Giraldi Cambrensis opera

371쪽

GEMMA ECCLESIASTICA, D. II. 29 Isuam duplicetur constat quod oblatio riundi ad locassertur et non ad illa. Item, ut adhuc insistamus radici, id est, cupiditatisimoniaca extirpandae: diu benedicam te in vita m0a, Scilicet, in nomine tuo, non nummi, O cupiditatis le-μ Vnbo manus mons,' quas in honorem et gloriam Domini levat qui bonis insistens, non suum Vel mundi, Sed

Domini gloriam, quaerit quasi dicat: A me incipio, quia

me cum Vitiis et concupiscentiis crucifigo, crucifixum praedico, crueis XUm adoro, et, quod plus est, crueisiXum Sincere conseio, Sumo, liis manducandum distribuo. Quomodo igitur manus mundo crucifiXns, te, Chri Ste, conscientes, levabo ad aliud quam ad te, pretium mundit Quomodo ad quaestum ma Xim ad peccatum hanc enim Sacerdotis crucifixionem multiplex brachiorum ipsius in missa significat extenSio. Praetere summopere notandum quod Dominus, adhuc adolescens, non habens potestatem publicae administrationis, Vendentes et ementes ejecit de semplo. In hoc omnibus cujuslibet aetatis scilicet, cujuslibet conditionis

et s0Xus, dans formam et exemplum accusandi, inere- pandi, et ejiciendi, quoad 408SumuS, quamcunque Speciem et peStem Simoniae, maXime Venalitatem euehari Stiae.

Item, bis legitur jecisse Vendentes et emente in templo, quin Johannes loquitur de prima ejectione, alii de ultima, nobis sermam dans, quod non Semel Sed Semper,

quotienscumque columbum videmia quemquam Vendere, corripere et urguere debemus Vendentem et ementem,

ut haec pestis ejiciatur de oeulesin. Item, Si Dominus ita guram venalitatis columbae orporaliter Uni Vit, quanto magis ipsam Veritatem et lepram Simonis puniet incorporaliter magi. Item, Si tunc cum flagello acto do funibus punita est venalitas columbae, quanto magi non puniri deberet, non tantum cum flagellis, sed cum clavis, gladiis, et etiam aeteris armis, totisque viribus impugnari Item, quanta sit enormitas hujus sceleris patet X eo, quod dum Dominus homines

372쪽

292 G1RLI DI AMBRENSIS aliis eriminibus irretitos expectaret ad osenitentiam, ut

Judam Proditorem, nos instruens ut sine or lino judi

Propalemus, Sed teganam et UAtinenIDUA, Ut Ipse rodition m Judso, io solum flagitium non potuit sustinere, quin id Statim et corporaliter puniret, cum caeter Verbo corripuerit et univerit. Item in hoc, quod vendentes columbas ejecit et mensas nummulariorum evertit, quos ibi Varitia neerdotum OSUerat, ut mutuo arsent non habentibus hostias, ut sic eas paratiores invenirent, ostendit etiam omnem Oeensionem Simonios omnemque facultatem accipiendi etiam vilia munuscula pro spiritualibus in ecclesia eradicandam esse et Xtirpandam. Quod bene secutus est beatus Thomas Cantuariensis archiepiscopus, qui cancellarium suum inStituens, sacramento uri urandi eum astriXitne unquam aliquid usque ad nipulum in administration cancellariae suae pro mereede Mesperet, omnem volon etiam ab hoc ossicio et eurin sua, nedum ecclesia Dei, cupiditatis notam et venalitatis vitium amputare. Item, et hoc notandum, quod domus Dei et accensus, de quo legitur, raelus domus tum comedit me: dicit is Domus en domus orationi Volabitur, VOS autum fecisti eam speluncam latronum. In SP

lunca et rapitur et dividitur praeda rapta, latro nutem est qui pro spiritualibus in ecclesia sectatur temporalia luet n. Item domum negotiationis nutunt in ea quo suo Sunt, et non usu esu Christi de quo et Augustinus

nil Nemo in oratorio aliquid agat nisi illud ad quod

saetum est, uncto et nomen habet.' Item, hoe Gemgelo domus Domini necensus Petrus, ut imitaretur magistrum in punitionem rabiei et haeresis simoniaeo ,

ni Simoni Mago aestimanti Spiritu Sancti gratiam se venalem: Pecunia tua deum sit in perditionem:

0ptative hoc dixit raptus in sublimo Dei judicium,

providens in eo pestem celesiae futuriim. Odelia elopereussit Ananiam it raphiram, ut efferrentur mortui

373쪽

estis sentiri Spiritui Sanetol CAP. XXVII.

Harum sed detestntionis causa Vitiorum, malique potiuSinnotescondi et vitandi gratia, stilum vertemus. In tribus igitur episcopi circa hujusmodi per Se rnViuSpeccant, in institutionibus, ordinationibus, celeSinrume Cimetoriorum consecrationibus, a benedictionibus. In barbaris amoti rogionibus, ubi quicquid ore libet licere putatur, crebrius in his dolinquitur quam regniSub antiquo bono institutis. Xemplum de epi SCOPO,

Cui in consessu clericorum et apitulo provincia plene COHVOCnto, Cum nuneiatum esset ei quendam clericum Suum jam dee0SSi Sse, Sintim, loco commendationi Sunim22, in publiea audientia rospondit: Deo gratias hic crescit uerum vivum, qui nim plus mihi dudurit' delusiam illius obii nobis. Et ita factum est, quia Cadem nocte loricus quidam ei vi boves pro eccleSin pepigit, qui cum curtam piscopi super hoc eundo deferret, Obvians ei archidiaconus loci ejusdem cartam manu ipsius rapuit, nec restituit donec ei Vi quoque boves se daturum sub cautione firmissima pepigi SSet. Item Xemplum de episcopo qui per decanos et ossiciales, ubi ecclosiae dedicats non fuerant, diem ei Sdem dedicandis satis brevem statuit, ut clerici pro dilatione ad nutum episcopi insem faciant, set si forte dedicentur

pro exhibitiones finiant. Undes fit ut quasi livero

egionibus J II means in ales.

374쪽

291 ALD CAMBROSIS eurrente, et hospitium piseopiis in ecclesia proxima vel e lassis neeipiat, ut tamen ab illa pro liospitio tres mareas vel quatuor extorqueat Proeterea, de rapinis cleri rum, ea eliso, episcopi, quid diuum, qui ecclesiae

dedientiae lintheamina, minuteria, elVeS, et Ruen, tanquam Praedone asportant omitia, nudosque relinquunt vi parietes et altaria denudata ; de servi0ntibus etiam episeopi, qui de celesia quoque, ne vel labor ipsorum qui episeopum circumserunt inanis esse videntur, de consuetudinis obito taurum eri qu0nt redeo quidem ut inter tot redones Xeeratn potius o lacia diei possit quam eonSeel Rin. Item Xemplum de piscopo qui, cunetis in dedicatione rite pernetis, quoniam Servientes ejus noudum taurum Vel ejus pretium iid manum linbuerant, celeSinmiti discessu divino suspondit fricio et interdiXit. Quo nudito, responsum est a quodam satis aceto Huilf tam cito post benedictionem nune datam episcopus tam repentinam ecclesiae malediction0m intorsit. autem enormitates quatuor in oeulesiis dedicandis, scilicet idem episcopus, quem et ovimus ut vidimus, non tinus impudenter quani imprudenter perpetrareeODSUeVerat. Sed qui singulos belus illius 110tabiles eXeessu evplicare Vellet, bibliotlieeam teXere posset

soluta. Quem etiam, ut in episeoprium ibi sue de

quanquam moribus et vito meritis minime suffragantibus, rocura it.

Item exemplum de episeopis, qui temporalia in spiri

375쪽

GEMMA ECCLESIASTICA, D. II. 295Saeeularia Solum servientes, rapinis scilicet et Xactionibus, ut episcoporum loculos impleant, et de loculis plusquam loculos nutant, indulgentes, ecclesiaStici tanquam bene merito promovent beneficiis. Item exemplum de episeopis, qui pro SerViti patriam et pecunia mutuo data canoniens filiis et ecclesias

donant.

Item perniciosum Xemplum de episeopo, qui matriSSerVitium, tacendum potius quam Xprimendum, filiumennonicundo remuneraVit. Item perni diosius ante de pueri pro nefando proprii orporis servitio canonicatis Item Xemplum do archiepiscopo dicente Non vendose eeleSium, sed gratiam meum. Quare gratium meum' haberet qui nunquam vel in modico ipsum promeruit Sed male rationem nominis nitendebat, Vel potius Se illam attondere dissimulabat, qui gratiam grati dandam, et ob hoc si dictam, vendere volebat. Item Xemplum de eodem qui personas idoneas ei a patronis ad ecclesias praeSentataS, RSSim recuSubat, ut in priVnto enUSam requirentibu respondens, quod iam non praeparaVerunt, per munera praemissa, Videlicet, Vel ObSequia. Item Xemplum de eo qui contum muren contra Senescallum piscopi fide quasi reciprocum stipulationem utrimque ruinute posuit, quod filio suo praebenda Vnean non daretur. Quo nudito, Statim epiSeopus praeboudain eandem filio illius dedit, o centum murcas illas per manum Senescalli SuSeepit.

Item Xemplum de episcopo qui modi ea prsebendas si Vaearent daturum se probis et bonis viris dicebat, bonas autem et opulentas cognatis et nepotibus Suis, quod et sedit licet indignis, cujusmodi distributionem ei faciendam, non quidem ater coelestis, Sed caro et Sanguis reVelavit. Item Jeronimus super Ezechielem Dispergi h populum Dei et aufert possessionem fidei sempiternam

376쪽

296 IRALDI CAMBRENSIS qui alieni bona, vel rapina, vel dulatione, vel inn- ditiis, vel protextu religionis filiis, fratribus, et On- Sanguineis relinquit. Item Super hunc locum Isait : Quare niteritis populum meum et facie paUperum commolitisi In eorum domibus rapina pauperum est, dum celeris opes sibi thesaurigant, et in deli- uias butuntur; quae ad SuStentationem pauperum ' dantur sibi reservant, Vel propinquis diStribuunt, et oliorum inopiam suas suorum iu divitias faciunt. Item eronymus sup0 Leviticum Multa nos lacere' cogit affectus, et dum corporum propinquitate reSpi-

ei 111US, corpori et nima Creatorem Offendimus. Qui autem amat patrem aut matrem super Christum non est eo dignus Multi monachorum dum parentum miserentur nima perdiderunt. Longe aut ean aliter Sensit piscopus Ambianensis, Robertus de Camera, qui cum esSet daturus coleSin R-tiuum beneficium clerico cuidam, inquit illo Nisi' propter paupere parente meo et nepote Pr O- Vendum, nee cuperem illud, nec acciperem.' Cui

episcopus Iam dixisti quare te indignum reputo, nec' istud a me, seu aliud, dum ViXeris et in hac Volun- ut fueris, beneficium obtinebis ' Debet ergo prolatus tanquam Melchisedech esse, sine patre Scilicet et Sine matre. Debet et Manasses esse, hoc est obliviOSUA, obliviscon scilicet populum suum et domum patri Sui. Item Xemplum de archiepiscopo qui ecclesiastica boneficia nepotibus suis insantulis et ViX n cunis egressi dabat, ut eorundem fructus diu, quasi subprieteXtu UStodiae, in proprios Su redigere poAset. Et hoc longo libentius qua in aliis, adeo vel magis sibi propinquiΗ, bene morigeratis et iteratis, sed tamen totali provectioris. Qui, licet id turpe et damnabile fuerit, epiScopo tamen et abbates, quoniam imitiitri XeSt naturn vitiorum, muli is in hoo sequaces inbuerat. Item Xeinplum de episcopo qui satu ut illiteratos

atque idiota nepote suos e conSuetudine, bono autem

377쪽

et dignos minime promoVobat, dicens et quasi rationem RSSignans, quod hi per probitatem suam Antis sibi ubique susticerent, illi vero per ignavium Suam, ni Si pro-ViSum 8Set eis, deficiendo perirent. Illi, sicut videbatur, uotoritati apostoli innitens, inhonestiora membran OStra bundantiori circumdamus honore. Sed ecce JURntuin Deum Verentur, et animas Sua quantum diligunt, qui talus in iuulesia Christi columnas erigunt. Item exemplum de episcopo, qui filium haben epiS00- sum, CUJUS promotionem ma gnis nisibus et sumptibus Procura Verat, in multorum audientia dixit quin se nollet eum non genuisse, etSi super cornu altari gigni ab ipso obuisse. Qui etiam eundem filium suumndultum exemplo rustici cujusdam, qui ilium Suum grandem oram PSO portavit, humeris assumptum, filioli Sum ad hoc compellente, portavit Modico tamen tempore, utroque in brevi sublato haec ei ocunditas perdurnVit, perpetuo, iSi lene poenituerit, punienda. Item exemplum de episeopo dispensatori Suo praeeipiente, quatinu elemOSina pauperibUS, in Un regem venti irum audierat, iurgius daret. Quo facto, cum nudire regem per Viam illam non Venisse, respondit orditum est totum V ac si diceret, opera periit et impensa E quo patuit qua intentione, quin pro humano saVOre et gloria an elemosinas dabat. In quarum tamen largitione suo in tempore longe praecaetoris emuebat. Unde Jeronymus Super Isaiam: Qui facit lumosinam ut laudetur ab hominibus,

eoepit mercedem suam ' quin mercenariu est. In comparatione duorum malorum, lenius S aperte eccare quam unctitatem simulare. Unde Augustinus

super epistolam abalieSSalonicenses Simulata aequitas non St aequitas, Sed duplex iniquitas 'Item Xemplum de episcopo dicente totum diomperditum AESSe, quia mihil in causis coram ipso tunc

Illi . . . circumdamus S the passage stand in the IIS.

378쪽

298 CIBALDI CAMBRENSIS ventilatis lueratus fuerat. Cui responsum Sto UO-dam: Immo, uerum assecutus es quod te luerari' deuot dum justitiam, pro qua eXhibenda locatus es' in cathedra pontificaliter Xeruuisti. Item exemplum de episcopis qui jura cujusque judi-eium t justitias sub venalitate prostituunt, dum ea pro I reee, ro pretio, pro grati si V favore vel disserunt

Vel pervertunt, Vel etiam prorSus mittunt, Receptore SperSOnarum et Ueupatore pecuniarum inquam longe

distant hi a Josia rego Juda, qui, sicut in libro Regum legitur, t etiam a Joseptio dicitur, a primi anniS, regni scilicet quarto et potatis ii', pisitatem et justitiam in s mirabilem ostendit, ambulan per OnmeS vias Davidis patris sui, non declinans ad deXteram De n Sinistram, et in unaquaque causa justitiam coluit unquam animae in mediuinam i Ignorant ii,

ves potius uiro dissimulant, quod qui justitiam, quod

Deu est, Sic pervertunt, Christum iterum cum Juda.

Vel etiam gravius quam Judas, vendunt. Juxta illud rep0stoli ad Corinthios, pistola prima E ipso vos ' stis in Christo usu, qui lautus est sapiuntia nobis D0 o justitia,' etc. quia justitia causeant sibi judices, quia Sapientia eaVentit causarum patroni torudiendorum in liberalibus disciplinis, praecipue Verotheologici primeeptores. Unde Jeronimus stimant se quidam in o tantuni Dominum negari, Si in Per

cutionem quis a gentibus comprehensus o consteri onuerit Christianum. Ecce apostolus omnibus usulierversa Sunt saetis Dominum asserit negari Christus Sapientia st Justitia, Veritas, Sanctitas, Fortitudo. Negatur per insipientiam Sapientia, per iniquitatem juStitia, per mendacium Verita S, Per turpitudinem Sanctitas, per imbecillitatem animi fortitudo. Item re-g ius, Causa rima, Quaestio iii In ten lito ven-

379쪽

GEMM ECCLESIASTICA. D. II. 299

dentes sunt qui hoc quod quibusdam competit ad praemium largiuntur. Justitiam Vendere est hanc pro se praemii aedeptione Servare. Ementes Vero in templo, dilidet qui dum hoc quod justum est perSol Vere se nolunt proximo, dumquo rem jure debitam facere' contemnunt, dat patronis pretio, emunt pecentum.

Item qui recte judicat et praemium inde remunerationis Xpectat, fraudem in Deum perpetrat, quin justitiam quam gratis impartiri debuit accepti0ne pecuniae Vendunt.

Item Xemplum de piscopo religionem habitu praeserente, qui Viri iterati, probi, et honosti institutionem

in ecclesia quadam, ad quam canonice electu et praesentatus fuerat, propter nVorem curiali cujuSilam, erantium fere de Sola differre Voluntate, et eundem, postea ob divitis ejusdem gratiam, ecclesia priori demum per judicem Superiorem recuperata, citra US Omne et juris ordinem non citatum, non Oentum, destituere, et tundem pene e tot Spoliare non erubuit. Sed nonne praelati tales agnum habitu simulant et lupum actibus oXpresse demonstrant Aut igitur innocentiae cultum ut vultum deponant, aut innoXiis nocere desistant. Aut uim mei renuntient aut ossicere essent. Item Xemplum de FSeOp clericum, qui contra potentes adversario coram judicibus delegati ecclesiam, a qua violenter ejectu fuerat, per sententiam demum eVieerat, ala Sam per Sumptuosos fere biennii laboresdobit sino decisam et torminatam, denuo inchoare et eorum Se rei terare compellente. Qui quonium aut agere nolobat, sed potius iter iterum ad curiam Romanum jussuum proteStaturu arripuit episeopu ad praesentationem

partis adVei Sae quendam clericum Suum in eadem e-elesia violenter instituit. Sed si in juris sui perseeutione eluridus ille tam inique Spoliatu obiter obierit, nonne

erubuit Giraldus reser to himself

380쪽

300 GIR DI MAMBRENSIS de mauu episcopi sanguinem ejus distrieti judicis requiret Xamen Non ergo mirandum i tales episcopi, et tam immis te diter se erga Subito habentes, graVeSinterdum o superioribus suis, justo Dei judicio talionem reddente, et temporale eXe0SSu etiam in tempore vindieante sentiant indignatioues. Itum exemplum do miseris moderni temporis episcopis qui prece Vol pretio, saVore Vel gratia donariis quoquelir: 'miSSi perSOnnan in eccleSin ei Son2 Superstiti super dueere novamque veteri Superinstituere, ne Verecundantur ne verentur. Ad Musandas tamen excusationes

in P eatis hujuscemodi in perpetrando faeinore Verbis utuntur Instituo tu in ne ecclesin salvo jure cujus- libot: mira juris aluntio ubi nihil occurrit nisi juris ipsius si oenti ut misericordis dolostatio, dum unum tam violenter intrudunt, et pontificali alterum abusip itentia tam inclementer Xeludunt. Item Xemplum de episcopo habitu religionis ut actu, stetit videbatur, inter modicos magno, cui cum aliquando Servio fieret de aliquo paupere Scotio vel allisu episeopo, qui iee ipSiu per piae reatum, qui mi btudinis immensp fuerat, per remotiore et Diinu 1Pe- quintat' angulo interdum ageret, Omnino recUSnVit, nec Verbum etiam gratanter admiSit, niens, ut videbatur, anima periclitari quam per vicarii primulis admissionem fructus qui sibi undecumque obventro Possent vel in modico mutilari. Item exemplum de episcopis, qui longe propensiu fis ealibus quani episcopalibus ossiciiS, curiam magis curant quam Ceelesiam, Senecari Potiti quam Satietuario dati do piscatoribus animarum Taeti iis torus e niarum Item X0mplum de miseris episcopis qui e toto poculo

dedit o insatiabili soreularitatis ambiti in dati, principum favores et patrocinia venantes, Christi patrim in dissipantes, curias assidue inuentant, ut inter et priueipes tanquam legationis meto diseurrant se jugiter ingerentes, de in ecclesiam urem Vi Semel