장음표시 사용
211쪽
et Og sibus. Frigida est, Sicca, et adstringe laS, Valetque Se Inun ciae menSura devorata adverSUS dySenterias.
De HAcorrAVHTLI , seu 2 Fauhili essundente caules virgarum forma. Radici innititur craSsae , brevi, nigrae, et SurculoSae, unde profert cauleS CraSSOS, tereteS, aC Virore tinctos ex saturato : et in eis folia Amygdali, sed breviora , ac flores e pallido rubescentes, oblongOS, ae Vasculorum figura. Gravi odore constat, ac natura frigida , aut parum calenti, et adversus febrilem calorem illinitur. Sunt, qui Ecapalli, necnon qui Tlacaceh0agili vocent.
De s VmTA TE ATLANOAc futice. Frutex est QVAUΗYYAUHTLIPATLAHOAC ab una radice Surculosa multos mittens stipiteS, pollice crasSioreS, folia Serrata , SeXdecim uncias longa , et lata integram Spithamam, acuminata , ac fere cordis figura ; cauleS StriatOS, tereteS, virore eXSaturato tinctoS, CaVOS, geniculatOS, et longOS, ac flores, ut referunt, candenteS. Acria Sunt folia, et quarto fere ordine calida. Jus decoctorum frigus pellit, et quae ab eo proficisci Solent, incommoda. Provenit H0axi eci juXta aquas.
212쪽
De st VHTTA TLI herba. Herba est similis 2 3auhili, serratis soliis, candentibus floribus, ac in pappos abeuntibus, Sapore aliquantisper amaro , odoroque. Calida est, et Sicca natura ordine , ut apparet, Secundo. Frigora acceSSionum arcet illita corpori. Nascitur montosis, et humilibus locis siuauhnahuacensibus, et in Xoxotiensi etiam agro.
Arbor est magna , foliis Leguminis, sed longe majoribus , floribus magnis ex albo rubeScentibus, et siliquis octo uncias longiS, partim coccineis , et partim eX viridi pallescentibus. Cortex est frigiduS, ac glutinoSus, devoraturque adverSus febrium aestum. Jus decocti ejus medetur scabiei. Seritur haec arbos juxta Goahoati, ut solem arceat , Osfundatque umbras. Folia videntur Lotum urbanam quadamtenus olere. Nascitur in calidis mi zoci, editis , ac montosis locis , necnon juxta flumina. Est et alia arbos eodem nomine, quam vidimus Chiauhilae purpureiS conStantem foliis, SerratiSque, et querneis haud diS- similibus , longioribus tamen ; amarae, calidaeque naturae,
213쪽
De CECE DATLI TepexiccnSi , Seu frigida medicina. Herba est radice firmata longa, ac minimum digitum crassa , unde profert cauleS tenues: et in eis folia Persitaci , latiora, et breviora , ae flores pallentes. Cortex radicis paulisper est dulcis , ac moderati caloris. Bibitur laevigatus
ex aqua duarum drachmarum pondere ad VerSUS febreS, praecipue ab infantibus. Nascitur in collibus regionum tempe ratarum , qualis est Tepexicensis Mistecae inferioris.
De C0APATLI, Seu medicina serpentis Tepexicensi. Frutex est folia serens Limonis Mali, oblonga, inferne subalbida, et hirsuta , Superne Vero Colore tincta eXSaturato , Stipites teretes, SquallidOS, et lignoSΟS e radice surculosa , quae nullum inSignem Saporem guStata OStenderet, ni si quaedam subesset amaritudo. Frigidus eSt, aut caloriS moderati. Radix dolorem capitis dicitur curare lusa, atque illita , eodemque modo ictibus Serpentum mederi, et purgare alvum unciae unius infusa mensura. Nascitur in temperatis Tepexicensibus Misieciae inferioris.
214쪽
De coropATL1 Tepexicensi. Arbor est spinisera, soliiS rutaceis, ac foribus, ut referunt , luteis. RadiX eSt aCriS, et UrentiS paene naturae. Eadem laevigata devoratur trium drachmarum pondere adversus ictuS SCOrpionum , unde nomen accepit, ac ventris dolorem. Nascitur Tepexici Mistecae inferioris.
De ZAZALI ATLI Tepexicensia Vidimus apud Tepexidenses aliam LAZALICPATLI , Seu Lithosperini Speciem, quam ea gens Tiritetin vocat, Sequenti per omnia forma , et facultate similem , atque ideo, aut eamdem, sed loci tantum natura disserentem , aut congenerem , sed soliis minoribus, quod Silendum minime duXi.
De corOTENTZON , seu barba C oti. Uerba est folia proferens parva, Stipantia caulem , Iongiuscula , et angusta , et SiliquaS teretes productas in longum, fulvo Semine, orbiculari, complanato, et piloso resertaS. Frigida est, aut temperati caloris. Illita corpori febrem se dat. Nascitur in calidis, et Saxosis locis Miste ae inferioris.
215쪽
Herba est constanS foliis oblongis, cuspidis obtusae, inferne subalbidiS, Superne Vero aurei coloriS, ac Loto urbanae similibus , binis tamen, et majoribus, luteis soribus, et fructu Casiae fistulari vocatae persimili. Teruntur solia pariter cum illis Nanahuaxochiti, ex aqua reSolvuntur, illi nunturque hydropi, aut cuivis alteri tumori; adstringit vero non Sine quadam acrimonia, et calore ordiniS sere tertii. Nascitur apud Mistecam inferiorem.
De C PATLE, seu ollae medicina. Frutex est folia origani ferens, sed inferne Subalbescetitia, et hirsuta, Superne vero nigra, radicem pollicem CraS Sam, longam, et Coccineam. Frigida, et lubrica natura constat. Curat febrem, et affectibus cordis auxiliatur drachmae unius pondere eX aqua devorata, pectorique illita. Nascitur juxta fluvios Misi eoae inferioris.
Radicibus insistit longis , tenuibus, et coccineiS, unde
216쪽
proseri caules molli refertos medulla, rotundosque: et in eis folia Sennae vocatae , Semen minutum, et racematim dependens, ac candentes flores. Radix est frigida , sicca, adstringensque, et diarshoeis , praecipue puerorum apte m detur tusa, atque reSOluta eX aqua. Nascitur in planis Mi-
De altera cpATL1 Mistecae inferioris. Radice firmatur longa, tenui, et SurculOSa, unde prO- feruntur cauliculi tenues, teretesque: et in eis folia trifida, Ionga, et tenuia, et in duos profundos Sinus hiantia, floresque , ut aiunt, lutei , et parvi. Frigida ConStat natura, et contra febrem unciae unius exhibetur pondere potanda. Nascitur in collibus Mistecae inferioris.
De cin Arar Acatlanensi priori, Seu radicis medicina. Radici insistit glandi, cui surculus appendeat, Simili, unde profert caules exiles : et in eiS folia parva, terna, et in duas divisa cuspides, flores, ut referunt, coccineOS, et modicos. opitulatur dysentericis Semunciae epota pondere'; frigida enim Constat, et glutinosa natura. Nascitur in temperatis Mistecae inferioris juxta montium cacumina.
217쪽
De Coco Arar Acatlanensi Radicem sundit pollicarem, et sbratam , unde prodeunt caules tenues: et in eis folia angusta, longiuscula, et exilia, floresque lutei, qui demum in pappoS abeunt. Radix est acris, calidaque, et Sicca ordine tertio temperie. Argemata oculorum dicitur discutere radix redacta in farinam, atque reSoluta ex aqua. NaSCitur in calidis, editis, ac campestribus locis Mistecae inferioris.
De COETICPATL1 Acattinens . Radices fundit surculosas, obrotunda folia , et luteos flores, parvosque. Dulcis est, et nonnihil calens. Succus medetur oculis, dissipatque leucomata. Nascitur in calidis jugis Mistecae inferioris.
De ZAZALI ATLI Acatlanens Radicibus insistit longis, ac tenuibus , unde mittuntur cauleS tenueS, tereteSque, et per terram SerpenteS, ae in eis serrata solia, Urticae aemula, et flores , ut unt, lutei. Lubrica est, et caloris moderati. Diarrhoeis puerorum
218쪽
subvenit radix redacta in pulverem , et eX aqua resoluta drachmae unius pondere, ac praeter naturam tumoribuS; aliorum vero majori mensura devorata. Nascitur in calidis, planiSque locis Misi eoae inferioris, necnon Telakapae, ubi folia videtur proferre minora.
De cECPATLI Acatlanensti Radices agit longas, et tenues , unde proseri caules exiles, folia tricuspidia, parvaque , flores magnOS, ut aiunt, et cyaneos. Dulcis eSt radiX, moderate calida , et faculta tis adstrictoriae. Eadem cum soliis trita, atque ex aqua devorata Semunciae pondere medetur febribus, sistitque diar- rhoeas , et eadem praestat' illita. Provenit temperatis locis, et campeStribus Mistecae inferioris.
De of PATLI Acatlanensi altera. Radicem mittit longam, ac minimum digitum craSSam, fibratamque, unde oriuntur CatileS tenues, tereteSque : et in eis folia cinerei coloris , Stoechadi Similia , ac coccinei, ut ferunt, flores. Radix est initio dulcis, ac Glycyrrhi gae similis; deinde vero amara, calidaque, et exsiccans ordine secundo. EXanthematis dicitur mederi , dolorem ventris e
219쪽
Digore Ortum Sedat, ae fluxum coercet uncia una radicis ex aqua devorata. NaSCitur in CollibuS temperatarum regionum, ac praecipue juxta Misiecam inferiorem. ,
Arbor est spinisera, soliis Μenthae , obrotundis, hi sutis , et mediocribuS, altera parte SubnigriS , altera vero argenteis, stipitibus nigreScentibus, et lanugine obductis. iAcris est et amara, calidaque, et Sicca Ordine quarto. Ventris dolorem sedat radix trium drachmarum pondere m aquai devorata, flatum discutit , colicis medetur, obstructiones reserat, et urinam elicit, praeStatque alia ad hunc modum auxilia, quae hujusmodi temperiei propria sunt et peculiaria. Nascitur in collibus temperatarum regionum, ac praecipue Mistecae inferioris.
De CEOE Arar Acatlanensi altera.
Radicibus insistit longis, ac tenuibus, unde edit cau- Ies: et in eis folia multa, similia rutaceis, Sed tamen minora. Radix est dulcis , adsuingens, et moderate calida, et tamen referunt ventris tineas interficere, mederi dysenteriae , scabiei, pustulis, et VulneribuS ictericis, vacuare bi-
220쪽
lim , et pituitam, ac dolorem ventris Sedare unciae unius pondere epotatam. Nascitur in calidis Campestribusque locis, et praecipue Mistecae inferioris. Sunt qui vocent Cha- , rapehuari; sunt qui Xoxo alli; nec desunt qui sthuerum-heni.
Haec est herba illa, quam sub nomine Texcalpaehili alibi describimus. Reserunt Acatlanenses pectori conserre , etSi frigida, et adstringenti natura sentiatur; nam lubricam quamdam substantiam videtur quoque participare.
De coapArar Acatlanensi , seu pallida medicina.
Radix est longa, et tenuis, extra nigra, intra vero rubens , caules parvuli, et foliola Mietquiti. Radix adstringit haud sine quodam calore ; medetur eadem ulceribus , et pannis. Differt facultate ab ea, quam Tetta alli, aut Tu-noquilonipatii vocant, etsi forma videatur similis. Nascitur in collibus regionum temperatarum Mistecae inferioris.