장음표시 사용
671쪽
suo definito, quia non continet institutionem heredis, quae tamen est substantialis pars, imo caput di fundamentum testamenti. Resp. Non opus est hoc supplemento Accursit, quia institutio heredis, sub vocabulo justa, satis continetur, cum institutio hereis dis sit potissima pars solennitatis in testamento necessariae. g. ant heredii. 34. inst. de legat. Vul. ad tit. instit. de testam. ordiu. numer. 24. ις 3 .
Testamentum ad alterius interrogationem conditum
waeritur, an ad alterius instantiam & interrogationem testa.
mentum fieri possit. puta si notarius roget testatorem . an velit hunc vel illum heredem instituere, & ille profiteatur se velle. Et statuendum est, testamentum ad alterius interrogationem conditum non valere. Quae sententia probatur primo per l.D- hemus. 29. C. de testam . ubi diserte sancitur, quod tetiator debet nomen heredis in suo testamento propria manu scribere, vel si striis here non possit, debet nomen heredis coram testibus nuncupare:
additurque in eadem lege justa & aperta decidendi ratio, ne falsiistas in elogiis & testamentorum confectione committatur. Secun do confirmatur haec sementia hac aequissima ratione, quod testamentum debet esse justa&libera poluntatis nostrae sententia. l. r. C. desacroseccles Atqui non est libera voluntas, quae ad importunam instantiam alicujus est extorta. l. I.&2.C.siquisui'. tes. proinhil. velenta. Denique probatur hoc evidenter per t. heredes palam. xl. 1. de resam. ubi dicitur , quod testator debet in testamento nuncupativo heredes palam nominare, vel si in scriptis faciat te. Ramentum , debet per se vel per alium heredis nomen testamento inscribere.
Opponitur primo huic sententiae l. hac consulti ma. 8. g. at eum humana. C. qui test. Dc. ρή. ubi statuitur, quod quis possit test
mentum suum committere alteri scribendum, ut deinde scriptor seu notarius hoc testamentum coram testatore&testibus recitet. quod testamentum valet. Resp. Illa constitutio loquitur de test mento, seu ultima voluntate caeci, cui permittitur, ut cum ipse scribere non possit, alii suum testamentum scribendum commitistat. Attamen ipse testator nihilominus debet notario prius suam ultimam voluntatem exponere, & aperte declarare, quos velit heredes instituere; alioqui ad solam notarii vel testium interrogationem non potest utiliter heres institui, vel testamentum ordinari.
Secundo adversatur l. vlt.f. si quis aliq. ts. prohib. vel coeg. ubi
672쪽
valet testamentum mariti, in quo uxor ab eo heres instituta est, cum blanditiis & assabili sermone maritum ad hoc induxisset. Concordat l. vlt. C. eodem. ubi dicitur: juιicium uxoris isse maritali sermone provocare , non est eriminosum. Resp. Valet quidem institutio heredis, quam blando sermone & maritali affectione uxora marito impetravit, dummodo tamen non sit captatoria instituistio, hoc est, si modo heres non fallacia, aut dolosa persuasione, aut per vim seu coactionem ultimam voluntatem extorsit. Interim debet heres viva voce a testatore nuncupari, aut scriptura designa. ri, nec sufficit ad interrogationem alterius institutio facta. Ita eleganter declarat Petr. Pechius de testament. conjug. lib. I. c. 9.
Tertio objicitur l. Pamphilo. 39. g. propositum. r. f. aleg. 3. ubi valet fideicommissum . quod testator reliquit fidei commissario ad interrogationem. Resp. Ideo valet hoc fidei commissum, quia primo testator viva voce exposuerat fideicommissario, quod destinasset illi certa quaedam praedia per fideicommissum relinquere; deinde coram testibus testamento confecto, ad interrogationem fidei. missarii testatus est, se praedicta praedia per fideicommissum illi concedere. Τale fideicommissum ad interrogationem alterius relictum valet, ideo, quia praecessit declaratio oc dispositio testatoris, qupd talia praedia illi destinaverat per fideicommissum relinquere. Latius de hac quaestione vide Menoch. de prasumi. lib. 4.praf. 8. Gomes ad I. Tauri. l. 3. num. tes. VCI. ad g. bed eum paulatim. ins. de tesam. O . num .9. Dissentit Fachin. s. controv.jur. eap. 69. dc 7 o. Imo Communis est opinio DD. quod valeat herodis institutio, quando testator non ipse nominavit heredem, vel seripsit, sed interrogatus a notario, vel alio quovis, num Titium heredem suum escte velit, & respondeat velle. addit. ad Gomet. in var. resolui. tit. deuit. volunt. c. 2. Mese b. ad 3.ult. inst. dotestam. ordin. Quae tamen opinio communis tum demum vera est& procedit, si haec duo interveniant, scilicet ut testator prius exponat suam voluntatem notario. qui deinde eam redigat in scriptis a te postea interroget te statorem , an velit ita testari. Nam eo cassisi respondeat quod sic, utique valet, quod gestum est. Deinde requiritur, ut testator non sit nimium infirmus: nam solent saepenumero a valde infirmis statim morituris talia testamenta extorque. xi, quod vehementer injquum est, sc fraudibus obnoxium. Ita tradit Claru1 in recepissent. S. testamentum.
673쪽
Testamentum patris inter tiberos, absque testibus confe-
ιm , valet, contra CUI AC iUM.
Communis 8t recepta est DD. opinio, quod testamentum patris inter liberos valeat etiam absque ullis testibus conseditim. si modo patris vel liberorum subscriptio intervenerit. Scedula igitur a patre scripta vel subscripta a liberis, etiamsi nulli testes adis fuerint, vel subscripserint, continens divisionem vereditatis inter liberos, validi testamenti loco est. Ita decidgni Julius Clarus inrocept. vin. f. testamentum. q. 8. & I . item si. 37. ubi dicit hanc opinionem in scholis de judiciis teneri. Fachin. lib. ψ. eonarrov. jur. e. I. Ita consuluerunt Scur scent. 2. eo . 18. Etherius Leoninus cons 18. num. 4. Gail lib. a. observ. pract. c. II 2. Antov. b. de erro . pragmat. decade 3 s. errore 2. Dehin. libro controvers
. c. l. 8c 4. Probatur haec sententia claro 8c evidenti textu in I. ult. & auth. seq. C. fam. ercisc. ubi sancivit Imperator Constantinus, quod quaelibet dispositio patris de hereditate sua valeat
inter liberos, etiamsi omni legum lennitate fuerit destituta. Secundo aperte eandem sententiam confirmat auth. ex imperfecto. C. de testam . ubi Imp. Theodos constituit, ex imperfecto testamento tenere voluntatem patris inter selos liberos. Denique haec decisio manifeste comprobatur per nov. Io 7. c. r. ubi Justinianus statuit, si quis inter liberos voluerit ultimam conficere voluntatem , quod sua manu tempus adscribet, deinde filiorum nomina, ac insuper unciarum quantitatem , in quibus ipses scribat heredes, propria manu declarabit. Caeterum si extraneis voluerit relinquere legata aut fideicommissa, tunc demum si coram testibus hanc dispositionem scripserit, firmiter valebit patris testamentum. Et hoc loco manifeste confirmatur communis DD. opinio. Cum enim tum demum requirantur testes, cum pater extraneis aliquid legavcrit, sequitur cum inter liberos solos paterfam. testatur. etiam absque testibus servandam ejus ultimam voluntatem. Ratio autem hujus assertionis, quod testamentum imperfectum inter liberos valeat, haec est, quia hoc favore liberorum est introductum, cum eis etiam jure naturali debeatur parentum hereditas. I. cum ratio. 7. f. de hon. damn. Contrariam sententiam primus conatus est defendere Cusetius in suis consultationibus. consultat. r. ubi testamentum patris inter liberos sine testibus non valere adstriti t. Pro suae opinionis confirmatione duci adducuntur argumenta. Primum est, quod nec codi- eillus, nec testamentum dici potest ea voluntas, cui desunt testes.
In testamentis enim solemnibus exiguntur 7 testes, in codicillis r.
674쪽
I. hac eonsultissima. xi. S. I. I. eum antiquitas. 28. g. ult. C. dersam. I. ult. C. de codicil . sicut 8c in testamento rusticorum quinque testes. l. tiis. C. de testament. ec in nuda voluntate tres testes requiruntur. I. sancimur. 27. C. de tessament. Resp. Etiamsi ista
voluntas patris inter liberos testibus destituta, non habeat vim seu formam testamenti aut codicillorum, tamen valet, ut qualis cunque ultima dispositio, aut ordinatio bonorum patris inter li-
Secundo movetur Cujac. hoc argumento, quod testameh una dici non possit ea voluntas, cui testes desunt; eamque collectionem probat sumto argumento, ab etymologia, quia nominis testamenti substantia a testibus deducitur. Resp. Testamentum non tam a testibus. quam a testatione, id est, declaratione mentis derivatur; mens enim testatoris in testamentis praecipue dominatur,& ex voluntate testatoris omnia pendent, quae in testamento dispo. sita sunt. l. in conditionibus. i p. f. de cond. . demonst. me. Obstare etiam videtur huic assertioni. t. peto. 69. f. mater. 2. f. de Ierat. a. ubi in testamento non jure facto etiam fideicommissum debetur extraneo relictum. Resp. Ibi fuit testamentum imperfectum vel minus solenne tantum . quoad dationem tutoris. quoad alia vero erat perfectum. Nam ideo erat testamentum ibi imperfectum, quia mater filiis tutorem dederat. Atqui mater filiis testa. mento tutorem dare non potest. l. l. & a. s. de confirm. tutor. vel
Denique notandum, quod dicitur, ex testamento imperfecto voluntatem inter liberos tenere, sic esse accipiendum cum Accurso, quando est defectus ratione solennitatis. Sed si defectus sit ratione voluntatis, ut si testamentum coeptum esset a patre, necdum absolutum, hoc non valeret, ne quidem inter liberos. Dc. ad i.
si ii qui. 2s. 1f. qui test. De. pus Bart. ibidem num. I. Caserensim
d. l. hae consultissima. num. r. And. Gari lib. 2. obf. II 2. num. I 4.
Ideoque si testator habens duos filios, dum id agit, ut inter eos hereditatem dividat, ita dicit. Lego tale prauium filio meo, &post haec verba obmutuit, filius in divisione bonorum paternorum id praedium praecipuum habere non debet. arg. d. t. si is qui. Cosat. ad i. se filia. α o. f. si pater. 3.ffam. ercist. Antov. b. de e ror. pragm t. decade 3 s. error. 8. aliam adhibet distinctionem . videlicet, quod si imperfecta sit voluntas patris respectu liberorum , non valeat dispositio patris. At si imperfecta sit voluntas patris quoad extraneos, quos forte voluit filio coheredes dare, valebit nihilominus voluntas patris jure intestati inter liberos. Non obstat I. M. C. fam. ercise. ubi dicitur, coeptum Mimperfectimitestamentum patris valere inter liberos. Hoc enim intelligendum
est, si sit imperfectum quoad solannia juris. At si sit imperfectum
ratione vojuntatis, non valebit ne quidem testamentum patris inter
675쪽
1nter liberos. d. t. se is qui. as bis qui tes. fac. pus. Aachis. lib. .
Nuda voluntate testatoris non tollitur testamentum.
TEstatoris nuda voluntate numquam testamentum infrinatur, quamvis ilico testator dixerit, se testamentum quod fecit, va lere nolle. S. ex eo autem. 7. instit. quib. mos. test. in m. Quae decisio confirmatur hac regula juris, qua traditur: tauibus quidque modis eonstituitur, iisdem is in eontrarium aetissolυitur. l. nihil tam Naturale. . Scl.fere. Is3 .f. de R. y. Testamentum non constituitur nuda voluntate. f. ult. inst. quib. mod. tes. infirm. proinde nee nuda voluntate tollitur. Adversatur huic assertioni, quod dicitur. ambulatoriam es. ho. minis voluntatem usque ad supremu m vitae spiritum l.4.f. de adim. vel transs. legat. Unde etiam colligi videtur, sola&nuda testatori. voluntate testamentum tolli. Resp. Est quidem ambulatoria vuluntas hominis, ut possit quovis tempore prior voluntas a testa in rure revocari, sed ita, dummodo revocetur legitime. 8c quomodo jure oportet. Nam quod aliter fit, pro infecto habetur. l. quoties. 6.f. quisatis r. cog . cte. Tunc contraria voluntate infringitur testamentum, cum id fit solemniter de legitime, puta alio testanaento solenni di perfecto postea facto. I. r. 8c x. 1.ήe injust. rupi. irri. Dei. test. Imperfecto vero posteriori testamento prius perfectum non tollitur, quoniam imperfectum testamentum jure non magis valet, quam si testamentum non esset. l. 3. l. hac consultu a. M.
S. ex imperfecto. I. C. de testam.
Secundo repugnat l. sancimus. 17. C. de test. ubi prius testamen intum perfectum rumpitur per posteriorem contrariam nudam de imperfectam voluntatem . si a tempore prius facti testamenti deincennium sit elapsum M posterior voluntas coram tribus testibus vel apud acta sit manifestata, Resp. Non sola nudaque voluntate re vocatur prius testamentum, sed si haec concurrant. nimirum ut testator coram testibus non minus quam tribus, aut apud acta alicujus judicis testatus sit, se nolle prius testamentum quod fecit. valere : deinde si a tempore primi conditi testamenti dicennium e ixerit. ut voluntas posterior 8c testatione idonea, de tam longa temporis diuturnitate confirmetur.
676쪽
Testamentum tempore pestis coram quinque testibus con
ditum , non valet. Ommuniter DD. statuunt in testamento tempore pestis condito non requiri septem testes, sed siti m cere numerum quinque testium. Haec est communis DD. opinio, ut notant mictus decis
obf. c. II 8. Clarus in recepi. sentent. f. testamentum. quast. s6. Borr. decis 228. num. 7. Θν 9. io. & ri. qui tamen distinguit hoc modo. Aut pestis non est magna, aut est magna, ut hoc casu cum parvo numero testium valeat. & ita judicatum fuisse testatur. Uerum de jure scripto contraria sententia est verior, quod scilicet ab eo qui contagioso morbo pestis laborat, non lassiciat quinque testes adhibitos fuisse nec satis sit sit testamentum ejus quinque testes su scripserint, vel consignaverint, sed requiritur legitimus numerus, hoc est, septem testium praesentia. Nec quicquam facit pro communi DD. sententia l. eas s. 8. C. de testam . ex qua fundare nitun tur suam opinionem, ubi dicitbr. propter morbum contagiosium remitti aliquid de solennitatibus juris. Nam ut ex d. t. 8. verbis diserte patet, nihil in ea lege remittitur de numero testium, sed haec solennitas tantum remittitur, quod licet alias opus sit adtest .mentum legitime ordinandum, ut testes eodem loco convocentur, di singuli coram testatore dc aliis testibus simul signent testamentum. ι, si unus. ra. l. hae consultissima. D. C. detestam . nihilominus tamen testamentum valeat a contagiose morbo laborante conditum , licet testes una non sint convocati, nec in praesentia testatorissimul sociati, sed quod possint seorsim a testatore testamentum Ob- . signare, valeatque testamentum peste laborantis, licet testes eum non videant, sed tantum audiant. contra I. si non speciali. 9. C. de sam. Haec solennitas simul coram testatore conveniendi. Zc CO-vam eo testamentum obsignandῖ. tantum hoe casu remittitur testibus. Quod apertissime indicant haec verba legis: Teses hujusmodi morbo oppressu scilicet testatori eo tempore jungi atquesectari s remissum: non etiam legitimi numeri eorum observatio sublata est. Ita haec lex interpretatur Castrensibi d. et Cujae. lib. 16. obf. c. o. Facit etiam plurimum pro confirmatione hujus sententiae. i. coniiciunt r. 8. g. et .st de iure eodie. ubi dicitur, quod licet casu vel de necessit te non potest inveniri copia testium, tamen non valet testamentum sine legiti monumero eorum. In contrarium DD. ita argumentantur: Propter necessitatem re mittuntur sisten nitates legales, Sc receditur a regulis juris commu . nisu, de atate. 8.F. ad SC. TrebeI. Item sicut testamentum a milite
677쪽
coram duobus testibus factum valet, ita & a testatore peste oppresso valebit, quia tempus belli & pestis aequiparantur, cum tempore pestis censetur esse bellum inter Deum dc homines. Ad prius respondetur. Necessitas superveniens testatori, tantum eum excluat ab interpositione actus extranei, ut scilicet possit interrumpere actum testandi, vel propter sumtionem cibi vel medicamenti, vel depositionem necessarii operis naturae: tunc nihilominus valebit testamentum. licet alias vitietur actu extraneo interveniente. L cum antiquitas. χ8. C. detestam. Uerum nusquam traditur, propter ne incessitatem pestis licere in testamento omittere solennem numerum testium. Secundo non obstat, quod valeat testamentum a milite condiis tum coram duobus testibus. l. I. Is de bon. posis ex test. mil. l. ultiss. de milis. rest. Hoc singulare privilegium tantum tributum est mi in litibus, non autem laborantibus morbo contagioso. At vero jura singularia non debent extendi & ad consequentias produci. t. quod, vero. i . f. de ita ib. Vide Fachin. lib. sti controv.jur. cap. 92. qui plane huic nostrae sententiar Sc assertioni suffragatur & subscribit; quod scilicet testamentum tempore pestis conditum coram quinoque testibus non valeat, Moribus tamen testamentum tempore pe- uisaeonditum, valet, si ultima voluntas testatoris peste decumbenistis probetur per duos testes fide dignos. Quod judicatis Camerae Imperialis observatur, uti notat Gail lib. a. observ. c. II 8. in me.
Nemo potes heredi suo testamenti factionem adimere.
DEcisio haec evidenter & clare confirmatur ex toto tit. f. &C. si quis aliq. 1s. prohib. ubi statuitur sub poena confiscationis hereditatis, ne quis aliquem prohibeat testamentum facere, aut testamentum D um mutare. Facit ad hujus assertionis compro- bationem l. i. C. deSS. eccl. ubi traditur, nihil essρ quod magis hominibus deleatur, quam ut suprema voluntatis liber sititur, cylicitum quod iterum non redit arbitrium. Ucrum in hac proposita decisione duo occurrunt juris loca valde discrepantia. Nam primum in l. cum pater. 77. g. mando. 2 .F. detegat. 2. traditur, quod si pater in testamento suo ita disposuit: do filia mea, ut quoad liberos tollat, tesamentum nou faciat, quod hac formula non censeatur fideicommissiim relictium, eo quod pater non de sua pecunia testari, sed juri commimi derogare voluit. testamenti factionem filiae prohibendo. Contrarium statuitur in l. qui filium. 7 . in princ. f. ad SC. Debesi. ubi cum pater ita testamento dispotuisset: Mando tibi, filia mea, ne facta
678쪽
testamentum, priusiquam liberos habeas. ωρ. pronuntiavisdeicomis
missum ex hae scriptura deberi, ut sie aeripiatur pρrinde ne si rogasset
Miamsuam, ut hereditatem tνisiuo restitueret. Pacius rent. 6. conciliat. quast. i . hanc antinomiam ita dissolvit, quod si ea verba scripta sint in testamento, inducant fideicom. missum, ac si tunc videatur pater id fideicommittendi gratia adscripsisse, sicut factum est in d. ι. quislium. Si vero te stator hanc formulam extra testamentum adscripsit, non videtur fideicommi Dium inducere.
Mihi magis placet communis m. responsio , qui hoc modoclistinguunt. Aut testator simpliciter gravavit filium heredem
suum . ne faciat testamentum: & tunc quia directo non valet haec dispositio, quia aufert alteri liberam tcstamenti factionem , valet in vim fideicommissi. ut scilicet heres cen statur gravatus de resti. tuenda hereditate proximis heredibus venientibus ab intestato, υτ accidit in d. l. qui filium . Aut vero testator non mandavit simpliciter filio suo. ne testamentum ordinaret, sed tantum in modum
consilii praecepit; quo casti non censetur per fideicommissum hereditas relicta proximis heredibus ab intestato, sicut fecit testator ind. l. cum pater. S. mando. f. de tu. a. Ubi pater in modum consilii hanc formuIam protulit: Volo, filia, nefacias testamentum, prias quam liberos suscipias, adhibita ratione suasionis, ut ira possis sine periculo vivere. Quae verba. quia prolata sunt in formam dc modum consilii, nullum juris effectum, neque fideicommisium inducunt
, ASSERTIO XI Testator prohibere potest jus accrescendi.
HAEC propositio evidenter comprobatur in I. s. f.siost. 13. Is
da hered. inst. ubi deciditur, testatorem non posse ita heredes - instituere, ut unus succedat in besse fundi Corneliani, ester ex triente ejusdem fundi, nisi testatoris voluntas evidentissime refra. getur. Unde sequitur, quando hoc aperte voluit testator, tune posse eum in certis bonis testato decedere, M sic prohibere, ne reliqua bona accrescant heredi instituto. Dissentit Fachin. libro qu rio controv.Dν. e. tr. in . ubi notat, quod dicitur in d. g. duo.
quando duosmi heredes scripti, unus in triente fundi Corneliani. alter in besse, detracta fundi mentione, quasi sine partibus heredes scriptos hereditate potituros. nisi voluntas testatoris refragetur shunc esse horum verborum sensum. nempe potituros hereditate, quasi sine partibus, & sic aequis partibus scripti essent heredes , nisi voluntas testatoris manifeste refragetur, id est . si manifesta volun
ips designata fuerit, erunt quidem heredes, sed non aequis partibuβ,
679쪽
perinde ac si sine partibus scripti heredes essent, sed ex partibus
inaequalibus, unus ex triente, alter ex besse hereditatis, detracta fundi mentione. Eadem sententia abunde confirmatur per 69. . de leg. a. ubi traditur, quod valeat institutio in certis rebus. seu bonis, si testator volsiit reliqua bona pervenire ad legitimos heredes succedentes ab intestato. Ut puta, si testator, cum instituisset Titium ex asse, postea subjecit: Peto, Luci Titi, ut pro hereditata quam tibi dedi, qua ad fratrem meum iure legitimo rediret. eoutentus sis tantum aurais. Denique haec decisio aperte stabilitur per ι. dominus. i. f. de Uufruet. ubi statuitur, si testator reliquit usum fructum praediorum pluribus libertis ad alimenta, quod uno ex iis decedente pars deficientis non accrescat collegatario, sed ad dominum proprietatis revertatur. Igitur testator aliquando potest jus accrescendi prohibere. Objicitur decisioni S. hereditas. D inst. de hered. inst. ubi traditur , si testator instituat heredem ex semisse, quod totus as in semisse erit, hac adjecta ratione, quia nemo potest ex pariae bonorum
testatus . ex parte intestatus decedere. l. 7. f. de R. I. Rcsp. HOC tunc demum procedit, quando testator simpliciter heredem instituit ex parte, vel certis partibus hereditatis, aut certis rebus hereditariis, puta ex domo vel fundo; tunc enim tacite caeterae partes heredi instituto accrescunt. l. i . g. ex undo. 4. l. si ita qui=. 7 4
Si vero testator ideo pro parte certa heredes instituit, quia caetera bona voluit ad legitimos heredes ab intestato pervenire, tunc potest pro parte bonorum testatus de pro parte intestatus mori, & per consequens prohibere, ne reliqua bona heredi instituto accrescant.
arg. d. l. peto. 69. in princ. 1. delet. 2.&t .si quis ita. 8a .F. de heres. insit.
Secundo adversitur regula juris tradita in I. nrano. rr. I. deIeg. r. quod nemo in testamento potes cavere ne teges in suo testamento locum habeant. Resp. Quaedam sunt. quae dependent ab expressa vel tacita testatoris voluntate . M in his potest testator facere quod vult. exprimendo suam voluntatem, sicut accidit in jure accrescendi . . l. v. f. si duo. 33. f. de hered. inst. Quaedam sunt, quae non deponis dent ex voluntate defuncti, ut sunt solennitates testamentorum,
8c in his namo facere potest, quod leges non habeant locum insuo testamento. Ita distinguit Bart. in d. t. quoties. p. si duo. ubi approbat& confirmat hanc sententiam, quod testator potest prohibere jus
accrescendi. Sequitur Gomeα. tomo I. var. resolui. cap. dejure accrem
680쪽
Conditio testium in te'imentis spectatur tempore conditi aut signati testamenti.
Conditio testium qui testamentis adhibentur , inspici debet
tempore testamenti, non tempore mortis. textus est in Ladisium. 22. q. 1 .ls. qui test.fac. ρυς. l. i. C. detestam. Si ergo testis tempore testamenti idoneus fuit, non refert, si postea fiat ini doneus. Ratio est , quia jus testamenti & testium spectatur ex eo tempore, quo testamentum conscribitur& signatur. Regula enim juris dictat, quod ea quae ab initio utiliter constituta sunt, propter adventitium aliquod vitium non infirmantur. t. in ambiguis. 8s. f. non est novum. I. . de R. . Objicitur huic sententiae, quod duobus temporibus requiritur, ut testis testamentarius sit idoneus, scilicet tempore conditi testamenti, deinde eo tempore cum tabulae testamenti aperiuntur de publicantur, & testes in judicio testimonii dicendi causa producuntur. l. 3. 6 dua. s. st . de Carb. edict. ι. .ss testam. quem. aper.Sc. Resp. Etsi testis sit inhabilis eo tempore, quo producitur apud praetorem, sive quo tempore tabulae testamenti aperiuntur, tamen propterea non Corruit testamentum. Nam communiter a DD. receptum est, posse etiam testamentum per duos testes probari. si forte vel caeteri testes mortui sint, vel instrumentum testamenti deperditum fuerit. per l. 2. C. quemadm. testam. aper. Orc. arg. I. E. G. dehon. puisset. rab. Hotom. a d. t. ad testium. g. r. Pulere Vul. ad 6.sed eum aliquis. inst. de te m. ord. & Connan. lib. 9. comment. c. g.
Notant DD. in l. 2. C. de bon. pussec. tab. per textum ibidem . ubi tradunt amissis tabulis testamenti, per duos testes testamentarios ultimam defuncti voluntatem plene probari posse. Ergo si amisso testamento potest probari ultima voluntas per duos testes. etiam uno teste mortuo, vel illegitimo facto, vel pluribus, subsiaet niabilo minus testamentum, quia per aliorum testium subscriptiones& sigilla, ultima defuncti voluntas comprobatur. Denique ad quem usum fit testamentum in scriptura, si peream ultima volun. tas defuncti probari nequit 8 Vel quid dissert testamentum scriptum a nuncupativo, si & illud a testium voce aequaliter pendet' Idem latς confirmat Sichard. ad ι. I. C. de testam.