장음표시 사용
451쪽
ha. 1 f. ult.1f. de procur. Haec fuit sententia Martini veteris glossiatoaris ic Cyni, accurate confirmata a Coraso lib. 2. misc. c. 3.& jacio ad i. i. g. itemsi infacto.&. L 72. f. de V. O. Dissentit Godeus
ad tit. de contr. st . eap. 9. conci . . num. 3O. 3 . 32. zχ seqq. Go meet. invar. resolui. tomo 2. cap. Io. num. 22. ubi tamen octo casus
recenset, in quibus promissor in obligatione faciendi praecise tenetur facere. Postremo notanda est in hoc articulo aequissima distinctio tradita a Tobia Nonio, ad s. ult. instit. de V. o. num. tila. ubi ita distinguit: Aut debitor non potest id quod promisit facere. dc tunc praestando intereste liberatur, quia impossibilium nulla est obligatio. l. impossibilium. i8s f. e R. . Aut potest debitor facere id. quod promisit, & tunc creditor, si voluerit, praecise eum ad factuin cogere poterit. Si vero voluerit interesse petere, hoc ejus arbitrio relinquitur. per d. I. stipulatio. χι. 4. f. de nov. op. nunc. ubi ad hoc est textus expressus, dum inquit IC. Si reijudicatast, sipulatio in id committitur, ut res vel opus factum boni viri arbitrio resi-tuatur. Quod si ita restitutum non erit, quanti ea res erit, tantam pecuniam dabit, si hoc creditor maluerit.
Ex contractu procuratoris domino non acquiritur a Ilio, Ane cessione.
TRaditur haec assertio in l. Usessio. 49. s. ult. U. de aeq. vel amittis poss. qui textus semper ad hoc allegatur. quod non competas
actio ex contractu procuratoris domino, nisi ei cedatur: Utputa si procurator rem emerit ex mandato domini. M traditam acceperitare evicta domino actio de evictione non aliter competit, quatrisi procurator ei cesserit actionem exempto vel ex stipulatu, eum que fecerit procuratorem in rem suam. ι .si procuratorem. o. mundat. Verum omnino cogitur procurator domino actionem
cedere; cogitur, inquam, actione mandati, quia id exigit mauis dati fides. Objicitur l. r. 8c 2. C. per quas persen. nob. aequir. ubi dicitur. quod ex contradita mutui inito a procuratore nomine domini, ac quiritur domino condictio certi sine cessione; di si pro mutuo pignus datum fit procuratori, acquiritur quoque domino per procuratorem actio hypothecaria sine cessione. Resp. Hoc singulari jure reccptum est in pecunia credita utilitatis ratione, quemadmodum 8c multa alia singularia circa mutuam pecuniam recepta sunt. ob crebrum lc necessarium usum mutui. I.singularia. is.1. de reb.
Secundo adversetur l. quod procurator. 68.1. de procur. Su. Ilanur. ι 3. S. se procurator. 2I. V. de Acy. empl. in quibua traditur.
452쪽
quod domino ex contractu procuratoris etiam sine cessione acquiratur actio. Resp. Ibi super rebus domini procurator contraxit, Mactionem acquisivit. Quoties autem procurator ex re domini, vel circa rem, vel super re ejus contrahit, toties acquiritur domino actio sine cessione, etiam invito procuratore. Unde si procurator vendidit rem domini, quaeritur actio ex vendito domino sine censione, &de hoc est casus in a. l. Iulianus. f. siprocurator. Similiter si res domini deposita vel commodata sit per procuratorem, Pactusve sit procurator domino eandem rem restitui, dabitur ex aequitate domino utilis actio depositi vel commodati sine cessione. I. penuit. C. ad exhib. l. Publia Mavia. 16.1. depos. Ita tradunt Bart.&Castrens in d. t. possessio. f. M. Illud tanquam singulare bene est
notandum, quod si aliter dominus rem suam servare non possit, tunc etiam ex contractu procuratoris domino detur actio exemplo institoris. l. i. vers.sed non idem. in sin. dcl. a. f. de inst. act. ubi dici. tur debere domino qui insitorem praposuit alicui negotiationi dari actionem, eontra eos qui cum institore contraxerunt ,si modo aliter rem suam servare non potest. l. in omnibus. s. f. de prator.stipui. cui conjungenda est l. damni. i S. q. ult. f. dedam. ins Ita notat eleetanter Iactus Jctorum nostri temporis princeps di coryphaeus a. l.sipro curator. 7 9.ff. de verb. o I.
Stipulatio sine merbis inter praesentes prolatis contrahi non potest, ct per epistolam non reste contrahitur.
AD substantiam & solennitatem stipulationis verba sunt necessaria. Stipulatio enim eontrahi non potest, nisi utroque loquente, & altero alterum exaudiente M intelligente. I. l. in princ. re f. ult. m. de V. D. Hinc βψulatio definitur verborum conceptio. quibui is qui interrogatu . daturum facturumvese id quod interrogμανμi s. respondet. l. r. 6.stipulatio. i. f. eod. id est, Stipulatio nihil aliud est, quam verborum conceptio, quae ex interrogatione Mresponsione Constat. Indeque est, quod inter absentes stipulationeque per literas , neque per nuncium contrahi potest. f. item verborum. II. inst. de inut. stipui. Objicitur l. ea qua. s 7 de donat. int. vir. , ux. ubi utiliter per epistolam stipulatio contracta inter conjuges censetur. Resp. quod inter absentes contrahi stipulatio per epistolam non potest, sed le- fili me inter praesentes contracta stipulatio, literis veluti cautionius mandari potest. I. Titia. i 3 q. penult .ff. everb. Obι. Itaque
stipulatio fuit ibi prius inter praesentes contracta, sed postea in epistolam collata est, ut facilius perscripturam probaretur. l. PM-blia Mavia. 16. S. v t. f. depos Bart. bc ras in j. I. I.
453쪽
Secundo objicitur l. obligamur. sa. f. penula.Τ. de obl. , .act. ubi dicitur, quod etiam nu us consensius su cit ad obligationem, licte verbis explicari possit. Resp. Illic agitur de obligationibus quae
consensu constant, quae nullam proprietatem, id est, verborum necessitatem , vel solennitatem desiderant. l. a. Is de obligation
Tertio objicitur l. I. in prine. C. de rei uxor. acp. ubi Iustinianus fingit intercessisse stipulationem dotis, licet nulla verborum conisceptio intervenerit. Resp. Justinianus non est stipulationem absque verbis fieri in hoc casu, sed sicut fingit intervenisse stipula. tionem, ita fingit intercessisse verba, ad stipulationem necessaria, quia fictio una sine altera non potest consistere. Quarto adversaturi. 4. f. ub.s desidejug.-monis. Θ hered. tuis ror. σν curat. ubi qui a tutore passus est se nominari fidejussorem, de nomen suum referri in acta publica, obligatur ex fidejussione, licet alias fidejussor non obligetur, nisi intervenerit stipulatio. Resp. Lex propter utilitatem pupillorum fingit intercessisse stipulatio.
nem, licet verborum stlennitas non intervenerit.
Stipulatio nou valet, collata in arbitrium promissoris
C Tipulatio quae confertur in arbitrium promissoris, hoc modo. O Dabis si volueris, non valet, quia nulla necessitate adstringit promittentem. l. stipulatio. r7. t. a Titio. o8. S. nulla promissio. I. V. de V. D. I. sub hae conditiono. 8.F. de obl. ct aci. t. in vendentis. I 3.
Sed objicitur l. eent mis. 46. f. uti .F. da V. o. ubi dicitur, quod valeat haec stipulatio. si quis promiserit se daturum, cum voltierit. Resp. Diversa sunt haec, non contraria. Nam in hac stipulatione. Dabis se volueris, ponitur in arbitrio debitoris , an debeat ; in illa. cum volueris. quando debeat. Atqui quando debeat. recte conse tur in arbitrium debitoris ι an debeat, non item. ι. 7. f. de eontr.empl. Haec autem stipulatio, eum volueris, dabis; esseruini habet. si promissor vivus dixeriisse velle dare . etiam si eo non dato decenserit. d. l. eentesimis. 46. f. tili. Quod si, antequam constituerit se velle, promi r decesserit, heres ejus non tenetur dare : quia voluntas ad heredem non transit, sed cum ipso promitare interit MeX tinguitur. I. . f. locat. ubi dicitur, quod voluntas hominis morte finitur, di ut dicitur in j. deinceps. noυ. 22. mors omnia solvit. Uerum huic sententiae iterum adversetur l. ii. 3.si deicommi sum. s. f. deleg. a. ubi dicitur, quod si legatum relictum sit sub ea conditione, eum heres voluerit, si ante mortem non declaraverit heis res voluntatem suam, tunc ab herede heredis legatum debetur. Idem
454쪽
stituere sit rogatus hereditatem, cum volet, si non restituit heredi- .item in vita, tunc heres ejus post mortem restituere hereditatem cogatur. Resp. Disserunt hac in re ultimae voluntates a contractibus. Nam legatum relictum sub ea conditione, cum voluerit heres, debetur, licet heres ante mortem suam non declaraverit voluntatem suam, velit nec ne . Sed in contractibus, quod promimum est sub hac conditione, cum quis voluerit, non debetur mortuo pro missiore, antequam constituat se velle. Ratio diversitatis est, qui latior fit interpretatio ultimae voluntatis testatoris, quam contra hentium, ne ultima judicia defunctorum reddantur elusoria. l. infestamentis. x 2. j. de reg.jur. In contractibus vero praesertim stri-juris, stricte proceditur. l. quicquid ad tringenda. 99. f. de vers. obl. ita recte post Pariolum in d. l. centesimis. q. ult. tradit Poan. Rosertus. lib. 2.sentent. c. 2. A quo dissentit C ac. in a. l. i 7. f. de V. O. Roberti ordinarius antagonista. Tertio pugnat cum hac decisione, quod valet emtio. quae confertur in arbitrium debitoris, hoc modo: Si Stichus tibi intra terrum tempus placuerit, esto tibi emtus aureia tot. q. penult. ins. de empl. ct vend. Resp. Ideo valet haec emtio. quia non pure&absolute in arbitrium debitoris seu emtoris, sed sub conditione, si videlicet emtor intra certum tempus consensum suum declaraverit. Ideoque propter adjectionem certi temporis valida est emtio, quia non habet perpetuam causam nullitatis. Postremo notandum , quod haec assertio non procedat favore dotis. Nam si aliquis promisit dare dotem pro arbitrio suo, tenetur ad dotem dandam pro arbitrio boni viri. l. st eum ea. 3. C. de dot . promus. Quarto objicitur l. in porsonam. 22. f. generaliter. I .ff. de R. . ubi dicitur: tibistinque in bona fidei judiciis committitur conditio in arbitrium domini mei proturatoris, pro boni viri arbitrio hoc esse ac-eipiendum. Resp. Hoc intelligendum est, si accidentesia contractus conferantur in arbitrium contrahentium . quod fieri potest. 8e tunc viri boni arbitrium comprehensum esse censetur. l. hae vendiistio. 7. re de contr. empl. substantialia autem contractus non possunt eonferri in arbitrium contrahentium.
Inutilissipulatio vim pacti non habet.
ΙNutilis stipulatio neque pacti neque constitutae pecuniae vim habet. Unde si quis stipulanti annuat, nequidem naturaliter obligatur quasi ex pacto ia consensu. I. r. S. δε quis ita. 24s de V. o. Utriusque eadem est ratio, quia cum annuens voluerit itipulationem Contrahere . non animo constituendi aut paciscendi, sed promittendi annuisse videtur, sed stipulatio sine verbis, hoc est, sine
455쪽
sine interrogatione Zc responsione congrua contrahi non potest. it. l. l. in princ. Obstat vulgata juris regula , quae habet: Si non valet, quod ago, ut ago. v Ieat saltem, ut valere potest. Istam angusti. i3.ff. desierυit. Itaque cum in annuente sit consensus, etiam is qui interroganti annuit, ex pacto obligatur. Resp. Lex hic praesumit deesse consensum, quia constat contrahentes habuisse animum stipulandi: quemadmodum in simili respondit inpianus in I. 1.17 .dejur. codicili. ejus codicillos non valere, qui cum testamentum facere Opinatus est, codicillos fecit. Secundo objicitur l. an inutilis. 8.j. de accept. Scidi unus. 17. g. penuit. J. de paci. ubi dicitur inutilem accepti lationem habers in i eutile patium, & consequenter naturalem liberationem, nisi contra sensum est, id est, nisi accepto latum est sine paciscendi animo. Ergo praesumi volunt illae leges animum paciscendi, nisi contrarium probetur. Igitur de in inutili stipulatione praeiumetur animus . paciscendi, bc consequenter naturalis obligatio. Resp. Aliud obtinet in acceptilatione . quam stipulatione. Inutili acccptilationi inest pactum liberatorium. sed inutili stipulationi non inest pactum obligatorium. Ratio differentiae est, quia proniora sunt jur a ad liberandum , quam ad obligandum. t. Arrianus. M.ff. de Al. Ο aet. Itaque facilius praesumit lex paetiam liberatorium ineste accepti lationi, quam patim obligatorium inesse inutili stipulationi. Ita tradunt Alciatus. Duarenus. Baro, Ferret Ius, Zc C acius ad d. l. i. si quis ita. II de verb. oblig.
Notarii, aliis stipulari, isque aritionem acquirere non posseunt, contra communem DD. opinionem. Communis est DD. sententia, quod notarii publici stipulando civibus quibustibet absentibus ta praesentibus, obligationem acquirere post unt. Ita notat Guido Pap. decis 49. di 2 Q. ubi hane sententiam in Concilio Gratianopolitano comprobatam fuisse rca fert. Quae quidem DD. opinio passim consuetudine observatur, sed tamen jure let legibus defendi non potest. Confirmant autem DD. suam opinionem hoc argumento, quod servi publici aliis jure possunt stipulari, iisque stipulando actiostem acquirere, ut patet ex l. 2.&3. U. rempup. vel a les.salυ.fore. I. . . I. g. exigere. I s.ff. de magistr. couv. l. non aliter. 18.d. de adopt. Atqui notarii seu tabelliones nostri temporis comparantur servis publicis. Ergo & aliis possunt stipulando acquirere. Resp. ad proispositionem, quod hoc in pupillorum causa tantum specialiter receptum est, ut 1ervus publicus adhibeatur ad stipulandum pupillo.
456쪽
idqire in duobus tantum casibus. Primo cum magistratus pupilli nomine satisdationem cxigere cogitur a tutore. rem pupilli sal vana fore. d. l. 2.&d. l. r. g. exigerer Secundo cum pupillus adroga. tur: tunc cnim & servus publicus stipulatur nomine pupilli ab adrogatore. se bona restituturum illis, ad quos pertinerent, si adrogatio facta non esset. d. l. non aliter. Praeterea falsum est. quod in assumtione ponitur, quod notarii servis publicis comparantur . quia moribus nostris tabularios liberos esse constat: imo non alii ad hoc munus ex constitutionibus admittuntur, quam liberi homines. l. 3. C. de tabular. Denique ossicium notariorum est, ut res gestas a contrahentibus literis & instrumentis mandent, non vero ut aliis contrahant, iisque actionem acquirant. Haec egregie contra communem DD. opinionem disputat di defendit Doney. ad i. 38. g. alteri. g. de V. Ο. num. 31. 32.6c 33. Illa porro concors est DD. sententia, quod piis locis xenodochiis, ecclesiis, Orphanotrophiis, & pauperibus quilibet possit stipulari, etiam verbis directis,ci ipsis etiam absentibus. Bald. in I. illud. C. de SS.ecel. r. eolum. JUon in d. g. alteri. vers Sexto limita. Eaque sententia nititurdi fundatur justa ratione ; nam favore dotis tanquam piae cause receptum est, ut quis stipulari possit dotem reddi extraneo. l. Gajus. 43'. F. sol. msr. Ergo multo magis debet hoc admitti in pauperibus, de aliis piis locis, quae plus habent favoris. fas d. f. alteri.
Promissio tam iis dando. quam faciendo consimos.
transit ad heredes. Q Uando quis promisit se aliquid daturum vel facturum, tunc
actio ex stipulatu non solum datur contra promissorem, sed etiam tranni ad ejus heredes. l. 2. g. i .&l. in executione. 8, . f.
. ff. de V. o. A tque haec in stipulationibus dandi sine omni dubita, tione procedunt. sed illud dubitationem habet, an promissio in faciendo consistens ad heredes promittentis transeat. Et Justinia nus in I.ult. C. de contr.si p. constituit, ut stipulationes faciendi etiam ad heredes promistbris transeant. Ut putas quis promittitse insulam cum morietur, adfaturum: hoc enim factum ab herede promissoris impleri debet. Objicitur l. eentesimis. 46. g. r.sIde I O. ubi dicitur, id quod in facto consistit, inutiliter in tempus mortis conferri s veluti sequii promittit sie Alexandriam iturum, cum morietur. Distinguen
Hum . Aut factum tale promittitur, quod opus aliquod post sere-lii quit, putas quii promittat se domum adistaturum; haec promi Dus ab hcrede promissoris impleri debet. d. l. vis. Haec enim pro
457쪽
mi mo opus aliquod post se relinquit ; quamobrem quis faciat, nihil interest, dummodo opus fiat. l. unica. f. ne autem. 9. C. de ea due. toli. Aut factum tale est, quod nullum opus post se relinquit.& hoc ab herede nequit expleri. Ueluti si quis promittat ,se Alexam driam iturum. d. f. ne autem. Unde & talis facti stipulatio post mortem promissoris non recte confertur. d. l. 46. S. I. C ac. Huι. ψs. 1 de V. o.
Stipulatio condisionalis est, Si petiero, decem dabis
HAEC stipulatio. Decem cum petiaro dabis r admonitionem magis quam conditionem significat,ut promissor ea decem solvat sine mora. Ideoque si stipulator decesserit . antequam decem petat , d heredes petitio transmittitur. l. si decem. ψου. F. de V. O. Si militer legatum ita relictum, cum legatarius perierit , conditionem nullam, sed admonitionem tantum continet. I. Titia. Sy, Τ. de conii ct dem. Quod si haec verba, eum petiero, haberent conditionem, tunc stipulatore mortuo, priusquam peteret decem, heredibus ejus nihil deberetur, ae si conditio juncta personae defecisset. Nam CDnditiones quae continent factum, cohaerens perstnae, ut sunt petere, velle, ire. Uenire, ad heredes non transeunt. ι. g. g. . 1. quib. mod. uJr. vel usus amitt. Itaque si defunctus talia facta non implevit. ab herede ejus perfici non possunt. l. qui heredi. 44.
t. si ita expressum. 69. Is de eond. , dem. ι.si ita legatum. 6s. S. i. f.
Aliud dicendum est in ista stipulatione, Deeam si petiero, raro
stondes t Hanc enim conditionalem esse stipulationem recte notant Accurs Bart. Caser. Alex. Donesi. 5c alii ind. I. si decem. Du stra repugnante Cujaeto ibidem. Ista enim verba, si petiero, prosi
prie & principaliter conditionςm designant. t. si Titiui. s. V D
Sed objicitur , quod tam partichia si, quam eum . reddant actum conditionalem. peri. 38. g. inter incertam. I 6.ff. de V. O.&t, qui promisit. 48. ff. de eond. indeb. Ergo utraque stipulatio, cum petiero, di si petiero, conditionalis est. Resp. Hoc verum est inconditionibus, quae extra naturam actus assumuntur. Sic perinde est, sive quis promittat, si Tuius , vel eum Titius conjiιι D- 4 fuerit 3 vel si υenero, aut eum venero ad talem locum. Aliud vero dicendum est in conditionibus, quae ex natura actus tacite insunt. In illis enim particula eum, ut eum petiero, non importat conditionem. Unde stipulatore mortuo antequam petat, in men heredes petere possunt. Si vero dicas, si petiero. conditio natis fit stipulatio. Ideoque conditione non impleta a stipulatore.
458쪽
nihil debetur ejus heredibus, quia facultas implendi conditionem
potestativam non transit ad heredes. textus in I. a re tore. io9. 1. e cond. isdem. l. centesimis. 46. de V. O. Castrens & Zas in
Secundo objicitur, quod inpianus ait in I. muto. 6. 6.subeondiatione. I. F. de tutel. hanc tutorii dationem, Te tutorem do, si satis- deseris, non conditionem, sed admonitionem habere. Resp. Quod in omnibus actibus verba ita interpretanda sunt, ut actus potius valeat quam pereat. arg. l. quoties. 8 .F. de V. o. Cum autem a magistratu tutor conditionaliter dari non possit. d. f. sub conditione. I. actus legitimi. 77. F. de R. I. haec verba, Matisdederit, non ut conditionalia, sed ut admonitoria accipi debent, ut tutoris datio
AssERTIO XLIX. Ex pura obligatione confestim debitum peti potest.
Haec definitio, quod ex pura obligatione quae diem ad solvenis
dum non habet, confestim agi possit, expresse traditur ing. amnes. a. inst. de T. O. kl. eum qui kalendis. 4 I. g. I. I. eum qui. x6. f. qui ita stipulatur. f. F. eod. i . . Tria iuris loca huic decisioni adversantur. Primo repugnat. f. αρ. inst. de inut. 'ip. ubi dicitur, fundo aut servo pure promisisse. tantum temporispromissori concedendum esse, quo rem proinmissam commode tradere possit. Resp. Ideo ibi tacite tempus coniaeeditur debitori ad tradendum fundum, quia tacite ex natura sti-oulationis inest tempus aliquod , intra quod promissior fundum isadat. Nam cum fundus tradi debeat in co loco ubi situs est, taci te censetur inesse tantum temporis, quo ad locum commode peris veniri possit , in quo fundus qui tradi debet, situs est. Secundo in contrarium ad inertur I. quod dιcimus. 1OF. V. destat.
ubi dicitur, quod debitor pure obligatus non statim cogendus sit solvere. sed moderatum aliquod tempus illi dandum est ad solven dum. Resp. Matim quidem de confestim reus ex puro debito conia veniri potest, quia obligatio & actio ex contractu perseo statim nata est; sed tamen humanitatis causa breve aliquod spacrum talaxamentum debitori datur ad solvendum. l. si debitori. χ i. g. data . quia creditor non debet statim venire cum sacco paratus.
Hoc autem tempus quidam duorum mensium ex . eo sorινus. 3 r.
Frdore sud. quidam tantum decem dierum esse putant, ex L pro. missior 2I . q. r. f. const. pee. Sed tempus Illud Judicis arbitri'taqui . ut illa pro modo quali ratis personarum & quantitatis pecuniarum hoc statuat, rectissime docuit Menoch. de arbitr. Iκι. M. v. Mnt. . casu a 7 . Quam sententiam probat textus elegans Distiir Goc l
459쪽
in I. in fraudem. s. f. calibus. i 1. dejures i. Quae sententia
probatur δc hac ratione, quod quoties tempus aliquod a lege indulgetur, nec illud in lege determinatur, tunc hoc relinquitur
arbitrio judicis. l. i. V v jur. delib. sed ei qui pure obligatus est,
conceditur a lege tempus indeterminatum. d. l. quod decιmur. Erisgo judicis arbitrio hoc tempus definiri lc determinari debet. Tertio objicitur d. l. promissor. ai. g. r . 1. de cons. pecvn. ubi dicitur, quod si quis constituit sine die te soluturum, quod decem dies habeat ad solvendum. Resp. In omni constituto tacite inest dies ex edicto praetoris. Nam verba edicti praetoris ita habent: Si appAreot , eum qui constituit . neque flvere, neque fecisse quos consitutum es , actionem da constituta pecunia dabo. l. si duo. 6. g. Ait prator. a. 1. de consit. pecvn. Jam autem constare non potest, constituentem neque solvisse, neque fecisse . nili tempus aJiquod praetereat, ex quo appareat debitorem non fecisse quod constituit. Intelligitur ergo ex verbis edicti , modicum tempus inesse constituto, post quod exactio celebretur, quasi appareat. Post hoc tempus non fecisse debitorem quod constitutum est. Id
autem non est minus quam decem dierum. Cfac. dc DoneP. ad L l .f. de C. O.
Conditionalis creditor etiam creditoris loco habetur.
Evidenter haec decisio probatur in I. credisores. Io.&I. condisio innale . s .f. de V. S. ubi dicitur, ereditores esse accipiendos, quibus pure . in diem, velis, eonditione debetur. Sed in hoc articulo occurrit antinomia inter l. 6. 8e I. penula. st ex quib. ca . in posseat. Nam in i 6. affirmatur eum cui sub conditionc pecunia promissa est, mitti posse in possessionem bonorum
debitoris. Contra in l. penult. S. Geditor aurem. 2. eod. tιt. asseritur,
quod ereditor conditionalis in possessonem non mittitur. quia is mittitur, qui ex edicto potes bona mendere. Resp. Distinguendum est. utrum ex primo an ex secundo decreto in possessionem eatur. Ἀprimo decreto omnes omnino creditores etiam conditionales, debitorum bona possidere possunt. d. l. 6. l. se filiosam. II . eod. tit. Nam ex hoc decreto nuda tantum detentio de custodia bonorum conceditur, Minterest creditorum conditionalium. caveri sibi de debito existente conditione selvendo. Unde & eautionem de pecunia in eventum conditionis stlvenda impetrare possunt. l. 4. f. Feparat. Ex posteriori decreto creditores conditionales non mittuntur in possessionem, quia illi solum mittuntur ex secundo deincreto . qui bona vendere possunt. d. l. penula.
Secundo adversituri is cui. et .s de O. O A. ubi dicitur, suod
460쪽
is eui legatum est sub conditione, ante existentem conditionem creditor non censetur. Resp. Quod dicitur conditionalem credi. torem loco creditoris censeri , hoc verum est de eo cui debetur sub conditione ex contractu, non de legatario conditionali. Nam legatarius conditionalis non habetur pro creditore. Ratio eit . quia in stipulationibus aliisque contractibus spectatur tempus conintramis, ideoque etsi sint conditionales, tamen assumunt vires a tempore contractus. l. Dilassem. 78.j. de V. o. i. Uufructus. 16.
m. de stip. Ferv. In legatis vero tantum spectatur tempus extantis conditionis. Unde haec existit differentia inter legata conditionaliata stipulationes conditionales . quod stipulatio conditionalis per se statim consistit, Scab initio contractus substantiam accipit. & ob id in heredem transmittitur, etiamsi stipulator vel promissor moriatur ante eventum conditionis. q. sub conditione. 4. inst. de C. O. Legata vero conditionalia a tempore existentis conditionis demum ires de substantiam capiunt. Ideoque legatum conditionale non transmittitur in heredem legatarii, mortuo ante existentem conditionem legatario, quia ante eventum conditionis nullas habet vires. l. unic. f. sin autem aliquid. 7. C. de caduc. tol .
Duo rei debendi tenentur in solidum , etiam novo jure
Q Uando duo vel plures rei promittendi constitui sunt. hujus
obligationis hic est effectus, ut singuli solidum debeant, &se. orsum a singulis solidum peti se exigi possit, etiamsi omnes praesentes di idonei sint. Ea enim est vis di potestas obligationis
duorum reorum debendi. l. 3. f. ult. l. eandem. s. f. ult.m de duob. reis consituendis. Verum communiter DD. tradunt, hunc effectum
obligationis duorum reorum promittendi hodie mutatam esse per novellas constitutiones. scilicet auth. Hoc ita. C. de ἐuob. reis stiputandi o promittendi. be nov. yy. in quibus deciditur, quod hodie duo correi debendi pro virilibus portionibus tantum conveniri deinbeant, non insolidum, nisi alter aut absens sit tempore judicii ac-Cepti , aut inops, aut renuntiatum sit beneficio novae constitutionis. Ita communiter intelligunt DD. d. auth. Ferrar. Cantiuncula, Baro,
Linius. 8e Mi . ad iis . inst. de duob. reissipulandi , ρνοmittendi. Verum ab nac sententia recedunt Accurs. 8c Cujac. qui putantidem hodie obtinere, quod olim. M plures reos debendi etiam h die in solidum conveniri posse statuunt. Quorum sententia verior est, & juri magis consona. Non enim noυel. 99. abrogat, quod duo rei in solidum exigi se conveniri possint; nam d. -υ. tractat tantum de reis, qui vice mutua fidejusserunt. Ita inscriptio novel-