Vlyssis Aldrouandi ... De reliquis animalibus exanguibus libri quatuor, post mortem eius editi nempe de mollibus, crustaceis, testaceis, et zoophytis ... Bononiae apud Io. Baptistam Bellagambam, 1606 Bononiae

발행: 1606년

분량: 645페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

141쪽

i34 Vlysiis Aldi ouandi

ex eo liquoris: hoc ger quaternis haustibus ebiberinane scilicet ae vesperi sub somnu peri .esis. i. biduum: deinde utcndum balneo sudatorio, de chelidonio similiter. Si urina impediaturtionem. propter calculum, aut stranguriam, sic iacieb: Cancrum vivum in mortario teres, vinum af-

elicesu. fundos: sines ita per noctem:postridie manc cxprimcs & colabis,& propinabis partem superiorem, id est, puriorem,aegroto. Miscebis etiam in potu semina urinam cientia; raphani, apii vcl petroselini, lithoi permi ; & nucleos perticoru in cibo dabis, in incerto. Simile remedium inuenit Zoographus commendari ad tenesmum & prouocandam aluum. Ca . t ue i ti danu, Iradit Astacorum horum cortices . cum pcetore&reliquo corpore in fumo siccosan. tare. e. tOS curarc urinae profluuium, puto rectius urinae retentionem . Vnguentum ad paritum s . corporis consutia prionem, & atrophiam hoc describit Zoographus: Astacos fluviatiles vivos cum iecinore vitulino tere & laeuiga: deinde cum olei olivarum & laurini, an ali- Aa Ei. ubi bra i cmis, unguentum conficito. Ad clauos& alia infixa corpori extrahenda: Adipem .itiinedos lcporis misce cum cancro crudo contrito,& impone loco, quem clauus , aut quidquid est subierit:exaducrso autem tres aut quatuor fabarum flores illiga: &per horas duodecim Adeeph, relinque. Remedium quod ad cephalaeam cilicaci . limum putant, tale extat apud Ale-laeam. xandrum Benedictum. Cancrum fiuviatilein cocium diligenter tritum, refrigeratumq; scu in oleo stilicet cucurbitino aut violacco, aut sacco, naribus supponunt. vlo: tactu iu- Aa irissim ucy. Ad periculosam linguae & gutturis inflammationem quae febribus aliquando super--iionem vcnit,dc exercitus epidcmio malo sarpe invadit , Ccrmani a colore vocant die fuerunt, rolinguae 5C ni edia ex Asiaco fluviatili plurimum commendantur, fiunt autem ab alijs aliter, ut subinguituris. scribem ex libris Germanicis manu scriptis inter picte Zoographo. Primum est huiusmodi. Attacum vivum contusum cum aceto colando exprime per linteum. Purganda autem d radenda lingua est, deinde spatulam ligneam indueitim panno cocci colore, in succum illum intinge : sic linguam & Os perfricato. Secundum. Astacus refrigcrat. hunc circa caput di caudam euisceratum in pila contunde diligenter: & aquam inde linteo expressam , ore tenere aegrotum iube, ita ut collum sursum retro ac dcorsum in ueat, nectamcn deglutiat. Tortium quod a duce quodam militum frequenti expcrimento cognitum accepi : Astacos circiter decem vivos contere: & stilla titios liquores, in tybi, rosarum, & papaueris erratici affunde, inde. expressus s.ccus vinum rubellum refert, eo linguam abluere, & diligenter ac penitus gargarigare oportet: deinde etiam

haustum eius mediocrem bibere. Linguam abstersam & purgatam larido insulso perun- Gge, post horam aut dimidiam quidquid viscidae pituitae in lederit, rursus absterge, &1ucco Astacorum praescripto denuo laua. Mire sanat, etianis crustae dcnsiusculae iam occuparim linguam. Quartum. Decocto salutar in aqua os diligenter collue. Deinde succum de Astaco uiuo contritum expressu in propina: & potionem para buiusmodi. Fungos de sambuco, de cerasa viscula quae acida sunt di nigricant sicca aut recenti Acum pauco alumine in aqua coquito, quae colata bibi debet. Postremo os colluatur aqua pura alumine perinlita. Quintum . Saliua equi avenam aut hordeum pasti, os egr ti diligenter colluitur: deinde ex Caucris vivis contusis humorem exprimes, codenique

rursus lavabis. Quod si vivos habcte non potes, pollinem de c ancris aridis in clibano i stis insperge, postquam equi saliua ablueris. Anonymus quidam manu scriptus quem citat Zoographus ad paralysin hoc scribit rc mcdij genus: Pullum ciconi rostro sub alam incliha b, .l n IV tui locabib puluino imposito: deinde incisum nimirum minutatim γ in alembico rach. sario stillatilium exco liquorem colliges, dc primum membra paralytica decollo Can- 'crorum absciue sale ablue, deinde liquore c ciconia collccto inunges: atque hoc alternis facere aliquandiu perges. Aiunt quosdam omnino resolutos , contractos & claudos HAa cise a huius renudi j vi egregie restitutos esse , neruos cnim extendit & dirigit. Cum mulieri iti mammi, mammilla ob lactis abundantiam suppuratur. & cancrosa fit ac perforatur . tum caro illa insecta de partes vicinas exedens, hoc modo breui tempore curatur: Busonem crassum occide quocunque modo , & ligno infixum domum portes, & in bilance ponderes, addasque eiusdem ponderis Cancros vivos, & in olla rudi vitreata opertaque Acluseto munita, ita ut in mcdio tantum foramen cxiguum relinquatur . vrito super pruna mediocri, calore non intermisto, & hoc cinere uti tota ex in nominato . Pulverem de Astacis fluviatilibus ustis insta aduersus unguem oculi, se enim in equo appellatur morabus. Pulucrem ex oculis corum cum a qui foliorum persici potum , post vcnam sectatu Lapill um Leonelius Faventinus commodat ad pleuritidem nothain. Lapillorum quoque magnu ad ualios morbos celebratur usus: laicum ex vivis de recentibus eximuntur glauco dc subcaeruleo colore sunt, triti ac poti, ut ait Albcrius cordis roborare vites dicuntur. Dentes

142쪽

De Crustatis. Lib. II. I 3

Dentes infricatus ex eis pollen dealbat & purgat.Idem cum stte vini albi arida,vlceribus cauis pudendorum inspergitur utiliter. Carbones e lilia aceto restinctos cum eodem polline aliqui propinant aduersus Enguinis grninos ex lapsu,& hemoptoicis. Ossicula de poplitibus leporum cum lapillis Cancrorum ut ait quidam Obscurus trita e vino bibuntur, 1, ut prauos in ventriculo aut alibi humores exsiccent. Videtur, inquit. Zoographus. & ad μ 'calculum renum promouendum, & album muliebrem fluxum,& coli a pituita dolores, de epilepsiam idem remedium per se vel alijs admixtum profuturum. Nain Cardanus prohibere hos lapides generationem calculorum in renibus ac genitos dissolucre tradit. Vrinam mouent non in homine tantum, sed etiam in iumentis. Sunt qui aequalem seminum urticae pariem addant,& ad proliciendam urinam propinent noectu . lecto, e stillatitio stagorum liquore,aut vino,aut aqua. Idem aduersus CalcuIum auxiliari promittunt. Pulvis contra calculum ut in libro quodam Germanico manuscripto reperit Zoographus. Iecoris leporini usti, apij, id est, petroselini vulgo dicti: seminis aquile , singulorum uncie duae. Maxillarum lucit, nucleorum persicorum, sansuinis hircini, lithos premi seminum. saxifragae seminum; Iapillorum de Astacis, Zinrtheris albia cinnamomi singulorum uncia. B Anis, coriandri, utriusque lenuuncia, macis drachmae duae:saecari unciae quinq; misceantur. Ad lunaticos oculos equorum aliqui Iapillos hos terunt& melle exceptos illinunt, quod alij et iam ad cicatrices & ungues oculorum in equis adhibent. Albertus Oua eorum ouoru s ad venenatos serpentium morsus commendat. Aduersus scabiem puerorum a phlegma- cultas. te salse, testas Asiacorum tritas,oleo rolaceo excipe S inunge. E testis Astacorum in olla tollis aliqui pulverem faciunt, egregie sic cantem.

ESCA ad pisces capiendos mense Septembri commode fit ex Astacis paruis de tene

ris vel caudis eorum. Extremis Ercipibus Astacorum elixorum cutis affricata,rube colore seu suco tingit: sed vergit ad croceum. Si Asiacum mortuum in meatum aliquem talpae imposueris, relinquet illum propter laetorem: nec repetet, donec serte multo post

tempore istor omnis evanuerit.

DE ASTACO CARABO EI DE.

Cap. VII.

OR MA quadam media est inter Carabum & Astacum, quem Carabo similem Asiacum nuncupaui,sive . Est autem pari magnitud ne cum Asiam fluviatili,aut paulo longior, colore cinerem sere omni comporis parte, antennis quatuor,duabus longioribus, reliquis breuioribus: pedibus hirsutis,item chelis siue forcipibus, qui ut Locustae partem inseriorem breuem habent, adquam superior inulto longior adducitur . t edes duo priores chelis proximi tabellas in extremitate circum undique serratas habent ad natatum faciliorem forte utiles , dorse est laeui ut Astacus aut Squilla, collo nouem tabellis constante luarum tres priores sunt sine appendicibus, reliquae eas habent. Lata D est admodum cauda&quinque pinius constans.

DE GAM MARO TERRESTRI.

Cap. VIII.

R VST AC EI quoddam genus in terra latitat. maxime in India occident,

li, Cuarassas vocant,tam prope Gammarorum sermam, ut cum effossum C terra

conspexisset Iulius Caesar Sealiger, ac roganti quid eget . in sepulsi a inuenirisu dictitassentia Gammatis abstinuerit diu.

143쪽

DE SQVILLIS IN GENERE.

i QVILLAE stibbae quadmi apud scriptores generis nomine intelligsitur. 4 duod & maenitudine fere media sint inter maiorcs minores uesu in V netiis hodie simpliciter Squilis dicunturiit a Graecis hodie Carides.

recum Gilli ux Venetis Squillas quasdam dicit vocari parius Gammatas similes:an rem acu tangat,alijs iudicandum relinquor Graeci,ut dixi, ari' m. . de des dicunt & Caramidia Bellonio teste:quaru color nigritat C sar Scaliger tamen SqviI- - ω Iam minimam a, ridriaticis generis nomine vocari scribit. Oppianus vero prum hiscium a Suuillis interitum decantansmon alias quam Gibbas intellexit, ut nonae Ietio placet. Et quae medici veteres de Squillarum alimcnto tradui de Gibbis accipienda putat. Quocirca quae hoc capite de Squillis dicentur, vel ad omnia Squilarum enera et tinent, vel incerto earum genera adscribenda crunt. Nam a veteribus multa ab lute proseruntur, quae ad propriam quandam speciem reserenda crant, veluti maxime ad gibbam. Squilla praeterea Latinis genus est bulbi a medicis frequenter satis usitatum, σὐμη Graecis dietum . μι - ab Hieroclem Hippiatricis Graecis nominanturo. abscessus quida; Ruellius Squillares furunculos interpretatur. Athenaeus refert ex Epho

Τ io υrbem ei rea Chium insulam dicta suilla. quod ibi multe nascerentur Squill a lδκ praeterea oppidum Stephanus agnoscit . quod in Ph gia ait suille. - adero

tad 2 2krita'sbu in Eustathio, qui sic inquit: in

J kisoli δ Caris quoque Galliae fluuius Gregorio Turonensi. Clier hodie. In Lem

geriiii se exonerat.Squilla vulgo Bonomae campana vocatur.

SYNONYMA. 6

PLINIO in piscium eatalogo nominatur Scyllat ubi Squillam leg re mauult Zoographus,quae Graeceis diciturmisi reuera Scyllae nomine monstrum aliquod marinum intellexerit, cum Phorcum quoque deumarinum in eodem catalogo recenseat. Sed de Scylla monstro plura dicemus alibi. Gaga Ciceronem secutus& Plinia καρπα veriit Squillam.' &--μδ- qua voce utitur Aristotelesὶ Cicero Squillam paruam. Obseruandum est primam voculae os emper produci It apparet in carminibus Oppi ni & Archestrati,& multis ab Athenaeo citatis versibus. Vnde non sine ratione alias ins&κω , dicitur, ut Sophroni in Mulieribus. δερ νasciaridas,urati Cama res, Uide a-ica alias inue in rubent,is kuer se hirsut Mis. Ita quoque Epicharmus in terra & mari CDuridas phaeniceas vocat. Idemque in Logo dixit hoe carmine: Simonides vero: τh,isisti Loli ro: goses η με , ' . . . - In Caride penultimam Attici corripiunt & proportione quidem cogrua,ut censet Atheianeus, quia vox illa ἀπὸ ob κα- id est, a capite ducta sit , quod Squillis maiusculum est. Virinus ducique R Eustathius a capitis magnitudine dici putant, forte ex hoc Athenaei loco Quemadmodum itaque a voce id est, Dicturai vel scriptura dinuatur id est stulus vel penicillus:& a Qλη id ciuinctus, id est, iaculum; sic απιν Muri tingivrobabiliter admodum coniiciunt. Alibi etiam Eustathius inter exempla ἀωγρομφι--- ri4 o. l . inersas vel casdem res significantia, literas transpolius conueniunt,

144쪽

De Crustitis. Lib. II.

A dichias est Athenam&Eustathio. Fuerint autem Attheiusdem piscis nomina scarus & Scaris, sicut perca de percis nisi potius legendum sit καρli id est Squillamam ea quoque a verbo σκαίρον sic dicta sinitiali abiecto videtur teste Vatino, idque magis Zoographo placet, quam ut Scaridem quoque piscem faciamus, cum id nomen apud authores non extet. Apud poctas tota siue media syllaba firequenter producitur. Eubulus in Orthanne.

uillam humi depoμι θναν- tesua. Idem in Iaelmo: πεδες ἀν άκ- ωὶ Πηδασι κυρται, id est. Mirabant,in quili perserit si Maselium. Plura alia eiusmodi apud Athen um legere est exempla. m quibus media syllaba καρύκproducta cernitur. Sed in soluta oratione cvt Aristotelis de Athensi libris eam syllabam acui reperies, in producta circumflecti deberet,genitivo tantum plurali excepto. Solius B Eupolidis testimonium,qui corripuit, profert Aisonarus: αξ - ω φαίακος ὐφυον καριδας

& aliud eiusdem in Populis: ii.

Reddi quoque Athenarus, cur mediam corripuerintAttici r ationem hanc. quam Blus Isaacus Calaubonus affecutus videtur: Apud Atticos quanta in dyssyllaborum in isd linentium prior:tanta est in illorum obliquis media syllaba. ut βο- βολιμ r γραο, κναφιδοs: contra ψπις ψηφιδει , Vmrἰς κ πῖδος . In καρὰ priorem corripiebant A tici. Vnde quid sequatur clarum est,at illi poetae qui priorem in Ea voce producebant,m diam quoque in obliquis necessario longam statuebant. MUGn , καρπες Hesychio. Iytidenae nomine Epicharmus ut Nicader vult) pudendum marinum intelligit, Heraesi- C0lybde C des in opsartyrico apud Athenaeum, Squillam. SquiIlae nomen Veneti,ut dictum est, Gib R' 'hae simpliciter tribuunt: Burdegalenses vero Crangs. Cammarum Romani olim speciem Cainminunam squillarum appellabant, ut placet Athenaeo: posteriores ad multa Crustata LO . quid oluti sta ij generis hoc nomen transtuleriint. Nam&Astacum fluviatilem sic nominant Itali, Romanα. vel potius Gammarum, & Gammarellam: & Squillam gibbam Massilienses Carambo- Astacus statum: Romani Gambarellam: &Iimiliter paruam fluviatilem,ut Bellonius scribit: quam alii Gambarozolam : Galli Prouinciales Caramotet ut Crangonem ijdem Caramote, quam Itali Gambaro di mare , vel Cammarugiam appellant. Germanich , inquit, Loographus, Squillas omnes Meerriebstein recie appellabimus, siue simpliciter, siue cum digerentia Sonder Scheren id est, sine sercipibus. Inferiores Germani & Frisi, de Mollandi Squillae speciein quandam paruam vocant Gamat, Gemata, Gemieri Gamnole. Gibbam, ut putat idem Zoographus: quam Bellonius Lutetiae Guerueite vocari ait: pro quo Die scribendum Guernette, ut a Germanis sumptum sit id nomen, non corruptum a Gallico Cheurette, ut ipse Bellonius putat: Licebit autem hoc etiam rei specie nomine abuti progenere, adiectis different ijs. Eliota Anglus Squillam inter- D pretatur a Schrympe: Zoographus ab Anglis accepit a Schrimpe speciem esse Squillae vel Cammari maiorem: di aliam minorem, quam vocant a Prata aut Erte contra, non enim satis meminit.

145쪽

GENUS, DIFFERENTIA, ADESCRIPTIO.

QU ILLAE, teste Aristotele, a Cancrario genere differunt, eo quod ..eaudam habeant i ab crustario vero , quod forcipe careant; idq; , quo- niam plures habeant pedes: eo namq; redundantia illa absumitur. Pe- des asti obtinent plures, quod magis ad nandu, quam ad ingrediendum .. sint suapte natura propensiores. Graece sic legitur. AI ώ x ἱδράσω

Lb. . de ut de ipse Gaza h alibi vertit , quod clim hoc in loco non conuenire putat Zoographus,pvir. p. s. afferens Locustas etiam forcipibus carere: quamobrem , inquit, Latine Atacarios finga Fmus licet, fallitur, Habent enim Locustae forcipes,quemadmodum suo loco ex multis i cis Aristotelis comprobauimus . Deinde baec verba ori νευς ωτπαιωσο ἰ πορ ι τι ατ α . h. .au ' inuer esse apparet t. legendumque; ἔπι πωwrmoram δειν οῦ νως- ripa . idcirco enim ' ' inquit plures pedes habent Squillae . quoniam ad incedendum magis, quλm natandum comparatae sunt. Hoc de res ipsa indicat, de versici Garae: de Michaelis Epheiij in sch lijs verba haec. -' δἰ λέγω εχus ἡῖ et ποδ- δια3 ά μα-,lege ἔ- vel ὀυμα μον. ut di Gaaa vertit, de ex sequentibus apparet -- aνη ς-μυτικά. R' νγ o

li, proo tu. . Rondeletius proprium Squillis esse scribit carere chelis, harumque vice brachia An ehel. maiora pedibus habere. E contra Bellonius nequaquam audiendos censet . qui λα, habeari. pibus carere Squillarum pedes existimant. Conciliari sorte possunt cum Aristotele eumqἰ insequente Rondeletio, ut, si hunc dicamus chelas proprie dictas, quales Astaci ante caeteros habent, Squillis negarer I bellonium vero pedes forcipatos simpliciter eis attribu re, non quod maiores di proprie dictas interius chelas hibeant. Indicae sane Squillae t e Hor . s. Aeliano in Gange fluuio chelas maximas habent. Color Squillis non semper idem. Geap. vix nam, Ut author est S Aristoteles, nigrescunt.vEre, postea albedinem suam recipiunt. Co Collat. nua etiam habent,eaque oppiano teste acuta, de in summo capite posita. Aelianus acui Cornua. um acutissimo triremis rostro similem . de Bauras, serrae modo habere ait: Rondeletius oppiani verba de Squillis suo aculeo lupos pisces interimentibus interpretatur peculiari H M.Lii. ter de gibbis. Nam quae minimae sun inquit,cornu carent. Crusta fiagili. ut ait A Plia, . nius, inclusis, oculi rieent. Locustis squillisque magna ex parte sub eodem murume oculi, to praeduri minent. Intestinum quoq; cis, veluti Locustis de Astacis , recta in caudam intestinu- finit, qui excrementa emittunt, & oua parium. Nunc pergam ad genera . Tria haec rγ' si censet ς Aelianus, ελ-- siue palustres. d. quae algis vectitatu ιπrem: et siue saxatiles. - =φ' quae tertiae sunt. Sunt hae partim a victu, partim a laco sumptae differentiae, a quo dc aliae Cimmisi, mari vae, aliae fluviatiles dici possim. Nam quem ego Aliacum fluuiatilem, de Cam,& squillae rum nuncupatu, alis Squillam fluviatilem vocant. Sisquaenam si inter eum Ganrarum patuae di- dc Squillam, praecipue minorem, cui alioqui quam alteri alicui generi similior est . di eramen . serentia,uos his verbis docuit Caesar Scali gen Sane, inquit, a Squilla parua Gammarustra Nit, pariun differt, si minus accurate consdores. Diligentius intuenti recognoscetur Gammari rostrata facies, Squillae mutua. Gammaro pedes duo priores, quibus pro manibus utitur, sercipati, Squillae unalbrmis: Squillς lamellae latiores, ipsa tota compressitor . squill in Iain prosequamur. Magnitudine quoq; disserunt: Sunt enim, de magnae ledae qu.. parua quaS Gambaretios in Italia vocant, dc maiores rursus non semper eadem magni-lM. tudine: sed oninium maxtrnae existunt Indicae, utpote Locustis maiores, Se Erma diue η Lib. I 6. la. Harum enim, teste S Aeliano, quae ex mari veniunt in Ganpem, Ercipes maximas de animia. habent de tangentibus asperae sunt,quae vero ex mari rubeo in Indum excidunt, laeues,a Vp dio habere spinas amasi e crustas, vel dorsa laeuia sed oblongos de implicatos ab eis dependentes cirros, Zc Ercipibus carere. Differunt itaq; hadisquillae Indicae non tantumi magnitudine, sed&sonria corporis totius. Cardanus autem fluviatiles a marinis sola His i. i. magnitudine differre asserit; sed stuuiatiles ubi coctae sunt. subfuluas eta. Aristoteles ut squillarum genera recenset, a Θας, licia est, gibbas,v Hlhcrangones vertit Garaa

de paruas

146쪽

De Crustatis. Lib. II. IJ

A & paritas quae nunquam maiores fiunt. Rondeletius species plures facit, quia ad tres superius pridictas referri non possunt omnes.Nam Squilla lata,quae tum caelata, tum glabra est: praeterea quae seme dicitur,nulli rectius. quam Squil larum generi attribui po- . test. vi postea explicabitur.Neotericorum doctiss. Caesar Scalis confusa admodu cum me τι videret Squillarum genera apud authores propter multitudinem, ea duo summa consti- 'tuit,ad quae non modo quae tradidit Aristoteles, sed quae etiam caeteri omnes recentiores doctissimε reduxit. Squillarum species, inquit. summae duae, una vulgari Gammam Gmilis. ab eo ijs discreta notis , quas supra ponebamus, sed maximae Astacum Muat magnitudine : alicubi etiam superat , quemadmoum scribit Athaenaeus. Vrsa haee est Aristotelis. Vbi enim porrecta iacet , ursi corium extensum repraesentat. Altera ab hac non nisi magnitudine differt,& linea metis quibusdam, quibus tessellatae lamellae pictae sunt. Haec est , ni Aristotelis . At enim angendo sibbam aeque utranq; habere in cauda CGgo At pinnas: hoc eas differre, quia in Crange media pinna lata sit, in Gibba vero, acuta, Se cunda Squillarum species tres continet modos quasi formarum quosdam. Vix enim alio, Iam magnitudine differunt. Omnes gibbae sunt, Idcirco a Philosopho dicuntur m ἰι. A mnes Locustae similiores, si frontis spectes cuspidem, quam supradictis Squillis. Ο- Squilla bnibus pinnata cauda pinnis latis, dempta media: est enim haec, uti dictum est, acuta. Ma- ba. xima in nostro hoc Oceano, minima etiam e Garum ma excipitur canistris: Ciuadam V, Dones ob exiguitatem vocant, id est avenam . pugillatim enim deuorant, sicut auenam veterinae. Haec etiam in mari agitat, nec rubescit cocta. Ab Adriaticis generis nomine dicitur. Mediae magnitudinis Gambarellus appellatus ab Istris. Haec Scaliger, quem putat Zoographus per Cransen RondeIetii Squillam caelatam intelligere. quam autem mediae magnitudinis Gambarellum ab Istris nuncupatum scribit, Gibbam dici alijs si pliciter . Itali quidam etiam minimam Gambuellum vocant. Praeter praedictas Squillarum Species Mantis est Rondelet ij. Item n uos siue Squillula Conchis quibusdam inhabitare scilita, de qua inter Cancellas. vii etiam de ea quam αρον Aristoteles, Gara Squillam parium vocat.

IARTIM in dulcibus aquis, partim in marinis ac salsis degunt: aliaeque in locis palustribus, quas ἐλώουρ nominat Aelianus, aliae prope saxa, ut quae petraeae ob id dictae sunt.' Oppianus.

-- In sexti histrant cWsis, ct pa a cavum. E t quia imos frequentant scopulos, ubi multa sunt Conchylia, inde Horatius.

Murenς enim eadem loca amant, ut autor est, oppianus. In mari rubro,inquit The phrastus, distractis lapidibus intus innati apparent pisciculi, & Squillae & alia quaedam animalia: quamquam existimo non vivos pisces in hisce saxis apparere, sed tantum eo. rum imagines, ut in alijs quibusdam saxis diffractis diuersas rerum effgies in meo m saeo licet conspicere ,& inter alia Chamam tam perfecte innatam saxo, ut quis eam arte sculptam iuraret. Quocirca de histe figuris in saxis naturaliter insculptis intelligenda est haec Theoprasi sententia Maiores Squillae profundiora amat loca, minores magis prope litora degunt. Indicum mare prope Gangem maximas sit, quas supra deseripsimus D ex Aeliano. Abundat Oceanus Germanicus, ac Gallicus Squillis, quanquam non, tam magnis, &nostra maria Tyrrhenum &Adriaticum. Magnas circa Ialam relebrat A chestratus parandi obsonij ingeniosus artifex, sed eiusmodi multas in Macedonia, de

Quae se vertit Iacobus Desectampius t

Locusqviam mvsκ dictus suit quod ibi muli reperirentur Squillae. Vivunt ostrem ruin camina. - talianus quasdam algis vesci prodidit.

In saxis varias esse si

147쪽

CAPIENDI RATIO.

SQ V ILL is inescandis vitulinum sel cum farina oleo & aqua misce, & placentulas facito: quibus tandem in escam uteris: ex eodem etiain pharmaco mandens, in spuito in aquam, piscibusque frueris: Tarantinus.

ANTIPATHIA. NATURA.

v Μ labrace perpetuum gerunt bellum, ut autor est Gaudentius M la. Eduntur a Phycide, de lupo, consa cuius astucias& voracitat mnatura ipsas muniuit pari sagacitate, ut eum vincant. testatur id Aeli nus his verbis: Lupus piscisa Squillis superatur quanquam piscium ri sita dicam maxima vorago cst. Lupi igitur cum circa paludes maris d gant, Squillis quoque palustribus insidiantur. Sunt entin trium x rum: aliae palustres, aliae quae algis victitant,& tertiae saxa illas. Porto cum seipsas viis 'cisci Squillae non queunt. pio ultione extremunt spirituin in vietoria offundere nondu- bitant. Equidem carum astucias & si audes non grauabor narrare. Cum se inrerceptas Vst ntiniat, lastigium quod eminet a capite, quodque simile est acutissimo triremis rostro, atque in summa partesccturas habet, modo serrulae uncinatae, hoc inquam animosae illae Vbestioli cum incurruarint, summa laeuitate saliunt,& tanquam saltatorium versanto hein. Lupus ore maxime hiante, atque imminenti, quae est pelle tenera & molli, Squi lam ex lalsitudine viribus desidiam comprehendit,atque prandium fore arbitratur.Squil 'Ia primem in gutturis laxitate saltat, post aculeos in miserum venatorem defigit. huie 'interiora exulcerantur, tumescentiaq; plurimum sanguinis mittunt, deinde iusi atione VLupum interficiens, interficitur. I etigit haec eadem Philes hisce suis lambis. Λαβ ιξ δ πυδὸν ex-- ω ias sine ἄμ- . - '--ἰ βλέπιεν.

SEXUS, COITUS, PARTVS.

A R IB V S sane prae laminis propria in pectoris earne bina quaedam '

candicantia constant, discreta a caeteris partibus colore Brmaque prin Vinii fbidi Sepiatum proxima: verum haec torta in vetiginem more Bu 'cinorum papaueris, quorum origo ab acetabulis, quae subdita pedib. V MuisIimis ordinantur. Caro irras squoq; est colore sanguinis rubra, & Vraetu lenis, nec similis carni. Ab hoc pectori anfractus alter strue cmea, classitudine lineae se porrigit: sub quo quςdam arenae conditioni simi Ita, seminigcui tali accommodata intestino adnectistur. haec in mare. I oemina autem ovum rubi- dum parit m branaque obuolunam praetenui, ventri, laterique viriq; intestini ann HIR. e. Aum, atque ad carnem usque adhaerens . Haec omnia η Aristoteles deSquillis proculdu- ρον. bri,qua uis quida locu liunc diligenti egere consideratione censeant. Nam ante haec vπ- ροha dixerat, Squillas ouum clauicula'; simili modo, quo alia Crustata, habere. Coeunt 'quoq; eodem modo quo Gammari & Locustae. Plinius ore coire Squillas divine videtur. hi: ii dum inquit, Reliqua Mollium tergis supple coeunt ut canest item Loeunae de uilla, Mis. . Cancri ore. Hic in multis codicibus post Cancri ponitur perperam vimula. Et rectius ''stitie is, etiam post Squilis ponetur punctuin. Quocirca sic legerem. t tem 1 oculis, de Squillae. UCancri ore. ut post Squillae puncto claudatur periodus. Na quod ore coean incri postea 'mist . i. e. probabimus, Nunc vero re is coire Locustas squilla'; ut canes&aliae quadrupedes. ' γέ in his ' Aristotelis verbis fit manifestium Genera. inquit, crusta operta in Locustae,Gai - mari,

148쪽

De Crustillic Lib. II. I l

8 mari, Squillae, &huiusmodi reliqua more quadrupedum retro mingentium meunt scilicet ut scemina caudam supinam exponat. mas suam superponat, & applicet. Oiseo solent ineunte vere iuxta terram. Iam enim coitus omnium id genus exploratus ea .an terdum etiam eum ficus maturescunt coire incipiunt.Hoc eodem modo Gammari qum, ii &Squillae coeunt.

DE NOMINATA.

IM IN V TIU A Uoeula Κανιδα is hoc est parua Squilla, extat apud , Anaxandridem in Licurgo. ubi irridetur quispiam diminuti uis eiulis

Scylla, siue uilla derivari, quanquam Gaza paruam squillam interpretetur, ovμt enim Graecum est , Squilla & Scylla Latinum.

PROVERBI A.

SEX ILLA rubicundior 6si, prouerbium est apud Iunium de admodum rubentibus. An andrides in Cercide liue Cercio. . . . - G- ω καρῖδος ἐπτων σ ἀπαγνω. Vertunt: Assa Squilla rubentiorem tere .

EPITHETA.

N Eupolidis verse,qui citatus est ab Athenco hoc modo:

πνων ' ri troerest καρπει μαBMr,m, author Elimologici . νης interpretatur , ideae coriaceae. Mentior tamen libentius Μ-Ι alecham pio.qui ad colorem resert,hunc versum Eupolidis iic vertens. quiu. F.eiam sissens Squilia p. ica . ΛNam μὰ ita apud veteres aiunt ealaei phoenicei genus fuisse, hoc est colore assam S illam reserens. Et paulo post hunc versum Eupolid1s, apud eundem Athaenaeum, Misiδu-dicuntur ab Epicharmo, vel ut in epitome Eustallil leg,-tur Muέες μνώεαν, puniceae Squillae. Oppiano dicuntur oλιγαι, paruae, dimphroni vero λώ e , hoc est,sormosae, rubrae, leuiter hiri tae , nimirum propter multitudinem pedum, qui tamen in ali 1squibusdam laruit accis ai-peri non sunt. Καώπυλαν dictae etiam Epicharmo & Ataroti . hoc est curuae; incuruan-' tur enim ficile,& hibbosae evadunt: Quapropter Mic &-Eubulus appellavit. Ex his quaedam,etsi non omnibus, tamen plaerisq; Squillarum generibus, conueniunt.

V S V S IN CIBIS.

PV D Antiquos mensis quidem apponebantur Squillae, ut ex hoc E polis in Capris constat:

Videntum: fuisse in picti Lunde' Plinius Secundus in Epistola qua L. λι. o G -Iolaonariat villae Laurentis amoenitatem dccommoda, inquit: Mare i . non sane pretiosis piscibus abundat: soleas tamen& Squillas maximas suggerit.'Et Iuuc sain. 1.., nisi, tanquam pretiosum piscem nominδx sς'μ' vij b.

149쪽

Tempe a iuenitum

is ire επ.m tingo disendas μανe tincem . . Ex δενι- domιno Spulti, sir quibus undii Arax spa M, ua deum t conui-a eauda. Iouius quidem hos versus citans: Ego, inquit, putauerim Iuvenalem Crustaceorum n mina confudisse, voluisseq; intelligere pro Squilla Locustam aut Leonem, qui dominis apponi consueuerint: culus Zoographus sentcntiam non approbat, quod Squillae in deliciss nraeserantur Crustatis caeteris omnibus, praesertim Locustis & Astacis, & Rondeletio teste salubriores habeantur longeq; delicatiores. Declarauit hoc Apitius, quem scribunt in Africam profectum Squillarum prςgrandium caussa : cuinq; ibidem paruas tantummodo reperisset reuertisse subito, nec terram attigisse . Alis de Archestrato id narrant 1 sed Suidas& Athensus de Apitio, cuius verba nam Suidae deprauata sint& ex Deipnosophista mutuata placet adscribere. Iiberis saeculo vixit Apicius, vir ditissimus is luxu solutus, a quo complura placentarum genera Apicia nominant. Multas numnam is rum cum ille myriadas profudisset ventris & gulae caulla, Minturnis quae ciuitas est Cam- ispaniae, ut plurimum degens, Squillis vcscebatur magno Cmptis, quae illic nascentes, di ντ maximas Smyrnaeas ,& Astacos Alexandrinos amplitudine vincebant. Cum in Africa Fvallae inusitataeq: magnitudinis audisset reperiti, continuo, ne cxpectato quidem unico is die, illo naui piosectus, multaq; incommoda navigationis pcrpessus, ut propius ad oram me ius regionis accessit , priusquam naui exiliret aduciaturum enim rumor in ea piovincia s. percrebuerat piscatores ad cius nauem contendorunt, & quam maximas obtulerunt is Squillas quibus conspectis, num maiores haberct Ic rcutietatus,cum Iac gassent illis gran- diores quas aduexissent usquam in eo mari gigni, Minturnensium recordatus, guberna, satorem iussit eadem via Italiam repetere, priusquam ad terram appulissit. Haec ille. P. Gal- ν, Ionii gula in Squilla&acipensere decumano notatura Lucilio in Satyra ad Lapathum avcrsub aut cara eius perquam lepidi hi sunt Latius practire se rectoophos: russa verὸ, O Publi greges Galloni, es homo mίρν, inquit;

Hodie quoq; apud omnes sere gentes principum conuiuijs apponuntur,& inter lautissimos ac irobilissimos cibos; Elixantur minores , &cum aceto comedunturi friguntur se etiam cum oleo in sartagine, serina prius aspersa. Sotades Comicus apud Athaeneum:

Eas omnes

Assabantur olim maiores, & ut arbitror, in ficus soliis inuoluebantur. Nam sie Ananius vel Aeanius apud Athaeneum. Tῶν ιζ αρπον καρὶς εκ συκώαe φόω.ου tuos ἐδείων , χωμρci Umπωρο- κρέας, .i. Bon iu Optimu cst Squilla ex ficus folio, &suaue odere hyeme atq; aut uno carne. ischia descripsimus supr.i in Camaro & Astaco.Squillae alicuius sunt caliditatis participes: difficultur concoquuntur,stomacho nocent & Veneris deinsiderium mouent, ut ait Simeon Seilii. Aetius in curatione colici affectus a frigidis, &pituitosis humoribus, Squillam inter Crustata omnia minime noxiam esse scribit. Tralliano quoq . commendantur in colico affectu. Apud Athenaeum alicubi rari: ἐυ-λoeIegituri Zoographus mauult legere καῖς : quatiuam & ridein piscem ese sciat, sed si cior his est & aluo mouendae minus aptus existimatur. Iuliduni piscium saxatilium, uinquit Aelianus, os veneno resertum est: di quemcunq; piscem degustaverunt, inhabilem ad edendum, perniciosumq; ei qui postea guilauerit,esticiunt. Piscatores cum Squil lam quam media ex parte Iulides exedissent, de confecissent . sine ullo precio parabi- lem offendissent, eamq; inopia prcssi gustam aggresii essent, illorum aluos vehentem

res cruciatus exceperunt. . in

150쪽

De Crustatis. Lib. II. I I

v s v s IN MEDICINA,

ET ALIIS.

EN ERIS desiderium exeitare dicuntur, quod in activa qualitate non exuperent, in passiua humidum praeualeat. Laudantur di ad mulierum conceptus,ac si peculiari quodam munere valeant, ut scribit Simeon Seis thi. Graece legitur: Σαυεογυm δ' esι ἰ--ι πώς et γωλα ιῖν Mu - . Ad generationem, inquit Cardanus. valet piscis qui Squilla vocatur, quod mihi quandoq; successit. Oportet autem remota esse impedimenta,& purgatum etiam corpus & uterum. Hesticis etiam & a morbo extenuatis, exi mi e prodesse.si aqua hordei ablutae in carnium iustulo coquantur: idem prodit. Conum niunt item stomachicis. in legitur apud Galenum. Aiunt tritas & particesae impositas, B in qua cuspis sagittae, vel spinae infixa sit, naturali quadam attrahendi vi eam educere. In quibusdam locis tantae nascuntur, ut prope spithainam, hoc est palmum Excedant, quae quidem alijs ad haec reinedia sunt efficatiores teste Simeone Sethi;qui etiam tritas& cum Oxymesi temtas lumbricos & tineas educere author est. Quocirca apud Gai na,vbi in quibusdam codicibus legebatur κανειρὶς trita&cum radice bryonis pota Iumbricos educit, rectius legitur a Is in vulgatis codicibus. hoc est Squilla. Caris marina teste Κiranide, circumligata Scorpionis ictum sanat. Qiuod si supra perscriptum Io. cum scribas Caris, citius tollitur dolor. Si quis vero stulpserit Carida in lapide achate .&Sesserit in annulo, nunquam percutietur a Scorpione. Squillas marinas aliqui aia miscent escae ad mugiles capiendos. Si marini & sinatiles pisces. inquit Horentinus, in piscinis alantur, in cibum eis iniicere oportet Carides, gobios di fi lia. virula piscis squilla vivente esca decipitur, quod sic recinit i Oppianus: Experiens iniscator hamum S Oiliam eonfigit ιηι

Lupus piscis inescatur per Squillam,ut idem tradidit.

Ad Hectica

DE SQVILLA LATA. SIVE VRSA.

Cap. X.

pinos Visus, aut Ursa animal quadrupes serum, hyberVrirm mensium sora visit, qu4no pinguelcens: cuius naturam Iatissime prosecutus est ' Plinius: Est prae- diu νει. terea sic dictum signum caeleste, quod Latini septentrionem dicimus i simi sib.8 .e. ι .litudine septem boum iugum subeuntium: Graecorum nonnulli visus silviuidest plaustrum, quod plaustrorum similitudinem reserat . Eustathius di- llisto. Et Ela Vrsam fuisse filiam Lycaonis, nomine Calisto. eainq, ob amoris cli Ioue commercia 1 Iunone in Ursam conuersam , atq; a Diana iaculo consectam,a Ioue eius miserto in. astra relatam. Aliter fabulam hanc narrant Theon Arati interpres,& Hesiodi scoliastes, quos lector per otium considat. Duae autem sunt Vrst; maior helice. minor cynosura. appellatur. Accipitur etiam Adurin, pro parte orbis septentrionali apud Herodotum.

SEARCH

MENU NAVIGATION