장음표시 사용
61쪽
Oc absolute verum est: cum enim malum ex se non sit effectu' , sed Entis & boni desectus ; non opus, sed operis naevus; non ανέργε-, sed κακουργi non officium, sed delictum; non aetio, sed depravatio meraque privatio tam Entis , quam honesti; verbo, cum nihil sit, nec eise habeat, nisi in aliquo bono, ta quam sulcro sustentetur, eique inhaerere
concipiatur, summum certe malum nul- Ium fuerit, ut quod omnem omnino b nitatem excludat. Bonum autem non
modo materialiter, ut Ens est, sed et jam formaliter , ut bonum est, est subiectum
mali, cuius ea est vilitas, ut esse nequeat,
nisi in substantia, vel actione per se oona. Vnde nec malum describi posse docent Doctores, nisi appositione subjecti, cui
inest. Sic febris dicitur caIor immoderatus:Calor est bona qualitas humanae vitet Uerquam amica: excelsus autem caloris est ipsa febris sive morbuS. 34. Malum non habet materiam. I. v r Erum est de materia ex qua: hanc V enim malum non habet. 1. Falsum est de materia in qua, quae semper est aliquod bonum, in quo mala 3 3. Summum malum nullum est. est,
62쪽
est, tanquam in subiecio, non tamen positive, cum sit privatio, sed negative, vel si mavis, privative: neque enim malum aliquid in bono ponit, sed potius remo vel perfectionem bono debitam. Subiectum autem, in quo aliquid esse concipitur, Vocari solet materia, sed improprie : est enim tale subJectum potius m teria externa habens aliquid. analogum cum causa materiali, ut loquitur Gocle
Dices: Malum destrisit bonum. Ergo non est In bono, ut subjeci o. Reip. Distinguendo antecedens. D statit omne bonum , Nego: destruit
honum, cui formaliter opponitur, Concedo antecedenS . Non autem perimithonum istud, quod in subjecta supponit, ut tenebrae destniunt bonitatem luminis, non tamen perfectionem aeriS. Resp. 2. Malum non destniit subjectum formaliter, sed per accidens aliqtla-do disponit illud ad corruptionem, idq;
non proxime, sed remote. 3 tu ti
3 J. Conceptus mali est negativus gin I. T EUIUD est, conceptum mali esse ne-V satiνum obleffiνr, Ut cum Cognosco in re non esse illud bonum, quod in ea eise debet, adeoque hic conceptuS
63쪽
pertinet aa mali cognitionem, quae nihil aliud est, quam cognitio defectus, absentiae & deformitatis in subjecto. Σ. Falsum est, conceptum mali esse formaliter negatiν- ; ita enim est posivivus, ut cum cognosco primum illum conceptum Verificari de sub jecto carente bono sibi debito, v. g. cum in homine peccatore nego prius rectum sive bonum debitum, deinde cogito vere convenire homini conceptum illum primum, quo bonum de homine negatur: tum, inqua, conceptum sermo non negatiνum , sed
I. T Alsum est deperfectione universali umma, qua Ens abssolute, sim
pliciter omnique ex parte Conmmmatum esse dicitur .. Haec enim solius Dei: est propria. : 2. Verum est de perfectione insuo genere , essentiali, νnicuique rei necessaria ecundum quid, nempe Vel secundum te M quomodo catulus reCCnS natus
habet persectionem sibi debita vel alio
Quae autem hoc modo persecta simi, relati De sunt impersecta, quando sci licet construntur cum persectioribus. Sic ho
64쪽
mo cum Deo colatus imperfectus est: at ista collatione remota non datur ulla spe-cies imperficeta, quamvis, omnis specieis
perfectio non sit in quolibet individuo
37. Omne Ens Ea et esentiam ..t. 1 TErum est, si s sumatur proprimV M stricte pro ire tim. r. Falsum est, si Em sumatur generalissime , ita ut ambitu suo comprehendat
etiam privationes , quae licet Entia non numquanais elatur, non tamen essentia habere dicuntur, scd entitatem. Emitas sumitur generalius, & est a Dra tum Entis communiter accepti.
Elentia sumitur specialius, de est a straritum Entis duntaxat positivi. R. Omne Em habet exintentiam . . I. TFEmim estproprie, primo σ perse V de Ente singulari: existere enim est e se hic re nunc, quod proprium est sit
gularium, quae primo oc per se exist tach . a. talium est de universalibus : haec enim esse dicuntur , non existere, quia . non adstringuntur ad certum tempus aut locum. 3. Potest tamen vox Existentiae tam ia
65쪽
Iate sumi, ut etiam universalibiis tribu tur, quatenus haec nullum habent reale extra mentem, nisi in singularibus, per quae existunt. Ideo enim homo diacitur exi stere, quia Petrus v. g. existit. Secundario igitur & sicundu quid existe tia convenit universalibus.
. Distinguo: Existentia duplex est:
una, per quam res simpliciter in mundo est extra nihil , & dicitur actus entitat πus . Haec existentia convenit omni Enti reali, etiam materiae primae in se &sine omni foma considerata . Altera species existentia est, perquam res sunt persectae, ad certum aliquod Entis genus determinatae & sub definito rerum gradu, constitutae. Et vocari sol et actus formalis
seu specisicus . Atque hanc existentiam his ent sola singulatia . 39. Omne quod est ingulare HE. r. v I Erum est de ele exissentia: qui v quid enim existit,id omne singi
Iare esse, nemo dubitat.1. Falsum est de esse essentia. Essentia enim est universalium, quae sunt quidem, sed non existunt, nisi per aliud e& m
66쪽
DE ESSENTIA ET EXISTENTIA.Vox Esentia sumitur 1. pro substan
ti Pro quidditate cujusque rei, sive ea sit substantia, sive accidenS - Pro desinitione, quia haec explicat naturam, euentiam& quidditatem rei. q. Pro forma, quia haec est praecipua
pars essentiae ἀExistentia quoque vox non Vno m
do sumitur: sigmficata ejus praecipua du
I- Existere idem est, quod esse seu su siitere a. Proprie est esse hic σnunc, id est, hoc loco & tempore circumscribi.
. Vnius rei ama tantum est essentia.
Erum est deessentia absoluta σV specisea : res enim, ut in se est,
imam tantum habet essentiam, sic homo unam habet essentiam specificam abssit rim, qua distinguitura Destiis . 2. Falsum est de essentia re pectiνa: ha C 6 enim '
67쪽
enim una & eadem res potest habere multiplicem pro multiplici relatione. Sic Alexandri aliud est, esse, quatenus est filius Philippi, dc aliud prout est discimius Aristotel iS. 3. Falsum est de essentia generali σ1peciali simul: licet enim una FCS unam . tantum habeat esentiam specificam, multas tamen potest' habere generi s. Sic Petrus per essentiam specificam est homo , habet tamen multas essentias gen .rales, quibus est substantia, corpus , VLV enS &c. . Falsum est de essentia absoluta σ r specitiva simul : utramque enim una reS habere potest: nam lapis, qua lapis est, habet essentiam absolutam, qua autem limes est & agros terminando, limitando, distinguendo respicit, habet essentiam re estivam a. s. Tandem uno verbo, verum est de est sentias reserita, falsum de imperferita. . I. E sentia ' rerumsunt aterna.
I T TErum est de esse idealiseu intenti V nari, quod res habet objective in intelleetua:terno Dei, cui omnia praeterita futura ejam nunc sunt praesentia 2. De esse reali, quod res habet in seta extra intelle stu divinu distinguo: nam. . Fab.
68쪽
r. Falsum est, essentias rerum esseta aeternas positive, id est, ita ut ab omni, aeternitate actu existerint per exissentiam
realem. a. erum est, essentias esse aeternas.
negative, id est, ita ut non sint additae certo tempori, sed aptae esse semper per non repugnantiam. Plura de his vide cap.
a. Omnis essentia e ubstantia. r. rEruin est, si 'sentia sumatur proiV categoria prima. et. Falsum est, si Elyentia sumatur pro
natura, quidditate, formalitate cuiusque rei:nam. I. Deus essentiam habet, nec tamen est substantia categorica, ut dicetur cap. L.
a. Accidentia illam habent quiddit tem , nec tamen sunt substantiae.
q. Nec partes substantiarum directe categoria collocantur, '
rei indivisibiliter cogno- ir ab intellectu. T. v rEnim est de cognitione exacta re
V perferita. . Falsum est de cognitione minus e 43. Essentia sciti
69쪽
quis ita, qualis est ea, quae fit per effectu et ita enim apprehenditur divisibiliter.Nam intelligentiae & omnes omnino formae materiae expertes cognoscuntur non per
se, sed per aliud ; non perfecte sed obscure, imperfecte, umbratiliter, e& potius quod sint, qaam quid sintia .
. Essentia posita est in indivisibilia ID est , Essentiae nulla potest fieri addu
tio , nulla dimininio: non intenditur essentia, non remittitur: non suscipit m gis aut minuS,
I. Verum est de Ente perse σὲ sico, id est , de essentia specifica ia2 Verum est de omni Ente, modo essentia sumatur pro podditate, quae de nitione explicatur. Et sic quaelitas omnis consistit in indivisibili.Vna enim est albedinis definitio, sive sit intensa, sive remissa. Confer cap. q.cent.
Dices, Virtus est qualitas, & tamen gradus si istipit Resp. Virtus in se, & ut est qualitatis
specieS, non intenditur, ut Vero est in Hibiecto singulari, V. gia Catone aut Ariastide, culus est forma accidentalis, inte sonem admittit & remiisionem Verborin concreto Virtuti gradus concedimus, in
70쪽
3. Falsum est de essentia generica: in hac enim datur Iatitudo intimae perfectionis , ita ut in una specie possit e perseetior, in altera mitius persecta. P tet id in animali, quod perfectius est in , homine, quam inoruto, quia maiorem perfectionis gradum in homine acquirit, quam in bruto.
est essentia. FIdes hoc Christiana docet, nec rati
ne ad id est opus. Dices : Pater, Filius & Spiritus Sanctiis essentialiter sunt unus Deus. At P ter , Filius & Spiritus Sanctus iuxta per-λnas tres sent. Ergo juxta personaS tres Dii simi , adeoque trip ex essentia. Resp. Negando consequentam: nam I. Quatuor ad minimum sunt temini, duo in conclasione , tertius Pater Filius oe Spiritur Saninus, quartus unus Deus essentialiter. a. Non inferunt, quod erat concI
dendum . Vtergo legitimus fiat syllog smus , sic inferes ; Pater, Filius de Spiritus Sammas sunt esse aliter unus Deus. At Pater,Filius &SpiritusSaetiis juxta per sonas tres sutiErgo qui juxta perinas treSsimi, iidem essentialiter sunt unus Deus is