Summula philosophiae scholasticae in usum adolescentium

51쪽

DU CREATIONIS POSSIBILITATE. ICommuniCari. At Vero CauSa, quae habet Vim vel unam rem creandi, illimitatam vim creandi possidet quia actio CrentiVa, quum non Xercentur Supra subjectum praeeXiStenS, Ota quanta St, Consistit in actu voluntatis, qui actus Simul Complecti potest excentas reScreabileS. Porro Creatura non poteS ad Creationem Concurrere ut causa instrumentalis. Nam in tali Supposito actio Creaturae aut tranSien eSSet aut immanen -non

transiens, quia tali actio Supponeret Subjectum, in quo reciperetur, quodque diSponeret ad actionem principali recipiendam in Creatione autem Subjectum eXcluditur non immanens, quia Sta actio SSet Creatae voluntatis a aut Deum medii moralibu oratione, VOtiS, etc. moventi ut IpSe crearet, in aut Sui propriis viribus rem ex nihilo producentiS. In primo CASU

Creatura SSet causa moraliS, in altero causa totalis, in neutro auSa instrumentaliS.

2. 0 M. I. Ex nihilo nihil fit, juxta effatum commune P atqui creatio importat effectionem ex nihilo I ergo Creatio Si repugnanS. Resp.-DiSi maj. EX nihilo, tamquam e Subjecto vel materia, praeexistenti, nihil fit, conc. nihilo, tamquam termino a quo ex una parte Supponatur in Creatur Potentia Creati Va, et ex alia clicatur limitata a Certum ordinem Creabilium : haec limitatio vel peteretur X pSa potentia. Vel ex eju objCCto, Vel ex modo illud attingendi. Atqui non poteSt peti ex ipso objecto quia in objecto nihil aliud requiritur, nisi possitii litus et hae in-Venitur in omnibu Creabilibus non ex parte modi attingendi illud quia modus S producere ea nihilo, et hae dimCulta jam superataeStriti eo qui Supponitur POSSe Velinum Creare non ea ipsa potentia quia Cum Creati nullum PraeSuPPonat Subjectum, Potentia Creandi in Creatura deberet SSe PS eju Voluntas, Cui CommuniCAt CSSetem acta divina P dixit, et acta Sunt mandavit, et Creata Sunt voluntas autem poteSi velle SiCutinum, ita Omnia CrentilliR. . . . Dices limitatio illa peteretur X PS SubjeCto, in quo ASet Potentia Creandi, Creatura enim Si finita. Resp.-Sed si aliqua potentia inspecta in Se PSa, in Suo objecto, in modo illud attingendi nullam patitur limitationem, nequit dici quod limitetur a subjecto limitato, in quo St Sed potius quod Cum sit infinita, nequeat in limitato Subjecto reperiri - MazZella De De Creante, P. 2).

52쪽

2 DU CREATIONIS POSSIBILITATE.

subdist. virtute finita, cons. infinita neg. Contradisi. min. et Heg. Concl. Praedictum effatum habet Sensum ambiguum poteSi enim Significare Creationem intelligi debere ut quaedam mutatio nihil in Tealitatem, quo SenSu veriSSimum est effatum. Potest etiam Significare nullam effectionem clari OSSe in Subjecto PraeVio, e quo effectu educatur et hoc Sensu iterum verum S relate ad CauSAS finitae activitatis falsum autem relate ad causam absoluta et infinita virtute druentem. 10 M. 2. Infinita distantia habetur inter nihilum et en o atqui

distantia infinita pertransiri nequit ergo impoSSibile St, ut en ex nihilo pro UCntur. Rest'. Dist mas. Infinita diStantia Sensu proprio accepta Seu ut medium reale habetur . . . eg infinita distantia metaphorice Sumpta pro infinita disproportione conc Pariter dist. min. Infinita distantia Sensu proprio sumpta pertranSiri nequit con SenSu metaphorico, Subdist. niSi detur vi infinita con . tali vi admissa neg. Objectio illa procedit ex falsa imaginatione, ac si sit aliquod infinitum medium inter nihilum et ens quod patet esse falSum. Procedit autem falsa haec imaginatio ex eo quod Creatio Significatur ut quaestam mutatio inter duos terminos exiStens V S. h. P. I. q. 45. . . ad in Alvero inter nihilum ' alicujus entis et PSum ens nulla habetur proportio et proinde infinite distareati invicem dici possunt quam distantiam metaphoricam VirtuSinfinita potest pertranSire, Seu PotiuS, SUPerare. Obj. 3. - Intelligi nequit, quomodo res ex nihilo Proctucatur creatio igitur irrationabiliter admittitur. ResΡ.-DiSi antec. IntrinSecu modus actioni Creativae ad aequale intelligi nequit conc. intrinseca et extrinseca OSSibilitaS The axiom of the Epicureans Virom nothing nothinii made, whicli ou modern philoSopher quote o triumphantly i oti realweight. AS an argument against the theor o Creation iis strengitireSt oni o imagination whicli Substitute Phantasm for intelleC- tua ideaS, an repreSent creatio a the ac by hicli imaginarynothiniis Changed into the universe, jus a the arthritSeli; by the organi proces of SSimilation i Change into flowers an fruit. Henc ii the phras P ut o nothini means pre-existin matter, whicli is transforme into an tias Decome the worid the axiom, P ut o nothing nothinii macte true an it cloes no acquire any great acuteneS to apprehen it. ut the phrase od createclthe worid ut i nothing as employe to exclude an idea isere-existin matter an it is by a direct perversion o it Sense that notum ' an e underStoo a the matrix, origin and mattero Leing - Hettinger, p. cit. P. I).

53쪽

DE CREATIONIS POSSIBILITATE. 43

ed UCtioni rerum e nihilo. . . . neg. Pariter dist. ConS. Si ejuS POSSibilitas intelligi nequit, trans P si intima natura et modUS actioni Creativae Comprehendi non poteSt. neg. Sed PerPeram exinde OSSibilita creationis negatur, eo magi quo intrinSOCUS modUS actionum ordinis vegetativi et cognoscitivi no latet. 33. Obj. . Possibilitas Creationis importat existentia entis increati et initio carentis atqui talis entis existentiam men non soleS Concipere, quum a illam Concipiendam Opus Sit fingeretemPu infinitum per quod tale en extitisset tempus autem infinitum repugnat ergo repugnat existentia entis increati et proinde etiam Creatio.- Herber Spencer, ii Si PrincipieS, P. I) ReΝΡ.-COuc maj. dist. min. Existentia entis increati menS non poteS Concipere Conceptu proprio et intuitiVO COHC. analogo et diSCurSivo, neg. Dist prob. additam. Ad talem exiStentin Con- Cipiendam Pu est, saltem implicite Concipere durationem infinitam cons. tempus infinitum, neg. Tempus infinitum Si quidem TePugnanS, XiStentia vero enti in Creati non requirit tempus, immo illud excludit, quum existat duratione SimpliciSSima, quae omni

54쪽

DE FOSSIBILITATE TEMPORANE E CREATIONIS.

distinctae neg. Cum ei identificatae. Onc Pariter dist. min. HOC absurdum est relate a Spatium OSSibile, conc ἰ relate a Spatium reale nee. Qua cliStinctione a probationem minori applicata, neg. concl. Objectio innititur in Confusione spatii possibilis cum spatio reali Spatium reale non est aliud quam realis extensio corporum o patium vero POSSibile nihil realitati habet se est mera possibilitas extenSioni Corporum I POSSibilita autem nec incipit ne desinit, ne ut inciPiens, ne ut desinen Concipi potest. Inde ut theoria Creationis sit Completa minime requiritur, ut Creetur ipsum Patium, SiCut non requiritur, Ut reetur iPS aptitudo corporum ad extenSionem habendam.

3. De ossibilitate Temporaneae creationis Mundi.

3ι ΤΗΕΝΙ Ι V. Potest philosophie probari nullam esse

aeternae creationis necessitatem.

Stat quaest. Quidquid dicatur de mente Aristo

telis et Veterum generatim Circa Otionem CreationiS p. 38 , certum S et ab Omnibus conceSSum eo docu-iSSe mundum Vel Saltem materiam mundi necessario fuisse ab aeterno. Inter Christiano aeternitatem mundi

Origines propugnavit illa inductu ratione quod id Omnipotentia et dominatio divina Xpostulant. Idem

SenSiSSe quoque putandum Si omne illo qui Deum eSS CRUSAm neceSSariam mundi OCVerunt namque, quoniam Deu est aeternuS, liquet eum, Si SSet causa neceSSaria mundi, mundum ab aeterno creare debuiSSe. EnimVero, utrumque, Cil. Deum et SSO CRUSam neCOS- Sariam mundi, et mundum ab aeterno renSSe, OStaliquos antiquos a S. BaSilio commemorat OS, atque in media aetate Echartum inter recente Robinetu Saepe et vehementer UitUS St. . . . In eamdem Sententiam, ne de aliis multis dicamus, ConceSSerunt OllaireuS, qui mundum, utpote aeterni Artifici OPUS, aeternum SSedebere contendit, . . . et nuper COUSinuS, qui Creationem mundi SSe neceSSAriam, et Proinde aeternam Voluit, quia Deus, cum Sit Simul SubStantia et cauSa, non potuit

55쪽

vorino, Elementa Phil. Ch istianoe V 2, p. 452ὶ Idem docent hodierni Rationalistae. De falsitate harum sententiarum non est Catholico locu ambigendi quum Fide Constet meum ab initio emporis utramque de nihil CondidiSSe Creaturam spiritualem et Corporalem. V Quod autem Fides docet

ratio confirmat demonStrando nullam SSe aeternae rentionis necessitatem, immo graVissimas ratione affert adprobandam aeternae creationi impossibilitatem. De qua quaestione libere inter Catholicos agitata nonnulla dicentur in scholio p. 48 . Hic probatur nullam SSecreationi aeternae neceSSitatem.

35. Prob. I hesis. Λrg. Si adeSSet necessita mundum ab aeterno creandi rati huju neceSSitati repetenda esset Vel e parte Dei et e parte mundi tertia ratio adduci nequit, quum praeter Deum et Creaturam nihil detur atqui e neutra parte habetur ulla neceS- sitas ab aeterno creandi Ergo. Prob. min. . '. Ex parte Dei necessitas creandi ab aeterno oriretur aut a quatenu DeUS, Vi Suae SSentiae, ad creandum determinaretur, aut in quatenus liber divinae voluntati actuS, utpote aeternuS, Xigeret, Ut SUUS terminu i. g. munduS Sit aeternus. Atqui a)Deus ad creandum non determinatur Vi suae essentiae aliter non esset Summe ibi SuffcienS, nec Summe creaturi independenS, Sed ei aliquo modo indigeret, vel ut sine vel ut medii ad finem aliquem neceSSarium consequendum actu divinae Voluntatis, quo Deus libere voluit existentiam mundi, Si quidem aeternUS, quum Sit identicu cum divina SSentia, nulla autem existit necessitas, ut habeat terminum Seu effectum reternum jam hic actu infinitus et perfectissimus sic Comparatur ad Suum effectum, ut Sicut possit illum producere vel non producere, ita etiam possit illum pro-

56쪽

46 DU POSSIBILITATE TEMPORANE ID CREATIONIS.

ducere quandocumque lubeat, quin ullam in se mutationem subeat. Quod quomodo fiat, in hac vita plene intelligi non posSe fatendum St. λ2R. Ex parte mundi neceSSita aeternae creationis ine eSSet, quod mundia Vel materia mundi vi Suae naturae, XiStentiam OStularet atqui mundu existentiam non postulat, sed essentialiter est indifferens

tum ad existendum tum ad non XiStendum, Seu, X natura Sua St en contingenS. Et reVera, hae necessitas Xistendi aut omnibus mundi partibus aut quibusdsm dumtaXat Ompeteret atqui-a non Omnibus, quia Xperientia docet innumera Corpora aliquando non utSSe, quae OSten XiStentiam CCeperunt non Mibusdam quia licet e Xperientia no Stras non porrigat ad Omnia corpora Singillatim tamen legitimo inductionis processu tute concludimus de omnibus id, quod de plurimi certo scimus Nam,

57쪽

DD POSSIBILITATE TEMPORANEAE CREATIONIS. 47

quum corpora Omnia in entia ab alio, nulla ratio potest a parte Sui SSignari, Cur quaedam Xignnt, quae clam non Xigant, ab aeterno reari et Si Corpora animata, quae Periectiora Sunt, non fuerunt Semper idem

a fortiori valet de corporibus inanimatis, et de primitivi corporum elementiS. λ

58쪽

8 DU POSSIBILITATE TEMPORANEAE CREATIONIS. 36 Sehol.- uaerebant ScholaStici, an Deus; si Oluisset, mundum ab aeterno reare potuiSSet ita ut pro certitudine temporaneae CreationiS, non ad rationem Sed solummodo ad idem Oporteat O appellare. Dato quod mundia ab aeterno creari potuiSSet, ju duratio initio careret, ideoque SSet Deo CoaeternuS. Circa quam quaeStionem tre Sunt Opinione inter se dis

Prima eSt eorum, qui assirmant hunc mundum mutabilem potuisSe ab aeterno creari, Vel Saltem ejusdem impossibilitatem non poSSe demonStrari. Ita Caietantis et fere omne ordini Praedicntorum nuCtore atque, inter nuperOS, Liberatore COSm. Sari Severino loc. it. in

Schisni Theol. at in itigon COSm. , QUOS Omne Praeit, ut videtur S. Thomas. mundum incepisse, inquit est credibile non autem demonstrabile, Vel scibile ' Ι q.

here go on ad insinitum. Through a labyrinthi cause an effecis

59쪽

Altera Opinio St eorum, qui autumant Creationem ab aeterno SSe repugnantem quoad enti SucceSSiVa, CenSent autem non OSSe demonstrari impossibilitatem creationis aeternae quoad entia permanentia. Cui Sen

tentiae adhaerent Suarea Meta. DiSp. Ο), Goudin, HOS sequuntur igitara Loedde et Urr buru COSm. P. 277 . Sunt qui Doctorem angelicum idem sentire pro

Sententiam tenuerunt haud ignobiles scholastici anti qui ci notam et moderni V. g. Tongiorgi, PeSCh, Hontheim Lahotisse Vari de Aa). Eamdem docuisse SS. Patre Communiter admittunt etiam adversarii. δ

S. Patres ceterique Scriptore ECCleSiastici an ControverSiam data Pera non traCtant Verum ea quae de origine mundi et cle generatione Verbi disputarunt, attente expendentibus certum nobis videtur illOS, Saltem maximam Partem in hac sententiaverSato fuiSSe, quo mundu Ab aeterno Creari non potuit Sanseverino ib., P. 487). ' Communis Si Patrum doctrina non Solum de facto nullam Creaturam a Beterno OSSE, Sed ne POSSe quidem ita ut Contra rationem Deccent, qui mundum aeternum SSe Statuant. Idem docent Alex. HalenSiS E. Alb MagnuS, S. Onaventura. Etiam OS S. Thomam plurimi inventi Sunt gravi SSimi nomini RUCtoreS,AEUi, QUUm Aquinatem magistrum in omnitiu religiosiSSime equi Studerent in hac tamen quaeStione eum deSerebant, ut LeSSiUS, OletUS, Sylv MauruS. Immo ipse S. Thoma verSUS inem vitae a Sententia, quam OmneStii auctore defendunt, non tantum fuit. Concedere enim videtur hominem non potuiSSe reari ab aeterno. Ho autem Stio aperto parvus tantum et facillimu gradu est ad id ut clicatur nullam

idque ex principii ab ipS S. Thoma Celetirati Sequi exiStimamus, ita ut in hac re a littera forsitan Doctori Angelici aliquantulum declinemUS a Spiritu autem ne minimum quidem - Ηontheim. Theodicaea, P. IIIJ. PetaviuS de Deo. n. 3, C. 6. l. I deClare it tot the universalpatristi doCirine, Sed ConStanti in ControverS Witti the Arians that the notion o an terna creature i cogniZable by reaSon S

60쪽

5o DE FOSSIBILITATE TEMPORANEAE CREATIONIS.

37. Praecipuum et generale argumentum pro possibilitate creationis ab aeterno St -En ab aeterno Creatum non repugnat e parte Dei, quum ab aeterno habeat virtutem Creandi nec e parte renturae, quum haec determinata duratione abstrahat ergo. Quantum valeat hoc argumentum Optime patebit per aliud Simile. scit Corsu implens omne Spatium pOSSibile non repugnat e parte Dei, cujus vi creandi non limitatur nec e parte CorporiS, quum hoc a determinata magnitudine praeScindat. Qui autem hoc alterum argumentum admittet Θ et tamen, priore admisso, et hoc admittere debet, quum perfecta Sit parita inter infinitam magnitudinem et infinitam durationem. Sed juverit pauca

directe adnotare Contra poSSibilitatem creationi aeternae. AgeVero, nullum datur vel mente noStra SSignari poteS inStanS, ante quod Deia Creare non potuerit, Seu nulla duratio quamlumvis longa est OSSibilis, qua majorem atque majorem durationem Deus mundo tribuere non potuerit. Hoc ab Omnibus Conceditur, quum Deu Virtute creandi numquam Caruerit, et creatura Sit prorsus indifferens quoad instanS, in quo eXistere incipiat. At exinde non sequitur possibilitas enti ab aeterno creati, Sed tantum possibilitas entiS, cujus duratio a parte ante potuerit SSe major atque major indefinite. En namque ab aeterno rentum,eSSet en productum ante quodUis instans designabile Seu, ΠS, quod XiStentiam accepit, Sed XiStere nunquam incepit, initta in numquam habuit non aliud enim prae se fert en ab aeterno creatum, ut docet S. Thomas lOC. Cit. J. JamVer ens creatum sive successivum sit ive

permanens, qu0d initium nunquam liabuit, repugnat.