장음표시 사용
61쪽
fur duce natura, alicuius rei causi Glam e straiit , er aranea tela, Cr quasi rete: cir ω quae gi gnuntur e terra oua est,unt, rudim gratia: radiares Qui no sursim uersu3Jed deors , alimen siucribraufi:perspicuu est in ijs quae natura Cr eveniunt, Creolii hic causam reperiri. Qiloma, duplex est nature una ut nuta teria, altera ut frma, quae eade finis est, er ad finem ectera referuntur: baeclli cavsarea cuius Oufa aliquid si nec se est. Error aute in ijs etiῶ quae
arte conflciuntur, existit. Nam σgrimaticus tris re- .cte scripsit, Cr meticas non recte potionem dedit. Ita is,ut is ijs etia q natura duce fiant, versetur. Quod . si in arte queda sunt, in quibus recta faciendii ratio ad E1pectat, et in s tu quib. peccatur ad aliquesne, itila*ιide nititur,fed ab eo uberrati profecte in ijs etiam jqnae a natura proficiscatur,idem ualeat nece e est, mastramis erratio est naturae ab eo fine quem sibi in agenda proposuerat. Et in primis igitur molitionibus bouigena si ad alique sinem peruenire non poterat, deleto aliquo principio, ut nunc femine, solebant exiit re . Praeterea semen primo existat nec e est, no statim animalia, Gn totam id quod congestum erat principio semen fuit. In ijs etiam quae oriuntur e terra, id cuisse se fit, reperitur: quanquam minus distinctum est Vrem igitur in ijs etiam quae terra exst fundit,ut bo-
vigena, Cr androprora, sic vitigena Cet Olcoprora oriebantur, nec si oc enim absurd- set. Atqui oportebat, si modo in animantibus etia existebat. Praeterea inseminib. etia oportet fortuna interuenire. Ommio qui haec concedit, ex cato it quae natura secit,
62쪽
Liber II., ura. Natura eminea ficit, quae a quota principio iusto continetcragitata, ad finem alique pervcniunt. A ques aut ηο iacm cuis propositus est, nec quiuis, quaqua ad cude lectit, nisi quid ob iet. At ucro id cum causast, en q, civi cessa i scitvr,'rtuna ruenirer tit. Veluti bos' ite frie uenisse duimu/:ciij cum ablutus esset, ubiube: cam perinde ac si ea de cc a n vi et Ircit, cisi no ea de causa aenerit, dis id vi quada
diu est,in ijs cause est, quae aducntitiae ortuitaeque dicuntur. Sed clim hoc ipsum simpcr eut plerus citcnit, non casu, nec frinito esticituran ijs aut quae natura Acit,
costitia est, nisi quid impediat illud etia ab uiau est, ηδ existimare alicuiu3 causa qcqam feri, nisi id quod
motu uistri, coulto movere uideri,it. Riq ars etia noco ustui. Etenim si in ligno ars aedificiacru nauiu hetesset, eode modo quo natura,sueret. Si ergo in arte id cuius gratiast,ualet, valet etia in natura. Quod tu ma
bet. Ei enim natura est similis. Ac illud quide persti-eliu est,m naturiese causam, Cr in numero caularu,
quarum gratia aliquid efficitur, reponi. Ncestas cip. aut utra ex adluctione insit, an etia omnino cr absolute,quaestio est. Nuc enim necipitate in ortu in se existimat:ut si quis inuru nece rib et diu putare propterea s grauid deor ,lcuia in bublime natura duce stratur. Itas lapides Cr findumeta infimas partes, reria aut superiorcs propter Icuitate occuparesummum aut locu ligna maxime obtinere, in eis maxima sit se vita inaqua aut nos, bis existerusino tame Graecus
63쪽
cosi, nisi ut propter nuteria,sed abdendi quaedam a seruandis gratia. items in alijs omnibus, ibus finis aliquis propositis est, non Dit ira quide re his qua
necessariam natura habent, non tamen eoru causia in-
sunt, risi ut materis,sed alicuius gratia. Vt quo tur, cur ferra sit talis respondebitur, ut hocsit,er bu- gratiareis tamen finis ipse extare non pο it , nisi sit ex Dro. Sit igitur ex ferro nec se est,si Ferra sit, et 'munus eiuε extet. Est igitur nec tias ex adiunctio ne, non tu finis, quippe cum in materia sit Mositas: id autem cuius gratia aliquid fit, in forma reperiatur.' Necesilaus autem uis Cr ratio, Cr in matbematicis, in rebus quae naturae praescripto ac legesiant, ea- 'dcmstre cernitur. Quoniam enim rectum, hoc est,tri 'angulam duos rectos, qui pares sint, contineat, ne sese est: no si hoc sit, idcirco illud se nece e estsed hoc sublato, etiam id quod remini est ollitur. At ucro ira ijs quae alicuius gratia fiunt,contra; si est aut erit β-nis quod antecedit, etiam est aut erit. Si non est, ut itilis sublata conclusione, principium tollitur: sic hic Otiam finis, er id cuius gratia fit quippia, tollitur. Est 'enim fuis, id unde principiu agendi, non cogitassiducitur illa autem principia sunt cogita , quippe cum nussie sint actiones. Quocirca si domus futura est, haec
feri,aut suppetere,aut esse necesie est, aut uno nomi- 'ne materiam ipsam, quae eb referantur, ut lateres lapides si domus aedisecanda est. Et quanquamis pro 'pter baec, Cr ad haec, nisi ut ad materiam no refertur, Unes restretur:tamen si num sine omnino,ne domus
dem aut serra erunt:ista nisi lapides, haec rufi stri Vppetat.
64쪽
Liber III. o suppetat. qqippe cum ne illic quidem prine tisint, nisi triangulum, duobus rectis. Perspicuum est igiturinys qu e naturasiant, ut materiam dici nec statem, ac materiae motiones. Ac utras quidem causa pis eo exponenda est, sed ea multo magis ad quam ut A nem hectat altera,praeserim cum causa haec materia. - fit,issumis non sit. Finiis is ad suem omnias ectat,
er principium a definitione reis natura si untur: quemadmodum enim in js quae artis sunt, quoniam hoc domus est, haec existunt cr suppetan necesse est: quoniam que hoc valetudo est,haecfri cr adesse opor tet: ita etiam si hoc homo est, haec, erct baecilla et ii , necesse est suppetere. In definitione etiam nec stas: se itur. Cum enim munus ferrae definitum est hoci modo ,diuisio talis, haec ipsa non eri nisi dclites h i iusmodi habea qui extabunt, nisi sinistraei sunt ei nim etiam definitionis partes quaedam, quae matcrisi Mim cristam obtinenti
Natura aut de rerum principiis Liber tertius,Ioat chimo Perionio Benediistino Cormα- riaceno interpretei Voniam natura motus et mutationiis princi
pili est institutis nostri ratio in natura uer
satur, motum quid sit, tenendu est. Eo enim ignorato,s naturae etiam ignoratio costquatur,necesse est. cμmil autem de motu explicatum erit , de pys quae deinceps' sequuntur,dicendum erit eodem modo. Quoniam autem motus in qs uidetur esse, quae cohaerentem natu 1 d ram
65쪽
rum habent er continuatam, er id quod infinitu est primum iu ijs quae continuata fiunt,persticitur fit Mij qui cohaeretem natura destruunt, uerbum eius quod est in initim adhibere oleant quod natura cohaere sid sit, quod iusinite diuidi potest. Praeterea cum sine loco,inam, o tempore motus ese non postinpersti cuum est Cy propter haec ipsa, er quod haec omniumrcommariis finiats generalia, de quos eorum esse .sis serendum. Eorum enim quae propria sunt,posterior ea quae ad communia pertinet, tractatio est. Sed pria. mi de motu, ut dixi, disperamus.Est igitur aliqui quod reuera est tantum, aliud quod esse potest. eo τι j quae reuerasiunt, partim sunt res ingula,partim quanta, quaeda qualia, items in alijs naturae elibrtias attributis. In iis auicin quae cum aliquo constra tu partim ex elatione ex submisione dicuntur,par tim ex eficientia cr perpesione, unoque nomine ex eo quod moliet, Cr ex eo quod mouetur. Quod enim est . molles, eius mouens est, quod moueri potest: ex quod movcri potest,ab eo potest, quod uim moueri habet. Notus asit, ne reb. extare nugo modo potest. Quod enim mutatur, id si per vel essentia mutat, uel magni. tudine, uel qualitate, uellacti in quo. quonia nihil conuine notari potest, ut diximus, quod nec essentia sit, nec quantitas, nec in aliqua alia categoria reponatur, sit, ut nec motus, nec mutatio in ullo alio praeter ea quae enumerauimus, cum nihil praeterea si esse pos t. Uni quodq; autem eorum duobus modis hi ominibus dicitur, ut haec essentia, in sua aliud eiusfr
m est, aliud priuatio: cr in qvisitae, Gad et lassisi, aliud
66쪽
fictum est, alterum quod inchoatum et impersectum. Itemque in motu, unum, lam superiorialterum, inst-- rior: uel unam id quod leue est,alterum quod graue Q nocirca misiunt motus mutationis genera, quot
Q noniam autem in quos genere ita haec diuit cap. xinus, ut unxm reuera esse, alterum posse esse dicere mus:eius quod esse potest, actio, qua ex parte ea uino habet, motus dicitur ut eius quod commutari potest, quia tale sit, commutatio eius autem quod augeri potest, cr eius quod diminui, quod superioris contrarisi est s enim utri s nomen commune est accretio m decretiorcius vero quod oriri, ebeius quod interire potest, ortus et interitus uocantur. Hoc autem motum esse,hinc perstici licet, qu)d cum id quod aede
cari potest, qua ex parte ipsum tale se dicimus, revera est: tum aedificatii id, edificatio est. eodenis modo Cr curatio, er conuersio, crsultatio, Cr ad uiri lam aetatem, er ad enectutem progressio. Sed quoniaquaedam cadem Cr possuti esse, er re ipsa sunt: quas
quam non simul, aut non eadam ex parte, ut aliquidium caloris habet, calidumsesse potest, quod re se frigidum est nullorum iam in jiciendo cr accipio do, qua si stredo uicisitudo erit. Omnia enim eant vim habebunt, ut cr acere cr pati pol int. Ita etiam id quod naturalirer motum affir motu cieri poterit-Quod enim in eo virere est, id omne mouet, cum interim idem pulsu agitetur. Itaque nonnullis omne quod motum aD ' ueri uidetur. ouod qualest, ex alijsJ , intellige
67쪽
intelligesur. Est enim aliquid quod mouet, nec ri potest. Eius autem quod esse potest, actio, cum illud cr re ipsa est, Cr ad opus accomodatur, uel ipsi
uel aliud qua ex parte moueri potest, motus dicitur. Istud uero qua ex parte,hocmodo intelligo. Aes enisu eam nem habet, uistima esse posinsed tamen non riris perfectio qua ex parte aes dicitur, motus est. neque enim eadem est aeris ratio, Cr eiis quod motu cieri potest. aliter ,si eadem esset omnino, Cr ex definitione, profecto aeris qua ex parte aes uocatur,per ictio motus esset. At non eadem est, ut diximus, idq; in contra
rijs ammaduerti potest. Aliud Κὶ Gum posse ualere, aliud aegrotare posse. Non aegrotare idem quod ualere, esset, quanqnam ubicctim er id quod ualet er id quod aegrotat, siue humorsit laesanguis, i lim Crilem est. Quoniam autem non idem est, quemadmo
dum nec colorici id quod cerni potest, idem fiunt i Iud certe confectum est, motum esse eius quod esse potest, qua ex parte eam uim habet, actionem. Ac illud quide per1picuu est, cr banc actionem motu esse, Crium denis cum haec actio est, nec prius, nec posterius moueri aliquid solare. unaquaeq- enim res alias at o pris deduci, alias non deduci potest ueluti id quod dificari potest, quatenus eam uim habet, et eius quod
aedificari pote, humo, qua ex parte aedificari potest, aedificatio dicitum. Aut enim aedificatio is,opera qua in aedificanda re quae aedificari potes ponitur, aut domus. c uam aute domus est,no iam ea res erit quae aedilicari potest et res quae aedificari potest, aedificatur:aedificatio igitur, opera ipsa sit necesse est, aedificatio aut
68쪽
motus est quida. Atq; etia alijs motionugeneribus ea ide definitio accomodabitur. Vera aute esse sententii, qui de tu exposuimus, Crexijs quae caeteri de eo .censiuerunt, et ex eo quod non facile est eu aliter defiχαυ, perspici licet. Nam nec motus et mutatio in alio genere reponi possunt:nec eorum qui aliter de eo diseseruerunt,uera est sentetis. Quod ij facile intelliget, qui quemadmodum eum nonnulli definierint, confide.
rabunt . diuersitatem enim Cr inaequalitatem, id quod nullum est, motura esk dixerunt, quorum nulla insueri nec e est, nec tam diuersa bunt, nec inaequalia, nec cum nulla uni omnino. Quinetiam mu-G tatio non magis ad haec progreditur , aut ab eis, quam a contrarijs proficiscitur. Quod autem incertam er tonuum quiddam motus uidereresse causa ut cur ad haec morum accomodarint. alterius posero coniugationis Cr ordinis principia infinita sunt, qu)dsintpriuantia. Nullum enim eorum nec Ventiai est, nec quale, nec in ulla alia categoria numeratur. Qvὸd autem motus nec in eoru quae Ue possunt, nec in eorum quae reuerasiunt, numcro omnino reponi pores causa fuit, cur infinitum quiddam esse uideretur. Nam neque id quod quantum esse potest,nes id quod
rei se quantum est,necessarib mouetur .motus autem
actio quaedam uidetur esse sed tamen impersim et in eboata,propterea quod impcorctu sid quod est potcst, cuius actio fit motus ob eamq; causam di*cile est
quid illiuenire. Aut enim in priuationis, aut in eo rura quae esse possunt,aut in eorum quae planesiuia numero reponi ecbct quorum nullam esse ullo modo pod i lcst.
69쪽
Vtraras autem eorum ad id cause genus, unde motita principium ducitur,pertinet. Aut enim eoru quae natura, aut eoru quc ratione fiunt, cau'sintscmper. sed eorum incertus infinitiasq; Ut numerm. Quoniam autem casus er 'rtuna,causae uni eorum quae uel a mente,ueta natura prosciscantur, idch tum dema, cum aduentitia aliqua horam ipsoru causa existit: nihil aut Eaduentitim prius ijs est, quae per se sunt: profecto ueadueritia quidem causa prior ea est cr antiquior, quae
perse,uiQ sua licit. Ex quo efficitur,casium Cr fortunam primiora ege mente atque natura. Ita ut ca A coe si causa quam maxime ponatur, tamen er mens Cr natura in ejiciendis cum alijs permultis,t- hac rerum uniuersitare,priores partes habeat nec e est. Illud autem presspicuu est, Cr causas se, CT tot earum generae', quot dicimus.Totide enim quaestio qua quaeritur cur quis p sit,complectitur. Aut enim ad natura questio cur quicque fit,ptrtinet, quod ultimu est in ijs quae immobilia fiant ut in mathematicis,in quib. ad recti et eius quod apte coponitur, uel ad alicuius asius de initionem , ad extrc mu reuocatur: aut ad id quod primutnouit,ut cur beaugescrimisquia temptu diripucra eupoliauerat:aut ad alique finem, ut rem potiantur: aut denis ad materia, in iis quae sunt et eueniunt. Persticuum est igitur, bas esse causas, et tot numero. monium aute quatuor uni causaru genera, phUcoril in omnibus scientia ita uersari debet,ut cum omnia cauissum exquiretoicile omnia causam posent reddere ea quae naturae disciplinam attingat, ut materiam, ullo mam, ut eiciente, ut me. Sed pleruns tria genti a iu
70쪽
' Libera I I virum cadunt Nam Cr forma atq; finis unam mi, en
id unde motus principia ducitur, eodem gencre , quo
haec continetur. Homo enim homine gignit, Cromm-uo ea omnω quaei cietur motiet. Quae autem non mo
vent,non ii phyllicae disciplitiae sunt. Neq; enim ea quae in se motum habent,aut motus principiu, mouent, sciab omni motu liberabunt lius tres sunt huius iustis ti partes:quam una in eo quod non movetur, altera v eo quod mouetur quide,sed no interitaretia in ijs quo tuter ut, cerniturata fit, ut quaestio qua cur quicque sit quaeritrer, Cr ad mareriani, Cr ad formam , ex causam efficietem reuocado explicetur. De ortu enim hoc modo maxime caussi cxquirat, ut quaerant quid qua-que resequatur,er quid primu fecerit, aut quid posibit,et acceperit eodes modo semper id quod deinceps sequrtur. Duo aut genera fiunt principiorum quae naturaliter movet . quoru altera naturale no est,quonia motus principiu in se no habet. quo in gen re est,si qd movet, nec mouetur:quemadmodu id quoa omnino motus, expers est, Cr quod est primu ommuates Prnu, qalitnis est. Quocirca quonia natura ad ne aliqRe reler': tura aec et ii causa cognosteda est, causas afresa ors.
nino ac plane,cur qcs fatruelusi ex hoc illud nec Drio feri, er ex hoc itiduel semp, uel plerus. et anali . qd Arum,ut ex propositionib. coctu oratque hoc se natura et forma, et quaobre hoc modo melius si non omnino, Ad id q, cuiust naturae sit accomodatu- Diceta est aut primu,cur natura m ijs causis Lad qMui. ut fine alid pertineat: inde quae in reb.nsuralibra trestatis sit ratio. Ad hac enim nausam omnia omως,