장음표시 사용
71쪽
esset ad legitimam, recte conventum esset, ut abstineret reliquigbonis. Itaque filius qui, accepta legitima debita jure naturie, reis nunciat successioni paternae, excluditur a successione patris. I.sa non mortis. 1 s. ff. de in f test. non propter paetrum, sed quia lex ita statuit , ut filius citra ullum pactum accepta legitima removea tur a querela inossiciosi. l. Papinianus. f. y quis mortis. ff. de inis I testam. Donet. ad ι. ult. C. de pact. Duar. ad I. 6 i. de verbrobi. Cuiae. ad i. 16. ibid. Tertio objicitur l. r. l. eum proponas. C. de pact. I. demelaommisso. C. de trans. Ubi dicitur, quod fideicommissum fratribus reisci proce injunctum pacto remitti possit. Ergo transactio de non succedendo valet, di propter trans aerionem fideicommissum non petitur. Resp. In prae ictis legibus agitur de fideicommissaria hea reditate: atqui per fideicommissum succeditur testatori,non heredi, qui rogatur fideicommissum restituere. t. coheregi. f. eumfilia.
d. de vuls is puρ.substit. Itaque quando spem fideicommissi ab
herede relim fideicommissarius pacto remittit, non de hereditate viventis, sed testatoris jam mortui paciscitur. Donet. ad lib. r. C. de paci.
Pactum bona sidei contractibus adjectum parit actiouem , sed stricti juris contractibus appossum actio
nem non producit. ΡRobatur haec decisio per t. in bona fidei. C. depa 3. ubi dicitur. quod in bonae fidei contractibus ex pacto in cominenti addito
oritur actio. ergo excluduntur stricti juris contractus: . nam inci sio unius est exclusio alterius. l. cum prator. ff. de jud. Idem probat I. 7. f. quin imo. V. de pacis. ubi geminantur haec verba, quod bonae fidei contractinus pacta adjuncta creent di informent actionem; quasi innuat secus esse in stricti juris contractibus. Si enim indefinite verum esset, pacta in omnibus contractibus actionem parere, generaliter tradita esset regula, non restricta ad bonae fidei contractus. Tertio confirmatur hoc ex eo, quod instricti juris contractibus extensioni non est locus. Quicquid enim iis palam verbis non est expressum, pro omisso habetur. ι. quicquid. de V. O. sed ut ex pacto stipulationi subjecto oriatur actio, hoc inducit extensionem stipulationis. ergo stristi juris contractibus pacta adjecta actionem non producunt. Aliud est in bonae fidei contractibus, qui ex tacita partium voluntate extensionem vel interpretationem recipiunt. tit. inst. de oblig. ex consen. Hanc opinionem seriquuntur Curtius, Decius is Porcini in I. petens. C. de pact. Huie
72쪽
Huic sententiae primo refragaturi. leota. f. de reb. cred. ubi dicitur pacta in continenti apposita inesse stipulationi, quod perinde est, ac si dicas esse partem stipulationis, ideoque actionem pariunt. Resp. Pacta insunt contractibus stricti juris ex parte rei, non actoris, & ita loquitur d. l. lεcta. ubi pactum fuit interpositum favoreta gratia rei, ut longius tempus haberet ad pecuniam reddendam; non vero in utilitatem actoris. Hoc igitur dicit lex, quod pactum in continenti adjectum stipulationi, minuit actionem ipso rure, id
est, reus ipso jure tutus est, nec est in eum actio, dc ideo nono-Pus est reo exceptione .il. 3. U. de res. vena. quae tunc solum necessaria est, cum actio jure civili tenet. Cfac. lio. O. obf. cap. 24.
Secundo objicitur l. petens. C. de padi. ubi pactum subditum stipulationi prodest ad actionem producendam Res p. quod ista
interpretatio non est vera, quia non ex pacto ibi agitur . sed ex stiis Pulatione, cum pactum non sit appositum reformandae vel confirmandae stipulationis gratia, sed stipulatio potius servandi pacti causa secuta est. Non itaque d. l. petens. de pacto adjecto, quo pactum confirmatum est, loquitur. Ita tradit Cujac. ad. l. 7. S. quin imo. 1. de pact. Distentiunt ab hac opinione Hotom. in illusi. quast. 3 . is lib. 7. obfer. c. 3 r. Duar. adi. Iurisgentiumcis depacit. Goda.
Pupillus absque auritoritate tutoris naturaliter obligatur. ANceps ec controversa est quaestio, an pupillus sine auctoritate
tutoris naturaliter obligetur. Sunt leges, quae a firmant, pupillum sine tutore obligari naturaliter. I. i . . de novat. l. si ejus. 6 .ff. ad SC. Treb. t. si pupilitis. M. f. ad. I. Falc. Sunt quae negant pupillum obligari naturaliter. I. quos pupillus. 4r. V. de cond. inde b. t. pupillus. 1 v. V. de obl. ct ach. Communiter a DD. ita distinguitur, quod si pupillus capax doli sit, di pubertati proximus. Obligetur naturaliter , si non sit, non obligetur. Hanc distinctionem ab Omnibus receptam esse, testatur Cost. ι in d. l. quod pupillus. Sed non videtur probabilis: nam primum nusquam in legibus, quibus de naturali obligatione pupilli agitur, haec distinctio adhibetur. Deinde cum plus quam manifestum sit, quod in infante nullus intellectus existat, verisimile non est, JCtos de tam plano Ec facili casu tot responsa potulisse, cum leges debeant de casu dubio , non indubitato ferri. l. quod Labeo. ff. de Carb. edidi. Rectius itaque dc melius Baro, meo judicio, tali distinctione haec respons, mirabiliter pugnantia conciliat, quod pupillus, qui intellectum habet, &eonsentire potest, obligetur jure naturali primaevo seu antiquo, ex quo introducta sunt religio, veritas, constantia, &c. sed
73쪽
non jure naturali secundario, seu jure gentium, ex quo contractus& commercia introducta iunt: ita ut ea obligatio pupillo damno. si esse nequeat. quia jus gentium noluit tam tenerae & imbecilli aetatulae consensum in negotiis ec commerciis detrimento esse rideoque ista obligatio, qua pupillus tenetur, repetitionem indebiti non impedit. d. l. quod pupillus. Eleganter Baro in manual. decond. indeb. inst. de auia. tutor. Naturalia ergo debita dicuntur. si pupillus sine tutore promisit, vel mutuum accepit. sed tamen pupillus jure gentium haec debita solvere non tenetur ι imo ne naturale hoc debitum tam essicax est, ut soluti repetitionem impediat. l. interdum. 29 . de cond. ind. Duo tamen naturalis obligationis pupilli sunt effectus. Primus est, quod in hoc utile est tale debitum ut fidejutares,qui pro pupiluobligatione intervenerunt, teneantur essicaciter. l. si pupidus. 27. P. ae V. O. I. ult.'. dejuressur. Secundo debitum naturale pupilli eo prodest, ut si pupillo Recedat hujusmodi creditor naturalis, qui ei pecuniam siue tutoris auctoritate credidit, solidum debitum ex hereditate retineat di deducat, & non tantum id, in quo pupillus locupletior factus est. I. Stichum. g. aditio. H. aesol. Ratio hujus juris est, quod multa reti. neri possunt, quae acquiri nequeant. ideoque facilius creditor retionet in hoc casu quod habet, quam consequitur quod non habet. Ad extremum notandum, quod si pupillus locupletior factus sit ex contractu, non solum naturaliter, sed etiam civiliter & emcaeiter obligatur. Nam post rescriptum D. Pii quoad hoc opus erat, ut ex naturali obligatione daretur actio J obligatur civiliter: ideoque utili actione emcaciter conveniri potest, in quantum ex contraini locupletior factus est. l. 3. f. pupistum. 1. de neg. ges. t. s. st . sua. tui. l. 3.1 commod. Cfac. ad. d. Ispupillus. glos ad I. r. f. da ovat. Duaren. ad i. si pupiltas. 3 27. F. da verb. oblig.
Minore sne curatoribus suis recte obligantur.
ΡRobatur haec propositio in I. uberes. ror .ss V. O. ubi dicitur. quod puberes sine curatoribus suis promittendo obligentur.Cuis jus legis haec est sententia, quod puberes de persona sua promittereti obligari possimi, di ex personali obligatione, quam sine consen. si & auctoritate curatoris, inierunt, adstringuntur, non atterita distinctione DD. an minor habeat curatorem, necne: quia minori etiam curatorem habenti, non opus est ejus consensu in obligatione personae I. ult. f. r. de C. O. Porro haec t. puberes. male accipitur a DD. de puberibus. qui
euratorem non habeat , quia cum lex dicat, puber/s sine curatoribus
74쪽
is possunt obligari, verbum suis indicat minores curatorem habere. Sic ergo statuendum est, quod in administratione & alienatione
bonorum, opus est minoribus consensu M approbatione curat Tis, quia minores xxv. annis rerum suarum non sunt idonei ad ministratores, ideoque sine curatoribus bona sua non possunt alienare nec administrare, quamvis rem suam bene gerant.
V. de min. sed personaliter se obligare possunt. dc ex contractNus
absque auctoritate curatorum initis tenentur. Ratio est, quod curator datur bonis, ideoque bona quae ejus ossicio sunt commi lla, minor absque curatoris consensu obligare vel alienare non pote . Personae vero quia curator non datur, neque in perisnam puberis Curator ullum jus habet. l. in copulandis. C. de nupt. Ideo respectu Personae minor contrahere & se obligare potest absque curatoris Consensu. Unde de absque auctoritate curatoris minor velut ui juris matrimonium contrahere potest. I. sciendum. 2O. I. de rιt .nDI'. Vesemb. ad tit. inst. de auct. tui. di in parat. 1'. eod. C ac. Aa ι. pubereβ. Io I. ss. de verb. obi. quem sequitur 3c approbat Fachin.
lib. controυ. jur. e. 9. Nicolaus Genoa in concisiat. legum Iuris civilis contrariarum. cap. de confutatione opinionum leges inIure civιιι
Neque haec sententia everti potest exl. 3. C. ders. in rut . qua Colligunt DD. contractum a minore, qui curatorem habet , sine ejus auctoritate initum, esse ipso jure nullum, adeo ut restitutione in integrum opus non habeat, quia d. l. 3. de alienatione rerum. veluti de venditione jam perfecta impletaque, non de obligatione loquitur. Minor xxv. annis non potest res suas tam soli quam mobiles vendere sine auctoritate curatoris, quia curatori ad ministratio bonorum ejus commissa est. d. l. . At quae personam suam spectant, ea solus minor sine curatore suo exercet, unde de de persona sua utiliter sine curatore sito promittit, quia in personam ejus jus & potestatem curator non habet. d. I. Iciendum. Cfac. lib. obf. 39. c. 3 Secundo objicitur, quod prohibita alienatione bonorum minori , censeantur ea quoque prohibita. per quae tervenitur ad alienationem. At vero ex ostigatione minoris valida pervenitur ad alienationem bonorum, si is, qui rite obligatus est, nolit solvere. l. s.f. si pupilla stipulanticis de reb. eoν. quisub tutet. Resp. Ea alienatio minus periculosa est minori 2s. annis, quae non nisi per judicem & causa cognita fieri potest, εχ per consequens, si appareat justam causiam obligandi minoris fuisse, nec adversus eam obligationem restitutio in integrum ex justa causa postuletur. Vide aliam solutionem inter i. puberes. ior . I. da V. O. Θ l. 3. C. de re'. inint. apud Vult6. in dsept. scholast. e. i6. Dissentit ab hac sententia Goda. in tract. de contr. stipui. cap. 7. conclus. I . ad I.
Princeps. χi. IX. δε V. S. Vide Anton. Fabr. injuri prussi Papinianea.
75쪽
rit. m. de tutel. prine. 6. iliat. 2D ubi eleganter confirmat praeo dictam selutionem Zc conciliationem, quae tradita est a Cubacto inter l. 3. C. de resis. in int. Od. l. puberes f. de V. o. oc a me hici comprobata. Vide latius de enucleatione hujus quaestionis disierentes Joan. Robert lib. I. animadversion. juris civilis c. I 2. Em nuel. a Costa. lib. 2.select interpretat. c. Io. num. 9. Joannem Merc. rem lib. i. opinionum cap 6.
Prodigo non ipso jure, sed magistratus decreto bonorum administratione, interdicitur, ct post interdictionem
promittendo ne quidem naturaliter obligatur. inaestio est dubia inter DD. an prodigo ipso jure interdicatur
administratione bonorum, vel an opus sit decreto Scinterdiuione judicis. Breviter haec est veritas, quod olim prodigi ipso jure, ex lege i a. tab. interdicebatur bonorum administratione, di in cura agnatorum esse jubebantur: sed hodie praetor prodiga bonis interdicit . di euratores dat. I. i. I. Iulianus. I .in verb. quibus per Pratorem bonis interdictum est. s. de eur. fur. Vul. ad s. item prodigur. inst. quib. non es perm.fac. test. Et eam esse communem DD. sententiam notant instalobos in comm. opin. liter a P. Vi visa lib. 2. comm. opin. op. 24o. Debet itaque prodigis primo bonis interdici per judicem, neque ante interdictionem habetur prodigus. Ratio est, quia nemini absque causae cognitione rerum suarum adrninistratio auferenda est. l. 1. ff. de his quisunt sui jur. Quod adeo verum est, ut etiamsi notorie quis sit prodigus, tamen ante sententiam & interdictionem judicis bonorum ad ministratio ei non auferatur. Vul. d. lota. Haec sententia praeter supradictas ι es, etiam probatorum auctorum testimonio confirmatur, uti ςx illo Horatii loco apparet: - Interdicto huis omne adimat jus Prator, ct ad sanos abeat tutela propinquos Unde & certa formula, qua prodigis bonis interdicebatur, apud Romanos fuit usitata, quae extat apud Paulum in sententiis hisce verbis: Euando tua bona paterna ct avita tua ne uitia disperdis, liberosque tuos ad egestatem perdueis , ob eam rem tibi ea re commercisis
Nec obstat, quod notorium & manifestum in jure aequiparantur judicato. I. emtorem. J. de a t. emp. quia multa similia facta sunt de quibus jus disponit, quae ipse jure fieri & committi dicun- tar, quae tamen facti cognitionem. 8c judicis declarationem requi-Iunt. Mesemb. ad 6.furit . inst. de curat. Sic jure cautum est, quod licet confessi habςantur Projudicatis, tamen in criminalibus cau-
76쪽
sis id non aliter obtinet, quam si per sententiam sint condemnati. t. si confessus. f. de cus. γ exhib. reor. Sic vas allus etsi cadata udo propter feloniam ipso jure, non tamen aliter privatur studi possessione, nisi praecedat sententia judicis declaratoria..taret. . in epit. fud. pari. o. num. 72. Θ73. Sic etiam notoria prodigalitas non essicit, ut cui bonorum suorum administratione sine sententia ju- cicis interdicatur. text. est in c. verilas . extr. de dol. is coni.
Uno tamen casu prodigo ipso jure interdicta est rei suae administratio, videlicet si quis emat ab homine luxurioso, quem sciat scorto ilico pecuniam daturum, aut alias turpiter consumturum: ea enim emtio non subsistit. l. si quis. d. pro emp. Secundo non obstat, quod prodigus ipso jure desinat esse in cura , ubi sanos mores recepit, & aperte frugalis esse coepit. I. V. de cur. fur. quia facilius ad ea quae sunt juris communis di libertatis reditur, quam abitur, & res facile redit ad sui naturam. Tertio objicitur, quod furiosus & prodigus comparantur. I.D-ris. o. f. de R. I. l. i .ff. de curJur. l. his qui. g. Divus. ff. de tutor. cur. dat. ab his. Sed furiosus ipso jure amittit administra. tionem bonorum, nec ullum negotium contrahere potest. l. iunegotiis. s. d. de R. 7. Ergo similiter & prodigus. Resp.
Quoad quid, seu certo respectu comparantur furiosus & pr digus, quod uterque sit in curatione, & bona eorum adminia strationi curatorum committantur. Uerum in hoc disserunt, quod furor sit vitium, quod magis extrinsecus appareat, di exactibus externis facile possit dignosci. l. . ff. de adit. edict. At proindigalitas vitium est magis in animo latens: unde ut certo de eo constet, judicis declaratione opus est. Saepe enim qui uni prodigus censetur, alteri splendidus di liberalis habetur. Dissentit ab hac sententia Fachin. lib. 2. contr. jur. e. 63. ubi adstruit prodigum etiam, antequam bonis a magistratu ei interdicatur, contrahere sese obligare passe: & ante eum Doneltas idem late desendit ad. l. 6. H. de V. O. Illud tanquam singulare bene notandum imp. Leonia novissima constitutione cautum, ut prodigis liceat testamentum faccre, si modo utiliter de rebus suis disponant. Quare si sane de prudenter fuerint testati, servari debet extremum eorum judicium. Quod certe aequitatem in se habet naturalem. Rel. ad 3. item prodigus. inst. quib. non es perm.fac. testam. Contra posteriorem partem thesis objicitur l. Marcellus. st deside jus Ubi dicitur, ei, qui pro pupillo sine tutoris auctoritate promittente, item prodigo dc furioso fidejussit, non subveniri. Unde cum fidejussor emcaciter obligetur, videtur dc prodigus naturaliter obligari, quia nisi praecedat naturalis saltem obligatio. fidejuor intervenire non potest. I. De iussor. 36. 6 a. f. deside jus Cui e diametro repugnat l. is eui. 6.1. derio. Ubi Ulp. respondet,
quod prodigus cui bonis interdictum est , obligari non potest.
77쪽
& ideo nec fideiussor pro eo intervenire potest . sicuti nec pro suorioso. Resp. Distinguendum arbitror inter eum qui pro pupillo.& eum qui pro prodigo vel furiose fidejussit. Fidejussor pro pupillo interveniens obligatur, quia pupillus naturaliter tantum o ligatur, nec fidejussori subvenitur propter persenam pupilli. I.si pupillus. i 27. de C. O. l.se pupillus. F. de recepi. qui arbit. Neque dabitur fidejussiori contra pupillum mandati vel negotiorum gestorum actio, nam actio negotiorum gestorum non competit, nisi utiliter gestum sit negotium, hoc est, nisi pupillus factiis sit locupletior; tunc enim essicaciter tenetur. l. s. 1. de auci. tui. Pro prodigo vero di furiossi fidejubens non obligatur, quia furiosusti prodigus nec natura obligantur, & ideo nec fidejustori subvenitur per restitutionem, cum ipso jure sit munitus. Si tamen furiosus dc prodigus potuerunt jure obligari, ut puta cum ex delicto vel quasi contractu obligatio procedit, tunc nec eis subveni tur . nec fidejussori. t. si a reo. 7 o. f. se a furiosio. 1. de Adejus. I. furiosus. 43. 1. de obi. Oaci. Baro. ad ι. quod dicium. 32. depa P. Vide de conciliatione harum duarum legum pugnantium, scilicet L. is eui. 6. F. de V. o. eum L. Marcellus. f. de medius. Anton.
H. lib. 8, eo ecl. Iur. c. s. 6. ubi elegantissime scribit. Prie- dictam conciliationem Baronis a me traditam probant di sequuntur Ioan. Robert. lib. a. recepi. lection. cap. ult. Cfae. ad i. is
eui. f. de V. O. ct ad i. si hominem. in M. F. de usucap. Gothosted. in d. l. Marcellus. Mesemb. ad tit. de Mellus. S. in omnibus. in me. 8c novissime Nicolaus Genoa in eonciliationibus legum contrariarum dissolutione antinomia inter i. is cui. U. de verb. obi. O ι. Marcesiui. U. deside jug. Vide dc de conciliatione harum legum Forner. lib. 3. select. cap. 2F.
Ex pactis adiectis contractibus bona ei non comperit actio praescriptis verbis, sed antis ex
ΡRobatur hare sententia primo hac vulgari regula, quod tune demum actione praescriptis verbis agendum est, cum certa Mnominata deficit actio. l. 2.1. do praesicript .vreb. Accedit di haec ratio rod pacta adjecta sunt pars ejus contractus, cui adjiciuntur; ergo: actio eadem competit, qua ex principali contractu datur. Si epacta emtioni adjecta pariuntinionem ex emto vel vendito, di sic in caueris. I. fundi. 79. Τ. do contr. emp. l. tenetur. 6. S. I. 1. do
objicitur L 2. C. de pact. int. emp. Ubi ex pacto venditioni fundi alecto, ut venditori pretium quandoque Osserenti fundus restitua:
78쪽
restituatur, datur actio praescriptis verbis. Resp. Illud pactum
magis distrahendae dc resolvendae, quam contrahendae venditionis gratia adjectum est, ideoque actio praescriptis verbis competit. Cum enim pacta soleant ad ici, ut per ea firmentur & roborentur contractus, si ad dissolutionem eorum tendant, agetur praescriptis verbis. Alciat lib. s. parad. e. i. Potest etiam dici. quod actione ex vendito hoc quoque casu agi possit, si quis velit, de adjicitur in d. l. 2. competere etiam actionem praescriptis verbis, quod hoc sit tutius contra adversarii dissensiones. Secundo objicitur l. Labeo. so. V. de cono. emp. ct t. si convenit. de res. vend. in quibus datur ex pacto venditioni adjecto praescriptis verbis actio. Resp. Fuit haec res controversa inter Proculianos & Sabinianos. Proculiani dabant actionem praescriptis verbis. l. si vir uxori. 3 1. f. de prascr. verb. Sabiniani actionem eX contractu, cui pactum adjectum erat. decernebant. d. ι.sic venit. Postea hoc dissidium Impp. composuerunt, data non actione prae scriptis verbis, sed illa quae ex principali contractu descendit, cui pactum adjectum est. l. se fundus. 4. f. de Ieg. eommig. in verb. sed jam decisa es qtrasio, ex vendito actionem eompetere. ut rescriptis Antonini & Di Severi declaratur. l. imperator. ι 6. Is de in diem a dict. Borch. c. ult. de paca. num. 3 r. Cujac. ad i. 7. U. de parit. Dinsentit Baro ab hac sententia ad prine. tit inst. loeat. ubi tradit ex pacto incontinenti adjecto contractui produci actionem tam ex ipso contractu , quam actionem praescriptis verbis, easque acti
nes simul concurrere. Probat Sc defendit sententiam meam Petrus Grangianus in paradox.jur eivit. cap. 39. ubi tradit, quod ex
pacto incontinenti adjecto contractui sola actio ex contractu nascitura
Pactum contra tibus afe tum de non alienando, non im pedit translationem dominii ; sed ad interesse agere poterit paciscens, Apua intersit non alienari.
R Atio assertionis est, quia pactum ne liceat domino rem sitam alienare, repugnat naturae& legibus dominii: quippe hoc dominii proprium est, ut dominus possit statuere de rebus suis ut ve-
Iit. I. in re mandata. C. mandati. Itaque pactum quo convenit, ne dominus res suas alienet, perinde est atque si convenerit, ut qui dominus est. dominus non sit. Quatuor loci juris huic sententiae adversantur. Primo objicitur I. ea quidem. C. si mane. ita fuer. alien . ubi dicitur. s servus ita venditus fuerit, ne manumittatur, quod manumissio secuta non
tenet. Resp. Cfac. illam l. loqui de servo vendito, ea lege ne mu
79쪽
numittatur, quae impedit libertatem, non deservo prohibito alienari. Lex ne manumittatur, personae servi cohaeret, lex ne aliene
Secundo objicitur l. ult. C. reb.aI. nmalleu. ubi traditur. o. iere pactum, quo convenit, ne domino rem suam alienare liceat. Resp. Tale pactum quidem valet, sed eatenus, ut alienans contra prohibitionem teneatur ad intereine, verum alienatio nihilominus rata di essicax est. Itaque agetur ex hac stipulatione seu pacto ad
id quod interest, sicut in aliis obligationibus faciendi oblematur. I. si sterilis. aa. g. si tibi. H. Io aet. emp. Nam talis prohibitio de
non alienando non impedit transsationem dominii. ι. ea lege. . da cond. ob caus Pulchre Donat. ad ι.se ita quis. I 31 . g. ea lege.j. daver,. oblig. Deinde in ea lege non dicitur, quod dominium non possit in accipientem transferri, sed tantum notatur, quae contineantur verbo alienationis, cum prohibita est alienatio, plus vero
Tertio objicitur l. si creditor. g. vlt.j de dis. pig. quae dicit, fiereditor paciscatur cum debitore, ne vendat pignus, venditionem contra tale pactum initam, nullam esse. Resp. Qui jus habet in re, ut creditor in pignore, ita pacisci potest et atqui extraneus qui nihil juris habet in re, non potest ita pacisci, ad hoc ut res non ali netur ab accipiente, & ideo accipiens alienando nihilominus transfert dominium, salva paciscenti actione ad interesse. Duare n. ad a. sita quis. 13 s. g. ea lege.j. de verb. obl. Quarto obstat t. pen.st de pact. Ubi reprobatur hoc pactum, ne dominus rem suam alienet. ergo ex eo non datur actio. Resp Pactum hoc ita demum valet, si adjiciatur contractui. l. ult. C. deis pact. int. emp. Sed si tale pactum nudum sit, & seorsim a contractu interponatur, non valet, ut agatur ad interesse, quia ex nudo pacto non datur actio. Praeterea cum tali pacto nihil remittatur debitori, neque ad excipiendum prodeste potest.
Pacto uni tantum ex heredibus cavere possumus, ut
cateris non prosit. Si debitor paciscatur cum creditore suo, ne petat ab uno ex heis redibus suis, hoc pactum valet. ut illi tantum prosit, cui defunctus panis est, caeteris autem heredibus non prodest. l. avus. 33.j de pact. l. avus. i ocis depact. dot. ubi pactum ab avo initum , ne dos quam promisit pro nepte, petatur a filio, prodest filio heredi, coheredi vero ejus non prodest. Ratio est, quia pacto unitantum ex heredibus nostris consulere possumus, quo casu coheredibus non est danda pacti exceptio. objicitur
80쪽
objicitur l. eontinuus. I 37. f. ula. ff. de V. o. ubi dicitur non posse defunctum stipulari, ut uni exheredibus aliquid detur, sed necessario omnibus heredibus acquiri pro partibus hereditariis. Resp. Mero quidem & summo jure illud quod uni ex heredibus quis dari stipulatur, omnibus acquiritur: quia obligatio , quae a
defuncto incepit, ex li. m. tab. inter heredes dividitur pro hereis ditariis portionibus: sed tamen his qui contra defuncti voluntatem petunt, obstabit doli exceptio, per t. I. C. de except. A curs notat, quod d. f. ult. loquatur de rigore juris, sed d. l. s. pro
Secundo objicitur l. eum qui. s6. g. r. V. o. ubi dicitur, si quisse & heredem suum Titium daturum spoponderit, quod nihilo
minus caeteri coheredes tenentur pro portionibus hereditariis. Resp. Ideo ibi Titius non tenetur, nisi quatenus est heres, quia ultra portionem hereditariam heres habetur pro extraneo. I cum a matre. C. de rei vend. l. pen. C. de her. act. Atqui inutilis est stipulatio, qua heres ultra portionem hereditariam ad dandum adinstringitur, quia inutilis est stipulatio, qua quis extraneum aliquid daturum promiserit. g. si quis alium. ins . de inut. stip. Porro cum inutilis est stipulatio, pactum tacitum quod ex ea colligitur, ut scilicet ab aliis heredibus nihil petatur, valere non potest, propter re.
lam juris, quae ait ex stipulatione inutili non colligi utile pactum.
l . q. eum qui.j. de cons. pec. l. l. 6squis ita. de RO. Si autem e presse dc nominatim actum esset, ut a caeteris coheredibus non Petatur, pacti exceptio eis proderit, quia pacti exceptio uni heredum acquiri potest. d. l. avu1. Duaren. ad d. l. s6. S. I.
Redditio chirographi facta a creditore debitori, inducit remissonem di biti: pignoris vero restitutio non item.
SI creditor debitori suo chirographum reddit, tacite convenisse
videtur, ne peteret, debitumque remissum censetur. Diversum
obtinet in pignore, per cujus redditionem non intelligitur facta liberatio debiti, sed tantum pignoris obligatio soluta censetur l. a. 4 ff. d. pact. l. creditricem. C. de remis pig. Rationem diversiistatis. quam reddit i. in d. l. 3. communiter sequuntur DD. quia redditio instrumenti seu chirographi aliam debitori utilitatem. quam liberationem debiti adferre non potest. Ne ergo nihil actum videatur, redditio chirographi inducit liberationem debiti, quia verba & actus hominum semper ita interpretanda sunt, ut aliquid operentur. t. si quando. I o9 f. de leg. i. Redditio vero pignoris aliud adfert commodum praeter libertationem debiti, quia facilius mu-.tuum sub pignore accipitur, item pignus vendi potest. itaque de-