Exercitatorium spirituale ; cum Directorio horarum canonicarum. Et Formula orationis et meditationis

51쪽

Quantum ad temporum et horarum assignationem fratresi notandum est, quod multo utilius est eorpori, et convenientius ejus appetitui, ut assuescat, aliquo determinato tempore cibum sumere, si illud semper observetur. Simili modo anima appetens spiritualiter Vivere debet habere tempus eonveniens, in quo Valeat Beorsum Sola manere, et certas horas diei et noctis ad orandum, quibus quotidie panem spiritualem et spirituale divinae consolationis vinum valeat accipere; multo enim amabilius et delectabilius est animae hoc eonvuVium quam carni est cibus corporalis: non enim est rationi consentaneum, ut anima, quae domina est corporis, maneat jejuna et expers sui suavis et dolectabilis cibi: et caro, quae est ancilla nequam et pigra, assignata et certa hora victum suum aeeipiat. Quod autem horae assignatio orationi sit utilis, lacile potest ostendi; nam sicut ex consuetudine et frequentatione bonorum operum generatur in anima quidam habitus et inclinatio, qua plaeet ei, et delectatur in bono: ita, cum tempus est determinatum vel hora, in qua vacet oradoni, eodem tempore se sentit prompti rem et expeditiorem ad sursum erigendum cor Suum per servens desiderium. Tempus autem ad orandum RPuus est nocturnum, secundum illud Prophetae : Noae . illuminatio mea in delitiis meis. Et cum Dei servus habet horam deputatam orationi, semper illa hora per desiderium As sentit aliquo modo proniorem ad orandum. Et si illa hora absque solita praeterit oratione, non manet eor absque magno dolore, et praecipue, eum dimittitur ex negligentia vel aliqua minus rationabili eausa;

52쪽

non enim est anima cruciatus eXpers, cum suo dulcissimo cibo, delectabili resectione et spirituali laetitia, quam degustare solebat, frustrari se conspicit. Itaque concludentes dicimus, quod opportunum orationi tempus eSt nocturnum, secundum illud Psalmi: In die mandavit Dominus misericordiam suam, et nocte canticum ejus, ac si apertius diceret: In die jussit Dominus

operibus vacare misericordiae: et nocte cantico laudis suae. Horae autem orationi congruentes secundum Hier

nymum et Bernardum sunt post vigilias et post completorium ; in istis enim horis servus Dei ad Vacandum spiritualibus exercitiis est expeditior; et haec sufficiant quantum ad tempora et horas.

Quod multiplici ratione Sancti determinata assignaverunt tempora et horas, in quibus vacandum est mentali orationi.

O fratres dilectissimi, non immerito statuerunt Sancti Patres, ut certis horis diei et noctis mentali orationi religiosi vacarent; supra modum enim secundum deVotum Bonmenturam convenit proficere eupienti, ut a88iduis orationis et devotionis studiis exerceat eor suum, siquidem, ut praedictus sanetus dicit Religiosus, qui hanc orationem quotidie non frequentat, non solum est miser et inutilis, sed revera animam mortuam portat in corpore Vivo. Cum enim tanta sit emeacia et vi tus orationis, ipsa sola certamina et tentationes superat

53쪽

EXERCITATORIUΜ SPIRITUALE

spirituum malignorum. Et omnis anima, quae or tionis rore non irrigatur, facit imperfecta opera et multiplici insecta fastidio. Et e converso oratio est Valdo utilis et inaestimabilis virtutis ad omnia proficua pr movenda, et noXia amovenda, et ideo: Si vis patienter tollerare adversa, sis homo orationis. Si vis tentationes et tribulationos superare, sis homo orationis. Si vis pravas assectiones conculcare, sis homo orationis. Si vis astutias satanae cognoscere, ac ejus sallacias vitare, sis homo orationis. Si vis laetanter vivere in opere Dei, et laboris et afflictionis viam incedere, sis homo orationis. Si vis in spirituali vita te exercere, et carnis euram non agere in desideriis, sis homo orationis. Si vis vanas mugeas cogitationum sugare, sis homo orationi8. Si vis animam tuam sanctis et bonis cogitationibus, desideriis, servoribus et devotionibus impinguare, sis homo orationis. Si vis cor tuum virili spiritu, et constanti proposito in Dei beneplacito stabilire, sis homo orationiS. Si vis vitia exstirpare, et Virtutibus imbui, sis homo orationiS. Si vis denique ad contemplationem ascendere, et sponsi amplexibus perfrui, sis homo orationis. In ea enim recipitur S. Spiritus unctio, quae de omnibus mentem docet et ad contemplationem et coelestium degustationem per orationis exercitium devenitur. Videtis, Datres, orationis rationes, et quam magnae

54쪽

sit potentiae et virtutis. Ad quorum omnium confirmationem, omi88is scripturarum confirmationibus, hoc tibi

sit pro efficaci probatione, quod quotidie audimus et

videmus ad oculum, illiteratas et simplices per8onas praemissa et alia complura potiora dona adeptas fuisse. Solieite ergo omnes orationi vacaro debent, qui Christum imitari desiderant: et praecipue religiosi, quibus major ad hoc debet egae temporis eopia. Quare inquit idem sanctus et seraphieus Doctor ad sororem Suam, seribens: Te hortor, tibique, quantum possum, mon distristius, ut pro prinematiori einereitio tuo sumas orationem: nihilque aliud te delectet, nisi oratio, quia nihil tantum te delaetare debet, quam morari eum Domino:

quod sit per oratioriem.

Quod incipientes Deo servire inchoant a timore, qui divinae est initium sapientiae; et de speciebus timoris.

Seeundum Anselmum in libro doctrinarum: omnes incipientes, incipiunt a timore servili, quia a timore servili incipit filialis. Beatus, eui datum est, habero timorem Dei; timor enim Dei ost fundamentum fidei, eharitatis origo, initium divinae sapientiae; secundum illud, quod scribitur in Proverbiis, principium sapientiae timor D mini, quia est janua conversionis, et ut dicit Cassiodorus, per hune enim ad Deum, velut quibusdam jantiis introitur: et devotus Bernardus super Cantiea dicit: Τune primo Deus animas sapit, eum eam a Dit ad timendum, non eum eam instruiu ad seiendum. Et Cassianus lib. 4.

55쪽

Institutionum dicit: Prineipium nostrae salutis ejusdemque eustodia timor est; per hunc enim et initium eo versionis et vitiorum pumatio et virtutum custodia his, qui imbuumtur ad viam perfectimis, aequiritur. UndΘnotandum est, quod secundum Μagistrum sententiarum in 3. dist. 34. quatuor sunt species timoris, Secundum quem aliquo modo ad Deum convertimur vel ab eo avertimur, scilicet Irimor mundanus, SivΘ humanus, se

vilis, initialis, eastus vel filialis. Humanus timor, ut ait Cassiodorus, e8t, quando timemus pati pericula earnis, Vel perdere bona mundi, propter quod delinquimus; hic timor malus est et procedit ex nimio sui et praesentis Vitae amoro. Secundus timor est servilis, de quo loquimur in praesenti: et ut dicit Augustinus: timor servilis est, cum propter timorem gehennae aut alicujus temporalis incommodi, seu mali, continet se homo a peccato. Isto autem servilis timor, cum peccandi voluntatem non auferat, non est cum charitate, et habens hunc solum timorem non posset salvari, sed adveniente eliaritate

propellitur: qui adhuc ideo bene agit, quia poenam timet, et qui Deum non amat, nondum est inter filios Dei. Advertendum tamen, quod lic. timor servilis simul eum charitate non stet, nihilominus via est ad illam secundum illud Ecclesiastici: mmor Domini initium dilectionis: et D. Augustinus ait: Timor Dei Deum praeparat charitati; cum coeperit charitas habitare, pellitur, qui ei praeparavit locum; quantum illa erraeit, tantum ille deerescit; maior charitas, minor timor; si nullus timor, perfecta charitas.

56쪽

sECUNDUM VIAM PURGATIVAΜ.

Τertius timor dieitur Vialis sive castus, et est

ille, quo timemus, ne sponsum offendamus, ne Sponsus tardet, ne discedat, ne eo careamus. Timor iste de vero Dei amore nascitur, de quo Propheta ait: Τimor Domini sanctus permanet in saeculum saeculi. De disserentia autem istorum duorum timorum, videlicet servilis et flualis, sive easti, D. Augustinus super prima canonica Joannis, dicit sic: Est timor, quem charitas foras mittit, et est timor castus permanens in saeculum saeculi: sicut sunt homines, qui timent Deum, ne mittantur in gehennam, iste timor introducit charitatem, sed sic renit, ut eaeeat; si enim propter poenas times Deum, non amas, non bona desideras, sed mala caves, corristis te, et incipis bona desiderare; et eum incipis bona desiderare, est in te timor castus, qui est, ne amittas ipsa bona, sicut si ponas duas mulieres maritatas, quarum una velit adulterium facine, sed timet maritum, ne veniat: haec diligit nequitiam, et onerosa est ei praesentia mariti: altera amat virum, et nulla se adulterina immunditia vult maculare, optat praesentiam viri: timet illa, timet istar illa timat virum, ne veniat: ista timet, ne seedat: illa dicit, timeo, ne damner, Myta timeo, ne deserar. Hoc exemplo cognosci potest, quomodo timor Servilis, quem charitas soras mittit, dissert a timore filiali vel casto, qui permanet in saeculum saeculi.

Quartus timor dicitur initialis, qui est quasi medius inter duos supradictos, scilicet servilem et flualem; nam servilis timor, juxta praemissa, est, quo se homo continet a peccato timore poenae: timor filialis est, quo se homo continet a peccato timore offensae; filiorum est

57쪽

EXERCITATORIUM SPIRITUALE

enim timere patris offensam: timor vero initialis dieitur, quo homo propter utrumque, silicet poenam et offensam, se a peccato abstinet. Et ideo dicitur a B. Bernardo duos habere oculos, dextrum, quo respiciens BurBum timet a Deo separari: sinistrum, quo respiciens deor-Bum timet incurrere poenas; timor iste dicitur initiatis: quia egi incipientium, in quibus inchoatur silialis timor per inchoationem charitatis, non tamen egi in eis, timor filialis perseete: quia nondum pervenerunt ad persectionem charitatis. Et ideo timor initialis, ut dicit S. Thomas, hoc modo se habet ad filialem, sicut charitas imperfecta ad persectam, quae non disserunt secundum essentiam, sed secundum statum; quidam enim sunt in statu incipientium, alii proficientium, alii persectorum. Hos timores hic exposuimus, ut dignoscere queas, quo ipsorum sis affectus, et, relicto servili, a filiali possidsaris timore.

De his, quae a nobis semper sunt timenda.

Dilsetissimi fratres, quamvis plura sunt, quae nobis timenda sunt, quaedam tamen sunt periculosiora et ideo horribilius metuenda, ex quibus potiora colligantur, ut ab illis solicitius cavere Valeamus. Debet homo timere: Hujus mundi mutabilitatem si instabilitatem, quia homo nunquam in eodem statu permanet, et nescit, utrum odio Vel amore dignus sit; si enim nos Deus desereret, in ictu oculi daemon nos perVerteret.

58쪽

Carnis proprie, mundi et diaboli bellum: quo im

desinenter spiritus impugnatur. Imboeillitatem et quotidianam negligentiam in resi- Stendo, poenitendo et proficiendo. Divinae justitiaρ severitatem, quae claruit in casu Luciferi, qui pro uno commi88o peccato fuit in aete num dρ eoelo Hectus; quanto magis, qui multa commiserunt peccata illuc nequaquam ascend pnt Apparet quoque ista foveritas in peccato Adae, qui Propter unum peccatum a Paradiso fuit oxpulsus et porta coeli suit clausa donec Salvator noster per Suam

mortem eam aperuit.

In qua etiam morte et passione apparuit rigor i noxibilis ot terribilis, divinas justitiae, quia reliquit suum dilectissimum filium in manibus tam dirae gentis, ut patuit quando cum clamore valido in cruce clamavit dicens: Deus meus, Deus meus, ut quid dereliquisti me pQuia ergo sevorissimus rigor et rigidis8ima severitas divinae justitias ita apparuit in viridi ligno et virtutubus pleno, et tam dilecto a patro, quid erit in nobis, qui sumus ligna virtutibus arida et iniquitatibus repleta Relucet etiam hujusmodi rigor in diluvio, tunc enim totus spraeter animas octoin mundus periit. Ambiguum ex hac Vita egressum, quia nemo scit ubi, quando aut quomodo, scilicet si bene Vel male,

Futurum judicium, ubi judex neque decipi, neque precibus aut muneribus poterit inclinari, neque ab ejus poterit appellari sententia, neque ab eo quisquam Valebit sugere.

Garelae Meditationes. 3

59쪽

EXERCITATORIO SPIRITUALE

Ρoenarum purgatorii aeerbitatem, quae secundum Augustinum omnem hujus Vitae poenam Superat. Daemoniorum et poenarum inferni horrorem ejusque ignem inextinguibilem. Perpetuam a dilectissimis coelestibus civibus sepa

rationem.

Amarissimos stetus et gemitus damnatorum omniearentium solatio, nam sicut oves in inferno Rositi sunt, et mors depascet eos. Cognitionem et confusionem Suorum peccatorum. Odium sui et universorum, quae in toto mundo aguntur.

Ρoenarum insernalium perpetuitatem, quia in inserno nulla est redemptio. Ρerpetuam illius inestabilis gloriae et spei ad eam perveniendi privationem. Rationis obstinationem, quia qui sunt in inferno, sunt in malo obstinati, et nihil boni appetunt. Dentium stridorem prae angustiae nimietate, qua damnati ultra quam dici potest, torquentur.

Damnatorum detentionem et captivitatem, non enim inde exire cum Volunt, Valent. Conscientiae vermem, qui ince88abiliter eorum conseientias corrodit et eruciat

Seandala dimissa, Mala commiasa, Bonorum dimissionem, Scandalorem i ensionem, Malorum commissionem.

vel propter

60쪽

Levemus igitur in aethera oculos, et orantes dicamus: Christe Redemptor Pie, Qui sumus causa tuae Viae, Ne perdas nos in hac die.

De meditationum partitione per totam hebdomadam, secundum viam purgativam.

Devotus Religiosus, et praesertim incipiens, praecipue se debet exercere secundum et iam pumativam. Et ut juXta ea, quae praemissa sunt, sua habeat determinata et ordinata exercitia, dividendae sunt meditationes viae 'ursativae per totam hebdomadam hoc modo: Feria secunda Feria tertia Feria quarta Feria quinta Feria seinta

Sabbato Die Dominica Μemori a

Inferni. Iudicii.

Passionis. Domina nostra. Coelestis Gloria. Feria secunda, debemus exerceri in memoria peceatorum, secundum tre8 particulas via pursativa, quae sunt: Maverativa, myunctiva, Ele alit a.

Quarum exercitium hoc modo praetieari potest. Justitia et judicium juxta Proμhetam sunt praeparatio sedis Domini. Quando igitur ascendere appetit