas, Et α. Montibus motuis studio iactabat inani, Ite, Mecum una in oluis imitabere Pana canendo, Ite, - habitarunt di: quoque bruas, Ite . eclo. Si canimus idiluas Fluae sint Confide dignae. Tt f. eclog. Daphnis ego i diluis hinc Uque addidera notus'. Item, -monte ue ferioluaeque loquuntur,
115쪽
' Linue, Mec erubuitbluas habitare Thalia. ThaliaJ θα ια debuit esse thalea, t ruiθερεια, CytherCa. ergo graecanica & haec inflexio est, ait Seruius, θαλεια autem viriditas, celebritas, laetitia, festiuitas est latine: γλεω & θαΜω verbum id significat. Cum cancremJ Confirmatio tandem est e testimonio diuino, quo reuocatum se dicit ab Heroico carmine:res enim Romanas aggressi is erat initio, sed asperitate nominum deterritus omisit, ait Donatus,& post eu Seruius. OnibiusJApollo dicitur Cynthius: Cynthus enim Deli insulae mons est,ubi natus est Apollo & Diana. ur J Aurem vellere quid sit,& quid hac metonymia significetur,Virgilius hic interpretatur,id est admonere :& sic Seneca libro secundo de beneficiis loquitur. Loquar mecum &mihi aurem vellam. Ratio autem tropi non species a Seruio proponitur,quia auris salt) est memoriae consecrata,vt frons ceni ligiti Mineruae, genua miserico diae. Idyllio quinto,
Non amo cippem, quod me prius non osculatu estia ures deprehendens. Pastorem J Prosopopoeia est Apollinis , ubi ex coni gatis est ratio, pastor pascere. DeductumJ Metaphora est a lana, quae dum tenuatur in filum, deducitur: Quintilianus libri octaui capite secundo: Proprie autem, ait, quo nihil fgnificantius: ut Cato dixit Caesarem ad euertendam Rempublicam sobrium accessisse : ut Virgilius deductum carmen:& Horatius acrem tibiam, Hannibalesnque dirum. Nunc egoJ Concluso est confirmationis
proximan Quare Bucon cum carmen canam.
NanqueJ Illustratio intexitur e dissimili: alij bellica,
tuas laudes canent: Quintilius autem Varus in Germania exercitus dux fuit, & cum eo tandem a Germanis caesus. De quo Suetonius vicesimo quinto capite,in Augusto,Graues, ait, ignominias cladwsque omnino duas nec alibi quam in Germania accepit Lolianam& Vari
116쪽
riam: sed Lolianam maioris infamiae quam detrimenti, Varianam pene exitialem tribus legionibus cum duce
legatisque & auxiliis omnibus caesis. Hac nuntiata excubias per urbem indixit,ne quis tumultus existeret,&praesidibus prouinciarum prorogauit imperium, ut & ascritis & assuetis soch continerentur: vovit & magnos udos Ioui optimo maximo, si rempublicam in meliorem statum vertisset. Quod factum Cimbrico Marsicoque bello erat, adeo naque costematu serui, ut per cotinuos menses barba capilloque summisso caput interdusoribus illideret, vociferas, Quintili Vare, legiones redde: dilinque cladis quotannis moestum habuerit, ac lugubrem. Haec ad verbum Suetonius. Alius etiam Varus fuit amicus Virgilio & ecloga nona celebratus, qui s perstes Virgilio fuit, & eius opera correxit. rundineJ Tales iam metonymiς fuerunt, auena, calamus, stipula, cicuta. Non iniussa canoJ Alia confirmatio est Bucolici carminis ex authoritate vel Pollionis, vel Augusti, vel Me coenatis, ut Seruius est. Si qui hic principua propositionis significatio est, adiunctis confirmata, quod Vari laus sit doctis gratissima. M ΠωJ Sic antea, Non omnes arbusta iuuant humile ue ricae. Et postea decima ecloga, Illam etiam lauri,illum etiam fleuere m ricae.
NemusJ γὸ ν ωρ graecum est,& proprie dicitur syItra voluptatis caussa comparata. PhoeboJ Metonymia pro doctis. Praescripsit J id est inscripsit & noprie dicitur. Sic
Cicero Agraria secuda. A quibus ei locus primus inutidiae in pr scriptione legis c6cessus est. PergiteJ Inuocatio est,qualis antea fuit. Sicelides musae. de pieridibus, ecloga tertia dictum est ad illum locum, Pierides vitulam. ChromisJ Narratio est ad carminis futuri decoruex Epicurei cantoris adiunctis, somno, vino. Virgilius autem Epicuream sectam Silone doctore didicerat , ut Donatus author est in Virgili j vita:& hic Seruius,& for tasse eius condiscipulus Varius fuerat, ut ideo carmen
117쪽
rpicureum Epicureo nuncupet. Chromis nomen postoris Lybici Idyllio primo: Hic vero Chromis & Mn sylus adolescentes finguntur. IacchoJ ια ορ, Iacchus Bacchus,& hymnus in eundem ait Festus sic etiam di icitur vox diuina Bacchu celebrantiu:παρα ἀω ἰαχά ad ditione κ: tavi vero est clamor, gemitus, rugitus, ἰαχεω clamo, loquor. Ser&J Ebrietatis circunstantias latius persequitur: ut Sileni corona & cantharus iaceant, ut Silenus ipse ligari se non sentiat. Serta autem coronae floribus contextae sunt, strophia & seruiae corollae, corollaria Plinio libri vicesimi primi capite secundo dicuntur. Tenuioribus f ait de floribus) utebantur: antiqui strophia appellantes , unde nata strophiola : quin& vocabulum ipsum tarde communicatum est inter sacra tantum & bellicos honores coronis suum nomen vindicantibus. Cum vero e floribus fierent serta , a serendo seruiae appellantur : & ibidem, Paulatimque &Romae subrepsit appellatio corollae inter initia propter gracilitatem nominantis , mox & corollariis, postquam& lamina aerea tenui inaurata & inargetata dabantur. Cicero tertia Tusculana: Incendes odores ,& sertis redimiri iubebis & rosa. Cantharus J Liberi patris poculum fuit, ut Plinius libri tricesimi terti j capite undecimo,ubi scribit Marium post victoriam Cimbricam c tharis potasse Liberi patris exemplo. missJ Charisius ambo legit. Ex vincuLJ Anastrophe est, ut Dranstra per σ remos. Additur: ad Epicureae voluptatis expletionem puella,a qua se pingi Silenus patiatur. le i AegleJ In fine superioris & principio sequentis sententiae, est anadiplosis. Fuit autem Aegle filia Solis & Neaerae.
NaiadumJ de quibus ecloga secunda dictum est ad illum locum,
-Tibi candida Nais. SanguineisJ pro rubris, Metaphora talis est ecloga decima, Pan deus e rcadiae veni quem vidimus ipsi Sanguineis
118쪽
sanguineis ebuli baccis minioque rubentem.
Ille dolum J Excitatur Silenus & optatum carmen pollicetur, ubi & Prosopopoeia est Sileni. VideriJ Quia
semidei tantum videntur quum volunt: aut quia in hac ebrietate deprehensus est. Carmina carminal Anaphora. Mercedis J ioculatoria Veneris est significatio. Tum vero J Declaratur hyperbolicis adiunctis excellentia carminis, quo dij; bestiae, res etiam inanimator ad saltationem excitarentur. Faun queJ Latinis fauni
sunt iidem qui graecis Satyri. Motaret Id autem qui
in ecloga verbum fuit: Siuesub incertus Zephdiris motantibus umbras. Cacuminal Extremos ramos, qui sunt arboribus p dum loco, cum ladices pro capite sint. Nec tantumJ Declaratur idem collatione minorum. Parnassiis autem mons est Thessaliae Apollini consecrotus, ut Rhodope & Ismarus moles sunt Thraciae, In quibus Orpheus cantare solatus est, de quibus iterum erit ecloga octaua, Nunc scio quidsit amore luris in cotibus illum Ismarus aut Rhodop Nanquel Subiectum carminis argumentum declaratur physicis Epicuri, qui atomis & corpusculis omnia coponebat: quod ante eum Democritus & Leucippus ce-suerant: qua de re multa Aristoteles primo physicae auccultationis , & primo secundoque de generatione :Item primo philosophiae: & Cicero primo de finibu ς, α in salo. Terraru uri Declaratur origo mundi per
ipsius partes, elementa,meteora, arbores, pecudes, nomines. SeminaJ Significat atomos Epicureas,quarum concursione Epicurus omnia gignebat: Illis enim tripliacem motum tribuebat, ponderis, recta deorsum linea, declinationis,cum atomi e regione minimum declinaret,plagae cum alia aliam pelleret:de quo nos in fatum Ciceronis. AnimaequeJ id est aeris. sic Varro primo de re rustica ex Ennio: aqua, terra, anima, Sol. Cicero primo de Oratore: Deinde cum spiritus eius esset ans
119쪽
stio tantum continenda anima est assecutus Vt una e
tinuatione verborum,&c. LiquidiJ puri,ut postea, Liquidumque per aera laps- sexto Aeneidos. NereaJ Nereus Oceani & Tethyos filius, deus maris: Metony mia igitur est. PontoJ Potus Nerei filius:& hic
Metonymia similis est. FormasJFormas reru Democri- . tus putauit fieri σμω,δεαθηγη, σοπη figura, ordine, situ,
ut Aristoteles propositis ante locis ait. Hinc lapides J Pyrrha Deucalionis uxor,qui post diluuium dicuntur a poetis hominum genus reparasse,lapidibus post tergum i ctis: de quo Iuvenalis dicimanona Satyra: Ex quo Deucalion nimbis tollentibus aequor Nauigio montem ascendit forte uelopscit, . Aut timque anima caluerunt mollia saxa, Et maribus nudas ostendit Pyrrha puellas. Caucasia queJ Caucasus mons supra Iberiam & Albaniam: ubi Prometheus per Mercurium imperio de orsi alligatus,a vulture exeditur, quia Solis ignem auxilio Mineruae furatus estet: Seruius fabulam refert ad inuentionem Astrologiae,& fulminum obseruationem. Plato in Philebo refert ad inuentionem Iogicae.
PrometheiJ Trigyllabum,& contractum pro quadrisyllabo Promethei. 'lamJ Adhuc Epicurea Philosophia,
deinceps secundum carmen sequitur de Hyla puero Herculis, in fonte submerso, unde nomen eius dum illi fieret,in fontibus inclamari solitu:υλαω vel υ - , clamo,resono. Fabula integra decimotertio Idyllio apud Theocritum tractatur, quae breuiter hic attingitur. H la 'laJ Epizeuxis,ut ante vale vale,& in secundo Hyla) syllaba ultima corripitur, quamuis natura longa sit:vt in Aenea & Gr cis similibus,quia vocalis secuitur ait Seruius: Quae ratio si vera est, vera etiam debuit esse in illo vale vale. Et fortuna tamJ Tertium carmen de taurino Pasiphaes amore, quam primo solatur, deinde miseratur. Pasiphae uxor Minois Cretensium regis fuit,quq Detdali artificio dicitur tauro supposita esse: at huc
120쪽
at hunc taurum Palaephatus ait scribam Minois fuisse,& ex homonymia nominis, occasionem fabulae datam esse: De fabula, Virgilius sexto Aeneidos, e crudelis amor taurisiuppostaque furto Pasiphae missumque genus,prole ue bifrmis, Minotaurus inest Veneris monimenta nefande. MuciJ Metaphora est pro, candidi. IuvenciJ Taurum dicit,in cuius amorem Pasiphae exarsit. O hJ Commiseratio deinceps est ex dissimilitudine: Proetides quam ι
uis se vaccas putarent, tamen tauros non amarunt.
si Cordidon Cor don quae te dementia cepit. ProetidesJ Proetus rex Argivorum, cuius filiae cum se Iunoni forma qquipararent, diuina phrenesi sic assectet sunt, ut se vaccas putarent, & in sylvis mugiret:tandema Melampo medico curatae sunt. G hJ Anaphora, qua repetitur superius hemistichium:& hic commiserationis argumentum secundum est, ex adiunctis laboribus in persequendo tauro errabundo. IdceJ Ilex, arbor quem cui proxima. RuminatJ Rumen pars est gutturis sub mento,qua cibus in aluum demittitur: hinc ruminare, ad rumen reuocare,id est,remandere. ClauditeJ Pros
popoeia est Pasiphaes taurum capere cupientis, & ob id nymphas sic alloquentis. Dicteri Dicte est mons Cretae ubi Iupiter educatus esse dicitur, Dictaeo caeli regem pauere sub antro, quarto Georgico. SaltusJ Saltus densior sylva & invia, quod ibi arbores saliam,& ibi pasci atque aestiuare pecudes soleant, ut ait Valla libro quarto: quod hic locus videtur indicare,& qui rursus est ecloga decima,
inarthenios canibus circundare fultus. sunt contra qui saltus putent loca arboribus expedita , ubi facile saltetur, quod tertio Georgico videtur approbari, a Saltibus in vacuis pastant
utrunque tamen coniungi potest:& ex Cah Aelii sententia Sextus Pomponius ait esse, bi siluet & pastiones