Summula philosophiae scholasticae in usum adolescentium

발행: 1911년

분량: 497페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

171쪽

PROBATUM SYSTEMA SCHOLASTICUM. 6TMinor paulo aliter probatur. Ut una Substantia Corporea in aliam mutetur, requiritu TR. Subjectum, quod

sub duplici termino scit . a quo et ad quem idem per maneat. Quod Subjectum a debet esse principium

Substantiale, Secus non Conferret ad substantiam Constituendam debet esse in se indifferens ad omnem

Speciem SubStantiae corporeae, Secu non OSSet intrin-Secu Concurrere modo ad hanc, modo ad illam sub- Stantiam corpoream OnStituendam. 29. Requiritur, ut

a praedicto subjecto a illud recedat principium, ratione cujus subjectum Specifice determinabatur ' et accedat aliud principium, ratione Cuju naturam Specifice noVam aSSumat. Atqui Subjectum, quod Si permanens et indifferens sub utroque termino mutationis est materia prima P principium ad cujus reces Sum Vel accessum)corpus destruitur vel ConStituiturin est forma substantialis ergo Substantia corporea essentialiter ConStat materia prima et forma substantiali. 12S. II.- uum proprietate participent naturam principii, a quo dimanant, proprietate oppoSitae quarum, Scilicet, una negat quod altera assirmat nequeunt ab eodem procedere principio, Sed exigunt principia Sibi ipsis proportionata, Sicut effectus haberi nequitabSque causa adaequata I atqui in corporibus exhibentur Proprietate oppoSitae, quarum aliae requirunt principium paSSivum, aliae Vero Principium activum, quae principia Scholastici vocant materiam primam et formam tibStantialem. Prob. min. Orpora e una parte praedita Sunt multiplicitate divisibilitate passivitate I corpu enim natura sua habet parte eXtra partes, et ab invicem SeparabileS, quae igitur, ut Sic nonnisi molem diviSam et paS- Sivam constituant. EX altera autem parte corpora Praedita Sunt a tinitate, quum partes diverSae corpori in unum Per Se Vere Continuum, et indivisum coeant

172쪽

162 PROBATUM SYSTEMA SCHOLASTICUM.

et activitate, quum mutuo Se attrahant, repellant, diS- solvant, in SenSibu noStri sui similitudinem producant. JamVero, hae proprietate ineXplicabiles evadunt nisi in corporibu dentur principium passivum et principium actiVum, nimirum materia prima et forma substantialis

ergo.

III. Pro conStitutione corporis inorganici ex duplici principio Substantiali eadem ratio valet ac pro ConStitutione corpori Organici, quum materia prima homogenea sit in omnibus, ac iSdem instruatur proprietatibus immo corpuS, quod priu fuit organicum, postea fit in-

organicum, et ViciSSim. Atqui CorPUS Organicum, Pe-ciatim corpus humanum, ut pOStea Stendetur, intrinsece constituitur materia prima et forma substantiali ergo e eodem duplici principio Corpus inorganicum Onstitui dicendum est. Ad rem Suare Homo ConStat forma substantiali ut intrinseca CauSa ergo et reSOmne naturaleS. Nam anima rationalis SubstantiaeSt, ut Patet, quia Per Se manet Sepnrata a corpore. Rursus illa anima St Vera forma CorporiS, ut Fides docet, et est etiam evidens lumine naturali. Si ergo haec anima substantiali forma nam nomine SubStantialis formae nihil aliud significatur, quam SubStantia quaedam partialiS, quae ita poteSt uniri materiae, ut cum

illa componat Substantiam integram ac Per Se nnm, quali eS homo. . . . Homini igitur CompoSitio X materia et forma Substantiali ostendit esse in rebus naturalibus quoddam subjectum naturale natura Sua aptum, ut informetur actu aliquo Substantiali ' Meta. ,

Hoc argumentum Tongiorgi COSm. P. 22I refellere conatur negando paritatem inter animam humanam et forma inferiores. ES igitur operae pretium XScribere praeclaram argumenti XPOSi

tionem, quam affert Harper V 2, p. 27 Is there De an parityh2tween the human ovi and the ther substantia materia formswhicti, a Cordin to the Peripatetic Philosophy, constitute and eSSentiali complete ali odii substances it is Plain that e muS Seeli

173쪽

CONCORDIA INTER SYSTEMA SCHOL. ETC. 63

129 Seho . De concordia inter systema scholasticum

et scientias naturales Saepe objicitur Systema Cholasticum pugnare Vel Saltem non posse amice reconciliaricum scientiis naturalibus. Inter physicorum dogmata

ait ongiorgi et peripateticam theoriam tanta Si op-pOSitio, ut phySicorum dogmatibus receptis illico tota peripateticorum corruat et Vicissim qui hujusmodi

tions o vegetative life hicli are eminenti include incit in like manne the human Soul eminenti embraces in iis entity the faculties an iunctions o Botti vegetative an sensitive life Thus at tengitiit ill e clearly Seen that the parit disputed by the present objector extend torul living things-to the vegetatile nocies than tolli animal orid. Eut an the parit he iatri extende to inanimate Lodies te is see ust distinctio iam been irawn

174쪽

164 CONCORDI, INTER SYSTEM, SCHOL. ETC.

theoriam amplectitur, ea dogmata reSpuat necesse sit ' Cosm. p. 215 . Sed imprimiS, Scientiae naturale supponunt subStantiam Corpoream a ConStitutam unde, cultor scientiae naturaliS, nisi Xtra ambitum Suae Scientiae XCurrat, poteSt, et quidem debet, in suis ratiociniis a quaestione de ultimi corporum principiis penitus

abstrahere.

Hac igitur e parte negandum est existere dissidium inter Hylomorphismum et Scientia naturaleS. Praeterea, Certum SSe videtur nullum factum indubitim

proferri poSSe, quod irreconciliabile Sit ne plus dicatur

cum doctrina ScholaStica prout Supra propugnata. Et speciatim, quod attinet ad Scientiam Chimicam inter

speakin again metaphySicatly the pari Witti thei complete

substantiality, and Decome Subordinate constituent of another substance. What is the real meaning of ali his materia interchange Surely. ii there exiSi in the materia orde a union o intimate Demeen inanimate an animate hodies, o that the constituent ororganise Substance an e hemicali reduce to these simple hodies, o elementS, hic modern hemiStry ha accepte a Sucti this fac aflord grave reason or Concludin that in thei essentialconstitution inanimate are Substantiali Constitute in the fame way a livin hodieS. 1 the Ca accommodate themsetve so easilyto the substantia Form o a plant an os an animal it ould hestrange i the tia no originali a SubStantia Form of their own

175쪽

CONCORDI, INTER SYSTEM, SCHOL. ETC. 65

Pondus materis in composito ad amussim respondet ad pondu elementorum, quibuS OnStat. 29. O Omnia elementa coeunt cum Omnibus aliis nec in formatione compoSiti combinatio Π utcumque, Sed Secundum definita proportioneS. 39. Simplicia manent in composito et ope analySi Chimicae Xinde resolvi p Sunt juxta enSdem proportioneS, quibus ad illud constituendum Coierunt. 49. In compoSit remanent assinitates simpli- Cium. JamVero, nullum echi facti pugnat cum Hylo-morphiSino, immo PS eum potiu confirmant. Nam TR. ΡaSSiVae corporum Proprietate. ut pondus, quantitas, inertia Sequuntur materiam primam : quum igitur materia prima nunquam desinat, Sed modo sub formis Simplicium, modo Sub forma compoSiti XiStat, neceSSeOSt, ut Sicut tota materia elementorum fit materia compoSiti, pondu huju illorum ponderi aequivaleat. 29. Diversae elementorum assinitate ac diVerSae proportioneS, Secundum qua fiunt combinationes, manifeste Supponunt in elementi praeter principium ASSiom, aliud principium activum, SpecificatiVum, formatiVum. 3'. Quantum ad permanentiam elementorum in Composito, nihil refert scientiae Chimicae quomodo contineantur, formaliter nempe an virtualiter. Possunt igitur Chimici sua observatione prosequi nulla habita ratione modi, quo elementa in compOSit eXiStant. δ

mihi scitur ait Liebig relate ad Statum, in quo elementa

duorum Corporum OmPOSitorum versantur, simul atque illa in Chimica Combinationem Coaluerunt et quomocto elementa in combinatione cogitanda Sint Stat in conventione, ' .d. PenitUS ignoratur, et Solum Conventionalibus quibusdam loquendi formulis exprimitur. Idem omnino perSuaSum habuiSSe dicendu est Kecule,

176쪽

166 CONCORDIA INTER SYSTEMA SCHOL. ETC.

Nec objiciendum est formulas, qua adhibent Chimici,

sati aperte Stendere element e mente eorum C tu

in compoSito XiStere. Nam hae formulae O .g. H aquae , fatentibus ipsis ChimiciS, non indicant elementa, e quibuS OmpOSitum prodiit, actu in pS Contineri, sed indicant ex his elementis CompoSitum coaluiSSe et

ipsum in eadem elementa iterum OSSe reSOlVi. 4'. Amnitates, Sicut ipsa elementa, virtualiter manent in OmpoSito, et proinde non priu Se manifeStant quam fit compositi resolutio, quando nimirum element actu e Xistere incipiunt. Nam Compo Sito reSoluto, elementa redeunt cum propriis Suis proprietatibu activi et paSSiViS. Dices Cum Hylomorphismo non concordant Phaenomena radio activitatis echis enim phaenomenis Physici Concludunt elementa corporum OnStare electronibUS homogenei vel cum atomi aetheri ConjunctiS, vel Omnino Sine massa materiali Xistentibus. Resp. Dato quod electrones ita Xistunt, non ideo Hylomorphismus labefactatur, Sed potiu confirmatUT, QUUm Per electrone ejuSdem naturae haud explicari

cum haec scripsit Chimica est scientia Corporearum tranS1Ormationum materiae obiectum ipsius essentiale non est SubStantia rout actu aistens, Sed potius ipsius status proeteritus et futitam S. Relatione CorporiS ad id, quod fuit priuS, et ad id quod fieri PoteSt, ConStituunt proprium objectum tamiae. ExceSSit ergo in Suo judicio, vel ex ipsorum Chimicorum Sententia, Fredauit, Um M seruit incorruptibilitatem elementorum in CompoSiti eSSe factum, ideoque diSCussioni et controversiae minime obnoxium- UPPaburu, COSm. P. 483). may admit that the electrons are o matter, in the ordinar SenS O the word that is theb domo poSSes maS Ottier hanthat hic the Seem to have by reasonii thei motio an electile

charge . . . .

177쪽

poSSit disserentia specifica, quae Xistit inter elementa diversa ad hanc enim differentiam Xplicandam admitti debet principium specincum forma in quod deter

minet electrones, ut hoc vel illud elementum constituant. Deinde, de electronibu recurrit quaeStio, num habeant quantitatem necne. Si non impare Sunt, Ut elementa Vel corpora constituant Si vero quantitatem habent, habent et parte eXtra parte Simul unitaS, et

proinde postulant principium multiplicitatis partium et

principium unitatis inter partes i. s. materiam primam et formam substantialem n. 28 . Haec sufficiant ad Hylomorphismum Stabiliendum, et ad ostendendum nullam esse oppoSitionem inter eum et Scientia physicas et proinde summa injuria dicitur neminem eum amplecti poSSe, quin dogmata PhySicareSpuat. Potius ' pro ea, qua noStrameta pollet, rerum naturalium peritia, tamquam hypotheSi omnium P-tima est V cf. p. 158).'

ProieSSO Nys, aiter a Caresul examinatio of the Various de- Pariment o physica Science at iis preSent Stage of eVelOPment,tia reactie a conclusion et calculate to iv paus to modern PhiloSopher the conclusion-whicti e embodie an Suppori S in his Cosmologis thatio hypothesis of the present dantia a Delter interpretatio of the facts of physica nature to offer, than Schol-

in nature, ithout appealin to a finalit that must De intrinsicto the constitution an activities of thos species notriti greatla o crystallography that V acti hemica Species tia iis own CharacteriStic crystalline or a aittitui expression of the Scholastic principi that in the inorgani mori there are Specifictypes hicli exhibit distinctive an inalienatile propertie In generat, cloes no an impartia Stud of the facts 1 generat bySicspoint unmistakabl to the existence o qualities in the Thomist

178쪽

168 DE LEGIBUS NATUME, ETC.

DE LEGIBUS NATURAE ET DE EARUM DEROGA

TIONE.

130 Totus mundus constituit magnum SyStema, cujUS parte inter Se colligantur Secundum quosdam StabileSet uniforme agendi modo S, qui lege naturia VOCRntur, quique vel promanant cessentialibu Corporum pro

prietatibus ut leges, quibus reguntur chimica SyntheSiSet analySi corporum vel corporibus jam constitutis

SVPOTVeniunt, . g. Collocatione et motu corporum ad

SyStema Olare pertinentium. Illae essentiales, hae accidentales vocari possunt Suprema autem et uniVerSR-

179쪽

NOTIO LEGIS NATURAE. 169lissima te natura St, ut re Creatae a Suo Creatore et

Rectore dependeant eique Obediant. Unde hanc partem dividere oportet in duo capita, quorum Primum aget de legibus generalibuS, quibu mundu corporeUS regitur, alterum Vero discernit num effectu e hisce legibus derogantes dari OSSint.

DC LEG1BUS NATURAE.ART. d. NOTIONES PRAELIMINARIAE. 131. Noli Legis.-LeX, ut docet S. I homas ' est quoedam regula et menSura, Secundum quam indticitur aliquis ad agendum vel ab agendo retrahitur T. 2 q.

Dicitura'. regula, quia leX eo tendit, ut praescribat et quasi mensuret quid Sit iaciendum, quid omittendum. Dicitur R. secundum quam inducitur aliquis, quia nullum ens poteSt legem Sibi imponere, Sed OpuS St, ut ab alio imponatu : proinde te actius, Seu prout Si in Tegulante, et paSSius, Seu prout Si in regulato, OnSiderari poteSt. Le active Sumpta Si dictamen rationis PraeScribenti normam agendi accepta autem passivseSi haec norma applicata eiS, qui legi Subduntur. Quod ad legem physicam attinet, te active Sumpta Si leX aeterna, quae St ' ratio divinc Sapientice, secundum quod est directio omnium actuum et motionum V S.

I h0m. T. 2 q. 93 R. J. an legem aeternam XiStentem in mente divina Sicut in regulante, re Crentae, unaquaeque Secundum propriam Suam naturam, Participant, in quantum Scilicet ii impreSSione ijus

180쪽

17 NOTIO LEGIS NATUR E.

habent inclinationes in proprio actu et fines V ib., Q. T a 2 . Et ideo dum entia rationalia legem aeternam participant cognoscitide, quatenu apprehendunt quid Se oporteat iacere aut non facere sentia irrationabilia, quum naturam praecepti intelligere nequeant, Zm, non cogno ScitiVe, Sed naturaliter participant, quatenu natura Sua inclinantur ad unum illumqueConStantem modum agendi. Nam ' Sicut homo imprimit denuntiando quoddam intertu praeceptum C-

tuum homini sibi subdito ita etiam Deus imprimit toti

naturae principia propriorum actuum et ideo per hunc modum Deus dicitur praecipere tot naturae Secundum

illud Psalm. 148 Proeceptum posuit et non prceteribit.

Et per hanc etiam rationem omne motu et actioneStotius naturae legi aeternae Subduntur ib. q. 93, A J. Unde te physica vel naturne haud distinguitur a irincipii actuum rei creatae ' i. e. a rei creatae natura et definiri potest inclinatio vel determinatio ad conStantem et uniformem modum agendi rebus corporeis ab arsC-tor naturn impressa uum autem causae et flectui

The ne Eterna lamembrace at the laws o creation Ilias Physical an morat fide. O the forme it jecis o the later itobliges, ut o Lot fides it is imperative and though in moralmatters it e temporarii defeate hy in stili the mora hebest must in the en De uitille a Suret a the physical Lehest Thecleteat of the la must De macte good, the in muSt De PuniSbed. . . It is important to hol this conception o the Eterna lawa embra in PhySica nature long mitti rationat agentS. To

Confine the law, a modern writer do to rationat agent Alone.

SEARCH

MENU NAVIGATION