장음표시 사용
171쪽
primas namque species suas, ct fundamentales laeta, qui- Intellastas abus scitentiam suam omnimodam superstruit, ab imagismdepromit: quapropter qu0d unius hominis mens 'plura intelligit, ac melius raI. inatur quam altarius, non inde se stur, imas rotionales esse i=raequHi GVerum. Omnis citcaintellectionem disparitas immedi te a phontasia, me- Proster Oari- diate autem & principaliter a cerebro vari e disposito procedit. Cum enim hoc intemperis aut mala conformatione fissionem a affectum spiritus hebetiores facti, aut impediti,debito modo nimis viden irradiare,& actuare nequeant 3 propterea phanta finietta aut deficiunt aut distorquentur , horumque deliquia, aut vitia, intellectus luit. Hinc saepenumero accidit propter noxam cerebro illatam, ratiocinandi facustates aut habitus, ut ut
praestantes,diminui aut aboleri: quippe, ut solertii me ad-vntit Gallendus, videtur acquisitio, deperditioque habitus, penes cerebrum o phantastam , subjectum pμta corporeum, flare ue intellectum vero, c m partibψ careat, non per partes
perfici ,sed esse ab initio , ct ex ha natura plenam perfectumque intelligendi vim ', qui non accedente aliquo habitu
intelligit magis , sed fit ipse potius habitus ad latetagendum
semper comparatus: quare dicit sotelim quasi rem acute-
agentem illum s-- intectectum habens quasi lumen , habuit propterea quasi labitum q*eηdam, scilicet Milo Ozi, cum intellectus iste quasi lumen semper illustrare prUρ fit,
ideo se habere voluit, instar habitus in artifice, cui ubiganum dederis, ut citharista citharam, illico agere sit paratus quo fit, ut dicat quoque intellectum talem subire rationem,qsalem ars ad materiam rationem subit: ita nimirum dicereicet, ut citharistes habet in se citharam pulsandi peritiam, σε ι arsem pra=dat, defectum esse non ipsius, sed solammρήρ orirendus vel a sentiam, mel distositionem pravam citharae 3 pari ra time intellectum esse ex sua natura abunde instruct m, ν
is ulliDt, photasmatibusque utatur, ac nise faciat, η pcrinum
172쪽
mel ipsorum imperfectionem. EnimVζro ut idem Autho postea subdit, praecipua intellectus b*mayi, sicut Auto rum factio miritur se,uisit ex s 4 ηat r4 mere intellisti, hoc est res simplici istuitu, non ratiocinatisine cognoscensit degenti in corpore ea caligo affunditur, ut non omnia εαὶ intelligit, simpliciter, ηνδε, ct qaasi per modμm intuiti,aup rcipiat, sed plurimμm ratiocinaηdo 'oc est successso e abi pergra π procedendo assequatur. Ex his probabiliter concludere, aut saltem conjicere licebit, quo ritu anima rationalis alterae corporeae insideat, dijusque velut oculis, aliisque potentiis utens, intelligat, quin & hac mediante, corpori uniri, ejusiqueforma iη- formans esse dicatur. Quod spetiat ad primum, unius es,mae cum altera conjugium , licet ipsemet anima rati0nalis& hoc, & natalitia sua prorsus ignoret, quod tamen sacra ei, rectae rationi, & Theologorum maximae notae ille. Animam ra- runt, Authoritati consonum est, statuere liceat, , 3 ὰ Geων, i immgt rigum, RMidem nasci non potest, quamprimussi formato im omnia in laetus humani formatione ad receptionem ejeisendi. rite disposita sunt,a Deo immediate creari ac infundi. non ex traduce Quod autem nonnulli, animam rationalem ex irin tWUMVi propagari aiunt, eo nimirum tuod, respectu indolis, xςR peramenti, ingenii, affectuum, aliarumque facultatum Pnimalium, saepenumero filius exacte patrissat, minime st quitur; quoniam istae dotes, ac munia, ab anima cπρρ immediate procedunt, quam una cum corpore, neutiqβληVero animam rationalem a patre gigni concedimus. in
statu haec demum a corpore soluta existit, & quali ipWi ierius, & cognitionis genere fruitur, non facile erit dςις quandoquidem vero erimus sicut Angeli,
si bcdi ammam separatam objecta quaevis intuitu simpis peripicere , nullis speciebus corporeis , nulloq*ς
173쪽
CAp.VII. cum 2 ionali comparatio. iri
cinio ad detegendum aliquid in iis latens indigeat. At vero
hac speculatione nimis aerea dimissa, anim rationata, dum in corpore degit, ac mores adhuc alios considere mus , cumque hactenus 'sius cum amma cstvstrea conjugnam, ct qaaad facuItates cognoscentes mutua commercia& amicitias vidimus, jam proxime harum dissidiu& altercationes respeci u potentiarum ροεκπικαν crebro Plu resim eveniunt, perpendamus: quippe intellectus dc imaginario non in tam multis concordare, quin ipse & Vpetitus foli- eis, uri distaris, in pluribus dissentire solent: ex quorum insuper evincitur.
litigiis, praedictarum animarum distinctos tium sub ea itum operandi, modos arguere licebit . . a. Sicut in homine duplex potentia cognoscens, scili- duphae poten-cet intellectκs,dc imaginatio, ita vulgo statuitur duplex ap-- πηψcem, petitus, scilicet voluntas, quae ab intellectu procedens animae ratioηalis assecla, & appetitus sensitivus, qui imaginationi cohaerens, animae corporeae manus sive procuratrix perhibetur. Quae sententia licet veterum Philosophorum placitis innitatur, in quantum scilicet a Platone & Aristot.
attribuuntur . non ita tamen accipi debet, quasi anima ratisinalis utpote immaterialis, proindeque habita, a Anima ratio-
quolibet appulsu boni vel mali succussa, turbulentis hi,
ditatum aut aversationum afectibus obnoxia fuerit 3 hoc iuro 1 isatis enim naturae ejus incorporeae, quin & dignitati superque famis ase' aliis potentiis praerogativae repugnat. Proculdubio in contemplatione veri & boni,& praesertim illius, qui utrum- 'q esumme est, in benefaciendi operibus, in cognitione rerum per causas, inque habituum tum scientificorum, tum practicorum exercitiis, huic magna contingit, S e contra pro defeetu horum displicentia quaedam. Porro Vi, Viitutum,&bonorum omnium amor, atque Vitiorum improborumque hominum detestatio , quin & alii puri, i plicosque affectus, sine perturbatione accedentes, ad a O nimam
174쪽
nimam rationalem spectant: interim ut ipsa juxta Platιὴ , sicut ol)m' Certex peintra ser ηit4te θηeretxr, totam iaperturbationum congeriem iHrgsse, ac iv irrationali ρanὸ , quasi nubes,ventos, ct tonitrua, in regiρης inferiori se sub1, dibus psitam haberet. Et quidem affectus Omnes vehemea. tes,sive perturbationes animi,quibus ipse commoveri,iuque huc illuc propter bonum prosequendum, malumVe lagita.
dum inclinari solet, omnino ad animam corpstream spectast. tes, eandem cum phantasia sedem intrat cerebri meditalbis obtinere videntur: quo ritupastrones etiam praecordia petconsensum asciunt, postes declarabitur 3 interim intela lectus, sicut phantasmata omnia intuetur, proque arbitrio suo disponit ac regit, ita concupiscentias omnes, pasionumque fluctus, etiam intra phantasiam commoveri soli.
tos, non modo percipit, sed dilm sui juris est, moderatae& gubernat ; cumque adeo affectus hos probat, illos rejicit, alios modo excitat, modo compescit, aut in fiat quosdam rectos divertit, dicatur & ipsa anima rati0nalli, per huiusmodi dictata sua, quosdam voluntatis aut arbi'rrit actin exercere , ipsaque eadem velle aut nolle, qβη lipsius permissi aut jussu sensitivus appetitus concupisci ,
In cognoscen- Attamen, non uti in cognoscendis, ita in appeteη i , ασω ζὰfi - 4tionali facile aut in omnibus obtemperat onali obtempe- ζnimVero illa corpori propinquior adeoque magis intim φrat, non vero erga afinitatem gerens, ipsius commod0, α ς''
omnino prospicere tenetur: ad quod myyy tedulo curandum, variis illecebris per cujusque sensu ' Jζcta continuo exhibitis plurimum allectaturi hinc illa ci
Ndigendis apta, diutius contrarium suademit isti, p- surdescit. Porro a serior νβιhe, alterius jys 'pertaei , data Occasione vinculis ejus se expedit, ii ' et aut dominium affectans, & tunc plane adverte ς νῆα
175쪽
CAs.VII. cum rationali Comparatio. ir;
Θιmelias in eodem Ventre colluctantes, seu potius hominem
ab acie gemina intra se conserta plane distractum, scilicetias in obvia signit signa, pares aquilas, o τι talistis e cujusmodi lis intestina haud plane cessat, donec haec aut ista pugil superior facta, alteram plane captivam
ducit. Quanquam interea ad stabiliendum animae rationatatis imperium, nec non pro jure & principatu ejus ab an a se itisae usurpatione vindicandis, Philo ophorum praecena,
ac instituta moralia conduntur; cumque haec minus possunt,
a ligio saera subsidia longe potentiora exhibet, cujus
inraepe leges ct praecepta rite observata, hominem non modo supra brutum ed & seipsum, scilicet supra statum ejus natu- quomodo ad ratem efferre possunt; in quantu scilicet animam sensitimam Obedientiam rationali, & utramque Deo optimo maximo subjiciunt. Attamen neque sic politia divina sine magna contentione in homine erigitur: Quippe dum ratio vi propria, simulque institutis Ethicis sacrisque utens, animae corporeae facultates in suas partes trahere nititur, haec contra insurgens carri pertinaciter adhaeret,ejusque blanditiis aegre avellitur; immo quod dolendum est, illa crebro nimis, in nobis sive animam principem seducit, secumque advolutandum in coeno voluptatum sensualium rapit: ita homo bestia similiis, seu potius deterior evadat, in quantum scilicet ratio brutatisfacta ad omnem excessum ducit. Verum enimVero non ita temper de mentis imperio actum est, quin ipsa tandem aliquando aut sua sponte ad se rediens, Vel propter occasionem quandam expergefacta,& lapsus sui c0nscia, contra animam sensitivam tanquam hostem, aut proditorem insurgit, de Throno suo dejiciens ad servitium jubet,quinimo interdum ob patrata flagitia semetipsam, amassiamque suam carnem torquere,adeoque proprias ins gζRdo pinnas, culpas suas quatenus licebit expiare cogit Cujusmodi sane conscientiae actus & affectus homini proprius, plane indicat huic aut bin4S ani- portus.
176쪽
mas subordinatim inesse, aut saltem ejusdem partes ta diversas ue quarum scilicet cum Riter lteram opponit et
utrinque de Prsielyta obtinendo certatur, hominem in ue dia contraria abripi, & paulo minil quam Daemoniacari ilegione obsessu exagitari contingit. Sed de Anima rationili quam obiter tantum & praeter institutum nostrum alii gimus his ita propositis, ad cρvstream revertamur, cujus
cum e lentiam, bus i , part integrales perlustravi mus, jam proxime ad ossea istu passiones ejus explicast
das descendemus. Interea tamen cum Bruti Anima corporea, hominisque rvitionali inter se collatis, quantum immane iis discrimen ista tercedit, ostendimus: e re forsan esset, utriusque ceresea inter se conferre, eorumque differentias Observare. Verum Anatome hae comparatὰ alibi instituta , utrumque ἰγὐφαλον, quoad partium figuras, & conformationes exteriores mole tantum excepta) parum, aut nihil discreparen0taVimus ue hinc ut animam solummodo corpoream, h0minicum brutis communem, immediate his organis uti csncludamus. Quandoquidem autem cerebri ovini intra corticem disiecti, ac velut excarnati, quo interiora quaeque patean ,
descriptionem exhibuimus, libet etiam hic coronidis loc0, etiam cerebri humani, ita quoad intima patefacti, fg
177쪽
C, p.VII. Figlirari in Explicatio. usTabula Oetam
Continet novam Cerebri Humani Anatomen, ubi sectione per falcem, corpus callosum, &fornicem facta, eorumque partibus diductis,& sepositis, corpora striata, neC non prominentiae opticae, & orbiculares, unius lateris erasa, & alterius integra, & plana exhibentur. A. Α.A. A. Cerebri hemisphana divisa, ct ab iasie juncta. B.B. B.B. Corporis callosi cum fornice inflecti portiones
C. Fornicis bustis, cam radicibus ejus, quae cohaerebat cum trunco ejus; cujus portiones divisae una cum corporis casiost sectionibus ad dextram, lavamque seponuntur. D. Covss unum striatum , scalptum, sive erasum, uistria medullares , sive tractus nervet appa
Corporis hujus limbus anterior, corporis callosi hemisphaerio dextro cohaerens.
Mustem corporis basis, se conus. Udem limbus posterior, in quem stria viis , quin se alii processus medullares, a promiηe
γμη striatum lateris sinistri planam , c sis perreptantibus; cujus limbi, o 'ei, si
178쪽
it 6 Figurarum Explicatis. CAp.Vli
Prominentia ratiormis dextra pariter eras, cum 'iis iη processum medullarem M proteη s.
Proeessus medullaris, qui e Teste procedens, temque circumdans, inde ductus alios miris lares in corpus striatum mittit, prost in ulm Histro integro planius apparet. Glandula pinealis in proprio sit . Prominentia orbiculares testes dicta, per isit medullares. Promiseηtia vitiformis sinistra, plod, o isti gra, qsae in homine minor est,st maxima ex ar te medullaris. Processus medullaris natem circumdaηsae 3 si ii 'ctss unus medullaris R. qersus corporis stri α ρηβm, alterque S. mersus basin ejus missi tic jus mox bifurcati, ramus unus r. medium cst 'pstris striati, alterque s baseos angulum p tit βμπ lus tranfυersus praedictos ramos conneat V. Corpor m striatorum limbi ρbsteriores istit conjuncti. matus ad infundibulum ducens. Hiat i in cavitatem promisistiis orbicνυ im substratam ducens. V, Processus medullaris d m/dullis Albusta iη . bellum ducens, hujusque radix esse vide μ' . . Z. Cerebelli dissem ρογtio Ess uactae/t tra' ' imm medullares, tum ebriirales coη spicis' μ' X. Cavitas cerebello substrata. D