Aristotelis De natura, aut De rerum principijs, libri 8. Ioachimo Perionio ... interprete. Eiusdem Perionij in eosdem libros obseruationes inserto etiam eiusdem orationis, qua Iacobi Lodoici Strebaei calumnijs respondit, compendio. Accessit Naturalis

발행: 1552년

분량: 516페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

131쪽

Liber iii I.

hoc ram ipse quod inanes, nihil a repero loco

vis vi interest. Quemadmodum enim nihil, ita id quod non est, nullairi dolin uonem,nullum j dibo men rerum ostendere potest. Inane autem quiddam quoi non est,er priuatio uidetur esse. NouA por ranaturalis di imilis est atque diuersius. ex quo fit, Ater quae a natura proficistuntur, diuersa fuit. Aut igitur illi natura motus is qui est infercndo, attrib ius est, aut certe si est,non est inane. Praeterea nun mouentur ea quae iaciuntur, cum id quod pepulis,ea non cotingit,uel propter antiperistasin, uel quod maiore impetu is qui pepulit, rem vibrauerit, quim sumtus, quo ad locum naturae accommodatus stratur.

At in inani nihil horum esse potest, nec ferri quic iram, nili quemadmodum id quod uehitur. Praeterea nemo quidquam afferre potest, cur id quod pusu agitatam rit,a ubi insistat. Cur enim hic potius, quamissic s Ita aut quiescet, aut nullum mouendi finem iaciet, ni aliqua maior uis impediat. Praeterea nunc quidem ad inane aliqu id ex eo quod cedat, fini uid tur. At in inam omni ex parte aeque hoc mile est, omnem ergo in parim fretur. Ex his etiam id quod gitur, intelligi potest. Idem enim pondus er corpus duabus de causs celeriore motu cieri cernimus, aut uia id per quod mouetur, di simile est:ut per aqua, per terram, uel per aera aut quod res quae mouetur,

caetera ut paria, disimili distari, est aut leuitate

ut pondere. Atque id quidem per quod aliquid movetur, taratoris motus causa est, propterea quod impedit primum ac maxime aduerso impulbu, deinde

m vero

132쪽

- Aristot. de Natina

Miro etiam nixu suo sed hoc magis id efficit, quod nosviis di bipari diuidi potest, quo in genere est, ut

quicque est crasti inti . constituamus quidem A. quod per B medium in c tempore moueatur, er pero interuallim quod sit tenue , in Etempore,ut sint etiam paria B Cr D interualla pro corporis imp

dientis portione: iciamus que B aquam ese, D aera : profecto quo aer tenuior aqua est, Cr minus corporeus , eo maiore celeritate A per D quam per v feratur. Habeat etiam eundem rationem celeritas

ad celctitatem quam aer ad aquam habet: certe si duplo tenuiorsit, duplo tempore lacium Cr cursum B, quam D conficiet .siis c tempus duplum E temporis , semper igitur quo milius erit corporem,minoremque obstandi uim habebit, Cr Acilius porrum petur id per quod movebitur , eo maiore mouebitur

celeritate.Atqui inane nulla habet comparationem, qua a corpore uincatur, quemadmota ne nihilu quidem cum numero ulla continetur. Si enim quatuor tribus,pluribus duo, e pluribsis etiam unu quam duo superet:nec praeterea rationem ullam contineat,

qua id quod nussim est, uincat: Q d enim superat, in exuperantium,et id quod uincitur, diuidatur necesse esu pro leto quatuor id erunt, quo superant, CT nihil. Itaque ne linea quidem punctu superat,si ex pli 'ctis minime colat Eodemque modo inane nullam huibere potest cam eo quod plenum est,comparatione, ita neque cum motu. Quodsi per aliquid tenuijsima tanto tempore, tam celeri motu, quam per inanestra H omnem rationem longe multumquesuperabit. Sit mira

133쪽

Liber IIII. e illa Finane, quod pari ead quest , qua B er Diongitudine: tum si Atranstat, cert)que impore quod sit Gota breuiore tamen quam E moueatur, eundem etiam ad id quod plenum est, rationem imam habebit. Sed si tam diuturno impore, quam est G, Ut D parte, quae Η dicatur, conficiat, conficiat erim i F ,si quid it quod tenuitate aera uocat, ea proportione, qui tempus E ad G tempus habet. Si G in F tanta tenuitate D,quanta longitudine ipsum a supere uissim A celeritate tam lango tepore, luarti G diuturnum est, ipsum F tranabit, fratur. Quod sinu ura in F corpus fit,maiore etiam celeritate tra nubit, at in G erat: ita pari eodenis tempore A id

quod plenum est,eν inane conficit. quod fieri non potest. Hoc ergo perstimum cst, si quod it temptu, miκo quodvis corpus per triane moueatur, hoc incolu aedis consecuturum. sumetur enim pari tempore quid quod plenum ficer quod inane, tranare. Easdem enim rationem, quam tenuem ad tempus, corpus rerum ad alterum habebit. Ergo ut Ammatim di

cum, hoc peroicum est, causam cur illud efficiatur, hoc esse, quod Cr motus omnis ad motu proportis est, is tempore enim est) temporis ad lepus,si moia utrans finitum sit:inanis autem ad id quod est planm,nuta est. Atque illa quid incommoda sequuntur ex eorum dolimilitudine, per quae res mouetitur: ex eorum aute exuperamia quae mouentur, haec. Nacum ea quae maiore uesponderis uel leuitatis prolun

tia habent, si simili figura sint pactum par er aequα

ις maiore celeritate conficere cernamus, eas quam magnitudines

134쪽

m ignitudines inter se habent, proportione: prostra idem etiam per inane fieret. quod flari non potesst. Cusram celerius movebuntur Nam in ijs quae plana sunt. necesse est,praesertim cum quo quis p maiore uim ha bet,eo celerius ui perrupat Cr diuidat. Quod enim moiuisurdui iactum est, uel figura uel podere suo diuidit. Da pari erunt celeritate omnia. quod fieri non potest.

Ac ex superiore quidem di putatione perlicuum est. inane sit, effici co rarium eius, quo inane ij qui lauddefendunt, se confirmant. cap. s. Iri quidem inane esse putant, si mom per lacu sit. per se secretum σ=eparatum. quod non aliud cist, nisi Dcum separatum quiddam esse, defendere. tu i ferition posse, iam ante demonstrauimus. Ac si qui per se

rem considerent, id quod inane dicitur reuera inane itidebitur. Vt enim si quis in aquam calculum demserit, tantum aquae cedet, quantus est calculuη sic in aere sit, sed sensu id oculorum non percipimus. Semper, omne corpus quod mouetur loco, quo eius ferina tura, eo moueri necesse est, nisi comprimaturi aut asinfinitum locum,si motus deorsum ferat, ut terra: autia superum, ut ignis: aut ad utrumque, ut aer, aut si quodvis aliud ingeratur. In inani autem hoc fieri non potes : neque enim corpus est , sed per aequale calcu lo interualum tranare uidetur , id quod prius in inani erat: ut si aqua calcula ligneo non cederet, nec aer ed eum omni ex parte tranaret. Atqui cauculus tanta est magnitudine, quotam inane occupat. quae etsi callida est aut Pinda, aut grauis aut leuis,tamenon minus,imo uero magis ratione aperturbationib. omnibus,

135쪽

- Liber III I. v mnibus,res non separatu, distinguituri magnitudianem autem signei calculi intelligo.Ita si a caeteris etiam omnium Feparata sit, necgrauis fit aut leuis, par

inane occupabit , erit isti eadem Cr Ioci σinanis parte,quae ei par reperietur . Quidnam inter calculi corpus et aequale inane ac locum intererit Aut si baeo duo fiunt,cur non etia quodlibet in eodem erunt Ais

hoc quidem unum est incomodu, et quod fieri non potsi praeterea hoc etiam perspicuu est , id calcula ha

bitura etiam cu mom erit loco, quod habent caeterae

magnitudines . Ita si nihil a loco diffret,quid attinee iocum facere corporibus, praeter suam cuis magnitudines magnitudo nihil pati potest. Nihil enim adiuiabit,si quod aliud par interuallum circunfuderit. Ex quibM persticum cit,no esse inane separatii.

Sunt autem nonnulli in ea sententia, ut dicant, ex re

tenui cr crassa inane esse perspici licere: si enim nihil

crassum et tenue fit, nec contrahi quicquam aut cogi potest. Quo sublato,aut motus tolletur ὀιnditus, aut, quemadmodum ait Zusens, haec uniuersitas fluitabit, aut in aequalem et parem aera atq; aquam uert: visi ex aqua poculi aer gignatur, simul ex aequali aere tatunde aquae oriri,aut certe inane esse necesse est: nes enim cogi quicqua et distedi aliterposse. Si rarudi eid quod multa inania separata continet , perspicumiit, ne inane quidem posse Ube seiunctim, quemadmodum nec locum , qui interuallum et dimensionem fuibaleat nec quicquam ram hoc modo. Si non separa tum, Cr tamen unum quiddam inane esse uolunt, id quidem minios absurdim est: verum ex eo efficitur g primum

136쪽

ss Aristot. de Natura

primum, inane reon omnis motin esse cissimi, iaciat quo quid in ublime fretur. Quod enim tenue π r rum est, id leuitate praestat.ltas ignem rarum G te 'mem 6ἶea serunt.beinde motus causa no ita est in ne ut id in quo aliquid mouetur: sed quemadmodum utres,quod ipsi in sublimestrantur, inhaerentem naturum enerunt, sic inane res rare solet ad superum I cum. Quanqui qui scri potest, ut uel motus sit uella

civi inanis inanis enim indue sit id quo mouetur rex terea quomodo grauia corpora ad medium lacu pondere suo femi explicabiit s Isiud enim pri icitura est,

si quo tenuius est cr inanius, eo maiore celeritate ad superiora contendet,*re,utsi omnino inanes eo celerrime stratur Qimnetia feri certe non potest, ut stratur. In quo eadem ratio valebit, propinea quod Dcmadmodum iniurari res nucta moureipotest, sic

'iam non posit,ut inane moueatur loco. Ditates Onim nullam inter se habent comparationem. Sed quoniam inane esse negamus, caetrea autem si e ac 7τcte

quaesita fiunt,aut motu vi non uturum,densitate cr raritate Mata:aut coctu fluitaturum elicerin aquam M iri,aut sempσparem aquam ex am,CT a ra. ex aqua oriturum Nam cum presticuum si amoliorem am ex aqua gigni, profecto necessem nisi concretionem teneamus,uel extremitatem quae haerea smpellatur,cogere fluitare, uel alio in loco aliquo pari proportione aerast in aquam uertere,ut omnis muri magnitudo sit aequabilis uel certe nihil moueri. SE per ramis quid moueatur Ioco, hoc escietur,nisi in orbe incitetur. At non semper motas in orbe incita iura

137쪽

Liber IIII.

tur, fici etiam in rectas lineis. Atque illi quidem his rationibus inane confirmare possunt, ac destudere. Nos aute ex 's quae posita sunt, esse materia unani cstrariora, ut caloris, ut stigoris, caeterarus quae naia. ram attingant, repugnantiamum, se demdimum: ex

eos quod esse post reuera aliquid orirismateriamque iram quidem non separari posscsed aliam atq; aliam cpe rationem: et una cla numero, si ita res strat, tum calaris, tam calidae rei, tum stigidae eidemque esse ma vi breuis, corporis. Quod hinc perfl/ici potest,

quia cum ex aqua aer, items vissim aqua ex aere o ritur, eadem materia re alia nulla extris Rim usum

pta,exEEtsed quod illa esse ante poterat, id iam tum

reuera est. mod fit eodem modo, cum in magnitud . neni ex parastate alias, alias in paruitatem ex magnitudiae uertuntur. Eade igitur etiam ratione, si mritio aeris in exiguam magnitudinest uertat, Cr ex mino re maior Cr amplior oriatur, materia quae esse pote 'at, utriusque uicistim existit. memadmodum enim cum er ex frigore in calorem, er ex calore instigias aliquid commutatur, eadem est,propterea quod eanum habebat, ut estisic etia fit, cum ex calore is maiorem calorem, caem interm nihil caloris in materia extiterit, qui non fuerit, cium minus caloris est: sicuti nec circuli rotumditas uel inflexio; si minori ori iaccommodetur, uel eadem, uel ali in parte nulla inhaerebit inflexio, quae non inflexa, m recta est:neque enim diremptione et intermistione aliquid magis aut minus tale redditurinec ulla famae pars accipi potest, in qua nonincandor rufi Vcular. Sic igitur prior I 3 etiani

138쪽

etiam calor posterioris anatoria est. Ita corporis quos sensibiu pcrcipitur magnitudo et paruitas dilatatur, non quod extrinsecm aliquid materia arripiat, bed quod ei uim habe ututriusque esse posit. Quapropter idem est crasum et tenue, eorus una materia est. Est autem id quod cra lam Cr densum estgraue:leue, id quod est tenue er rari . Duo enim crassa Cr tenuia comitamur.Grauia mim er dura, crassa ut ictis esse: contras rara,seuia Cr mostia. Sed in plumbo crst vo pondus er durities disrunt. lux his ergo quae diactu fiunt, hoc pesimum est, Dane nec omnino in eo quod rarum er tenue est,stparatum esse, nec posse,nisi forte qui1 ii omnino uelit inane appellare,id quod

causa est, cur moueatur loco, quicquid mouetur. Isto autem pacto rerum grauium ex lauium materia, hoe

ipso quod ei nodi est, inane erit, crassa enim Cr te nuta, quatenus ita discrepit, uim sicieti afrendimmotin habent qua autem ex parte dura fiunt mocli perpesionis, impatibilitatis, non motus tapotius commutationis. Ac inane quidcin quatenus sit, et

non si hoc modo explicautam. cap. io. Sequitur, ut de tempore disti ramus. Primam au tem non alisnum erit, de eo dilutare ijs ration busque θωτερικοα a nobis dicuntur,sit 'ne in ks quae sint, dii in ijs quae nulla finit:deinde quae eius naturast. Ac illud quidem no esse omnino, aut uix et exiliter esse, ex his fusticari possumus Alia enim eius pars praeter sinec est alia futura est, er nondum est:ex quibus Cr immensam, Cr quod semper fumitur, icmpus constat. Quod autem ex ijs consta quae nκ afunt, fieri

139쪽

Lib. IIII. o

im posse uidetur, ut in rerum numero reponatur. Praeterea omnis rei quae ex partibus constat, i modo sit tum cum es aut aliquae partes, aut omnes sint, ne cesse est. Temporis autem alis fuerunt, alia futurae sunt,nec ulla est, cum ex partibus constet, Cr praesens pars noli est:praesertim cum Cr pars metiri, Cr totam ex partibus conflare debeat, Cr tempue ex pucto temporis costare minime uideatur. Praepterea hoc ipsum pactam temporis, quod praeteritum Cr Aturum distinguere uidetur, utrum vinum Cr idem semper mane. t. an aliud cr aliud sis, non facile latciligi potest. Si enim aliud er aliud est, Cr nulla in tempore pira

alia atq; alia simul manet , quae non contineat, ex alia contineatur, ut breuius tompim a diutumiore puctum autem temporis, tempus quod non est, er antea fuit,

necesse est aliquando occidiisee, Cr puncta temporis simul non erunt,occidisses necessc est fici eryperius: quoi fieri no potest, ut in stipsum qui dein occiderit,

quia tum erat, en in alio puncto temporis superius punctum occidere non potuit. Sit enim hoc positum, seri non posse, ut puncta temporis intersie, quemad modum nec punctum cum puncto cohaereant. si sti Dr in consequente non interjt sed in alio,prosecto tir mentis innumerabilibus quae intercesscrunt, sinius visent. quod feri non potest. Nec uero idem benipermauere potest. Nullius enim re,quae diuidi potest, crfinita est, unus est terminus, siue cu uno,siue cum pluribus cobaereat. Punctum autem est torminus, te possinitum er certum notari potest. Praeterea eodem tempore esse, nec prius nec posterius, idem quod ing s eodem

140쪽

b, Aristot de Natura.

rede er ni puncto ese declarat.At certe Rea quae superioribiis, Cr quae in posterioribus Aerum, in hoe puncto sunt simul ea quae millesim abhinc anno, cum ijs quae hodie gestas i, erunt: nec aliud alio prius aut postoliis . Ac de iis quidem quae tempori cori Maeni Ger in eo insistat, tot ni distulata. Quid autem sit tempus, quaeq; eius Oatura,eodem modo ex ijs quae tradita sint, inccrtu est, ut ex ijs de quibus apri explicavimus. Alij enim μniues motom csse ccii sint, uti sthaeram ipsemat conueni is etia pars, terripita est quoddλconvcrsio na est. conuersitonis enim iurari est id quod est acceptis,non conuersae. Praeterea si plures cocli essent, peraeque impus cui uti eorum ino tus eget. Ita multi tempora simul est iu . Sphaera n aute esse tempus existimarunt, qui istud asserunt, pro pterea quod Cr tempus e universiis haera omnia coplexu suo coirent. Q prostelo oratio stultior est,

quam ut uidendum putem, qgae incommoda ex eas quantum ingonia aut motuε Cr mutatio quaeda tepus

nititur esse, hoc considerandurm est. Motus quidenser mutatio uniuscuiusq; , in eo tantum est quod menetur, aut ubicunq; fuerit id quod mouetur loco. T

pus cutem peraeque Cr ubique , Cr apud omnes est. Praeterea motus omnis uelocior est er tardior , temptu aute non est : tarditus enim er celeritos tempore

di tincta fiunt. Id enim uelox dicitur quod breui tepore munu:tardum, quod diuturno ex longo,parum Dacium conjicit. Tempus autem tempore non distinguitur, nec quam multis, nec quale sit. Penpicuunt est igitur, tempus non esse motum. Ni ii autem hoc

SEARCH

MENU NAVIGATION