Breve directorivm ad confessarii ac confitentis munus recte obeundum, concinnatum

41쪽

Dei necet faria: qui ne sivit necessaria ad calutem, ω profectum: ut decem praecepta legi, , quinque Moclesiae, Credo & Pater, S c.

Circa secundum, Non assumes nomen Dommi

Dei tui in anum. circa verba, o P Ξccat, qui in iuramento assertorio per Deu Sanctos, fidem Dei,&c. scienteras mat falsum vel dubitans an sit falsitam certe nesciemelle verum , quod ii irat: qui in promittorio iurat, non intendens seruare : qui iurauit facere, quoὸ peccatum est vol non facere, quod bonum qui tu. Pauli temere, irreuerenter, per iocum, dc demum sine causa: qui vovitiem illicitam, vellicitam, sed Propter malum finem. Circa omisiones,

Qui quod iura meto promisit, sim culpa noe

adimpleui qui non satisfecit voto,cui tenetur. circa tertium, Memento ut diem rabbati

saetifices, sub quo ferir

praeceptet Ecclesiae. opera. Raeterquam quod omne peccatum, in festi commillum,grauius emcitur: contra hoc pinceptum proprie peccat, si viola uir festa, per opera set uilia. vel prohibita ab Ecclesia, vel id fieti mandauit si sacramenta math percepit, vel admi-

42쪽

minicat one: si abusus est sacramentis, vel rebus

sacramentalibus: si excommunicatus ingessit se Diuinis: si cum e communicatis participauit ex tracasus concessios: ii ii sipensius, aut irregularis, aut interdictus ingessit te prohibitis: si violavit Ecclesiam, vel coemeterium, semine, vel sanguine: si immunitatem lsci Ecclesiastici , per facta legium vel violentiam, aliquem inde extrahendo, vel prohibita ibi exercendo,& demum irreueren ter se habe-d0 fi recit iniuriam reliquiis, vel imaginibus sanctoruin,vel irreuerenter sese habuit ad res sacras si perculsit,aut vim intulit, vel vectigalia,&protrata exegit a persbnis ecclesiastic is. Circa omisitones. . Si Sacrificium misi e sine rationabili causa omist, vel irreuerenter audiuit, confabulando aut aliquid non honeste agendo. Si non ieiunavit, cum teneretur,aut cibis vetitis usus est: si decimas debi' Di non soluit: si facramentum confirmationis neglexit pro sie aut pro suis ii non est confessius debito tempore & modo , praecipue si in iis deficiat, propter quae est iteranda confessio : si non communi cauit, aut non bene, id est, in peccato mortali, vel non ieiunus si neglexit ire ad predicationes di noti dixit ossicium ad quod tenebatur, vel vagabatur ' mente ex propolito, illud dicens, vel sic occupabax, si, ut non posset attcn Jere, vel non exeressit in te indictiones. circa quartum, Honora patrem ilium cis Pa cogitatio es.

43쪽

ε, DIRECTORIUM P Rimo qui p rentum mortem aut superi

rum optat, ob haereditatem, vel quamuis alia causa m. qui nimio amore ad parentes assicitur qui impatiens est, & indignabundu, , vel io

uerens cum eis.

circa verba. Qui duris orbis eos offendunt praesentes, vaeis detrahunt abientibus. circa opera. Qui eosdem parentes, & si periores, aut coniis gem, aut liberos, aut famuliam male tractauit qui male siubditis imperat, & eos male gubernat. circa onnisioney. Qui parentes non honorauit, vel eis non subtae. nit in nece Isitatibus : qui eorum consolationen negligunt viventium δε mortuorum suffragia se non explent ultimam eorum χ quibus han edes re linquuntur, voluntatem in testamentis expressa similiter de iunctis sanguine, patria, ac benevolis: qui praelatis,principibus, dominis temporali h&in dignitate costitutis, no prestant obseruantii de iubiectionem quam debent: qui ex contemptu, vel in rebus maioris momenti non obediunt qui .

bus debent: si statutis, & legibus,quibus subiacebat non obtemperauit, inamo rebellis fuit. Hic dim gratitudine,contemnendo, vel non agnoscendo, vel obliuiscendo beneficium, vel benefactorem, habendo animum retribuendi, vel reddendo ma

Fim pro bono. Qui non toleravit infirmitaten yroximorum. Hic & de inhum anitate in paupe Icili

44쪽

res si habens superflua ad decentiam status, non

subleuauit eorum inopiam , vel constitutis in extrema necessitate non lubuenit, si supei sua ad ne celsitatem naturae, licet non ad decentiam status,et iuppetebant.

circa quintum praeceptum, Non occides, siub quo

octauum, quibm nocumentsim inperso, nam in famam proximi pro hibetur. circa cogitationes. I erroget prinid de odio,' UO mortem, Inera infamiam, dic. aliorum desiderauit: deinde de ira & impatientia, qua mouetur erga alios, optando vi iudi Etam,&c. de inuidia qua gaudet de malo alteritis, dolet de bono, aegre fert alioru laudem: de voluntate mala quacunque eX causa , qua deliberate aliorum malum, In anima, corpore vel honore voluit,&c. de iudicio temerario quo damia

nat facta vel dicta, vel animum alterius , & de suspicionibus sine ratione , & de interpretatione peiorem in partem : de ira in seipsim, & suae motus desiderio,ex mala causa. De verbis.

P Rrogrediendo ulteriris, interroga de verbis

ad malum proximi tendentibus, ut de consilio vel exhortatione ad malum aliquod inserendum proximis. De mendacijs in iudicio, tam testis, si falsiam testimonium dixit, quὸm accusa- istis,si calumniatus est, vel udicis, ret,aduocati ν

45쪽

procuratoris, si metiti si intita aliquo, loquedo, vel

tacendo verum, vel sophistice no ad mentem iudi .cis dicendo. De mendacijs etiam extra iudicium, in damnum animae vel corporis, vel famae, quae Per nitiosa dicuntur. Hic de detractions aliorum , dicendo vel audiendo libenter falsa omnino, vel ex parte, vel sine nece sit rate: praecipue si cum intentio. De infamiae inferendae, vel si res etravissimae asseruntur. Ρraeterea de contumelia, litibus, irrisionibus, maledictionibus vel malis imprecationibus, ec sit surrationibus, quibus odium vel inimicitia huius in illum excitatur, vel alitur: de clamore,e probratione defectuum, minis . Adde his, aliquem

laudare de opere,quod peccatum est, vel id approbare quod adulatorii est. Adde detrael ionem mi, nocendo famae propriae, sine cauta rationi consten

tanea.

circa opera. Pete de occissone, vulnere, percussione, vinc lis, tormentis, exilio contra rusti tiam 2 si tenuar infantem in lecto cum periculo sit fricationis: ii procurauerit sterilitatem,vel abortii ante vivificatum foetum, vel post si cociliauit, vel foliit inimicitias si fecit vel iuit ad bellum iniustum,scienter, vel ad id , de cuius aequitate non constabat, sua sponte, non adactus superioris mandato excusante. Hiccis simultatibus, rixis, seditionibus. Preterea de punitione inibiatis, gramus aut leuius uuam meretur, vel maἰo animo, vel contra legum di spolitionem. Huc reducitur peccatum quo quis exem plo pra bet

46쪽

sorum more& corrumpit trahendo ad di solutionem, vel impediendo eorum Oona, reuocando ab his quae si in t pietatis, per irrisiones, quiquρ doctrianam perueriam docet, & demum qui ad quod uis peccatum alios inducit, & etia quo quis tibi mortem accelerat, Per crapulam aut alia ilicita, aut percutit seipium ex u a , aut facit contra cons ic n-tiam,quod putat vel de Suo dubitat,quod iit pesistatu aut se peccandi periculis expiauit, circa omiserones. Clim non adiuuant aliquem in periculis animae, aut corporis si pomun cum non defendunt famam proximi iniuste di amati, cum nolunt reco-ciliari his quos offenderunt, veniam petendo, vel postentibus veniam condonare,et remittere offenationem ex animo recusent, imo subtrahunt communia beneficia, cum delinquentes no admonen e&corripiunt ut GPortet, praesertim si eis ex onicio incumbit.

circa extum, Non maechaberis, ad quod rao fertur nonam, Non conci Vcta uxorem proximi tui. circa cogitationes.

DE cogitati inibus venereorum & desideriis

morosis, praecipue si cu deliberatione , in o. mnibus modi, libidinis mox attingendis. circa verba.

De progressu eortim ad verba inhonem dicta. vel audita, ad hunc finem, vel quouis modo. Hie

47쪽

- DIRECTORI VM

circa opera. Demum de opere, vo de asprctibus inhonestis, nutibus, munusculi S,Dii tu ,ad malum finem placendi or imato, de actibus ipfis inhonestis, ut o seu Iis,tactibus impudicis, de quibus agens cum coniugatis illud duntaxat inquire, an his tactibus periculo pollutionis se expotuerint caeteros ad monebis, mortale in eis peccatum admitti. Demum inquire de peccato carnis conum malo, cu D sblutis, vesconiugatis, vel consan quin eis,& amnibus, vel consecratis Ordine, aut voto, aut postquam ipse ordine aut voto castitatis se devinxit, vel contra nais, turae ordinem per molliciem in seipsis,. vel perne. finda peccata cum alli S.

Circa omisgion es, omissione verb peccatur, non reddendo debitum coniugi, se non armando contra tentationes carnis, nec iccasiones remouendo eius peccati.

circa septimum, Nonoraberis, cui adiungis

ιαν decimum, Non concupisces rem proximi. circa cogitationes.

Arsectus habendi in Latiabilis, Ilicitudo in

quieta in acquirendis rebus temporalibus, cupiditas bonorum ecclesiasticorum vel aliorum etiam per vias non licitas, voluntas inordinata accipiendi,veI retinendi alitna. et rar

48쪽

Circa 'verba. Hi ne si progre1sus ad verba, & peccatur per mendacia in iudicio,& extra, ad damnum proximi in rebus pertinentia, &per quλuis alia verba, quae ad hoc faciunt. Circa opera. si furatus est,& quantum: si iniuste acquisiuitri per fimoniam, vel ex nauseagio, vel per Daudem in emendo veI vendendo, circa rem aut eius substantiam , aut qualitatem . aut quantitatem, aut precium: si contrae iis usurarios, vel locietates de cambia non iuste exercuit . fi rapuit per vim aliena, vel sua a quieto possessere, cum aliter recuperare posset: si v sius est adulterina moneta, licet ab alijs deceptus si inuenta non restituit, quae non habentur pro derelictis: si fiaude in lusu vius est: si damnum intulit rebus proxi mi si usurpauit bonii commune: si imposivit , vel exegit veEtigalia indebite: si alijs vperam si iam locando, fideliter non operatur: si ut egenus mendicauit,cum no egeret. Adde pr iusionem, vel prodigalitatem, quae e tremum alte

lum, auaritiae contrarium est. circa Ombifrones..Hic de tenacitate , thesaurizando quod alijse mmunicatum oportuit, ut si posse ideatur potiusquam possideat bona , di si non restituat quae debet.

circa cogitat M. Pecat

49쪽

PT ccat qui existimauit bonum quod habet; ex se habere, vel a Deo quidem , sed propi ijs

meritis: vel qui arrogat tibi quod non habet, aut amplius quam habet. si aliis dei pectis singula. ris voluit apparere: si aegre tulit reprehensionem, nec fateri voluit culpam quam fateri tenebatur. Adde praesumptionem,obstinationem, im poenite-tiam, cum olitatem in addiscendis quae non oportet: nolle sibiicere tuum iudicium superiori: nimii efferri prosperis, nimis virtuti suae confidere, at proinde pericula peccandi non timere. circa verba.

Si pertinax, si impugnator veritatis fuit, si glo

riatur non ut oportet, praecipue de peecato , ii defendit siuos errores, vel excusat adde iactanti*m. circa opera. De ambitione, quaerendo honores & pranationes, &c. vi urpando in locis vel sedibus honorem, qui non eis conuenit, excedendo in vestituentia

aut comitatu.

Circa omisiones. Gratias agere de beneficris contemnendo. De Gula. SI liciti sim trie praeparatrone ,sianis xempus, i crebro, si auide, fi multum,st nimia cum νω iupra is comedant, aut bibant. De Acedia. Circa cogitatioue

50쪽

ptationes vagae & ociose, prgcipue in orando, tae-ὰium praesentis vitae non ex piis mutas, scd quod

non succetant ex voto Gm.Na, nolle natum eia, circa Nerba. De multis sciose dicto. Circa opera. Ob tempus male contritum , vagis discursibus, ludis,& Oc Io, Circa omisionem. ob pusillanimitatem, qua exanimi deiectione suam salutem, & media ad eam negligunt, quam alunt in miseria manere, quam laborare, qua se retrahitia magnis operibus quibus pares sunt, qua famam bonam bi ereptam recuperare quamuis contra Dei honorem , vel in aliorum incommoduid cedato negligunt. Huc pertinet S crastinatio, &tarditaS 3nchoandi emendatione , & bona opera: inconlummatio coeptorum bonorum Operum de i sistere a propolim bonis non excutere tendatio' BeS, Occ. De atiis capitalibus satis dictum est in praece Pris.

bretitan tu carmeu redas tum, memoria cauo. Circa primum praeceptum. corde Nel ore negans, errope asitschi male di di. , anceps, blaspheran dis, qui tentat qui male cultor. J Jί emque Aperstitio grauat, aut cum daemocle pacta. . De ferans, male considens, mundi ae timore,