P. Virgilii Maronis Bucolica, P. Rami eloquentiae & philosophiae professoris regij praelectionibus exposita quibus poëtae vita praeposita est. ..

발행: 1555년

분량: 187페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

121쪽

sunt. Si quaJ Si, adverbium est aliquando rogantis, Moptantis per se plenum,ait Seruius, sexto Aeneidos, ad

illum locum, Si nunc se nobis ille aureus arbore ramus Ostendat nemore in tanto-

quasi si pro utinam ponatur: ego reticentiam quanda hic maluerim, tanquam intelligatur : o me Delicem, o me fortunatu, si id acciderit: quomodo est 3. Aeneidos, O mihi praeteritos referat si Iuppiter annos, et aliis praeterea locis quibusdam,ubi vel, o, vel si v care non arbitror, ut Seruius, sed imperfectum senium sic expleo: qua reticentiae fibura potes sic intelligere , o me fortunatam. GoroniaJ Gortynia oppidum Cretae non longe a Gnoso. Tum canitJ Quartum carmen de Atalanta filia Caenei regis,in Scyro maris Aegei insula cursu victa per Hippomenem Neptuni nepotem,dum currenti mala aurea obiicit: de qua fabula Ouidius libro decimo Metamorphoseωn: fabula haec etiam IdrIlio tertio,

ωρ ἴδεν,ωρ εμ νη, ωρ u βαθυν εEJραπα. Hippomenes quado iam Uirginem voluit ducere uxorem Poma in manibus capiens, sum perfecit: Atalata auterit vidit valde furiata est aede in profundum saltauit

amorem.

Hesperidum J Atlanti speciosissimum in Aethiopia pomarium fuit, quod hesperides Hesperi fratris filiae Aegie, Harethusa, Speremuse, cu dracone peruigili custodiebant. Id vero fuit in aestuario Lixi oppidi in Mauritania, ut Plinius libri deciminoni capite quarto ait: aut authore Theomene iuxta magna Syrtim , t ide ait libri tricesimi septimi capite L. Tum PnaethontiadaιJ Q uti tu carmen de Phaetnotis sororibus, Phaethusa, Lampe- tia,Lapethusa conuersis in alnos,ut Apollonium & gra cos secutus, hic est: vel in populos, ut ipse decimo Aeneidos ait: ad que

122쪽

IN BUCOL. VIRGILII. v I.

Nunque ferunt luctu Cunam Phaethontis amati Populeas inrer frondes umbramqueflororum Dum cani

CircundatJ id est circundatas canit,bypallapage est. Tum TumJ Anaphora est. Amarae corticisJ Masculino, genere saepius: quomodo & Virgilius ipse r. Aeneidos,

-Raptus duubere cortex.

Tum cani:J Sextum carmen in laudem Galli. cornelius autem Gallus Foroliuiensis orator clarus & poeta fuit: ut de se ipse testis est in elegiis, quae solae ex eius operibus supersunt: urbem grammatici nominant, ipsc

tantum patriam, Hic mesuscipiens Hetrusiae gentis alumnum. autem orator fuerit, & poeta sic ait, Dum iuuenile decus, tum mens sensusque manebat Orator toto clarus in orbe fui. Saepe poetarum mendacia dulcia finxi, Et veros titulos res mihisieti dedit. Saepe perorata percepi lite coronam,

Et datu Aunt linguae praemia digna meae. Euphorionem poetam latine reddidit, & Cytherida Publij Volumnij libertam amauit, eamque ficto Lycoridis nomine celebrauit. ut Clodiam Catulus, Plautiam Tibullus , Hostiam Propertius, Iuliam Ouidius fictis nominibus Lesbiae, Deliae, Cynthiae, Corinnae celebrarunt. Gallo spreto tandem Marcum Antonium secuta est, ut Seruius author est. Gallus certe dilectam sibi, δέ ab ea se spretum profitetur, En dilecta mihi nimium formos lacoris Cum qisa mens eadem,res fuit una mihi: Post multos quibus indiMisi viximus annos,

Respuit amplexus heu stupeficta meos:

Iamque alios iuuenes,aliosque requirit amores,

Me vocat imbellem decrepitumque senem. Fuit autem praeter illa ingenij dona Gallus corpore formosus & robustus, venator iaculator, luctator, cur sor e resius, patiens caloris, algoris,uigiliae, inediae,ut in reliquis elegiis ipse de se ait:potator item egregius

123쪽

t testis est etiam ipse, Cessit Gr ipse pater Bacchus, lupuitque bibentem,

Et quicunque solet vincere, vistas abit. Itaque his dotibus Octauio, licet ex infima familia, tamen facile conciliatus , ad Aegypti praeturam euectus est,ut Suetonius in Octauio ait capite lexagesimo te

to: & id v1detur Gallus ipse sentire, sus ad eoos legati munere functus,

Tranquillum cunctis nectere pacis opus.

Vbi & pluribus x ersibus graecam puellam sibi adam tam describit: in ea vero praetura insolentius se gessit: nam praeterquam quod statuas sibi poni, dc nomen tuu pyramidibus inscribi iussit,ut Dion & Strabo testantur, inter pocula etiam quaedam in Augustum euomuit, ut Ouidius testatur secundo Tristium, Non fuit opprobrio celebrasse lacorida Gasso:

Sed singuam nimio non tenuisse mero. Itaque vi Suetonius ibidem ait, velut res nouas m

lientem, Octauius Senatui damnandum tradidit, eo Maccusatorum denunciationibus, & Senatusconsultis ad necem compulso laudauit quidem pietatem tantopere pro se indignatum, caeterum & illachrymauit, & vicem suam conquestus est,quod sibi soli non liceret amicis, quatenus vellet,irasci: haec Suetonius. Ipse autem sibi mortem consciuit, ut Strabo, Dion, Marcellinus aiunt:& Ouidius his astipulatur tertio amoru elegia octaua, Te quoque,sissum est temerati crimen amici Sangu nis atque animae prodige Galle tuae. Obiisse vero iam senem elegiae reliquae abunde testantur : Crinitus est anno aetatis sexagesimo tertio. Sed enim vivum V1rgilius sic amauit, ut non solum in hac ecloga laudarit, sed eclogas in eius laudes conci

serit,& quarti Georgici medio ad finem usque Gallum

tantum celebracit: Quem totum locum postea, iubente

Augusto, in Aristaei fabulam commutauit. Ergo hic est Cornelius Gallus, que tam insigni poeticae laude Vi gilius modo celebrat:tametsi O uintilianus, libri deci-

124쪽

IN BUCOL. VIRGILII. νὶ . si

nu capite primo duriorem Gallum in elegia putat nisi se: Sed tam eu veritate seu amore & EIatia per u recepti patrimonij duetiis Virgilius, alde magnum poetam hic emcit, & ex variis adiunctis hanc laudem c ontexit. Perm IJ Helicon & Cytheron,inotes sunt Boeotiae seu Aoniae, unde Permestus & alij fiuvij labuntur. Per Phoebum autem & musas significat doctos, & metonymia est. Et LinusJ Continuatur eadem laus e ficto Lini testimonio,& de collatione Hesiodi inquam similis. Linus J de hoc,ecloga quarta, -Lino formosus tapollo. plaJ Honos ipsi in Achaia fuit coronare victores sacri certaminis Nemeae, Plinius libri decimi noni capite octauo. Hos tibiJ Pro popoeia musarum. CalamosJ Metonymia pro musica seu poetica, quae calamis cantatur. O praeoJ Ascra, vicus Boeotiae patria Hesiodi,

Ecce deus vidi, non quas praeceptor arandi Videra e praeas cumsequcretur oves,

ait Ouidius sexto Fastorum : cuius mentio est Idrilio

LAscra quidem luxit multὸ plus Hesiodo. Rigidas J Sic paulo ante,

-Tum rigidas moture cacumina quercus.

Omosi Orni,s luestres sunt fraxini,paulo latioribus tamen soliis, quta caeterae fraxini,nec deteriorem frondem quam ulmi praestant, ait Columella libri primi de arboribus capite decimosexto .gallicum nomen non habet, ait Ruellius. montibus, aute poeta dixit, solum o nis genitale significans,de quo secundo Georgico sici sicuntursteriles saxosis montibus orni. His tibiJ Optatio est ad huius laudis conclusionem. Gallus dicitur ortus a Grynaeo monte Apollinis, Ut pro-nterea Apollo maxime diligat: Grynia urbs Aetoliae,ninc mons Grynqus ibi sacer Apollini. 2Mid loquarJ septimum carmen de Scilla&Nysi filia, & quae Virilis

125쪽

naues a Mixit. Sic enim in quibusda codicibus legitur: aut Sosiam Nisi aut quam fama &c. Qua lectione de

fendetur Virgilius contra Seruium, quod aliam Scyrulam proposuerit, aliam tractauerit. NisiJ Athenienses& Megarenses Androgeon Minois filium dolo necauerunt: ad hanc ultione cu Minos victis iam Atheniensi bus Megarenses obsideret, & rex eorum bisus tandia regnaturus esset, quandiu purpuream comam habuisset, Scylla eius filia, Minois amore capta, fatalem illarii comam patri abscissam, Minoi obtulit. Postea tamen Scylla contempta , & Nisus extinctus, in aues sui nominis couersi sunt. Nisus est Hallectus,qui falco noster nonnullis est: Scylla autem est alauda, de quibus primo Georgico circa finem,& in Ciri Maronis opusculo, hac de re conscripto. Scylla quiem altera Phorci filia fuit a Glauco amata, sed Circes, quae se spreta dolebat Venerificiis mutata est in illud monstrum, quod Aeneidos te tio describitur, Scillam caecis cohibet stelunca latebris Ora exertantem π noris in saxa trabentem: , Prima hominis facies, pulchro pectore Virgo

Pube tenus. postrema immani corpore pimix, Delphinum caudas, utero commissa luporum.

DulichiasJ Dulichium insula est in qua Itacus mons est, Vlyssis patria: Itaque Dulichias rates pro nauibus Vlyssis ait, per metonymiam. V abseJ Anneus Cornutus Sc Seruius Virgilium hic reprehendunt velut humiliore verbo usum,& Tapinosim notant at uterque vehementer err4t:Nam qui fertur & rapitur, atque huc & ii, luc distrahitur, proprie vexari dicitur:& verbis vexare& lacerare,quibus Virgilius hic utitur, Cato in oratione pro Achius dixerat: Cumque Annibal terra Italia laceraret M vexaret:Vexata Italiam dixit Cato ab Annibale,quoniam nullum calamitatis &saeuitiae genus reperiri queat,quod eo tempore Italia non perpessa sit. Gel. Iius libri secundi capite sexto: Et Cicero in Verrem cutit de Sicilia, ab illo spoliata & direpta est ,ut non ab

126쪽

IN BUCOL. VIRGILII. VI. si

ab hoste aliquo,qui tamen in bello & religionis & consuetudinis iura re tineat,sed a barbaris praedonibus vexata esse videatur: In que locum Asconius ait, hoc verbo, exata, ingentis calamitatis usum fgnificari. Quare patet iam magnis exemplis & Cornutum & Seruium valde hic lapsos esse. utvtJ Octauum carmen de Texeo,qui Prognem Pandionis Atheniensium regis filiam xorem habuit, & tamen Philomelam eius sorore vi Iauit: ac ne facinus indicaret, ei linguam amputauit: apilla rem in veste, suo cruore descripsit. Quare Progne indignata Ium filium interemit,& Tereo apposuit epulanctu: omnes sunt postea in aues sui nominis couersi: Tereus in v pupam, Itys in phasianum, Progne in hirudinem, Philomela in luscinia:de quibus Ouidius Me tamorphoseos libro sexto. Qu.is, quae,quo, quibNsJ Poly- soton. OmniaJ Collatione parium concluditur indutio tam multorum carminum: Denique omnia carmina cantauit , quae Phoebus nouerat. EurotasJ Fluvius Spartae tauris refertus Apollini dicatis. Sic enim fui ecloga tertia,

-Phoebo sua semper apud me

Munerasiunt lauri. et circa finem sequentis, - a laurea Phaebo: Et aureus ramus in vita Virgilij dimis iam est. Itaque laurus μαντικὸν spiπον, fatidica planta dicitur,& eam He- sodo musae gustandam tradiderunt: quia qui eam man--Iderent, vates fierent. Sic apud Lycophronem vates dicitur Δα pvκφαγος. Eustathius in graeco Aφνη etImologiam statuit a Lintentionis particula & ditan quali φωνη-

Ad oderaJ Talis iam metaphora fuit,

-Hinc usique ad odera natus. Item, Ipsi Letitia voces ad odera iactant Intonsi montes. Numerumque referreJ Sic ecloga tertia, B, sique die numerant ambo pecus,alter haedos. Et inuitoJ Concluditur voluptas tanti carminis, moesti

.itia discςdentis olimpi,& gaudio venientis Hesperi.

G iiij

127쪽

ECLOGA SEPTIMA.

Corydon. Thyrsis.. V orte sub arguta cosederat ilice Daphnis, Compulerantque greges Coryctra Thyrsis in a/num: Thyrsis oves Gorydon diseras lacte capeltis:

Ambo forentes aetatibus, Arcades ambo, Et cantare pares, respondere parati. sHic mihi si teneras defeta afrigore myrtos Vir gregis ipse caper deerrauerat:atque ego Daphnim spicio : ille aibi me contra Pidet, O us,

inquit,

Huc ades o Meliboee, caper tibi saluus, γhaec: Ets quid ce sare potes ,requiescesub Pmbra. Io Huc ipsit potum Penient per prata iuuenci:

Hιc Pisidis tenera praetexit arundine ripas Mincius, eqisacra resonat examina quercu.

Quid facerem neque ego Alcippe,nec Pisilida habebam, Depulsos a lacte domi quae clauderet agnos. is

128쪽

IN BUCOL. VIRGILII. 13

Et certame erat Corydo cai Thryside magna: Ps habui tamen illorum mea Ieria ludo. Alternis igitur contendere 4esbus ambo Coepere:alternos musae meminisse dolebant. os Corado itis referebat i ordine T Us. mo Imphae noster amor, Zγbethrides,aut mihi do.

carmen

Quale meo Codro, cocedite proxima Phoebi

Versibuι itifacit aut si no possumus omnes, Aric arguta sacra pendebituula pinu.

Pastores hedera crescentem ornate Poetam τH.ῖς Arcades,invidia rumpantur Ῥt ilia Codro.

suis )ltra placitu laudarit Paccarefrote

Cingite re ali noceat mala lingua futuro. Seios caput hoc apri tibi Delia paruus, co. Et ramosa M con diuacis cornua cerui. Io

Vi proprium hoc Derit, leui de marmore tota Puniceo bis suras eum Ela cothurno. Sinum lactis, haec te liba Priape quotanis τH. Expediare sat estcuctos es pauperis horti.

Nunc t marmoreupro tepor cime: at tu,

Si fetura gregem suppleuerit,aureus ecto. Nerine Galatea thymo mihi dulcior H blae, eo. Candidior o nis hedera formosior alba, Cum primum pacti repetent praesepia tauri, Si qua tui Cor donis habet te cura, enito. q.

129쪽

P. RAMI PRAELECT.

TH. Imo ego Sardois idear tibi amarior herbis, Horridior rusco,proterita )ilior alga, si mihi no haec lux toto iam logior anno Vii. Ite domum pasti quispudor te iuuenci.s Muscosii fontes, somno molli or herba, Et quae. Pos rara iridis tegit arbut' mbra, Solstitium pecori defendite iam Penit olus Torrida, iam laeto turgent in palmite oeme.

' Hi ocus,et taedae pingues, hkplurim' ignis Semper agi ua posites Juligine nigri, soHιc tantum Boreae curamus frigora, quantis Aut numerum lupus, aut torrentia flumina. ripa .

eo. Stant iuniperi, castaneae hirsutae:

Strata iacent pasim sua quae ue sub arb

tu re poma: Omnia nunc rident:at si formosus Alexis asMontibus his abeat,)ideas et flumina sicca. τH. Aret ager, itio moriens stit aeris herba: Liber pampineas inuidit codibus )mbrrae Phystidis aduetu nostrae nemus omne trebit: Iuppiter ω iato descendet plurimus imbri. Soς0 Populus Alcidaegratisima, itis Iaccho, Formose myrtus Veneri, sua laurea Phoebo. Phyllis amat corylos. illas u Phylli, amabit, Nec myrt' incet cor los,uec laurea Phoebi.

130쪽

IN BUCOL. VIRGILII. VI l. 14Fraxinus in fluis pulcherrima , pinus in

hortis,

Populus in Diuiis, abies in montibus altis. Saepius at si me Loci formose reuisas. Fraxinus in tuis cedet tibi,pinus in hortis. Haec memini, GPidium frustra contendore Thyrsim: Ex isto Corydon, Corydon es tempore nobis.

IN SEPTIMAM ECLOGA M.

E R T I A & quinta ecloga musicum certamen habuerunt, quale rursus habet septima: viginti primis versibus exordium eius & praeparatio continetur in descriptione pastorum concerta lium, de loci ubi certamen editur: Imitatio est sexti Idyllij Theocriti:sed aliquot praeterea loci aliunde sumuntur. LargutaJ canora,stridula propter auium in ea sedentium concentus, aut propter susurrum & sibilium e strepitu agixatorum foliorum. Quod Ausonius poeta cecinit, Est undineis modulatio musica ripis, atque arxuta fuis loquitur coma pinea Nentis, Incubuit foliis quoties lenis Eurus acutis.

IliceJ Idillio septimo,

Tu autem sub quercubus,velfub piceis Suaviter modulans reclinatus eras divine Comata. CompulerantqueJ Locus est e sexto Idyllio,

SEARCH

MENU NAVIGATION