장음표시 사용
91쪽
carem,& ore in doνδε et caeteris vero cunctis partib-externis & internis 'omnino similis esset primo seneri, eum marem csse iudicauit, fit prim Ioco descriptum ab eo. Deminam : quod in ea simile quid Polyporum Ouis reperiretur. Esse autem in hoc genere marem 6e Deminam testis est. ' Plinius : Grauidae, inquit, si omnino adspexerint seminam ex Oogeneis re cuntaxat, statim nausea & redundatione stomachi vitium fatentur, ae deinde a m '' tum iaciunt. Remedio est mas ob id induratus sale,ut in brachialibus habeant.
N contabescentes, quia nulla medieorum operestitui possunt , dici poterit quorundam sententia, Edis Leporem marinum. Amepsias apud ' Athenaeum in Parco: Λαγιδε σα die, πῖθι ἀν Θαλάρσον, Tu qui hac emtuuam, bde Leporem marinam. annotate inlectampio sic vinum bibe, ut posthac semper fastidias, quae με expin ario non placet. Nam ad taedium vini inserendum solummod6. antiquos suisse usos L pore marino non arbitror; quod nimis ingens sit venenum, ut postea ex variis author us pro vitura scires puto eo versu mortem diram imprecari.
v I marinum Leporem pingunt,inquit Pierius Valerianus, humano tactu digito mihi videntur significare voIuisse. vel hominem minima de causa exanimatum: quandoquidem serunt eum qui non modo digito. verum ctiam virga L porem marinum attigerit, quam primum exanimascere, nisi promptuarium sit remedium etiam mori. Vel mutua damna ex eadem piactura libet interpretari cnani hieroglyphicum hoe apud veteres non inirent quia hum, HBus attactus Lepori etiam exitialis in Indico praesertim mari: haec Pierius.
E R se tritus,aut cum marina Vrtica illitus teste Dioscoride rapiti os euestit. Κ1ranides:Solutus inquit,&inunctus praeuulsos pilos palpebrarum nori sinit renasci. Galenus etiam Lepore marino aliquos usos fuisse scribit perdendi pilos gratia. Et φ Crito apud eundem psilotris admiscuit Pliniust psilotrum ait esse,vel sanguine, vel felle, vel in oIeo neratu. Alii oleo ideo
Tms GR pDm in Eum isticis; sanguinem recentem ad idem inungit. Vtendi mali dutu dilucide exponit Marcellus Empyricus cunisit:Leporem marin m et eius sangi l
92쪽
a nem eum ino terer atq; ex eo vulsorum de oculis pilorum Iora frequenter perunge: post quod, & si renascentur, pili molliores erunt :qvibus iterum euulsis supradicium medica' Ad isti, men hiducitur, tum vero non renascentur. Archigenes apud Galenum ad agylopM .nae tomentum cum sanguine marini Leporis tinctuni indit. Plinius aduersus strumab lam Ad striinis, dat: Pungi, inquit, piscis eius qui rana in mari appellatur,olsculo de cauda, ita ut non vulneret, prodest. Idem seciendum quotidie donec percurentur. iEadem vis cst pastinacae radM,& lepore marino imposito, ita ut celeriter remoueatur. Marini Lepores oleo veteri iniecti benefaciunt discutiendis strum is, sed cum ipso oleo' in plumbeo pyxide incluta et quam diebus quadraginta diligenter alligatam oportet haberi. postea ex eo pinnula obli nendae sunt strumae, tu perq; eas pellis lanata non nimium t Usa, WMndi gratia imponen-
da est . praecipi alitein oportet ne quis hoc medicamento manus inquinet , aut inquinatas, a quam bene eluerit, ad os referat, Marcellus Empyricus. Iubent & Lepore marino hapodagram fricati teste Plinio: ex quo &hoc quidam citati languis eius di fel moleoti contra carbunculos valet. Leporis mar. languis,inquit Avicenna, est calidus pur.
necati contra carbundylses valet. Leporis mar. sanguis, inquit Avicenna, est calidus purpans morphaeam & pannum: Nput cius adustum gznerat pilos in sopccia , propriς cum B adipe v Ii,& in ruria valdε: cum autem ex eo fit emplastrum sicut est abradit pilos . Abltergit visum more emplastri superpositum, o sicut collyrium: haec ille, qui praecedenti etiam capite M.Lepore rei restii sic scripseranSanguis eius expurgat pannuitu de cinis capitis cius remedium cst utile aduersus alopeciam de proprie.marini: sed hoc videtur Loograpbo Echinis magis conuenire: nempe ut Echinus marinus eiseatior sit contra alopecia quatri terrestri sedi forsant x diuersis amin xl ibus remedia in unum miscuit Avicenna. Cinis I poris inarini in palpebris pilos inutiles euulsos coluber, ad quem usuin utilissimi minimi, ut author est Plinius. A lbertus cinerem an aqua potum aduersus eiusdem venenum & r hetae celebrat . Apud 4 Galenum uuer Asclepiadae oculares compostiones Atatur Di Dee-μny iij Milese ad pii 's palpebrarum pungentes hoc repa Gium: taporem marinum mng MIG.4ά. Iino nouo urun,&cinerem tritum rici rum sanguine excipito, dc reposito vicorno prixide utitor, c uulsi antea pilis. Enterocelae lapiis illinitur tritus eum melle. V Vottouus ex Plinio, tanquam de Lepore marino, cui Plinius id de terrestri scripserit.
VAT 1l IV M animalium pauca admodum venenosi seperiuntur quod in humore degant, qui veneno contrarius pile silet ut plurimum. Sed inter eaquet venenui' liabet nul Iu Lepore marino i stilentius. Cytera enim parte tantum at ua vepenum continant, ut Araneus plicis iui spinis tant modo fit habet, de pastinaca maritia in radi , cum Lepus in toto corpore id habeat, quavis sint qui & huic tanta in in selle continoe i pilistent.Titus Imperator a fratre Domitiano L poris marini veneno enecatus suille dicitur: cum enim oraculum consuleret, ae quaeryci, quo morsis geliere obiturus esset, res n- sum fuit, Vlyssis modo periturum νητὸς Θαλασσηe . Sed , lyses pastinacae ictu perij t. Titus post inorteii, patris cum regnasset a marino Letare interfectus est. Is autem piis scis sui ait ' Philostratus humores quosdam occultos habet mortiferos supra omnia venena. 9uxinari terram nascutitur. Et Neronem hunc ipsum piscem epulis miscuisse quandisq; tradunt, aduersus homines sibi inimicillimos Domit mus autem hoc eodbm comtra Titum statrem usus suils putatur, quod graue molestamq; tibi vularetur, sines cumstatre hesi lino benistam: viro imper re..io. ZctuS. ' .,Tοῦτος δέ Θνη-ὲ λαγώ των Θαλασα
uu autem moritur cum come t Lepares mannm.
Eundem Domitialium praetet Titum, es os quoq; e inedio sustulisseeodem veneno rei runt . Quocirca Hegesinor Delphus, reserepte Athenaeo, iά Art ifijs Dianae sacris mullum inter caetera gestari ριφερεθα ὶ ait, eo, quod uideatur Lepores arilios, homini l halea magno cum studio venari do onsumere: vipiscis inagna hominum utilitate Venator Deae etiam venatricii onsacrareriir . ' Plutarchus vero, mystae inquit Eleusini nullum venerantur quod talis : 'eodonque Iunonis Argivae antista honoris gratia ab irru
nen Nam i a porem marinum qui homini est lethalis, maxime interiaciutu de contumunt mulli. Ideoq; ut humanis de salutaribus a mallibus pascitur. Aelianus vel ob hanc caussam Eleusiue sacris initiatis sacrum fuisse Mullum piaeem habitum putat,vel quod ter a no pareret. Caeterv in Multu eo animali pestisero vesci Plinius nobis testatum reliquit: vckitur, inquit, eoί Lepore riuo vnua tantum animalium,ut non Iuttacat, Hullus pi-
93쪽
scisi tenerescit endri tantum &ingratior viliorq; fit. In Mulloautem eremis rimes ms Axime commendatur. Sed i Athenaeus etiam scarum Lepores maritios venati, iisq; pasci tradit. Non sunt, inquit Plinius,minum mira quae de Lepore marino triduntur. Venenum est alijs in potu aut cibo datus, uiis etiam visu. Si quidem grauidae si omnino aspexerint
sceminam ex eo genere duntaxat, statim nausea & redundatione vitium latentur, ac de inde abortum faciunt. Remedio est mas induratus sale, ut in brachialibus hibeant, ea dem res in mari di tactu quidem nocet. 6c paulo post tradit contra in India cum vel in mari tangitur, humano digito, mo i, ait enim: In India assirmant non evi inuentem , musicemq; ibi hominem illi pro veneno esse, ac vel digito omnino in mari tactum moti: esse aut m ampliorem multo, sicut & reliqua animalia. Et alio loco. Lepus ali,dirum &vene' natum animal, in Indico mari etiam tactu pestilens, vomitum dissolorineinq; protinua creat. H uc reser ea quae superius de Lepore magni maris incola allata sunt. Ide aut hordem qui in mediterraneo habitat, potum non semper mortifersi esset quandoq; enim Ormina, de molestissimos dolores in ventre eκcitare his verbis scriptum reliquit: Lepus marianus mortem saepe inscrt, aut si nihil aliud, ventrem acerbissimis doloribus torqlret:quod repetit sere Aelianus l. r. 3.Lepus marinus inquit sium plus tarpenumero mortem imu' lit; ventris saltem dolores excitauit. Gyllius addit; partum abigit, immachum dissoluit
esse puto, nisi qui aspicit, vicinus fiactus tetrum Leporis odorem ac virulentiam mariti etiam hauriat, quomodo di mulieres abortire etiam posse censendum est. Ital& Rond letius marinum Leporem sibi alia sum Odore suo naul :n altantibus excitasse, hac narrarhistoria : Cum ego , inquit , piscium naturae varietatisq; cognoscendae studiosi mus. piscatorium lorum frequenter inuiserem, cuintis piscatores proposito prςmio allectit certa tim ad mc si quid rari aut noui in mali capelant, vel in littus eiectum reperirent, ad me deserrent: ecce pistator Legorem marinum cum aphyis de Loliginibusin faucibus Mal-guri .inis c plum, minquam a se aliasante visum, aspectu foedo, odore tetro; betae Ela sanuolutum mihi offerti quem cum diligenti iis contemplarer, mihi Multisq; , qui una m cum crant,naus in mouit Sed ne hac quidem si piscis in f casions uocatus , dissecalxam, partcsq, Omnes intcrnas cimabar: quum ipteruenit mulimquesam de mariti mo bo me consuit Wa,cui quum ad dissectioncna attentior statim noo responti em, qdor piscisq; conspicius vomitum dissolutionemq; ventriculi protinus ereavit&dEventris dolo- re erat autem grauida grauiter quaeri coepit, ut iam abortus timen ius seret: quem adstringentibus emplastris ad retinendum scutum ventri lumbisq; admotis prohibui, di ut aliquetot dies Cancris vesceretur,consului. Pt rm si sunt huiusce rei locupletissimi tesses. viri boni &s ludiosi, qui ea quae dixi symptoimata&in se,&in glauida experti sunt, & vindi runt ut omnino ex his,quae de Lepore marino veterum litteris prodita sunt, huic nostros Lepori competere experientia docuerit, Hactenus Rondoletius, qui & tertium quodddescripsis genus, splendore diutius inspectantibus dolorem oculorum capitisq; adferre in seipso expertus est. Reliquum est vide accidentibus dicassius quae post venitn assumptu insequuntur. Id natura manis te eatidia est di arrodens, Bemit iureadem edetestatur, quae ex cantharidum potucuentro produnt aut hares: sed nKomnino ita elle subinde pates,m omi bit. Primum gustu & odore deprΨbenditur, quiarisculentus quidam & υἰrose sapor
ilex lepo- eis percipitur, ut scribit Dioscorides o Minim hiaua Θυαμω.υωδαν, ubi mare matina . te vertunt, piscium virus olem. Nam Aetius edis 1 habet : Lepus marinus, inquit , repetitur sere inter LOIigines, animal paruum, vir sum odorem habensrhamitaturalitem z -
mcdonicis apor incite similis piscibiis virosus. Et Scriboniu4 Largus ait eius gustum non ablimitem diis illotis piscibus,mit etiam putentibu .sedanis omnes siniis Nicanda;
94쪽
I autem in ventricuIo de intestinis hoe venenum sedem figit naturalem illarum partiuoeconomiam turbat, doloresq; varios excitat: Primum enim teste Dioscoride aluus dolore assieitur: & ut scribit Aetius, color corporis ad arquati similitudinem permutatur, deinde plumbcus redditur cum faciei tumore: incenduntur autem pedum plantat & pudendii tumetactum cohibet urinae etasionem. Progrediente vero malo aegri etiam coerulei col ris lotium t ρον Θαλδεσαν, violacea urinam, Avicennae interpresὶ emingunt, quandoq;
etiam sanguinolentum t deinde nauseabundi facti biliosa vomunt sanguine permista . &piscium loturam olentia. Exudat item raveolentia & omne piscis genus auersantur prPter Cancrum. Qui sumpserunt, inquit Scribonius Largus, Leporem marinum, stomacho vesic : adficiunturi ita ut urinam quidem dissiculter,&cum dolore, purpureiq; coloris reddant. Stomacho item tento & dolenti sunt,auersoq; ab omni esca, praecipue pisce. Nauseant praeterea & subinde reijciunt spumolat interdum biliosa & sanguinolenta, & inaxime cum simulauit aut nominauit aliquis piscem. In sumnis litoris pusilli fluctus videmtur subinde audire is oculi eomni ulcerantur, gens inflantur: coloris mali vel plumbei
fiunt: minutatimq; per tabem quasi phthisici consumuntur. His adnumerat h Avicenna hω. .iae. B constrictione anhelitus & difficultatem, rubidinem oculorum,tusti in siccam, sputum san- s. trau. a. guinis,lcterum & angustiam, dolorem renum, excrementum alui violaceum, quandoqi pit. 4. mucossi, ructus piscosos cu salsedine. Addit praeterea plure , qui evadunt in plithisin incidere:Plurima horuat a, maxima symptomata vetustissimus poeta cisiectitur his versibus. iri Ar il Τῖν και opsae ιδμ' εμιχλου πραμε γέ is pharm.
crementa manem, tenebroso lumina usu Catigans, liquida aseunt in corpore carnes: Nausta adest tameι abacutis,ta , eate cunι r '; eauis oculis, res utata rubore L pare inciero Nemq; urina moratur. ua nunc purpureo, nunc sanguineo esse colore Cernιιών i orquemcunq; υiden contemnere piscemi Flu auersans , is qualiaet aequoris ager.
Quibus autem ex epoto Lepore moliendum eit,i; totidem diebus mori situr quot vix erat Lepus, quam uis incerti temporis veneficium esse author est Licinius Macer apud Pliniu. I., i. e. i. Hic non praetereunda est a doctissimis vitis agitata questio, num Lepus marinus laedat An peeulia Peculiariter pulmones: Id enim scripsit Galenus non unldo in loco, ut libro de Theriaca riter pulmo ad Pilonem. Quaedam, inquit, inueniuntur, quae corporis partes quasdam peculiariter lae nca ista dunt: Lepus enim marinus pulmonem ulcerat. & libro primo de compositione medicamentorum secundum genera statim ab initio sophistis eos cauillantibus, qui de medicari mentis scripserunt quae certas corporis paries vel laedunt, vel iuuant, respondet: At hoc Α' cauillum. inquit, eos qui ita iocantur,arguit facultatis medicamentorum adeo esse imperitos , ut pulmonem solum ex omnibus corporis partibus fi Lepore marino exulcerari ignorent. C tra Rondeletius fatetur quidem esset dedicamenta, qua certis quibusdam partibus vel prosint vel obsint; non tamen veritati consentaneum esse putat, tolum pulmone a Lepore marino Iςdi. Na, inquit, Paulus Aegineta,& Aetius,qui omnia sere sua ex Galeno transtulerunt.veneni huius grauia ae saeuia symptomata variis in partibus tradiderunt,de peculiari pulmonis Llius affectu,ne verbum quidem. Dioscorides etiam ae Plinius quanta sit eiusdem veneni pernietes satis suse declarant .at quod soli pulmoni noxam inserat,non dicunt. Non solum itaq; sententiis omniu qui de Lepore marino scripserunt, sed etiam experientiae aduersatur Galenus.Clarissimus medicus Iohannes Corrhaeus Nicandri egregius interpres, eum videret poetam hunc eius rei non meminisse, ut Galenum cum eo dialijs conciliaret. certa quaedam adcidentia quae poeta post huius veneni haustu sup ruenire scribit, a Lepore marino ortum trahere autumat. Maxime, cum Nicander
dicat carnes tabestere sensim&paulo post.
95쪽
hς annotanCorpus nutriri desinit,vel quod a Lepore humores non possit sibI assimilare Vel propterea quod pulmones malo quodam Leporini veneni occulto tandem exulcerentur , unde febris & tabes fiunt: quod quidem ulcerati pulmonis malum Nicander apem te indicauit , scribens genas rubescere. & velut roseo eolore pietas videri: hoe enim fit humorum in pulmonibus putrescentium calore in faciem sublato. Et sine ita est,ut scribit Gorrhaeus. Non enim ut huic respondet Rondeletiusaliorum morborum symptoma-ttin q; communis nota est genarum rubor, sed pathognomonicum signum Leporis marini assumpti, si alia quae supra Nicander retulit,signa adfuerint. Sed de his satis: Ad remedia alexipharmaca nos conferamus, quorum non paucus est numerus. Sed ante omnia prospiciendum corpori purgantibus medicamentis. ut si non omne venenum,saltem in dica cius quantitas per aluum evacuetur, visq; veneni compescatur. & a partibus pi inciapibus cordiq; vicinis reuellatur. Idcirco Nicander in principio curationis propinat hebicboli radicem,& Iuccum scammoneae:ait enim iΤῖν με, ira ἄ- π όσιν ἐμεμ , F
Premtiola mali ut comessas Harmaco pscu. Notandum est hoc in loco Nicandri quosdam diis. Misis exponere nigrum & cruentum. Certe Dioscorides i iigrum veratrum praescribit:& Avicenna. Cum autem ad in nit dira se- ἰὼ cundus,inquit,excitationis accidentium di quiescunt, fiant ei pitulae de helleboro nigro, indi scammonio& agari ocum succo liquiritiae-tragacantho partibus ςqualibus,inde CX- ,, hibeatur drachma vel paulo plus cum i ulcip. Niciari Scnoliaste, ad ea verba poetae Tων
ην, συν pro φακηκα . Uidetur enim potus hellebori in Phocide mentus lubet autem egro G lari potum hellebori aut Scammonis, ut ventris fluxu excernaturα. disperdatur venensi. ς ηεσσαν ver o dixit nigri veratri potionem. Dio rides cum inuet data decoctum maluae aut cyclamini radicem cum vino ν εῖοι , . --, -' σκημμε ας μου. id est, hel Lboti nigri aut Scammonij liquore, non expressit pondus. ut vel Mitu in ead mpzriodo uti cum acusativo construatur. vel cum genitivo. partem inlicet rei significante quod usitatum est Graecis. Ruellius & alij pondus explesserunt nempe drachmam utriusque,sed in stammonio apparetaumium. Lac dei de propitiaqdum erit. Atininum laudat
y Plinius de asininum i c & equi vi bubuluinque priuatim sis qui marinum Leporem
hauserui, auxiliari stribu . Scribonius i argiis pi aeteribit etiam lac muliebre. Dantur haec lactis genera vel per se vel eum uicti aut pallo ivoli, te. Lactis loco potent dari continis decoctum malua tam radicis quani figi runt: quod etiam magnam aduersus hoc veneni . . genus vim obunci; i istaininati ines chilia e pulici iones Leporis marini mitigat non aliter irquitu lac ipsum: idcirco subdidit hunc versuiu m=ficitatum Nicandor
Scribonius Lainus, prodest, inquit, demesuaesti hirio bene uncta &Ialsa. Avicenna ait riuuant S coliculi maluae,& iolia .iltheae recentia elixata, alias semen althea recens elix tum: Plinius, ibita ait, A ltheae cum radice sua decoctae Leporis marini venena rcsti suunt:& ut quida dicunt si vomat Rr. Aetius positae cum mulso potu aut decoctum maluae confestim vomere iubet. Deinde radicis cyclamini tritae dat drachmas quatuor cum vino diluto,aut veratri nigri drachniam unam: avt-atrunoniae strupulos duis cran bubulo lacte veI aqua mulsa. Aegineta n cycla ini sed peucedani radicem e vino prupinat: lae psu toti librariorum. Nam Dio rides, deeyelamimagens radicem eius contra venena, praeseriim Leporis marini e vino tibi Meet. Lepoti marinoaduersatur de e laminos, ' Plinius. Extat apud Zoosraphum codex manu riptus Graecus in M'ma, DIOstori.
96쪽
di attributus: hic lae muliebre laudat, di veratrum album: neq; enim, inquit, metuendus δε est ab eo vomitus. I uuat ab initio urina humana quoq; pota de vomitu reddita.δ,- a 3Θα - . π- - 'ε ξεραῖα Avicenna etiam hane urinam eidem malo prodeste tradit. Resiana item cedri ex vino oboli pondere sumpta alexipharmaci naturam praestat. Nicander.
Pro αεδ ar λ - μεν μου apud Dioicoridem legit Zoographus κε hyM, idest cedri fru- Ditisetiri ctus, sicut& ἀνα-Σδαι dicιmus multitudinis numero, idq; ex Aetio. Nam resinam ce- dcx corre-dri numero singulari cedriam dicimus: quam itidem Aetius in hoc malo non cum vino οψε
bibi, sed cum passo deIingi praecipiti Sed di Dioscorides libro primo, Cedria, inquit, in
passo sumpta contra venena Leporis marini auxiliatur. 'Plinius cedri succum vocat, ii iab. . Pquien1 . Suadent & contra venenum Leporis marini bibere in passo cedri Iuccum. Alibi ad idem medicamentum cedrides, idest fructus cedri commendar, quos in nominatus quidam per se edi iubet. Asclepiades apud Galenum dat obulum& semiobulum cedriae. A tius ei us bina ternauε cochlearia per se sumi iubetiaut cum passi cyathis duobus tribusue. Dat idem etiam baccas iuniperi tritas per te, aut cum passo plurimo. Acinos mali punici laudant Dioscorides & Aetius atq i alij. Nicander omne senus mali punici: & mustum
Scholiastes σωπIJ, ππιμένων de ἀοn in tres diuerias mali punicae species facit. & se sin, inquit Zoographus,tres illae species sunt, quarum una acidum ac vinosum,altcra dulce, tertia μύων id est medii saporis, mutu vulgo nuncupant pomum profert. His quArtam speciem addit apyrenon dictam, quam Nicander quoq: videbitur inprehendisse si ita legatun τ' ααλι in κάρ , idest , dc quae molles nucleos rubentes tenuissima distinguunt membrana. Nam licet ' ιψηρ- legamus, per antipli rasin. tamen molles nucleos interpretatur scholiastra. Dioscorides quoq; punici mali acinos cum succo scamm . near& melicrato dari iubet. Aetius etiam per suc0mmendat. Incertus de remedijsmo horum secundum loca Graecus author nondum inpressus,Dioscorides falso putatus cit tur a Zoographo mala punica vinosa.& eorum nucleos in cibo laudat. Ex malo punico acerbo, inquit 8 Plinius, fit medicamentum quod stomachice vocatur, utilissimum oris iiijs, narium, aurium oculorum caligent &c. contra Leporem marinum hoc modo; Acinis detracto cortice lusis, suemq; decocto ad tertias, cum croci & aluminis scissi, myrrhae,1, mellis Attici selibris: sed hic Ioeus Zoographo suspectus est, quoniam remcdia aduersuS Plinii se .
Leporem marinum intra corpus sumuntur; hoc autem vir ijs cxternis ramum applicari eius to ut .ntest. ' Apud cundem, ubi liabet:peculiariter valet potum contra venena quae data sunt ' Lib. 13. epore marino buprestique, ut Aristoteles tradit, dorycnium: quidam codices me- ου I. lius legunt,& ut Aristoteles tradit,contra dorycnium. nimirum lac muliebre prodc st. ci hoc enim antea erat locutus. Commendat etiam alismatis utriusq; radicem pota e vino.& potos hippocampos . item ostrea quae etiam fricta&in cibo sumpta prodesse ait Valerianus,apud quem & hoc legere cst; Ranς stuviatiles si carne edantur,iusue decoctarum sorbeatur prosunt contra Leporcm marinum. Cum pisces alios amnes auersentur, teste Dioscoride,& oderint qui marinum Leporem hauserunt, solos fi uviatile, Cancros coctas i 6 3 . libenter edat,de admisto vino tritos bibunt. lnditiu de spes salutis est,cum pisces amare &in cibos admittere expetiit. Pro his verbis 'ortam οπω μinous M ω αυτῶν, in antiquis codici loquit Goapulis,legitur υ πέων- ἀφελον οι, id cst Cacros solos ex piscibus at H 3 admittunt,
97쪽
admittunt,&concoquunt,& utilitatem ex eis percipiunt. Codex manuscriptus Zooy Ephi habet, ' --υρ μο - --- Aegineta Cancros fluviatiles duntaxat pro remedio ociari iubet, si admiserint. Sed loci eius lectio serte melior est apud Aetium,qui sic loqui- tun Edat& Cancros assiduc, piscem enim nullii in admittit. Quod si piscem edere possit signum id salutis iudicabis: Et Actuarius. Quod si pisces aegri ingerere nequcunt, solos fluviatiles Cancros coctos edant, bibant ii vinum cui ipsi sint admisti. Caetcrum salutare est si piscem edere sustinent. Cancri fluviatiles, inquit alibi Plinius , triti potiq; ex aqua
recentes, seu cinere adseruato contra venena omnia prosunt, priuatim contra Scorpion si ictus clim Iacteasnino, vel quocunque. Eadem vis contra venenatorum omnium mor
sus,& contra Leporem marinum. Aetius desperatis ob epotum hoc venenum Cancrorum fiuviatilium crudam carnem contritam e lacte propinat. Cum itaque veneno huic aduersam vim habere Cancros fluviatiles ex tot authoribus probatum sit, quam ma in αντι MN,ομι- libello Galeno falso adscripto pro Lepore marino Cacer fluviatilis Iu stituatur, quilibet oculatus viderit. Avicenna Echinum assum recentem aut sansuinem eius,& sanguinem anseris dari praecipit. Extollit etiam Dioscorides sanguinem anseris c Iidum,vel cium fluit c vulnere, ut habet Κiranides. Eundem quoque Aetius calidu cum Fpasto bibendum praecipit et Plinius cum olei aequa portione. Galli sanguis sanat eos qui Leporem marinum comederunt, I iranides. Praefertur & a quihuidam aduersus hoc m Iuni humanus sanguis calcns e vcnis potus, non aliter quam lac e mammillis: & vulpis caro inai lata, quin & theriaca diatessaron tribus diebus pora. ossa asini contracta & decocti auxilio esse testes sunt ' Plinius& Avicenna. Praeterea ut Aggregator citat ex Avicenna, fillulae pastoris aureus unus vel alter liberat . item Lutum sigillatum.Terra quoq; sigillata,authore Galeno liberat vomitu. Idem Agsrcgator auxilia quaedam aduersus morsum Leporis marini recensen ridicule nimirum,cum nullus authorum periculi ex eius morsu meminerit. nec alia quam quae prius simplicitater o . contra venenum cius sumpti retulerat: nili quod ex Hali abbate lapsu larte interpretio Leporem ipsum marinum emplastri -- do impositum, suo morsui mederi recitat. Magni maris Leporis venenum hoc modo curatur: Radicem, ut scribith Aelianus, adide mare in insula qua.dain nasci ferunt haud quaquam in vul- G gus ignotam,que animi affectionibus illius,qui jic affectus suo . . riti medetur. Ea enim animo deficientis
ficit ut is reuiuiscat & recreetur . Sin negligitur, tam sane valida pernicie hic lepus praeditus estivi ad mortem usque hominis morbus procedat. Haec Aeli,
98쪽
DE ANIMALIBUS EXANGUIBUS RELIQUIS QUATUOR,
DE IIs IN GENERE. Cap. I. PROOEMIUM. ORDINIS RATIO.
p β νμ q; pii codermis: non quod maiorem nobis praebeant
futilitatem sob hanc enim plurima Testaceorum, nominatim vero ostrea& Purpurae Astacis Cancris Locustas, caeterisque crustaceis
. essent praeserenda ) sed quod membra omnia distinctiora habeant, ista persectioraq; atque item plura. Adhaec maior etiam est pruden, tia in his in quaerendocibo . maiorque in persequendo fugiendoque hoste eeleritas: Si maius denique in pugna robur,ad quam apta habent instrumenta, hastas nimirum , qui bus nonnunquam non aliter ac equites bastati tanto concarrunt impetu, ut rumpere eas velle videantur.Contra Testaceis, humida cum sit eorum natura, parsi cerebri ac per consequens prudentiae nihil vel parum. ac motus etiam paruna natura tribuit. Hasce igitur Ob rationes austa tectis minus perscctiora Ostracoderma iudicamus.
99쪽
AE Graeei& praesertim Aristoteles μαλακοπιν-.. Latini hoc tempore crustacea vocant: ' Pl inius Crustata, cum inquii: In malinis Crustata&Cartilaginea priores dentes habent. Alibi molli te sta operta reddit. de contesta crustis tenuibus, ricin crusta fragili iii clusa , ut quibu Bgilia operimenta . Idem haec Aristotelis verba: se ora o e et in ua ἈκIων ὀυδε,
νων; na vertite Mollia nec crusta intecta,nec vocem nec sonum viIum habent Cancros Ia,. , i. etiam Omnia Crustata quandoque vocat. Ut ubi h loqiumr: Cum Canabi a caeteris Canisera, ,. δε cri, 4miit cauda . Apud Aelianum, ubi habetur, τ- ου-άν- υψ o δέρμων - ας. - ωτο ιπω , interpres vertit Testa crustauc inrectOium hoc etiam proprium est, EUinum. Vocantur autem quod tegumentum non aeque durum, ac densum habeat, ut O min. υμα. quae ειρα κω hoc est testa dura & silicea integuntur, neque molle operi- Fructum veluti pisces squamosi aut molles, sed durius Mollibus,& tenuius Ustracodermis.
A R DANVS enumerans Cru statorum genera, septem constituit, ni mirum Astacos, Squillas. Locustas, Erinaceos. Ursos, Cancros, Pagumia Galenus: Astaci, inquit, P
inquit, Pagura, Cancri, Locustae, Candes, Gammari, &id genus alia tenui testa concluduntur, duritic qi Testaceis sunt sina ilia. Plinius Cancrorum genera facis. rabos. Astacos,MaiaS,Paguros, H racIcoticos, Leones,& alia ignobiliora. Spei sippus similes esse dixit, Astachm,Carabum, Cancrum, Paguruin, Nympham c Arcton id est ursam . Diphilus inaIacostraca vocat A stacum. Carabum, C rida, id est uillam. Cancrum. leonem. Quae momnia 4 Iulius Caesar Scaliger duobus generibus comprehendit,differentia a Drma corporis dolumnia. Omne ciuitatum vel caudatum, vel totundum . Illius cauda expressa& extenta est huius cauda quasi operculum, alui exitum obtigit ,& ventris infimae parti ita applicaturr ut caudae ipeciem prae se serat nullam. Rotundum Graeci , Latini transpolitis elementis Cancrum . Caudatum vulgus Gammarum . Quod nomen Plinius cum prioribus libri . omisisset, in catalogo recenset sine ulla descriptione. Quae proi
53 diuiso hi in mbris est & admodum erudita. Sed nos cum Aristotele,quem ubiq; sequi
fere consuevimus,quatuor stauremus genera. Sic enim ille ait. ' Sumri a corum crusta- torum genera quatuor numero lum: Locustae Gammari. Squillae, Cancruquae singula in . plures species distinguuntur, quae noti modo serma. verum magnitudine multum inter se in disseran alia enim magua, alia parua admodum sunt. Elatiam li,co: Crusta autem inte- x crurum,inquar, genus primu Locusta:cui proximum genus alterum est, quem Gammatum is vocant. Et paui post: uritum genus,inquit, ii illa:quartum Canceri quorum sane plura o..timi. habentur Fneras Alibi quinqDe Omstituere videtur. Echinum his quatuor generibus an- ,s numerans: sic enim loquitur: Natura anteni Crustatorum contra quam Mostium coustat. GAltera enim carnis mollitiam extra habent,altera inirci, Hinc Eris terrenam duritiem -- tincnn qumqtia Ecbunisiij hii beat camis. Sed perobscure haec pronunciat Arubotelas: quemadmodum etiam Pimius, ubi ait: Eodem genere sunt rinini . quibus spina pro μ' dibus. Nam vel ad proximunimentis refore vidctur, nimirum crustata; vel ad remnu . 'scilico exanguia, quorum summatis mcminerat precedentibus aliquot capituIis. Nos d.
Echino inter Testacea agemus num inter ea pluribυς Iocis diserte admodum Aristotes numerauit Ic ea quae hic dicemur unurer laIIa, in quatuor eis generibus iam mano inuas is competies . Crustata igitur aliquae, parte testatis sunt similia. Lava mi in seris terrena portionem ac duriusculum tegumentum obtinent,eis assimulantur quod meminit Arist Cς si h telexCtustata, inquit,omnia extrale munita seruantur,velut Cancri, genusq; Locustarum Pn atque etiam restatorum. Qua teri os autem molle Tarnbiamq; intus continent, Mollibus f. I, ,-. comparari possunt. Nil autem ostia habent . Neque enim conuenicbat, ut strabii s Card
100쪽
A nus,quod ossa iunetiaris indigebant: atque ob id extensione, quae sub criasta fieri non potera materia etiam sicca quae integumento absumebatur, oberat ossium generationi. Comunes habent cum reliquis exanguibus partes, ut caput, alueum, gulam .ventrem & inte- Qstinum. Alveus teste h Aristotele, totius corporis indiscretus est: nec enim caput distinctu . nee aliud quidquam. Quae ratio est cur Galenus Malacostrata omnia capite truncari a Gρ. .
ο- ωι hoc est his quidem neutrum est: illis vero caput tantum. Locustis quidem igitur, - & Astacis & Paguris,& Cancris neutrum. Omnibus autem piscibus caput est collum neuis liquam. Et aliquanto post Malacostram omnia eadem lege concIusit: Ama' ns Imri et
alijs Crustatis caput deest: partem vero quae sentibus di motionibus a voluntate pcndem B tibus praeest, illi sane in thorace sitam habent, in quo omnes sensuum sedes eis habitant. si Videtur maluisse Galenus qu1tum ad animantes istas attinet in Aristotelis sentcntiain to. Galent emtis ire pedibus, qui e corde tensum motumq; omnem tanquam e sente manare crcdebat, quam in eaput tribuere, ut ipsus verba haec apertissimὸ doceti Ω'e F δm e. o' εγκε φαλορ, σοῖτ'. κωνοὸς illi in vili γοις is' --, ω ς δ - ωρu a δε-c m. ἔ- κεφαλος et ιν,αμὰ καρδία υτων ἀπάντω ἀρνutaq; quod in nobis cerebrsi est, id sit in is alijs animantibus pars illa ad quam quaeducta sunt, sei licet sensus Si motus reserantur:aut si cerebru non est certe cor horum omnium principium suerit. Quocirca Galenus penitus eius fuit sentriuiae crustata omnia capite carere. Est & aIlus eiusdem sent&iae locus, nequis putet praedita locosesse solos, aur deprauatos, in quose idem stribit. τε etia
. nλησίων, τό H p οὐδ' Dine em κιφαλαιναuc δὲ rno is eris. Cancer igitur &ia uniuersum Crustatorum genus, praeterea halenae, &-lina alia eiusmodi, vel capite om- .nino carent, vel eius solummodo rudimentum habent Piod vero balaena in eo num ro recensetari mendo non earet; nequrestini balaena ex gerine Crustatorum,neque capi. ' 'te eareti sediti habet discretum S distinctum. inare Rom. Et ius κολυβδαιναν, quae in Colubdae. ter Crustacta a veteribus reeensetur, vel simila aliud :1nsne Ciustati piscis nomen reponet, na. dum iudicas Nos quidem ira tensemus, ut Cancris caput Mindiscretii n., reliquis υσθcaudatis discretum , quamuivid fit exiguum. Sicinimnns senses ipsi docent. Quocirca cum vitimo loco dicat Galenus rudimentum quoddamuhitis inisse q ut adam Malacostracis, de caudatis intelligendus est, quae paruum admodum habent caput & os . idcirco is imbreille dicitur Crustaceum genus. Eiusmo si oris S ramis exiguitatis necessitatem, is declarat Cardanus his verbis. Nam si,inquiti magna copia cibi ore effet amplectenda, o Crusta facile frangereturi praeterea strangularetur animal. cum non esset quo dilataretur Crusta maestatum. Quod si itaqi caudata Μala strata caput haseant minutim ,quom do verum erit inuent 4 eapitis magnitudine diatas, in vult At bestimas λ cIκμαθησαν δ' it . i.
καρίδες a dictrine tae .i. capitem aximam.n. corporis partesicaput occupat . mare ubi dη mae. dicamus Athenaeu di qui ipsum feeuti sunt, φαλ semere prei thorace di eapite ηπι --ς ιαῖς, I quo magis pulo,a magnitudine capitis denominari, qu/d inter caetera crustata id maximuris habeat. In capite os est, quod protinus ventre excipere in omnibus praeter- O quam in Locustis testatuis Aristoti his.n .gulam ante ventrem exiguam esset mox a ventre 'intestinumquod inquit Loeustis & Squillis & Astacis recta in caudam desinit qua excre '., menta emitturit&oua parsum. Also aute in lineo; Habentnomachu, inquit,ori continuo ' De pM. . . , iunctum, xiguum proport o suorum corporum magnitudinis. Hune excipit venter in
quo Locustae & Cancrorum nonnulli, dentes alios habentiquoniam superiores illi secare non satis queant. Hinc intestinum simplex v i: ad exitum excrementi deijcitur. Dixerat etia antea ventrem bisulcu gulae subiungi, ex eius medio intestina simplex & tenue procedere,s sub applicato exteriore operculo desinat. I abent preterea in ore dentes duos priores,vtide rellinir,his verbis: Crustata, in Locustacea tu Cancri binos dentes habent pri- . '., mores. Et ' Plinius in marinis inquit Crustata& Canilaginea priores dEtes habent.Cae 'terudeles non erat satis: a magna cibus eoru egetpparatione&cOtritione, quo ad intima corporis penetrare queacq circa natura alios tres in vErriculo c6stitutus trinsecus singulos, striur autem tertiu.Quemadmodu ia Locustis & Astacis admodum est manifestum.