장음표시 사용
101쪽
descendit . admittit procuratorem , quod judicium infamat. Opponitur huic sententiae l. non serum. 39. f. M. ff. de procurat.
ubi in accusatione suspecti tutoris, quae famosa nimirum ob dolum esse potest, J C. putat procuratorem non facile admittendum. Resp aut certa poena in famosis actionibus vertitur, quae usque ad relegationem extendi potest, & tunc admittitur procurator. d. t. licet g i. l. i.ff. an per alium caus app. cte. Sic si agatur crimine suspecti tutoris, in hoc tantum . ut tutor a tutela removeatur, taist famia notetur, procurator recipitur. Aut poena arbitraria est, ut suspecti crimen intentatur. ut tutor puniatur corporaliter: quod fieri potest, si improbe grassetur in bonis pupilli, eaque fraudulenter diminuat. l. i. g. ult. c, l. seq. f. desus in tui . l. i. f. selent. V. de oris p f. urb. & tunc procurator repudiatur Mesemb. ad. rri. d' procurat . in parat. num. s. Eart. ad i. pen. g. vlt .ff. de pubi, INI. Similiter si agatur actione injuriarum pro atroci injuria, ex qua etiam poena corporalis infligi potest. l. tili. ff. de injur. non potest intervenire procurator, ne judicia reddantur elusoria. ec ma Ieficia maneant impunita, arg. l. ult. C de intur. ubi in actione injuriarum criminaliter mota, ex speciali privilegio conceditur illustribus personis, ut per procuratorem possint litigare, ergo aliis hoc est interdictum. Secundo repugnat. quod judicia famosa capitalibus aequiparantur, t. Iussa. ubi glos II de manum. vindiet. Atqui in capitalibus causis non admittuntur procuratores, ergo nec in famosis. Resp. Hoc quod dicitur causam famae comparari judicio capitali, non simpliciter verum est, sed secundum quid, puta in delatione jura menti purgationis, item in restitutione in integrum, propter me tum, tam vitae, quam famae alicujus illatum, concedenda. l. si quidem. 8.ff. quod met. cauf. Mesemb. d. loco.
Qui propria auctoritate, es sine iudice sibi ius dicit, vel
per vim, quodJum est, vel sibi debetur, aufert, jus suum amittit.
ΡRobatur haec conelusio in l. extat. U. quod met. cans. I. pen. Mult. ff. ad. t. yul. de vi privat. l. squis in tantam. C. unde vi. Ratio hujus decisionis est, quia non est singulis permittendum. quod per magistratum publice fieri debet. l. non est singulis. QD. de R. I. Ideo enim judiciorum vigor, jurisque publici tutela in medio posita est, ne quilibet privatus sibi ipti permittere valeat
ultionem. l. nullus. 34. C. de Judais.
102쪽
ad 1. Aquil. ubi permittitur domino propria auctoritate. etiam judice non adito, quod in suo aedificatum est, tollere vel destruere. Resp. quod dicitur, non licere suum sine judice ab alio auferre. intelligendum est de eo, qui non possidet; alioqui ii quis reni possideret. Sc in ea aliquid fieret, posset propria auctoritate, quod
in suo positum vel aedificatum est. destruere. aut rem occupare. l. si in area. 3 3 . f. de condici. indebiti. Costa l. ad a. l. extat. Secundo objicitur l. r. in princ. H. quod legat. ubi legatarius qui propria auctoritate sine voluntate heredis legatum occupavit, tenetur quidem interdicto, quod legatorum, ut heredi possessio nem rei legatae reddat, quo is Falcidiam detrahat, sed tamen legatum non amittit. Resp. ideo non amittit legatum, quia id occupavit, antequam possessio legati per heredem esset apprehensi. ram diu enim heres non apprehendit rerum hereditariarum posisellionem, censetur adhuc possessio vacare, & apud nullum exi stere. l. cum heredes. 13. q. de aeq. pQ. l. r. q. Scaevolu .F.siquis rest. liber esse. cte. Unde si legatarius pol 1 aditam hereditatem. ECapprehensam possessionem rei legatae, legatum occupet, aut subtrahat heredi, legatum amittit. l. non est dubium. ibi Gl. C. de
Tertio adversatur l. qui vas. 48. in prisc. 1. desura. ubi dominus impune rem furtivam furi aufert Resp. cum Cujacio, quod hoc non intelligendum est de violenta ablatione, sed quod ibi legitime dc per auctoritatem judicis dominus rem abstulit furi . Quarto refragatur l. ait prator. ι o. g.s debitorem .squa in fraudicre . ubi dicitur, quod creditor potest propria auctoritate detinere debitorem fugientem , & pecuniam secum ferentem ab eo auferre. Resp. Hoc casu excusatur qualisqualis vis creditoris, eo quod fugiente debitore periculum est in mora. Nam priusquam Creditor posset adire magistratum, procul dubio fuga evasisset de
bitor. Eleganter Cui c. lib. obf. 16. cap. I9.
Quinto opponitur l. 3. C. de pign. ubi dicitur, quod creditores qui propria auctoritate pignus occupant. vim non faciunt. Respis Subdistinct. Aut creditores propria auctoritate ingrediuntur ponstitionem pignoris volente debitore, Zc non resiliente tempora ingre itionis, A tunc vim non faciunt. Aut repugnante debitore
tempore invasionis, eoque expulse ingrediuntur possessionem, Se tunc vim faciunt. l. in possessionem. C. ad i. Jul. de vi. Non obstat, quod liceat creditori propria auctoritate, seu per vim pignus occupare , quia haec conventio tanquam bonis moribus contraria non est servanda. l. 3. U. quod met. causi. nihil consensui. ii 6.1. da R. λι. ς 1. de ρ rii dotal. Ita respondet celeberrimus JCtus Dones. aul. 3. C. de pignor. Postremo putat Accurs licere creditori sine judice pignus occupare ex pacto, idque omnes interpretes sequuntur per ι .peu. C. ue
103쪽
pto. act. Quod erroneum est, ut traditur in l. 3. C. de pio. ubi di citur, quod quamvis inter debitorem & creditorem convenit, ut liceat creditori propria auctoritate possessionem pignoris ingredi. tamen cum auctoritate magistratus id facere debet. Nec facit pro Accurs d. l. penul. nam ea accipienda est de conventione, qua creditori possidenti pignus, concessa est a debitore facultas vendendi: quod pactum facit, ut debito soluto necesse non sit debitori pignus restituere, sed ut creditor possit pignus auferre, id est, alienare.
Si dolus dat causam contractui bona fidei, contractus es ipso jure nullus. Instridiι autem Iuris contractibus, s edolus dat causam, Me incidit, contractus ipso ure
subsistit, sed doli actione vel exceptione
IN bonae fidei contractibus, quoties dolus dat causam contractui. hoc est, si dolose consilio ad contrahendum quis inducitur, qui alias non erat contracturus, non habet locum actio doli ad rescindendum contractum, sed contractus ipso jure nullus est. I. m eleganter. in princ. F. de dolo. in verb. nullam ese venditionem, si in hoc ipso ut venderet, circumscriptus est. l. 3. Τ. pro foc. l. in causa. 6. I. V. de min. Ratio est, quia talis contractus cum fundamento careat, Κilicet bona fide, subsistere non potest : nihil enim tam contrarium est bonae fidei, quam dolus. d. l. 3. Instricti juris contractibus, sive dolus det causam, sive incidat in contractum . contractus ipso jure subsistit, sed actione vel exceptione doli opus cst ad dolum vindicandum. l. dolo. C. de inut. stip. l. Q. & 36. de U. o. d. l. , eleganter. f. non solum. Et haec sententia, quod Venditio, seu alius contractus bonae fidei, cui dolus causam dedit. 3psis jure nullus sit de irritus, judicando comprobata est in suprema curia Mechliniensi anno 1 sy . prima die Februarii in lite pendente inter Idam Enchusanam, di mercatorem quendam Spintium dictum. Ita pronuntiatum extat in decisionib. supremi Senatus Holland. 8e Westisis decis 6. Pugnat autem primo graviter cum hac thesi l.sidolo. C. de νεθ. .end. ubi venditio dolo extorta rescindi dicitur. ergo contractus ipso jure subsistebat. quia quod nullum est, rescissone non eget. l. i. t. nam etsi. scis de injust. rupi. irrit.fact. test. Resp. cum Cube. . ad d. l. is eleganter. quod contractus bonae fidei, cui dolus dedit causiam, non rescindatur actione doli, sed declaretur tantum nullus
ossicio Iudicis, di revocentur data di tradita per condictionem sino, causa, Distit sc by Cooste
104쪽
causa, seu rei vindicationem. I. eum abeo. 4 I. g. ult. J de eont r.e r. Ex nullo enim & inutili contractu dominium non transferis tur, licet transeat possessio. t. i sivir.ffue acq. pus. SQcundo obstati. I . si res aestimata. ret. 6. I. J. deIurrit. ubi mulier, quae fuit circumventa, ut servum doti daret, agit actione de dote servi nomine, ubi competit actio ex ipso contractu dotis dolo inito: ergo contractus valet. Resp. Mulier non fuit principaliter dolo inducta ut dotem daret, quia tunc contractus iplo jure nullus fuisset; sed fuit decepta in traditione, quam dotis causa fecit, seu in pretio servi in dotem dati, qui minoris aellimatus eis, quam valebat. Tertio objicitur, quod contractus metu initus, non est ipsi, jure nullus, sed per actionem quod metus causa rescinditur. l. 3. q. s. quos mei. caus. Ergo sc contractus, quibus dolus causam dedit, non sunt ipso jure nulli, quia in metu dolus inest. l. item si eum. f. eum qui . ff. quod met. ea . Resp. in metu dolus inest taliud tamen est motus, aliud dolus. Metu cogimur. l. 2 LIquod . mee. catis dolo vero decipimur. L. i. U. ke dolo. Praeterea metus
Propalam infertur, dolus vero per insidias, Denique quod metu contractum est, id habet utrinque consensum, quia coacta voluntas etiam voluntas est. l si metus. 8 s.ff. de acquis . hered. l. si mulier. g. pen. f. quod met. caus. At in dolo non inest consensus, quia aliud agitur. aliud simulatur. l. I. ff. de dolo. Postremo notandum, quod si incidat dolus in contractum bonae fidei, tunc actione ex ipso contractu, vel exceptione doli, quae
judiciis bonae fidei inest, dolus purgatur. ut puta si dolo fiat, ut
res pluris ematur, vel minoris vendatur ι tunc perstabit contractus, sed agetur ex emto vel vendito, quanti pluris vel minoris res vendita vel emta fuisset, si dolus non intervenisset. d. l. 9 eleganter. f. non solum. l. si quis. p. 6 de dolo. ι. Iulianus. f. si venditor.& hq ff. de a Z. empl. Baro ad tit desciet. Quarto objicitur Lex emto. ii. f. si quis virginem. ff. de a I.
empl. ubi dicitur . si quis virginem emere volenti, mulierem dolovendidit, quam non emisset, si scivisset esse corruptam, quod detur actio ex emto, ut resoluto contractu pretium reddatur restituista muliere. Unde videtur . contractum venditionis cui dolus causam dedit, valere . alioqui non daretur actio ex emto. Resp. Quod venditor dolo non induxit emtorem ad emendum, sedem torputavit errore se emisse virginem , di venditor in eo errore passiis est Cum haerere, non autem assirmavit eam esse virginem. Dolus ev-go hic non vindicatur, sed error corrigitur resoluta emtione.
105쪽
Actio doli non habet locum, ubi alia superest.
PRaetor ita demum dat actionem de dolo, si alia actio non comis
petit, hoc est . si nullum aliud rei suae conservandae, aut recuperanda . remedium superest. l. i. f. verba. f. dedol. mal. Lia C.
eod. Est enim haec actio subsidiaria, quae ita demum datur, si aliae omnes actiones deficiant. ι. is eleganter. in pr. 1. d. t. Ratio subinjungitur in ώ. l. i. quia non temere debuit a Praetore tam famosii actio decerni. Objicitur primo Litem si cum. 34.. f. eum qui . f. quod met. eaus ubi dicitur actionem quod metus cauis, concurrere cum actione de dolo. Resp. Quod is qui metum intulit. potui quidem etiam actione de dolo conveniri, sed tamen humaniu4 facturus est praetetor. ii actionem de dolo non decernat, ubi alia competit, quae non est famosa. l. Divus. f. de in int. νυ1. Baro ad d. g. eum qui. Secundo vehementer est in hac quaestione pugna inter i. arbiis zriori. si dominus. U. de dolo. l. repeti. g. ult. 1. qui b mori ustisse. Amit. In *.si dominus. asseritur. - quod quando dominus propriet tis domum , cujus usiusfruinis alteri legatus est. demolitus est. Vel incendit, non competat actio de dolo. quia dantur aliae actiones, scilicet actio legis Aquiliae, vel ad exhibendum, si potii dens Proprietarius exussi. Sed in A. I. repeti. f. n. c. dicitur, si in area. cujus ususfructus legatus est, dominus posuit aedificium, quod detur actio doli. Resp. Diversa sunt haec, cum dominus proprietatis exussit aedes fructuarias, &cum aedificium in area fructuaria
posuit. AEdibus exustis competit fructuario adito l. Aquiliae. l. seu ct si i 2.1. ad i. Aquil. Sed posito in area aedificio, non competit actio l. Aquiliae, quia areae damni nihil datum est. itaque ante traditionem ususfiuctus competet actio ex testamento , tradito vero areae usu fructu , dabitur actio de dolo. Govean. lib. I. var. lea. c. 38. Cuiae. ad d. f. si dominu . . . .. Tertio adversatur l. si heres. Iro. is de leg. I. ubi traditur, quod heres, qui servo in genere legato, sciens legatario tradidit seI vum furtis noxisque adstrictum, quod competat legatario actio de dolo. Atqur in eodem casu concurrit actio ex testamento. SI enim homo generaliter legatus sit, heres dedit servum furtis obnoxium. conveniri potest actione ex testamento ob evictionem, quod dederit talem servum, quem habere non liceat, qui poterit legatari auferri ex causa noxa li. l.si a substituto. s. g. . t 'domus. 73. . I. V. de tegat. i. l. heresservum. ς8.1f. de evies. Resp. Quod dicit Africanus in d. l. heres. teneri heredem , qui sciens legatario furem
praestitit, actione de dolo. in ςo postea se ipsum corrigit N ait
106쪽
potius esse. ut competat actio in factum, vel ex testamento. Non igitur dabitur actio doli, quae est subsidiaria: sufficit enim actio ex testamento , qua legatarius agit contra heredem , ac si nihil dedisset, ut alium frugi & probum servum praestet . quem habere liceat, &furem quem dederat ex legati causa, pro noxae deditione relinquat. Ita notat eleganter C ac. ad d. l. si heres. intracf. ad African. Quarto adversatur l. i. C. de dolo. ubi dicitur , si fidejussor emit a creditore pignora, quod ea, oblato omni debito, una cum fructibus debitori restituere cogatur per actionem de dolo, cum tamen eo nomine competat altio mandati . l.si mandato Titii. s9. g. ι . J. mandat. Resp. Hoc non est intelligendum de praetoria
actione de dolo. quae subsidiaria est actio, sed de mandati actione, cui ut omnibus bonae fidei judiciis, doli actio inest. In directis enim bonae fidei actionibus agitur de fide rupta. t. et upud quem.
F. depos l. ad comparandas. C. mandat. Quinto pugnat l. rei quam venalem. 3 . f. dedo Io. ubi dicitur, quod qui lite alicui mota, eripuit ei vendendi occasionem, tene. tur actione in factum, cum tamen eo casu actione de dolo locus esse videatur, propter commissum dolum. Resp. Competit eo
casu actio de dolo, si appareat id callide factum: si vero dolus absit, datur actio in factum de indemnitate. Cfac. ad d. l. 33. Sexto ex contractu in nominato facio ut /es, competit actio doli. ut probatur in L p. f. quod si faeiam. F. de prascr. vera. M l. eum
pro bonas. C. de dolo. Verum huic sententiae e diametro repugnant ι. Iolent. ι r. F. de prascr. terb. & l. eum mota. C. de transact. ubi traditur quod ex contractu facio ut des. detur actio praesci iptis verbis. Ad l. solent. respondetur: Quod ibi dicitur, dari actionem praescriptis verbis. mox in sequentibus verbis corrigitur, dum subiungit J C. nisi si quis in hae specie competere de dolo actionem dicat. Haec particula ns corrigit, ut & in I si mihi pure. F. de ζ. g. 1.
Ita notat Cujac. ad l. r. f. de pact. Ad t. cum mota. respondetur, quod ibi initus fuit eontractus. do ut facias: hac scilicet formula, uo tibi partem bonorum, ut a lite discedas.
Septi mo si debitor a creditore deceptus est, ut eum liberet, de dolo actio est, l. i. g. pen. Τ. de dolo. I. 4. l. sub pra textu. C. derransact. Sed objicitur, quod etiam in hac specie datur condictiqcausa data causa non secuta, & actio praescriptis verbis L si quis aecepto. f. de eond. eaus dat. I. si ob eam. ff. de prascr. verb. Resp. H is actionibus locus est, cum debitor certa lege liberatus, postea fidem fallit, Actione de dolo experimur, cum in extorquenda liberatione debitor creditorem fefellit. Octavo dc ultimo. si dolo adversarii dies actionis exierit, de dolo agitur. t. r. g. idom Pomponius. V. de dolo. Sed obstat. t. ait prator. S. uis .d . t seq S. ex quib. caus major. quae videtur hoc casu E. 4 auctori
107쪽
auctori in integrum restitutionem dare. Resp. Ibi restitutio contra eum datur, qui id facit, ne omnino secum agi posset. Potest autem quis secum agendi potestatem facere, & tamen ludificationibus dolosisque persuasionibus id emcere, ut dies actionis praetereat, ut si falso persuadeat heredi, diem nondum in eoelle, ut brevi exiturus sit.
AssERTIO LIX. Universitas seu respub. ex delicto obligari 2 conveniri potest.
Ea iam universitas delinquere , & ex delicto conveniri potest.
sic potest populus, civitas, vel collegium, metum vel injuriam alicui inferre, si scilicet conventu habito vim fecerit. l. metum. 9. f. I .ls. quod met. caus Licet enim universitas per se considerata sit fidium ιχ imaginarium quoddam corpus, quod neque animam neque intellectum habet. ideoque consentire dc delinquere non posse videatur. per t. I. V. deliberi. univers l. l. f. ult.17 . de acq. post tamen eo non obstante in multis legibus amrmatur, uni statem delinquere. d. l. 9. S. I. auth. item nulla. C. de episc. ct cler. Similiter & per cos quibus summa rei p. commilia est . ut sunt decuriones, syndici, omnia agere potest civitas, unde dc per eos delinquere intelligitur. l. a. t. municipes. l . U. ad munic. Tum demum autem universitas ex delicto tenetur, quando communicato consilio , bc praecedente deliberatione , vel ipsi rectores universitatis, vel major pars populi delinquit. Quod enim major pars publice facit, pertiniversos factum censetur. l. aliud. g. refertur. Isae R. I.
Sed objicitur Ised ex dolo. r s. g. r. f. da dolo. ubi dicitur, in municipes non dari actionem de dolo, di additur ratio, quia municipes nihil dolo facere possunt. Haec antinomia hoc modo con ciliari potest. Aut univcrsitas, vel major pars civitatis deliquit communicato consilio , vel praecedente convocatione populi, Zc tunc universitas ipsa ex delicto thnetur. Ita accipienda cit d. l. metum.
f. s. re quod met. ea . t. semper. 6. si in sepulchro. J. quod vi aut
clam . Aut pars aliqua populi sinc communicatione con filii, & praecedente convocatione d cliquit, & tunc universitas non obligatur ex delicto: quia non universitas, sed particulares aliquot cives pro is prio motu deliquisse censentur. d. l. sed ex dolo. g. i. & ibi glos I deoque personae delinquentes, non universitas puniri debet, arg. l. fur. f. i. ubi ita distinguunt Bart. & Castren. II quod cujusque univers nom. Approbat. Mιέ. col. 4. obf. 78. & 79. Bart. in I. aut facta. ψ. 3. ff. de poen. ubi notat, tum demum universitatem delinquere ac puniri, si singulorum ac universorum deliberatio antece-
108쪽
dat. Vide Gomen. invar. resiol. torno. g. e. . num. ς2.8 sq. Et haec distinctio in praxi, usuque forensi, recepta est. M ab interpretibus communiter approbata. Minf. u. cent. . obf. 78.3c 79. per totum.
AssERTIO LX. Minore restituto in integrum , siduussores non sunt
ΙN hac quaestione , an minore xxv. annis restituto in integrum, fidejussores sint restituendi, ita est distinguendum. Aut minor deceptus cst dolo advertarii, & tunc fidei ultoribus ejus auxilium restitutionis datur: Aut minor circumscriptus est re ipsa, hoc est, lubrico a talis, di tunc beneficium restitutionis non competit side-juGribus. l. 1. C. deside juf. min. I. exceptioues. 7.ff. de excepi.
Opponitur I. si Titius Θ Seja. 48. LI. de me us. Ubi dicitur,
quod si quis una cum minore fidejussit, di minor restituatur in in . tegrum, quod restitutio prosit considejussbri majori, eo quod in partem tantum teneatur. Quod si restitutio illi non prodesset, insolidum obligaretur, quia regulariter qui cum alio fidejubet, a quo exigi nihil potest. tenetur m solidum. d. t. si Πι ius. in prine. s.si plures. inst. de me jus Resp. Ideo fidejulsor qui cum minore si de jussit, tenetur pro parte, quia ignoravit illius aetatem. Quod si scivit eum minorem esse. restitutio minoris ei non prodest: quemad-' modum dicitur in eadem i. si quis pro alio cum miliere fidejubeat, quod muliere ab intercessione liberata, ipse teneatur in solidum. quia scivit eam esse mulierem, de pro alio non posse fidejubere.
Secundo objicitur l. minor. s I. g. de ρ'ocurat . ubi dicitur, quod si minor xxv. annis pro alio intervenit defenstr in judicio, & restituatur in integrum , quod fidejussoribus ejus quoque subveniatur. Resp. Ideo ibi minore restituto succurritur fidejustoribus. quia adversarius alium habet, in quem transferre possit judicium: potest enim actor contra reum, pro quo minor intervenit defenser, jus suum salvum habere. Sed contra solutionem rursus opponitur: Fieri
potest, ut iste principalis debitor, pro quo minor defenser extitit, non sit solvendo. & sic salva non erit actori contra eum actio. Resp. Ideo fidejussores in hoc casu restituuntur in integrum, quia fide. jubent pro minore, sub certae personae qualitate, hoc est, quatenus minor est defensor alienae litis. Atqui minor per restitutionem in integrum eam personam deponit. Ergo& fidejussores qui pro eo
tanquam defensore intervenerunt, liberantur.
Tertio objicitur ι. si pupillus. de aeq. hered. ubi dicitur, si pupillus se hereditate abstineat, succurri de fidejussoribus ejus. Resp. Ideo succurritur fidejutaribus pupilli, cum pupillus se a
109쪽
tinuit a paterna hereditate , quia ipso jure pupilli abstinent here ditate paterna, absque petitione vertitutionis in integrum. Unde quia pupillus post abstentionem ipso jure non est obligatus, nee
fidejussores ejus tenentur. l. l. 2. 8c x7.ff. de A q. hered.
Quarto objicitur, quod sublata obligatione principali tollitur 3c fidejussbria tanquam accessoria. l. cum principalis. 387. J. de R.y. Ergo cum obligatio principalis extinguitur per restitutionem istin tegrum, tollitur Sc fidejus oria. Resp, Per restitutionem in integrum non tollitur plane obligatio principalis . sed exceptio quaedam personalis contra eam minori conceditur, ratione aetatis :quod beneficium cum sit personale, non extenditur ad fidejustores. d. l. exceptisnes. Ita tradunt jacius ad ι. 3. dc I 3. U. de minor. Gomeraus libro 2. variar. resolui. c. 14. uum. 6. , 9.
Lib ri ct libιrti non restituuntur in integrum contra parentes 2 patronoI.
NEque liberis adversus patrem, neque libertis contra patronum datur restitutio in integrum , si quid cum iis parentes vel patroni contraxerint, in quibus se laesos sua imbecillitate, di lubrico aetatis circumventos dicant. text. est in I. ult. C. qui ct advers quos in int. rest. 9c. Ratio est, quia quodammodo sugillari pudor Zeopinio parentum videtur, contra quos postulatur restitutio. Ho. nestius vero ta melius est, aequi bonique consulere adolescentcm damnum quod fecit, quam retractare , quod cum his personis gestum est, in quas etiam fraudis suspicio non cadit. Adversatur maxime huic enunciato I. ii . f. de dolo. & IF -- perstite. s. C. eod. ubi traditur, quod si filii immodice laesi sunt fraude parentum, quod actio in factum liberis contra parentes detur, qua restituuntur contra eorum circumscriptionem. Resp. suo distinctione : Aut restitui se petunt liberi ex ea parte edicti, quae doli nomine datur ; Zc hoc casu propter dolum a parentibus admissum datur liberis actio in factum contra parentes. ne dolus illis sit in lucro: Aut liberi petunt se restitui ratione aetatis, & laae restitutio non datur contra parentes, quasi in liberorum rebus non
Secundo objicitur l. 3. g. ergo. & I. patri. 27. g. ult. st . de . ubi filii minores a s. annis restituuntur in integrum contra paren. tes , ratione aetatis. Resp. Hoc procedit jure veteri. quod Just. abrogavit, per d. l. ult. quae una est ex so. decisionibus, quae insertae sunt Codi ci post primam ejus editionem, cujusmodi pleraeque antiquo juri derogant. Duaren. add. l. ult. Tertio opponitur ι, a. C.si advers. remjud. oc. ubi in causa patriae Diuiti do by Corale
110쪽
trix potessius filius damnatus restituitur contra patrem. Resp. ut in praecedenti casu , quod dCTOR'tur huic legi per d. l. ult. eos uod inter veteres dubitalia ira esse de hac quaestione proponat, taImp. certum di indubitatum jus se definire asserat. Quarto repugnat assertioni. ἰ- δ. C. si advers. donat. ubi filio emancipato, cui pater res naObiles donaverat, & deinde res tibi di, natas patri in alium transfercnti, inconsulta petatis facilitate eoo senserat, dares relli tutio in integrum. Resp. quod non detur re s itutio contra patrem, sed contra tertium, in quem pater res prius
filio donatas transtulit. Ita notat Accurs m d. l. 2. Postremo no tandum, quod ex nov. i ys. uno adhuc cysu liberis detur restitutio in integrum contra parentes.'quando videlicet mater tutrix est liberorum, postea transit ad sucundas nuptias: tunc enim ad ver.
sus eam competit liberis restitutio, si male iit in tutela versata.
Minor XXV. annis, ob iuramentum contractui appositum, privatur resi tutione in integrum. C Eslat beneficium restinitionis in integrum, si minor contra iactum jurejurando confirmavit: non eni in potest minor quod gessit cum aliquo, retractare, si id jurejurando comprobavit. Ra. tio est, ne leges perfidiaeta perjurio ausam praebcant. l. I. auth. seq. C. si advers vendit. Quinque huic enunciato adversantur: Primo graviter obstati. non dubium. C. de legib. ubi dicitur, quoties quid lege prohibetur,
tunc omne pactum, Omnis Contractus, omneque juramentum contra eam legem interpositum, nullius est momenti. Ergo conistractus cum minore initus, si ei damnosus sit, juramento confirmari non potest. Breviter ita distinguendum est cum Bart. in d. at th. Aut juramentum interponitur a minore super contractu. qui nullus est jure communi tam inter minores quam maiores: de hic contractus jurejurando minoris non confirmaturi Ut puta si mi
nor infra dimidium justi pretii rem suam vendidit, Zc juratus conistraxit, tunc nihilominus restituetur. Ratio est, quia juramentumessicit, ut minor habeatur pro majore. At major hanc venditionem ratione immodicae laesionis potest rescindere: ergo&minor juratus poterit restitui, nisi specialiter promisit se ratione immoderati precii non contradicturum. Aut juramentum accessit Conistractui, qui jure communi nullus cst interminores, valet tamen inter majores, & tunc si juramento minor contractum confirmavit, restitui nequit. Ut puta si mi nor praedia sua vendidit sine decreto judicis, & jurejurando venditionem comprobavit, & hie
contractus jurejurando confirmatur, de contra eum minor restitui nequit.