장음표시 사용
261쪽
aequinoctialis, seu aequator, quam lineam rem emet set, existens in v d me Exs videatur ubi analemmatis linea Ad meridi num attingit. Item linea A. 5. notantur illa loca nam in his signis hora is umbram projecta, illa puncta attinget, sic delineis intermediis. Ut facile etiam pro aliis,
in inveniantur puncta cujusque signi, analemmati ex centro A. Fig. Et in utramque partem
addatur perpendicularis, pacto B C trian. guli uim Aa per Eaffige analemma horologii centro ope aciculae, dum prius idem an lemma oleo inunxeris, ut fiat pellucidum, sic volve, ut semper linea A., o secet lineam aequinoctialem prius ductam matte de quibus in punctis lineae analemmatis tacent lineam horariam I dein secundam, moto analemmate, ut linea A. v eo persecundam haequinoctialem transeat. Demum tertiam dic. Notatis semper iisdem punctis ope aciaculae Quodsi haec puncta cuilibet signo con
venientia lineis curvis connectantur, erit Z
diacus in horologio Horreontali deseriptu Quoad horam eam sic applicabis, ut lianea A, analemmatis parallela excurrat cum linea horae orae, nota ubi radii sup riores eandem lineam secant, ut supra Nam linea aequinoctialis eandem horam non attingit, nec inferiores radii, eo quod in inferi ribus sel citius occidat.
Dm Quoad lineam meridianam es facilia , lima quando stylus D chorirenti perpen-M dieularis umbram proiicit, tum illa respondet
altitudini solis ori N. d. ergo cum strii
umbra incidit seu denotat lineam aequinocti
lam, erit sibi sol in aequinoctiali : si decli
nati enam . . erit albi. Sio ibidem
sol existis. Cum igitur triangulum hor logii BG A sit prorsus amuale tundamentatieriangulo secundum constructionem , etsi iaceat in plano am linea A E is xi est TriC. trianguli Anguliam elevationi poli AHevationi aequatoris, ad C rectus erunt dilatera T. Geom. N. a. adeoque c. Quoad reliquas horas desumitur demonstra ctio ex his ipsis
inferi re p. Eadem methodo procedituet, nisi quod triangulum suodamentale invertatur, ut dictum de aeseriptione horologii verticaliasapra Nimirum, ut in centro ponatur a gulus elevationis aequatoris A angulus ver. vationis Poli B in linea meridiana aequat
rem in meridiano designet Altitudo styli
D. manet eadem, & quidem ira, ut in e dem apice appendatur analemma, quod idem est, vis quod invertantur signa, nam cum
in horirentali signum G, sit proximum e tro horologii, signum vero A remoti num. hic inverse modo proceditur, ut signum Esit altissimum in verticalibus, signum veros depressisumum se infimum. Id enim
exigit ratio umbrae verse, de qua N. s. oaeticae quo altior namque sel, eo umbra veris
longior, quo depressior . eo brevior. Id quod contingit in I, alterum vero in SPRO L. Madiacum in hora fis ab ursim maradisus deseruere. u. Fi aDII 'Tabulae II. In asserculo medium saltem, aut paulisperidera, digitum dens, ut in ejusf-periori parte canaliculus'E F. perticae strii co respondens excavari possit, describatur an lemma, cujus centrum A ipfi Perticae in m dio respondeat firmetur istud instrumentum infra perticam ita ut linea aequinoctialis A. v obperticae perpendieulariter insistat,
pra miscianam in muro ductam (-pponiture inreshqrologiam dam deseriptum quare in
nevis A assigatur funiculus, qui ira extendatur iupra analemma, ut radiis omnium signorum perfecte respondens, eosdem lineae duo . decimae applicet. Fient ibi puncta, cuiliabet figno respondentia. Moveatur analemma circa perticam , ut deesinet ad horam priamam; pariter extendam Funiculus ad horam usque primam per omnes radios, &puncta annotentur sic fiet per omnes lineas horarias, ultimo connectantur puncta lineis punctis cujusque signi congruis, erit descriptus M. diaeus. Ubi notari Menalemma longe reis moveatur a centro horologii fieri radiacvm majorem; propius affigataec, minorem. a. Si ex adveris varie malamnatis ad statur
quadrans in gradus divisus, simul ama tabula
262쪽
cum pendulo ostendet, a stylus ad elev rionem poli ordinatus sit. s. si analemmati ex parte FG appendatur discus in t . partes divises, ita ut analemma eidem perpenvicia
riter insistat, simul centrum duci acrem liculi eorrespondeat, sepe hujus disci totum homiosum una eum signis in superficie muri describi poterit, modo in ea signata sit linea meridianas duodecima enim disci hora assim xidialiam applicata, ita per reliquas eiu dem horas ad seperficiem mu tacto, signisque ibidem factis primo dabuntur horae in lunea aequinoctiali. a. autem si pariter analemma rorando horis in linea aequinoctiali jam lanatis successive applicetur, rursus perre dios fignorum in analemmate descriptoriam talum in saperficiem muri producatur, idemque locus ubioue in muro notatur, integrum ver puncta aesignatum erit horologium, Quaeli per rectas deorium jungantur, stabunti rasa si autem transversim per curvas, una ibidem exprimentum supponitur autem me,llo stylus seu pertica enm axe mundi ter e evrespondeat, e in ea parte strii,
tibi radii analemmatis eoierunt, in centro protuberantia aliqua detur, ut per distinctam umbram etiam locum signorum designare pocsit. DEM. Dum circumvolvitur analemmaeirca axem ineae Avo perpendicularesa axem eundem , describunt circulos signorem , uti constat e re so Ergo puncta, quae signantur per eiusmodi radios in inris horariis, pertinent ad ejusmodi circulos. Sed per ejusmodi clamitos describuntur paralleli lignorum rigo&c. Quoad discum inferiorem appensum, per se patet, cum sit horologium aequinoctiale c. PsonL. XI. Una diuari per tangentes deferisere Fit hoc ope Trigonometriae, tunae, uti de horis dictum. Attamen cum xi difficilior fit calculus, utpote, Qui pro
varia elevatione Poli mutari debet, iussiciat hie dare Methodum, ac dein alieno labore uti, cum iam P. Clavius noster pro variis poli elevationibus tabulas confecerit, quarum aliquas P. Grcherus suo organo inseruit, sic
autem trigonometrice proceditur sit nota
ahitudo solis ea in primo gradu cancrissi'. initudo styli R. I. planum hortaeontale D demittatur ex Raltitudine talia recta EI. quae erit sinus altitudinis. Cum in Fio. XXIX.
Tab prioris vina F., DRI fine quoad angulos aequalia nam ad F a funerem, D. H. externus interno meom. s. .
liqui et miro ergo erunt latera propo
tionalia Geom. N. 3. I . ergo ut sinus EF ad F . num complementi ita, I ad D. Hoc inhorixoniadibus, in verticalibus sinus versus sumitur et ut m ad E F. ita ID ad Ii vide quae dicta de umbra recta, ac versa opticae N. 3 g. ms'. sequuntur Taul
263쪽
Tabula tangentium promorologio vertie i in altitudine aequatoris 2.
Tabula tangentium pro Romiugiis Polaribus, orientalibus, ae occi
264쪽
rum mis tabularum est iste accipe partesse fitas e g. pro orirent is horologii signo
capricorni, invenies pro hujus signi horariet.
partes si id est styli longitudinem ter,
adhuc s. partes Et cum subsequens s. india ea tactiones ipsarum particularum in Iopartes minores, poterunt accipi partes omninois haec menstra transieratur e centro hor
logii supra lineam horae duodecimae, et
punctum in eadem linea Pro hora prima accistiantur partes s. ubi nulla est fractio. Et et rursum in horae E linea, uti, in libnea horae . punctum c. Connectantur lineis curvis puncta, procedatur ad aliud signum sic pariter in verticalibus. In Polaribus horientalibus aliter procedia' tur: accipiantur partes pro horam, lorol gium orientale, pro horaria, si potare incentro, ubi linea horae s. intersecat aequinoctialem, posito uno circini crure partes poenantur in utramque partem e. g. Eus 23 itidem acci Matur pro hora pati pariter sic transferentur. Uti etiam pro hora g. s. c. Pimcta connectantur lineis curvis.
sic hin reliquis signis. Ubi nutandum etiam pro superiore numero et prius fiat linea in s. - . partes, quarum pars una longitudo stili, una vero harum in s. subdividatur, quod in minoribus horologiis sufficit, nisi quis velit
scalam Geometricam omnino exactam adhibere. Plura P. Rircherus in arte magna lucisae umbrae Schetaerus in Gnomonaca De Chales L. .
De aliis Horologio orirontalii ctibi solitis.
N. Duoax. II. oras pia ear ae ab D Z eas horo ctoria aetati inseri re. r. Fia XXX delcribatur homlogiumΗorirentale eum lineis horariis, aequinotaui di tropicis(nam ob confusionem intermedia signa omitti possum, cum duo tropici viam sos, jam i
cludant, ultra quos terminos mi,quam excedit accipiatur ex eriangulo fundamentali, si idem sit hie gnpmonis linea AC, trans-
feratur deo mia meridiana sine in o. Ex
hoc puncto usque ad aequinoctialem circino capiantur distantiae horarum. Ut ori t. ori. o a. o C, hex centro horologii transi eantur in lineam horae sextae ex utraque parte, adscriptis rursum delebili charactere numeris horariis. His sic constitutis hora Italicae ficinscribuntur et assumatur punctum horae . iatine horae sextae, eadem pariter in aequin ctiali, iam intersectio horae s. applicata regula fiat sine ab uno Topico ad alterum, erae ista hora x . Italica dein duc pariterlineam per puncta duo horae adscribe et a metaetera P dabit linea xi. c. Ducta demum
nea per a. m. determinat horam Ig.
At nunc fieregressus in linea horae stae, ut
habeantur etiam norae reliquae, sic addere minandam horam Italicam ' regulam applica puncto horae primae in linea horae sextae, undecimae iis inmaequinoctiali, adscrabatur lineae r dein punao horae a supra instari horae Linea signetur io sic pariter procediturusque ad horam La Italicam. Ut vero ista inveniatur, spatium inter centrum horologii et aequinoctialem lineam dividatur ita iam, aepe illud punctum ducatur parallela ad horam sextam eiit haec linea horae duodecimae simul xhortio alis Undecima, decima c. inv nientur, si per horam e in aequinoctiali, horam p. in linea horae G ducaturlinea c. dein per horam . a. c. Eadem methodo inscribantur horae Babylonicae, nisi quod id fiat ex
altera parte ac numeri secundum ordinem t. a.
s. adscribantur a demis ad sinistram. Compendio majore, delineat horologio mhorirentali et sic inscribuntur: notentur hic Metiam horae mediae ut supra educatur inter horam lineam aequinoctialem intra media parallela. Dabit haec ex parte dextra horam ha Italicam, ex sinistra, a Babylonicam. Haec linea secabit omnes lineas horarias ac medias astronomicas, per quas sectiones de alias Sectiones inaequinoctiali saeillime ducum tu lineae horariae Italicae aet Babylonicae ex t bula siuncta, sic linea horae et Italicae tra sit in aequilioctiali per s. astronomicam, Mi linea a. Ita, Babyl per d. Linea
horae a. ab occasi per punctum aequinoctiam
265쪽
Je o superius per s. Et sic de aliis Ita bulae ex ratione inmoraeo , maenore N. ncis. In Babylonicis ipsi etiam tabula de 3 3 assignara desumitur videatur P. Dech vgua Ratio tum praxis prioris , tum re les L. . Prop. q. ab .
PponL. XIII verticali Horologio inscrib re horas Babylonicas. u. Eadem procedit methodus, quae in descriptione hortioni is, modo prius delineatur verticale cum aliis nec an numero .ec g. assignatis, excertis his et nimirum, ut puncta, quae in hom onradi fuere orientalia, hic fiant occident has hvicum, adeoque hinscriptio nudi rami horariorum ita fiat, ut cursui selis respondeat. Ubi notandum et ne fiat confusio inter tot eas, variis coloribus exprimantur sic, tam horae astronorium in substrato albo, cuntur colore rubro Bab,lonim colorei vos utpote lucido, exprimantur ob diem ibi inceptum ac lucem redeuntem. At dum hora Italicae notatem invehant describantur Oolore nigro paviter iumeri sit lineis eo responcentes Et erit discrimen oculis j eundum, ipsa forma horologi agabre placida. De horologio Polari, orientali, o cidentali videatur Enyclopedia P. Schorei
PROBL. XIV. Esraianis uasse Pretaeasso baro DNmgantast inor bere. u. FIG. MXI. Describatur-iologium horimini ecum tropicis ac aequinoctiali, in qua linea etiam ninentur horae astronomicae cum mediis. Nam in aequinotais tum hora Italicae, tum Babylonicae, ita etiam antiquae cum astronomia eis conveniunt. Eo quod tum dies tum noxi . ia horas dividitur, nec se citius nec serius orirur, aut occidit, quam intraria. h
Aas Notum fit, quo tempore se oriatur, inesse die longissima ex tabula de climatia
bus (N. ex Geographiae pro loco dato sevelevatione poli. N. s. Astrono accipiatur in gnomone linea in hec transponatur in o deorsum Fiat circulus seu arcus, cujus Tidrans divisus in s. partes ductis Incis, hora astronomicas in linea aequinoctiali. Retentis in aequinoctiali punctis horariis de leantur lineae, ac assumatur dies vel longi ma, vel, quod melius, brevissimc Pon tu illa sub elevatione Poli S. horarum.1sta consequenter 8 horarum N. e . Astro quare in quadrante inferiore ac tantur dinuremae partes, seu spacium quatuor horarum sistud d datur in o. partes a duae lineis fiant notae in aequinoctiali, discernibiles ab aliis. Per has ex centro horologii ducantur lineae eaecae usque ad tropicum capricorni, cujus paralellam eram iptersecant tantum, quantum requiritur pro nota aliqua Demum per puncta ista, ac puncta astronomica in a quinoctiali ducantur lineae a tropico usque ad tropicum, erunt illa horae pro horologio antiquo, ubi meridianae adscribitur horam.
Dei in utramque partes reliquae a I. usque ad rextam, quam tamen exprimere necesse non est.
D M. Quando hora diei di noctis aequales R. sunt, seu aequinoctiales, lineae describuntur iper quadrantem in partes Le graduum dia visum. Ergo hinaequales tum quoad re picum cancri hcapricorni Si cuilitat horae eo gradus attribuuntur, quot in die Iovis simo, vel brevissimo obveniunt Assumpta exacte hic est die brevis ima f. horarum astronomisarum, eo quod ad tropicum cape curui
266쪽
rares lineae norariae cillas duci potuerint,
eum spatium sex horarum fit minus quadrante, in alio tropico vero excedit Attamen vel ex istis aliae per se seciuuntur, eum dies cres- ea longissimus, ut brevissimus decrescit, ut dictum. Vide P. De Chales nom. L. i. prop. I et recolantur pariter, quae in Astr nomia dicta de horis Babylonicis. N. s. Astron in Chronologia. N. R. PRosia xv. Horiagio inferi rei resta a mathales ae Almanaatharare. Uraici. XXXII. Horologio Romae'ntali debito modo constructo cum tropicis, locus D attendatur, eui stilus perpendiculariter insistit, qui erit Eenit inter locum Poli, B, haequatorem A. ex D describatur circulus a meridiana linea dividatur circulus in s. partes, ut cuilibet radrant s. obveniant, per haec puncta siuxeris lineas ex D erit horologium in
Ahimuina, circulos verticales divisum. DEM. nam cum circuli verticales in geniti concumrant ac dein horiEontem , cujus polus estrinith, in s. quemque gradum dividant in sphaera N. . trigo iphaer item Astron. N. s, atque idem nat in hoc problemate, , ne erunt expressi circuli verticales circaelos isseant sic inscribes. Fiat quadrans, ac in decimum quemque gradum dividatur. Fio. xxxlII. Ex centro A assumatur in altitudo stylim C ac fiat parallela ad Aa interiecti ne ex loco styli transferantur in meridianam , fiantque circuli adscriptis numeris graduum, inquidem tu interior Go vel os remuod
vit in inhion ascendat in evatione Potiugis dein eo. o. c. usque ad io. Dum igitur styli umbra attingit ejusmodi circulum, d monstrabit initudinem selissopi N. a. r tio pariter patet ex N. g. trigon sphaer de
PRORI, XUI. Meridianos is horais olo-rretantali describere. u. Deseripto hor logio horimoniali cum aequinoctiali ac tropia eis, ipsi lineae horariae accipi potant pro meridianis res cstu aliorum locorum, nam, uae, alias dictum, tam Augustae est meridies, adeoque se in meridiano Augustanos aliae
regiones, ac urbes non sub eodem meridi no constitutae habebunt alium meridianum, si ab ae seb linea horariani constitutae habent meridiem hora Augustae undecima, ae Augusta existet, quia oecidentalior, si liane norae primae respectu illius urbis, uti alia quibus probi in geographia ostenium est.-Quare sic secillime regiones aut urbes pra stantiores inseribuntur Accipiatur globus. Adducatur locus datus, e g. Augusta sub meridianum aeneum simul cum inetice horari videatur, ranae urbes aliae substent meridi no quae regiones, ac simul attendatur, an sint in Zona temperata vel torrida . quantum distent ab aequatore c., adseribantur tali modo ipsi meridiano horologii vertatur' globus ad horam primam. Rursum videatur, quae regiones, urbes eidem meridiano su
fintinc. Sic per alias horas, .sa quidem per lineas ipsi regiones definiantur sitis limiatibus, ac coloribus distinquantur, affabre erit spectaculum, reum oculus uno obtutu comprehendit, quaei, quota sit hora in unia
verso prope mundo. EM patet . Quodsi quis velit geographice delineare Rincipiendum est a primo meridiano, ut dictum e in horologio aequinoctiali descripto h rologio horitontali debito modo M pergat. Longitudo in ex transponatur in o. ex hoc puncto describatur circulus Fio XXXIV Aea
meridiano loci e.g.Augustae 3 3. 3 seu rota
de 3 accipiatur longitudo primi meridi
ni ad dextram. Notetur oro ex hoc ve sit dextram dividatur circulus in Lo quem-3ue gradum. Ex puncto eo notato duc lineam per centrum circuliis, occultum quae secabit aequinoctialem in eo puncto, ad quod ex centro horologii ducitur metalianus pria marius ' Reliqui sic ducuntur et ad cenemuro. duo puncta opposita in circulo applica regulam, ubi haec secat aequinoctialem, fac notam, sicque etiam ultra cuculum producta aequinoctiali, per has intersectione's, ex centro horologii due rectas, uti lineas hi rarras, ita ut dura lineam horae G prodim-ha autum.
267쪽
dantur. Emit eae meridiani circuli, hie obrationem superius insinuatum rectis lineis expressi vide P. De Chales L. . prop. II.
De usu ac utilitate eorum Euae Ilor Iogiis praeter horas inscribuntur,
, T Iximus in proemio, per jucunda gnom nicae problemata quasi in umbra delineari, quae in Astronomicis ac Geographicis multo labore perficiuntur. Id, ut palam fiat, fingula puncta pertranseamus. Ac Lausus er utilitas odis Horo iis inseripti. Cum jam ante sciaturinorologio pro aliquo loco descripto altitudo Poli, haequatoris, ostendunt ea signa altitudinem talis meridianam si nimirum declinatio vel addatur vel subtrahatur eleyationi aequatoris, uti di&um Astron et ostenditur ingreuus solis in signum tale, per se, adeoque in quo signo sit versetur . immo gradu tr et , si spacium in xo quosque gradus diviatur. 3. ostendunt ortum hoccasum selis, unde . sequi tu longitudo dierum noctium. s. Discriminant, tempora sic quando livreditur signum, incipit ver si T.
aestas in quando aequinoctia solstitia. e. Si locus solis aliunde notus, cum utique quisque sciat, quo in mense versetur, ista styliumbra ad eundem locum applicata, novendo
horologium, ita dirigit horolosium, ut fine
meridiana inea, ac acu magnetica, juste statuatur, imo, meridiana linea duci pocst. Imo totum calendarium inscribi poterit, modo attendatur in globi orirente,
qui dies festus immobilis huic vel illi parablelo congruat, vel etiam gradu intermedio, enim ducatur parallela, adscribatur festum, e g. Beatissimae Virginis, describi potest horologium Marianum e. Item' rologium oeconomacum, quid sivgulis mensibus agendum e. Uti quidam lineis rariis inscripsit totum ordinem diurnum,
rata surgenci, studendi, prandendi&e.
tum hoscasum solis. E. Quantum temporis abortu effluxerit, vel occasu selis prioris diei.
3. Quantum restet temporis c. . Longitudines dierum ac noctium determinantur.
Planetaria Aea antiquae indicant, quota . pars diei artificialis effluxerit, quanta restet spordinant ritus Ecclesiasticos, ut in Chron logia dictum ulra de luant quo tempore racta, quae tu Evang io c. comathales ac timueant,arat circuli Rostendunt ac primi quidem, quantum se ei absit a vero ortu singulis horis. Serendi pro quavis hora dant altitudinem selicadeoque, longitudinem umbre cujusque rei ad suam altitudinem si enim stylus umbrae aequalis Humbra turris v. g. eidem aequalis erit. Si umbra tripla quadrupla c. eo ipso dat proportionem alterius umbrae ad ab titudinem, uti in Geometria dictum. N. set. Denique meridiani determnant tempus ubique locorum. 2. Differentiam longitudianum. 3. Quibus sit verticalis, Ibi
sol verticalis, .ubi hyems. Ubi aestas& Ut adeo plurima problemata, quae in sup rioribus scientiis proposita, facile hic relata aedigito ostendi possint, ut tentanti patebit.
CAPUT RDe Rorologiis nocturnis.
noctiale con re. U. FiG. xxxv. scribantur duo circuli concentrici AB, qui divisitan et . partes totidem horas referant. His inseratu alius circulus ab horarix ad senistram in 1 l partes dividendus, adscripta
iisdem partibus, quae aetatem lunae per suam periodum synodicam ostendunt Huic disco alius separatus etiam circularis ejusdem centri(quamvis prior etiam quadratae formae subiecto
inscribi possint , horologio aequinoctiali imsgnitus imponatur, ita tamen, ut ad horamia, indicem aliquem proteudat. Hos circulos demum firmet in centro stylus Caeset dari aetate lineae e l. die sexta moveatur imeetior discus nam Mestum cum exteriore circulo
268쪽
eireulo eminuitur , - aliud horologium aequinoctiale. donec inde diem datum atti gat. Dabit stylus in interiore circulo horam
lolarem in exteriore vero deprehendetur,
quot horas lunae cursus a solari discrepet. Ex quo ipso hujus horologii demonstratio destamitur. Ubi nota dum luna versatur in Australibus, etiam horologium inferius destriabendum esse. N. RosL. XVIII nar seium lunare horis eant Deo cere. Fio MXXI. Deseribatur horologium horixontale consuetum, itari menta ut ex centro horologii, descripti duo circvli figuram allius rotundam emciant, horis adstri is Discurum ille Aa imponatur agerculo, in mi inscribitur circulus co gruus a duodecima in o. partes divisis, quae lunationes reterant. In medio prioris circuli, nim in centro horolosi ponatur gnomon debito modo. Quare cum ad aetatem lunae applicatur index prominens E d hit umbra horam petitam, ut supra. Quod incremeneum et sationis lunae a sele, ejusdem accessus addi placet ejus descriptio habebitur N. 31. Astronomiam N. NoaL. XIX Horologiaem fidereaemison assere. u. Fio XXXUL Pro hoc horologio diae rigendo aptissimae sunt stellae nunquam occidentes, uti lucida lyrae, pella&: Non tamen stella Polaris, sed duae priores ursae majoris D eius, per quas stella potiris tacite innotescit, eo quod constituant rectam prope lineam, ratio est, quia stationem suam parum mutat pro talibus observationibus. Constat autem dis, duplici, cui majori aut menses, aut signa in gradus divisa adscribuntur, habeatque manubrium eo loco, quo duae illae stetiae aeriae majoris cum sese meridianum subeunt, quod fit circa i Martii septem- has, uti in stobo videre est, quod hic iusta eis. Huic disco amatur alius minor conce ericus in et . horas divisus quae ipsi divis nes prominentiis seu dentibus exprimantur, ita tamen, ut ille ad horam iri sit sensibilior.
Discus hic fit mobilis per gyrum simul cum regula ultra majorem discum prominens. Ubi nota gyrationem ita requiri, ut percentrum,
(st rotundum iuramen unius aut duarum ibnearumlocutus prospicere possit. Usus hujus Instrumenti hic estri discus in reterior moveatuit, donec dens horae et dato si diei vel gradui selis congruat prospiciatur per forasteu parvulum adriellam potarem, ac simul advertatur, quo tendant stellae duae ursae majoris Ad has dirisatur regula, ut ipsis respondeat, eo ipse absHndet haec horam inoctis quaesitam, quae acile aut in dentibus: numerari poterit. DEM. desumitur ex ipso
Elabori cum sel diebus illis datis in eodemi meridiano, stellae, sol dabunt eandem horam , uti per se patet quando vero se recedit singulis diebus, adeoque intra mensem
so, seu 2 horis, praecedent illae stellae etiam totidem gradu iplum solem, adeoque dum se ad suum locum reducitur, stellae per re lam inventae dant distantiam, adeoque in ram, gradibus in tempus retalutis. Aliam dat ac demonstrastrat P. Joannes Votier in
thesibus Ingolstadii impressis 16s s. ac alii.
CAPUT VI. De aliis Itorologiis visu se usu
dum tornatur, ita instrumento artificis eireux ex avari fiant,ut laesuros,&aequatorem mo, quod mesius, etiam tropicos, imo determinativ declinationibus parallias sisnorum referant. Faede in rati globo a polo celemmaturis
nithasiadis. Quare cibi inmadiro foramensae, ac illud occulte plumbo repleatur, superposito tamen ligno rursum, ne advertatur, semper globus ad adtitudinem poli ac situm g nuinum redibit, modo ad meridianum ponatur AEquator dividaturin et . partes. Cui se adstribuntur horae. Ubi alias reponia, tur x et scribatur s. rubiis ex utraque parte
scribatur duodecima Ratio est quia siti bus reponatur versiis solem, sol illuminabie mediam partem sensibiliter, adeoque, dum est in meridisno, attinget mutraque pallem
269쪽
in ortu est in linea horae dem perficere. u.
rum a. di Attinget utrumque senarium L sic de ciet ris horis.
ias globus stabilis desideratur, Fio.
inscribatur horae more consueto ut meridiano numerus et congruat c. At in
polis sic firmatur hemicyclui ex practea factus, ut circa globum gyrari possit, qui fi nullam in partes umbram proiic t ostendit, horam currentem, eo quod ei sel sit oppositus. Qui hemicyclus si debito modo in medio cuspide sit instructus, etiam parallelum talis designabit. Dabit idem globus meridianos c. praeterritis, si terraqua in eo descripta sit, etiam alia, quae superius adnotavimus. Plura P. De Chalis L. e. prop. 3. Pgos. II. crucem Naro am conscere. t. Fio m. Fiat em lignea in crassitie unius digiti, ita, ut brach:a AB, sint aequalia superiori Pari, nec tamen nimis longa, ne umbra extra lignum in soli itiis enectae. Longitudine brachii fiat quadrans in s. aequales partes divisus, qui ita applicetur, ut anguium inter ligna expleat, ac ubi dum lineae lignum attingunt, fiant notae pro horis i seribendis Ut in figura ad oculum patet. Crux tali modo confecta sic statuatur, ut elevationi aequatoris congruat, dum meridiano reponitur, brachia i adahunt horas Quodsi eruci submittitur Christus Dominus se cruceoadens, sanctiorem etiam formam referet.
verticaliter erecta, quae suis brachiis horas determinat. Illius tundamentum est cylinis derimm horologium, ac eadem methodo praeparatur, sic ducatur linea Ara quae alia quoties adaequat unius in cruce brachium, quod hic indicis lorum supplet Ex parte seu latere sinistro crucis, fiant secundum longitudinem quatuor lineae, aequaliter inter se diastantes. Prima insigniatur signo, secunda
deni tertia re . quarta denique
G. Ex tabula subjecta accipiatur umbra versa secundum horas, rex Aderatur deo sum in B. e. g. pro hora duodecim v. Ea vi. pro hora prima, undecima Sue. M. Sicque per omnia signa. Erit horologium pro anno medio a vere ad autumnum confectum. In aversa parte adscribe lineis rursum ductis ac, n . m. m. ac umbras dete mina juxta tabulam. Et erit horologium etiam pro altera anni parte absolutum. Ulus diuis est, crux erivatur perpendiculariter, ac in ponatur basi superponitur globo majori in priore droblemate N. dercripto, qui si ipse sit horologio insignitus, eo melius erit ita, ut circa stylum ferreum gyrari possit. Tamdiu enim moveatur, donec brachium umbram demittat ad lineam signi mensi in renti assignati, W-nstrabitur hora. Ratio invenitur superius N. I de signis per in gentes inferabundis. Ubi de umbra veri egiamus. Ibi hopticae N. s.
270쪽
nomau. uero iam, Mutatorem dine sella umbrae pariter descio, iunt conficere, seu aliis paeis ais aemu i Quare hun circa id tempus inquiritur, dabit carsi aut corporis horas dissae se l. u. De umbra in pedibus propriis alicujus hominis, pendet in cognitione umbrae rectae in terra qui tacite in digitos, quorum semidigiti hic
proiectae N. g. Opt. m. o. ubi actum lineola-evsimuntur per numeram additum. de tangentibus. Pro hoc igitur equitur re vel obtutu selo dividitur, horam satis conmbula elevationi poli, adeoque, solis pro grue, nee enim hic ad minuta attenditur. tempore accommodata, ubi pro varia altit