장음표시 사용
741쪽
Uerum adversatur huic sententiae d. l. r. f. a. 1 'quisque jur. γρ. ubi dicitur, non rem Coeptam, sed persectam Sc consumamatam legibus puniri. Idem confirmat l. impuberem. 11. si ei ser o. Ut ad ι. Corn. desals ubi traditur, licet quis quoad cogitationem animi nocens sit, tamen quia effemis non est secutus , poenae eximendus est. Quod & comprobat l. euitationis. i8. st . de laen. ubi statuitur, quod cogitationis poenam nemo pati debeat. Ex quibus omnibus liquido patet, quod conatus jure civili non puniatur, quando crimen non est consummatum. 8c ad effectum deductum. Resp. Praedicta regula qua definitur, quod coeptum dc inchoatum crimen etiam puniatur , licet effectus non iit secutus, procedit tantum in delictis atrocioribus. Atqui in levioribus criminibus ex solo conatu poena legibus non irrogatur, sed ibi locum habet haec regula, quod conatus non punitur pro delicto, quando injuria non habet effectum. d. l. i. f. ult. U. quod quisque iur. edic. ubi haec recitantur verba: IJuid enim obfuit eonatus , cum ιnjuria nusium habuit essensum Ita notatgl. communiter probata in l. i. g. ι .s quod quisque jur. cte. Assentitur Cujac. lib. is. f. cap. 2 s. . Secundo objicitur argumentum ex Theologia petitum. Non
est rationi consentaneum , ut cogitationes seu phantasiae committendorum peccatorum , quae temere volutantur in mente Rcerebro hominis , & tandem evanescunt, pro concupiscentiis damnentur, quarum sedes est in corde. Resim. Hic est quaestio. de ejus generis phantasiis de cogitationibus, quae dum mentibus obversantur, simul animum cupiditate mordent di feriunt, quandoquidem nunquam venit in mentem operari aliquid. quin simul cor excitatum saliat. Ita respondet Calvio. lib. t. institui. Christ. relig. cap. 8. num. so. Hinc Theodoro Balsamo in Lap. 4. Neoea sariana θnodi vere dc scite tradit, quatuor esse peccatorum gradus, objectum seu primum motum , luctationem , assensionem dc actum. Priora duo, quia primi animorum motus non sunt in no stra potestate, sunt extra noxam; posteriora vero punienda sunt Ita eleganter notat Fornerius ad i. fugitivus. 11s.j. deverb.HN.
Vide Menoch. de hac quaestione, de arbitrar. jud. quast. eas. 36o. ubi explicat, conatus ad delictum quando & qua poena puniatur. Facit hue locus qui extat apud Arnobium lib. 8. contra gentes. dum inquit : Volscelera amissa punitis, apud no/ π cogitare peccare es.
742쪽
Si aliquis ex domo inimici sui evaginato ct sanguinolento gladio profugit, irique mox repertus sit vulneratus aut interfectus, hoc se ciens indicium
s ad inducendam condemnationem.
Omprobatur haec assertio ex eo quod traditur in I. ula. C. da probat. ubi asseritur, quod in criminalibus caussis ad condemnationem sussiciant indicia certa & indubitata. Atqui haec prae dicta indicia prorsus censentur esse indubitata, quae omnino mo vent & arctant judicem ad credendum . ita ut non possit in con trariam partem inclinare. Si enim aliquis reperiatur esse occisus in domo sua, nec tamen testes adsint, qui viderint illum occidi, sed reperiantur aliqui, qui viderint inimicam ex domo ejus Profugientem cum evaginato 8c sanguinolento gladio, certe haec
tria signa 8c indicia, quod inimicus fuerit, quod fugerit , quod sanguinolento strictoque gladio armatus fuerit, sunt apertissima de indubitata signa, quae sussiciunt ad aliquem condemnandum pCe
na mortis. Ita tradunt Bart. in ι. 3.Υ. de furt. nr n. r. Bald.&Salyc. ad ι. ult. C. de probat. qui referunt, antiquum doctorem quendam Bononiensem. Piperatam nomine, publice disputando hanc sententiam obtinuisse. Quae etiam confirmatur hoc argumento, quod in causis criminalibus exigantur probationes non solum ab accusa. tore, sed etiam a reo. Lub. V. de abesit. Itaque si aliquo casu reus tenetur probare, praecipue hoc casu tenetur, quo contra ipsum tam violentae 8c magnae praesumtiones concurrunt ex indiciis manifestis. quae essicaciter animum judicis movere possimi ad condemnandum. Denique pro hac assertione plurimum facit, quod cum indicia manifesta ad condemnationem inducendam sufficientia. non sint specialiter legibus prodita, consequens est, ut arbitrio judicis ea committantur. per ι. r. infin. F. ἐεjuν. delib. t. 3. 8.elusiem. i. f. detesib. Unde cum leges haec indicia arbitrio Sc pol stati judicis permittant, certe hoc arbitrium prorsus tolleretur, si ex tam manifestis praegnantibusque 3t indubitatis signis & indiciis, non posset judex reum criminaliter condemnare. Opponitur huic decisioni d. ι. uit. C. de probat. ubi lex ait in criminalibus causis requiri indicia indubitata de meridiana luce clatriora. Resp. Ea dicuntur indicia indubitata, quar ursent animum boni de constantis judicis ad credendum, eaque sufficiunt ad condemnationem etiam in criminalibus causis. Atqui haec praedicta indicia certo inflectunt animum judicis ad fidem accusationi adhibendam. Neque enim requirimus in judiciis criminalibus tam ne- Cessarias probationes, ut sunt demonstrationes mathematicae
743쪽
Alioquin nemo unquam condemnaretur, di nulla probatio sum ceret, cum de testes possint esse falsi, di instrumenta eodem vitio laborare. Ideoque in proposito casu putarem reum poena capital icondemnandum , niti indicia objecta purgaret, & innocentiam suam ostenderet. Hanc sententiam tuemur ad d. I. ult. Bald. Salyc.& novissime Pacius: a quibus dissentit Gandinus in tract. de malem. νubri depra=mtion. Angel. ad Luti. C. quod mes. caus
Mandam aliquem vulnrrari, se sequatur mors ex vulnere, non tenetur ordinaria poena legis Corne
' Rgumentum hujus decisionis hoc est, quia in lege Cornelia non punitur culpa, sed dolui. l. in lege. r. f. au l. Corn. de Acar. Atqui talis mandans non est in dolo, sed in culpa, quX qui dem culpa non sussicit, ut legi Corneliae sit locus. Addi potest de haec ratio, quia, cum diligenter mandati fines in contractibus 8c privatis negotiis sint custodiendi, multo magis in delictis di criminibus mandati limites stricte de praecise sunt observandi. Facit huc etiam l. 3. g. adjectio. 2. verssed ex SCto. f. d. tit. ubi scriptum extat, quod ea jussa fuit relegari, qua non quidem malo animo, sed
malo exemplo medicamentum ad conceptionem de erat, ex quo e qua acceperat, decessit.
tur , nihil interesse , an quis occidat, an vero mortis causam praebeat. Resp. Iinc mandans non praebuit causam. sed tantum occasionem homilcidii, quia jussit de voluit vulnerari, non occidi. Haec duo, causa scilicet de occasio longe inter se differunt. Causa non potest esse sine essectu, sed occasionem quis potest praebere facto. licet factum vel eventus non sequatur. Contra solutionem instatur ex l. qui occidit. 3 o. f. penult.st .ad ι. Aquiι. ubi dicitur. quod qui occasionem damni prasiat, damnum feesse videtur. Resp. Hoc . procedit in lege Aquilia, in qua non tantum dolus, sed etiam cutipa punitur. Secundo adversatur l. si quis aliquid. 38. g. qui abortionis. s. με aen. ubi qui poculum abortionis vel amatorium alicui dedit, licet dolo caruit, tamen in metallum damnatur, de si homo ex eo perierit. ultimo supplicio adficitur. Resp. illa res est plena mali exemis pli, dc longe gravius est veneno hominem e medio tollere, mulistoque perniciosior est humano generi mors, quae veneno infertur, quam quae armis vel gladio intentatur, textus est notabilis in I. i. C. . ae malem. is mathem. Ratio est, quia contra veneficia nemo sibi facile praecavere aut providere potest. Atqui contra apertam
744쪽
Vim armis intentatam vel fuga, vel justa armorum defensione se quis tueri potest, & ita caedem violentam declinare, & vim illatam
Ultimo objicitur . quod vulgo dicitur . rei turpis nullum es
manιtatum, nec vires aliquas habet. I. si remunerandi. 6. 6, rei turpis. R. Ls mandavero. 22. g. qui aedem. 6. f. mandat. Ergo nec mandan-ri delictum poena extraordinaria est irroganda. Res p. Haec non ita sunt accipienda, ut mandator impunitatem delicti speret . quasi non mandaverit: at eo pertinent, ne ullum ex eo mandato oriri possiit judicium inter mandantem de mandatarium. Interim non Gbstat, quo minus contra mandantem delictum ejus nomine agam tur, qui eius mandato vulneratus vel occisus est. Postremo notandum . quod aliud jure canon. decisum est. Ibi enim statuitur, quod si quis mandet aliquem vulnerari. & mandatarius occidat, quod mandans teneatur de occiso, e. ult. de homicid. in 6. Cujus decisionis haec ratio ibi redditur, quod mandans fuerit in culpa. hoc evenire posse debuerit cogitare. Hanc decisionem tuentur. Fachm. lib. r. controυ. Dr. p. 36. Menoch. de Arbur.jud. U. 3sa. Uaudus lib. a. quor. cap. F.
Confessio vulnerati in articulo mortis , non es susscient
iudicium ad torturam. Q Uod confessio vulnerati in articulo mortis edita, non praebeat sui sciens indicium ad torturam, probatur manifeste per I. 3. . si quis moriens. 1.F. ad SC. Syllan. ubi inquit Ulpianus, non esse credendum domino , si moriens dixit a servo vim morsis sis iove illatam, nisi is hoc potuerit probari. Si ergo morientis domini
confesJIo non potest praejudicare vcl periculum adferre servo. ad hoc ut ex ea tormentis possit subjici, multo minus extranei morientis confessio gravabit alium, ut contra eum ad torturam procedipossit. praesertim cum sit immensia potestas domini in servos, fle1inteis servorum mores & facta maxime explorata. Et haec sententia usu forensi passim recepta & approbata est, teste Claro in recept ρηεentiis, quast. 2 i. vers. assertio vulnerati. Menoch. de praesumi. lib. I. quaest. 89. raum. 79. Boer. t O. decis. 9o. num. 7. In contrarium adfertur l. ult. C. ad i. Jul. repet. ubi dicitur. quod nemo praesumitur esse salutis aeternae immemor, privsertim in mortis articulo. Unde nemo praesumitur facile mentiri, &alicui moriturus periculum capitis & vitae velle inferre. Resp. Non est Praesumendum morientem velle mandacium in alicujus perniciem Proferre. 8c ita impoenitentem in peccato mortali discedere: atta- ω
Πςn nemo est tormentis di quaestionibus subjiciendus, nisi certa
745쪽
9 aperta argumenta & indicia sit in promtu, quibus judex sum. cienter inducatur ad torturam decernendam. Non praebet autem certum δc probabile indicium ad torturam morientis confessio.
ASSERTIO LXVII. Fures des confess non debent de sociis per torturam
interrogari. FUndatur & comprobat tir haec assertio in I. repeti. 36. f. I . f.
de quest. I l. ult. C. de accisat. quibus legibus aperte decidi. tur, de se confessos non debere de aliorum criminibus per torturam interrogari. Subjungiturque ratio in d. I. ult. ne cum propriam salutem in discrimen induxerint, aliorum vitae intentent. Sed huic sententiae repugnare videtur l. Divus. 6. verssed eaput. Is de cust. oe exhib.reor. ubi in haec verba rescribitur: D. Piussub edicto proposuit, ut Irenarcha cum apprehenderint latrones, interrogent eos deso-c ib ta receptatoribtis. Cum qua sententia concordat l. rovinciarum. o. C. de feriis. ubi statuitur, quod a latronibus proditio scelerat rum consiliorum per tormenta exquirenda est. Resp. Illae leges disiponunt 8c loquuntur de latronibus, qui a furibus distinguuntur: gravius namque 3c atrocius crimen est latrocinii, quam furti, cum latrones vias obsideant, praedentur Si eripiant per vim non solum bona viatorum, sed etiam in vitam eo: um saeviant: atqui fures clam tantum bona dc facultates auferunt. Itaque in crimine latrocinii possunt latrones interrogari de sociis, per tormenta de se confessi, quia tale crimen absque sociorum conseiratione raro committitur; fures vero in caput sectorum torqueri non possunt. Hanc sententiam defendunt M tuentur Sabeet. in I. ult. C. He aceusat. Go- meet . in var. resol. cap. de probat. delict. num. 36. Fachin. lib. 9. con-rrov. jur. cap. 92. Porro ita demum debet consessus de crimine latrocinii si1 per aliorum consilientia interrogari, si aliqua praecedat praesumtio, puta publica fama; tunc enim socio accusato injungenda est criminis purgatio. l. i. C. dequabilon. Secundo adversatur haec ratio, quod congruit ossicio praesidis purgare provinciam malis hominibus, i. 3.Ude f. pras ideo quo debet judex furem de sociis interrogare, praesertim cum talia iuria sunt, ut sine sociis non committantur, ut scilicet alii quoque criminis participes puniantur. Resp. Id debet praeses curare & exequi juxta modos a jure permissos. Jura autem non permittunt de se confessos de aliis interrogari, nisi in criminibus exceptia , later
Tertio objicitur i. qui ultimo. 29. in fin. V. de pom. ubi traditur damnatos sape etiam ideo serviri solere post damnationem , ut
746쪽
stringendus est ad crimina excepta, juxta mentem Sabe. in d. t. .
Quarto opponitur l. priui. i 7.Js ad SCtum ollam an . ubi traditur servum de nece domini inquisitum, ob hoc solum, quod de se confitetur, possie de mandante interrogari, ut indicet, cujus mandato fecerit, prout afferunt Zc tenent Thom Grammat. dec s. 18.num. D. Menoch. de arbis r. jud. eas. 7 . num. 36. Resp. Illa lex intelligenda est, quando contra aliquem socium particularem, vel contra mandantem praecedunt indicia, quia tunc potest de nece domini inquisitus nedum interrogari de consociis, verum etiam torqueri. Ita respondet Ludoυ. a Peguera in decis eriminalibus,
Iudex in arbitrariis criminibus potest imponere
poenam mortis. Uaeritur & contenstur acriter a DD. an in criminibus, quae ju- cdicis arbitrio committuntur punienda, possit judex extendere arbitrium suum usque ad poenam mortis naturalis. Et verior est sententia, quod judex in criminibus . in quibus poena ejus arbitrio infligenda committitur, possit imponere poenam usqu ad mortem naturalem. Quae sententia variis legibus confirmatur, di primo per t. sunt quε m. s. f de extrad. crimin. ubi est textus expressius. quod judex potest poenam capitis, &sic mortis inflia gere illi, qui alteri mortem minatus est. Secundo eadem sentenistia confirmatur per text. in ι. lex Iulia. 7. g. hodie. 3. g. ad i. yul. reis pet. ubi statuitur, quod judex qui pecuniam accepit ad hominem necandum, vel calore iracundiae contra innocentem poenam mortis protulit, capite sit puniendus. Tertio suffragatur huic amerticiis ni ι. facrilegii. s. ad ι. Iul. peculat. ubi scribit Ulpian. proconsulem sacrilegos plectere. ut aliquos ad bestias damnet, alios igne comburat, alios vero in furcas suspendat. Denique hanc sententiam approbat L I. M a . C. de his qui latron. vel al. crimin. reos occult. ubi contra eos qui latrones vel homicidas occultant, Poena mortis decernitur. Ex quibus legibus perspicue patet, quod in criminibus quae arbitrio judicis punienda committuntur, vel quibus poena extraordinaria irrogatur, judex poenam ad mortem extendere possit. Sed adversetur huic sententiae L l .f. defurib. balnear. ubi dicitur, quod fures nocturni puniuntur extra ordinem, verum eorum poena non debet excedere opus publicum temporarium. Ideoque non potest poena ad mortem in arbitrariis criminibus extendi.
Resp. Hoc fit propter criminis levitatem, scilicet furtum, quia
747쪽
hoe jure civili non punitur capitaliter . vel poena mortis. Atqui in gravioribus criminibus, ubi atrocitas delicti id exigit, judex usque ad mortem poenam extendere potest. Adde quod J Crusin d. l. a. limitet de restringat potestatem judicis ad opus temporarium. Cum ergo judex haueat potestatem limitatam, non potest poenam a lege impositam exedere. Alioqui si tam magna esset gravitas de atrocitas delicti, ut mereretur mortem, liceret judici arbitrium ad mortem extendere. Sic si quis judicem sedentem pro tribunali vulneret, imo vel alapam ei infligat, poena capitali propter atrocitatem criminis mulctari posset. Ita decidit Bala. in e. i. injuria. depac.juram. Arm. Approbat Maran. in disputat. legal. disput.
Secundo opponitur l. r. q. expilatores. r. in s n.'. de effracror. ubi statuitur judicem posse ex arbitrio suo essractores. qui effringunt fores ut furentur, punire, eo quod in eos nulla specialis pcena legibus imposita est: sed tamen non potest in plebejis excedere operis publici poenam , in honestioribus vero relegationis pinnam. Resp. Lex etiam in eo casu restrinxit&limitavit potestatem judicis, ut opus temporarium vel relegationem egredi non possit. Unde in his casibus, quibus judicis potestas ad certam pCenam est restricta, judex non habet lieentiam procedendi usque ad mortem ex arbitrio. Ad haec generaliter statuendum est, non aliter judici licere poenam usque ad mortem extendere, nisi crimen
sit tam atrox & enorme, ut poenam mortis mercatur, vel niti pr
simili delicto commissis soleat in illo loco infligi εc imponi poena
mortis. arg. t. sunt quadam. p. vers hanc rem f. de extraord. crim. cujus verba sunt: Hanc re olent praesides graviter exequi Iust ad paenam capitis, quia ct ipsa res mortem minatur. Hanc sententiam amplectuntur Maran. in speculo aureo. disp. 3. Gomen. in var. resol. e. 6. de injuria. ntim. S. Fachin. lib. 9. controv. fur. c. s. --noch. de arbitr.jud. lib. r. quas. 86. num. 1 o. Dissentiunt Felim. in e. inquisitionis. de accus Alex. eo . iat. in fin. lib. 7. Cravetia cons 1 O. num. Iψ. & cens 124. num. 2. Decius sibi contrarius in I. qui
jurisdictioni. J. de juris. num. v. mi t. deri f. 176. Num. p. qui negativam sententiam defendunt, quod judex non possit in arbitrariis arbitrium suum extendere ad poenam mortis naturalis: sed contraria sententia magis est communis.
Furiosus de delicto ante furorem commisso puniri potest.
Disceptatur a DD. an si quis tempore sanae mentis homicidium vel alium delictum comm serit, Spostea in furorem incidat. an durante furore possit condemnari poena mortis vel alia corporali
748쪽
τ16 MIs CCL L. CONTROVERSIARUM
poena. Et verior, legibusque magis consentanea est sententia, quod etiam in ipso furore puniri possit. neque superveniens furor adferat illi delicti impunitatem ..Quae sententia apertis textibus & ju. stillimis rationibus confirmatur. Primo pro hac parte est expressus textus in l. Divus Marcus. t . d. de off. prasi . cujus verba sunt
haec: Si vero , ut assolet, intervallis quibusdam sensu sanior es, o
forte eo momentoscelus admiserit, morbo ejus non est danda venia. Secundo probatur haec decilio ex eo, quia cessat omnis ratio defensionis de excusationis, cum tempore habili Sc sana mente praeditus deliquerit. Tertio confirmatur hac ratione, quia in poenis delictorum se in per attenditur, qualis conditio rei fuerit tempore admissi criminis, non vero, quae conditio fuerit tempore dicendae sententiar. l. l. m de psera. l. injuriarum. 2I . d. dei ur. Quarto com
probat hanc sententiam, quod jure decisum extat in I. ult. S. fucum antiquitas. 4. C. de curat. furios quod si filius commiserit aliquam causam ingratitudinis, &post tempus furere coeperit .nihilominus exheredari potest, qui furiosus est, quia Ianus deliquit.
Hanc sententiam defendit Gome . lib. et, var. resol. c. I. uum. IO. tia.
7 h. praesertim in hoc casu, si delictum sit valde enorme. Quo loco subjicit . quod de ipse Serenissima Regina Castellae fecit puniri hominem furiosum, qui lutulerat vulnus Serenissimo Regi Ferdinando marito suo. Attamen in contrariam partem, quam notat magis esse communem, postea inclinat. Hanc sententiam approbat Maudus lib. a. variar. quas. c. 7. Dissentit And. Gaulib. 2. obsc. II .uum. 22. ubi tradit, moribus nostris non observari, ut furiosus de delicto ante furorem commisib puniatur, idque ea ratione, quia furiosus pro mortuo habetur. l. bonorum. et .m rem rat. hab. At mortuus non potest post mortem regulariter condemnari aut
puniri. l. defuncto. 6.j de pubi. jud. Ergo nec furiosus post furorem puniri post, quia mortuo similis est.
Adversatur huic decisioni d. l. Divus. I . V. de off. praef. l. poemet. o. ,.sane. x. F. ad ι. Pomp. de parric. dc l. infan. 32. V. a I l. Corn. do scar. Quae leges unanimi consensu statuunt furiosum ob commissa delicta puniendum non esse, tum quia fati infelicitas eum excusat, tum quod satis graviter ipsse furore punitur. Resp. Istae leges ita demum furioso immunitatem delicti indulgent, si eo tempore de- , liquit, cum furiis agitabatur, judiciique di voluntatis expers erat. de consequenter talis, qui delinquere nullo modo potuit. Tunc enim fati infelicitas furiosum excusat, sicut infantem innocentia
. secundo opponitur l. a. f. furiosus. 3. ff. de jur. eod. I. ubi non vo- eo. in . f. u It.1. de R. J . ubi traditur . quod furiosus habetur loeo absentis. Atqui absentes in criminibus poena mortis vel corporali condemnari non possunt l. absentem. s.ff. de paen. Ergo nec furiosi. Resp. Primo dicendum, ,quod ficte di in lata significatione furios
749쪽
riosus loco absentis habetur. Deinde in iis demum aistibus ξc nego. tiis furiosi loco absentium habentur, in quibus consensus necessa. rio requiritur, ut puta in contractibus, tellamentis, delictis, quae non possunt iniri lc committi nili a consentientibus, ic sano judicio praeditis, fit, ut in iis furiosi absentium loco habeantur. At vero, quia judicia redduntur etiam in invitum. t. S 3. f. i. Is de V.I. hinc fit, ut in iis furiosus non habeatur pro absente, quando scilicet agitur & pronuntiatur de delictis, quae reus ante furorem, te minpore sanae mentis commisit,
Poena non est minuenda ob id, quod a longo tempore δε-lictum perpetratum fuit.
Non debet aliquis poenae diminutionem vel alienationem con
sequi, co quod multum temporis et perpetrato crimine intercessit. Non enim longi temporis praescriptione impunitas criminum acquiritur; imo crimina quo diutius impunita manserunt. gravius potius u sciscenda censentur. Sic enim ipse Deus cum humano genere agere solet: Leuto namqne stra u ad vindictam in hominum peccatis animadvertendis divina procedit ira , sed tarditatem supplicii poena gravitate compensat.
Objicitur huic sentcntiae l. si diutino. 1 s. f. de paen. ubi traditur . quodsi diutino tempore aliquis in reatu fuerit, aliquatenus poena μώ-
. evanda erit. Unde colligunt Accurs Baxt. & alii DD. minuendam esse poenam ei qui crimen admisit. si longum tempus praeterierit a perpetrato facinore. Resp. Ea non est sententia legis, quod eri minis poena sit sublevanda propter temporis diuturnitatem . sed quod reus qui longo tempore in reatu extitit, hoc est . in tristide sordido statu constitutus . quo solent accusati de crimine & in reos relati constitui, hoc mitius puniri debet. Reatus namque est habitus, qiii tristem vultum ac vestitum reorum declarat, in quo sunt rei, donec absolvantur vel condemnentur. Solent enim interreos relati in conspicua dc miseranda quadam calamitate constitui,
ut scilicet squalore & illuvie confecti, promissa barba, capillo in. tonso, habitu pannoso &sordido incederent, di sic misericordiam judicum aucuparentur. Hic habitus pannosus 8c demissus status
nomine reatus, non vero ipsum crimen significatur. l. vlt.Υ. ad i.
Iul. majest: l. titi. f. de illo. S. f. de bon. eorum qui ante sent. sibi mori. 9p. Itaque d. l.si diutino. vult eum lenius puniendi im , qui diutius in eo miserabili statu reatus fuit constitutus. Nam antiquis haee diuturna 8c miseranda calamitas, pars poenae, nec injuria visa fuit. Ita respondet Coras l. 2. miseel. e. et O. Vide latius de hac quaestione
750쪽
Pana capitalis appellatione vel mors vel deportatis
rapitalis poena in jure dicitur, quando crimini vel poena mor- naturalis. vel deportatio, quae mors civilis dicitur, irro. gatur. te ius sunt expressi in I. sedissi quis. 4. in princ. V. si qui
caut . in jud. end. oec. I. edicto. 13. vers rei autem capitalis. F. debon. ρυs. l. quicum natu major. i . g. is demum. de hon. liberi. l. 2. 1. de pubi. Dd. l. capitalium. 18. Is de poen. Atque haec est communis & recepta DD. opinio, teste Muscorno in tractat. de juri . num. 88. Quae sententia praeter allegatos locos etiam luce clarius probatur in ι. licet. io 3. f. de V. S. in qua diserte scribit in haec verba Modestinus: Licet capitalis Latine loquentibus omnis causa exissimationis videatur, tamen appellario capitalis, mortis vel amisonis ei- itatis est inielligenda. Porro sunt interpretes, qui diversam sustinent sententiam, de sta. tuunt poenam capitalem de naturali morte tantum intelligendam esse. Unde quoties judex poena capitali reum damnavit, Cum pCena mortis naturalis assiciendum esse defendunt. Quae sententia non est recipienda.
Adferuntur autem pro contraria opinione haec argumenta. PH-mo adducitur L ut quadam. s F. do extraord. crim. ubi Ulpianus tradit poena capitis eos esse puniendos. qui σκοπελισμον comis
mittunt, quia ct res ipsa mortem comminMur. Responsio ad hanc legem facilis est: nam verba ipsa, quis is res ipsa mortem comm natur. satis nobis indicant. eum de morte naturali poenam capitis eo in loco intelligere voluisse. Secundo opponitur l. qui eadem. 36. F. ad ἰ. Corn. de sicar. in qua ldicitur, eos qui caedem admiserunt, si in aliqua dignitate positi sunt. deportari; si vero inferioris gradus sint, capite puniri debere. Ibi poena capitalis tantum de morte, non vero de deporta. tione accipitur. Re p. Capitis poena stricte eo loco intelligenda est. quia ad deportationis differentiam apposita est, Eodem modo stivi potest . quod objicitur ex I. M.ff. de incend. ruin. naufr. ubi eorum poenae distinguuntur, qui consulto lucendium commiserunt, Zealii bestiis objiciuntur, alii capite puniuntur, alii denique in ins Iam deportantur. Postremo in contrarium adfertur haec ratio. Uerba, praesertim cum dubii sumus, in propria atque naturali debent accipi significatione. I. . C. de his qui ven. atat. impet. Sed capita- Iis pcena caput hominis proprie significat. Ergo de illo intelligere est necesse, scilicet de amissione capitis, seu morte naturali. Resp.
Regula illi s legis locum non habet, cum de poenis infligendis agitur a Disitigod by Cooste