장음표시 사용
31쪽
iano, quum essent complures mecum familiares, tentavi, quid in eo genere possem. Ut enim antea declamitabam causas, quod nemo me diutius fecit, sic haec nunc mihi senilis est declamatio. onere jubebam, de quo quis audire vellet; ad id aut sedens aut ambulans disputabam. 8. Itaque dierum quinque scholas, ut Graeci appellant, in totidem libros contuli. Fiebat autem ita, ut, quum is, qui audire vellet, dixisset quid sibi videretur, tum ego contra diCerem. Haec est enim, ut scis, Vetus et Socratica ratio Contra alterius opinionem disserendi nam ita lacissime, quid veri simillimum esset, inveniri
posse Socrate arbitrabatur. Sed quo commodius disputationes nostrae explicentur, Sic eas eXPOnam, quaSi agatur res, non quasi narretur. Ergo ita nascetur exordium.
V. . . alum mihi videtur esse mors. ILΙisne, qui mortui sunt, an iis, quibus moriendum est A. Utrisque. . Est miserum igitur, quoniam malum. A Certe. . Ergo et ii, quibus evenit jam ut morerentur, et ii, quibus
eVenturum est, miseri A. illi ita videtur. Μ emo ergo non miser. s. rorSu nemo. M. Et quidem, si tibi constare Vis, OmneS, quucunque nati sunt eruntve, non solum miseri, Sed etiam semper miseri. am si solos eos diceres miseros, quibus Oriendum esset, neminem tu quidem eorum, qui Viverent, exciperes; morietIdum est enim omnibus; esset tamen miseriae
32쪽
6 TuscuLANARUM DISPUTATIONUM finis in morte quoniam autem etiam mortui miseri sunt, in miseriam nascimur sempiternum. cesse est enim miseros esse eos, qui centum millibus annorum ante occiderunt, Vel potius omnes, quicunque nati sun A Ita prorsus existimo.
10. M. Dic, quaeso: Num te illa terrent ἡ-ceps apud inferos Cerberus, Cocyti fremitus, transvectio herontis,mnio summam aquam vitingens sitiane lucrantalus y
fortasse etiam inexorabiles judices, inos et Rhadamanthus apud quos nec te L. Crassus msendet, eo, Antonius nec, quoniam apud Graeco judices res agetur, poteris adhibere Demosthenem tibi ipsi pro te erit maxima corona causa dicenda. Haec fortasse metuis, et idesmo
mortem censes esse sempiternum naturn.
VI. . Adeone me delirare censes, ut ista esse credam 8 M. An tu haec non credis 3 Amnime vero M ale, heroule, narras. A. Cur quaeso. M. Quia disertus esse possem, si contra ista dicerem. 11. A. Quia enim non in ejusmodi causa aut quid negotii est, haec poetarum et pictorum portenta convinceres M.
Atqui pleni libri sunt contra ista ipsa disserentium philosophorum A. Inepte sane. Quis
33쪽
est enim tam excors, quem ista moveanti M. Si ergo apud inferos miseri non sunt, ne Sunt quidem apud inseros ulli. A. Ita prorsus existimo M. Ubi sunt ergo ii, quos miseros dicis laut quem locum incolunt si enim sunt, u
quam esse non possunt. A. Ego ero nusquam
esse illos puto. M. Igitur ne esse quidem ls Horsus isto modo et tamen miseros ob id ipsum quidem, quia nulli sunt 12 M. Iam mallem Cerberum metueres quam ista tam inconsiderate diceres. A. Quid tandem M. Quem esse negas, eundem esse dicis. Ubi est acumen tuum' quum enim Laerum esse dicis, tum eum, qui non sit, dicis esse.
s. on sum ita hebes, ut istud dicam. Quid dicis igitur A. iserum esse, Verbi causa, . Crassum, qui illas ortuna morte dimiserit miserum Cn. ompeium, qui tanta gloria sit orbatus; omnes denique miseros, qui
hac luce careant. M. Revolveris eodem. Sint enim oportet, si miseri sunt; tu autem modo negabas eos esse, qui mortui essent. Si igitur non sunt, nihil possunt esse ita ne miseri quidem sunt. A. on dico ortasse etiam, quod sentiori nam istuc ipsum, non esse, quum fueris, miserrimum puto. 13. M. Quid miserius, quam omnino nunquam fuisses Ita, qui nondum nati sunt, miseri jam sunt, quia non sunt; et nos, si post mortem miseri suturi sumus, inbseri fuimus, antequam nati Ego autem non
34쪽
8 TuscuLANARUM DISPUTATIONUM commemini, antequam sum natus, me miserum.
Tu si meliore memoria es, Velim scire, ecquid de
VIL A. Ra ocaris, quasi ego dicam eos miseros, qui nati non sunt; et non eos, qui mortui sun Esse ergo eos dicis A. Immo, quia non sint, quum suerint, eo miseros esse. M. dignantia te loqui non vides quid enim tam Pugnat, quam non modo miserum, sed omnino quidquam esse, qui non sit An tu egressus porta Capena, quum Calatini, Scipionum, Se viliorum, etellorum sepulcra rides, misero P in illos A. Quoniam me Verbo premis, Posthac non ita dicam, miseros esse, sed tantum, miseros, ob id ipsimi, quia non sunt Non dicis igitur, miser est M. Crassus sed tantum, miser M. Crassus 14. . Ita plane. M. Quasi non necesse sit, quidquid isto modo pronunties, id aut esse aut non esse. An tu dialecticis ne imbutus quidem es In primis enim hoc traditur omne pronuntiatum sic enim mihi in praesentia occurrit, ut appellarem ruo utar post alio, si invenero melius; id ergo est pronunti tum, quod est Verum aut salsum Quum diois igitur, miser M. Crassus aut hoc dicis, miser est M Crassus, ut possit judicari, verum id salsumne sit aut nihil dicis omnino. A. Age jam conoedo, non esse miseros, qui mortui sint, quoniam extorsisti, ut laterer, qui omnino non SSent, eosne miseros quidem esse posse. Quid Τ qui vivi-
35쪽
muS, quum moriendum sit, nonne miseri sumus ΤQuae enim potest in Vita esse jucunditas, quum dies et noctes cogitandum sit, jam jamque esse
moriendum ΤVΙΙΙ. 16. M. Ecqui ergo intelligis, quantum mali de humana conditione dejeceris 3 A. Quonam modo Τ IL. Quia, si mori etiam mortuis
miserum esset, infinitum quoddam et sempite num malum haberemus in vita. uno Video calcem ad quam quum sit decursum, nihil sit Praeterea extimescendum. Sed tu mihi videris Epicharmi, acuti nec insulsi hominis, ut Siculi, sententiam sequi. . Quam non enim OVi. M. Dicam, si potero, Latine scis enim me Graece loqui in Latino sermone non Plu SOlere, quam in Graeco Latine. A Et recte quidem. Sed quae tandem est Epicharmi ista senten
Emori nou sed me esse m tuum nihil iastumo.
A. Jam agnosco Graecum Sed quoniam coegisti, ut concederem, qui mortui essent, eo misero non esse perfice, si potes, ut ne moriendum quidem esse miserum Putem.
16. M. Iam istud quidem nihil negotii est; sed etiam majora molior. A. Quo modo hoc nihil negotii est aut quae sunt tandem ista majora Τ Μ. Quia, quoniam post mortem nihil
est mali, ne mors quidem est malum, cui proximum tempus est post mortem, in quo mali nihil esse concedis ita ne moriendum quidem esse
36쪽
malum est id ea enim perveniendum esse ad id, quod non eas malum confitemur. A. b rius ista, quaeso. Haec enim spinosiora, Priu ut confitear, me cogunt, quam ut assentiar. Sed quae sunt ea, quae dicis te majora moliri' M. Ut doceam, si possim, non modo iam non esse, sed bonum etiam esse mortem A. Non postulo id quidem aveo tamen audire. Ut enim non efficias, quod vis, tamen, mors ut m tum non sit, essicies. Sed nihil te interpellabo; oontinentem orationem audire malo. 17. M.
Quid ' si te rogavero aliquid, non respondebis la Superbum id quidem est; sed, nisi quid necesse erit, mal non roges.
IX. M. Gerum tibi morem, et ea, quae Vis, ut potero, explicabo nec tamen quasi Pythius Apollo, certa ut sint et fixa quae dixero sed ut homunculus unus e multis, probabilia conjectura sequens Ultra enim quo progrediar, quam ut veri similia videam, non habeo certa dicent ii, qui et percipi ea posse dicunt, et se sapientes esse profitentur. A. Tu, ut Videtur nos ad audiendum parati sumus. 18. Misors igitur ipsa, quae videtur notissima res esse, quid sit, primum est videndum. Sunt enim, qui discessum animi a corpore putent esse mortem sunt, qui nullum censeant fieri discessum, sed uniuanimum et corpus occidere, animumque in Osepore exstingui. Qui discedere animum censent,
alii statim dissipari, alii diu permanere, alii Sem-
37쪽
per. Quid sit porro ipse animus, aut ubi aut unde magna dissensio est. Aliis cor ipsum an,
mus Videtur ex quo eaecordes, vecordes, conco
desque dicuntur, et asica ille prudens, bis On- aut circulum, et
Egregie eordatus homo, auus Aeliu Maetus.
19. Empedocles animum esse censet cordi suis sum sanguinem. Aliis pars quaedam cerebri visa est animi principatum tenere. Aliis nec cor ipsum placet, nec cerebri quandam partem, esse animum sed alii in corde, alii in cerebro dixerunt animi esse sedem et locum Animum autem alii animam, ut sere nostri. Declarat nomen nam et agere imam et e stare dicimus, et animosos, et bene agnimatos, et eae animi sententia; ipse autem animus ab anima dictus est. en
ni Stoico animus ignis Videtur. X. Sed haec quidem, quae dixi, cor cerebrum, animam ignem, Vulgo reliqua sere singuli in multi ante Veteres, proxime autem Aristoxenus, musicus idemque philosophus, ipsius corporis intentionem quandam velut in cantu et fidibus
quae harmonia dicitur, si ex corporis totius natura et figura Varios motus cieri, tamquam incantu sonos. Hic ab artificio suo non recessit,
et tamen dixit aliquid, quod ipsum quale SSet,
erat multo ante et dictum et explanatum allatone Xenocrates animi figuram et quasi corpus negaVit esse, Verum numerum dixit esse, cujus vis, ut jam ante)ythagorae visum erat, in nat
38쪽
in maxima esset Rus doctor lato triplicem finxit animam cujus principatum, id est rationem, in capite, sicut in arce, posuit, et duas parte ei parere Voluit, iram et cupiditatem, quas loeis insolusit iram in pectore cupiditatem subter praecordia locavit. 21. Dicaearchus aut in in Eo sermone, quem Corinthi habitum tribus libris Exponit, doctorum hominum disputantium, primo libro multos loquentes facit, duobus ει rectatem quendam Phthiotam senem, quem ait Deucalione ortum, disserentem inducit, nihil
esse omnino animum, et hoc esse nomen totum
inane, frustraque et animalia et animante a possis; neque in homine inesse animum vel animam, nec in bestia Vimque Omnem eam, qua vel agamus quid Vel sentiamus, in omnibus comporibus vivis aequabiliter esse susum nec separ bilem a corpore esse, quippe quae nulla ait, ne sit quidquam, nisi corpus unum et simplex, ita figuratum, ut temperatione naturae vigeat et
sentiat. 22. Aristoteles longe omnibus Halonem semper excipio praestans et ingenio et diligentia, quum quattuor nota ill genera principiorum esset complexus, e quibus Omnia orirentur, quintam quandam naturam censet esse, e qua
sit mens Cogitare enim et Providere, et discere, et docere, et invenire aliquid, et tam multa alia,
meminisse, amare, odiSSe cupere, timere, ungi,
laetari haec et similia eorum in horum quattuor genorum cinesse nullo putat Quintum
39쪽
genus adhibet vacans nomine; et sic ipsum animum μελε,ει- appellat novo nomine, quasi quandam continuatam motionem et Perennem. XI. isi quae me sorte fugiunt, hae sunt sere de animo sententiae Democritum enim, magnum illum quidem virum, sed levibus et rotundis corpusculi essicientem animum cono suquodam fortuito, omittamus. Nihil est enim apud istos, quod non atomorum turba conficiat. 23. Harum sententiarum quae Vera sit, deus aliqui viderit; quae veri simillima, magna quaestio est. Utrum igitur inter has sententia dijudicare malumus, an ad propositum redires A. Cuperem equidem utrumque, Si posset; sed est dissicile confundere. Quare si, ut ista non disserantur, liberari mortis metu possumus, id agamus; sin id non potest, nisi hac quaestione animorum explicata, nunc, si Videtur, hoc illud
M. Quod malle te intelligo, id puto esse commodius. Essiciet enim ratio, ut quaecunque Vera sit earum sententiarum, qua eXpOSui, mors aut malum non sit, aut sit bonum potius M. Nam si cor aut sanguis aut cerebrum est animus, Certe, quoniam est corpus, interibit cum
reliquo corpore. Si anima est, ortasse dissipabitur; si ignis, exstinguetur; si est Aristoxeni harmonia, dissolvetur. Quid de Dicaearcho boam, qui nihil omnino animum dicat essed is sententiis omnibus nihil post mortem pertinere
40쪽
ad quemquam potest pariter enim eum vitresensus amittitur; non sentientia autem, nihil ea ullam in partem quod intersi Reliquorum aententiae apem afferunt, si te hoe sorte delectat, Posse animos, quum e corporibu moemerint, ineaelum, quasi in domicilium suum, moenim. A. e vero delectat, idque primum ita esse mlim deinde, etiam si non ait, mihi persuaderitamen velim. M. Quid tibi ergo opera nostra opus est num eloquentia latonem supera possumus 3 volve diligenter ejus eum librum, qui est de animo amplius quod desideres, nihil erit. s. Feci mehercule, et quidem saepius; sed nescio quo modo, dum lego, assentior, quum posui librum et mecum ipse de immortalitate animorum coepi cogitare, assensio omnia illa elabitur. 25. M Quid hoc dasne aut manere animos post mortem, aut morte ipsa interiret A. Dovero. M. Quid Τ si maneant 3 A. Beatos, Eooncedo M. Sin intereant 8 A. Non esse miseros, quoniam ne sint quidem. Iam istud, o acti a te, paullo ante concessimus M. Quomodo igitur aut cur mortem malum tibi videridicis, quae aut beatos nos molet, animis,
nentibus, aut non miseros, sensu carentes ΤXIL 26. A. Expone igitur, nisi molestum
est, primum, si Potes, animos remanere post