장음표시 사용
71쪽
remeatu er restrint , propterea quod cis calida crfrigida talia esis oleat i errenumquodq; eiusde generi haec er necessario int, atque eueniunt, Cr suapte
mcurra. Eici ut alia causim alterant,ut hic dism diam er concordium,ille mentem, tamen cum unige
m ualere nut.Sed existit quaestio,quid naturam a licuius gratia icere prohibeat , nec quod melius sit: sed quemadmodum Iupiter pluit, non ut stuges augeat,sed nec ario.Na et quaesursum elata est,stigestat: et quaestigida reddita est aqua, descendat necesse est. quod cum Actu est,tum denis stuges crescere 'lent. Eodenis modo si in area alicuius minentura oorrupta est, non ea de causa pluit,ut corruperetur, sed ita
res tuit. Quid ergo impedimeto est, quo minus ea dem uita partes in natura habeat ueluti dentes ita nascantur ut priores acuti sine, crapti ad diuidendinco gem aut lati, ad conficienda utiles. non erim ea de causa ortos esse sed ita contigisse. Eadem est etiam ratio aliarum partium,in quibως inesse causa ridetur cuius gratia aliquid fiat. Atq; in quibos omnes concurrunt,ut si alicuius rei causa sterent, ea a c si liberata sint,cum sint apte composita. Quae autem ita non sint,corrupta sunt er corrι pMntvriquemadmodum Empedocles ait Bouigena Cr and prora. Ac ratio quidem,qua aliquis ductus dubitauerit, talis est,er si qua alia generis eiusdem. Haec aute ita esse non pollint. Ea enm,omnia, quae natura eonfiat, . aut semper,aut plerumque ita eveniunxea autem qκα fortuna er casu,non item . Nam nec 'rtuito, nec casiu
72쪽
Liber 1 I. Α aestus cun sol est sub cane , sed si id bdieme eueniat. Qis)d si uel co uel aliqua de cause haec fiat, clom. turia aut casu fieri posscut:proe M ad aliquem finem
referatur necesse eli. At haec omnia natura sunt: ut e
tum ij qui haec asserunt uentur. Valet ergo id cuiue gratia aliquid scis ijs omnibus quorum origo CIst insanatura proficiscitur. Praeterea in quibus aliquis Dis est,eius causa prima,et quae deinceps 'quin Ar, sunt. Vt ergo quis p fit,ita natura fieri solet: Cr que ic mota natura cuiusq; fert, sic,nisi quid obstet,elcia,
tantiscitur aut alicuius gratia,em ergo causa naturae uae impulsi agitur. Veluti si domus in qse ecqua . - natura efficeretur, ita feret ut nuc arte cotti vitiar. Qisodsi ea quae natura sicit, non solum natura, sed e- . tum arte conficerentur, eodem modo ferens, quo eo i natura praescriberet. Ita alterum alterius gratia efficitur. Omninos ars ulla absolui quae natura pe . Mere non potest,alia imitatur. Si ergo ea quae ab arte proficisecuntur,alicuius sunt gratia, er alio resim trus certe ea etiam quae natura escit. Eandem enim rationem inter se habent,priora er posteriora: tam in i quae arte, quam is ijs quae natura conficiantur. Hoc . cutem in bestin maxime animaduerti licet, que me te, nec iisuestigatione , me deliberatiora adhibita lquicqvaficiunt. Itas quaerunt nonnulli, utra mente et
intelligentia, an aliquo alio aramae Cr formicae, alia ei de generis operetur. mi ita siensim pedetentims progredietur,ei is pqs etiam quae terra ex se fundit, ea quae utilitatem asserunt, alicuius rei causa fieri uias,ontari ut soli ructios tertndi iratia. Ita si hirundo
73쪽
fur duce rasura, er alicuim rei causi nes silauit, Cr aranea tim, π quasi iste: ea quae g Irruntur e terra oua es, Dum ructiar gratia: radiares sit no sursum uersas,sed dcorsum, alimen succis causi: perspicua est iu ijs quae natura Cr evcmunt, Creolii hic causam reperiri. Quoniij duplex est natura, una ut viteria, altera ut orma, quae cade finiser ad finem extera restrumsr: haec sit cavsarea cuius causa aliquid si nec se est Error aute in th etia quae
scripsit, Cr meticas non recte potionem dedit. Ira . ,ut in q; etia quae natura duce fianti uerlicturi QMI in arte queda sunt, in quibus recta aciendi ratio ad fine 1pectat, et in ks in qui b. peccatim ad alique fine, il lla quide nititur,sed ab eo uberrat prosecte in ijs etiam iqaae a natura proficiscatur,idem ualeat nec e est, mastrariis erratio est naturae ab eo fine quem sibi in agetida proposuerat. Et in primis igitur molitionibus borigena si ad alique finem peruenire non poterat, deleta aliquo principio, ut nunc femine, solebant exi te re. Praeterea semen primo existat nec e est, no statim animalia, em totum id quod congestum erat principio semen fuit. In ijs etiam quae oriuntur e terra, id cuius Ossa fit, reperitur: quanquam minus distinctum est Virim igitur in ijs etiam quae terra ex sie fundit,ut bo--
vigena, er androprora, sic vitigena m olcoprora oriebantur, nec sidocenm absurdum eset. Atqui oportebat, si modo in unimantibus etia existebat. Praeterea inseminib. etia oportet fortuna interuenire. Ornuino qui haec concedit,cr cito stri natura Iacilita
74쪽
Liber I I. - tutura. Natura enim ea sicit, quae a quota principio iusto commetcr agitatu, adfiim alique pervcniunt. A ' qucs aut no iacm cuis propositus est, nec quiuis, quaqua ad cude lectat, nisii quid obctet. At uiro id cum causast, G s cius cessa isscitur,frtuna cucnires O t. Veluti bos' ite frie uenisse duimus: cti, cum ubiuim esset, ubi be: clim perinde ac si ea decusa a m et dicit, cs no eu de causa aenerit, dis id ui quadac etitia. Fortuna cnim, qvcmadmodii ctia fugi a dictu est,in ijs causis est, quae a cntilisfrturies di in iuri Sed clim hoc ipszm bcmpcr cui pici lis mcnit, non casu, nec furtuito coitur. in iis aut quae natura sicit,
costutia ι st, nisi quid impediat. Illud etia ab uesu est, no existimare alicum causa qcqam feri, nisi id quod
motu ort,co ulto mouere uiderint. Atq ars etia n3co ultat. Etenim si hi ligno ars aedis daru nauiu inesset, de modo quo nassura,fueret. Si ergo in arte id cuius gratiast,itasti, vasti etia in natura. Quod tu ma
bet. Ei enim natura est similis. Ac illud quide persti-cuti est,m natura e e causam, Cr in numero caularu,
quarum gratia aliquid e*citur, reponi. Ncesitas cip. aut utra ex adiuellione insit, an etia omnino cr absolute,quaestio est. Nucenta necipitate in ortu inesse existimat:ut si quis muru nec urib efectu putaret, propterea strauia deors ,stula in publime natura duce stratur. Itas lapides Cr findumeta infimas partes, terra aut reperiorcs propter lauitate occupares mi ot locu ligna maxime obtinere, ρ, in eis maxima sit se θιτ. Qisaq aut nosse bis extiterat, no tame Gra
75쪽
ή, ' Aristo t. de Natura causi,mst ut propter irateria,sed abdendi quem ea seruandis gratia. itemq; in alijs omnibus: ausum finis aliquis propositiu est, non burit ira quide ue his quae
nec serium natura habent, non tamen eoru causa ira -
sunt, nisi ut Oteris,sed alicuius gratia. Utili quaeratur,cur erra fit talis restondebitur, ut hoc it,er b O gratia:cim tamen finis ine extare non possit , nisi sit ex se ro. sit igitur ex ferro necse est,si ferra sit, et
munus eis extet. Est igitur nec itas ex adiunctio ne,non ut finis, quippe cilm in materia sit nec itui: id autem cuius gratia aliquid fit, in forma reperiatur. Necesitatis autem vis Cy ratio , Cr in matbematicis, er in rebus que naturae praescripto ac lege furit, ea ' idem fere cernitur. Quoniam enim rectum,hoc est,tri'. angulum duos rectos, sui pares sint, contineat, necesse est nosti hoc sit, idcirco illud e e nece e est: ed hoe sublato, etiam id quod rectum est,t stitur. At uerb ira ijs quae alicuius gratia furit contra. si est aut erit fi . nis quod diuecedit, etiam est aut erit. Si non est, ut lic sublata conclusione, principium tollitur: sic hic Otiam finis, id cuius gratia fit quippia, tollitur. Est enim finis, id unde principia agendi, non cogitudi ducituricissa autem principia sunt cogitudi, quippe cum nulla ne actiones. Quocircasi domus βι tura est, haec
feri,aut suppetere,aut esse necesie est, aut uno nomi- ne materiam ipsam, quae ςo referantur, ut lateres Crlapides, i domus edisecanda est. Et quanqua finis propter haec, Cr ad haec, nisi ut ad materiam no refertur. κnes resereturi. tamen si num sint omnino, ne domus
dem aut serra erunt:ista nisii lapides, haec rufi ferruiss*ppetat.
76쪽
sippetat. quippe cum ne istic quidem principia sint, nisi triangulum, duobus rectis. Perspicuum est igitur
in s quae natura iant,ut materiam dici necessitatem, ac materiae motiones. Acutras quidem causa pissiaco exponenda est, sed ea multo magis ad quam ut finem flpectat astera,praesertim ciam causa haec materia
sit,illa inis non sit Finissis ad suem omnia spectat, π principium a definitione reis natura sum tura quemadmodum enim inq; quae artis sunt, quoniam hoc domus est, haec exiliunt Cr suppetan necesse est: quoniamj hoc ualetudo est,haec iter adesse oporicti ita etiam si hoc bom est, haec, Cr si baecilla et id
necesse est suppetere. In definitione etiam nec stas cernitur. Cum enim munus ferrae definitum est hoc modo ,diuisio talis, haec ipsa non erit,nisi dentes h iusmodi habea qui extabunt, nisi sint ei sunt enim etiam definitionis partes quaedam, quae macris uim Ct locum obtinent.
Natur aut de rerum principiis Liber tertius,Ioachimo Perionio Benediistino Cormc riaceno interpreteo 'um natura motus et mutationis principi est nititutis nostri ratio in natura uersatur, motus quidsit, tentau est. Eo enim ignorato, naturae etiam ignoratio coequatur,necesse est . cum rem de motu explicatum crit, de ijs quae deinceps sequuntur,dicendum erit eodem modo. Quoniam autem motus m ijs uidetur esse, quae cohaerentem natu d ram
77쪽
rum habent er continuatum, eria quod infinitu est. primum iu ijs quae continuata fiunt,persspicitur: it,ut ij qui cohaeretem natura definiunt, uerbum eirus quodHὶ in initum adhibere oleant quὁd natura cohaere id sit, quod infinite diuidi potest. Praeterea cum sine loco, inani, or tempore motus esse non postinperstiacuum est ex propter haec ipsa, Cr quod haec omnium commuriis intais gerae rasia, de quos eorum esse .sis serendum. Eorum enim quae propria sunt,posterior ea quae ad communia pertinet, tractatio est. S ed pria. mum de motu, ut dixi, disperamus. t igitur aliquid, quod reuera est tantum, aliud quod esse potest. eo rum quae reuera fiunt, partim sunt res ingui partim quanta, quaeda qualia, items in alijs naturae esseerrtias attributis. In s autem quae clim aliquo constra tu partim ex elatione ex subinflane dicuntur,pu ex ejicientia er perpesione, os nomine ex eo quod mouet, Cr ex eo quod mouetur. Quod enim s. movcs,ritas mouens est, quod moueri potest: er quodi noucripotest,ab eo potest, quod uim mouedi habet. notus asit, mereb. extare nullo modo potest. Quod enim mutatur, id si per uel essentia mutat, uel magni. tudine, uel qualitate, uellocu in quo. quonia nihil comme notari potest, ut diximus, quod necesseensiasit,
nec quantatas, nec in aliqua alia categoria reponatur, it, ut nec motus, nec mutatio in ullo alio praeter ea quae enumerauimus, cum nihil praeterea it, esse pos t. Vnumquodq; autem eorum duobus modis in omniubus dicitur, ut haec essentia, in ua aliud elisso
ma est, aliud priuatio: cr in quήsitate, Gad est assisi, aliud
78쪽
fictum est, alterum quod inchoatum et inmerstmoerditeris in motu, unum, Iocus superiori.usterum, in e rior: uel unum id quod leue o,alterum quod graue QNcirca Disiunt motus mutationis genera, quot
'niam autem in quos genere ita haec diuisi- cap. amm,ut uritim Nun a esse, alterum posse est dicere mos . eius quod esse potest,actio, qua ex parte ea uim habet, mitis dicitur ut eius quod commutapi potest. quid tale sit,commutatio eius autem quod augeri potest, cr eius quod diminui,quod superioris contraria nes enim utriusq; nomen commune est accretios decretiorcius uero quod oriri, et eius quod interirepotest, ortus et interitus vocantur. Hoc autem motum es,hinc poestici licet,quod cum id quod aedis
cari potest,qua ex parte ipsum talae' dicimus, neueri est: tum aedificata: id aedificatio est. eodenis modo Cr curatio, CT conuerisio, cr saltatis,er ad uiri lim aetatem, Cr ad senectutem progresse. Sed quonia' quaedam cadem Cr posues esse, cr re ipsa sunt: quati
nam non si miri aut non eadam ex parte, ut aliquid vim caloris habet, calidumsesse potest, quod re se frigidum est muliorum iam in aciendo cr accipicia-do,cr quasi stredo uicillitudo erit. Omnia enim eans vim habebunt, ut cr=cere Cr pati pollint. Ita etiam id quod naturalirer motum a fir motu cieri poterit-Quod mini in eo geuere est, id omne mouet, cum interan idem pulsu agitetur. Itaque nonniuilis omne quod motum ui cm oucri uidetur. ouod quale fit, ex alijsd, intellige
79쪽
hitHFg r. Est enim aliquid quod movet, nec molle ri potest. Eius autem quod esse potest, actio, cum ita Iud Cr re ipsa rit, Cr ad opus accomodatur,ues ipsent uel aliud qua ex parte moueripotest, motus dicitur. Illud uero qua ex pote,hocmodo intelligo. Aes enim eam uim babet, ut titua esse positus tamen non . ris proelio qua ex parte aes dicitur, motus est. neque enim eadem est eris ratio, er eius quod motu cieri potest.aliter, si eadem esset omnino, Cr ex definitione, profecto aeris qua ex parte aes uocatur,perfectio motus esset. At non eadem est, ut diximus,ias in contra rijs an aduenipotest. Aliadest enim posse uagere, aliud aegrotare posse. Nam aegrotare idem quod ualere,esse quanqnam Abicctum er id quod ualet cr id quod aegrotat, siue humor sit laesanguis, unam Crilem est. Q niam autem non idem est, quemadmodum nec colorier id quod cerni potest, idem sunt iulud certe confectum moti esse eius quod esse potest, qua ex parte eam uim habet, actionem. Ac illud quide presti u est, er banc actionem motu esse, Crium denis cum haec actis est,necprisis,nec posterius moueri Hiquid solere umagum enim res alias ad opus deduci, alias non deduci potest ueluti id quod dificaripotest, quatenus eam uim habet, et eius quod aedificaripotest, actio, qua ex parte aedificari potest, aedificatio dicitum. Aut enim aedificatio . opera quae in aedificanda re quae aedificari potest,ponitur, aut domus. cum aute domus est,no iam ea res erit quae aedibi mi potestiet res quae aedificaripoinaedificatur aedificatio igitur, opera ipsa sit necesse est, aedificatio arae
80쪽
iratus est quida. Atq; etia alijs motio generibus ea ide definitio accomodabitur. Vera aute e sententia, . qua de motu exposuimus , CT ex ijs quae caeteri de eo .cen uerunt, et ex eo quod non facile est eu aliter defixum, perspici licet. Nam nec motus et mutatio in alio genere reponi possentinec eorum qui aliter de eo diseseruerint, uera infentetis. Quod ij facile intelliget, qui quemadmodum eum nonnulli definierint, confide. rasunt . diuersitatem enim er inaequalitaten GO' id quod nutam est, motum esse dixerunt, quorum nulla moueri nec e est, nec cum divorsa bunt, nec in qualia, nec cum nulla uni omnino. Quinetiam in latio non magis ad haec progreditur , aut ab eis, quam a contrarijs proficiscitur. Quod autem incertam Cr in tum quiddam motus uidetures ausa fuit, rad haec motum accomodarint. terius pomro coni initionis er ordinis principia infinita sunt, quod sintpriuantia. Nullum enim eorum nec Verula est, nec quale, nec in ulla alia categoria numeratur. Quod autem motus nec in eoru quae Ue possint, nccin eorum quae reuera fiunt, numcro omnino reponi potest ausa fuit, cur infinitum quiddam esse uideretur. Nam neque id quod quantum esse potest,neque id quod
rei s qtiantum es,necessario mouetur motus autemnctio quaedam vi ictur esseco tutum imperficia et in
eboat propterea quod impcoctu sid quod esse potita, cuius aictiost motus:ob eamque causam dismile e st
ij tinuenire. Aut enim in priuationis, aut in eo esse possunt, ut in eorum quae planesiunt,numro reponi Obct:q rum nullum esse ullo modo pod i lcst.