장음표시 사용
181쪽
162 ΟCCAs Ioemplo rationum utrimque in deliberatione vigentium ex istam videamus trutinationem,quemadmodum in bello,pr cedenti Capite , nos docuit Martius 1 ut fiat id quasi praxis
manibus nostris adeo familiaris, ut in omni re propositast tim ad eam recurramus: sicut num illarius mox ad suam truatinam confugit, quando pars ei aurea obtruditur, de qua vel minima suspicio oboritur. Susantia prudens, pia, in castitate radicata, tametsi repenta circumuenta, trutinam istam tamen recti iudicij dc discre tionis vacillare non permisit, sed ad iustum aequilibrium, fatamam , vitam, animamque ipsam comparauit. Quum enim
ab iniquis impurisque illis senioribus iisdemque Micibus ad
illicita sollicitaretur, vel mors ei certa, sub falsa criminatione, foret exspectanda : ingemuit quidem prae subito animi maerore ,&rei inexspectatae nouitate : aitque, quasi delibo: rans, rem utrimque in bilance disponens : -ngustia mihi sunt undique . Iam utramque suspense bilancis partem considorantem attende. Si enim hoc egero sinquit) mors mihi est: mortisere Pecco, & ipQ facto rea mortis efficior: si aurem non egero: 1i vobis in malum non assentior, non viam man--ι quia, ut minamini, Velut adulteram accusabitis, testes ipsi futuri &iudices. Ecce libratam & utrimque nutantem bilancem in medioependentem. Non ex aliqua constantis Heroinae vacillatione quoad voluntatem, sed tantum pro rationum momentis inter se pondere suo pugnantibus. In utramque staterς partem oculos discreta conuertit, non in alteram tantum; nec obiter quidem vel oblique, sed fixe dc directe, ut res merebatur: Omnibusque bene perpensis, deliberatis,& consideratis ut portebat, tandem re luit; certa de bono euentu, utcumque res ceterum caderet; ut accidit quoque, teste successu ipso. Decernit itaque , &ex praeponderante bilancis altera parte indubitata determinat in hanc sententiam: GMelius es mihi abrique opere malo scilicet in incidere in mamia ves σι quam peccare in co 'ecta Domini. Et quemadmodum trutina ista, ratioque deliberandi, eo
182쪽
ARREPTI, NEGLECTA. Issetare non potest , ita ab aliis experimentis accipit suae iustitiae Ec aequitatis approbationem, si postea ad maiorem sui fit) s
curitatem lubeat adhibere. Italim tam adilua Susannae deliberatio nec falli nec fallere potuit: quia iuxta diuinam amus. sim, rationis, legis, & conscientiae dictamen, fuit instituta..Hinc Deus ipse admirando iudicio eam comprobauit, misso Daniele, qui caelesti indagine latentes nequitiae technas asse- . cutus, iniquos illos iudices tanti mali molitores, publico populi annuente sustragio, morti addixit, innocentemque a necis discrimine liberauit. Sic, inquam, in omni re dubia deliberare oportet, ut non sinim unius aut etiam alterius rationis pondere in hanc vel in illam partem delabamur; sed omnibus ex Vtraque parte bene perpensis s& quidem, ii opus, ad hoc, iuxta se inuicem ex aduerso descriptis in secundum praepollentem lancem, rationesque praeualentes faciendum statuamus. Neque pluribus numero plus tribuendum, sed ponderi causarum,etiamsi
Ita Cicero de Critolao Peripateticae sedi e Philosopho agens, qui cum Carneade dc Diogene Stoico Romam missus fuit Litus: Qiino,inquit, quam vim habeat libra illa Critolai, qui cilm in alteram lancem,animi bona imponat,in alteram Corporis externa i tantum propendere illam boni lancem putet,Vt terram S maria deprimar. Adeo idem hanc rationum huc illucve impellentium considerationem iudicabat necessariam, ut etiam in dicendi genere eam abesse non permitteret. Haec, inquit, nostra oratio, multitudinis est auribus accommodanda, ad ea probanda, quae non aurificis statera, sed quadam populari trutina examinantur. Vnde & Apuleius Trutiliatam sententiam, Vocat, grauem dc recte examinatam. Sic & Persius canit,indiscretae bilancis commendationem:
Scu etenim iuisum gemina sustendere lance Ancipitas librae. Atque idem alibi:
Atque exporrecto trutinantur verba labesto.
183쪽
Genes. 17. Num. x Balaami peruersi
male iudicantium de rebita temeritas , c merita poem. VT autem propositum a quo digressi sumus resumamus,
in Esau insipientiam eorum detegamus, qui dum amite se agere existimant , tunc desipiunt maxime ; & , ut dicere coeperamus, iusto Dei iudicio, apprehenduntur in astutia sua,&consilia eorum non bene trutinata) dissipanrur. Ita Esau suamet sapientia delusus est , quia non erat verat rudentia, sed apparens tantum astutia , alteram solum de-iberationis obortique dubij partem considerans. Hinc sero quoque, cum sui similibus , mittitiam tantam deplorauit: quando nimirum male prouidi sui consilij iacturam cxpcrtus est. Quum etenim frater eius, emto iam iure fruitus, benedictionem a patre accepisset, & pater id ei referret; irru
clamore magno,'consternatus eis. Cumque eiulatu magno fleret, tandem specimen aliquod benedictionis accepit, sed primogenita insulsu licet ut putabat prudenter) diuendiata, in aeternum non recuperauit.
Ita & Balaam ariolus, cum videret Domino placere, Ut benediceret Israeli, cui iam tertio, petente Balac rege Moabitarum , maledicere conatus fuerat, benedixit ei, multa praeclara de Christo eiusque fideli populo vaticinatus. At, quoniam post tot tamque euidentia diuini nutus argumenta, totidemque resipiscentiae occasiones, ad Deum reuersias non fuit, immo regi Balac perniciosum suggessit consilium , ut fornicarias Moabitidas in exercitum Israelis immitteret: id ei instauras cum exprobraret ipsi rex quod non fecisset ut expetierat ; Pergens inquit) ad populum meum , dabo conse-lium, quid populuου tuus populo huic Israeliὶ faciat extremo Iempore. Docebat Balac inquit D. Ioanues) mistere scanda- Duiligod by Corale
184쪽
ARREPTA. NEGLECTA.iam cora uis Israel; edere se fornicari. Quia inquam Oc-CAsIONEM salutis toties oblatam non apprehenderat, fatuitatem suam sentiscens, non sine ingenti cordis Metanoea proclamauit: Heu i quis victurm es, quando ista faciet Deuus quae nempe tam speciose de Saluatore erat vaticinatus. Inter m Iedictionis intentatae molimina, & inter coactam Luinitiis Israelis benedictionem, exultabundus dixerat quidem; t-- Num. 13. HMur anima mea morte iustorum , o flant nouissima mea horum similiai manifesta se pandebat & illic salutis OCCAsio, quam sibi cum filiis Dei optabat communem : sed quia non arripuit, remo um torquentis conscientiae percipiens, dixit postea de Domino, quem stellam in Iacob orituram prophetauit: Videbo eum,sed non modo ι verum,Mia primium ine tremo iudicio. Insuebor istam, fednon promte: Et hoc verissumum, quia chaos magnum a Deo illum siequestrabit, cum omnibus illis, quibus dicturus est , Discedise a me maledicti,
Magnis itaque lamentis deploratur amissum, quod habitum cum risu negligebatur. Sic olim tempore Honorij, per cratiam incuriatii de perdita fuit Roma, Alarico Gothorum rege eam repentino sati': facili ingressit intercipiente. Dumque Honorius Imrrator inopinato nuncio cognouisset, Ro- 'mam perditam, i ait eiusmodi vel cogitans, putauit hoc ipsum de gallo gallinaceo sob insignem pugnacitatem Roma nominato in esse renunciatum. Sed verisimile est amissae veraexu, al-
Romae moestitiam eum plus affecisse, quam prius habitae tu ux ςςVδ stam aestimationem, ut est in hominum more. Fere namque ita fieri videmus, Ut rerum pretiosarum quae possidentur pamua nonnumquam habeatur ratio : at quando sent perditae, tum sentitur damnum, Veriorque ex mole recuperationis fit de illis aestimatio. Tunc enim accidere selet communiter, ut quam cito, facile , oscitanterque neglectae amittuntur, tam sero, dissiculter, & non nisi cum maximis impensis recuperentur. Versus tamen ille omnibus notissimus utramque boni ossicij partem satis in mentem adducit, omnesuve admonetri
185쪽
. I 66 o C C A s I o Non minor in virtus, quam quaerere, parta tueri. Hinc, sicut ille in Schemate clamat, piacebuntii prius C scilicet spreta i si modo osterantur 1 sic fere raro tempori septimus, & sero nihil non parati sumus attentare. Non male t libus conuenit, quod Meliboeus, de te dolenter insinuat, liosque similis negligentiae reos insimulat: Sase malum hoc nobis, s mens non Dua fuisset,
. De caelo tactas memini praedicere quercus.
Sape istra saua praeixit ab ilice cornix. Quibus non inepte subiungas, quod AEneas profitetur, de neglecto saniorum consiliorum libramine, pro Troianae cladis auersione, per LacoontaWalios in medium prolatorum, dum ad illa quae infra ex eodem sub finem Capitis quarti, Schematis dccimi, asseremus, sic addit:
Ets fata deum,s mens noη iaua fuisset,
Impularat ferro Argolicaae foedare iatu σι Troiai nunc sares, Priamisi arx aha maneres. Anno Domini quadringentesimo sexagesimo quarto, Daniel Stylita in columna linitans, admirandae sanctitatis vir: aliquando Gennadio Patriarchς Costantinopolitano S Leoni Imperatori,eum sanctimoniae gratia venerabunde inuissentibus, praedixit incendium urbis constantinopolitanae: quod ut ieiuniis precibusque auerterent, admonuit: sed neglexerunt opere exsequi; atque anno uno post, vastata est incendio inopinato,& quasi diuinitus immita,ciuitas. Eratque periculum,ne quod vulgo celebratur orbis terrae miraculum, Cerneretur pati similia incendio Sodomorum. Vix tandem in tanto malo eis venit in mentem S.Danielis praedictio. Ad ipsum itaque confugerunt miseri : quos increpavit negligentiae, qudd praemoniti malum poenitentiae operibus non auertissent: ut qui in patiendo selum fuerint Niniuitae, non autem in poenitendo. Ut igitur ex iam dictis patet, error in eo consistit, ut prςsentia negligantur, & tunc Geplorentur quaeranturque absentia. Cumque omnia suo sint tempore quaerenda & acceptanda, frustra eorum aliquid extra tempus suum requiratur.
186쪽
ARREPTA. NEGLECTA. Is F Dicit eapropter in typo diabolus, FRVsT r simulque re-Hie ly-G ti ventum captans, facto suo superuacuum laborem redam uit: ut ille ibidem desperans dicit: Nescit sors lapse reuerti. dij. et diabolus alter: Renuunt auersa reuerti. Vt vulgo dicimus: Laterem lauare, dealbare AEthiopem, littus arare, inventum niti, frustra laborare. Ita diabolus, qui hctanter antea S cum voluptate ad malum per trandum impellit, postea, si potest, inducit ad desperationem, ut sequenti Capite ostem
Diabolus peccatum antequam committatur leve facit ι grauissimum Nero, cum fuerit perpetratum. ADimpletum illud in hoc Schemate videmus, quod ple- Diabolirique quidem non raro patiuntur, sed non aeque cogno-stunt miseri ut euitent: Diabolum scilicet initio, ante peccati perpetrationem , omnia facilia dc tenuia facere; malo vero peracto, extremu aggravare. Illud siquidem curat hostis noster reterrimus, quod pisca- Nasiadi tores. Nassam exponunt, in quam pisces escae pellecti dulce- boli,pec dine vel auiditate compulsi, os primum late patens ingrediuntur: sed quando nituntur regredi, omnia arcta Sc angusta valde reperiunt, Vt foramen,per quod intrarant, nequeant ad remeandum inuenire.
Sic diabolus lata Sc spatiosa omnia ante peccati completionem solet efficere, quando vero voluptate pelliciente peccator illapsus est, ita constringit omnia, ut nullum videatur effusium misero. Nata etenim ea est forma, siue Viminea Nassi M. sit ista, siue lino contexta 1 ut lato primum orificio, aestiori s p semper SC arctiori meatu ad praecipuam alui capacitatem penetretur ; in quam prono viminum filorumve duini illapsi pisces, dum regredi iam bene pasti meditantur, angustum illud foramen in medio ac spinoso ventre libratum, vix umquam Dissiliaco by Corale
187쪽
quam reperiunt,ampliora semper laxioraque latera rimantes. Huic piscatorum daemonumque artificio respondet illud iub, c. quod in Iob legimus : Saluabit te de ore angusto iaii ὲ, ornon habente fundamentum subters . Dei namque singularis innuitur gratia, qua quis per latissimum peccati orificium
in angustum penetrans captus, iterum inde ad amplum illud nna 1. vestibulum regredi potest & liberari: sicut Ionas de ventre ceti ad os eius remeauit, per quod primum fuerat absorptus: S inde in pedes denuo est restitutus. Propheta regius ab hac angustia sibi metuens, quam di NH. cf. bolus post laxum ut dixi lapsum molitur, sic orabat: Non me demergat tempestas aqua secce latitudinem, iam audi si1bsea quentem angustiamὶ neque urgeat super me putem os suum. Ieremias Propheta hanc in se macilinatos astutiam S nequi- Thro. 3, tiam incusat: Lapsa es in lacum vita mea, or posuerunt lapiadem super me . Lapsu in diaboli artificium. Lapsum primum in peccati lacum,
..ii ut cuius os sit peramplum , semper effingit facilem &ob-
dissicilis uium: quando vero cle regressu per poenitentiam agitur, tan- g ςD superponit illi conatui molem, ac si lapidem praegrandem ori lacus imponeret,eX quo quispiam conetur emergere. Fernariam In idem quadrat quod D. Bernardus de hac diaboli inuatia, Vt venatoris cornu, commemorat,dum illud Psalmi qua dragesimio haut explanat: Ipse liberabit me de laqueo venanavboio ei lium. Sed qui sunt inquit) venatores isti Z Venatores utique diaboli. pessimi&crudelissimi. Venatores, qui cornu non sonant ut audiantur, sed sagittant in occultis immaculatum. Ac si diaceret,ut alibi, cornu inflant, non dum adhuc venantur,sed capta praeda. Non prius, ne sibi prospiciat, ad tutiora confutagiendo : postea vero, ne meret euadere; sed captura ipsa de cornu stridore perculsa despondeat animum , sitque
L. Aeneia. Vna salus victa, nustam θerare salutem: quod desperantium est extremum refugium,quo se in sua miseria solantur Infelices. FRUSTRA , inquit ille deceptor ani-Fmarum. O nequam, nequam , Vbi nunc illud tuum nequa quam equaquam moriemini, inquiebas; ita vitae securita
188쪽
ARREPTA. NEGLECTA.tem in peccati commendationem asserebas. Et cem induxisti in laqueum, horrendis hisce vocibus aures obtundis: Periisti, noster es, damnatus es, ipsa te salus non seruet , gehennae imcendiis deberis aeternis. O imposturam l o amentiam tDenique quando diabolus ita homines inducit, ut laeti hilaresque in peccatum ruant, ut salutis rerumque praestantium occasionem sui olim Israelitae terram desiderabilemὶ pro nihilo habeant: & tamen postea errati conscius extreme sollicitos reddit, &ad pusillanimitatem spiritus tempestatemque adigit perhorrendam 1 caupones illos imitatur, qui sub inita Drab lustium laetum vultum, promtum obsequium, facilem transi- qtati gendi rationem, & omnia acceptissima pollicentur, ut nulla imitatur. prorsus insideat animo Ellicitucior at quando iam Venitur ad . calculum mulctramque marsuph, tunc duri,rigidi, exactoresque implacabiles exiliunt.
verisimile est, filium prodigum,ne quid deesset ipsius infelicitati sutiis euenit quotquot illum hactenus in eo genere imitati simi in si miles hospites,ganeones, parasitoS&ασωτους incidisse; qui ad os loquuntur, dum fauet aura ι at nubila si fuerint tempora, te omni solatio & auxilio destituunt, decoctis uniuersis. ἀ- Ita & Cain ille statrem suum Abel blandis demulcens ver
bis in perniciem induxit. Egrediamur,mMit,foras: quasi , Genes micitiae symbolo inuitans, ad non solum secure, sed etiamcu ni voluptate deambulandum. Et statim, clim esset in agro, insurrexit aduersus eum,& interfecit.
Sic& lanius, quando boui lapsum irreparabilem iuvit, blando ceruicem demulcet, & interim trabali malleo fatalem illi ictum librat. Sic Fluuia dulce canit, volucrem cum decipit auceps. Vst brFraus est ista etiam illius proditoris Iudae, qui osculo amicissimum Dominum suum, omnium creatorem, in necem tradidit, mandauitque teneri lc duci cauis, ne captus effugeret. laxat, tau
Et ipsi vicissim infames sanguinis iusti ac innocentis mercat res, qui blande prius, amicabiliter, & illecebrose spondentes
pecuniam ,. cum Iuda transegerant , eumque ad infandum
189쪽
pendens, voluptatis mundanae xypus.
ITO OCCAs Ioscesus reddebant audacem; quando iam in barathrum despe rationis infelix nundinator inciderat, &ipse sibi latillimum illud os abyssi, inquam lapsus erat, diffidentiae praelo angustissimum fecerat, plane idipsum inextricabile illi reddiderunt,dicentcs: Tu videris. Ac si dicant: Morere,iugulum vellaqueum te, damnare,peri: P hil ad nos. Tibi, quod scias, consultum noluimus , cum pecuniam polliciti sumus , sed Christi illius quaesiuimus interitum 1 quo obtento, quid ad nos quae te fata maneant videris : quod e re tua fore credis,hoc age: si nequis; i te perditum. Prorsus perinde ac si homini iam labenti vim adhibentes,ingeminent; Tute quod intristi,tibi exedundum est, coloque quod aprasti, tibi pernendum: quod facis, fac cicitis. Haec est illa catastrophe blandae illius illusionis diaboli; uando-animam, Dei gratiam, S salutis occasionem perere, dilapidare,& pessumdare,in ludo ponit εἶ posteaq; spem
omnem veniae secludit,& diris modis insultat capto. Figura huius elusionis non aliena a proposito, in Absalone notanda proponitur. Quando namquc ab arbore implicitis ramo crinibus suspensu saeret, non obscure significat, id in quo maxime mundani homines delectantur, ipsis tandem in laqueum verti, quo strangulentur. Erat siquidem Absaloni maxima pulcri capillith voluptas. Quod autem mulus, cui insederat, sub ipso pertransiit,ipse vero suspensus mansit, non incongruo figuratur, praeterire illa Omnia, in quibus omnis spes, fiducia, & selicitas poneb.atur, & in quibus mens vanae laetitiae faecibus ebria quiete molliterque Velut equitabat: miseros vero manere Nemesin Sc Melanceam.
Adblandientem hanc prima fronte perniciem in Semir mide licet animaduertere: quae,libidine ardens de sanguinem sitiens, quos concubitu oblectauerat, occidere consueuisse narratur: adeo ut proprij fiiij concubitum expetens, abeodem fuerit interseri
190쪽
Pro vera poenitentia, vitaeque emendatione.
tiae tuae lumen mentibus minis infunde, atque occacatum cor nostrum ad te conuerte ; ut prioris et ita neglia gentias Nahamus agnostere, ω perverae paenitentiae flu-dium emendare : quatenus te flum VPeum , omnis boni fontem, in donis tuis agnostentes, cura m-ri ilias iti si deamu in numquam de tua misericordia desseremus. Per christum aeoianum nostrum. Amen.