장음표시 사용
371쪽
Πerba est similis Palano at si forma , et natura , luteis floribus, interdum vero in ambitu albis, et resinoso Sapore , radicibus si brarum instar longiusculis , amaris, et tenuibus. Eadem redacta in pulverem, aut mel ejus in spissitudinem uSque decoctae admotum medet Ur Ulceribus , scabiei morbo gallico , haemorrhoidibusque : illitum Vero hydropem curat , et denteS rODOrat. SUnt, qui Hr si sitans Corrupte vocent , nec non qui Thoaten. Nascitur Paz liari, provinciae Mechoaconensis. Videtur vero ad Bellis genera referenda.
Radici insistit longae , sensim gracileSCenti, Surculosaeque , unde profert caules proliXOS , folia undulata , et terna, sed medium ceteris longe majus , atque obrotulidi US , ac fructum parvum , et racemOSUm toto caulis discursu ab exortu foliorum prodeuntem. Frigida , et adstringenti natura constat, qua febrientibus quoque conferre solet. Jus decocti corticis radicum , foliorumqUe dentium , si eo Colluantur , dolorem tollit, et quemvis alium ; quin idem inspissa tum , illitumque ulceribus miram seri opem, et e gallica
372쪽
lue ortis : pruritum , et exanthelnata eXCitat deSuper m en tibus , colligentibusque. Nascitur in frigidis , montoSisque Mechoacanensibils locis
373쪽
PHILIPPI II. HISPAN. ET INDIAR. REGIS,
ET TOTIUS NOVI ORBIS MEDICO PRIMARIO, AUCTORE
De rasCUILPANI, Seu medicina vermium oculorum.
Ith vocata est haec Herba , quod carnem in oculis vermis modo excreScentem abSumat. Parvula eSt, Sed magnae insistens radici, e qua profert caules tereteS, StriatOS , et purpurascentes , et in his folia Urticae Similia , ac scissa per ambitum , si bratam radicem , et pallentem , flores albos, et modicos , racematim dependentes. Frigida eSt, Siccaque, et impense adstringens. E germinibus Stillans liquor illitus oculis mirum in modum confert. NaScitur in temperatis Alexi-Canorum agris , et in calidis Temimittetinoi.
374쪽
CAPUT II. De altera TXOCUILPATLL
Radicibus tenuibus insistit , unde mittit cauliculos , et in eis solia longiuscula , fissa quibusdam in partibus, et florem Bellis vocatae minori S. Odora est , et aeris. Oculis in-srammatis medetur, discuSSis humoribus. Nascitur ubique locis planis, et campestribUS Calidarum regionum.
De r CVILPATLΙ tertia. Radicibus haec Herba innititur SurculoSi S , e quibUS profert tres , quatuorVe CauleS eXCel SOS, rectOS , tereteS, geniculis interceptos , tenueSque , et in eis soli a Tataui Fati, longa , et angusta, ac flore3 in pOStremis caulibus candescentes , et aSperoS. Carnem oculorum Ob Sanguinis redundantiam supereXcreScentem abSumit , Unde Sum Sit nomen. Nascitur in calidis montoSis, ac plani S locis.
De T CUILPATLI TFacasPhllensi. Fibratis insistit radicibus, e quibus edit caules multOS, fragiles , tenues , Subalbidus , et paululum purpureos, folia
375쪽
Rosmarini coronariae , flores in postremis caulibus in pappos abeuntes. Radix in principio leguminis Saporem prae- se ieri , mox OStendit amaritudinem, ac guttur lancinat, videturque ordine calefacere tertio. OculiS medetur, discutiens quidquid visum impedire potest, unde SumSit nomen. Nascitur in calidis collibus Tacapichilae.
De TXTomo , seu lanuginosa Herba.
YYTOMiOXIΗoi TL , quam alii Tomi0xibuiti , alii Memeam, alii si uapopolion , ei siuapopolizin vocant , caulem profert pallidum , duos cubitos longum , et in eo folia hirsuta, spinosa , undulata , et AnehuSae proxima , flores candente S, parvos , calyculiS ContentOS , et in pappOS tandem abeuntes, et radices multas , fibris similes , quae duarum drachmarum pondere devoratae omnes humoreS concitato vomitu vacuare dicuntur. Calida enim , Siccaque natura ConStant , et Sapore aliquantisper amaro. I uSSim devoratae Sedant, et pectoris opitulamur morbi S , reneS , et veSicam abstergunt, ulceribus putridis pudendorum muliebrium, atque virilium Succurrunt, curant haemorrhoidas , et vacuata prius superne defluxionis causa dicuntur quoque mederi diarrhoeis. Nascitur in vallibus , planisque lociS regionum frigidarum, et in annuos usus
V utSa radix Servatur , atque reconditur.
376쪽
De NAL XI Omo , seu 2 tomi0 humili. Radices fundit ΤLALYXTOMio mediocriter Cra8SaS , et Sur culosas , et inde Caules purpureos, teretesque , Stipatos soliis Portulacae Similibus , sed aliquanto majoribu S , et flores in summo purpurei quoque coloriS. RadiceS tritae , epotaeque ex aqua duarum drachmarum menSura pituitam per superna expurgant, emundant inteStina , ac colicis affectibus infusae medentur. Amarae valde Sunt , Calidaque , et sicca ordine tertio natura.
Herba est radicem fundens fibratam , et inde caules teretes , SquallidoS, et tenues , et folia Mali Medicae foliis similia , florem vero , ut referunt, ac fructum nullum. Frigida constat, et humida temperie, et odore gravi. Folia tu-εa , atque epota , illitave dicuntur mederi febribus.
CAPUT VIII. De TXTLATLAGO Secunda.
Radici innititur YXTLATLATetcΑ pollicari, fibrataeque, Unde caulem profert candidis distinctum punctis, et folia cor-
377쪽
dis si g. ra , mollia , et paululum Serrata , quae Odora sunt amara , et acria, a C tertio , Ut Videtur , ordine calefacientia , necnon quamdam Praeseserentia lubricitatem et Stoechadis odorem , atque Saporem imitantia. Cuju Smodi temperiem peculiareS effectuS conSequentur, praeterquamquod Succi uncia una dicitur SiStere diarrhoeas.
De T ATLI , seu oculorum medicina.
Radices sunt fulvae , ac fibris persimiles, unde prodeunt caules craSSi, geniculati , teretes , et inconditi, volubiles, et circa geniculos capillati , selia vero hastarum ferreis mucro
nibus similia. Scissis stipitibus fluit lac oculis inflammationem patientibus juvamenti mirabilis. Nascitur in calidis campestribus , editisve Ionottae locis.
Radices fundit fibratas , cortice fulvo vestitas, Sed ligno interiori pallescenti : caules tenues , cubitales , et in eis folia parva, tenuia , duobus iissa sinu bus, et florem, ut ajunt, nullum. Aqua, ubi binae , ternaeve radicis fibrae aliquamdiu maduerint, aut Sex obolorum pondere , inflammationes oculorum curat. NaScitur montanis locis.
378쪽
De TEN'IN APANI, seu reti oculi medicina Radicem fundit surculosam, et candentem, CallieS pur pureos , solia longa, et anguSta , Semen geminum, luteum, rotundum, ac parVum. Amara nonnihil Herba est, calidaque, et adstringenti natura. Ulceribus oculorum medetur, unde nomen , pudendorumque muliebrium , et virilium , si pulvis foliorum, aut radicis inspergatur, lotis prius ulceribuS, atque emundatis aqua. Nascitur in calidis Tepecuaci ilai, edi iis locis , ac Summis montium jugis. λ
De ONEXTIA Ora , seu sude desuper cinerea. Radicem landit YXNEYTLACOTL SurculoSam, eXtra nigram, intra Vero candeScentem , et lignoSam , unde proseruntur lignosi caules , teretes, ac vergentes in fulvum colorem, et in eis folia Amaraci, longiuScula, et anguSta, parVa , et Obtu'Sae cuspidis. Frigida est, Sicca, atque adstringens. Folia inpulVerem redacta medentur ulceribus. Nascitur in frigidarum regionum collibus, velut Xalatiatici.
379쪽
De I UA L , Seu ciliis. Nomen habet a forma soliorum haec Arbuscula, quae brevia, et tenuia sunt; de qua nihil, quod ad Medicinam spectet , adhuc accepi.
De TXCVICUIL, seu oculo depicto. Radicem fundit similem Paeoniae, eXtrii SecuS su Scam, et intrinsecus albam, ex qua prodeunt caules exileS, et geniculati , rutaceis foliis referti, sed longioribus , floribusque candentibus, et parviS circa SingulOS foliorum exortus. Radix , cujus est in Medicina usus , initio sentitur dulcis , sed mox exurit guttur. PulviS ejus conjectus in aquam, atque ita infusus , aut devoratuS, Ventris aufert dolorem , pituitam detrahit, et urinam evocat, drachmae tantum unius pondere. Calida, Siccaque ordine quarto natura ConStat, ac urenti facultate. Servatur radix in annuOS USUS. Provenit in calidis, aliarumque herbarum expertibus collibus.
De TLALT E IN , seu ocula humili fem0ris. Radicem fundit tenuem , et Surculosam , eXtra purpura
380쪽
scentem, et ex ea caules purpureos, et laete manantes, 1 Iia hirsuta, origanina , et cinerea , et interdum in rubeum colorem inclinantia, florem coccineum, et modicum. Saporis est , et odoris fere expers, frigidaque , et adstringenti natura. Ulceribus pudendorum egregie medetur, neque aliud quidquam de ea planta accepi. Nascitur in calidis Tepecua- culici collibus. Nomen habet a forma florum.
Herba est radici insistens longae, fulvae, et Surculosae, tuberosaeque , unde proseri CauleS tenues , et per terram sparsos, refertos soliis paene salignis, et circa cacumina floribus coccineis, luteiS Vasculis, Oblongisque contentis. Radix in pulverem redacta, et resinae permiSta, admotaque, pannos , furunculoS, et Strumas maturat, et aperit; verum gallinarum pennis integunt medicamentum, nihil praeterea adhibentes. Nomen autem invenit haec Ηerba a geminis foliis ab alterutro nodorum latere prodeuntibus, adeo conjunctis, ut unicum, sisSum, sinuatumque Videatur.