장음표시 사용
341쪽
accidens, ad quod etiam a nonnulliset Vocatur totum potestat,um.
Totum per se constat partibus proprie dictis: estque Elpentiale, uniuersale
σ Integrale. Totum essentiale habet partes unania essentiam constritentes per modum Metus & potentiae sive materiae & λrmae. Tale totum est homo constans corpore&anima. Totum universale est, quod de partibus una & communi ratione dicitur, quibus etiam essentiam suam communiacat . Sic animal homini dc pecudi comparatum universale totum dicitur. Totum integrale constat ex partibus
integrantibus. Et hoc, si Physicum est, est similiare, vel dissimilare.
Similare , cuius partes idem nomen& eandem cum toto habent definitio- - : Sic omnes partes aquae sunt& Vo-
Di milare est, cujus partes & diversum a toto nomen & diversam obtinent definitionem atque essentiam. Sic corpus humanum est totum dissimilare, quia variis constat partibus, quam qnaelibet suum sibi habet nomen sua me definitionem & essentiam et aliud mim manus est, aliud oculus, aliud Ver-- Quo-
342쪽
Quoniam Vero Quot modis dicitur unum oppositorum, totidem & alterum; ideo dimcile non est, ex diciis colligere, quot & quae Partis significationes sint. Est enim Pars proprie dicta vel Essenti sis , vel Subjecitiva, Vel Integram Me Membrum. Item Similaris vel Dise similaris dcc. Totum oe partes et dem t scientia, e qdem praedicamenti. Rimum membrum I. Verum est de toto & partibus essentialibus de integralibus. Ideo ubi ex professis agitur de homine , etiam de
ejus corpore, anima, supremo, & m dio Ventre adeoque omnibus , quae iis continentur , agendum est et , tractatio enim totius non potest esse sine tracta tione partium. Et quomodo scies, hominem esse risibilem, nisi per animam taut unde constabit corpori inesse quantitatem ἰ nisi per & propter materiam tet. At de partibus subjectivis distinguendum est: nam 3. Verum est, ubi agitur de genero, ibi quoque agi de specie uelicite saltem& eonfuse . Hinc Sapiens I. Metaph.C. 2.
343쪽
subiecta sun universalibus , quia scilicet non scit illasimpliciter, sed quatenus sub
. Falsum est ubi agitur de genere, ibi quoque agi de specie explicite &d stincte, alias extra Metaphysicam nulla foret scientia: cum enim Metaphysic agaide Ente, si omnes proprias rationes & quidditates Entium in particillari
seu ut talia sunt, consideraret , supem caneae sorent omnes aliae scientiae, quae proprias rerum naturas inquirunt: stustra
cnim fit per plura, quod fieri potest per pauciora, nec multiplicanda sunt Entia sine necessitate. Secundum membrum I. Verum est de toto integrali ejusque partibus , si totum illud sit Ens persera :cum enim homo sit substantia , caeut quoque , manus, pedes &ta substantias esse necessim est, quia ex non instat tu non maest fieri substantia. a. Verum quoque est de iis, quae sunt
tota concreta , asegregati , per accidens σ collectiva : haec enim pro varietati partium ad varia reducunair p dic, menta: hoc est, quia partes omneS unius pnedica meti 1io sunt deo nec totu in uno praedicamento collocatur, sed ad eadem reVocatur praedicamenta, ad quae partes
ipsae pertinet, ut speculanti per se patebit,
344쪽
. Verum est de toto & partibus totiefientialibus: hinc corpus & anima, cum essentiam hominis constituant, in e dem, qua homo, sunt categoria. Si enim non habent esse substantiale, quomodo illud toti tribuent 2 cum, neminem dare quod non habet, vel tonsoribus norum
Falsum tamen est eodem, quo to-ium, modo partes in praedicamento coia locati : totum enim directe, partes qua tam collateraliter, quaedam reductiνο ad praedicamenta referuntur. s. Falsum esse alunt de toto potessat το, quod pro partibus habeat potentias, ut anIma altricem, generatricem & aliasticultates. Sed hae non sunt partes ani
mae , nisi vald e improprie. 6. Verum est de toto universali Scpartibushubinivis: genus enim & sp cies ejuulem esse categoriae in philos phia adhuc balbutientisus adeo certum est, ut speciem per genus definiendam in ore semper habeant: quid enim est virtus ὶ habitus; quid habitus qualitas.
Et certe evidenter sequitur ex regula priama antepraedicamentali: alias enim Pr dicatio generis non esset essentialis. Ecspecies non essent unum essentialiter constitutum ex partibus eiusdem gen ris ε
345쪽
Dices: Si genus & species ejusdei
sunt praedicamenti, color erit quantitas: nam lib. de sensu. c. 3. Color definitur extremitas, id est, superficies perspicui in corpore terminato. Superficies autem est quantitaS . Resp. Ista definitio indirecte de colore dicitur: est enim superficies non genus , sed subiectum coloris , docente ipso Arist. ibid. Color, inquit, in termino corporis inhabitat, sed nequaquam terminus corporis est. Et species non ha-h itat in genere, sed genus potius in specie. Sensus ergo definitionis est, quod color sit qualitas visibilis in extremitat terminata corporis , quod perspicuumia tangit & beneficio lumini s videtur. Dices iterum : Scientia est genus, Grammatica est species . At scientia est in Relatis, Grammatica non in Relatis,
sed in Qualitate est. Ergo genus & species non sunt in eadem categoria..
Resp. I. Distinguendo partem illam Minoris; Scientia est in Relatis: nam si scientia conferatus eum oblecto suo, V rum est: si cum seubjecto, hoc est, sciente, falsum est, quia sic pertinet ad praedic menrum Qualitatis, non minus quan
Resp. a. Distinguendo etiam aIteram a linoris partem. Grammatica non L
346쪽
istur proprio nomine, sicut resertur sciemtia, Concedo : neque enim Gramma tica est alicujus rei Grammatica . Grammatica non refertur nomine sui generis, Nego : est enim Grammatica alicujus rei scientia. '
V ter distinctum a suis partibus , si
τώ realiter sumatuuroprie: neque enim potest totum seorum existere a suis pasexibus. 'a. DIsum est, totum non esse real
ter distinctum a suis partibus,si et O realiter diningui, sumatur improprie, pro omni vera distinctione, qua quaedam enutas in uno est, quae non est in aliis. 3. Verum est , totum materialiter nihil aliud esse, quam suas partes. . Falsum est, totum formaliter saltem & ratione a partibus non differre: si enim simpliciter & prorsus essent unum S idem, easdem quoque haberent comditiones & proprietates, & nihil posset dici de toto , quod non etiam diceretur
de partibus. Vntura enim ut unum non potest haberediversa praedicata: dive sus itur
3 3. Totum nihil aliud est , quam s.a
347쪽
diversum modum essendi. 1. Verum est, totum eis sicum, ualis est species constans ex genere dc ifferentia a suis partibus unitis non du- stingui. Idemque judicium esto de toto per accidens itemqueper aggregationem: sic album fit ex pariete albedine, &cumulus lapidum e multis lapidibus in
distingui a suis partibus storsim δυπ-
ratim impiis,non quidem se toto & daequate , sed per inclusionem alterius 'partis, V. s. totus homo distingi utur ab anima rationali, quia praeter hanc comtinet corpus , a corpore Verb, quia praeter hoc includit animam
totum a suis partibus, simul aggregatim sumptis non tamen unitis, quia praeter illas insi per unionem includit, quae reale quiddam est a materia & forma disti
etiam unitis ratione nor istingui,quemadmodum & definitum 1 definitione . . Vt enim definitum per definitionem: ita totum Physicum per suas partes exprimiatur r dicimus enim hominem V. g. esse quod constat ex corpore & anima rati nati. s. V
348쪽
'. Verum est, totum PQ sicum non esse quid vere distinctum a partibus suis mitis: hoc est, totum illud non est Vera ac realis quaedam entitas a partibus ita sumptis distincta. Si enim totum disti guttura suis partibus unitis, vel ab iis dif- seri , quoad se totum, ita ut nec qui qua sit in toto, quod sit in partibus unitis, nec quicqua in partibus unitis, quod sit in toto,quomodo differentiae positae v. g.rationale ila irrationale opponutur vel ab iis differt, quoad aliquam sui partem, quomodo homodistinguitur ab animali, nempe per rationale . At neutrum dici potest; non quidem prius, quia absu dum est in toto non includi partes: non
etiam posterius, quia pars illa, qua di
ferret totum, non esist pari vel certe v te distingueretur a seipsa. Dices: Multa tribuuntur toti composito v. g. generari, corrumpi, ambulare, loqui quae partibus unitis non conveniunt . Ergo totum compositum a pari bus unitis disti uitur μResp.. Ad antecedens : secundum , 'rem , quicquid tribuitur toti composito, posse etiam tribui partibus unius , quam quam secundum ranci endi modum res aliter se habeat s ac hoc autem satis est dististitis rationis: nam & animali ratio-uali multa tribuuntur, quae non conVe
349쪽
niunt homini, ut quod sit quid clarius ac distinctius homine, quod totam hominis efffentiam constituat &c. cum tamen animal rationale & homo ratione tantum distinguantur.
Gm pars a toto ablata relinquat adhuc aliquid, ne totum ipsum a feratur, perspicuum est, omne totum sua esse parte majus, ait Clavius ad axiomas. lib. I. element. Euclidis. Hoc Effatum de toto integrali usurpari consuevit, sed latius extendendum. It
1. Falsiim est, si partes sumantur H
-ιl: ita enim omne totum aequale est omnibus suis partibus simul sumptis :omnes enim partes simul sumptae comstituunt totum, cujus sunt Partes. a. Si partes seorsim sumantur I. Falsum esse videtur absolute dc in universium de toto essentiali: neque enim hoc semper majus est secundum quantiatatem quaIibet sui parte: nam homo totus exten e non est major corpore suo ,
licet int ensi e & secundum persectionem, major sit ' persec Or. a. Falsum nonnulli putant in Grammatica,
350쪽
-tica, ubilitera, syllaba , di stio cepe idem: patet hoc in AH E, I, pro ito, Ο-& si qua sunt alia Sed putoEgo, etiam in Grammatica
a. Dictioni plane accidentarium est,. quod una litera. contineatur. Vt enim ex elementis mista naturalia,sic ex literis constant dictiones. 3. De toto uniνersali distinguo; nam Verum est secundum extensionem tagenus enim est majuS, .seu potius , am
plius & latius qualibet sui specie: de plu
ribus enim dicitur animal, quam homo quia ad alia multa se extendit, omnia-- scilicet baita, quae ambitu suo continet. a. Falsum est secundum intensionem species enim, quae eae pars sit Hestiva generis, perfectior est genere, ut homo animali. Cujus rei rationem ante tradidis : Verum est de toto integralii majus enim estcorpus humanum capite suo aut corde , aut pedibus: nam in toto parS- ene continetur, & totum qualibet par
Dices ta Totum est in partibus Ergo pars non est in toto. Resp. Negando consequentiam: aI aer enim trum in partibus, aliter Parce